Heimskringla - 07.12.1905, Blaðsíða 1

XX. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA 7. DESEMBER 1905
Nr. 9
Arni Egprtssoa
Land og Fasteignasali
Útvegar peningalán og
tryggir líf og eignir
Skrifstofa: Roora 210 Mclutyre
Block. Telephone 3301
Heimili: 071 Ross Avenue
Telephone 3038
Fregnsafn
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
Verksmiðja G. T. jirnbrautarfé-
lagsins í Toronto brann þann 26.
növ. Skaðinn -50 þús. dollars.
— Tveir piltar í Banff, 15 og 11
ára, gengu f félag til að stela pen-
ingum þar í þorpinu. í>eir rtáðu
$150 úr koía verkamanns, sem þar
dvaldi. Afsökun piltanna var, að
þeir liefðu viljað líkjast hetjum
þeim. sem þeir hefðu lesið um f
lOc skfddsögum, sem svo mjög eru
lesnar af piltum hér f landi og sem
svo margt ilt hefir hlotist af." Sú
tegund skáldsagna ætti að útilok-
ast úr landinu með lögum.
— Maria Jane Harris, elzta
kona í New York rfki, er nýlátin,
112 ára gömul.
svo ekki verði þar framvegis sffeld
upphlaup og manndráp, eins og átt
hefir sér stað að undanförnu. En
karl er hinn hæverskasti f svörum,
fer sér hægt, en lætur stórveldin
skilja það á sér, að hann sé einfær
um að stjórna löndum sínum ogaf-
biðji afskifti annara rfkja. Nú
kvað þó stórveldin hafa komið sér
saman um, að senda öflugan lier-
skipaflota á móti soldáni og sýna
honum f évo heimana, ef hann
láti ekki tafarlaust að kröfum
þeirra. Eun hefir hann ekki gefið
annað svar en hið framangreinda,
en búist f>ó við að hann láti undan
á sfðustu stundu, er hann sér fram-
an í fallbyssukjaftana.
— Fylkisstjóri Folk f Missouri
hefir kvatt nefnd manna til þess að
rannsaka leynisamtök auðfélaga
þar í ríkinu, er hafi f>að augnamið
að halda vörum þeirra f einokunar-
verði og kæfa alla samkepni. Tvö
mál hafa verið höfðuð af Missouri-
ríkinu gegn Standard Oil félaginu;
Jolin'D. Rockefeller ogH. H. Rog-
ers hefir verið stefnt til að bera
vitni móti félaginu f pessuni mál-
um. Tilgangurinn með málum
þessum er að knýja “Standard”,
“Waters Pierce” og “Republic”
olfu félögin til þess* að hætta -allri
starfsemi í Missonri rfkinu eða til
þess að neyða þau til að ónýta
samtaka samning þann, sem f>au
hafa gert sín á milli til þess að kæfa
samkepni f olfu sölu.
— Rússakeisari hefir skrifað
undir ákvæði, er tryggir prentfrelsi
þar f landi, og sömuleiðis undir á-
kvæði er heimilar konum aðgang
að háskólum landsins með sömu
kjörum ogkörlum. Sú stjórnarbót
er að þakka hinum nf ja mentamála
ráðgjafa Count John Tolstoy.
— Fjögnr þúsund manns hafa á
ný gert uppreist í sjóher Rússa í
Sebastopol. Ytirmenn voru teknir
til fanga og járnbrautalestir stopp-
aðar, svo að ekki væri hægt að
senda landher til hjálpar stjórnar-
sinnum Uppreistarandinn óðutn
að breiðast út um allan herinn, en
þó talið vfst, að stiórninni takist að
bæla uppreist þessa niður.
— Forseti Mutual Iffsábyrgðar-
félagsins og tveir aðrir embættis-
menn þess iiafa sagt af sér em-
bættum. Þeir hafa á umliðnum
árum dregið f sameiningu yfir 400
þús. dollara úr félagssjóði árlega.
— Montrealborg hefir með at-
kvæðagreiðslu samþykt að hafna
boði gamla Carnegies, að gefa bæn-
um 150 þús. dollars til að byggja
þar opinbera bókhlöðu, sem allir
borgarbúar skyldu hafa frfan að-
gang að.
— Hvass^iðri mikið gerði hcr á
stórvötnunum f vikunni sem leið.
Vindhraðinn varð 70 mílur á kl.-
stund. Mörg skip strönduðu og
sum brotnuðu í spón. Manntjón
varð nokkurt. Fréttaþræðir slitn-
uðu og lestagangur teptist með-
fram ströndum Superior fljóts.
— Snjófall varð svo mikið f
Minnesata þann 27. f.m., að brauta-
gangur teptist algerlegá frá M til
10 klukkustundjr, Talsverð snjó-
koma varð og í North Dakota.
— Hákon konungur 7. og drotn-
ing hans gerðu embættislega inn-
reið í Kristfaníu borg f Noregi þ.
25. nóv. og var þar tekið á móti
þeim með miklum fögnuði. Kon-
ungi var flutt fagnaðarávarp, og
svaraði hann því með nokkrum
hlylegnm orðum ogmæltist tilgóðr-
ar samvinnu við þingið f framtfðar-
starfi sínu sem konnngur.
— Lord Stanley, fyrrum lands-
stjóri í Canada og nú póstmálaráð-
gjafi B ota, ætlaði nýlega að flytja
ræðu f ij. kjósendum sínum, en er
hann >:i fundarsalinn, var ræðu
palluri n , -u þéttskipaður verka-
mönnum hann fékk þar ekki
pláss og • ekki leyft að segja
nokkurtorð. Verkamenn lásu upp
vantrausts yfirlýsingu á stjórninni.
Lord Stanley hélt þá þaðan og ætl-
aði að flytja ræðu sfna af svölum
húss nokkurs þar í grendinni, en
þá æpti lýðurinn svo mjög, að eng-
inn heyrði til hans og varð hann
að hætta við svo biiið.
— Ito greifi var grýttur f Seoul
f Corea fyrir skömmu, en komst
með naumindum undan, talsvert
meiddur. Leit var hafin eftir þeim,
er grjótinu höfðu kastað, en þeir
náðust ekki. Japanar segja þetta
sé eini vottur um óánægju Corea
manna út af samningunum, er þcir
neyddu keisarann þar til að undir-
skrifa nýlega og sem veitir .Tapön-
um full yfirráð yfir landinu.
— Canadastjórn hefir verið til-
kynt, að póstsendingar til Rúss-
lands séu ekki vissar að komast
til réttra lilutaðeigenda og að eins
vel megi búast við þvf, að þær
strandi hjá stjórninni. Bréf gangi
nú mjög óreglulega þar og böggul-
sendingar geti, ekki orðið fluttar
sem stendur. Ovfst einnig að pen-
ingasendingar geti komið til skila.
— Stórveldin eru að myndast
við, að þröngva Tyrkjasoldáni til
að gera stjórnarbót í Macedonia,
— Vatnsflóð hafa gert tjón mik-
ið á ýmsum stöðum f Ítalíu. Vatn-
ið í Tiber ánni hefir hækkað um 45
fet á einum stað og vfða hlaupið
yfir bakka árinnar. Sum héruð
eru sögð algerlega undir vatni og
mjög tvfsýnt, að Rómaborg komist
hjá flóðinn.
—- Fróðleg skýrsla er það sem C.
M. Pepper, einn af embættismönn-
um Bandaríkja stjórnarinnar, hefir
nýlega sent stjórnardeild sinni.
Hann segir, að á sl. ári hafi 25 þús.
manns flutt búferlum frá Banda-
ríkjunum til Canada og að Banda-
rfkin hafi á því ári selt Canada-
mönnurn 166 millfón dollara virði
af vöruin, som sé þó aðoins 11 pró-
cent af þvf vörnmagni, sem selt
liafi verið út úr ríkinn á því ári.
Hann segir að eignir þær, sem
Bandarfkjamenn þeir, er settust að
í Canada, hafi flutt með sér, hafi
verið um 10 millfón dollara virði.
I skýrslu þessari segir lir. Pepper
að lítill efi sé á þvf að innan 4. ára
muni Norðvesturlandið f Canada
framleiða 150 millfónir bush. af
hveiti árlega. Aðrir fræðimenn
liafa haldið þvf fram, að innan 25
ára mnni Canada framleiða árlega
þúsund mill. busli. af hveiti. Hr.
Pepper segir, að Canada hafi á sl.
B árum keypt frá öðrum löndum
42. miilfón dollara virði af járni og
stáli, og hafi mikið af þvf gengið f
járnbrautir, og að Bandaríkin hafi
selt 81 prócent af því. Hann segir
ennfremur, «ð Bandarfkin selji
mikið af nærfatnaði, flókadúkum.
höttum og hiifum til Canada og
að Bandarfkjamenn setji á stofn
flestar af verksmiðjum þoim, sem
til séu í Canada.
—Tuttugu ogþrfraf námsmöun-
um við St. Lawrence háskólann f
Watertown, N.Y., hafa verið reku-
ir lir skóla fyrir óknytti, og nokkr-
um þeirra verður fyrirmunað að
taka útskriftarpróf úr nokkrum há-
skóla þar f rfkinu. — Fimm náms-
rnenn voru og reknir úr háskólanum
í Toronto í vikunni sem leið fyrir
samskonar strákapör. En út af
þvf gerðu allir fyrsta og annars árs
skólasveinar námsfall, og búist við,
að þriðja árs námsmenn geri slíkt
hið sama þangað til þessir o piltar
verði teknir inn í skólann aftur.
Þetta á þó að eins við þá deild skól-
ans, sem kennir verkleg fræði.
— Tvö hundruð þúsund verka-
menn f Vienna f Austurrfki fylktu
liði á gðtunum og umkringdu þing-
húsið f sl. viku og heimtuðu at-
kvæðisrétt f öllum almennum þjóð-
málum. Þeir lieimta fullkominn
atkvæðisrétt fyrir alla fullveðja
borgara landsins. Kröfu þessari
var vel tekið af stjómarformannin-
um, sem lofaði að leggja bráðlega
fyrir þingið stjórnafrumvarp sem
færi fram 4 að ráða bót á þessu.
En hann kvað það á hinn bóginn
vera ísjárvert að gefa þjóðinni al-
mennan atkvraðisrétt meðan hún
væri þrnngin af óeyrðaranda, eins
og nú ætti sér stað.
Hainilton bær í Ontario liefir
farið að dæmi Toronto borgar og
ráðist á skrifstpfu “plumber” fé-
lagsins þar og tekið þaðau allar
skýrslur og reikninga félagsins og
höfðað mál móti því og hinum
ýmsu forkólfum þess. Kærurnar
eru samskonar og þær, sem gerðar
voru að dómsmáli í Toronto. Alls
liefir málssókn verið höfðuð inóti
15 meðlimum félags þessa í Hamil-
ton. Meðal kæranna er ein sú, að
jX'ir sem gerðu boð í verk en fengu
ekki, vegna þess að stjórnendur fé
lagsins hækkuðu tilboð þeirra, hafi
fengið ákveðnar upphæðir af akk-
orðsverði þess, er hrepti verkið, og
að með því hafi þúsundir dollara
verið hafðir af bænum 4 sl. fáum
mánuðum. Það kom og fram fyrir
réttinum, að ým3ir af aðalmönnum
fél. hefðu sagt af sér embættum
fyrir nokkrum tfma til þess að kom-
ast hjá lagaábyrgð, þegar til þess
kæmi, að upplýst yrði um starfs-
hátt félagsins.
— Sem dæmi þess, hve hveiti-
mölunarmylla Ogilvie félagsins í
Montreal er öflug, er þess getið, að
liún hafi njdega malað 25 þúsund
bushel af hveiti á sólarhring, en
það gerði 4900 tunnur af mjöli.
Þetta er sagt meira hveitimagn, en
nokkur mylna f heimi hefir áður
malað á jafnstuttum tfma.
— Nú þegar er tekið til starfa
með sendingu efnis til járnbrauta-
byggingar frá Cardona Bay f Al-
aska til Eagle City við Yukon ána;
vegalengdin er um 500 mílur.
Braut þessi á að liggja meðfram
Copper ánni, en sá árdalur er tal-
inn 85 ferhyrningsmflur ummáls og
fullur af kolum og ýmsum málm-
um, svo að verðmæti landsins er
ómælilegt. Það er nú verið að
flytja byggingaefnið frá Pittsburg
þangað vestur og brautin með til-
heyrandi greinum á að verða full-
gerð innan þriggja ára.
— Nokkrir rússneskir hermenn,
sem Japanar tóku til fanga í strfð-
inu, hafa beðið um að mega gerast
Japanskir þegnar, en Japanar hafa
neitað þeim nm þetta. Þrjátíu af
mönnum þessum komu til Victoria,
B.C., 28. nóv. Hinir voru fluttir
til Vladivostock og þar afhentir
embættismönnum Rússa, sem sjá
um flutning á þeim áleiðis. Þeir,
sem ekki vilja hverfa aftur heim
til átthaganna, flytja ýmist til
Bandarfkjanna eða Canada. — Hér
er rúm fyrir alla.
— Séra Alexander Dowie hefir
fest sér 8 mill. ekrur af landi í
Mexico, sem hann ætlar til búlanda
handa trúbræðrum sfnum og á-
hangendum. Landið er sagt ágætt
til akuryrkju.
ÍSLAND.
Látinn er 3. október Þórarinn
bóndi Jónsson á Bárðarstöðum f
Loðmundarfirði, 54. ára gamall;
hann var ókvæntur og barnlaus, en
búhöldur mikill og vel fjáður. Ný-
látinn einnig Guðmundur Pálsson,
bóndi f Litluvík, nær fertugur, úr
THOMAS WILSON.
umsækjandi sem bæjarfulltrúi
fyrir 3. kjördeild.
sullaveik i. — Islen zki botnvörpung
urinn “Sea Gull”tekinn og sektað-
ur um 2,500 kr. fyrir að fiska í
landlielgi, og atíi og velðarfær\ gerð
upptæk. Annar botnvörpungur,
skozkur, var og tekinn upp ogsekt-
aður um 1500 kr. og upptæk gerð
öll veiðarfæri og afli. Þriðji botu-
vörpungur tekinn við Vestmanna-
eyjar og sektaður þar 360 kr. —
Þórður Þórðarsoa, óðalsbóndi á
Leirá f Borgarfirði, tók inn eltur,
sem hann liafði keypt hjá lækni á
Akranesi; harin beið þegar bana.
Hann hafði daginn áður selt föður-
Ieifð sína Leirá með öllum hjáleig-
um fyrir 15 þús. kr. Guðna Þor-
bergssyni, sæluhúsverði á Kolvið-
arhól, Talið aö sjálfsmorð Þórðar
hafi stafað af eftirsjá eignarisnar,
en örðugar kringumstæður knúðu
hann til sölunnar. — Marconi loft-
skeyti koma enn tillslands. Skeyti
frá Englandi 9. nóv. prentuð f
Fjallkonunni næsta dag. — Kol-
viðarhóll seldur Guðna Þorbergs-
syni fyrir 7,500 kr. Landsala að
aukast á Islandi og land að hækka
í verði. — Mislingar f Reykjavík
hafa sýkt eitt barn Hafsteins ráð-
herra. — Fjallkonan flytur ritgerð
um ritsfmastaurana, sem nú eru
komnir til Islands og finnur það
helzt að þeim, að þeir söu ekki klyf-
tækir; segir hvern þeirra veia að
meðaltali yfir 250 punda þunga, en
það baki landinu 4 sinnum hærri
flutningskostnað á þeim yfir landið
en ef þeir væru klyftækir. Ekki
getur Fjallkonan um lengd staur-
anna, en grannir hljóta þeir þó að
vera, þar sem þyngdin er ekki meiri
en blnðið segir. — fslendingar
sunnanlands liafa sent séra Matt-
hfasi heillaóska ávörp á 70 ára af-
mæli hans, og um leið hefir lands-
stjórnin látið höfða sakamál móti
Einari Jochumssyni bróður lians
fyrir gnðlast, og mótmælir Fjall-
konan því tiltæki; telur það bera
vott um þröngsýni og ekki í sam-
ræmi við nútfma frjálslyndi í skoð-
unum. Marconi félagið hefir
sent mann til íslands til að taka
þar móti loftskeytum, sem félagið
ætlar að senda þangað framvegis.
Félagið hefir beðið Danastjórn um
viðurkenningu og leyfi til að reka
starf sitt á íslandi.
Heimskringlu sagan.
Dominionstjórnin hefir tilkynt
Heimskringlu, að sagan, sem fylgt
hefir blaðinu, megi framvegis ekki
sendast út með því, nema hún sé
prentuð á örk, sem sé jafnstór og
Heimskringlu síðan og svo lfmd
innan i blaðið. En laus má hún
ekki vera, jafnvel þó prentað sé á
söguna, að hún sc fylgirit með
blaðinu.
Það ráð er þvf fyrir hendi, að
setja söguna neðanmáls f blaðið,
og það verður gert eftir nýjár nk..
eins fljótt og búið er að koma vél-
PIANOS og ORGANS.
Helntzman &. C«. Pianos.-Helt Orgel.
Vér seljom með mánaðarafborgunarskilmálum.
J. J. H M' LEAN & CO. LTD.
S30 MAIN St. WINMPEQ.
Gamanleikur, Söngur,
Upplestur!
“POLITÍSKI K()NNUSTEYPARINN"
1-jRIÐJUDAGS OG FlMTUDAGSKVELDIN. þ. lSi. oK 14.
þessa mánaðar verður þessi gamanleikur, eftir hið frsega
danska leikritaskáld Holberg, leikinn i samkomusal Únitara. Þesai
leikur er viðurkendur að vera eitt af allrabeztu leikritum þessa
fræga höfundar, og þeir, sem fyrir því standa, lofa afdráttarlaust.
að leikara íþróttin verði þar svo vel af bendi leyst. að hver sann-
gjarn dómari megi vel við una. Auk þessa leikrits verður og ann-
að til skemtana á þessari samkomu. eins og prógrammið, sem hér
fer á eftir, bendir á. 'Leikurinn sjálfur ei f* tveim ir þáttum og
varir að minsta kosti í tvær klukkustundir, — og auk þess söngur>
hljóðfærasláttur, up lestur og fleira.
1.
2.
3.
4.
5.
ö.
7,
Program.
Hljóðfærasláttur......................
“Könnusteyparinn”....... (eftir Holberg)
I. þáttur..........................
Solo......................Gísli Jónsson
Upplestur.............................
“Könnusteyparinn”. 2. þáttur..........
Sóló..................... Gísli J ónsson
"Eldgamla ísafold”........Allir sjmgja
FfíRSÓXURXAIi t LEIKNUM:
1. BorKarstjóri Vou Brera-
enfoldt.
2. Henrich, þjónn.
3. Sanderson, í-áöherra.
4. Ahraharasun, róCherra,..
5. Tveir Lóarfrmóingar.
6. Frú Bremenfeldt.
7. Fróken Kngclki.
8. Aneka, þjónustnstúlka-
9- Mndðmur: Sand«*.rson ot:
Abrahamson.
10. 4Amsmii»>ikí*na ng
bóndakona.
11. Bamdnr og borgarlýöur.
AÐGÖNGUMIÐAR kosta H5 cents fyrir hvert kveldið, og eru til
sölu víðsvegar um bæinn, svo sem i flestum islenzkum sölubúð-
um, á skrifstofu Heimskringlu og viðar. Einnig getn menn keypt
adgöngumíða við dyrnar á samkomusalnuni.
unum fyrir í nýju byggingunni,
svo að liægt verði að koma út tvö-
földu blaði við og, svo kaupendun-
um með því bœtist upp það les-
málsrúm, sem tapast úr blaðitiu við
það, að sagan verður í því.
En þaugað til þetta er komið 1
kring eru kaupendurnir vinsam-
lega beðnir að liafa biðlund. Um
það mega þeir vera vissir, að sag-
an kemur eins tijótt og mögulegt
er að koma henni út. En að þess-
um tíma hefir svo mátt heita, að
blaðið hafi í sumar verið geflð út
undir beru lofti, og byggingin verð-
ur ekki fullger fyr en eftir nýjár
næstkomandi. hversu kappsamlega
sem unnið er.
Þessi tilkynning er gerð til þess
að kaupendur viti, að dráttur á út-
komu sögunnar hefir ekki verið að
ástæðulausu, og að hann er ennþá
óumflýjanlegur um nokkurn tfma.
Til Leigu! •
Ágætt 5-herbergja cottage með
vatni, á 408 Simcoe St., er til leigu
nú þegar með væguin skilmálum.
— Lysthafendur snúi sér til Jóh.
Gottskálkssonar, 442 Agnes St.
Tvö rúmgóð herbergi lianda ein-
hlcypum, körlum eða konum, eru
til leigu hjá G. Jónssyni, 661 Tor-
onto St. Lysthafendur geta fimgið
fæði í sama húsi, ef þeir óska.
KJÖRKAUP
Bezta gróðafyrirtæki viðvíkjandi
bæjarlóða kaupum f Winnipegborg
getið þið fundið út hjá
Jón Hólm, 682 Ross Ave., hefir
til sðlu ágæt rafmagnsbelti fvrir
aðeins $1.25.
Dr. G. J.Gislason
Mcðala og uppskurðar læknir
Wellington Block
GRAND FOliKS N. DAK.
Sérstakt athygli vcitt
Augna, Eyrna. Nef og Kverka
Sjúkdómum.
lí. Petiirwn
cfc CO.
Til nýrra skiftavina!
Móti peningum út f hönd seljum
vör matvöru ódýrara eftir gæðum,
en nokkrir aðrir í borginni.
20
pd. af hvítasykri
ALVEG FRlTT
Hverjum, sem kaupir af ossfyrir
peninga út í hönd $10.00 virði af
matvöru íjeinu, gefum vcr algerlega
f kaupbætir 20 pd. af hvítasykri.
Hvcrjum, sem kaupir af oss $10
virði af járnvöru, gefum vér í kaup-
bætir b o i 1 e r með eirbotni, sem
kostar $l.í0. Kða þeim, sem kaup-
ir $5.00 virði gefnm vér hvern þann
hlut er kostar 75c.
Gleymið ekki nýju búðinni; húner
á horninu á Wellincton Ave.
og Simcoe Street.
G. J. GOODIVIUNDSSON
618 Langside St., Winnipes:, Alan.
B. PETURSSON & CO.
Cor.Weilington Ave. og Stmcoe S».
Phone I4u7