Heimskringla - 18.01.1906, Síða 1

XX. ÁR.
WINNIPEGr, MANITOBA 18. JANtJAR 1906
Nr. 15
✓
Arni Egprtssoi
Land óg Fasteignasali
Útvegar peningal&n og
tryggir líf og eignir
Skrifstcfa: Boom 210 Mclutyre
Block. Telephone 3364
Heimili: 671 Ross Avenue
Telephone 3033
Fregnsafn
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
Eldur kom upp f West hótel í
Minneapolis að morgni þess 10. f>.
m. og brendi 6. og 7. loft hússins
og gerði nær 30 þús. dollara eigna-
tjón. Auk þess brunnu og köfn-
uðu til ólffis 16 manns. Einn af
slökkviliðsmönnunum datt úr stiga
er hann var að bjarga konu einni
úr eldinum; hann beið bana, en
konan komst lífs af. Svo er að sjá
& fréttum, að konan hafi í ein-
hverjuæði hrundið manninum úr
stiganum, eftir að hún var úr allri
hættu. Sumir af hótel-gestunum
stukku út um glugga á efstu loft-
unum og rotuðust, er f>eir komu
niður. Margir meiddust mikið.
175 gestir voru & 6. og 7. lofti.
— New York borg og Brooklyn
eru f undirbúningi með að byggja
nokkur sjúkrahús í þessum borg-
um, er veiti algerlega frfa læknis
hj&íp. Það er áætlað, að spftalar
þessir, Þegar f>eir eru fullgerðir
kosti alls 27 millfónir dollara og
verða f>& þeir beztu af sinni tegund
sem til eru í heimi.
— Akuryrkju fyrirlestrarnir, er
getið var um f Heimskringlu fyrir
2 vikum sfðan, eru nú byrjaðir.
Þar sem Islendingar búa verða fyr-
irlestrarnir haldnir á þessum dög-
um og stöðum: Moosomin 11. jan.,
Quappelle 13. jan., Claresholm 16.
jan., Red Deer 18., Moose Jaw 26.,
Reston og Pipestone 30., Morden
9. febrúar, Baldur og Belmont,
Cypress River og Glenboro 16.,
Souris 17., Yorkton, Saltcoats,
Langenburg, Binscarth 24, Fox-
warren, Shoal Lake og Straithclair
26., Gladstone og Wes.bourne 27.,
Dauphin 28. febr. og Swan River
1. marz. Sýnishorn af útsæði korn-
tegunda eins og þau eiga að vera,
verða sýnd og stuttir fyrirlestrar
haldnir um /ms árfðandi búnaðar-
atriði. Landar vorir gerðu rétt f
að sækja þessa fundi, hvar sem peir
eiga kost á því.
— Strætisbrautafólagið i Toronto
borgaði á sl. ári eitt þúsund doll-
ara daglega f bæjarsjóð. Allar inn-
tektir félagsins voru $2,400,764.00,
af því fékk bærinn yfir 300 þúsund
dollara.
— Galicfumaður einn í Winni-
peg seldi f síðustu viku öðrum
manni konuna sfna fyrir $40 í pen-
ingum út f hönd. En er td kon-
unnar kasta kom. neitaði hún að
láta selja sig og aðhyltist ekki n/ja
bóndann. En er bóndinn vildi
ekki borga dollarana til baka, var
málið selt f hendur einum lögmanni
bæjarins til sóknar.
— Maður í New York henti sér
nýlega út um glugga á 4. lofti 1
húsi einu sem var að brenna með
3 ára gainla dóttur sína í fanginu.
Hann rotaðist, er hann kom niður
á strætið, en barnið slapp ómeitt.
— Fyrrum rfkisstjóri Stenen-
berg i Idaho var drepinn við hús-
dyr sfnar á gamlársdag. Illverk
þetta var unnið með dynamit
sprengivél og vita menn ekki hver
að er valdur.
— Á nýársdag var sprengd í loft
upp verksmiðja í Seranton, Pa.
Eigandi hennar hafði fengið 3 bréf,
sem heimtuðu að hann borgaði út
þúsund dollara, ef hann vildi kom-
ast lijá þvf, að verksmiðjan yrði
sprengd f loft upp. En hann skeytti
ekki þeirri aðvörun.
— Það er sagt, að stjórnin f Al-
berta sé búin að fastákveða að Ed-
monton bær skuli vera höfuðból og
stjórnaraðsetur fylkisins, og mun
sú ályktun mælast vel fyrir meðal
íbúa Norðvesturlandsins.
— Mál hefir verið höfðað gegn
peningaverzlara í Toronto fyrir ok-
ur. Hann setti upp 120 prósent
rentu fyrir smálán um örstuttan
tíma.
— Bandaríkja senatið hefir skip-
að rannsóknarnefnd til að athuga,
hvernig þvf fö hafi verið varið, sem
þingið liefir veitt tilþess að byggja
Panamaskurðinn.
— Þann 28. des. sl. brann f HaU-
son, N. Dak., sölubúð herra Sigur-
jöns liaupmanns Eirfkssonar, með
vörum þeim, er í lienni vóru. Tals-
verð eldsábyrgð hafði verið á liúsi
og vörum, en |>ó er sagt að Sigurjón
hafi beðið mikinn skaða við þetta
tilfelli. ,
— Hótel eitt við Niagarafossinn
brann nýlega. Skaði metinn 150
þúsund dollara.
-— Joseph Phillips, formaður
YorkCounty lánfélagsins. sem ný-
lega varð gjaldþrdta, hefir nú verið
handtekinn í Toronto og sakamál
hafið á hendur honurn fyrir svik-
samlega meðferð fjársins. Bœkur
félagsins hafa ekki verið færðar sfð-
an í ágúst sl. og þvf nú sem stend-
ur alls ómögulegt að vita greinilega
um ástand f>ess. Samt eru eignir
félagsins taldar að vera allmiklar
og seljanlegar.
— Tekjur Ontario stjórnarinnar
á sl. ári urðu yfir 6 millíónir doll-
ara, eða hérumbil jafnmiklar og í
fyrra (1904), þá urðu þær $6,128,-
en þá fékk fylkið á aðra millfón
dollara, sem sinn hlutaaf söluverði
fylkistimburs. En á árinu sem
leið voru engar slfkar timbursölur.
Tékjurnar jukust þvf að nokkrum
mun í öllum deildum stjórnarinnar
sfðasta ár.
— Það á að verða mikið um dýrð-
ir, þegar Spánarkonungur kvong-
ast, sem kvað eiga að ske á þessu
ári. Prinsessa sú, er hann h^fir
kosið sér, er uppalin í prótestanta
trú, en nú verður hún að “fara úr
barnatrúnni” og gerast ramkatólsk,
þvf það er hÍD eina lögboðna og
rétta trú á Spáni. Umvending
prinsessunnar á fram að fara með
stórkostlegri hátfða-viðhöfn f St.
Francisco dómkirkjunni í Madrid
og skal athöfninni þar stjórnað af
æðsta kirkjuhöfðingja Spánverja.
Honum til aðstoðar hafa kvaddir
verið dómkirkju-erkibysknpinn í
Toleda ásamt 9 öðrum erkibyskup-
um og 46 byskupum víðsvegar úr
ríkinu. Þessum herrum hefir öll-
um verið stefnt til Madrid borgar
þess að taka þátt f athöfninni.
Þjóðinni er og þegar gefin vissa
fyrir því, að páfinn Ifti með vel-
þóknan á trúarskifti hinnar vænt-
anlegu drotningar og sé að öllu
leyti samþykkur ráðahag konungs-
ins. Þegar sjálf giftingarathöfnin
fer frao, þá verður gleði mikil um
land alt og stendur hún yfir í
marga daga. Mörg hundruð vagn-
hlöss af dýrindis blómum hafa
pöntuð verið úr Ölltim áttum, og
skal þeim stráð um strætin í Mad-
rid þar ty þau eru orðin eins og
náttúrlegur blómabeður, og hver
borgari fær einnig eins mikið og
hann vill af þeim. Aðal blóm-
magnið verður fengið frá Seville,
Malaga, Valencia, Alicante og
Murcia héruðunum. Skrúðgöngur
miklar verða hafðar f öllum borg-
um Spánar og dansleikir um land
alt. En f Madrid, sjálfri höfuð-
borginni, skulu sérstaklega þar til
valdar dansmeyjar halda uppi dansi
f nokkura sólarhringa. Svo er til-
ætlast, að gosbrannar borgarinnar
og aðrir, sem sérstaklega verða til
þess gerðir, skuli spú vfni af /ms
um tegundnm meðan á hátfðahald-
inu stendur, og er þegar farið að
undirbúa það. Vatninu verður
veitt úr brunnum borgartnnar og
vfni hleypt f þá í staðinn meðan
veizlugleðin varir. Nauta-at í stór-
um stfl, eins og þau mestu af þeirri
tegund, er sögur fara af, skal fram
fara í Madrid og öðrum borgum
landsins á giftingardag konungs-
ins. Mesti fjöldi manna og kvenna
er nú kappsamlega að starfa að
nauðsynlegum breytingum á kon-
ungshöllinni í Madrid, svo að hún
verði boðleg ungu hjónunum og að
verði ánægð með hana sem heimili
sitt f framtfðinni. Drotningin
unga á að hafa herbergi sfn á fyrsta
loftl hallarinnar, og þar starfar nú
mikill mannfjöldi að nauðsynlegum
breytingum og umbótum. Enmóð-
ir konungs á að búa á efri loftum.
Konungurinn verður að sjálfsögðu
hvar lielzt í höllinni, sem lionum
þykir bezt við eiga, því hann er þar
húsbóndinn.
— Flotamálaráðgjafi Frakka liélt
n/lega samkomu mikla til arðs fyr-
ir munaðarlaus börn látinna sjó-
manna; á samkomunni voru seldar
veitingar og kostaði hver tebolli
þar $5.00, en sæt mjólk$2.50 f boU-
ann Jextra, svo að þeir, sem tóku
sykur og mjólk í teið sitt urðu að
borga $7.50 fyrir bollann.
— Maður að nafni Banwell, sem
fyrir nokkrum tíma sfðan strauk
frá Toronto með 80 þús. dollara af
fé bankans, sem liann vann þar við,
heíir verið -handtekinn í Vestur-
Indfa, eftir að liafa verið eltur
kringum liálfan hnöttinn af lög-
regluþjóni einum frá Torontoborg.
Sagt er að maðurinn hafi haft með
sér konu eina á öllu þessu ferða-
lagi, en hafi þó haft mest af fénu
óeytt, er hann var tekinn fastur.
— Tveir félagar, Torrey og Alex-
ander, hafa verið að lialda trúar-
lega endurlífgunar fundi í Toronto
borg; á 22 fundum. er þeir hafa
haldið þar, höfðu þeir samtals 95,-
800 áheyrendur og liafa umvent
990 manns, þar af 499 á sfðasta
viku tfmabilinu.
— Tfðarfarið það sem af er þess-
um vetri hefir verið það bezta, sem
komið liefir í fjórðung aldar hér í
Canada. Enn er skipgengt á ám
og vötnum í Ontario.
— Bæjarkosningar í Vancouver
eru n/afstaðnar. Þar var barist
um það, hvort afnema skyldi vfn-
söluhús bæjarins. Vfnféndur unnu
og er þvf talið vfst, að innan skams
tfma verði öllum hótelum f bænum
lokað.
— Gas til ljósa er sagt að kosti
75c þús. fet í Duluth og verður enn
ódýra áður en þetta ár er liðið.
Bærinn á sjálfur gasstofnunina.
— Á sl. ári hefir enginn kín-
verskur verkamaður flutt til Can-
ada. Sá innflutningur hefir ger
samlega sttöðvast sfðan 500 dollara
nöfuðtollurinn var lagður á Kfn-
verja. En nokkrir kfnveiskir kaup-
menn og stúdentar hafa flutt hing-
að. Stúdentamir verða að greiða
þennan $500 toll, en hann er þeim
endurgoldinn, er þeir hafa gengið
18 mánaða tíma á skóla hér.
✓
— Fjármálaskýrsla Rússlands,
sem nú er nýbirt, s/nir að nauð-
synlegt verður að þjóðin taki 240
millfón dollara lán á þessu ári, til
þess að mæta ákveðnum útgjöldum
Þar af eru yfir 200 millfónir, sem
verða að borgast af striðskostnaði
þjóðarinnar. Þessi skýrsla sýnir
og að strfðið við Japana hefirkost-
að þjóðina 1,050 millíónir dollara.
Skýrslan sýnir einnig, að þjóðin
verði tafaríaust að lækka öll útf
gjöld og viðhafa alla sparsemi, þv-
að innlektir þjóðarinnar verði litl-
ar á þessu ári.
— Sakamál var nýlega hafið mót
vínsölumanni í Chicago fyrir hönd
barna manns eins, er hótelshaldar-
inn er sakaður um að hafa gert að
drykkjumanni. Börnunum voru
dæmdur $17,500 skaðabætur og það
má hótelshaldarinn borga.
— Bæjarkosningar eiga að fara
fram í Montreal í næsta mánuði,
en fullur þriðjungur allra gjald-
enda verða atkvæðislausir við þær
kgsningar, af því þeir hafa ekki
haft efni á að borga bæjargjöld sfn
fyrir n/árið. Þ.ið er skilyrði fyrir
atkvæðisrétti þar, að gjaldendur
borgi gjöld sfn f ákveðinn tfma,
annars tapa þeir þegnréttindum.
— Uppástunga hefir komið fram
á Þinginu f British Columbia um
að veita konum kosninganHt þar í
fylkinu. En mál það er enn óút-
kljáð. — Konur á Englandi heim-
sóttu nýlega hinn nýja stjórnarfor-
mann Breta, Sir Campbell-Banner-
man, og heimtuðu atkvæðisrétt f
landsmálum. Hann gaf þeim góð
svör; kvaðst sjálfur vera meðmælt-
ur með því, er þær færu fram á, en
þó ekki geta svarað fyrir alla flokks-
menn sína. Urðu þá kvinnurnar
svo æstar, að það varð að láta sum-
ar þeirra út úr húsinu með valdi.
— G. T. P. járnbrautarfélagið
hefir boðið $250 verðlaun þeim, er
styngi upp á heppilegustu nafni
fyrir bæ þann, sem á að verða enda-
stöð brautarinnar við Kyrrahaf.
15 þúsund nöfn hafa félaginu þeg-
ar verið send, en valið er enn ekki
gert.
Magnús Smith
kaupir einkaleyfi.
Islendingar, sem lesa fslenzku
blöðin vestanhafs, kannast víst
flestir við Magnús Smith, sem í
mörg undanfarin ár hefir verið sá
bezti tafimaður f Canada. '
En manninum er fleira vel gefið:
Magnús er framúrskarandi gáfaður
og vel að sér til munns og handa,
þaullesinn f flestum greinum og
kaupir og les að mfnu áliti fleiri
vfsindaleg tímarit en nokkur ann-
ar Islendingur f Canada.
Á smíðarer maðurinn dverghag-
ur og hefir fyrir nokkrum mánuð-
um síðan smfðað vél og keypt á
henni éinkaleyfi bæði í Canada og
Bandaríkjunum.
Þessi uppgötvun herra Smiths er
'í þvf fólgin að geraumbætur á hin-
um “hreyfilegu” myndum. Útbún-
aður sá, sem nú er hafður, erþann-
ig, að langur borði með myndum
hverri við hliðina á annari er und-
inn upp á kefli í vélinni, sem sýnir
myndirnar. Lóðrétt frá þessu kefli
er anna^ kefli eða völur, sem vind-
ur upp á sig myndaborðann (á
ensku “film”) jafnóðum og hinn
rekur ofan af sér, og þá er það sem
vér sjáum myndirnar, sem ljósið
kastar á tjaldið sem vér horfum á.
En nú þarf þetta“film” eðamynda-
borði einlægt að stansa, svo að
menn geti séð myndirnar sem bezt,
án þess þó að vélin sjálf hætti að
snúast. Við þessar stympingar
hafa borðarnir viljað rifna, en um-
bætur Magnúsar sýnast algerlega
bæta úr þessu. Hahn lætur vél-
ina missa tök á “ flytjaranum ”
(mynda völtrunum) og á sama
augnabliki koma tvö grip, sem
stöðva borðann algerlega.
Þessi útbúnaður Magnúsar, að
flytja og stöðva myndirnar án þess
að myndaborðinn rifni, segir tfma-
ritið “Scientific American” að muni
umturna þeim myndavelum, sem
nú eru í brúki.
Ég óska að svo verði, og ég óska
um leið, að Magnús hljóti fjár-
munalegan hag af uppgötvun sinni
því hann er bezti drengur og ís-
lendingum jafnan til sóma.
S. J. A.
Þorrablót.
Eftir vanda um þennan tfma árs
er nú uppi fjöður og fit f Kristnesi
við undirbúning hins árlega miðs-
vetrar samkvæmis, sem Helgi magri
býður íslendingum fjær og nær til.
Eins og fyrr hefir kunngert ver-
ið, verður samkvæmi þetta haldið
þann 15. febrúar, því um það leyti
standa yfir hinir alkunnu skozku
þjóðleikir, er “Bonspiel” nefm»st.
Verður þá margt manna saman-
komið hér í Winnipegborg og há-
tfðabragur á öllu þar. En það sem
mestu máli skiftir er, að um það
leyti geta menn ferðast með járn-
brautum þessa lands fyrir h á 1 f -
v i r ð i. Á C.P.R. frá Moose Jaw
að vestan og frá vesturenda North-
western brautarinnar. En á C. N.
R. frá Melfort og Warman að vest-
an, og á brautum þessara félaga
beggja frá Port Arthur að austan.
Líka verða fargjöld niðursett við
þetta tækifæri á Bandarfkja járn
brautum fyrir þá, er þetta sam-
kvæmi sækja. Og geta utanbæjar-
PIANOS og ORGANS.
* Heintzman & Co. Pianos.-Bell örgel.
Vér seljara med m&naðarafborgunarskilmálnm.
J. J. H- MCLEAN & CO. LTD.
530 MAXN S«. WINNIPEQ.
menn trygt sér aðgöngumiða hjá
H. S. Bardal, 172 Nena St., eða
einhverjum félagsmanna.
Þessi mikli fargjalda afsláttur
byrjar 9. febrúar og verða farseðlar
góðir og gildir til heimferðar til
20. sama mánaðar.
í næstu blöðum verður nokkuð
nákvæmar skýrt frá allri tilhögun
samkvæmisins og ættu allir að lesa
það með athygli.
Krútnesi hinu vestra,
15, janúar 1906.
Helgi magri.
Winnipe^.
Stúdentafélagið heldur fund á
laugardagskveldið kemur kl. 8 á
venjulegum stað. Stúlkurnar stýra
fundinum, og vona að sem flestir
meðlimir láti sjá sig þar.
• ---------------
Smjör og ostagerðarskóli fylkis-
stjórnarinnar verður látinn taka til
kenslustarfa þann 6. febrúar.næstk.
Kensludeildir verða tvær, önnur
fyrir þá, sem ætla sér að stunda
smjör og ostagerð, á osta og smjör-
gerðarstofnununum. Þetta kenslu-
tfmabil, sem nefnt er “Factory
Course”, verður frá þvf skólinn
byrjar og fram til 3. aprfl.
Hin kensludeildin verður fyrir
bændur, konur þeirra, syni og dæt-
ur, sem vilja auka þekkingu sína f
heima-smjörgerð, meðferð á skil-
vindum og mjólkurfitu mæiingum
o. fl. Þessi kenslugrein hefst með
byrjun skólans og helzt eins lengi
og nemendur æskja, og getur hver
nemaritli lagt fyrir sig lærdóm
þeirra greina, sem hann eða hún
óskar.
Kenslugjald er ekkert í bænda-
fólks deildinni, en í “Factory”
deildinni kostar kenslan $2 fyrir
íbúa fylkisins. Aðrir brezkir þegn-
ar verða að borga $6 og útlending-
ar $12 fyrir kenslutímabilið.
Eintök af kensluskránni fást með
þvf að rita til W. J. Carson, Pro-
fessor of Dairy Husbandry, Mani-
tpba Agricultural Coliege, Winni-
peg, Man.
I síðustu Heimskringlu var sagt
að New York Life lffsábyrgðarfé-
lagið hefði gert $50 millíónum
meiri umsetningu síðasta ár en
nokkurt annað ár; þetta átti að
vera $50 millíónum meira en nokk-
urt annað lffsábyrgðarfélag hefði
gert á einu ári. Líka var sagt, að
gildandi lffsábyrgðir værn $2,058,-
000,000, í stað $2,061,000'000.
2 ágæt herbergi
eru til leigu í n/ju Heimskringlu
byggingunni 727 Sherbrooke St.,
rétt við Notre Dame Ave. Her
bergjunum fylgir ljós og hiti Og
önnur þægindi.
Herbergi þessi eru sérlega hent-
ug fyrir tannlæknir eða einldeypa
karlmenn. Betri fást ekki f borg-
inni. Upplysingar um leiguskik-
mála fást á skrifstofu Heimkringlu.
■’Waghorn’s Guide” fyrir janúar
1906 er nýútkomin, í vanalegri 160
bls. stærð, þéttprentað með smáu
letri. Frá fyrst til sfðast er kver
þetta fylt allskonar þarflegum fróð
leik um póstgöngur með jámbraut-
um og skipum og sveitavögnum,
sem og öllum öðrum upplýsingum,
er að póstmálum lúta, og einnig
um allar aðrar samgöngur hverju
nafni sem nefnast. Allskonar upp-
l/singar um banka og peningamál,
um hraðskeytasendingar og verð
þeirra; skýrslur um veðuráttu og
uppskeru; heimilisréttarlögin, með
korti yfir ‘townsliips’ og ‘sectionir’;
skrá yfir öll pósthús í Manitoba og
Norðvesturlandinu og hvar þau
eru. Kver þetta kostar að eins lOc
eða $1.00 um árið.
Fvrirlestur o«; Concert
%i O
Dr. Blewett, kennari við Wesley
College, heldur framhald af fjTÍr-
lestri sínum, undir umsjón fsL
nemenda, f Tjaldbúðinni fimtu-
dagskveldið 23. janúar n. k.
SAMKOMULISTI:
Vocal Solo: I. E. Williams
Piano “ Miss Miðdal
Vocal “ Mrs. S. K. Hall.
Vocal Qnartette: A. Jolin-
son, E. Anderson, Fjeldsted
og Guttormsson.
Piano Solo: Mr. S. K. Hall
Vocal Solo: Th. Clemens.
Almanakið 1906
VERÐ: 25c.
Ódýrust og skemtilegust ísl. bók hér
vestra.
Eldri árganear enn tilsölu frábyrj-
un landn&mssögunnar — 2öc hver — 7
alls.
TIL ÍSLANDS
verður eÍRÍ send kærkomnari gjöf ætt-
ingjum eða viaum heldur en Almanakið.
Það er áreiðanlegt. Sendið mér 25c. og
greindega utan&skrift, og skal ég senda
það heim ykkur að kostnaðarlausu.
Fyrir $1.75 f&ið þér öll Almanök-
in frá byrjun landn&mssögunnar.
Aðeins örfá eintök eftir af sumum
þeirra.
Ólafar S.nThorgeirsson,
678 Sherbrooke St.,
Winnipeg, Canada.
BILDFELL & PAULSON Union Bank úth Floor, No. 520 seiur hús og lóðir og anoast þar aö 16t- I andi strfrf; útvegar peningalAn o. fl. Tel.: 2685

Steingrimur K. liall
PIANO KENNAPd 701 Victor St, Winnipeg

Thorsteinn Johnson, Ffólíns-kennari - 543 Victor St. 1-12 tf
BOYD’S
“MACHINE-
MADE”
BRAUD
eru altat
eins, bæði
holl og gómsæt
Ef þú vilt fá brauð, þá er
hægast að láta þá vita
það gegnum tele-
fóninn, núm-
erið er 1030
Nú er tíminn!
Hús, lóðir, lönd með h&lfvirði
mót peningum.
Lóðir f v^sturbænum fyrir
l&gt verð með venjulegum skilm&l-
um.
Nftið f ffteinar áður en þær
verða hækkaðar f verði.
MARKUSSON AND
BENEDIKTSSON
205 Mclntyre Bl’k., W’peg.
Telephone 4159.