Heimskringla - 07.06.1906, Qupperneq 5

7- júní 1906.
SUMARMALABLAÐ HEIMSKRINGLU
o
kvsti mig og sagði: “Guö varÖ-
veiti litla drenginn minn og hjálpi
honum til að verða góður mað-
ur”. Svo kysti hún mig aftur til
að innsigla þessar velmeintu heilla-
óskir.
Svo fórum við að ganga fyrir
lömbin, og ég fór að hafa það yf-
ir, sem eftir var af kveðskap mín-
um, sem til allrar lukku er nú fyr-
ir löngu gleymt.
Dagur var að kvöldi kominn,
sólin valt eldrauð og tignarleg yf-
ir ósléttar og hrikalegar fjalla-
brúnir, sem risu við norðurhvel
sjóndeildarhringsins. Hér og þar |
voru skýjadrög, sem leiftruðu í j
kvöldroða dýrðinni og vörpuðu
purpurarauðri blæju yfir austur-
fjöllin. “ó, hvað útsýnið er guð-
dómlega fagurt í kvöld! Væri ekki j
unaðsfult fyrir munaðarlausan j
dreng' eins og mig, að deyja á J
svona fögru kvöldi og líða á;
vængjum kvöldroðans til hennar j
mömmu, sem bíður min langt í
burtu! ” “En heldur þú að kvöld-
in séu fagrari í himnaríki en hér
er nú?” Ég horfði beint framan í
Gunnu, því mér fanst ég hafa tal-
að fallega. Hún virtist líka vera i
djúpum þönkum, en svaraði mér
þó þýðlega. “þú ert undarlegt
barn, stvtndum ertu svo einfeldnis-
legur, en svo aftur talar þú eins
og fullorðinn maður. Ég skil þig
stundum alls ekki, en ég held, að !
það sé hvorki kvöld eða morgun í
himnariki. En annars eigum við I
ekkert að vera að grufla um það. |
Okkur er nóg að vita, að hinn
’góði staður er til, og að við fáum
að vera þar alla eilífð, ef við er-
um góð börn”.
“Já, ég held það”, SVaraði ég
heldur dræmt, því mér líkaði ekki
meira en svo, að vera kallaður
barn, og svo það, að hún skyldi
ekki skilja mig. Raunar var ég
vaiiur við að vera misskilinn. en j
mér fanst, að hún ætti að þekkja j
mig. Ég var að velta þessu fyrir
mér í huga mínum og leitast við, j
að komast að einhverri skiljan-1
legri niðurstöðu, þegar ég hrökk
við að kallað var: “Börn, hvar
eruð þið?” Röddin vár þrumandi
og þunglamaleg. það bergmálaði
í klettunum, og þegar hljómurinn
barst til okkar frá klettunum,
varð eins og hljóðið yrði þýðara.
það var eins og fremur væri við-
kvæmni í köldutn klettunum, en í
brjósti frænda míns, því það var
liann, sem kallaði. Ég var hrædd-
ur um, að eitthvað illt mundi búa
undir komu hans, en þegar við
komum nær honum, sá ég mér til
mikillar gleði, að hann var ekki í
vigamóð. Svo sálarhvel mitt varð
á svipstundu blítt og fagurt, eins
og vorkvöldið.
Frændi minn lagði hægri hend-
ina á brjóst sér, eins og hann oít
gerði, þegar hann var að tala um,
að í brjósti sér hreyfðist norrænt
víkingablóð; svo hallaði hann uncl-
ir flatt, lítið eitt, og virtist horfa
eitthvað langt út í geiminm Svo
tók hann til máls í þttngum en
hetjulegum málróm:
“Börn, þið hafið vaktað lötttbin
vel, þau eru feit og frjálsleg og al-
veg spök; mér hefir því komið til
hugar, að láta ykkur hætta í
kvöld, þar faðir þinn, Gunna, er
nú kominn og vill þig heim hafa í
kvöld, því húsfreyja hans hefir
kent sér krankleika nokkurs. En
vér bændur höfum fastráðið, að
riða til skips með morgni, að
sækja varning að fornum sið. Eg
hefi því nokkttð frekar hugsað,
hvað gera skal. þú fylgir mér
nú heim þegar, en sá hinn smá-
vaxni dvelur hjá lömbunum, þar
til kvöldskuggarnir hafa falið Snæ-
fell hið mikla. ]>á skal hann ítteð
hægð reka þatt í Stekkjarhvamm,
og láta giftu ráða, hvernig til
tekst”.
Gunna gekk til m'n og kysti mig
á kinnina, um leið og hún sagði
svo hátt, að frændi minn hlaut að
heyra: “Vertu sæll, þú hefir verið
mér undurþægur og góður. Haltu
áfram að vera góður drengur”.
Eg snéri við höfðinu og bauð
henni munninn, því ég vildi endi-
lega, að hún kvsti mig aftur, en
hún virtist ekki skilja mig í það
minsta, en hljóp af stað, og hún
og frændi minn voru á svipstundu
horfin upp fyrir melana.
Mér þótti sárt fvrir því, að þess-
ir sæludagar skyldu vera liðnir.
Hver skyldi sitja með mér lömbin
næsta ár ? Líklega yrði það ekki
Gunna. Hún yrði þá ef til vill orð-
in of stór. Svo þyrfti hún að
hjálpa mömmu sinni. Ó, hve sæl
hún hlaut að vera, að vera ein-
lægt hjá mömmu sinni, og hann
faðir hennar leit út fyrir að vera
svo góður maður. En ég átti eng-
an að nema guð, og hann var svo
óumræðilega stór, og svo langt —
langt í burtu, en ég var svo lítill!
þögul tár hrtindu af augum min-
um. Ég leit til himins, en fyrir
augtt mín bar ekkert nema hinn ó-
mælandi blái geimur. Samt varð
ég aftur hrifinn af fegurð kvölds-
itts. Ég hrópaði eins og ósjálfrátt:
“Guö minn góður hjálpi mér, ég
er svo lítill! ” Mér flugu í hug
fyrirbænir Gunnu, þegar hún kysti
mig; öll hrygð og leiðindi hurfu
úr huga mínum, og ég einsetti
tnér, að reyna að vera góður
drengur og kveða aldrei ljótar vís-
ur um nokkurn mattn.
Svo fór ég að gattga krihg um
lömbin og víkja þeim með hægð á
hinn tiltekna stað, og þegar því
var lokið, fór ég að ganga heim í
hægðum míttum. Mér lá ekki á;
ég vissi vel, að enginn beið eftir
mér. þess utan var eins og himn-
esk ró hvíldi yfir sálu minni. Mér
fanst mér líða vel. Ég stóð á hæð-
inni fyrir ofan bæinn og leit í
kring um mig. Dimmblá móða
hvíldi yfir flatlendinu og fjöllin
voru sveipuð fjólulitum bláma.
Alt var kyrt. það hefir líklega ver-
ið lágnætti. En alt í einti hrökk
ég við. Rjúpkarri kom fljúgandi og
settist á ltáan stein skamt frá
mér og gargaði þar. Ég var van-
ur að henda steinum í þessa fugla
í hugsunarleysi eða líklega vegna
þess, að ég hafði séð aðra gera
það. En nti fanst mér það vera
ljótt, og gerði það ekki, heldur
gekk ég hægt ofan hæðina, og áð-
ur en ég gekk inn, leit ég til baka.
Aumingja fuglinn sat þar kyr og
virtist undtir ánægður.
Ég fór að hátta og’ hugsaði mik-
ið um það, hvort það væri koss-
inn hennar Gttnnu eða eitthvað
annað, sem hafði gert mig að
góðum dreng.
-----+-----
/
Ainí kjækur.
Til Ameríku Árni fór,
en orðinn roskinn þó;
í karli samt var kjarkur stór,
ei kaldan hræddist sjó —
er skipið lamdi sollinn sær,
hann sagði bara “hó”.
Við Grettistök hins gamla lands
oft glímt hann hafði nóg,
svo kraftar voru’ í köglum hans.
En kjæk hann hafði þó, —
ef eitthvað h*yrði eða sá,
hann ætíð sagði “hó”.
Hann valdi land í vænni sveit
og vel þar um sig bjó. •
þar enga fjalla fegurð leit,
en frelsið þar var nóg, —
ef enskir seggir sóttu’ ’ann heim,
hann sagði bara “ltó”.
•g Haldórs fljótur fékk þeim bók
og framan í þá hló.
En af sér langan trefil tók
og tók að höggva skóg, —
er féllti trén með bresti’ og brak,
hann bara sagði “hó”.
Hann fékk sér mat sem firðar
þó fátækt væri nóg. (tveir,
En ettginn hefir unnið meir
við öxi, skóflu’ og plóg —
og bjargað sér og síntim gat,
þó segði stundum “hó”.
Og konu hans og krökkum það
á kvöldin skemti nóg,
þá Gunnarsrímur garpur kvað
svo glinndi við í skóg, —
en ef að Gunnar atgeir brá
hann Árni sagði “hó”.
En bygðin litla blónigaðist,
því bt'isæld þar var nóg;
ef enskir fengu Árna gist,
sem áður hann ei hló, —
en ensku bjagað treindi tal
og tíðum sagði “hó”.
Hanit sagði þeim af feðra frægð,
er fluttu yfir sjó,
og allri þeirri gæða gnægð
í Garðarshólma’ er bjó, —
og sögu sína feðrum frá
hann fullyrti með “hó”.
En enskir sáu sýnishorn
og sönnunin var nóg,
því Islendinga frægðin forn
hjá firðum þarna bjó; —
þeir gátii’ ei efað orðin hans,
þó oft liann segði “hó”.
En nú er Árni fallinn frá,
sem fyrrum þarna bjó.
En margir hans í fótspor fá
ei fetað. — það er nóg
að sanna að hann sýndi dng,
þó segði stundum “hó”.
O. T. Jónsson.
---------------
GÁTA.
Syrgi ég, að þegir þú
þjáður skapadómi,
sem tim foss og sveitabú
söngst með ljúfutn rómi.
Stormur kaldi, strengur þinn
stælir kjark og þorið.
En hver á að syngja í sálir inn
sókirljós og vorið ?
S. S. hfeld.
Nokkur kvæði.
Ef t ir
S. S. ísfeld.
SYSTIR MfN.
Hjartkæra systir, ég hrvggur þig kveð,
heim var skipað að snúa,
feginn, ó, feginn ég færi þér með,
fengjum við saman að búa.
Gott væri’ að losast' við lúa.
Mættir þú rétta mér hönd þína Hel,
hiklaust þá velja ég myndi
ókunna landið, ef vissi ég vel .
vininn minn kærasta findi.
Sem var mitt athvarf og yndi.
Einmana ráfa ég örendum hjá,
opnast þá sárið og blæðir ;t
glatt er ei sporið um göngin há,
gustur um vangana næðir.
Heyri’ eg að dauðinn mig hæðir.
Vel er mér kunnugt uttt veginn og átt,
veit ég hvert braut þín er gengin ;
finn þig samt ekki þá hrópa ég hátt :
Hér er þér bústaður fenginn.
Svarar mér enginn ? Nei, enginn.
Horfin er vonin þá hættan er mest,
hún sig í myrkriuu íelur,
öllu því rænir, sem átti ég bezt,
óvinum mínum það selttr. ,
ógnar mér aðeins og kvelur.
Uti ég reika við ólgandi straum,
ekki hann kveður um friðinn,
bakkana skefur með beljandi glauni,
brýtur og rífur upp viðinn.
I.íksöngvar leggjai.t : niöinn.
T/iljur ég skoð t, sent leika við blæ, .
leiðir mig huggunar þráin ;
enga þar svalandi fróuii ég fæ,
fegurðin sýnist n.v.'r dáin.
Fölnuð og fallandi stráin.
Skelfir mig ljóminn viðleiksala glys,
léttúðar hlátur og yndi,
læknar ei tneinin það fánýta fis
fokið til jarðar í skyn di.
Vakið og fóstrað af vindi.
Hvílist ég-seinast við helfararströnd,
horfi á sæinn og þegi ;
legðtt mér harmtir þá líknandi hönd
loksins að gráta ég megi.
Kotn þú með tárin þin tregi!
(1898.)
í LEIÐINDUM.
þú kæti blind, sem glymur eyrum í,
Nti eg frá þínu ;ölu-torgi sný ;
í forsælunni fjarri þ; / í leyni,
eg friðland á, og haila mér að steini.
Og þar sem ekki þytur heyrist neinn,
og þögnin ríkir, vil r-g hvilast einn.
Sá ys og þys, sem ótal marga huggar,
Mér ekkert virðist, netr.a tóntir skuggar.
Eg girnist ekki gullkálfinn að sjá,
né glysiö kringum tignarsætin há.
A skart það glápir skríll og lygnir augitm,
sem skriðkvikindi sprottin upp úr hatigttm.
þig vesalntenska, virði ég sem tál ;
sem vanans helgi spýrð í mína sál ;
og vilt eg krjúpi að farisea fótum,
sem frægðarverk sin telja’ á gatnamótum.
Eg veit það ei, hvert vel þeim treysta má,
sem veröleikunum sjálfir skýra frá.
það er svo mörgum undurljúft, að s ý n a s t,
en afrek sutnra hvería fljótt og týnast.
I Bellingham.
(A sumardaginn fyrsta 1906)
Tileinkað móðurlandinu.
Ó, fagra strönd! live fjölbreytt er þín tign,
með fjöll og jökla, skó g og rennslétt engi,
og hafsins vík mér blasir blá og lygn,
með báta’ og skip við trausta akkers strengi,
og útsjón þín, hún minnir mig á land,
sem mér er kært frá æsku minnar dögum,
því hérna gjálpar sjórinn eins við sand,
með sínum gömlu, fögru töfralögum.
Eg elska fjölbreytt fjalla’ og jökla land
í fjarlægð norður, bak við Atlantshafið j
þar lítill mér ég.lék við fjörusand, —
úr lifsbók minni enginn fær það skafið.
Og þegar Island sá ég hinsta sinn,
er sigldi eg burt á leið til Ameríku,
þá móðurkveðjan mín var tár á kinn
í minning þess, er huld ist sævarkviktt.
Og hvar sem land í líking þess eg sé,
því ljóð eg kveð með hreinum gleðitónutt*
en helgust eru ’in fornu feðra vé,
þau fegurst ljóma mínum andans sjónum.
Og þó ég aldrei Island líti meir,
eg ann því heitt, því þar er sál mín borin
og æskugleðin aldrei hjá mér deyr,
hún endurris með bló muntim á vorinll
Og þegar skyggja ský á vonarsól,
er skemtun bezt að flýja þá til Braga
þó ei mér bjóði ’ann úrvals ruggustól,
né æðstu nótur sin'ut Kvásis-laga.
Ef fæ eg staup aö ber gja af Boðnar-drykk.
eg bogann tek og leik á hörpustrengi.
þó “Skarpi-Páll” mig kalli kvæða gikk,
eg kveð hann dauðan, ef eg tóri lengi.
þú andi minn, sein binda engin bönd,
í Boðnar-mjöð sem iau gar vængi þína
á Kyrrahafsins fögru fjallaströnd, —
til frónskra landa berðu kveðju mína!
t íslenzkunnar ekta sparisjóð
við ættum meira’ að leggja af heimsins gœðtitr*
Svo endar þetta litla sumarljóð
með lukkuósk til þeirra’ er ttnna kvæðum!
ÞórJur Kr. Kristjdr.snon.
Til —.
Við skammdegis sólgeisla skemti ég mér,
og skrafa við hann eins og kunningja minn.
Hann býður mér hlægjandi að setjast hjá sér,,
og sorgum að kasta.
Mín kærustu launmál hann iaðar mér frá,
þá léttist mér hugtir ttm stund ;
þá lifnar í brjóstinu ljóðsmíða þrá
og löngun að vita og skilja og sjá.
P?n fyr en mig varir, hann farinn er bnrf;
Ég fylgi hontim eétir, — en hvurt ?
Og miðsvetrar hálftungl með hrímkulda glott
mig heiilar um nótt er ég andvaka ligg ,
ég tek það setn algerð.tn vináttu vott,
að við mér það lítur.
Ég opna því harðlæstar hjarta míns dyr,
og handritin fæ ég því öl',
sem skráð vortt í leyni af forlögum fvr ; --
sent forvitinn drenghnokki tim ártöl það spvt
og ýmislegt fle.ra. — það farið er burt ; ;
ég fylgi því eftir, — en hvurt ?
En töfrandi vorsól, ég treysti þér vart,
en tigna og vegsama ein.-; fvrir það.
1 Ijósstraumum þínum ntér lifið finst. syart, J
og loka því augum.
Ég finn, að ég' e’ska þig inst intti' í sál,
en aldrei þú vita bað skalt ;
því þú ert of gö.’ug ; sú gata vrði li.’l
og gleðin að lokunum reyndfst tnér tál,
ef fylgdi ég þér eftir. Ég bý miy n.i burt
frá bólstöð m.'ns hjarta----en livurt ?
r.ai .s
Eg þýðist ekki þululærdóms mátt,
sem þykist vita alt, en skilur fátt.
Mér ógnar þetta óskeikunar gjálfur,
sem er þó tæpast sann kikurinn hálfur.
Eg skil það ei, menn skapi nýjan heim
með skraffitiskunni rétt' á vikum tveim.
Alér leiðast þeir, sem Babelsturna byggja
og boðskap sinn á hálilm grunni trvggja.
Mér virðist stundutn vefast húmið svart
í vizkuljós, sem óðrum svnist bjart.
það sést ei glögt, hva ð samtíð er að vinna,
en sagan geytnir það til alda hinna.
Og hjá þeim, sem :tð horfnir eru brott,
en heimur sér að tinnu margt og gott,
eg læt tnitin hug við liðna tíð sig hvíla,
og leiðum þeim með visnum blöðtim skýla.
SAMTAL.
B.:
Vandræðin nú vaxa taka
Meir, Meir, Meir.
ótal hrafnar kveða og kvaka
Leir, Leir, Leir.
S.:
Fleiri samt í saurnum káka
Heyr, Heyr, Heyr.
Greinin var hans lúsá-Láka
Leir, Leir, Leir.
Alörg ritgerð frá tnanni fróðum
Ileyr, Devr, Deyr.
Kannske semna lifi í ljóðttm
I,eir, Leir, I/eir.
B.:
Sé ég nú af sviknu táli
Meir, Meir, Meir.
Bæði’ í rími og mæltu máli
Leir, Leir, I.eir.
KERLINGASÖGUR.
Nú er hann Tótnas, sem trúði ei
íyrst,
tengdur við hjálpræðis siðinn,
sál hans i andleg samtök þyrst
sveimar um himnesku miðin.
Öfbýður honum sú tindra list,
þar á ekki’ að vera nein sultarvist.
Amma hans lýsir því, liðin.
\’ o r-oc n,
það vorar enn með i’.jaríkuin döguin,
er offrar vetur s num kulda og þjósti,
en andvarp st gur al-!ífsins frá brjósti
og ástin kviknar maniilífsins í högum.
Hér hafa þu’.ir simim lokið sögum,
og snyrtnar ungfrúr rokkinn hafa leyfðann.
Söngvarar einir stæltann strenginn hreyfðann,
stundirnar skemma tónuni, ljóða-bögum.
því vetur og sumar, vor sem úfið haust
strengjanna ómur aldrei dyrfist þagna,
er öll náttúran sínum kveður róm.
En þetta líður þannig endalaust:
Einn þarf að gráta, ftnnar þarf að fagna^
er sínum hér hlýtir sérhvað skapadóm.
f ai rl 1 Mikley. St. S.
Vorvcður
Straumar knýja klakaflota
kreppu í og fylla drög ;
hengja skýin vængi vota,
vatnagýgju titra lög.
Hafs við rætur rís úr bárum
röðull nætur tignarhár,
sólin grætur geislatárom.
gróa lætur foldarsár.
Lækur smár nti liðkar róminn,
léttir báru andvarinn ;
gegnum tárin brósa blómíit,
beðju smára roðnar kinn.
Engan beygir kalda kífið,
kveykist degi tinun ný ;
fylgjast veginn ljós c g Ulið
löndungs tneyju, dróm'a írí.
Viknar lttnd af vorsius gæðimf*
vetrarstunda eyðist gróm ;
senn skín grund í grættum klætí*
gróa í Ittndi fögur bíóm. (urrt,
HULDA.