Heimskringla - 14.06.1906, Síða 2
14- júní 1906.
meiuskringla
Heimskringla
PUBLISHED BY
The Heiinfkriugla News & Publish-
iug Compauy
Verö blaösins 1 Canada og Bandar.
$2.0u nm áriö (fyrir fram borgaö).2
Sent til Islands (fyrir fram borgaö
af kaupendnm blaösins hór) $1.50.
Peningar sendist P. O. Money Or-
der, Registered Letter eöa Express
Money Order. Bankaávlsanir á aöra
banka en 1 Winnipeg aö eins teknar
meö affðllum.
B. L. BALDWINSON,
Editor & Manager
Office:
727 Sherbrooke Street, Winuipeg
P.O. BOX116. ’Phone 3512.
Járnbrautarmál.
Athugaverð fjárbeiðsl <.
Vér teljum því í hæsta máta ó-
______ þarft af Vestlir-Í slendingu m, aS
láta rýja sig fjármunalega til þess
Ég hefi þvi rmöur ekki svö ts- . aS b■ upp þessa „innri„ miss_
lands bloö nýlega, en eg se, aö suV íón & fósturjör5i„n}. En vér vild-
asta Logberg viil vekja athygli um . ^ stað 6ska> a8 s,em allra
fólks aö áskorun fra þremur fe- | flestir V««tur-Islendingar heföu
lögum á tslandi, sem prentuö er r I samt-k til Jæss me8 fjárframlög-
Sameimngunni, um aö landar her um a8 rctta muna8arleysingjun-
gefi til stofnunar “innri” misstous | um nýorðnu dreugiiega hjálpandi
um að landar hér
til stofnunar “innri” missíóus
húss í Reykjavík. í naest síöustu
blöðum kom út áskorun frá klúbb-
num “Heigi magri” um að tslend-
ingar hér gæfu til hjálpar binum
bágstöddu ekkjum og munaöar-
leysingjum, sem hafa mist* eigin-
menn sína, feÖur og bræöur og
a-ðra aöstandendur í sjóinn, á svo
sviplegan og sorglegan hátt. og
var sú áskorun sannarlega orð í
tíma talaö, og þakklætisvert af
klúbbnum að gangast fyrir þessu ;
og ég vildi óska og vona að sem
allra flestir tslendfngar hér vildu
þar vera með, að rétta þessum
sorgmæddti munaöarleysingjum
hjálparhönd. En það sýnist vera
dálítiö íhugunarvert, að einni viku
seintta skuli koma sterk meömæli
bróöurhönd. það mundi mælast
vel fvrir um land alt og koma í
gfóðar þarfir, því það væri mann-
úðar og kærleiksverk í fylst-a máta
En peninga samskot meðal fólks
vors hér vestra til eflingar “innri"
missíóninni svonefndu, er hvorki
mannúðar né kærleiksverk. Og
’ I alls engin sönnun er fyrir því, að
sl’kt væri þjóðinni að neinu leyti
geðfelt, eða hún skoðaði þaö þakk
lætisvert. Miklu heldur mundi það
almen't verða skilið sem yfirlýsing
Vestur-íslendinga um, að þeir á-
| litu stoínþjóð sína ennþá trúar-
lega heiðna, og þjóðkirkjuprestum
I landsins ekki tíl }>ess trúandi, að
j hafa með höndum kennimanna
: embættin þar heima, án sameigin-
legrar hjálpar I)ana og
Fimmtíu mantta sendinefnd frá
Markland, Westfold, Otto, Seamo,
Lundar, Mary Hill og Cold Spring
bygðum, kom hingað til bæjarins
þann 4. þ. m. til þess að eiga tal
"^ið Hon. R. P. Roblin um járn-
brautamál. C.P.R. félagið hafði
lagt nefndarmönnum til sérstakan
vagn og niðursett fargjald til þess-
arar farar.
Nefndín fann Mr. Robliu að máli
að morgni þess 5. og tjáði honum
þá ósk sína og bygðanna er sendu
hana, að framlenging Oak Point
brautarinnar yrði bygð nokkuru
aust-ar, en nú hefir hún mæld ver-
ið, og að svo yrði til hagað, að
ein vagnstöð gæti orðið í bygð ís-
lendinga þar vestra.
Mæling sú, sem gerð hefir verið,
sýnir framlenginguna eiga að
ligg.ja frá Oak Point beint norður
að Clarkleigh, og þar beygjast í
norðvestur meðfram vatninu.
þetta taldi nefndin óráölegt, því
að með þessari legu væri bvgð ts-
lendinga sem næst einangruð, og
vagnstöð yröi engin innan sveitar-
innar. Ekki heldur yrði brautin,
eins og hún væri mæld út, netna
að hálfu liöi, þar sem ekki yröi
sót't aö henni nema frá annari hlið
inni, því engin bygð gæti oröið
meöfram henni að vestan eða
vatnsmegin. Nefndin bað því um,
að brautarstæðið yrði endurmælt
nokkuru austar en nú er það og
að vagnstöð yrði Mifð innan ís-
lenzku bygðarinnar, um 42 mílur
vegar norður frá Oak Point, helzt
á einhverri af þessum fjórum see-
tionnm: 29, 30, 31 eða 32 í Town-
ship 19, Range 4 v'estur, því að
þar væri hún bezt sett fyrir l’eiíd
íslendinga í vestari bvgðunuin <.g
einnig með tilliti til j úrra, si .n
byggju við Grunnavatn. Að eins
8 eða 10 af nefndarmönnum ge 1 ö-
ust framsögumenn málsins,
Hon. Mr. Roblin þakkaði ræfnd-
armönnum komu þeirra á lund
sinn, og kvaðst vel skilja, hve mik-
ið áhugamál það væri þessum
umræddu bygðum, sem knúð hefði
hálft hundrað manna til þess að
yfirgefa heimilisstörf sfn og íerð-
ast eins langan veg og þeir hefðu
orðið að gera til þess að ná fundi
sínum. Hann kvaðst vera nefndar-
mönnum algerlega samdóma um,
að brautarstæði það, sem mælt
befði verið norður frá Oak Point,
væri óheppilega valið, enda hefði
sér ekki verið kunnugt um, að það
hefði valið verið meðíram vratninu
fyr en mælingn var lokið. Hann
"íullvissaði nefndina um, að endur-
mæling skyldi fram fara, en lofaði
ekki, að brautin yrði látin liggja
austar en á línunni milli Ran-ge 4
og 5. Hann kvaðst og skyldi gera
sitt ýtrasta til þess, að fá braut-
arstöð bygða á lfnunni milli sec-
tion 30 og 3i„ eða sem næst því,
þar eð sú afstaða væri í samræmi
við samhnga ósk allra nefndar-
manna.
Hon. Mr. Roblin kvaðst ekki
geta sagt með neinni ákveðinni
vissu, hve fljótt endurmælingin og
bygging brautarinnar gæti orðið
gerð. En hann kvaðst skyldi hraða
þvi máli svo sem hann frekast
gæti, strax og hann næði tali af
Mr. MeKwizie, formanni bratffar-
félagsins. En hann lofaði neírjdmni
og reyna aið s já ^svo til, að minsta, ka.fa
kosti 12 mílur yrðu bygðar á
ári, og meira ef mögnlegt
írá tvéÍRiur prestum (J.Bj. og j lejrrar hjálpar Dana og Vestur-
sama sem presti, ritstj: Lögb.) J jsie1Klin '
um að tslendingartíiér fari að geia,, Nokkuð ö8nj mali v,æri
fe til stofnunar helfitis-predikUnar- & ef bvskup iandsins eða syn-
huss i Reykjavik. Af þvi að eg odus gerðu'yrirK.singu í l>essa átt,
þekki dalrtið til þessar^r starfsemi hétu 4 Ve.stur-íslendinga til
(“innri missiónar) í Reýkjavík, þá . viðreisnar trúmálum þjóðarinnar.
það mitt alft, að menn gætu | En ekkert siikt hefir ennþá komið
fram, og alls engar líkur til, að
þaðan heyrist neinar samróma
raddir um hjálp héðan að vestan
til eflingar “innri” missíónar íarg-
animi a íslandi.
V'estur-tsléndingar ættu því ekki
ól af forstoöumonmim þessa a8 l4ta gabba sig til að senda
ri” missiónar trúboðs ÍSnrbl. ! ^ gjafir heim i þvi augnamíði.
hafa nóg annað með fé sitt
að gera, sem þeim stendur nær og
þarfara væri, og þar með er tatiö
það, að gleðja með gjöfum ekkj-
urnar og börnin, sem öllujn frem-
ur eru hjálparþurfar.
að sem
*!*
Opið bréf
til Islendingadagsnefniliiriiinnr
1900.
er þaö mitt álit, að menn
ekki varið peningum sínum verr
til neins en að fara að styrkja
hana með gjöfum ;i því í hrcinu
máli lýst, þá er það eitthvert hið
argasta guðlast og hneyxli, sem
ég hefi heyrt framflutt af prédikun-
arstól
“innri” missíónar triiboðs (Sigbj.
A. Gísl. o.fl.). ;Þeir
Ef nokkur maður sinti þessari
síðari áskorun; þá cr ástæða til
að ætla, að húh spilli mjög fyrir
þeirri fyrri, þar sem meðmælend-
um þeirrar síðari hefir fundist það
svo heppilegt, að lá'ta þessi meö-
mæli sín birtast á sama tíma sem
verið er að safna samskotuiium
til hjálpar hinum nauðstöddu.
þó fólk sé hér kannske allvel
efnum búið, þá má búast við því
finnist, að það geti ekki gefið til
margra fyrirtækja, og síst í senn, Heiðruðu landar, forstöðumenn
fyrir utan sinar eigin þarfir og eig- j þjóðhátíðarinnar 1906!
in félagsskap. j Eg ætti sjálfsagt að byrja með
Eg vil aö endingu biöja alla; þvi) að biðja ykkur afsökunar á
gióða menn og konur, að leggja j þvi> að skrifa'ykkur þetta bréf ;
fyrir sig og íhtiga þessa spurningu j en eg geri þa,ð ekki af þvi eg fyrst
vel og rækilega: Hvort er meiri ; og fremst þekki nokkra ykkar og
þörf á því, að ég gefi penin'ga til J v.ei,t að - þið eruð ekki svoleiöis
stofnunar helvítis prédikunarhúss íj menn, að taka það illa upp, og<
Reykjavík, eða til hjálpar bág- ]ika af þvi) að ég ætla mér ekkert
stöddum munaðarleysingjum ; til að fara að sletta mér fram í ykk-
hvorutveggja get ,ég ekki gefið ; j ar verkahring, heldur að eins at-
en hvort ber mlr fremur að huga nokkur atriöi í sambandi við
styrkja, sem g ó ð u r maöur eða Islendingadaginn frá m í n u sjón-
k°n'a ■ : armiði. En ég sendi ykkur bréfi'ð
vegna þess, ef ske kynni að þið
vilduð athuga eitthvert af þeim
atriðum, sem ég tala um ; og ég
álít það réttara, að senda ykkur
það strax nú, áður en þið byrjið
að starfa, heldur en að senda ykk-
ur aðfinslu og ávítingabréf eftir
að íslendingadagurinn er liöinn og
þið hafið lokið störfum ykkar.
Ég hefi aldrei verið hér á þjóð-
hátíð og hefi ekkert annað fyrir
mér um tilhögun á henni* en pró-
gram og verðlaunal'ista, sem gef-
inn hefir verið út síðastliðið ár
Mér þætti mjög vel viðeigandi, að
Unfjur V'txl'ir.ÍKleniiirnji.r.
ATHUGASEMD RITSTJ.
Ofanprentuð grein um vestur-
íslsnzk samskot til ‘ þess að efla !
“'innri” missíónar kristmboð á ls-|
landi, er orð í tíma talað, og að
vorri hyggju eins algerlega sann- j
gjarnt og frekast er hægt að hafa j
það. því eins og það væri lofsvert |
verk af Vestur-lslendingum, aðj
sinna áskornn “Helga magna”
klúb'bsins með því að leggja drengi
lega hjalparhond þeim morgu ekkj- JbSrjaöi me* því að
um og bornum, sem um paska-, { • é/ „ 1
, . ‘ .. Islendingar sofnuðust saman a
levtið voru a svipstundu svift! . , .... „ . , „
, • , . , ‘ , einhvern tutekinn stað 1 bænum, að
bændum smum og feorum, og þar
með lífsuppeldi sínu og framtiðar-
vomim, og sem í tnörgum tilfell-
um ekki eiga annað fyrir hendi en
að leggjast á sveitir landsins, —
þessu
væri.
Öll svör Mr. Roblins voru hin
lifirustn og viðfeldnustu og báru
þess Ijósan vott, að hann var að
öllu leyti samhuga nefndarmönn-
um í máli þessu. Enda mumi
nefndarmenn alment hafa verið á-
nægðir með undirtektir þær, er
þeir fengn.
eins væri það óþarft verk og ó-
gagnlegt landi og lýð, að hjálpa
nokkuð til byggingar J>essa missí-
ónarhúss í Reykjavík, nPm ætlað j
er til þess eingöngu, að berja með !
oístækisfullum öfgaræðum vítis-
trúna . inn i landa vo«a á tslandi. 1
Vér sjáum ekki betur, en að
landar vorir þar hefma þurfi alls
annars fremur en þess, að láta
•ógna sér með píslum eilífra kvala,
eins og hin illræmda “innri" miss-
íón hefir að starfsemi, ef’ þeir ekki
beygja kné sín íyrir hverri þeirri
fjarstæðu, sem útsendarar þess
flokks kenna.
það er og heldur enginn vafi á
því, að þegar heimaþjóðin finnur
verulega knýjandi þörf til þess að
stofnsetja þessa missión þar í
landi, þá verða nægileg fjárfrilm-
lög veitt af sjálfum landsmönnum
til þess að byggja missíónarhúsið
og halda uppi trúarlegri starfsemi
í því. En enn sem komið er hefir
þjó'ðin ekkert látið til sín heyra í
þesso efni, heldíir þvert á móti
sum af öfltigustu bliiðum
landsins mælt mjög á móti því, að
hreyfing þtssi næði fótfestu á ts-
landi, — þykir sú starfsemi alger-
lega óþörf og alls ekki Hkleg til að
láta neitt gott af sér leiða.
það er efst á dagskrá nú á ís-
landi, að fækka prestaköllum
landsins, og er það ljós vottur
þess, að þjóðinmi þykir alls engin
þörf á aukinni tölu trúarstofnana
í landinn.
morgn'inum, áður en lagt er af
stað út í Parkinn. Segjiun t.d., að
þeir hittust að Lögbergi á horninu
á William og Nena, og þar spilaði
“bandið”, sem spilar utn daginn
ei'tthvert íallegt íslenzkt lag, t. d.
“ó, guð vors lands”, áður en lagt
væri af stað ; þá væri gengið í
prósessíti niður að Union bankan-
um og þar tekin “ körin” út í
Parkinn, sem hátfðin er haldin í.
Ég sé, að prógratn hefir byrjað
á því, að forseti hefir sett hátíð-
ina kl. 9, en þar á eítir hefði mér
fundist, að hefði átt að koma
kvæði, sem orkt hefði verið sem
Velkomendaminni. tsl. skáldin hér
vestan hafsins eru svo mörg og
yrkja slo mikið, að þau ættu ekki
að láta á sér síanda, að yrkja fyr-
ir þessa éinu árlegu sameiginlegu
samkomu íslendinga hér. En samt
væri nú ekkert á móti því, að
nefndin beiddi þá að yrkja og um
leið tiltæki fyrir hvaða minni. En
það þyrfti auðvitað að vera i
tíma gert. Næst á eftir ræðu for-
seta sé ég að hefir komið minni
íslands með 'kvæði og ræðu. Eg
hefi náttúrlega ekki heyrt ræðuna;
ég efa ekki, að hún hafi verið góð;
en ef hún hefir gengið út á sama
efni sem kvæðið, sem sé eingöngu
að minnast landsins, þá hefði mér
þótt næstum óumfiýjanlegt, að
önnur ræða væri haldin, er mint
ist þjóðarinnar, eða fyrir minni
Austur-íslendinga. Ég man ekki
ef'tir. að ég hafi verið á nokkuri
þjóðhátíð heima, sem ekki hefir
verið mælt fyrir ininni Vestur-
íslendinga. Pezt væri. að kvæði
gæti þar fylgt með. J>á kemur
minni Vestur-íslendinga með ræðu
og kvæði, og loks minni Canada
með kvæði og ræðu. þá koma
ýmsar íþróttir, sem áframhald af
prójgrainminu. Mér hefir verið sagt
að hér í Winnipeg væru tiltölulega
f'áir ræðumenn meðal Islendinga,
og væri þar af leiðandi 'erfitt ef til
vill að hafa fleiri ræður. En mér
finst, að þá ætti að fá ræðumenn
að, ef þeir væru fáanlegir. Get ég
ekki betur séð, en það væri rétt,
þó það'kostaði nokkra dali, segj-
um t.d. ferð þeirra. Einungis aö
hafa það hugfast, að gera daginn
sem ánægjulegastan og bezt úr
garði. Ég veit af þremur vel snjöll-
um ræðumönnum suður í Norður
Dakota, sem líklegt væri að fengj-
ust, ef þeir væru beðnir, og get ég,
ef nefndin óskar, gefið henni nöfn
þeirra.
þá er að minnast á eitt atriði
enn. Mér hefir verið sagt, að hér
væri aldrei sungið neitt á Islend-
ingade'ginum. Ekkert kvæðiðf sem
orkt er, væri sungið, og þá varð
ég hissa. Mér finst það blátt á-
fram sjáifsagt, að eitthvað af
kvæðunum, og helz.t ÖU, væru
sungin. Ég efa ekki, áð hér er'tt
það margir karlmenn í Winnipeg,
syngja, að þeir væru nógu
margir til að mynda “karlakór”,
sem svo syngi þessi þjóðhátíðar-
kvæöi á tslendingadaginn. Og
hvaða flokki eða stefnu, sem þeir
tilheyrðu, ætti alveg að standa á
sama, allir ættu að vera samhuga
í þessu ; og þó þeir eyddu nokkr-
um kveldum til að æfa, þá yrði
það ekki mikill tími móti því, sem
n'efndin* verður að eyða til þessa,
án nokkurs endurgjalds. Sjálfsagt
finst mér, að hr. Jónas Pálsson
samæfði þenna flokk, bæði er hann
maður, sem mundi gera það vtl á
stuttum tíma, og svo hefir hann
víst langflesta karlmenn í sínum
söngflokk, sem líklegt er að yrðu
með. það er ekki hvað síst þetta
atriði, sem. ég vildi að nefndin
vildi athuga. Mér finst t.d. óvið-
kunnanlegt, að það eru geíin verð-
laun fyrir bezt samið sönglag, en j
svo f;/r enginn að hevra það söng- ]
lag, hvorki á tslendingadeginum j
eða á öðrum tíma. Að sjálfsögðu j
ætti það lag að vera gert heyrum |
kunnugt þá. Ef lagið er ekki sung-
ið, þá get ég ekki betur séð en það ]
sé alveg tilgangslanst, að veita
nokkur verðlaun í þá átt. Væri
þá ttær að gefa þau verölaun fvrir ávarpanna
bezt kveðið kvæði ; það mætti þó
alt af láta það koma fyrir almenn
ingssjónir með þvi að prenta það
í blöðunumi
Að end'itjgu bið ég ykkur að fyr-
irgefa orðafjöldann.
Með vinsemd og virðingu,
A. J. JOHNSON.
Varagjaldkeri: þórarinn E- Tul-^
inius, stórkaupmaður (endurkos- ^
inn).
Varaskrifari: Stefán Stefánsson,1
stud. jur.
Varabókavörður: Sigfús Einars-
son, stud. jur.
Endurskoðunarmenn voru endur-
kosnir þeir cand. mag’. þorkell
þorkelsson og stud. med. Sigurö-
ur Jónsson.
Var þá eftir ósk eins félags-
manns rætt nokkuð um framtíð
deildarinnar framvegis, einkum um
það, hvort heppilegt væri eða ekki
að flytja hana heim og samein'a
hana við ReykjaVíkurdeiIdina. —
Varð sú niðurstaðan, að sett væri
nefnd til að íhuga fyrirkomulag og
stefnu félagsins á komandi tíð.
Heiðursfélagar voru, eftir uppá-
stungu stjórnarin'iiar, kosnir þeir
Eiríkur Magnússon, bókavörður í
Cambridge, og séra Valdimar
Brietn, prófastur á Stóra-Núpi.
Að lokum voru 4 nýjir félagar
teknir inn.
BREIÐABLTK”
-<§>-
Bókmentafélugið.
Aðalfundur í deild hins íslenzka
Bókmentafelags í Kaupmannahöín
var haldinn laugardaginn 21. apríl
1906.
Forseti deildarinnar, prófessor
þorvaldur Thoroddsen, mintist
fyrst hfns látna verndara félagsins,
H. Hátt Kristjáns konungs ltir.s
9-i °S guf yfirlit yfir störf félags-
ins á ríkinárum hans. Gat hann
þess, að H. Hát. Friðrik konung-
ur 8. hefði látið tilkyÉna sér, að
hann tæki að sér verndun félags-
ins framvegis.
Forseti skýrði því næst frá gerð-
tim félagsins á umíiðna árinu. Gat
hamt' um, að þessar bækur heföu að
verið gefnar iVt:
1. Diplomatarium Iclandicum,
bd., 3. h’
heitir nýtt hiánaðarrit, gefið út
af Olafi S. Thorgeirsson (ritstjóri
séra Fr. J. Bergmann), sem seut
hefir verið til Heimskringlu til
umgetningar.
Rit þe'tta, sym er í stóru átta
blaða broti, 16 bls. að stærð og í
vattdaðri skrautkápu, er að öllu
hið myndarlegasta, og stefnan ekki
siður ; hún ér sögð að vera “til
stuðnings. islenzkri menning”. 1
ávarpi til lesendanna segir útgef-
andinn: “Breiðablik, vill af alefii
leitast við að styðja alt það, er
verða mæt'ti íslenzkri menning til
eflingar og framfara”. Og í ávarpi
sínu í þessu fyrsta hefti segir rit-
stjórinn meðal annars þetta: “Og
af alefli vildum vér að því styðja,
að samúðarþel mifli bla'ðamanna
og flokka næöi aö eflast, en æsing-
ar og flokkshatur að bælast og
hverfa”.
Af þessu er auðsætt, að stefna
blaðsins er að öllu hin ákjósanleg-
asta, og líklegt mjög, að fastlega
verði við hana haldið af mönnum
þeim, sem stofnað hafa rit þetta,
því þair éru báðir greindir menn
og gætnir í bezta lagi.
Efni þessa fyrsta heftis er, auk
frá útgefanda og -rit-
stjóra:
1. Samband við andaheiminn.
2. tslenzkir námSmenn, með
myndum af þeim Hjálmari Á-
gúst Bergntan, lögfræðingi, og
þorbergi þorvaldssyni, sem i
vor útskrifaðist af Manitoba
háskólanum með bezta vitnis-
burði og silfur verðlaunapen-
ing fyrir vísindanám.
3. Á Hoftnannaflöt.
4. Svdpur móðtir hans. Saga.
Á kápunni eru auglýsingar.
Ritið kostar 5i.oo um árið en
hvert eintak 10 cents.
Vér teljum alveg áreiðanlegt, að
ri't þetta mttni ná mikilli út-
briðslu meðal Vestur-tslendinga.
Afar iila
líkar
nr. 32,
engan
mér greinin í Heimskringlu
eftir Jóh. Sigurðsson. Og
skaða tel ég það neinu
sanngjörnu og heiðvirðu blaði,
eins og Heimskrittgla hefir frá upp-
hafi leitast við eftir fremsta megni
vera, þó þau eða hún missi
slíkar rit'gerðir og höfundana með.
4- það er ekki fanatiskur vindbelg-
3. herti. | -iiaíuur, sem hefir unnið Vestur-ís-
B. Benediktsson, Sýslutnanna- lend'ingum álit og sóm'a í þessari
æfir, III. bd., 1. hefti
3. Fir.nur Jónsson, Bókmenta-
saga íslendinga, 2. hefti.
4. Skírnir 1905 (4. hefti).
5. Alþýðurit Bókm.fél., 1. bók.
Hann gaf því næst skýrslu um
fjárhag deildarinnar og höfðu árs-
tekjur verið 3,668 kr. 82 a. og út-
gjöldin 2,768 kr. 87 a. Eign deild-
arinnar við árslok 1905 var 22,-
104 kr. 78 a. Reikningarnir voru
samþyktir í einn hljóði.
þá gat forset'i um rittilboð og
bókaútgáfu framvegis. Urðu nokk-
urar nmræíSur um útgáfu Skírnis,
og var samþykt svohljóðandi til-
laga frá hr. Gísla Sveinssyni.
“Fundnrinn lýsir yfir þvi, að
hann teltir það óheppilegt og eigi
samkvæmt tilgatigi Bókmentafé-
lagsins, að nota Skírnd, tímarit
hins íslenzka Bókmentafélags, fyr-
ir trúarbragða eða andatrúarmál-
gagn”.
]>á fóru fram nokkrar nefndar-
kosningar, og að því loknu var
kosin stjórn. Hlutu kosningu:
Forseti: þorvaldur prófessor
Thoroddsen (emlurkosinn).
Gjaldkeri: Gísli læknir Brynjólfs-
son ^endurkosinn).
Skrifari: Sigfús Blöndal, aðstoð-
armaður við konuuglega bóka-
safniðj
Bókavörður: Matthías S. þórð-
arson, stud. mag. (endurkosinn).
í yawvistjórn voru kosndr:
Váraforseti: Bogi Th. Melsted,
mag. art. (endurkosinn).
álíu, eða þeir einu menn, sem eru
óánægðir með alla skapaða hluti,
bæði við guð og menn, og hafa
aldrei eða geta aldrei annað séð
en eilífan ófögnuð og rangsleitni í
öllu mannfélags fyrirkomulaginu i
þessari veraldarboru, sem er eins
og alt annað alt of lítil og ófull-
komin í þeirra augum, og reglu-
íegt kvalræði fyrir þeirra tak-
markalausu risasál, að hafa nokk-
urn tíma verið látdn villast
þangað.
Ned, minn gamli góði kunningi
J.S., það eru menndrnir sem beita
vitinu og sanngirndnni jöfnum
höndum, það eru þeir, sem láta
ráðin og framkvæmdirnar verða
samferða. Mennirnir sem vita, að
ekki er til neins að ætlast til nokk
tirar uppskeru i neinum skilningi,
nema akurinn sé vel unninn og
undirbmnn. það eru mer.nirniir, er
lei'ðbeint hafa vorum þjóðflokki
bezt. Enda viðurkenna allir menn,
sem ofurlítið gát hafa á orðum
sínum og hugsuniim, að mest sé
af' þeim að læra. Og þá menn vildi
ég sjá sem flesta rita í Heims-
kringiu, því mér liefir lengi verið
vel við hana, og mörg góð og nyt-
söm bending hefir í gegnum hana
tfl vor komið, En þenna “bersögl-
is” vaðal tel ég einkis virði.
Greinin á ekki skilið að vera
tekin og rifm niður og rakin ögn
fyrir ögn, vegna þess, að hún er
ekkert annað en hýði eða skurn,
sem allan kjarnann eða blómið
vantar í. Og höfundar að slikuni'
ritgerðum eiga ekki skilið að vera
skammaðir af ærlegum orðfærum
mönnum, entla ætla ég hvorugt að
gera.
En að eins skal ég benda góð-
kunningja mínum á þá réttlátu og
mannúölegu dómgreind, að segja
sem svo: Ef fundið hefði verið að
rími og k\Aðskap hjá Sigfúsi; það
var réttiátt. En að finna að því,
þó hann særði þúsund hjörtu með
guölasti og níði, það var stakasta
axarskaft.
Eða það þó ritstýfa Freyju
kalli þá menn, sem ekki eru sam-
þykkir skoðun hennar og blaðsins
‘‘•blóðhunda”, sem B. L. Baldwin-
son sigar 4 hana veika og volaða,
— það vigtar ekkert í augum þess-
ara frelsiselskend'a, sem öllu vilja
umturná í einu hnefahöggi, ef þeir
hafa lesið nokkur blöð eftir Stuart
Mill eða Ingersoll, — en hvorki
eiga sjálfir, eða geta nokkurn tíma
átt, eins mikið og þúsundasta
partinn af þeirra göfuga hjarta
pg sál.
Ldru.i GutfriunilMim,
------4.-----!) . j
FRÉTTABRÉF.
Framnes P.O., 18. mai.
Herra ritstj. Heimskringlu!
Viltu gera svo vel, að gefa eftir-
fylgjandi tínum rúm í þínu heiðr-
aða blaði ?
þó ég sé nú tæpast fœr urn að
skrifa fréttir, þá samt finn ég hvöt
hjá mér til að sýna lit á því, af
þeirri ástæðu að úr þessu bygðar-
lagi sjást aldrei fréýtir í blöðun-
um. það er eins og fólkið kunni
ekki við, að sýna umbeiminum
hagi sína ; en ég sé ekki neina á-
#tæðu til, að svo þurfi að vera ;
ég þori að fullyrða, að fólkið hér
yfir höfuð stendur eins hátt í
mannfélags tröppunum og í nokk-
uru öðru 'bygðarlagi.
það er víst gömul venja, þegar
skrifaðar eru frét'tir, að byrja á
tíðinm, og verður fljótt yfir sögu
að fara i þeirri grein. Veturinn
var hinn blíöasti og frosta minsti,
sem menn hér muna eftir. Snjór
varð lítill, ekki meiri en kalla
mætti sleðafæri. Jreir menn, sem
stunduðu fiskiyeiðar næstl. vetur
norður á vatni, munu flestir hafa
haft litla peninga afgangs kostn-
aði. það lítur út fyrir, að fiskur-
inn sé að ganga til þurðar, og
væri vel ef sumarveiðin væri tak-
markaðri en verið hefir. Sá tími,
sem af sumrinu er liðinn, hefir
verið fremur kaldur og stöðugir
þurkar og aldrei komið skúr úr
lofti þar af leiðandi var jörðin
orðin ákafiega þur og gróöur
íremur lít'ill. Skepmihöld hafa ver-
ið hér utn slóðir í góðu lagi, og
murni margir hér eiga töluvert af
heyjum afgangs frá vetrinum. —
þann 17. þ.m. rigndi töluvert mik-
ið, og var kuldinu svo mikill, að
hvítnaði í rót að morgni hins 18.;
enn þrátt fyrir kuldann í veðrinu
þýtur grasið upp, svo gripir hafa
nú nóg nýft gras til að é'ta.
Hér var fremur kvillasamt næst-'
liðinn vetur, og voru það misling-
ar og kvefveiki, sem gengu. Samt
dóu engir sem ég man eítir úr
þeim sjúkdómi.
Menn eru hér alment búnir að sá
í akra sína, og hafa þeir stórum
aukist næstliðið ár, þrátt fyrir
erfiðleikana að ryðja skóginn. —
Einnig eru menn hér alla tíð að
endurbæta hús s’n.
Sögunarmylna þeirra félaga þor-
steins þorsteinssonar og Gísla
Sigmundssonar er nú byrjuð að
saga hér í bygðinni, og heyri ég
sagty að þeir geri gott verk, og
ætti ekki að ólagast húsagerð hjá
mönnum viö það að fá aukið og
vel sagað timbur.
Ofurlítið verð ég að minnast á
félagslíf fólks hér í bygðinni. það
virðist nú máske óþarft að geta
þess, að i þessari bvgð eru komin
tvö pósthús, Árdal og Framnes.
Einnig eru hér tveir alþýðuskólar,
Árdal skóli og Framnes skóli, sinn
fyrir hvorn hluta bygðarinnar.
Að öðru leyti en hvað pósthús og
skóla snertir eru báðir þessir hlut-
ar ein bygð, bæði í safnaðarmál-
um og öðrum almennum félags-
málum.
Varla mun hægt að hugsa sér
fólk fjörugra og samhentara í öll-
um félagsmálum, en hér gerist.
Sý-nir það bezt sá féiagsskapur,
sem hér er orðinn 4 jafnstuttum
tíma og liðinn er síðan þessi bygð
myndaðist. Fyrst stofnaðist söng-
félag, síðan safnaðarfélag, svo
kvenfélag, svo lestrarféla'g og síð-
ast kappræðúfélag. Og er mér ó-
hætt að segja, að allur þessi fé-
lagsskapur er vel lifandi. Og er
þet'tfy ofanritaða nóg til að sýna,
að folkið er yel lifandi og vakandi
fyrir framþróun siðrtienningar og
mentunar, bæði í verklegum og
andlegum skilningi. ,
það er að eins eitt, sem okknr
sírstaklega vantar hér norður frá.
það er hin títtnefnda járnbraut.
það virðist, að Nýja ísland ætli
sent að fá uppreisnarvon hvað
l