Heimskringla - 04.04.1907, Blaðsíða 2

Heimskringla - 04.04.1907, Blaðsíða 2
Witmtpeg, 4. apríl 1907. - HEIMSKRINGLA~ Published every Thursday by Tbe Heiniíkriugla News b Pahlistiins Go. ?erO blaftsins 1 Canada ok bandar 12.00 um Ariö (fyrir fram borffaÓ). 8ent til Islands $2.(0 (fyrir frain borgaCaf kaupendnm blaösins hér)$1.50. B. L. BALDWINSON. Editor A Mananrer Office: 729 Sherbrooke Street, WiDmpeg F. O BOX 116. ’Phone 3512, Nýja land-laga frum- varpið Innanríkisráðgjafi Oliver hefir lagt fyrdr Ot'tawa þingið írumvarp til nýrra landtökulaga í Canada, scm er talsvert frjáislegra en nú- gildandi lamltökuiög ríkisins. Lög jjessi eiga sérstaklega við Mani- ■toba, Saskatchewan og Aiberta íylkin, einhig við Yukon héraðið og Norðvesturlancftð, eða þann idirta þess, sem enniþá er ekki inn- an takmarka niefndra fyikjá. Einn- ig eiga lög þessi við hið sv-onefnda járnibran'ta'belti í British Colum- bia, samkvœmt I. gr. í 14. kap. í Jögnm þeim, sem ákváðu tim satnn inginn milli C.P.R. fé'lag'sins og rikisins árið 1884. Einnig ná þessi nýju lög 'tiil 3T2 millíón ekra af landi í Peace Uiver héraðdnu í JSritish Colnmbiti, sem liggur aust- att K'lot'tafjal'Ia, áfast við Alberta íylki, og sem ríkisstjórnin er ekki binti að veljti eða ma-la út. 5. gr. þessara nyju laga segir, að ekkert latid skuli vcra opið til sölu eðá lieimiltsréttar fyr en það hafi verið ma.it út samkvæmt Jögum. 7. gr. segir, að öll tnald ríkis- ioíid, sem lteyra ttitdir þessi iög og scrn ekki sétt undir eignarnámi ein- stakrit manna eða félaga, skuli vera -opin til Jveimilisré't'tartökti, ef þatt séu akuryrkjtilönd og hafi ekki á sér wrðm.rtt timbur. Jín sén Jönd tekin til Ite'itiiilisréttar, seni itmatt 6 mánaða frá hoirnii'lisréittar- töktmni sannist að hafi, á sér verð- nræbt tirnbur, þá getur innanríkks- ráðgjalitm slegið eign á það fyrir Jtönd rikisitts, Sama er að segja nm þau Jönd, sem rikið teJur nauð syttteg til vcrndar vatnshiiðsJu eða til hafnbóti , aö ráðgjafinn getnr tekiö þatt frá landnemnmMn hve- nær sem er áðttr ett hattn fær eign- arbréf fyrir þeim. Eit borga má landi, seiti luiuii a sjálfur og sem sé að minsta kosti 80 ekrur að stærð og sé e^ki tneira ett 9 m.lur vegar frá heiiti'i.isréttarlandi hatts, eða ef liann lnelir li.st hcimili á svo s'tóru úbúðarlamli, sem sé eign föður, tnóður, son-.ir, dóttnr, bróö- ur eða systur hans, e-tVa sem beJd itr álra'tn að hafii bei'iiiih á þvi lamfi eftir tlaitða eigantlans, — þá skal það teljast svo setn haltti haíi búið á beimil'i.sré'tt'arlandi simi, ef það er saiitiiað fyrir stjórtvarráö- inu, að liamt hali verið of líkam- lega veikttr til þe«s að geta full- nægt þeitn lattdtöku skilyröum, þá getur saint stjórnarráðið veitt homvm eignarrétt á landinu. Með þessari grein er það gert ljóst, að ekki að eins sotvttr getur untiiö sér heimilisrétt með þvt að búa Jvjá foreldrum sínum, Iveldur getur ltver landnemi, karl eða kona, unnið sér lveim'ilisrétt íueö því i.ð búa ujá einhverju ttáini skyldinetini símt, eitts og að fratnati er sngt. En með því skilyrði iiuðvi'tað, að bann cða hún hevri untlir þann flokk, sem JagaJegu á réitt á Iveitn- ilisré'ttar landtökn. ’6. gr. tekitr f'ram, að ef land- nemi deyr áðttr enu lvaiin fær eign- -'rbréf, iþá geti erlingjartiiir fengið eignarrét'titvn, með því, að full- naegja Jveimivlisréttar skilyrðunuin, að því er byggingu, ræktun og á- búð snertir. Ilið sutnii gililir satn- kvéemt 17. gr utn þá, setn verða vvtstoJa, að erlingjíiriiir öðlast Jfjnditökurétit þrarra og gata feng- ið engtK.rbnéf með þvi að fullnœgja skilyrðum laganna. 18. gr. veitir ráðgju'fauu'in vald til að veita burtveruleyfi frá latvd- inti urn óákveðinn títna, í sjúk- dóms og öðrum tilfellum. 19. gr. veit’ir hermönnum Jeyfi til að vera frá löndtitn sínum í þágu ríkisins, og skal sá tími teljast þeim til beitnilisfestti á landinii, eins og þeir ltefðti ekki þaðatv far- ið. Eins skal Ivermaðttr fá eignar- bréf fyrir haimi'liisróbtarlandi sínu, ef ltann liefir orðið fyrir meiðslum, setn bantva Jtomttn að fullkomna skyldur sínar á því. 21. gr. vertir landnemutn róbt til að öðlast eiignarbréf, þó jverir búi . saman í þorpum og geri umbætur I á löndum sinum í sameiningú, | samkvæmt lögutn þar að lútandi I frá 1898 og 1901. 27. gr. er afarlöng og í mörgwm liðtvm : Ilun tekur frum, að hver sá, setn hefir fengi'Ö KeiimiJisráttar- latvd og byr á því, en sem ekki íveif- ir feivgið forkaups eða “prieemp- a. totvdutn stnum, fyr en peir ha.a ftngi.. .'ult eignarbréf (‘ patent ; fyrit pui , eúa viourfcentv.ngu .rá stjórninnd um, að þeir hafi óðlast rvt't .il að fá eignarbréí. Verð. sl'.. sala e-a sölusamningar sann- aðir, as..iiiir ráðgjafinn sér rétt tt'l russ, að svifta landnemann landi itans. (Jtimir .Kvæði þessara laga, að þvi er sncrtir landnetna, eru svip- ttð því, sem verið hefir að undan- förnit. það sem mestn varðar er, að menn eiga nú kost á, að ná 320 efcrum í stað 160 áður, og að mienn þurfa ekki að búa á þessum löndum, ef þeir hafa bústað hjá ná-sky dmennutn s.itum innan 9 tn.Ina frá slíkum löndnm. . á vætnari upplýsingar geía land utnbo smenn Dom. stjórnar- inr.'nr væiitan'kgiim landnemO'm og öðr S't'tn lá'ta sig þetta tnál ttokkr sk.fta. v.ötækust, þannig, að sem allra ilesbir íslendingar, ungir og gaml- ir, tieggi evtthvað £.'f mörkum í þenna sjóð, ásamt með öllum peim vinum þeirra bérlendum, er V'ildu hjálpa mátitiu áfram, og að þe'tta sé gert í öllum íslenizkum bygðarlögum. það er aðaiatriðið. Hevmskrinigia vonar því og ósk- ar, að ísfendingar hvervetna taki mál þetta á dagskrá sína, og taki 11 i tafarlaust tiiil að safna fiénu. Hieimskr.ngla er fús til þess að ve'ita gjöfunum móttöku, og að gera á sínum tvma grein fyrir hverju centi, sem blaðvnu kann að berast í þenna barklahælis-sjóð. l'in það aettu lundar vorir að hafa | liugfast, að samskotin séu sem j allra myndiarlegust og Viestur- íslendingum sem miest til sóma. ------*__L_ réttir og athuganir (jrptíir til ix’i klaveikr hælisi s Sent af G. Gunnarssyivi, l'em- bina, N. D., frá þessum mörwvum : Jaccvb Eyfijord, G. Gilnnarsson, G. G. Olson, Dárus Guðmundsson og E. A. Einarsson, Jx.oo hver ; Sig- urlaug Steyens, Erlendur Ólafs- son, Svieinn Thorvaidson, Brandur Jónsson, G. V. Leifur, J. H. Hann- esson, 50C hvert ; Ingvekhir Nor- head, Ingiibjörg E. Ólafsson, Geo. Deterson, Guðjón Bjarnason, K. Magnússon, 25C h'vert, og Guðjón Bjarnason ioc. Samtals S9.35. Sunt af John W. Johnson frá þessum Beliingbam (Wash.) búum: John W. Johnson o g B. G. Gisla- son, $2.00 hvorHalldór B. East- mann S4.00 ; Bjarni Sveinsson, Sam Adoiph, Th. Johnson, Jó- j hannes Goodnian, J. B. Johnson, : I/. Grímsson, Ella G. Beterson, 1 Johtt Johnson, ómefnthir aðkotnu- i tnaður, M. Goodman, S1,<x> hvert ; | Búason, Johnson, Chas.C.Christie, B. Johnson, Antii. Sveánsson, Da- 1 víð Sveinsson, B. Austman, John Laixdial, Arthur Davis, Dan. Davis, 5oc hvert ; Pedrrve Diecahle, Ó-, nefndur, S. HaJldórsson, 25C hver. tion" lantl, sktifi bafa réitt til þcss, að taka fjórðitng sectionar sem "ppeemption” af stjórnarlan'di, ef haim latwltvt tiia sknðalxvtur fyrir i satnhfiða hetmiilisréttar- lantf það, sem i.f lionrnn er tekið í Jvarfir ríktsitvs. 8. gr. tekur frain, að ráðg'jáfinn ínegi setja til síðu utn oins árs t im it J'4 seetióna fyrir 17 ára gamlit pilta, seit) bt'ta hjá foreidr- itm simttn eða vundamötmum trveð því tnóti uð þeir þá taki ré-tt á löiKhtiititn striux og þeir ertt 18 ára. Etv ra-kta vvrða þatt ung- inenni 10 ekrttr á slíkum lömlum á tinróibulinu frá því þatt eru seitt til stðtt, þar til þati tuka forinlegan rótt á þeiiu. 9. gr. 'tekur fratn, að' hver setn setjist að á ótnældu landi og búi á því þí'gar mælmg furi frain, skuli baifa rótt- 'ti! að taka hoimrhsrótt jtví ■Jatidi strax og það er mielt. 10. gr. vei'tir liindnema rétt til þess, að fá Jeyfi ráðgjafans til Jiess að láta amuttv taka I.cimilis- rótt t símt mifni. En giitlar ástæð- ur verða itð vera fyrir þeirri Ixtiðni áður cn ráðgjaíimt veitir slíkt leyfi. 11. gr. veftir ráðgjafantttn vald til þess, uð k-ggjn fuilnaðar úr- skurð á t öirum lnndtöku eða um- Wvt-a ágrejningsinálum, milfi hinna ýinsu ma-nna, san sadtja nm að fiá tökuré'tt á satna latKli. 12. gr. veitir kvttdnetna 6 tnán-; aða tima til að komast á land ; si'tt. t'il aðsoturs eftir að I.antt hefir : vervð skrifaður fyrir þvi, að öör- j um kost i gettir landnemi t-apað: iveirtiilisn-t ti simntt á jwí landi. J Kn jtó get rtr ráðgjafinn látið goytnn lamfvð í aðra 6 i.námtði, En nr •mginti' Ivotmdlisréittur getur orðið wrndaður Jetvgttr en 12 mántvði, 13. gr. skipar svo fyrír, -,tð laml- tvemar verði að búu á lömitim sín- ttm ekki trvtmta en 6 tttánttði á ári fcverju um 3. ára tíyia, frá lattd- -tökutfegi, að Jianit' liafi bygt bvggi- legt íbúðarltns og ræktað svo íttik- tð af Jtvi Iandi, sem ráðgjn'finu á- Jitur íullitægjamli, áður en ltattn vetbir eigtntrbréf (“pateivt"). sogir Jiatni tttatMt, sem ; laitd áðttr eu það vnr '4- gr. sest helir heitntingu á eignar landi bans, eða er aðskiiJið frá jtví að eins tneð vegarstacði. Eágruir- rét't gietur hann öðlast fyrrr slíku 111011; jtagar hann befiir A) unnið jtær skyklur á b.’imilisréttarlandi sími, setn úth'íimtast til Jtess, uð Ivantv gieti' fciigið ■eigrtí.rbnéf íyrir þvt. B) Ivefir búið á hs-iinil isré'btíir- Jaiidiim t-ða “preemption” lamliiMt að mvitsta kosti 6 mánuði úr 6 ár- utn firá þerim tima, er Juetin' settist að á eða tók réitit á iK-vm'ilisróttar- lattdi síntt. Y) Jrefir riektað^auk þess sem Iti.'tttt Jtefir gert á htimil- isrétitstrJiiiwfi sítiu, 50 ekrur á öðru Itvoru landinn ; og I)) borgað fyr- ir “.pnoem'ption” landið ekk.i tnmna etv fó.cxj tyrir hverja ekru, attk ,l j $10.00 iitriskrifitarg'jaJds. Verðið ! skal borgast eitvn Jtriöji Jiluti á | fyrstu 3 árumtm, j (2 þriðjtt) í jöfuum afbttrgunum a itaestu 5 árutn, me>ð 5 prósetvt ár- letgitm vö-xtuin. það er og tekiö fram i þe.ssari grein, að Jjsiir setn Jvafit (jt-gar fiengið eign'arbréf fiyrir JvefmiJisréttarlöndum símtm í liér- uðum, sctn svo cru þéttbygð, að “ptwetnptioit” Jönd ■ertt ekki fiáan- kg, geta fiengið “proMn'tion” Jönd, Jrvar sem þtm eru fáanleg, sréu þau iunan 9 mílna frá Jveim tJ.Lsróttar- Jandútu ; nægir að bóndinn <búi á landi shtu, en geri sanvt lögá- kveðnar umbætur á ''proemption'' landintt. Jin sé "pbeemption” Jand- tð í tm-tri fjarkugð, verður bótvdinn að búa á Jtvi tní'ðan bann er að gera skyldtirnar. Eins og gieíur að skijju, þá giJdir Jk.ssí Jandtökurótt- jaínt á Jæim s tjijrtvarlötvdum, setn Jtitfia ójafna og hinum sem baia jitftni töln. — Jtessi rýmkun á lamJtökulögunum Jtefir að vísu ekki rnikJu Jvýðingu 'fyrir íbúa Man ftoba fylkis, eða þá hhrta nf V-est- urfyJkjttnum, scm orðnir •eru Jjétt- bygötr. lín fyrir öll þau héruð, sent t-ntt uru Jítt bygð og þi.r siem Jtin ýtnstt járnltrautii og Iundverzl- un'urkHög Jtafu ckki ervtt náð of fösttnn tökum á JamJinu, cru þau Jandnemu'm stór bót frá því, senr verið hefir á sí'ðari árum, nw-ð því -að Jxm veit'ii þeitti frjálsan að- Alls trá Bellingham Alls frá Penvbitva ... Áöur seiit ..*..... AJIs_sent til Hkr. $23-25 9-35 1.00 $33-#o Olannieilin'dur samskotalisti sýnir, a'ð samskot til stuðndnigs berkla- hatlis byggdngarinnar á Islandi eru þegar h'afitv í bygðtím tsJendinga hér vestra. þetta er edns og það á að vera. Heimskringla hefir sann fiæriugu íyrir því, að hér sé að ræða um tnaionúðarverk, sem allir Ve-stur-: skniditt'gar ættu að taka bróöurlegan þátt í. Jtví mega land ar vorir ekki gJeyma, að tærinigar- sýk'in er mijög að ú'tbTeiöast á ís- landi', og er {íegar orðin svo mögn- uð ag aJmenn þar lverma, að æ-tla má, að fJestar íslenzkar fjölskyld- ur Jvér eigi þar einhvcrn ættingja •eða vin, siem nú Jvegar ann'aðl.vort hefir tekið sýki Jxjssa eða er í liæt'tu að taka hatta fyr en nokk- urtv varir. Lækniastébtm og lands- Jýðttr aJlur ltefir Jtegar viiðurkent nauðsyttinia á, að koma upp hæfi- legu Jvæli fiyrir Jvotba vanheila fólk, ög þar setn æ'tla má, að nokkur hutvdruð mantva og. kventva sén og afigwtiginn jþegar tne.ð sjúkd-óminn, þá gefur að skilja, að hyigging sú, sem þeg- ar er fiyrirhugað að reása hivnda því, hlýtur að verða Iraeði st'ór og kostba-r, og Jtar sem á hinn bóg- intv e-kki er sjáanJegt, að stjórnin æ-tJi að lá'ta ’byggja ltana ag við- halda á kostttað lattidsjóðs, — þá verður það hvorttvieggja að gerast af prívat samskotum. Til þessa bafa og ttú Jvegar íélög verið mynd uð í nátega öllum sveitum lands- ias, og sýnir það bezit, Lve almeut nauðsyn' slíks hælts er taJin að vera. En þar sem árlegur starf?- kostnaður hlýtur að verða afar- mik'ill vdð þessa stofnun, eftir að henni hefir verið komið upp, þá er ■_ giang, tyrir titln borgtiu, að tvö- mselt, eig-a brófi fyrir Jtví lattdi Jæ^tr hann [ fíllt lueifa landj ^ ]jeir ^ á,ðllr fceftr cfvalið 3 -ar a þv. fra Jtetm kwt ,iV itð p , {t að .fcg, er hautt fyrst sette? a Jand- teka tvS he-i,mKsróttariönd nema tð, hatm að oðrtt leyt, Iveftr ,swn ,tónir vor„ að vimta iKKgt laivdtoku skilyrðtmtttn. s-r r-u t<| eiíf0iirbrífcl fyrir fyf9ta '5- gt. seígtr, uð ef nutður, settt , landi simt íyrir 2. júttí 1889. lwfir fengitð JieitniJisróbt á Ji.mli j Engnm er Jeyft, að seljn eða -nndir Jiessum lögum, cu býr á semjn um sölu á nokkrum hJuta það í mc®ta má'ta nauðsynlegt og t'iðeigiandi, að latvdar vortr It.'-r vestra taki drengilegan þátt i •þessu fiyrirt-æki trn-ð því að sendu ríllegnt fjárupphæð heint til Islands til styrktar þessu fyrirtæki. Ve.rt- ur-Islenddngar verða að haJa það htigfast, að [>eir búa liér t eins góðu Jundi og til er í víðri veröld, að lífsskilyrði -þnirra hér cru hin beztu, að þair eru í efn-alegTi frarn- för og hafa bjartar frivmitíðarvon- ir. Jvitð er því sónta-skylda [x-irra, að rét'ta nú Ivinutn hKiilsulausu löndum smitm þá Jtjálp, sem jvcir geta, og vér elumst ekki mn, að þair geri það. J>að er vkki svo tvuuðsynlogt, að upphæðin frá hvierjum einstökitm sé svo sérJega stór. JCn það er á- ríðandi, að settt nllra flestir lmvd- ar vorir tivki þábt i sf.mskotunum. líkki h .-ldur er neitt ástæða ti;l að hraða Ju-ssttm samskotum fyrir skör fram, iteldtir er lti'tt inergur má'lsitis, að samskotin séu sem Hát'tvirti ritstjóri! Mér cr farið að dauðJeiðast, hve lítið systkyna bJöði’n Hcimskringlii og Lögberg hafa um okkttr að sagija og hina viðáttumiklu ný- Jendu okkar. Hér er J>ó saman- kotnið svo margt myndariegt f-ólk, að það þt'ti að gefa bilefni til fróbta, er hvoru blaðimt setn vaTi ætti að vera samboöiið að flytja, og ‘vonast ég því til hr. riitstj., i.ð þú ljáir línum þeasum rúm í dálk- ittn Heimskriniglu. Heilsan er fiyrsta skilyröið fyrir því, að v.ið getum orðið að tnönti- um, og svo friimsókttarþrádn og heiv t ttglc'i k ar nir til íramkvæmda. Jjessi sbilyrði finst mér vera hér í betra lagi. En áður en ég levtast við að sanu'ii það, vil ég gaba þess að þessi íslendingabygð er svo víð ábtumikil, að enginu einn maður cr svo vitur, að hann gebi skrifaö frótitdr fyriir alla bygðina, svo i nokkru Jagá sé. Bygöin cr sent ,sé nær 70 mílitr á lengd austur og vestur, og frá 12 bil 18 milur á bneidd norðttr og suðttr. |>að er nú geámnr. p)u svo finst mcr aö megi skifta Jvenni niður í 3 póísthús-hér- ttð, nteðatt ekki komsi fleiri póst- htts, og er Jvá Kristnes P.O. elzt og austast, Slei'pnir vestast, en Laxdal P.O. i miðri bygðinnv, og þekki ég þar be/.t til. Og verða þvt fréttvrtvar aðallega þaðatv. Hieélsuíar er hið beztn, regluleg heiðinna tn-anna Jjeilsa, encla er vsjt'naloft Jvér rnikið og jurtalíf jnargbreiybiJegit, meðan jörðin er ekki unnin meira. Tiðarfar befir verið með stirð- asta mó't i Itér í vetur, eftiir því er gamlir tnnbúar seg'jiv. J>ó varð snjó'fall okki meira en 14 þiunl., en kuldarrvir vortt Jangvinnir, meiri pat'binu af jatvúar og fabrúur, og varð frost inest 42 stig fyrir ueð- an zero. Jiu fvo er nú aftuf kotnin Ivezta tið. AJlir fc-ngit góða uppskeru lvír í lraitst cr Jeið, J>ar sein amvars |h>1- iitvkg skilyrði vortt fyrir hetwli; og mun hvoiti hfcifa turið ivm og yfir 30 bttsh. af ekrutuvi, en bafrar um 60 bush. Flux er vkki gott að segja uin, því þreskiug vurð slæm á því, |>ó mun það Ivafa verið utn 15 bush. uf ekru. Bvgigi er enginn sómi sýiidur hér. Jjetta, með {K-irri reyuslu setn austurbygöin hafði árið áður t akuryrkju (sem var Sama útkoma og hjá okkur í haust), finst mér sanna þuö fulf- kotnJegiv, að Jvér megi riektu hveiti fitllum fetum. Hafrar vaxa hér betur eu í mörgum öðrntn bygð- j ttm, flair |>rífst hér vcl og Ivygg að . sjá lfsögðti. Eins garðtnatur, eink- ‘ utn kartöflur. Samkvæmdslíf er hér uJl-fjörugt, og hafa nokkrar samkomur verið IvaJdniar !tér í vetur, svo sem jóla- tréssamkoma traeð búslestri, si-m var mjög tnyndarkg efitir ástæð- ittii, — og söngsamkoina, sem var ágiet skemtun. Svo hafa verið dans samkomur og tólk skemt sér Jtviefca vc-l. Allar Itafa þessar sam- kotnur verið sóttar mjög vel. KéJagsItf er bér t allm'ikltvm j blómi., búið að tnynda kirkjulegan j söfmv'ð og suunudiigaskólii í sam-; ban-di. Líka «r tnyndað Ivér fjöl- menit söngfc-lag ttveð góðum kenn- ara, Mr. Snorra Kristjánssym; og telja allir það víst, að konttrnar nryndi féilag tneð sér með vorinu, og tal tttaima farið að beygjivst í þá 'átt, að mynda k'stráríélaig. Flestutn mun þykja þaö nokkttð uiKJarlegt, hve fólk er bér tn-arg- Jvréytifegt i nafnaigjöfutn. T.d. h-ei-t- ir pósthúsvð “Laxdal” í höfuðið á Jvorsteini Liuxdul, því Latm gekst fiyrir að fá þa-ð. En skólivhéraðið heitir Gurdar, j liöfuöið á Gardi.r, N.D., J>vi nvargt af fólki er hér úr þefirri bygð. Svo Iteitir söfntvður itvtt Sóllieima sölmiður, og dregur nafn sitit mf þvi, afi lvér á 70 iníltva svæfii l»c.-fir vcrið sólrtkant og lx.itri 'tíð í vetur, cti nokkurstaðar í nær'líggjatKli sveitttm. Og svo •þwgia-r kvenfélagið keniur, tnyndast j fjórða mvfni'ð, og fitu-tit tneð k-str-1 arfiéJagimt, rváttúrlega, — og svo . kol! af kolli. Sky'ldi ekki félugs- ' nainaregistur Viestur tslendinga hafa orðið nokkuð umstangsmikið hefðu allar nýJendurnar farið svona að ráfii sínu ? þegar maður nú athugar allar þessar andLegu framfarir og verk- Jega starfsemi, svo sem húsabygg- ingar, alt frá tvílyfitutn bjálkahús- um ttpp í snotur timburhús, og alla jarðyrkjuna, 75 ekrur L-rotnar edns og sumir nú hafa, og óta-l- margt fJeira gert, og alt Jxebta á liðugum 2 árum, — þá segiir það sig sjálft, að framfarirnar eru stór ar og framsóknin tnikiil. Og eru nú öll skilyrði fengin fyrir því, að Jxessi bygð þarf ekki að standa á baki bey.tu systra sittna, hvort hcldur í Canada eða Bandaríkjun- utn. Auðvitað er kornmarkaður sJæmur h-úr, niema fiyrir lvafra, en svo J>ætir C.P.R. úr J>ví, þegar það Jeggur 1-edfi sína í gegnuin endi langa bygðina sunnarlega, kanske strax á næsta sumrd. Víst má 'telja það með fremstu framJara skiiyrðum hér, hve menn eru frjálslyndir og friösamir í trú- arbrögöu'm, eiiis og sjá má á söfn- uðinum. Jxar e.rit menn með mis- munanidi trúarskoðánir, alt frá ein gyðismönntrm niður að þ'renning- artrúannönnum, og fer mjög vel á mcð þei'in. annanJivicrn, bygöarinnar, og er ég nú glaður í hijarta mínu yfir, að bafa ekki tek- ist á liendttr að mynda óháðan söfnuö, oins og mér datt í hug j fiyrst, Jxogar l.mr á Jxessari safna'ð- 1 arhreyfingn, og sknl ég óhikaö við- urkienna og glaöur undirgangast, afi 'Jxaö er mestmégnis séra Fr. J. Bergman a'ð þakkii. Hann er okk- ar tniesti framLaraniaður í trúar- brögðum nú á tívnum. Nú samun- safnar L'aun, cn stindurdreifir ekki fctigur, og er Breiða'blik ljós vofct- ur þess, og inargt fleira eftir hann. Já, hann er vísindafcgur S'iúUingur,' lvi.mi smá kippiir dul- | iinni frá augutn kirkjulýðsins, er h a I oam LaKe A ý.oodu það var í febrúarmánnði 1907. Snjórinn var mikiil og þakti uliar sléit't'ur Canada, allar borgir og öll lnis. Kuldinn var uie'.ri, hann þrcngdi sér inn tiln hveria smugu og myndaðd gJi'trandi húð imtan veggja á húsum hinnu fátæku, því kol voru litil og liit'inn minni. Borgin Winni'peg á vesturslétt- ntn CaUijda var full, fiull af vörum, íull af snjó og kttlda og full af Íó'lki. þorrab'Jót var í nánd. Fyrir- u-tan skrifstofudyr Heims- kr-inglu site-ndur ritstjóri Jiess bdaðs — bann er í þungum þönkum, því li-ann «r rét-t uð koma f-rá þinghús- iii'ii og þar hafiði hann staðið í stælum við Wínkler, Mickle og Chevrier um teJefón mál og önn-ur má-1, setn e-kki kotna þessu ináli við. Hann h-eyrir m-urra 1 snjónum á g-utigtröðiuni og lítur uipp. Sér haiui Jtá mann álengdar er fœrist tvær. Sá er i gráum loðskinns-feldi, ranðskeggijaöur og st-ígur st-órutn, sban-sar þó vi-ð og við og lit-u-r inn í bú&irgluggana, tvístígur og taut ar v-ið sjá-lfan sig. “He-ila-gi Móses” Jtugsar rit'Stjórinn, “hér er sannar- þei-r ha-fa húslestra | i&ga utn Isletiding að ræöa”. Hamn simnudag í skólaljúsi hraSar sér í áttin-a t-il manus-ins og drépur tvo titlinga á leiðinnii. “Kondn sæll, maðnr minn, hv-aðan. ber þig að?” *‘Á, er það svona, balarðn ísle-nzku? I-Condu sæJl”. “J-á, ég tala íslenzku og lieiti Bald- viu. Hvað liieitir þú?” '1 Eg kem Irá Foain Lake, cg hciti Gestur”. “Svo |>ú kemur fxá Foa-m Lake. I>að er á.gætt-, þú getur þá sagt nviér firé'ttir þa'ðan, því þaðan Jveíi ég ekkert frébt í meira en -ár. Viitu ekki konva inn á skri.stofiuna ?;” “Öjú, þafi ska-1 ég þiggja, ég er orð'intv daii'ðþreyt-ttlr á þesstt stj-ái tt-m ■: göt-itrnár, og cr þó ekki alt fntdð -enn-.” „ . . t Nú lei'ddi ritstjórinn h-inn ný- ■ vicnur þívit svo heppikga v-ið birt-: fttmlmt vin sittn á skrifstofiuna, ög ttna. því hanti skilttr f-ullvel, nð | gnl honum saeti á hezt-a kjaf'ta- væri blæjunni ælt í einu kipt frá j mn, som ]>nr var, l.an-ð homivn auganu, setvv svo lengi hefir starað út t svar-ta tnyrkrið, J)á tnyndi mörg af Jxú-m stórsk-etnmast, og sum a-lveg ta-pa sjón, er fyrstu só-l ; argaislarii-ir blossuðu á sjáaldri ! þeirra. Já, | ekki reyndi | þegar ég a-tliiiga stefitu séra Fr. J. Bergmimus og kennii-máta bc-tri vindil og ba-ð hanti r.ð seg-ja sér tíð indin 'Og draga ekki áfi. “J>ví”, sagði hann, “vvr Foam I/ake ný- lendu h-efi-r ekkert verið .pxienba5, í blaði inínu ’ ineira en ár, svo þvi cr glaður, afi cg j.Mýtur að getu s-agt frá mörgvt. ið sundurdreifa hér, j Hvað Jvcíir Jielzt gcrst tiðin.lu?” "Og J>aö cr mi mavgt og jnieira i-n ég niuti svotta ‘snög’t’, þvi títn- itm befir liðifi alveg ‘vilt’, níifntTegA' ltjii okkttr, síin erttm svo ákaflegar ‘bissi’. E11 fyrir J>in orfi skal ég skýra frá bimt helz'ta”. “J>afi Jvykir mér væn-t tttn, því ég sé, iið 'þ'ú 'crt skýr tnaður, og cr það ætíð ánægjulegt fyrir okk- ur blaðant'enn, afi hlttsía á sv fciðis mierm”. Og svo tók r-itstjór- itm -blýant og blað og gerði sig lik- leigan ti-l -a'ö skrifa túður þafi et* ll'iutl scgði. Gestur tók ]>á svo til orða : —- “Nvi jæja, Jxifi «r þá fiyrst og frenvst og í einn orði sagt, að fólki í nýlctidunni yfir liötuð að tala hefir aldrei Jiðifi betitr en síS- ketvniitnáta , ungtt pr-estauna okkar, — Jágar - ■ þetr kicutva ungdóminum, aö oröifi “belvíti” i í •frummiáli sín-u þýði reýndiir ekki nttnað en lau-t eða Jægð, þar scm ölltt rttsli og sorpi bæjarin-s -cða borgarinuur er safin- að. saim-a-it'. Og æt-ti þá hvcrt barn að ski-lja, efitir afi vit-a Jvobba, að m-yrkur niikið var í Jvcini'inum, }>egar k-irkjan tók t il þieirra ör- Jvnifisráð-a, aö tcveykja bál i sorp- haug þessutn og seitja -þar yfir voldu-g-im h-erra tne(S ótal -þinur- ttm -til afi viðhaldii J)ví. En k-irkj- an Laíði ærifi að starf-a í þá daga, og þitrfibi á ÖUum frainkvætndar- færuin afi Inrldu. Ett uú er or'ðið bjart í hciiinin'Utn, og framkvæmd- , ar skilyröitt breytt, euda er nú ár, níl. 1906. T'ðin var hijt a~ kirkjan að slökkva bál þotta, og k.ÍósanJ«ga.sta alt áriö út að heita er þá sta'rsta vegniitn kollvítrpað, j lnn’ «»kanfcga og sérílagi fiyrir sem s'taðið J.efir milli lúterana og | a*tMI °K '< lfcyfc'ng,lr var ir.ug- frjáilshitgsattgi manna. Og trsysii eg séra Fr. J. IkTginann ibil að Jcifiu kirkjulýðinn yfir hina smærri vníggitta, og það nlveg óhaitan og ómeiddan ttveð öllu. Og væri J>ú ]>arfit verk tumið, því trú-arbrögð ba&v valdið mestri úlfiúð og sund ur og iiýtiug týrirtak. Spru-tt-u akr ar óhemjulcga, svo stöngin varð viða 6 -fieita há, — etv J>á vill J>að leggjast niður, edns og þú skiilur. Samit gekk alt vvl ; nkrar voru sJcgnir í góðan tima-, og þnesking bvrjaði mefi fyrra mó'ti, og fengu ttrlvndi meðal Vcsti 1 r-fsk-n-d-ing: 1. ) hM?nin 'K'úta ira >5 tiJ 45 bushiel í.í P'óiitíkin í Winmpax -kki e:mi I«v«itt trf <*runni og 50 75 af' 1 W'tnmpeg ckki e:nti 1 sinm kotniist i hálfkvisti við þa-u. ' hofroni.' Mýgip og «ax t* ég ekki Af því ég hrid því fratn, að f'-iu,u‘. *>llð Vllr svo ,lt’'0 sað ^ svo' lagstnál Jii.fi bér góðar horfur, þá vil ég óska, að þegar k v.nnfclagið bfcypur af stokkunutn, -taki það ttokkuö afira stcfnu, t-n kvcnnfélög li-afia yfirleit-t hafit, nfl. afi eyS» mcs'tu s'tarfsmagni síttu í sa'fji-að- ar og kirkjttþarftr. þær mt'.ga sctn Safnaðar m-eðlimir gefa pr,.-sti og kirkjtt, og setn kri-st-inn ttveðbróðir ge-ta þa r hjálpað látækum. En þcgar þa;r standa í kvcnnfc-lagi, þá ciga þær að vinna að símim eigin máJu-tn, sérmá'lum kv-cntia. þetta virðf-st JwT ekki vdlja sfcilja. Eu Og vil n-ú rá'öleggja J>uint, cf þpjjn þykir riokkuð værvt mn kirkjufé- lagið, afi breyta í nokkru cftir Jtví : satiæina öll kvennféliig í cina liedld, lialdu svo tneð rór sjrþing árlcga, þar sc"1 hver deild æt-ti scr lagfcgan' Bpran og launhygg- in crindsreka, nticið þá instu bjart- irn.s löngtin, að vitirta félaginu sem itw-st gaigtv. JlefGu þær iiú byrjað á Jxissti fvrir 15 ármn síðan, þá ga-tu þa*r vktíG komnar >eins langt á veg tneð eitthvert stórfyrirtækið kvet»nJ>jofiit»iM- t il gagtts og sótn-a, citts og kirkju-félagið er nveð skóla- hngmyndifta. J>á æ ttit þa-r Hka afi sjiaifsögðu titu'arit eða kanskic* viku blað, setn va-ri regliilegttr JK-hna- kwennaskóli. A slílcum 'tfmum mttn-di Freyjii ekki þykja itógu stór. l.iixidí.J P.O., 14. 'tiiiir/. ’<>/. lohn S. Lancda'l. lttiðis, s-ani-t á-.ngtt Jx-ir, er sáðu, góða tvppskeru af hvorutvcggju. Og jjarfiávexitir s-ptfcttu í góðtt mieðf.Uagi. Nú, nú, verð á afurð- utn b.rnda var viðunan'di. Gripir stsMíist mmð s'ínu gautla viujavierði, c-n svíu og sauSir Iteldur hærra. Hveitiverð bcfir verið frá 50 tál 58, hafrar firá 22 til 25, smjör írá 15 tiT 20 cc-U'ts. Svo Jxtfi ht-fir ekki veri'ft að ‘k-jkka’ á mark-iifintmi, netní' hvafi okkur ba-ttdtitn þykir hatm eiH'Jaigtfi alt of Jágur, i santan- btirði við aðra vöru, sctn tikkur þykír aJl of dýr, t. d. í.sfcn/kii blöðitv, sfciin ekki crtt hállv'tr'öi Jjyss, sctn vtð vcrönin aö ltOrg t rir }>itu", — Nú þ.tgtnt'öi Gesi'tr, rt-rt bakíölltfm og giuit hornauga ti! rit.S'tjóraiis. “llum”, siLgfii ritstjórinn og d-eplaði í.ugtimtat t ákula, “hutn. Ilv-afi segirðtt mér tmt framíarir þar í bygð, léJagsJcgar fr.unfiarir,, meitt a ég". “Já, það er n-ú tn-bfci vattd-i fyrir mig að skýrn frá þvi, cti þig að h-lusta á- lín ef ég á afi sagja nokktið J>ar tuit, þá verð ég að Jjyrja á uppbafimt, setn vr n-ú komt- ið rtokkttð a6tur i tiina-ivft, því tim- iittt Hður uTvcg ‘V'ilt’ t-ttts og hann oigi Hfi sitt afi leysii', að kotna mivtM»i inn í eiTiiðina setn fyrst. — Nu, n.ú, þufi er þá fy-rst “Hoiina- um'bóta fiélagið (“I/ocal Improve- 111*1111”). þafi er í fjórtmt doildutn. og ertt kostiir menn til stjórnar *

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.