Heimskringla - 19.09.1907, Síða 6
f
IWriimipep, 19. sept. 1907.
Smjörgerð í Síberíu.
1 júníheitá tímaritsins “Review
(dí Rieviews” er fróðleg grein im
lcitarækt og smjörgerð í Síberin.
lifm greiniarinnar er tekið úr nýút-
kom'inni bók eítir S. Turner,, sem
ferðast hefir þar í landd og kynt
Sér ástand íbúanna.
Herra .Turner segir framlfcr i
emjörgerð þar í landi vera algier-
fega nndraverða og faerir töhir
<náli sinu til sönnunar. Meðal ann-
ars siegdr hann, að þegar Síberiu
braut Rússa hafi fyrst tekið til
Btarfa árið 1898, þá hafi verið í
Síberiu 140 mjólkurbú, sem hafi
framleitt til útflutnings 5,316,320
pund, eða sem næst miHíónir
pundia smjörs. Kn árið 1904, að
eins 6 árum síðar, og þegar stríð-
ið millá Riissa og Japana stóð sem
hæst, þá hafi tala mjólkurbúa þok-
-ust upp í 2,630, og út-
flutt smjör frá þeim það ár 76 mil
jónir 367 þús. punda. Og að á 2.
ára tímabilinu, sem endaði með
.vorínu 1903, hafi Síf.eria selt meira
smjör á heimsmarkaðnum, en öll
iönd til satnans, sem lúta Breta-
veldi, og jafnvel að mieðan á stríð-
inu stóð, hafi útflutningurinn auk-
ist. Herra Turner telnr ekki ólík-
iegit að útflutningur smjörs muni
tvöfafdast á næstu 3 árutn, eins
og á'tt hafi sér stað á cl. 3 árum.
Af öllu þvi smjörl, sem Bretland
keypti á árinu 1902, kom frá Dan-
mörku 42.85 prósent, frá Canada
7-19, írá Nýja Sjálandi 3.89, frá
AstraJiu 2.02 og frá Rússlandi
•12.23 prósent, og það var mest-
miegnis frá Síberíu.
Herra Turner segir þá trú al-
nvemia fram á þenna ilag, að Sí-
bería sé kalt og hrjóstrngt land,
sem sé ísi girt allan árs'ins hrinr,
og að þar búi aðallega rússneskir
úMagar, að land það hafi litla eða
enga framtiðar möguleika og að
Riissastjórn, sem þar ræður alger-
lega, sé sú óuppjýstasta kúgunar-
stjórn-, sem til sé í víðri veröldu.
Élvorttveggja þessa skoðun segir
bann algerlega ranga, bygða á van
líekkingu, sem ætið skapi ástæðu-
lausa hleypidóma. Rússastjórn —
segir hann — sýni íbúum landsins
ulla þá föðtirfegu umönnun, sem
uokkur stjórn geti gert, og að
bún styrki atvinnuvegi landsins
-«neð öllum þeim tækjum, sem
mannleg þekking hefir bezt 11 p^
götvað. Hún örfi ibúana til atorku
og samtaka með ráði óg dáð, og
•það svo, að hún geri miklu meira
4101«» til hjáfpar, beldur en Breta-
stjórn hafi nokkurntíma giert fyrir
írlendinga.
Nautpeningsrækt er almenn all-
staðar í Síberíu. Dandskostir eru
þar hinir beztu, mesta gnægð af
gripaióðri og ódýrt, svo að það er
kostnaðarlítiið, að ala þá á vetr-
tim.* Svo er talið, að nú séu í Sí-
beríu 25 millíón'ir af kúm, nneira
en tvöfalt fleiri en i Ástralíu. það
er áætlað, afi ijá milHón kúa séu
notaðar til mjólkur og smjörgerð-
ar í Ástraliu, en í Síberíu eru allar
kýr, eða langflestar, notaðar til
smjörframleiðslu. Kjötið af Síber-
íu nautgripum er sagt ilt og selst
íyrir lágt verð. Kn svo er grasið
kjarnigott þar í landi, að 19 pd. af
vetrarmjólk gera eitt pund smjörs,
en aJ sumarinjólk þarf 22 pund f
smjörpundið. í Danmörku þarf 28
ptind mjólkur til þess að gera eitt
j»und srnjörs. Hver bóndi í Siberíu
hefir að jafnaði 5 hesta, 3 kýr og
12 kindur. Verð kúa er þar frá fio
til $20.
Mjólkurbændur i Síberíu ujóta
margra hlunuinda, sumpart frá
náttúru landsins, og sumpart frá
há'lfu stjórnarinnar. Hún setur þar
háJærðan búfræðing, sem hefir það
hlutverk, að kynna sér nákvæm-
Jega alfar nýjustu umbætur i smjör
gierð og mjólkurmeð5erð yfirleitt,
hvar sem er í heiminum. Stjórnin
hefir ednn'ig ágæta mjólkurbúskóla,
•víðsvegar í Síberíu, sem kenna
bæudaJýðnum smjörgierð samkv.
iSUum nýjustu þekkingiarkgum um-
bótum. Hver, sem þess óskar, fær
þrtggja mánaða tilsögn á þessum
skólum, og er svo til æMast, að
hann að þeim tíma liðnum, sé hæf-
3ir til að taka að sér stjórn á
HEIMSKRING L A
_________
mjólkurbúi. þtir menn eru svo
ráðnir í þjónustu eánhvers hinna
mörgu smábænda samvinnufélaga,
sem stofnsott eru nm alt landið.
Auk þfessara þriggja mánaða
kenslu, sem nemendum er veitt, þá
eru þar einnig þýzkir og danskir
umferðakiennarar, reglulegór sér-
fræðingar í smjörgerð, sem koma
á hvern skóla og halda fiyrirlestra
fyrir niemen'dunum otr sýna þeim
einnig á verklegan hátt, hverja að-
íerð þeir telji bezta við smjör-
gerðina.
Stjórn Rússa örfar íbúa hinna
ýmsu bæja og þorpa til að stofna
mjólkurbúa samvinnufcHög og veit-
ir hverju slíku félagi alt að $1500
dollara upphæð til 5 ára með 4
prósent vö'xtum. Og þar eð sveita-
og bæjarstjórar eru allir kúaie'ig-
endur, þá má ganga að því vísu,
að þeir gangast iyrir myndun
slíkra félaga, og ganga í ábyrgð
íyrir endurborgun lánsins. Með
þessu fnóti verður hver bóndd sinn
eigin smjörgerðarmaður og fær
sinn hiuta af gróðanum við sölu
smjörsins, í réttum hlutföllum við
mjólkur upphæð þá, sem hann legg
tir til smjörbúsiins. það mtega og
teljast mik.il hlunnind'i fyrir smjör-
gerðarfcændurna, hve mannahald er
ódýrt og framboð þess mikið. I
Síberíu fá góðir vinnumenh frá
$35 mest og alt uiiöur í $15 til $20
kaup á ár.i, eða heldur minna, en
meðal vdnnukonu er goldið í árs-
kaup á íslandi. Jætta g'erir bænd-
un'um mögulegt að kejypa við all-
ar heimsins þjóðir með smjörsöl-
una, og hw,fa þó meiri arð af l.emii
en þær, sem borga miklu hærri
vinnulaun. Móti þessu er þó það,
að fiiitningar eru langir, en við
því er vonað að bráðu-m verði
gert. Síberíubrautin hefir að e'ins
verið starfandi um fárra ára tíma,
og má því teljast ný ennþá, en er
fram i sækir verða vaíaJaust grein-
ar bygðar út frá henni um öll hér-
u ð þar sem bygð er og iðnaður og
framleiðsla. Aðallega hafa j'orpin
Qg smábæirnir, enn sem komift tr,
bygst með íram brautinni, en eru
með ári hverju að færast út tun
landið.
það er í frásögur færandi, að
mieðan stríðið við Japan stóð yfir
lét Rússastjórn hergagna og mann-
flutninga sitja fyr'ir öllu öðru, og
neitaði algerlega, að flytja nokkr-
ar vörur fram og aftur fyrir al-
þýðuna, nema fyrir Síberíubænd-
urna. Hún flutti vdðstöðnlaust
smjör þeirra og aðrar vörur, sem
sendar voru í kælivögnum, og hún
sýndi þeim alla þá góðvild og um-
önnun, sem nokkur stjórn hefði
getað sýn't borgurum rikisin.s. —
Sjálfir eiga og bændur fétt með að
geyma vörur sinar í ís yfir sumar-
tímann. Isinn er tekinn upp á vet-
urna úr lianrn ýmsu ám og vötn-
tim og er þá afar ódýr.
Af þessum ástæðum, sem hér
hafa verið teknar fram, er það
ljóst, að Síberíubændurnár geta
hæglega kept vdð allan heiminn í
framleiðslu og sölu smjörs, enda
er smjör þeirra nú þegar það ó-
dýrasta, sem hægt er að fá í nokk-
uru landi, og þó eru allar rjóma-
skilvindur þar ennþá krniðar af
handafli, en þegar þær verða rekn-
ar með gufu eða raifafli, þá lækkar
framlieiðslu kostnaðurinn að nokkr-
um mun ; og með umbættum flutu
ingatækjtim er vonað, að þess
vierði ekki langt að bíða, að hægt
verða að selja smjör þetta í smá-
sölu á Englandi fyrir 15 eða 20
cent pundið.
Brezkir auðmemi hafa þegar íairt
heilmikið fé ^ íramleiðslu stofnanir
í Síberíu, og sérstaklega í smjör-
gerðar stofnanár. Og svo er vcrzl-
un þessi nú'orðin umfangsmtkil. að
6 gufuskip halda nppi stöðugnm
umferðum milfi Dundina <>g M;ð-
jarðarhafsins. Flutnings gjaldið
þann þúsund mí'lna veg, cr að eius
helfingur þess, sem sett er milli ír-
lands og Jzundúna. Allur kostoað-
tirinn við flutning smjörs Irá Sí-
beríu til I.undúna, «r {1.25 til í 1.50
fyrir hver U2 pnnd, eða sem næst
Íli cent hvert pund. Nú sem stsnd
ur er 80 imllíónir piin'da ótflutt ár-
tega. Kn þær kýr, sem Síberiu-
rnenn nú eiga er talið að gieti
framleitt 15 sinmitn medra smjör
en þær gera nú, eða sem næst
1200 miHiónár punda á ári hverju,
— og þó má laudið heita óbygt og
óyrkt ennþá. Hvað mun þá verða,
þeigar tímar líða fram og landið
byggist. Jínginn penn'i gietur lýst
eða gert nokkra ágiv.kun um þaiin
feikna auð, sem smjörbú landsins
þá geta gefið af sér. Kn trúa má
stjórn Rússa til þess, að gcra alt,
sem í hennar vafdi stendiir, til
þess að hlynna að byggingu og
ræktun alls þess mikla lands edns
ört og efni og aðrar kringumstæð-
ur frekast leyfa það.
Hvernior auðmenn
o
eyða fé sínu
r -1
Blaðið I.ondon “Tát-Bits” segir
marga memi þar i landi svo gerða,
að þedm mundi finnast sér ómögu-
legt að lifa, ef þeir befðu minna
eyðslufé en 5 þúsund dollara á hv.
viku. Undir engum kringumstæð-
um gætu þeir unað við þá fátæk.t,
sem margir ameríkanskir millióna-
BÍgiemlur verða að búa við. Millí-
óna eigendurnir leggja vanalegia í?
sitt í iðnaðar og samgönigu fyr'ir-
tæki, og flestir þeirra gcra sig á-
nægða með 4 prósent gróða. Em
þeir vextir vcita að ains 40 þiis-
tind dollara af hverri millíón doll-
ara eign, og 40 þúsund dollarar
væri tæpast nóg til þess að við-
haJda skemtihúsum þeiim, sem þeir
hafa tekið að erfðurn frá feðrum
sinum. Til dæmis hefir IJtike of
Devonshire 7 slík skemitihús, 6 á
Knglandii og 1 á írlandi. Svo er
hvert þessara húsa skrautlegt, að
komingum er fullboðlegt til íbúð-
ar, og þó hííir ekki eigandinn
meira gagn af lnisiim þcssnm en
svo, að hann viðurkennir sjálíur,
að hann hafi aldrei búið svo iengi í
nokkru þeirra, að hann hafi athug-
að þau nákvæinlega, og að hann
vissi ekki, hve mikið það kostaði
sig árlega að viðhalda þeimi, en að
það væri eitthvað nálægt háJfri
millíón dollara.
I.ord FitzwMliam á 4 aíarstórar
og skrautlegar hallir, og cr ein
þeirra stærst prívat íbúðarhús í
landinu. Framstafn hallar'innar er
600 feta breiður. Svo eru gang-
arnir i henni breiðir, að i þeim
mæt'ti byggja 4 stórhýsi, sem
hvert uin sig heíði svo mörg her-
bergi, að eigandi þeirra gætd búdð
yfir 6 vdkur i hverju húsi og haft
nýt't hierbergi á hverjum d'egi, og
þó ekki notað þau ÖJI.
Dirke of Portland á 5 stórhallir
á Bnetlandi, og er hver þeirra um
millíón dollara virði. þar beldur
eigandinn hundruð v'innufólks ár-
tega, en helÍT þó ekki I.ið minsta
gagn af húsum þessum. Við eina
aJ höllum þessum er hinn svo-
nefndii eldhúsgarður, 30 ekrnr um-
miáls, þaktur yfir með glerhimui.
þar er ræktað alt garðmeti, sem
vinnufólk hertogans þarf til ineyzlu
t garði þessum og eldhúsum veitir
hertoginn 70 manns, fiillorðmim og
drengjum, stöðuga atvinnn árið
um krinig, og margir þeirra hafa
góð laun. Ræktun þessa eldhúss-
garðs kostar hertogann 30 þúsund
dollara á ári.
“Oxford”, stórhýsi hertogans af
Marlborotigh, er svo stórt, að eig-
andinn kveðst hafa eybt 4 þúsund
dollaTa á ári í kýtti íyrir glugga-
rúður þess. iHúsið kostaði ijá mill-
íón doJlara i fyrstnniw, en er nú
orðíð miklu verðmeira nú á siðari
árum. það er 348 fet á lengd og í
því eru 15 stigar. það var nýlega
giert við hús þetta, og kostaði sú
viðgerð hertogann ijý millíón doll-
ara. En svo var þá lítið um skild-
inga, að eigandinn varð að selja
mikið af myndum sinum 'og bók-
um til þess að komast úr skuldum
Northumberland hertoginn á 5
afarmiklar og skrautlegar halHr. í
sumar þeir-ra kemur hann aldreí,
og í hinum býr hann að eins fáa
tlaga á hverju ári. þó er hver af
þessum stóru hölhim svo mikils
virði að rientan meira en nægði til
að borga laun æðsta embættisr-
mantrs Bnetlands, að konungi und-
anteknum.
Marskálkurittn yfir Btihl á 5 stór
ar hailir, og tekur tin þeirra yfir
heila ekru og hefir 150 herbergi.
Flún kostaði yfir 10 millíónir doll-
ara. Með 4 prósent vöxtum ætti
sú eign að gefa af sér yfir 300 þús.
dollara á ári, eða sem uæst þús-
und dollara á sólarhring, að sunnu
dögum undanskildum. þessi herra
hefir árfegar tekjur, sem mema ijú
millíón dollara. og svo segist hon-
um frá, að hann sé í mestu vand-
ræð’iim með að láta tekjurnar
mæta útgjöldunum. það virðist
þó svo, að vel megi komast af
með minna en 4 þúsund dollara á
sólarhring.
Lávarður Londonderry á 4 hallir
mjög skrautfegar, sumar þairra
yfir 300 fet á lengd, auk skraut-
svala utan veggja.
Richmond hertoginn hefir eiimig
4 hallir, og er éin þeárra 378 fiata
lÖng. Hann þarí 60 vinnukomir til
að halda þar öllu í lagi.
íbúðarhús Carliste lávarðar hef-
ir 125 herhergi, og “Roby” kastaJi
hans ]>ekur 2 ekrur lands.
Hertoginn yfir Sutherlaud hefir
70 þjóna í húsi sínu, og kostar ár-
legt húshald þar yfir 100 þús. doll-
ara, en hertoginn kemur aklroi
þangað, nenta þegar feið hans Mgg-
ur þar um. Annars býr hanm í
nrillíón dollara smáhýsi. úti á Kat-
oti hæð og ljeldur sig þar ríkmann-
lega.
það, sem hér hefir verið talið,
eru aö eins örfá dæmi af mörgum,
soin telja inætti um það, hvernig
auðniwnn eiyða offijár árfega sjálf-
um sér til einWs gagns, en auðvit-
að hefir iðnaðar og vinnulýður
landsins l.ag af því. það mætti
telja að minsta kosti 60 stórar
sveitahallir auðmanna á. Bretlandii,
sem hver þarf frá 250 til 600 þjóna
— karla og komir — til þess að
viðhalda eignunum, og er.árfegt
kaup þessa fólks alt að 100 þús.
dollara. Svo eru um 600 smærri
aiiðmannabú þar í landi, sem ekki
hafa fleiri en 50 þjóna hvert um
sig, og netnur árskaup þeirra um
40 þúsund dollara. Auk þessara 2
flokka af heldri manna bústöðum
cru og enn aðrir, sem réttu natni
miega heita stórbústaðdr. Til dæin-
is raá nefna eátt þeirra. það er rý-
bygt hús í Suffolk. þar er tala
þjómistufólksins 179, af þvi vinnur
59 i görðunum og gripahú-sumim
og 40 í skrautbeðiimim. í sjá.lfu
hiisinu vitma 17 manns, en 16 eru
haf'ðir tiil gæslu á nóttiim. I lysti-
görðunum og á vatninu vinna 10
manns. Múrsteinsgerðar mcnn eru
þar 4. þess utan eru timburmenn,
málarar, járnsmiðir, vélastjórar
og margt annað fólk, sem alt hefir
nóg að gsra að halda búimi við.
þetta bú borgar nær 5 þúsund doll
ara á mánuði i vinuulaun. Svipað
þessu er húshaldið í bæjiinum.
Flestir auðmenn kjósa sér að búa
í Park Lane, Grosvenor Scjnare,
St. James S.juare, en þar er húsa-
ledga afar dýr. Fyrir meðalstórt
hús, hæfileg't slíkum auðmömjtim,
aJt frá 5 til 50 þúsund dollara á
ári. iTnieitt kjósa slíkir menn að
eiga hús í Lundiinum, og sumir
þeirra kaupa hús þar. T.d. horg-
aði Burton lávarður nýtega 750
þúsund dollara fyrir meðalstórt
hús í Andfey stræti.
En svo verður lesarinn að gæta
þess, að hústilkostnaður manna
þessara, er ekki nema nokkur hhiti
af öllum lífskostnaði þeirra.Skemti
skip þeirra kosta hæglega 25 þús.
á ári, og dýraveiðar kosta annað
eins. Vieizluhöld kosta utm 50 þús.
dollara á ári fyrir hvern þann, er
með mönnum vill teljast. það
telst svo til, að ekki sé um oí í
lagt, þó ætluð sé ein mi'Ilión döll-
ara til árlegs lífskostnaðar hvferri
fjölskyldu hinna mciri auðmanna
Bretlands, en það er sem næst
$2830.00 á hverjum degi ársins.
1 þessu landii væri hver sá mað-
ur talinn allvel haldinn, sem befði
það i árslaim, sem þessir náungar
eyða á hverjum degi, eða jafnvel á
hverjum hálfum degii að jafnaði.
--------4----
Hefir þú borgað Heimskringlu ¥
JÓN R. HOLM, 770 Simcoc st.,
smíðar og gerir við gull og silfur-
mutii, bæðd fljótt, ódýrt og veJ.
Verðmætar liúseignir.
það virðist vera skoðun ýmsra
blaða í Bandaríkjunum, að þess
verði ekki JaBgt að biða, að engin
ibúðaThús verði íáanleg á Man-
haittan eyju í New York borg,
heldur verði hún þéttskipuð l.ó-
teluin og íbúðar stórhýsum. þessi
skoðun er bygð á staðhæfingu, cr
uýlega var gerð af einum lióteleig-
anda þar í borginni, sem hefir
horft fram í tímann við Ijós
margra ára reynslu þar og ná-
kvæmar athugamr á verzlunar og
félagslíftnu. Hótel og stórhýsaedgn-
ir eru orðnar svo verðmætar þar
á eymti, að þær geia lítið eftir auð-
ugum gullnámum. Til dæmis má
taka, að berra John AV. Gaties, er
um nokkurn undaníarinn tíma ltef-
ir kigt hina svonefndu konungkgii
íbúð í Waldorf Astoria hótdlinu,
hefir nýlega leigt sér íbúð í hinu
nýja Plaza hóteli, á horninit á 5.
avenue og 59. stræti. Fyrir þá í-
búð, sem að cins eru £á herbergi,
borgar hann í leigu 42 þúsimd doll
ara á ári. Herra E. B. Thomas,
sem í fyrra keypti sér stórt og
vandað íbúðarhús í þessum hluta
borgarinnar, og bjó þar um sig
meö afar miklum kostnaði með
þaim til'gangi, að gera þar fram-
tíðar beimíli sitt, hefir nú alt í
einu orðií feiður á húshaldinu, og
hefir nú leigt sér stóra íbúð í nýja
Plaza hótelinu. George J. Gould
heflr éinnig leigt sér þar eina ibúð,
og John J;. Drake sömuleiðis. Alt
þetta fólk hjó áður í símim eigin
hiisum, en hefir hætt við það af
því því þykir fyrirhafnarminna, að
Lnia í íbúðu-m i stórhýsi, þar sem
það þarf engar búskapar áhyggjur
að hafa, og getur þess utan búið
alt undir sama þaki og umgengið
livað annað daglega. Stóroigna-
mennirnir i borginni virðast helzt
vi'lja komast hjá að halda sjálfir
hús. þeir kjósa heldur, að búa i í-
búðum stórhýsa, og vilja vinna til
að borga ártega húsaleigu, sem í
sjálfti sér er auð fjár.
Fimta avemie er dýrasta gatan
í borginni. þar er hið svoneínda
“Holfand House”. í því húsi eru
inargar íbúðir, og hafa sumar af
þeim að eins ? herbergi, svefn og
setnherbergi sameinað Og 'baðber-
bergi. Fyrir þetta borga teigjetidur
15 þúsund dollara á ári. Svo er
mœlt, að 35 *til 40 slíkar íbúðir í
þessu sama húsi séu allar ledgðar
fólki, sem býr í þeiim svo árum
sk’iftir, og hver íbúð kostar svo
sem að íraman er sagt.
í WaJdorf Astoría hótelinu er
fjöldi af fólki, sem býr þar svo ár-
um skiftir og sem borgar 20 þús.
dollara fyrir hverja smá íbúð ár-
fega.
1 St. Regis hótelinu fást ekki
herbergi eða íbúðir leigðar til
neiins ákveðins tíma, heldur kostar
hvert berbergi svo mikið á dag.
Menn g«*a fengið þar eitt »ða fieiri
h'erbergi að eins með dagfeigu skil-
mála. þar eru herbergin ódýr, alla
leið frá 5 til 25 dollara á d'agi
í háu'um svonefndu stórhýsa í-
búðum, þeim sem ekki eru í hótel-
um, er berbergja teigan ærið bá,
svo ekki bentar öðrum eu auð-
''lnönmnn að búa í þeim. Til dæmis
er þar “Renaissance” íbúðar sitór-
hýsið, á horninu á 53- stræti og 5'
avenue. þar kostar hvert herbergi
frá 6 til 8 hundruð dollara á mán-
uði hverjum, og mieð því verði
gotur Jeigjandinn fengið «ins mörg
herbergi i hv,erja íbúð eiins og hann
vill. í öðrum stórhýsumi á 5. ave.,
svo sem t. d. uppi á. Joftum i Van
Norden Trust byggingunn, má fá
tín berf ergja íbúðir með tdltölu-
lega Jágu verði, eða svo sem svar-
ar 12 þús. dollurum á ári. t Bol-
kenhaycn husiiiu fást litlar íbúðdr
uppbúnar, Hleð húsgögnum, fyrir
9 þiísund, en óuppbúnar fyrir 7
þús. dollara á ári. Yfirfeditit má
segja, að ennþá sé hægt að fá
leiigðar ibúðir í sitórhýsum á 5. av-
enuie fyrir eitt þúsund dollara hv.
sérstakt herbergi á ári. það cr nú
talið áreiðaiilegt, að þetta lága
vcfð getd ekki lengti haldist, og að
l.nisaleagian stigd þar áreiðaulcgft
talsvert innan fárra ára.
í Sberry byggingunnd íást ennþáJ
herbergi fyrir þúsund dollara á ári
og l'itlar dbúðir fyrir 5 þúsund.
Sama er að segja um viest«rhlut-
ann á 59. stræti og á nærliggjandi
strætum, nálægt Central Park.
þar kostar hvert herbergi á hóbel-
umim frá 2,500 til 6 þúsivnd doll-
ara á ári, og sumstaðar meiira.
En lei'gjendur verða að leggja sér
til húsgögn.
Væntanlega eru skattar háir í
þessum hlutum himtar miklu borg-
ar, en húsin gef-a líka eigendum
þedrra góðair inntektir á árt
hverju. þteir, sem eiga privat hás
í þiesstim hlutuin borgariunar, hafai
i hyggju, að rífa þau niðnr og
byggja íbúðar stórhýsi á lóðiinum,
en ekki cr talið að húsaletgan
mund indnka neitt við það, því alt
aí eykst eftirspiirnin eftir þessnm
afardýru íbúðiim og berbergjum,
og alt af fjölgar þeim auðmönn-
tim, sem bæði eru færir og íósir tiíl
þess »ð borga alt, sem um er be'ö-
ið í þessum stórhýsum.
Gull í mararbotni
Að sækja gull í greipar hafsdins
er atvinna, sem J. Garner Flood
í I.ondon hefir tekið að sér íyrir
I.'loyds félagið mikla, og gegn ríf-
legri þókmtn.
Svo stendur á, að árið 1799
strandaði berskijúð Lutina við
Tiersebelling eyju, uudan ströndtnn
Hollands. Herra Flood befir fiirnl,
ið upp og látið smíða köfunarbát,
sem er sérstakteiga ætlaður til
þess að lyíta upp timburskipum og
til þess að ná úr þedtn verðmæt-
um hlutum. Herra Flood segir, aö
báitur sinn sé svo útbúinn, að bann
g«ti bagað lottþrýstingnum í hon-
um í ré'ttum hhitfölluin við þtýsi-
ing sjávarins á homitn. Auk þess
er í bátnuin annar sérstakur inuian
úittúnaður. þeg.ar biáturinn befir
kafað niður að stranidinu, t»á
opna botninn í bátmim og láta
kaifarann þar út til þess að ramn-
saka það sem i bátnum er.
“Ég hefi rétt ve.rið hjá þessus
skipi”, mæJ'ti herra FJood, “og hefi
skoðað það og komist að þeirræ
m'ÖursjW>l')u, að vel ntegi bjarga
þ^i. Að visu erti margir örðug-
fe.i,kar, sem við verðum að yfir-
stíga. Meðal þeirra er sandurjnn,
sem sjórinn er sífelt að hlaða upp
kring um skipið. Stundum er skip-
ið þakið sandi, og þá er örðugt
vdð það að eiigia, en stundum lærst'
sandur-inn frá því, og þá er léttara:
að vinna að björguninnd”.
Skipdð Lutine liggur nú initt á
micðal nokkurra hættufegxa sand-
garða, og margir þeirra, sem á sl,
hundrað árum haJa rieynt að kom-
ast að skipinu, hufa látið líf sitt i
þeim ferðum.
það er haft fyrir satt, að þicgar
skipið stranidaði og söbk hafi þaí5
haft meöferðis gullstengur, sem
metniar voru millión dollara.
Kn ennþá I.efir ekki tiekist a-ð ná
medrn eu millíón dollara af öll-
um þeim auð. “Og nti ætla é-g að
gera tilraun til að ná þeim 2 máll-
íónum, sem ef'tir eru”, segir hcirra.
Flood.
“þvi miður hefir tíðarfarið ver-
ið okkur óhagstætt, svo að við
höfnm varla notið góðs veðurs
einn dag á þessu ári. Sjóiarnir
hafa Vitrið svo miklir, að við höf-
um komist í mestu hættu við-
staríið. lin með því að nota bát
þenna við þessar tilraunir verður
haettan miklu minni. Kn samt
verður verkið örðugt, þegar jJt eit
í sjó, t af því, að þá bneytdst lega
sandgarðannja, svo að þeir eyðd-
feggja alt, siem búið hefir vertð að
gera, og við verðmn að byrja uj>p
að nýju. Skipið Lutina er nú cdgn
Lloyds íélagsins, og undiir sainn-
ing; við það féíag befi ég pantað
öll þau áhöld, sem ég tel nauðsyn-
feg til að viuna verkið. Ég befi þá
sannfœringu, að m.ér muni takast
innan skams tima, að faera cigend-
uniim allan þann auð, sem þeíir
hafa í bundrað áj/ átt í þessu.
skipi".
/