Heimskringla - 11.11.1909, Blaðsíða 5

HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 11. N6V. 1909. Bls. 5
Sóknargjöldin nýju.
EFTIR
ÞORSTEIN KHLÍNGSSON,
« k áld.
Mörgu er ekki trúað, sem er þó
sennilegra en þaö, aö vér ísLendáng-
ar loggjum á oss núna áriö 1909
nefskatt til prests og kirkju og þó
er nú svo komið, aö þennan nef-
skatt eiga allir menn aö gjalda á
Islandi, karlar og konur, sem 15
ára eru og eldri, og allir jaínan, 2
kr. og 25 aura hver maður, hvort
sem árstiekjur hans eru 5 krónur
eða 5 þúsund eðía hærri.
Hér er ekkert farið í manngrein-
arálit.
Kristinni kirkju hefir frá önd-
veröu gengið þaÖ fremur slysalega
að haldai eigin boðorö sín og ég
minnist ekki, að hún bafi nokkru
sinni öðlast' náð til, aö þurfa
minna aö skekkja bókstaf boöoröa
sinna, en hún hefir þurft að gera
hér, til þess þau bæru henni fullan
ávöxt í söfnuðunum.
Drengur eða stúlka, sem foreldr-
ar neyðast til að láta frá sér í
fyrstu vástina á 15. árinu, eftir
ferminguna, og ætlaö er að vinna
fyrir einhverju kaupi eða þóknun
til þess að eignast eitthvað utan
á sig, fá nú þann heiður, aö Leggja
jaifnan skerf til viöhalds guðs
kristni á íslandi oins og biskupinn,
sem hefir 5000 kr. í árslaun auk
1000 kr. í skrifstofuté.
þcssi jafnaðarhugsjón hefir vir/.t
svo fögur í sjálfri sér, aö ekki hef-
ir þótt ástæða til að fást um það,
þó hyrðirnar yrðu dálítið misjaín-
ar í reyndinni. Jxið hefir því ekki
þótt nein frágangssÖk, þó ekkja
með 4 börn, og stúlku á 19. ári
elzta, gr.eiði nú 9 kr. í sóknasgjöld
en nábúi hennar, að kalla má,
með 6000 kr. tekjur að tninsta
kosti, greiði nú að eins 4 kr. og
50 aura.
Ef til vill hata frömuðir þessara
laga hugsað sem svo, aö Jesú frá
Nazaret hefðd þótt enn þá vænna
um skerf ekkjunnar, ef hann hefði
verið stærri, etwki hafa þeir nú
unnið það, að eigi þessi ekkja að
leggja gjald sitt í guðskistuna í
heilu lagi, þá fær kistan þar gull-
pening.
Aníuið mál gæti það veriö,
hvernig Jesú hefðt líkað hann ; en
bæði ec það, að kirkjan á víst, að
liann segir ekkert um pening þess-
arar ckkju, enda óvíst að honum
þaetti hann svo mjög stinga í stúf
í þeirri kirkju, sem fyrirveröur sig
ekki fyrir að taka á móti honum
— þó það sé hans eigin kirkja.
En það þvkir mér senniLegt, að
flestallir fátæklingíir pg smælingjar
þessa Lands kunni ekki aö meta
þann heiður, að vera gerðir jafnir
efnamönnunum til stuðnings guðs-
ríki, eða jafnokar embættismanna
og kaupmanna aö áburðarþoli.
ILitt er annað mál, að fátækling-
ar, unglingar og vinnufólk verða [
nú að svitna undir þessu um l
stund, því svo er um þessa byrði I
búið á baki þeim, að þeir hnútar 1
eru engan voginn auðleystir. ■
Kirkjan er hér í bandalagi við |
auðugri hluta. þjóðfélagsins. Slíkt!
Itandalag er margreynt og hefir
oftast lánast vel og verið báðttm
til stórhags, þar sem bandalag
kristinnar kirkju við smælingja
þjóðanna hefir stundum orðið
henni peningaskaði og er því við-
sjárvert altaf.
I/ítilmagninn á það nú edngöngn
undir alþingi, iivort því þóknast,
að þessari byrði verði nokkuru
sinni létt af hoitum aftur.
Og útlitið er engan veginn glæsi-
íegt.
J>að eru öll líkindi td, að sú
hvöt eða nauðsyn, sem knúði síð-
asta alþingi til að létta sóknar-
gjöldunum á efnamönnunum og
þoka þeim yfir á eignaleysingjana,
'erði ekkdi síöur til þess að knýja
næstu þdngin, og þau ef til vill ær-
'ð mörg, til þess að neita öllum
hreytingum á þessum lögum. Meiri
hluti þingsdns verður eðlilega altaf
nr efnaðri hhita þjóðarinnar, sem
fastedgna.tínnd og lausafjár og svo
oífrið liggur þyngst á.
þetta mætti nú kalla ekki góð-
•nannLegu getsök, að þingmenn
hafi haít þann tilgang með lögun-
ulT>, þeir, sem gáfu þeitn atkvœði,
að hrinda með því gjaldabyrðihni
uf sér yfir á efnaleysingjana. En
svo lengj, sem nokktirn hugsanleg-
an tilgang er unt að finna, þá á
]>að aö
vera hverjum manni ó-
leyfilegt að geta þess til, að lög-
Kjafi setji lög tilgangslaust og
hugsunarlaust.
Og nefskattinn lögleiddu þeir.
hTm það verður ekki deilt.
En það má segja til afsökunar,
að JHngið var mjög umsetið af
fkedstaranum og J>að illilega og úr
ýmsum áttum. Jzað lítur svo út,
sem öllum þorra þingmanna hafi
fundizt þessi gjöld öll í heild sdnni
raniglát, þjóðinni til oinskis gagns
og ölltim almenningi nauðungar-
kvöð. þegar svo er ástatt, er Jtað
skdljanlegra, að liver þoki af sér.
Hér var svo auðvelt fyrir menn-
ina að verða samtnála um samedg-
inlegt gagn sitt. Jxið er altaf
freisting. Og hin fredstingin var
ekki minni, hversu það var gjör-
samlega háskalaust vegna kjós-
endanna, að létta á eigin öxlum,
því mikill hlutd þeirra, setn þessu
var hrint yfir á, unglingarnir og
vinauilýðurinn, á ekki kosningar-
rétt né kjörgengi til alþingis og
var því með öllu bjargarlaus til
varnar og getur engttm hefndum
fnarn komið, hversu miskunnar-
laust, stm hann er húðstrýktur.
í tilbé/t má'tti eiga von á vístt
þakklæti frá háu tíimdinm víðs-
vegar ttm land fyrir það, að nú
var loks búið að koma ]>essu ó-
þokkasala gjaldi á þennan lýð,
sem óinögulega gat hrttndið af
sér.
En ég heyrði mann segjíi í vet-
ur : “Ég þori að ábyrgjast, að'
prestinum dettur ekká í hug að [
taka af mér meira en helmingi j
hærra gjald í ár eti í fyrra, Jxtr
sem ég hefi verið atvinnulaus oft-
ast og hefi engin ráð til að borga
það”.
J>að getur verið mjög sennilegt,
að presturinn sjálfur gerðd þetta
einmitt ekki, því allir vita það að
fjöldi presta hafit gefið fátækum
mönnum tip.p meira og minna af
gjöldúln og gerir vafalaust enn.
það getur og vel verið, að bæði
prestana sjálfa og þá, sem lögun-
um fylgdu á alþingi, hafi grttnað,
1 að margur prestur, bæði sem
brjóstgóðtir maðttr og trúboði
Jesú frá Nazaret, mtindd tæplega
edga hörku í sér til, að ganga sjálf-
ur að fátækldngunum,’ sem gjalda
fvrir börn sin, eöa unglingunttm
[ og vinmikindunum, J>ó ábyrgðar-
I leysi al|)dngds gæfi því nógan styrk-
inn til þess ; það varð því að iosa
prestana við, að þurfca sjálfir að
kría aurana út úr )>essiiin eigna-
(lausa hóp. Alþingi setti því sókn-
i arnefnddrnar i þetta fvrir prestana
! og kirkjurnar og er þeim trúað
, til að vægja ekki. J>að er unnið til,
! að þyitgja á gjpldendttm um 6 kr.
! af hundraði, eða, draga það af
' pr.estunum, svo ]x>ir þurfi ekki ai\
j eyða tíma sínum eða tilfinningum
í gjaldheimtuna.
DáJítið er ]>að nú skrítið samt,
í að góðum drengjum o.g nærgætn-
I ttm er ætlað aö takn með rósatnri
samvizku og möglunarlaust við
j þessum krónum og gleyma því,
I hvaðan þær eru, af því þeir
[ þurftu ekki sjálfir að horfa á, þeg-
1 ar þær vortt píndar út úr fátækl-
ingum í kring ttm þá. En líklega
er þaö hugsað svipað þvi, sem
sagt er um Nikttlás Rússakyisara,
sem kvað vera brjóstgóður tnað-
ur, að hann geti með rósemi skrif-
að undir dauðadómana af því
hann þarf ekki sjálfur að horfa á
hengingarnar.
t það skjól getitr því enginn fá-
tæklingur flúið, að góðsemd
prestsins vægi honum hér. í því
skjóli er nú hár skafl ; það er
sóknarnefndin, knúin áfram með
dagsektttm og auk þess séð svo
fyrir, að flest af þessum íéleysdngj-
um á ekki einti sinni kosningar-
rétt svo mikið sem til sóknar-
nefnda.
Auðsjáanlega hefir verið búist
við því, að menti myndti reyna aö
nota trúfrelsisrétt sinn í stjórnar-
skránni til þess að flýja ttndan
þessari plágu og stoína fé'Lagsskap
með sér, setn uægði trúíir.þörf
þeirra, en þjakaöi þe.im minna
efnalega, og gat þá svo farið, að
há.ti tekjurnar yrðtt einar eftir i
þjóðkirkjunnd og jafnvel í kristn-
inni hér á landi, og varð því að
byrg.ja það hliö, enda brýtur ettg-
inn maður þann slagbrand, se.m
þingdð setti þar. því þó þú gangir
í kirkjufélag eöa sért í því, en
greiðir þar ekkd fullar 2 kr. 25 au.
fyrir þig og þina, þá verður þú,
ettir orðum 2. gr. la.ganna, að
greiða þjóðkirkjunni allan. nef-
skattinn. þar stendur ekkq eintt
sinná, að þú gredðir þjóðkirkjunni
gjaldmuninn. það stendtir ský-
laust, að þú sért því að eins ttnd-
anþeginn skaittdnum, að þú grtúðir
2 kr. 25 au. í þíntim söfnuði.
Hér er því beátt kúgunarlögum
við frísöfntiðina líka til þess eitt-
hvað verði þó eftir í þjóðkirkjunni
til að gjalda.
Kirkjan eða kristnin hér á ís-
landi er ekki að eiga undir því, að
verða að laöa menn að sér með
fortölum eða sannfæra þá með
gildi kristinnar trúar. Enda getur
verið, að hún telji sér það ekki
skylt : ‘ Jtrýstu þeim tilaðkoma”,
mun standa einhverstaðar.
Um það hefir verið þráttað, þó
lítdð hafi verið gert á íslandi, og
ugglausb verður ekki þráttað
minna um það á ókomnum öld-
um, hvort kristin kirkja hrafi eflt
menningu Norðurálfunnar eða
spdlt h.enni.
J>eir, sem eitthvað Lutfa um
þetta talað á íslenzku, hafa nær
því allir gengið að því sem sjálf-
sögðtt máli, sem engum manni
dytti i hug að efa, að kristin
kirkja hefði ekki einungis eflt
menningu Norðurálfti, heldur væri
hún megdnstoðin undir tnenningu
allrar vexaldar og. 'eina stoðin und-
ir síðgœði voru.
Rök þurftu þessir menn eðlilega
ekki að færa. J>að er sjaldan.nauð-
syn á að sanna það, sem aHir eru
sammála um.
Siöast hefir Eintr Hjörlcdísson
tekið í þennan sama streng í ísa-
fold, einkanlega nú í sutnar, og að
því er mig minnir, sérstaklega. í
skjóli Haralds Ilöffdings prófess-
ors. Eg nefni ]>etta sérstaklega uí
því það, sem ]x>ir fara með, tekur
si.g dáfitið út úr hinu masinti, en
eins er það að því leyti, að þeitn
finst ekki þörf á að sýna sannanir
e'va líkindi á þessu. Svo hárvís er
Ein ir. að minsta kosti, titn sitt
mál.
jNjittm tel.ja þessir menn allir svo
sjálfsagt mál, að einskis saman-
buröar þarf við á siðgæði Stiður-
landa að forntt né Norðttrlanda
við miðaldirnar eða vora tíma.
Eg tnan ekki lx'tur en I)r. Helgi
Péitursson sé ein.i maðurinn hér,
sem hefir véfengt menndngarbót
eða siðbót kristinnar kirkju og
miðað þar þó sérstaklega við það,
sent hér varð á ísla'ndi. Ilann er
eins og undantekning að því leyti,
að hann einn allra skrifar með rík-
um og glöggum riiktim. Iin þó
hattn geri þetta, þá hefir enginn sá
andæft honttm, sem neinn maðttr
þarf að taka mark á, nerna ég
man ekki um N.kbl.
J>ó rök Dr. Helga séu svo lögttð,
að þau ertt beinlínis voði fyrir
hilta almennu kwmingti, og þó
fróðir menn viti, að annarstaðar
hefir brytt ekki svo lítdð á þeirri
skoðttn, að kristin kirkja hafi ein-
mitt orðið nær eingöngu til ndður-
dreps menningu og siðgæðd, svo
vítt sem hún hefir náð vfir, þá
hafa þeir auðsjáanlega, talið víst,
að almennitigur hér á lan<li teldi
kirkjuna svo vafalattsan grundvöll
ttndir siðgæði síntt og meimingu,
að tttn það þvrfti ekki orðum að
eyöa. J>ví hins er siðttr getandd til,
að þeir haldi það nú jaínvel sjálf-
ir, að þessi skoðun sé svo b.epin
og allttr almenningur lvér á landi
treysti svo lítið á kristna kirkjtt
sér til menningar og siðbóta, að
bezt sé að eiga sem minst við ]>að
fen, og lofa séra Matthíasi að
stika djúpiö, ef li.init slarkar ekki
yfir það á Pegasusi.
En hvað sem um almenmngsá-
litið er og hefir verið, þá er það
víst, að löggjöf þessa lands hefir
frá öndverðu talið kirkjuna meiut-
ingarstoð og hatut sterka, og þetta
hefir löggjöfin gert frá því árið
1006 og alt fram að anno domini
1909, og fram á það ár þó.
Hér mætti safna rökum aö eins
og bylgjum hafsins, en hér cr nóg
að benda á það eitt, að gjöld til
hennar hafa verið lögð á þjóðdna
um langan al-dilr nákvæmlega á
sama há'tt eins og gjöld til allra
annara menni n ga r s t o fna na, sent
löggjöfin taldi sér lífsskilyrði að
vernda og menningu landsins, svo
sem var embættismannamcntnn,
réttarfar, löggjöf. löggæ/la, heil-
brigðdsvarðveizla og fleira.
Að kirkjan hefir notið jafnhliða
nokkttrra einstaklinga gjalda, sem
varð að kvööum eða nefskatti á
ýmsar stéttir í landintt, skiftir
hér eitgtt máli. Af ríkisins ltendi
naut hún að öllu sama skilgetins
barna réttar, setn hinar menning-
arstofnanirnar, og aukabitli'ngarn-
ir stafa sumpart frá þedm tíma,
þegar allar tekjur ríkisins stóðu á
öðrum grundvelli en nú, og sum-
part frá þeim tímum, þegar kirkj-
an var svo sterk, að hún giat rænt
menn fé og kúgað þá eftir vel-
þóknan sinni og hefir svo Lengið
að hítlda því fé stðan.
J>etta gat hver önnur stoínun
g.t rt í ríkinu öldungis edns, ef hún
hef'ði haft afl til, og 6g v.eit enga,
sem ég hefði ekki trúað til þess.
Ilvað Iandið sem ríki og löggjöf
þeSs telur sér menningar- eða
nauðsynjastoðir, verðttr einmitt
hel/t dæmt eítir því, hve mjög
það styrkir ]xer stofnanir að fé
eða vernd, og hvernig það gerir
það.
J>ví það er atiðséð á öllu, aö
rík.ið telur hverjum borgara, há-
tttn og láguin, skvlt aö styðja
menningarstofnanirnar eftir öllutn
kröftum sínttm, ekki miðað við þá
krafta, sent hver maðttr á tdl, að
bera menningu landsins með, og
þar fer ríkið jafnan, eða þykist
fara, eftir eínakraftinum nær ein-
um saman.
J>efcta hefir nú verið svo um
kirkjuna alt þangað til nú í veitur
að alþingi tætir í sundur þennan
grundvöll svo gersamlega og stað-
festir svo mikið djúp milli kirkj-
tinnar og annara menningar- og
siðgæðisstofnana, og setur slíkt
heljarhaf mdlli skyldu borgaranna
við kirkjuna og þær, að nú þarf
mesti fjöldi raanna ekki að styðja
kristna kirkiti hér nema með öðr-
itm li.tla fingrinum etntim og lög-
gjöfin lætur sig það engtt skifta,
þó aðrir verði að ofbjóða til þess
veikum kröftttm sínum.
Ju-gar alt þetta er íhtt.gað, sem
hír hefir verið sagt, dettur manni
fyrst í hug, að þingið hafi viljað
lýsa því hér á sem glöggvastan
og ótvíræðastan hátt, að landið
geti með engu móti talið kirkjuna
menningar- eða siðgæðisstofnun,
sem því sé skylt að styðja, úr því
það tekur hana svo vandlega út
tir þeim. En af því hér sýnist far-
iö í svo niiklu ringli og stefnu-
leysi, þá þorir maðtir varla svo
ntikið sem að treysta þessu, þar
sem hinn dintinn er verið að lög-
skipa tillag félagsmatmanna til
þessarar stófnunar. J>að væri þá
sama fásinnan, edns og ef þdngið
íæri að hækka eða lækka með lög-
um tillag Bókmentafélagsmanna,
til að mvnda, og þó styrkir þing-
iö það félag sem mentastofnun.
J>egar þessi vandræða sorgar-
leikur löggefandá þings er athugað-
ur, verður ekki betur séð, en. þing-
ið hafi fent hér með kirkjuna í
sömu náttmyrkruntim og á sama
skipbrotinu eins og prestastefnan
á Jtingveili, þar sem menn hugsa
sér þjóðkirkju, sem ríkið hedmti
enga kennángartryggingu af aðra
en þá, að hver kennimaður megi
skilja og skýra eins og hann vill
jafn sundurleita trúarbók edns og
nýja testamentiS, þar sem hvedtið
og illgresið vaxa svo þéfct saman,
aö þar þarf mjúka hond, mantti
liggur við að sogja móðurhönd, til
þess það sé ekki rifið npp, sem
mest lig.gur á að fái að staiida.
JHngið, eða fjöldi manna þar,
langar auðsjáanlega til að varpa
þjóðkirkjunni fvrir borð ; það sýn-
ir þdngsályktunin meöal amnars ;
en stjórnarskrárhfekkurinn hefdttr,
svo að alt draslið lafir við þá, og
til þess að fara ekki á höf.uðið á
eífcir, er gripið til þessa löggjafar-
lega óbótaverks, sem ég hefi lýst
í fyrri hluta þessarar greittar og er
svo svarttir blettur, að hann gæti
jafnvel orðið bæði þingi og kirkju
til skaða og skapraunar.
LEIÐBEININGAR — SKRA
YFIR ÁREIÐANLEGA VERZLUNARM ENN í WINNIPEG
MUSTC OG IILJÓÐFÆRI
CUOSS, QOULDINQ & SKINNER, LTD.
Portano Avo. Tulsími 4413
MASON & RISCH PIANO CO , LTD.
3-p)<* M iin f>t-eo Talsími 4 80
VV Alfred Allkert, Islenzkur umboösmaÐur
whaley royce & co.
5 6 Main £>t. Phoue 263
W Alfred Albort, búParþjónn.
BYGGINGA oií ELDIVIÐUR.
J. D. McARTHUK CO , LTD.
• u - ojí EldiviCur í heild.-ölu o»? smásöla.
••'t: Princess og Hig»?in«, Tals. 5060,5061,5062
mYNDASmIDIK.
Q. H. LLEWELLIN,
“MedaJlions” on Myudarammar
S arfstofa Horni Park St. ou Locan Avenue
'KOTAU í HEILDSÖLU.
AMHS HOLDBN, LIMITED.
Princess & McDermott. Winnipeg.
TIIOS. RYAN & CO.
Allskonar Skótafi. 44 Princess St.
THE v\ m. A. MARSH CO. WESTERN LTD.
FramJeiöendur af Hnu Skótaui. Talsími: 3710
88 Princess &t. “Hi»rh Merit” Marsh Skór
HAFMAGNSVÉLaROG ahöld
JAMES STUART ELECTRIC CO.
124 Su.ith St Tal-lmar: I-S447 og 7802
Fullar byrgöir af alskonar vélum.
GOODYEAR ELECTRIC CO.
ReUogfr's Talafmar og öll þaraölút. áhöld
Talstmi 3023.______S6 Afberi St.
uAFM.vGNö akkokðsmenn
MODERN ELECTRIC CO
412 Forta»re Ave Talsími: 5658
ViÖKjörö ok Vlr-laírninp — allskonar.
bYGGINGA- efni.
JOHN GUNN & SONS
Talsími 1277 266 Jarvis Ave.
Höfum bezta Ste n, Kaik, Cement, Sand o. fl.
THOMAS BLACK
Selur Jáinvöru og Hyggiuga-efni allskonar
76—82 Lombard St. Talstmi 600
THE WINNIPEG SUPPLY CO., LTD.
298 Rietta &t. Taislinar: 1936 «k 2187
Kalk, bteinn, Cemeut, Sand og Möl
BYGGINGAMEISTARAR.
J. H. G R U S S E L L
. HyKgingameistari.
I Silvester-Wiilson byggiuguuni. Tals : 1068
P4UL M. CLEMENS
Bytginga- Meistari, 44J Maryland St.
Skrifst.: Argylc Bldg., Garry st. Talsimi 5997
BRAS- og RUBBER BTIMPLAR
MAMTOBA SI ENC.IL & STAMP WORKS
421 Main St. Talsími 1S80 1*. O. ltox 244.
Húum til allskonar Stimpla úr málmiog togleöri
CLYDEBANK SAUMAVÉLA AÐQERÐAR-
MADUK. Drúkaöar vélar seldar lrá$5.0U t»gylir
5 64 Notre Dame Phoue, Maiu 86 2 4
VÍNSÖLUMKNN
„ . , G B O. V E LIE.
Hei dsöln Vínsnli. 185. 187 Porra»re Ave. K.
Smá-sölu tnlsími 352. Stór-sölu taMmi 464.
BTOCKS& BONDS
... W. SANEORD EVANS CO.
•>/6 Nyja Grain KxchanRe Talsími 869
ACCOUNTANTwS æ auditoks
Skrifst.-
A. A. JACK30N.
Accountant and Auditor
- 28 Merchant-s Rank. Ta^s.:
5 7 02
OLIA, HJOLÁS FEITI OG FL.
WINNIPEG OIL COMPANY, LTD. ~~
Búa til Stein Ollu, GasoJino og hjólás-áburö
Talsími lo90 611 Ashdown Hloek
TIMBUR og BÚLOND
THOS. OYSTAD, 3u8 Kcnnedy Bldg.
Viöur 1 ragiihiössun til notenda, búlönd tilsðin
Pll'E & BOILEli COVERÍNG
GREAT WEST PIPE COVERING CO.
132 Lombard Stroet.
VÍKGIRÐINuÁE.
THE GREAT WEST WIRB FENCE CO., LTD
Alskonar vlrBiröinKar fyrir biendur oK b.rvara.
76 Lombard St. tV imi i j teg.
ELDAVELAR O. FL~
„ McCLARV’S, Winnipeg.
Slœrstu framleiöeudur 1 Canada af Stúm.
Steinvöru [Granitewares] og ti.
ÁLNAVARA í HEILD-SÖLU
R. J. W!
264 Mcliermott Ave
“King of tbe Road
HITLA & CO„ LIMITED
Winnipejt
OVERALLS.
BILLIARD & POOL TABLES.
W. A. CARSON
P. O. Box 225 Room 4 1 Molson Banka.
011 nauftsynleg áhöld. Ég gjöri viö Pool-borö
N A L A R.
o JOHN R ANTON
203 Hammond Block Talsimi 4670
Sendið strax eftir VerÖlista og Sýuishoruum,
GASOLINE Vélar og BrunnboraT
ONTARIO WIND ENGI.NE and PUMP CO. l.TD
301 Chamber St. .Slmi: 2S88
ViDdmiiiur — Pumpur.-- /iga;tar Vélar.
BLOM OG 8ÖNGFUGLAR
JAME5
442 Notre Damo Ave.
BlOM - allskouar.
B I R C II
Talslmi 2 63 8
Söng fuglar o. fl.
BANKAttAH.mjFUSKI PA A<;KNTtt
ALLOWAY A CHAMPION
North End Rranc.h: 667 Maiu stieet
\6r seljum Avisanir borganlegar á Islandí
LÆKNA OG SPITALaaHOLD
CHANDLER 6: FISIIF.R, LIMITED
Lækna og Uyralœkna áholit. iw hospltala áhöld
185 Lombard St„ Wiunipog, Man.
Út úr timmælum Jens prófasts
Pálssonar, sem ísafold prentar í
siðasta tölublaði, skal ég láta
þess getið, að þó ég h-efði aldrri
séð þau og ekki vitað stiefnu hans
í máhnu, þá þekki ég hann nóg til
að vita það, að þessi lög ©ru þver-
i fug við htigsjónir hans, bœði sak- | 4 ag jyizha 15 vetra, í dökknni
ir kirkjunnar og ranglætás þeirra.
Ég skal og gjarnan bæba því við
að ég þyrði að neína hér nöfn
fleiri presta og gæti tekið upp á
mij; að ábyrgjast, að þeir lofa
ekki þessd löp., þó ég hafi ekki tal-
að við þá né séð eitt orð frá
þeim um lögin.
sjó, og þar vorum við þangað til innd var skotið frá og ég hrökk
kl. 3—4 um morguninn. Við vor- aftur á bak, túns og ég hefði séð
um að skoða stjörnurnar og tala 1 vofu. í dyragættiiini stóð sem sé
um, að skeð gæti að sálirnar færti fjórtán vetra sveinn með bjart hár
frá einni plánetu til annarar. Ég og ísuaugu, í dökknm frakka tneð
var orðinn dauöþreyttur, þegar I flauelsuppbrotum og málmhnöpp-
ég loksins komst beim, og da/tt út J um — alveg eins og mór hiaíði
af sofandá yfir bréfi, sem ég hafði
fttndið á skrifborðinu minu. Ég
var varla búinn að loka augunum,
áður en mér fanst ég vera kominn
í ókuunan stórbæ, og koma þar út
úr ókendu húsi, þar sem ég sá lík-
vagn standa fyrir dyrum. Hjá lík-
vagninum stóð stálpaður sveinn,
Berdreymi.
frakka með mjóum uppbrotttm og
tvísebtri röð aif málmhnöppunt.
J>egar hann kom auga á mig, Lauk
hann upp vagnhurðinni og bauð
mér með kurteislegum handaburði,
að koma inn í vagninn. þó margt
skriti'ð geti komið fyrdr í draum-
ttm, man ég þó greinifega, að ég
varð skelkaöttr o,g hröklaðist eitt
sknef aítur á bak. Við þá hreyf-
ingu ltefi ég sjálisagt rekið hnakk-
ann í bakið á hægindastólnum, því
I í sama vetfangi vaknaði étg og
| kendi ]>á töluvert til í hnakkanum.
‘‘Áður tveir dagag voru liðnir,
var ég búinn að gleyma draumn-
j um — í samverunni við stúlkuna
var einhverju | mina enskti. Kn þriðju nóttina
sinni verið að spjalla um hugboð, j endurtók hann sig svo nákvætn-
fyrirboða, ftirðusýnir og fleira ]>ess : legtli aö furöu gegndi. Og hvað eft-
konar, sem folk hefir jafnan gam- lr a)inag dneymdi tnig þennan
an af. Meðal annara var þar v.ið- salua ()raum með þriggja til fjögra
Eftir H. SIENKIEWTCZ.
í samkvæmi eintt
staddur læknir, sem var alkunnttr
fyrir efagirni sína. Meðan á þess-
nátfca millibili. Og ég fór nú að
hugsa um hann tneira en góðti
bir/.t í draumum mínum.
‘‘Hann stóð í dyrunum og hauð
mér með kurteisfegum haiuhiiburði
að koma inn i lyítdvéhna.
;‘Ég verð að játa, að í fyrsta
sinni á æfi minni fann ég, að bárin
gætu virkilega risið á höfði manns
af hræðsltt. Án þess að ég edgin-
lega vissi, hvað ég gerði, sneri ég
mér sem skjótast frá honutn og
þatit eins og liamstola niður stig-
ann..
Lvftiv. lin haf.'i auðsjáanlega
orðið að bíða eftir nokkuð mörgu
fólki, en ég sat á meðati i forsaln-
ttm og reyndí aö sefa geðshræring-
ar mínar, þvi ég íann að t-g var
orðinn nábfeikur. — Og — mér er
ekkd ljóst — það Liðtt máske fáeín-
ar sekúndur, máske. fáeinar mímtt-
ur, þangað til ég alt í einu heyrði
ógurlegt óp og heljarhvin — og ég
féll i ómegin á gólfið.
“þegar ég raknaði við aítur,
var forsalurinn troðfuUur ai maitn-
líkömum, sem verið var aö bera
burtu með mestu gætni og var-
kárni.
“Ég fékk sein.na að vita, a3
sveinninn hafði dáið.
“Hver getur skýrt þennan at-
tun umræðum stóð, spurði ein ''r : hófi gegndi. Mcrkilegast þótti'’mér burð’ cjus ho,,um Þ6kllast- Í»a5
kvennahópntim hann, hvort aldrei ! ^ a?i husiö 0 r va.Rn;un skvldu i cr fyJhlefia rettmæbt, að bregða
beföi neitt það komið fyrir hami á j alt a{ vcra eins 0<r andlit sveins. j mer um efagnrna, því hefði 'lxttta
æfinni, sem hefði veriö honttm ó- L buningUr og handaburður jafn- , komi« fyrir■ ; einhvern annan, þá
skiljanlegt. | an sá sami i mttndi eg ekk.i Jtafa truað þvi”.
I

"Jú , svaraði lækndrinn, ‘a j t^k nhkvæmlega eftir frakk- j— Edmrédðin.
mínum yngri arum dreymdi mig anum, uppbrotunum, málmhniipp-
draum, eöa réttara saigt fleiri unuttl) bjarta hárinu og gráu aug-
drauma í röð, sem voru svo >’n" unnm, sem huigt \’ar á milli, og
mintu mig nánast á ýsuaugu.
"J>ið munuð verða að játa, að
þessi þráláta endurteknin.g á sama
iV.G.
fegdr, að ég hefi aldnei lieyrt
neitt þvilíkt áður. Kf samkvæmið
langar til að heyra sögtma, skal
ég með ánægju segja hana”.
Auðvita^ lét samkvæmið í ljósi
löng’tin til að heyra söguna og
læknirinn hóf mál sitt á þessa
leið : —
“Fyrir ■ tóll árum síðan var ég
um tíma í Biarritz til að nota :
böð. Ég var þá ungttr og opinn 1
draumntim ltafi verið einkar vel
fallin til að gera mann sturlaðan
og vekja hjá honum hroll og hug-
ratinir.
“Nokkrum vikum seinna íerðaö-
ist ég til Parísar og tók mér bú-
stað á sama hótelinu og stúlkan
mín enska. Vdð komum þangað
fyrir áhrilum, enda varö ég bratt , um kveld> da]itill .vtvaliun hópur,
ástfanginn í enskrt stulku, sem j Qg vorum ut .j fvrir okkur Écg
þangað var komtn i somtt ertndt.m haíði j mcsta snatri fataskifti, og
0fr ég. Hún var heldur en.gin hvers j gekk aö 1>4tivílinni til þess aS
komast niður í horðsalinn. í
dags kona, heldttr harla einkenni-
feg og gat fttndið upp á öllum
skrat’tanum til yndds og áttægju.
"Eina nótt tók hún bæöi mig
og aöra fleiri, sem voru að draga
sig eftir henni — því ég var svo
sem ekki einn um hituna — út á
Dr. M. Hjaltason,
Oak Point, Man.
Jóhanna Olson
I’IANO KF.NNARI
557 Toronto St. Winnipeg
Sy. Björnsson,
EXPRES-MAÐUR,
aunast um alls kyns flutning ttm
borgiina og nágreiutið. PÖDtunum
gan'ginum lnititi cg kunningja mína,
sem líka voru á leiðinni að lyfti-
véilinm. En ég varð fyrstur þang-
að ^g þrýsti á ra'fmagnshttiappinn. jveiitt móttaka á prenitstoíu Atwier-
Eftir eiitt augnablik heyrði ég nún- Json bræðra, horni Sberbrooke, og
ingsbrakið í lyftivélinni, rennihtirS- Sargent stræta.