Heimskringla - 27.01.1910, Blaðsíða 1

XXIV. ÁR
NR. 17
N
WIN'MPEG, VI \ N l’( H*A. FIMTUI 'AÍtINN. 27 .1 Ú\F l'M »
Fregnsafn.
Markverðusru viðburftii
hvaðanæfa
— Marskálkur Selari á ítalíu
hefir nýlega lýst yfir því, aS inn-
an sex mánaöa sé hann reifiubúinn
að sendia firðskeyti milli Norður-
álfunnar og Canada. Stöð hans
verður í Caltana náiægt Pdsa. Seg-
ir hann að íregnskeyti sín verði
fullkomnari og fljótari en nokkur,
sem enn eru þekt.
— Siðastliðinn mánudag sáu
stjörnufræðingar í Jóhannesborg í
Suður-Afríku, nýja halastjörnu, og
næstu tvo daga sáu stjörnufræð-
ingar í Cambridge á Englandi
sömu stjörnu. J>edr halda að þessi
halastjarna sé alveg óþekt. Hún
bemur frá sólu og er skær, sem
reykistjarnan Mercurius.
— Á fjölmennum bœndafundi,
sem haldinn var í ALbertafylkinu
þann 20. þ.m. var samþykt, að
senda fylkisstjórninni þar áskorun
um, að byggja kornhlöður, sem
séu fylkiseign. Haldið að stjórn-
in muni fara sér hægt að veita
bændum þessa beiðni þedrra.
— Gamall maður var nýlega að
kljúfa eldivið austur í Nova Séotfca
— 5 ára gömul stúlka var að
hlaupa í kring. Hún hljóp undir
öxina, og karlinn snedð höfuð af
barninu, og dó það þegar. Hann
var afi stúlkunnar, og berst hið
versta af síðan hann henti óhapp
þetta.
— Bóndi nálægt Mose Jaw,Sask.
sem var einbúd, fanst nýlega brunn
inn. Bróðir hans fór að heitnsæxja
hann, en kom að kofanum brunn-
um til ösku, og bein og ledfar af
ednbúanttm í öskunni.
— Bandamenn og Japanar hafa
verið að reyna að bræða saman
með sér samning viðvíkjandd inn-
flutningd Japana til Bandaríkjanna.
En hafa ekki getað komið sér sam-
an um sum atriði. þieir hafa því
leitað tilstjórnarvaldanna á Stór-
Bretlandi, að gerast aðal-miðill.
því hafa Bretar tekið, — lofa að
fjalla um málið að aístöðnum
kosningttm á Bretlandd.
— Eord Crawtford, fyrverandi
forseiti stjörnufræðinga félagsins í
I.undúnum, hefir nýlega aðvarað
stjórnina á Bretlandi um yfirvof-
andi hættu á þegnum hennar í
Afríku, sem stafi af Ilallet hala-
stjörnunni. Hann segir, að Leiðtog-
ar dnnlendu þjóðflokkanna þar,
bæðd viltir og hálfviltdr, ætld að
itO'ta sýn eða ftdrtingu nefindrar
haLastjörnu, til að dnnprenta undir-
sáitum sínttm, að stjarnan sé guð-
legt teikn, sem þýði það eitt og
ekkert annað, en að þeir eigi að
eyðileggja, myrða, brenna og drepa
alla hvíta tnenn, og einniig. þá af
þeirra eigin þjóðflokkum, sem
kristnd hafa tekið. Telur hann
þetta svo alvarlegt mál, sem enga
bið þoli aðgerðalaust. Hann ltefir
ráðlagt stjórninnd, að festa upp
stórar myndir og útskýringar um
nefnda stjörnu, og haía sérstaka
tnenn, sem lítd eftir þesstt og skvri
fólki munnlega frá, hvernig á loft-
sýn þessari stendur, einkum á
Egyptalandi og þar í krdng. Mælt
®r, að stjórnán bregðist vel við
þessari aðvörun og ráðleggingu.
— Mælt er, að dr. Cook, norður-
íard, sé nú á geðvedkrahæli.nu al-
þekta í Heidelberg á þýzkalandi, l
°g sé þungt haldinn.
■— Ríksdag (þing) kom saman i
Svíþjóð þann 17. þ.m., og hélt
Gústaf konungur hásætisræðuna. j
Áætlaðar tekjur fyrir fjárhagsárið
1911 kr. 229,411,000, nær tvö
hundruð og þrjátigu mil. kr., en er
56 mil kr. lægra enn fyrir þetta
ár (1$1'0). Hann kvað þingið þurfa
a<5 feggja nýja tollbyrði á þjóðina.
1 ollurinn á að Leggjast á kaffi og
®ðrar daglegar nauðsynjar fólksins
°K eignir þess og önnur óðul.
Herkostnaður þjóðarinnar er áætl-
aSur mikið lægri f.járhagsár það,
sem hér er um að ræða.
— Mælt er, að fyrverandi íorseti
Eandaríkjanna Roosevelt hafi sent
bréf til Washdngton, dagsett 21.
flesember fyrra ár í Nairobd í Af-
r*ku. Ilan'n skýrir þar frá því, sem
hann hafi komist yfir og safnað á
ferð sinni. Hann segist hafa safnað
b’®46 sýnishornum af spendýrum
(hry.ggdýním), fjölda sýndshorna af
lindýrum og ýmsum ormategund-
um, fleiri þiisund af jurtum, og
2000 mynddr teknar af lirandi og
dauðu, og landi, sjá og lofti, og
loi'tsýni, ásamt nokkuru safna, sern
viðkomi mannfræðinni.
— Á föstudaginn var fór lest af
teinum. á sv'onefndri Spandsh íljóts
brú. Staður þessi er nálægt Sault
Ste. Marie, Mich. I.estdn var á
Soo línu C.P.R. félagsins og var
á leið til Minneapolis og Montreal.
Tvedr vagnar fóru ofan í ána. Um
75 menn fórust þar og margit
meiddust meira og tninna, og hafa
sumir af þeim dáið þá þetta cr
ritað, og 31 lík hafa verið slædd
upp af 75, sem haldið er að hafi
lent í fljótinu. ]>etta járnbrautar-,
slys er eitthvert hið hroðalegasta.
sem komið hefir fyrir nú nýlega.
Eru ekki fullar fréttir komnar al
því ennþá.
— Hon. Davíð Lloyd-George, fjár
málaráðgjafi á Englandi, fékk víða
ónota viðtökur á ræðupöllum í
síðustu kosningum, en hvergd v'erri
enn í Grimsby. þrátt fyrir vernd
lögregluliðsins, mátti hann flýja
fundarsalinn, og komst nauðulega
undan. Ilann fékk þar ekki betri
útreið enn í Birmingham um árið,
þegar Búastríðið stóð vfir, og
hann slapp þaðan með því móti,
að fara í eink.ennisföt eins lög-
regluþjónsins, sem stóð yfir hon-
; um. Jxað, sem aðallega vakti fjand-
skap áh/eyrendanna var það, að
hann hélt ræðu einn dagdnn, sem
kosndngarnar stóðu yfir á Engl.
það athæfi er skoðað brot móti
stjórnarskrá Breta. Annað það, að
hann spáðd hraklega fyrir her þjóð-
verja, ef Jieir ættn við enska sjó-
herinn. Fórust honum þannig orð :
— “Ef þýzki flotdnn í heimskuæði
ræðst á flota Stór-Bretalandi, mun
hann innan fárra st.unda gista sæv-
arbotninn meðfram ströndumþjóð1-
verjalands". þessi orð þóttu ó-
heyrileg af ráðgjafans munni, þar
eð að eins var um pólitiskar kosn-
.ingar að ræða, sem þjóöverjar
skdftu sér ekkert af. Áheyrendurnir
hrópnðu í þúsundatali til hans :
“Tradtor ! Pro-Boer ! ” í sífellu.
Lögregluliðið varði hálfmílu svæði
í kring um fundarsalinn, meðan yf-
irmaður með ílokk manna kom
ráðgjafanum út, og faldi hann í ó-
ásjálegum járnbrautarskála, með-
an símað var eftir bifredð að flytja
hann burtu. Á meðan reit hann
brétf, sem honnm þóttu nauðsyn-
leg. Sveit lögregluþjónit fvlgdi hon-
um á bdlreiðinni langar ledðir'.
— þingið í Ottawa hefir stuttar
setur þessa daga. Laurier er .t ">
flakka um og halda ræður um sjó-
hersstofnun Canadaríkis. Hann
segdr, að það verði stórvægilegur
floti, þogar alt sé komið í kring,
cn forðast að minnast á fyrir-
komulag og hvenœr það verði
gert. Ilann talar líka mdkið um
nýja skipiaskurði og stækktin
þeirra, sem nú eru. þetta á alt að .
gérast í heimahögtim hans þar I
eystra,. Enn þá sem komið er hefir
þin'’ið verið atkvæðadauft og lat-
rækt.
— Frá Calcutta fréttist, að h.er-
lifið þar hafi gert samsæri á móti
stjórn.inni. Tíu menn voru teknir
fastir. Halddð að samsærið sé ekki
mjög úthreitt né öflugt ennþá sem
komið er.
— John D. Rockeíeller hefir sitip-
að monn undir vopn á herragarði
sínum Pocantico Hills. þetta þyk-
ir sanna það, sem sagt var fyrir
stuttu, að setið væri um líf karls-
ins.
— Joseph Martin, “Svarti Joe”,
sem allir í Canada kannast við,
komst að í kosningunum á Eng-
landi. Hann, sótti um þingmensktt
þar í sumar og náðd ekki. Verður
líkLega litil heillaþúía þar í þdng-
inu, frekar enn hann var í Mani-
toba, Ottawa og British Colum-
bia.
— Frá Madrid er sagt, að Al-
fonso kommgur stjórni ríki sínu
með járnglófum. Rekur gredía og
hertoga frá völdum og fleygir
mörgum í mvrkvastotfur. Hann
þykist gera þetta til að stansa
innanríkisuppredst. — Aðrir segja,
að hann geri það af grimd og fá-
visku. Llerinn er hatfður undir
vopnum, og á hraðSergi til vonar
og vara. En konungur æsir upp
hálfan hluta þjóðarinnar með að-
ferð sinni. — Kannske þedrn svipi
saman, ráðherra íslands og Al-
fonso kongi ?
— Jtriéjudagsmorguninn stóðu
kosningarnar á Englandi þannig :
— Andstæðlngar stjórniarinnar 221,
stjórnarsinnar 199, verkamanna-
flokkurinn 37 og Nationalistar 68.
Verksinnar fylgja liberölum ætið,
en Nationalistar fara þangað sem
bez,t er hoðið. Utlitfð það sama,
að stjórnin haldi völdum með litl-
um yfirburðum. í brezka þinginu
eru 670 þjóðkjörnir, er því eftir
að kjósa nær 150 þingmenn ennþá.
— C.P.R. félagíð hefir veitt J.
D. McArthur járnbrautabyggjara
alt verk á brú, sem það l.etur
hyggja yfir um suður öaskatche-
wan ána. Brúin er 3,000 fet á
Lengd og 146 fet fyrir otfan vatns-
flöt. Brú þessi á að byggjast í
sumar.
— Canadhtn Northern og Grand
Trunk félögin hafa veitt Tnos.
Kelly and Sons byggdngu á brú
yfir Assindboine ána. Brúin verður
austan við Aðalstrætisbrúna í Win-
nipeg.
— Á þriðjudagsnóttina sem leið
hljóp vöxtur í ána SeLne á Frakk-
landi, og flæddi strax og stórum
um Parísarborg, og horfði til
vandræða þá þetta er ritað. Lang-
varandi og þungar rigndngar valda
flóðinu.
— Járnbrauta forsprakkinn al-
kunni James J. Hill hefir nýlega
staðhæft, að fóLk éti og drekki í
gengdarlausu óhófi. það óti fyrir
vana og lyst mikið meira enn því
sé þörf á. 40c á dag segir hann
að sé nægilegt hverjum einum í
mat og drykk. það, sem þar er
fr i myfir, er eyðsla og hedlsuspillir.
Karldnn befir óefað rétt fyrir sér
að miklu leyti.
— J. Jardine, annar liberalinn,
sem komst að í sednustu kosning-
um í British Columbia, hefir kvatt
flokk sinn, svo nú edga liberalar
þar einn í þinginu, svo ekkert rifr-
ildi þarf að vera um foringja hjá
Jeim.
Islands fréttir.
1 stórhríðarveðrunum snemma í
desember sl. brotnuðu símasúlur,
bæði af völdum veðurs og snjó-
flóða, á Austtfjörðum, og símslit
urðu á nokkrum stöðum.
Taugaveiki sögð á Blönduósi, og
4 hús í sóttverði. Danskur beykir
dáinn úr veikinni.
Jörð og bú Eiðaskólatis selt á
ledgu, samkvæmt skilyrðum þedm,
sem ákveðdn voru á samednuðum
sýslufundi Múlasýslnanna 31. ág.
1909. Búið og jörðina hefir fengið
þorkell bóif di Jónsson á Fljóts-
bakka. Móti honum sóttu 3 aðrir.
I.átin eru : Árman.n Bjarnason,
tfyrrv. vcr/lunarmaður á Vestdals-
eyri, og Solveig Runólfsdóttir.
Tveir m.enn fórust í snjóflóði 9.
des. í svoncfndu Skriðuvíkurgili,
mil'i Njarðvíkur og Borgartfjarðar.
]>.eir voru 3 saman að sækjia stein-
olíu að Krosshöfða, því verzlanir
i Borgarfirði voru þrotnar að
steinolíu. í áðurnefndu gdli féll
snjófljóð mikið og reif með sér 2
mennina, sem fremstir igengu. Sá,
sem af komst, flýtti sér tdl bæja
að fá hjálp, fundust mennarnir í
snjódyngjunni og báðdr dauðir.
þeir hétu Sveinn Gunnarsson og
Björgvin Guðjónsson, báðir ungir
og ókvæntir.
I,agís lagði allþykkan aðfaranótt
þess 17. desember á Seyðistirði.
Mótorbáta ú.ti á firðinum rak
töluvert og einn sökk. Virtur á
$9000 kr., var óvátrvgður.
Tvær merkiskontir dánar í Hér-
aði : Bergljót Sigurðardóttir á
Skeggjastöðum í Fellum, og Mar-
grét þorgrímsdóttir prests Árna-
sonar, að Ilofteigi, kona Kristjáns
á Hvanná. Báðar á áttræðdsaldri.
— (Austri).
í Reýkjavík dó 18. f.m. Pétur
Pé'tursson, ættaður úr Skagafirði,
fyrst vzrzlunarmaðttr bg vtrzlun-
arttjóri, síðar lögregluþjónn og
hœjargjaldkeri, — faðir Dr. Helga
Péturssonar jarðfræðings og íleiri
barna.
— (Reykjavík).
t haust druknaði Jón Friðfinns-
son, vtrinumaður á Skútustöðum
við Mývatn. — Dánir : HalLdór
Kjartan þorkelsson, Rvík ; Helgi
H.elgason úr Keflavík dó á frakk-
neska spítalanum ; Margrét Jóns-
dóttir atf Akranesi ; Sigríður Ey-

Royal Household Flour
Til Brauð Gefur og Köku Æfinlega G e r ð a r Fullnœging
^t-EINA MVLLAN í WINNIPEG,—LÁTIÐ HEIMA,- IÐNAÐ sitja FYRIR. viðskiftum yðar.

I mundsdóttir ekkja í iÆk jiirgötu,
og Solveig Runólfsdóttir, kona a
Biergstaðastrætá.
Ferðamanna leiðarv'sir er nýút-
! kominn eftir íslandsvininn Dr. C.
I Kucller. Iiann er ætlaður útlend-
j um ferðamönnum, og þykdr vand-
. að vtl til hans.
Tekjur landsímans á þriöja árs-
' fjórðungi nema 25,536.05 kr. En í
fvrra á sama ársfj irðuugi voru
bekjnrnar rúm 19,000 kr.
‘“ 'tnlkan frá Tungtt" heitir nýtt
íeikrit eftdr Indriða Einarsson.
— (ísafold).
ión Stephánsson
■kaupmaður í Pin.e Valléy, var kos-
inn sveitaroddviti í Municipality
of Sprague, Man., í desembermán.
f.á. þeir Stephánsson og Pálmason
sóttu um stöðuna, en JónStiepháns
son hafði all-mikla yfirburði yfir
Pálmason á kosningadegi. Mælt
er, að kaupmaður Jón Stepháns-
son hafi lítið unndð að kosndngu
sinn.i.
Jón Stephánsson mun ættaður
úr Borgarfirði í N.-Múlasýslu. —
Dvaldd á Seyðisfirði um tíma áð-
ur en hann flutti til Ameríku. Bú-
inn að vera hér vestra yfir 20 ár.
Var fyrst Lengi í Norður Dakota,
og hafði þar verzlun. Flutti svo
til Winnipeg og setti þar upp fata-
verzlun. Hætti bennd eftir 'hríð og
fór til Klondyke, þegar gullsýkin
þar stóð í blóma. Var ]>ar svo ár-
um skiiti, Leigði mörk og seldd eldi-
við í stórum stíl. Eftir nokkur ár
kom hann til Winn.ipeg atftur, en
skildi bróðir sinn eftir við viðar-
tökuna og. söluna. þá fór Jón í
f'hg við Einar sál. Ólafsson, og
stundaði fasteignasölu um tíma.
Fyrir 5 árum keypti hann verzlun
suðaustur í Pdne Va’.ley og bygði
hráðlcga sölubúð mdkla. Hefir
hann verzlað þai síðan, og hefir
langstærstu kaupverzlun þar, á
flesta eða alla vísu.
Jón Stephánsson kaupmaður er
velkyntur allstaðar, bæði á meðal
íslendinga og annara þjóðamanna.
Ilann er þéttur í lund og þéttur á
velli, drengur góður og vel að sér
í verzlunarsökum og bréfaviðskift-
um. það er ekki minsti efi á því,
að Jón reynist sveitinnd ötull og
ráðvandur. Að honum kveðtir þar
syðra mest og bezt, til hvers sem
jafna skal. Ilann hefir gott mann-
orð allstaðar á farinni ævislóð. —
Hérlendum verzlunarmönnum þyk-
ir mitdð til hans koma, og segja
hann fvrstu raðar mann í orð-
heldni og áreiðanlegleik.
Milli duranna.
þegar vizkan datt í dá
Dafnaði fögur sólin,
þá var heimskan hafin á
hæðsta veldisstólinn.
Stundum ledðist lifið mér,
Löng finst datiða biðin.
En skyldi ég eins vel eins og hér
1 uppheiiinunmn liðinn ?
Hann vdldi feginn safna sedm,
Og sagðist vera ríkur.
þó haíði’ ’ann aldrei átt í heim
Utan á sig flíkur.
Hugurinn er hér og þar,
Hátt og lágt hann sveimar,
það er eins og allstaðar
Opnisit nýjir heimar.
þú falöar þér mteð fannhvítt traf.
Fallega var því hagað :
það, sem ekki guð þér gaf,
Geta fötin lagað.
Ilelgasta þp mér ég met
Minningunia þína :
Er á dansi drottinn lét
Dýrðina þína skína.
1 þorsteins vildd ég þyrna ná,
— þó mér varð til baga,
Að þyrnum gengið .eg hef á
Alla mfna daga.
E. S.
Guðmundar-slagur.
Björn og Ari Bárðarson
Birt mér hafa sögur,
Rekkar snjalldr, — renni ég von,
Raula þessar bögur.
Út í kylju, hvin og krap
Knerri stýrði á bylgju,
Húnvetninga hetjuskap
Hlaut í ættarfylgju.
þóttf heldur harðfengur
Hann í sókn og vörnum,
Greypdlega grimmefldur
Guðmundur frá Tjörnum.
þegar út vdð íslandshaf
Átti slaginn stóra,
Tíu og átta keyrði í kaf
Kaska álmaþóra.
Ekki þóttu atlot blíð
Undir vopnasköllum,
Holskieflurnar hremdu lýð,
Hergnýr söng í fjöllum.
* * *
Akur- smáti -eyri hjá
Orðstír sá ei þrotni : —
Frakkar láu fullir þá
Flatir á sjávarbotni.
Mér þó dvíni mærðarspjöll,
Máls- á -línu slóðum,
Afreks- skíni -atvtfk snjöll
Islands fínu þjóðum.
K Áso. Benediktsson.
Ester drotning.
Á öðrum stað í þessu blaði’aug-
lýsir söngflokkur Fvrstu lútersku
kirkju söngsamkomu, þar sem
sungdn verða ljóðin um Ester
drotningu (Queen Ester). Ljóðuin
i ]>essum til skýringar, skal hér litið
ei'tt skýrt frá efni þeirra.
Ester drotning var fædd í P.ersíu
509 ártim fyrir Kr.b. Hún misti
foneldra sína í æsku, og arfleiddi
! frændi hennar hana er hún var á
| liarnsaldri. Ilann hét Mordeeai.
Ilann tók snemma eftir fegurð
hennar pg fékk henn.i hið bezta
uppeldi. Konungur ríkisins tok
hana sé,r að konu og gerði hana
jað drotndngu sinni. Haman var
I æðsti ráðgjafi konungs og trúnað-
jarmaður. Haman hataðd Mordeca
1 af því að hann vildi ekki sýna hon-
um lotningu, samkvæmt skipun
konungs. Hann vissi ekki, að Mur-
decai var fóstri drotndnigarinnar.
í hefndarskyni fékk hartn útgefna
skipun um, að drepa alla Gyðinga
í Landinu. Mordecad komst að laun-
ráðum hans, fór til drotningar og
bað hana að biðja konung að
þyrma samþjóðarmönnum sínum,
Gyðingunum, og hættir hún á það,
þó að það varðaði lífláti, því sam-
j kvæmt lögum var sá dauðasekur,
! sem gekk óboðinn á konungsfund.
Konungur hlýðir á bænir bennar
og Haman bíður lægra hlu/t. Nú
| heyrir konungur, að Mordeoai hafi
j bjargað lífi hans án þess að hann
Ivdssi, ' og án þess að hamn hafi
hlotíð nokkra viðurkienningu fyrir
það. Sendir þá konungur etf.tir Ha-
man og spyr hann : “Hvernig á
að brevta við þann mann, sem
konungurinn vill heiðra?" Haman
vedt ekki, við hvaða mann konung-
urinn á, býst við, að það sé hann
sjálfur, o.g vill láta sýna honum
viðhafnarmikla sæmd. J>á býður
konungur honum að vedita Morde-
cai þessa sæmd.
Ilaman er sem sbeini lostínn, en
v.erður þó að framkvma skipun
konungs. þiegar konungur v.edt um
hin grimmilegu fjörcáð Hamans
við Mordecai, skdpar hann að
hengja Haman á gálganum, sem
hann hafði ætlað að hengja Morde-
cai á, en Mordecai verður æðsti
ráðgjafi konungs, • og er því tekið
mieð miklum fagnaðarlátum í rík-
inti.
Góð skemtun
og veitingar.
Stúkan ísland hefir ákveðið að
ltatfa skemtisamkomu í Únítara-
salnum. þann 27. janúar.
PROGRAM.
1. Ávarp forseta.
2. Ræða—S. B. Brynjólfsson.
3. Instrumental Music—Miss S.
og Master Frederickson.
4. Öákveðið—ííjálmar Gíslason.
5. Sóló—Gísli J ohnson.
6. UppLestur—jjorst. þ. Jtorsbeins-
steinsson.
7. Instrumental Music—Miss S.
og Master Frederickson.
8. Recita'tion—Miss R. Swanson.
9. Stuttur ledkur, “Biðillinn”.
VEITINGAR
Inngangur 25c fyrir fullorðna.
15c fyrir börn.
Frúin (við kandidatinnji: “Eg
má ekki leyfa þér að verða dóttur
minni samferða á skemtigöngu
hennar”.
Kandídatinn : “þú berð þá ekki
traust tíl ntín?”
Frúin : “Jú, það geri ég”.
Kandídatinn : “þá ekki tdl dótt-
ur þinnar?”
Frúin : “jú, líka til hennar. En
ekki til vkkar beggja, þegar þið
eruð saman".
Wall Plaster
Með þvf að venja sig á
að brúka “Fiiiipire”
teguntjir af Hardwall og
Wood Fibre Plaster er
maður hár viss að fá
beztu afleiðingar.
Vév biúim til:
“Empire” Wood Fibre Plaster
“Empire” Cement Wall “
“Empire” Finish “
“Gold Dust” Finish “
“Giit Edge” Plaster of Paris
og allar Gypsum vöruuteg-
undir. —
Eiqum vér að senda J
y ður bækling vorn •
MANITOBA CYPSUM CO. LTD
SKRIFSTOFUK OO MILLUR I
Winnipeg, - Man.
*