Heimskringla - 01.12.1910, Blaðsíða 3

:* Bls WINNIPEG, 1. DES. 1910-
HBIMSKRINGLA
Svertingja hatrið í
Bandaríkjunum.
þó nú séu yfir 40 ár síSan svcrt-
ingjarnir í Bandaríkjunum fengit
frelsi sitt og borgaraleg réttindi,
viröast þeir hafa unnið lítiö á aö
afla sér liylli eöa virðing hinna
hvítu meöbræöra sinna á þessu
tímabili ; öllu heldur hefir hatur
og viöbjóður hinna hvítu farið
vaxandi, heldur en hitt'. þieitn finst
þaö öröugt, að skoöa sverttngjana
sem jafnoka sína, svertingjana, er
þeir fyrrum litu niöur á sem skyn-
lausar skepnur, og sem ái þann
hátt fyltu vasa margra ]>eirra
meö of fjár, — en sem nú heimta
borgun fyrir vinnu sína, og cngir
refjar, — svertingjana, sem þeir
gátu fariÖ með eftir vild sinni.
jalnvel lamið til dauða, ef þeim
svo sýndist. Aö þeir nú þurfi aö
skoöa þá sem sína borgaralegu
meðbræöur og jafnoka, þaö linst
hinum hrokafulla Bandaríkj,mai,ni
harla þungbært. Og þegar paö svo
í tilbót hefir sýnt sig, að svert-
ingjar hafa lítt kunnað með frelsi
sitt að fara, hafa hvað eftir annað
drýgt stórglæpi og smánað og sví-
virt hvítar konur, þá befir viö-
bjóður og hatur hinna hvítu auk-
ist og fer alt af vaxandi.
En þó vitanlega aö svertingjarn-
ir séu margir hverjir gallagripir,
þá ber þess ekki að neita, aö
maro-ir þeirra eru friðsemdarmenn
og nýtir og duglegir borgarar, og
það hefir oftlega sýnt sig, að það
eru hinir hvítu menn, sem blasa
að kolunum en skella skuldinni á
hina og ofsækja þá svo miskunn-
arlaust fyrir. Nú er svo komið, að
nærfelt hver svertingi, sem drýgir
glæp, er l flátinn án dóms og laga,
og þó sumir af glæpum þeirra
verðskuldi dauðahegningu, þá cru
meginþorrinn smáglæpir, sem fvrir
engum dómstóli mundi va’-ða
meiru en eins árs fangelsi eða
minna.
Mest af glæpum þeim, sem
svertingjarnir drýgja, eru á hvit-
um konum, sumir alvarlegir, aðrir
smámunir einir. þannig befir það
sýnt sig, að af því að svertingi
dirfðist að yrða á hvíta hefðartnev
á "stræti úti, að hað var nægur
glæpur til þess, að hann var
hengdur á næsta símastaur.
FLest af þessutn ofbeldisverkum
gegn svertingjunum haía drýgð
verið i Suður-Baitdaríkjum, og
standa þar rikin Texas og koutst-
ana fremst í llokki. í Texas hafit
um 30 svertingjar verið líilauur
án dóms og laga síðan um ára-
mót, og í Louisiana vfir 20. Ails
er talið, að um 200 sverringjar
hafi lífiátnir verið í Bandarík]un-
um án dóms og laga síðatv tiiii
áramót, auk annara smærrt og
stærri misþyrminga. — Stundum
hefir sannast síðarmeir, að þeir
sem líflátnir hafi verið, hafi rej nsr
al-saklausir. þanttig var því t. d.
varið með svertingjann Henr3r
Davis, sem var brendur á bált í
Texas ríkinu um miðjan júní t
sumar. Ilann var ásakaður um,
að hafa á næturþeli brotist inn í
hús bónda eins og svívirt konu
hans. þó hann þrætti fyrtr að hafa
framið glæpinn, var han't mö-
stöðulaust tekinn af skrilitim og
brendur á báli. Síöarmeir sannað-
ist það, að það var hvítur maöur,
sem glæpinn drýgöi, og fékk hanr
að eins tveggja ára fanga.ist, þó
svertingjanum saklausum vröi þa ð
dauðasök.
Anneir sverttngi var hengdur í
Louisiana fyrix það, að haf-v rænt
kossi frá hvítri eldabusk t, sem
vann á sama húsi og hann. Sam-
bjónn hans, hvítur, sem vingotí
átti við eldabuskuna, komst aö
þessu, og hann og aðrir félagar
hans hengdu svertingjaun fvrir
koss-stuldinn.
Dæmi þessu lík eru aigeng. 1
sumnm tilfellum eru glæpirnir
stærri, í mörgum tilfellum líkir
eins og hér var getiö.
þess ber þó að geta, aö ekki
hehr nema ein sverúitgjakoiia vet-
iö svilt lífi, og voru til pess á-
stæður ekki svo litlar, þar sent
kóna sú haföi gert sér það að at-
vinnuveg, að. íý-’ifa' drukna memi,
sem heimsóttu' pútn'ahús það, sem
hún stjórnaði, enda urðu launia
sú, að henni var varpaö ’í poka og
drtíkt í Mississippi lljótinul
Aítur eru misþyrmingar algeng-
ar á svertingj ikonum og stundum
grimdarlegar, þó lítið sé unnið til
saka. Einna Ijótast dæmi er ai
meðferð þeirri, sem dóttir svert-
ingja biskupsms í Louisiana varö
að sæta. Svo stóð á, að stúlka
þessi, sem var vel mentuð og vel
látin, fékk síntskeyti frá einni af
kunningjakonum sínum, en þeir,
sem á símastööinni voru, fundu
það óviðeigandi fyrir svertingja-
stelpu að vera köliuð “Miss”, og
rituðu því utan á skeytið nafiliö
eingöngu. Stúlkan kvartaði yfar
þessari ókurteisi, sagði sem var,
að það væri alsiða, að titla allar
ógiítar stúlkur sem “Miss”, cg
kvaðst því eiga fulla heimtingu
á, að sér væri sýnd hin satna kui-
teisi og hinum hvítu meðsystrum
sínum. þetta fanst hvítu stúlkun-
um ókvæði hið mesta, sem ekki
mætti líöast bótalaust. Geröu þær
því aífór að húsi biskupsins og
handsömuðu stúlkuna, sem þxt
síðan drógti á hárýttt út úr hús-
inu, alt fram á aðalstræti bæjar-
ins. þar riíu þær af henní hverja
spjör og bundu hana síðan alls-
nakta við símastaur og húð-
strýktu af grimd mikilli. En ekki
þar með búið : “Kvenskörungarn-
ir” slógu því nœst skjaldborg um
stúlkuna, og létu hana þannig ,a-.
sigkomna standa bundna við staur
inn í brennandi sólarhita allan
daginn, og liafði lögreglan ekki
rænu eða vilja á, að bjarga stiuk-
unni úr höndum ofsóknara sinna
fyrr en scint um kveldið, að
“kvenskörungarnir” höfðu fiestir
farið htdm ti,l bús og barna, — þá
var stúlkíin nær dauða eti íifi
leyst frá staurnum og flutt heim
til sín. En þegar þangað kom, var
hús biskupsins brunnið til grttttna.
Höfðu eiginmemt og synir hvítu
kvennanna tekið ttpp þykkjtina
fvrir þær og brent hús bisk ipsins
til kaldra kola Og lögreglan fil-
kyntt biskupnum, að það bezta,
sem hann gæti gert, væri að hypja
siir með hyski sitt sem bláöast
burtu tir bænum. Lét biskup sér
það að kenningu verða, þvi ella
taldi hann sér og sínum bana \ ís-
an. — Og allar þessar hörmungar
varð biskupinn og dóttir ltans að
líða bótalaust, að eins fyrir þá ó-
fvrirgcfanlegu dirfsku, að o.entuð
stúlka, þó af svertingja ætt væri.
heimtaði að sér væri sýnd almenli
kurteisi.
Antiars má það dæmalaust heita
i frjálsu landi, að lögreglan eða
dómstólarnir skuli láta slík of-
beldisverk sem þétta liggja ó-
hegnd. En það hefír að öllu'm jafn-
aCi sýnt sig, að hvað miklum o-
jöfnuði og ofbeldi, sefei svertitigj-
arnir eru beittir, þá vírða þeir að
þola það bótalaust. Ejt hvað lítið
sem þeir aðhafast, þá eru þeir
látnir gjalda þess gritnmilega. —
Glæpur, sem hvítur maður fengi
nokkurra mánaða fangelsi íyrir,
kostar svertingjann oftlega jaíu-
mörg ár. — Og þetta er í landi
l'relsi.sins, hinum voldugu Banda-
ríkjum.
Hvað félagslifi viðvíkur, þá eru
svertingjarnir gersamlega útilok-
aðir frá hvita heiminúm. Tieir hafa ,
ekki ei:iu sinni rétt til að ganga í .
sötnu kirkju, fara á sama leikhús
' eða ferðast með sama strætis-
vagni og hinir hvitu. |>á er og
gefiifn hlu’tur, að aliir skól^r . und-'
iinrték ningarlaust í Suður-Banda-
ríkfunum eru lokaðir fyrir svert-
ittgjum. lvngum föður getur t.il
hugar komið, að láta baru sitt
sitja á sama skólabekk og svtrt-
ini'ji-unga, — nei, slíkt væri til of
mikils mælst. Og ef hinir hvítu
befðu nokkur ráð yfir himnariki.
mijndu þeir óefað hóMa .þaö í sund-
tir og aðskilja svertingjatia frá
hinum hvítu meðbræðrttm sínum,
eða öllu heldur, að senda þá í
neöri staðinn, ef þefr væru ekki
hræddir ttm, aö hvítir væut þar
einttig.
Svertirtgjarnir veröa því að hafa
sína jeigin skola og.kickj ir, feröast
með sérstökum stræcisvögnum, og
jafnvel á skipum . þeint, tr ,um
vötnin og' stórárnar fara, eru þeir
aðskildir, líkt og sauðjr írá hcfr-
um. þejr erti sem sé óhæfir til alls
safnnevtis við hina hvítu nema
sem þjónar eða þrælar, — það er
hugsunarhátturinti. — það er því
ekki að ttndra, þó oft vilji hrenna
við, aö svertin.gjarmr hefjist
ganda og jafni um kúgara sína, og
hví síötir að tindra, þó oft sé all-
hrqðaiegar aögerðir þeirra, þar
sem þeir standa á iægra ntenning-
arstiiri, sem eölileg afleiöing lftill-
ar skólagöngtt, og þess utati' éiga
margs aö gjalda.
þegar þess er gætt, hve hatf'ð
nú er rótgróið á báð.ar hliöar,
mtinu þess lítil líkindi, að.,um lieilt
vrói. það, sem því flestra
dómi væri happasælast, væti að
allir svertingjar flyttu btiferlutn til
Afríku, þaðan sem þeir eru runnir.
bar gætu þeir bezt iiotið stn, og
har eiga þeir beima. f Banduríki-
unum verða þeir alt af irestir og
framandi, illn liðnir <‘g fyriíli'fhir.
TGN Tf*INSSON, járnsmiðnr. af
790 Notre Dame Ave. (horni Tor-
onto St.) gerir við alls konar
katla, könntir, potta og pönmir
fvrir konur, og brvnir lintía op
skerpir sagir fyrir karlmenn. —
Alt vel af hendi leyst fyrir litla
borgun.
*----------------------------------- 4
Hókalisti.
; N. OTTBNSON’S, Rlvcr Park, W'p'g.
Ljóörmeli Páls Jónssonar í handi (S) 8
Sama bók (hö eins 2eini. (3) 60
Jökulrósir 15
Izalarósir (3) 20
Hamlet (3) 45
Ljóömæli Jón« Xrnasnnar A V’iömýri,1879 (4) 90
Tíöindi Prestafélagsius í h nu forna
Hó.askifti (2) 15
Xttungurinn (2) 45
Grant skipstjóri (2)' 40
E4öm óveönrsins (3) 55
Umhveríis jöröina á áttatíu dögum (3) 60
Blindi maöurHin . (3) 15
Fjwrbiaöaöi smánnn . ' (3) 10
Kapitola 11 II. Biodum) (3) 1125
EggeH ólafsson (B, J ) r i , 15
Jón Ólaíssonar Ljóömœli í skrautbandi (3> 60
Kristmfi»öi ,, * (2) 45
Kvæöi Huunesar Blöodal ' (2) 15
ManiikynssaKa (P. M.) i.bandi (5) 85
Me-tur í heimi, í b. I5
Prestkosumgin, Leikrit, eftir Þ.E., í b. (3) 3u
Ljóöabók M. Markú-souar 50
Ritregiur (V. A), í b. 20
S t.idreg ur, í o. 15
. eröi, ljós 15
Vestan hafs og austar, Prjér sögur eftir
L. H ., í b. 90
Vtkingarnir é HáioKandi eftir H. Ibsen 25
Porlákur helgi 15
Ofurelli. .■'kálds. (E. H.) 1 b. 1.50
Ólöf í Asi (3) 45
Smæiinvjar, 5 sö^ur (E. H.), i b- 85
SkcmtiaÖKur eltir S. J. Jónaimesson 1907 *2ó
Kvæoi eltír suma frá 1905 ^5
“ Ljóð.iiæli eftir samu. (Meö mynd höfund-
- ariiK'5 1 rá 1897 25
^Safn ’ti^ sögu og ís!. bóknienta í b., J11.
biudi og þaö .'uui tit er komiö
al pví fjóroa (53c) 9.4
íslendingasag i eftir B, Meisted I. bindi
í‘ buudi, ok pao sem ut er komiö af 2, b; (25c) 2.85
Lýsiug ísiauds eftir 1». Thorodda«n 1 b.vUic) 1.90
IV árg. 20c; V. árg. 20; VI. 45; VII. 45: VIII.
, árg. .55: IX.árg. 55; X.árg. 55; XI. árg. 55;
XII. árg. 45>|; XIII. árg, 45: XIV. árg, 55;
XV. árg. 30: XVi.árg. 25; XVii,árg.45; XViii
■ t árg. 55; XiX, árg. 25. ‘
Alt sögusafn þjó^ vi jan selt á $7.00
Bækur Sögufölagains fá áskYifencur fyrir
nœrri hálfviröi,—-$3.80.
Umboösmenn inínir í Selkirk eru Dalrnan
bræöur.
Þess skal getiö viövikjandi bandinu á Forn-
aldarsögunum Noröurlanda, aö þaö er mjög
vandaö, handbundiö skrautband, vel frá gengiö
eins er meö Bréf Tómusar Sæmundssonar.
Tölurnar í svigum tákna burÖargjald,er send-
ist meö pöutuuum.
Ilerra Jón Hólm, gulTsmiður að
770 Simcoe St., biður þess getið,
að hann selji löndum sínum gull-
og silfur-tnuni og gigtarbelti. —
Bieltd þessi eru óbrigðul við gigt,
ef þau eru notuð samkvæmt fyrir-
skipunum Jóns. Kosta að eins
dollar og kvart.
Sendið Heimskringlu til
vina yðar á Islandi
lliinitok Elevator Commlssion
1). VV. McCUAIG, W. C, GRAHAM. F. 11. maci.ennan.
Oommissioner Commissioner Commissioner
Aðal skiifstofa: 227 Garry SL, winnipeg
Feruir ioi rilsl- nzkir rtmnafiukkar, er
Finnur Jónsson *.af ut, 1 uandi (5c) 85
Alþingi.>vstauur uinu forni eftir Sig. (tuö-
mundbon. i b. (4cj 90
Um kristDÍlökuna áriö 1000, eftir B. M.
Olseu (6cj 90
Sýslumauuuælir eftir Boga Benediktsoo
1. og Jl. b innbundiO (&.>) 8.10
íslcnzkt fornbréfasafn,7. biudi innbund-
10, .íh.afhb. (I 70) 27.80
Biskupa-iö^ur, II. b. innbundiö (42c) 5.15
LanclfræOissaga isJands eftir Þ. Th., 4.
b. íiinbuiuliö ( j.íC). 7.75
Rithöfunda taj á lslaudi 14u0—188*2, ef-
tir j. h., í bandi (7c) 1.00
Uiiphaf alJshi-rjamkis á íslandi eftir
K. Maurer, í b. (ícj 1.15
Auöfrajöi, e. A. C I., I buudi ((Jc) 1.10
. Presta og piófasbaiul á Islandi 1869, 1 b (9c 1.25
B. Thoiarinsöon JjiKlm.œJÍ, meö mynd, í b. 1.50
'Bókmeutastt^a lsloudínga eftir F.J.,1 b.(12c)1.80
Noröurlaudas ga titir P. Moisted, i b.(»c) 1.50
Nýp.xdda bibilau (35c) 2.6.)
Hama, t ódýru bandi (33c) 1.60
Nyjati ðlam. n lö, í vönduöu bandi (lOc) 65
Sauia, lotlýiu baudi vbc 1 3o
Nýkomnar bækur,
Kóralhók P. Gnöjónssonar 90
Satna bók í baudi 1.10
övartfjolíasynir (5) 60
Aldamót (Matt. Joch,) 20
Harpa (4) 60
FerCHiiiinningar. í bandi (5) 90
Bóudinu “ &5
Minningarit (Matt. Joch.) “ 35
Týndi faöirinn “ 35
Nasreddin, í bandi 35
Ljóönm li J. PórÖBrsoaar (3) 45
Ljóömœii Gestur Pálssou . 75
Háldánar rírnur 30
Maxirni Petrow (2) 45
Leyni-sainbandiö (2) 40
HÍnn óttalegi leyndardÓHir (2) 50
Sverö og brtgall (2) 30
VValdimer Níhilisti 75
Ljóöinwli M. Joch I,-V. bd . i skrautb. (15) 4,00
Afinwlisdagrtr Guöm Finnbogasonar 1.00
Bréf Tómarar Sotmundsson . (4) 75
Sam a f>ók 1 skrautbanrii (4)1.15
í lenzk-ensk oröabók, G. T. Zoega (10) 1.80
Fornaldarsögur Noröurlanda, í 3 bind-
nm. í vönduöu giltu batdi {15) 4.00
Gegnum tirim on boöa 90
Hlkisiéttindi íslauds 5<
Systurnar f rá.í-íramKdal s:>
(Efinfýn nafma böriiuin • S
Vísnakver I’áls löguians Vídalins 1.25
Ljóömæli Sig. Júl. Jónauuesson 1.0(
Söi<ur frá Alha’ubra 30
Miuningarrit Tijmplara ( rönduöu bandi 1.6«
Sama bók, í bandi l-5<
Pétur blásturbd 'iir 10
Bækur sögl délagsins Reykavík;
MorÖbrófabækliugur 1,35
Byskupasögur, 1—6, 1,9«
Aidarfarsbók Páls lögmanns Vídalin 4.5
Tyrkjarániö,I—IV, 2,90
Guöfrœóingatal frá 1707—'07 1.1'
.Jóu Arason 8c
Skipiö sekkur 60
Jóh. M. Bjaruason, Ljóöinæli 55
Muöur og Kona. 1.25
Fjaröa mál 25
Bema .mái 10
Öddur Lögrnaöur 95
Grottis LjóO. 65
AudrarHnur 50
Líkafróusrfrnur .3.7
Jóhanm Black rírnur 25
Reimarsríinur 3s
Álaflékksrlmur 25
Rímur af Gísla Sárssyni 35
Dular, Smásögur 5<1
Hinr.k Heilráöi, Saga 2 u
Svölda ár rlmur , á5
Pjóövinafé), Almanak 1911 20
Andvari 1911 7.5
Œílsaga Benjamin FranklÍDs v 4 5
Sögusafn pjóöviljaus I—II árg. 35c; III árg. 20c
P. O. Itox 2971
CommissioDpi'S tilLynna hé með M nitobs btemhim að þeir hafa fengið
fia tiðar skrifstofo til staifsnota ok að öll b éf skyldu sendast Commis-
s’oners é ofoii nefnda áríti n. Beiðniform og allar upplýsingar sem
b-mdar þarfnast til þess fá koruhlöður í nágrenni sin j, verða sendar
hve jum Sem óskar.
Commissioners óska eftir sam vinna Manitoba bænda í þvi að korna á
fót þjóðeitJiar kornhl''.ðum i fylkinu.
SUCCESS BUSINESS C0LLEGE
*MP*
ho.ími po^rxas \vs. & sjmícm sr. winnip íj.
Kenntr samhv. nýjnstu aðferðnni alskyns verzlunar fræði og
Bánkastörf. Einnig hraðritun og stylritun. Betri verz-
lunarskóli ekki til f Vestur-Canada. Ivenslu stof-
iir ]>ar finst í borginni. Nemendur geta
byrjað hvenar sem þeir óska.
Skrifið eftir upplýsingum eða símið MAIN 1 GG4
Selur súrhverja góða tegund nf Whisky, vfnum og
bjór o.fl. o.tl. Við gefum si rstaklega gaurn
familfu pöntunum og afgrciðmn þær
bjeði fljótt og vel til hvaða hluta
_ borgarinnar sem er— Gefið
v * iJ okkur tækifæri að sýna
óskum Jítfn ykkurað svn sé.
framt eftir sveita
pöntunum—Afgreiðsla
hiu bezta.
Taísímar Main 1673-6744
215 IISÆ^IFiIKZET ST.
HHanuHunMHHumBBHaMaEHUH
\ LDKEl SKALTU geyrna til
morguns sem hægt er að gera
§ f dag. Pantið Heimskringlu f dag. gg'
8a—a ft'ÆPWTgw .oia.o & a a
482 SÖGUSAFN HEIMSKRINGLU
“Og ég fullvissa þig um íþaö, að þú skalt fvr
slita alt hárið af höfði mínu, en ég láti þig draga
mig upp að altarinu. þú getur misþyrmt mér, eti
æði þitt hræðir mig ekki. Gerðu mér það ilt, setn
þú vilt”.
Hún stóð upp til að fara.
“Vertu kyr, Isabtlla”, þrumaöi barúninn. “Vertu
kyr,. Ég skipa þér það”.
ísabella settist aítur á legubekkinh, án þess að
segja eitt orð.
Barúninn pekk lengi þég'andi fram og aftur utn
gólfið, og reyndi að bœla niður æði það, sem sauS i
huga hans, og sem vanalega vaknaði við hve litlu
mótstöðu, sem hann mætti, hjá hverjtim sem hel/t,
nema Georg, vald hans yfir sér varft hann sjálíur ,ift
vifturkenna, þó það væri honum á móti skapi.
Loksins stóð (hann kyr og horfði fast á dóttm
sí:ia, sagði svo í köldum og rólegum róm, sem hrædili
Isabellu meira en æðið, sem áður var í honum :
“þú heíir átta daga umhtigsunartíma. Ef þú
ekki innan þess tíma hefir ráðið við þig, að hlýðnast
skipun minm, þá £erð þú burt af hedmili míntt, og
mátt ekki eftir það stíga fæti þíniim yfir minn þrösk
uld. Hugsaðu þig vel um. þú veiz.t að ég stend
við orð min. Faröu”.
Róleg, en föl sem marmaramynd, stóð tinga stúlk-
an upp, er hún heyrði þessi grimmúðgti orð. ]>rysti
hemd nni að hjarta sínu og sagði ofnrlítið skjálf-
rödduð :
“Ég skal hlýða þér, faðir minn, og yfirgefa heiru-
ili þitt. þú átt þá einu barninu lærra og einni b<>h-
an fleira til að hvíla á samvi/.ku þnni. II.eimtiriuu
er stór. það finst ef tfl vill heímili, sem veitir hinni
útskúfuðu viðtöku”.
Barúninn svaraði engu, en benti bara á dyrnar.
Isabella g«kk hiklaust í burtu.
FORLAGALEIKURINN 483
“Ö, þessi djörfung hverfur, hugsa ég”, tautaði
barúninn við sjálfan sig. “Og ef hún óhlýðnast, þá
má ég til að framkvæma dóminn”.
þe,gar ísabella kom afttir inn í herbcrgi sitt, hné
hún grátandi niður á legubekkinn og huldi andlit sitt
í sessunum,
“Útskúfuð aif föður mímim, hrakin burt af æsku
stöðvum mínum”, sagði hún viö sjálf i sig. “Ój guft
minn góður, það er voðalegt”.
“Og hann kemur ekki, — hann, sem fullvissaði
mig um, að h.tnn skyldi vaka yfir vtlk-rft minni, og
eyCile gja áf >rm þeirra, sem vil'a ráða ýfir forlögum
m num ? Hvers ve.gna kemur haun ekki ?”
“Ég ætla að flýja til mömmu og Georgs. ]>au
elska mig ekki, en þau hafa tnáske meðlíðan með
mér óg reyna að bægja burt þeirri ógæfu, sem yfir
mér vofir. J§., ég ætla strax að finna þau”'.
Hún stóð upp, þurkaði tárin af augum sér og
hringdi.
“Anna”, sagfti hún við herbergisþernuna, sem
inn kom, “vei/.tu hvort mamma er heima?”
“Já, hrn er í herhergi sínu”.
“Farðu oían og spyrðu hana, hvort ég geti feng-
ið að tála vift hana í einrúmi stundarkorn”.
Herbengis]>ernan fór og k,om brátt aftur með þati
skilaboð, að móðiiin væri albúin að taka á móti
dóttur sinni.
Tíu mínútum síðar gekk tsabella inn, í sérher-
1 beryi móður sinnar. Frúin að hálfu leyti sat og ,að
hálfu l’oyti lá á legubekknum, itneð tár í augum, sem
þátimans tízkunnar skáldsaga, er hún var að lesa í,
hafði framleitt. . ...
' 484 SÖGUSAFN HElMSKRfXOLU
þegar ísabella kom inn., lagði frúin • bókina á
borðiö, þurkafti sér um augu og benti ísabellu aft
setjast á legubekkinn.
“þú finnur mig í meignri geðshræringu, ísabella
mín”, sagði frúin lágum rómi. “þú vei/.t aö taug-
ar minar eru orðnar ærið veikar upp á síðkastið.
Eg hefi ekki getað lesið þessa skáldsögu eiftir Balzai:
án þess að vikna og fella tár. Hann lýsir s.vo dá-
samlega lífsbaráttu ógœíusiimu kvenhetjunnar sinnar
En það er sátt, þú komst til að tala við mig um
eittlivað”.
“Maimma”, sagði ísabella og fór að gráta
“sýndu mér nú meðaumkun. Ef þú berð nokkra
velvild til mín, þú sýndu það í verkinu”.
“En, ham.ingjan góða, blessað barnið mitt”.
sagði barúnsfrúin óþolinmóð, “hvað gengur að ? bú
vei/t, að mér er lítið gefið um rauuatölur. þær
liafa óheilnæm áhrif á tattgar mínar. En hvað helir
komið íyrir ?”
“Stjernekrans greifi hefir beðið mín”,
“Hefir hann 'gert það?" spuröi frr.in sigri hrós
; an-di. “Nú ég gat þess til, að þetta mundi veröa
j endirinn á leiknum. Eg óska þér allrar hamíngju,
j góða ísabelli, og gef þér mína mófturlegu blessun til
þessa ráðahags”.
“Ó, martima, 'en hvað þú talar grimdarlega, og
þó veiztu, að ég yil heldur devja, en giftast þessum
liataða manni”.
“þvættingur. Ég vil ekki heyra þig tala þannig",
sagði móftirin óþolinmóft. — “Deyja ? Jú, það cr
! bklegt. Ef datiðinn kæmí í raun og veni, þá mytid'
ir þú flýja á brúðarbekkinn,hugsa ég, svo frama'tlega
að ekki væri um annað að velja. Gáðu nú að.
Notaðu nú skynsem: þina og hlýddu foreldrum þín
utn. En umíram alt, láttu mig engan harmaprát
heyra, þaö er svo taugaskellandi”.
FORLAGALEIKURINN 485
“þú ert eins ósatingjörn og pabbi”.
“þú veizt ekki, hvað þér er fyrir beztu, og þess
vegna verðum við að ráöa fyrir þig. Trú þú mér,
ég vil velferð‘þína. Ilverju svaraftir þú greifanum?”
“Að ég skvldi aldrei verða konan hans”.
“því svari veröur þú líklega að breyta, kæra Isn-
bella”, sagði frúin háðslega. “Hvað segir faðír
þinn um þetta?”
“Hann segist reka mig í burtu, ef ég ekki inn.in
átta dagia . samþvkki að giftast greiifanum. i’ ,
mamm«, hafðu nú ineðaumkun og vertu miskunn-
söm, ef þú vilt ekki neyða mig til hins sí'ðasta”.
Hún flevgði sér niður fvrir fctur móður sinnar.
1 g vætti hvíta morgunkjólian hennar meft tárum
sínum.
“ísabella”, sagði frúiin með veikri röddu, “ísa-
bella, S’tattu upp. — Ó, guð minn góður, þetta er
óþæg.ilegt ásigkomulag. þú eyftileggur hvíta kjolinn
minn meö tárum þínum. 0, réttu mét flmvatns-
flöskuna, sem stendur á boröinu. Stattu þó upp,
manneskja’.
Unga stúlkan stóð tipp, þurkaði tárin af atignm
sínum og síigfti með titrandi röddu :
“Mamma, þú græ'tur yíir skáldsögunni, sem þá
ert að lesa, en fyrir liina takmarkalausu sorg dóttur
þinnar áttu ekki eitt hluttekningarorð. þú hrekur
mig burtu meft hörku”.
Frúin fann sannleikann í þessari samlíki-.tgr og
sárnafti. Lét samt ekki á ]>ví 'bera og sagfti eftir
litla þögn :
“ISa.belTa, þó ég viídi koma í veg fyrir þennan
ráðahag, bá veiztu að é.g get það ekki. Faðir betnn
1 breytir afdrei áformum sínum, hvað sem á gengur,
og aö öðru leyti verð ép að segja þér það, að ég er
eins mikið áfram una, að þ*s*i gifting fari fram ains
jog hana”.