Heimskringla - 09.02.1911, Blaðsíða 2

■aXXSKKIVGCX
S WINNlPívG, 9. FERR. 1911.
Aríðandi tilkynning
frd A kuryrkjutmáladeild
M anitoba-stj órnar.
Htr meö eru allir liluiaöeijpaudi
(ylkxsbúar aðvaraðir um það, að
tramvejiis verður þess stranglega
Vrafist, að aliar fæðdngar, gifting-
ar og dauðsföil sé innritað h]4
aveáta- Ojr bæja-skrifurum, eftir því
löj; skipa fyrir. Skjalasafn
3þv«rs lands þessu viðvíkjandi er
meira áríðandi og nauðsynlegra
iyrir framtíðina en flestir gera sér
j Irogarlund, og ætti því að vera
avo rétt og fullkomið, sem frekast
má verða.
“Vital Statistics''-deild stjórnar-
itutar hefir aú afráðið að krefjast
«idráttarlaust fylstu löghlýðni í
þessu efni, og jai'nframt að lög-
tóða enn strangari reglur en nú
eiga sér stað.
Vér leyfum oss því að bi-ta hér
jiokirar áríðandi bendingar >’úV
vfltjandi skrásetning fæðinga, g’ift-
jaga og dauðsíalla. Ættu hlutað-
tigeaidur alnvent að setja þetta vel
á minnið og fyl/gja. lögunum ná-
ivæmlega við hvert tækifæri, þvi
ella mega l>ear búast við málssókn
Og sektum.
SKRASETNING FJSÐINGA
skal í hverju tilfelli gerð innan 30
daga frá því barniö fæðist, og eru
þessir skyldir að skrásetja, eftir
þeirri röð, sem hér segir : Faðir
eða móð r, eða eiuhver annar að-
standamii barnsins, eða læknirinn
$em var viö fæðinguna, eða hjúkr-
unarkonan, eða etf enginn þessara,
þá hver annar beimilisfaðir, er.við
vax staddur. Allar fæðingar skulu
skrásettar hjá skrifara þeiirar
borgar, kauptúns eða sveitarfélags
(MuificipaÍity), þar sem barnið er
tott, og hefir hver slikur skrifari
ætið á reiðum höndum prentuð
evðublöð til slíkra afnota. ITver,
sem vanrækir eða óhlýðnast fratn-
ajiskráðum ákvæðum, skal sektast
$5.00 til $25.00, auk málskostn-
*8ar.
skrAsetning giftinga.
skal eiittnig gerð innao 30 daga frá
grftingank-gi. Ilverju gdftinga leyf-
jsbréfi fylgir prentað eyðublað
(Schedule F). Kr það skylda hlut-
*6eogandi prests, að fylla rækilega
imi þetta eyöublað í bvert skifti,
ofr senda síðan til hlutaðeigandi
>sejar- eða sveitar-skrifara. En
sjálft leyfisl»réfið sendist tafarlaust
til aktiryrkjumála-deildar stjórnar-
tnnar, i Wúvttipeg. Eru öll slík
skjol geymd þar í eldvörðum her-
bergjum, og g,eba hlutaöeigendur
átt þar aðgang að þfim, hvenaer
sem þörf krefur. Öll slík skjöl tná
senda án hurðíirgjalds í umslög-
ttm, er stjórnin leggur til, og sem
fylgja hverju leyfisbréfi. Giftingar
með lýsingttm í kirkju og án leyfts-
bréfs, skultt einnig skrásettar hjá
baeja- eðti sveita-skrifurum innan
30 daga.
Stjórnardeildin hefir grun á, að
sumir prestar hafi vanrækt skyld-
ttr sínar í þessu efni, og tmtnu
verða hafðar nákvæmar gaetur á
öllu slíku héreftir. Hver slík van-
rækslx varðar frá $5.00 til $25.00
sefetum, auk málskostnaðar.
Stjórnardeildin sendir ókeypis
iverjum presti, er þess óskar, sér-
prentun af lcigttnum þessu viðvíkj-
■andi.
SKRASETNING DAUÐSFAI.LA.
Hvert einasta dauðííall skal
skrásett áður en greftrun fer fram
og ætti í hverju tilfelli að vera
gerð tafarlaust eftir andlát, þar
sem slíku verður viðkomið.
þessir skttlu skrásetja dausföll :
3. Húsfaðir eða húsmóðir, þar sem
dauðsfallið átti sér stað.
3. (Hafi húsfaöir eða húsmóðir dá-
ið, þá) hver annar heimilismað-
uir, sem kuunugt er um dattðs-
lallið.
3. Ef dattðsfall ketnur fyrir attnar-
staðar en á einhverju heimili,
svo sem t. d. úti á víðavangi,
’pá er það sfeylda hvers þess, er
veit af slíku, eða verður þess
var, að tilkynna það bæjar- eða
sveitar-skrifara tafarlaust, og
gefa svo nákvæmar upplýsingar
?r hann frekast veit.
4. Hver líkskoðari (Coroner) skal
skyldur að skrásetja öll dauðs-
löÚ, scm ombættislega koma
honum við, áður en greftrun
Jer fram, fyrst hjá bæjsr- eða
sveitar-skriiara, oða, verði því
etgi viðkomið, þá hjá presti
þeim, er jarðar hitrn dána. All-
ar slíkar skrásetningar skultt
vera svo nákvæmar, sem frek-
ast er unt.
Brot gegn þessum ákvæðum
▼arfSa frá $5.00 til $25.00 sektum,
*tlk málskostnaðar.
ARÍÐANDI VTÐ WÖRUN.
Prestar, læknar eða sveita-skrif-
*rar mega ails eigi veita mót-
töku, sem fullgildandi, dauðsfalls-
skrásetning, netoa aö fyrirtnælum
iaganna sé stranglega fyig*. Og
það er með öllu ólöglegt, að gefa
heimild til greftrunar, ef dauðs-
fallið hefir eigi verið áður löglega
1 skrásett.
Beej-a- eða sveita-skriiarar skulu
eigi skráserja dauðsíöll, er átt
hafa sér stað utan þeirra eipdn
umdæmis.
TIL LÆKNA.
Ilver sá læknir, er síðast stund-
aði hinn dána, skal innan 30 daga
frá því dauðsfallið átti sér stað,
gefa hlutaöeigiandi bæjar- eða
svei tar-skrifara nákvæmar upplýs-
ingar um, hvaöa sjúkdótnur varö
hinum láuia að bana. Kn þótt
læknum sé leylt, að láta þetta
dragast í 30 daga, cins og lögin
eru nú, þá er vonast til þess, að
þeir sendi allar slikar skýrslur taí*
ailxust í hverju tilfelli.
UMSJÓNAJR.MENN
KIRKJUGARDA.
Öllutn slíkum utnsjónarmönnum
er gersamloga fyrirboðið, að levfá
grettrun, án þess að haía áður
fengið lögmætt skírteini fyrir því,
að slíkt dauðsfall hafi veriö skrá-
sett. Ilafi hinn látni dáiö úr
smiUna-mttm sjúkdóm, skal likið
eigi grafiS fyr cn að .24 klukku-
stundum liðntttn frá andláti, nema
samkvæmt skriflegri skipun frá :
1. Ileilbrigðisumsjónarmanni við-
komandi bæjar- eða sveitar-
félags.
2. Viðkoman-di presti og eintim
sveitarráðsntanni í sameiaingu.
3. Tveimur sveitarráðsmönnum í
sameiningu.
4. Tveimur friðdómendum í sam-
einingtt.
Ilver umsjónarmaður kirkju-
garða, sem vanrækir íramanskráð
fyrirmæli, skal sektaður um $50.00
í hvert sinn, auk málskostnaðar.
Akurvrkjumáladeild stjómarinn-
ar er þakklát fyrir allar upplýsing-
íir um vanrækslu eða brot gegn
lögum þessum (Vrital Statistics
Act) í heild sinni eða í sérstökum
atriðum. þessi lög eru send kostn-
aðarlatist hverjutn sem ttm þau
hiður.
Fréttabréf.
Ilerra ritstjóri Iltimskringlu.
Ka-ri vin. — Vilt þú gera svo
vel, að ljá éftirfylgjandi línum rúm
í þínu heiðraða blaði.
Eg byrja svo á, að óska þér og
blaðinu góðs gengis og hamingju á
Jtessu nýbyrjaða ári.
það er ekki oft, að fréttir sjást
í íslenzku blöðunutn hór vestan
hafs úr þessari bygð, og íurðar
tnig stórlega á því, þar eð ég hygg
að hér séu eins vel ritíærir menn
og hvar annarstaðar í öðrum bygð
um, sem oft koma fratn á ritvöll-
inn. Og íinst mér, að við sam-
þykkjum það býsna vel tneð þögn-
inni, sem vinur vor B. L. Baldwittr
son sagði í grein sinni “Eg kom
og sá”, er hann ferðaðist hér um
ísl.n/.ku bygöirnar í fyrra, og gaf
okkur götnlu bændunum þann á-
gasta vitnisburð, að það grúfði yf-
ir okkur sami þreytu og deyfðar-
blærinn eins og bsttutn Church-
bridge, sem B.L.B. gat ekki séð að
í neinu heíði aukist í þau 18 ár,
sem liðin voru síðan hann kom hér
áður. — Ég get ekki betur munað,
en að þá værtt í Churchbridge 5
eða 6 hús. Nú eru þar um 40 hús,
og af þeim eru 5 eða 6 verzlunar-
búöir. — Jæja, við erum nú lifandi
— það er okkur nóg. Og jafnan
er mér stór tnikil ánægja, að
lesa íslenzku fréttirrtar úr hinum
bvgðarlögunum, því það er í fylsta
máta fróðlegt, að kynnast um-
lieiminum gegn um ísl. blöðin, og
sérstaklegd að frétta að gömlu
kunningjunum af ættlandinu ltður
vel ; því í öllum þeim fréttagreán-
ttm hefi ég kannast við eitthvern af
gatnla laitdinu, sem ég ber hlýjan
hug til, og gleður mig að frétta af
velltðan þeirra. Eg vildi frétta það
sc-m oftast.
Úr þessari bygö er nú fremur
fátt að frétta. Líöan fremur góð
yfirleitt. Sumum líður ágætlega.
Ileilsttfar var gott næstliðið ár ;
enginn dáið, það óg man, nema
Arngrímur Kristjánsson, og var
getið um lát hans í blöðunum í
sutnar. — Arið sem leið var frem-
ur hagsældarár, aö öllu sarnan-
lögðu, í þessari bygð, þegar allar
búsaíttrðir eru teknar til greina.
Veturinn eftir nýár hreint ágætur,
lítil frost og snjór að eins svo, að
]>að var sleðafæri. Vorið gott, þó
helzt til þurt fram í júní. Eftir
það skittist á fram í júlí, ýmist
rigningar og hiti, svo akrar litu
vel út. En annan ágúst kom hagl
sem skemdi á stöku stöðum hér.
En seinmi hluta júlí og í ágúst var
ágæt tíð og gekk því heyskapur
hér greiðlega, svo að víðast urðu
> heyföng bæði góð og mikil. Hveiti-
slattur býrjaðt seitvast í agúst og
hédst fram uadir miðjan septem-
j ber. 1 kring um 6. september gerði
hér oísarok, svo að allar kornteg-
j undir, sem þá voru óslegnar, lögð-
| ust ilatar og var það talsverður
skaöi, því fyrst baröist úr stráinu
1 svo varla var mögulegt að slá
þatð ; svo gerði hér tvær írostnæt-
ur, sem einnig skemdu talsvert, þó
cg hafi ekki frétt að íslendingar
hafi orðið fyrir þvi. Að öðru leyti
Var september með bezta móti, —
ekki mjög stormasamur og heldur
enginn snjór, sem o£t hefir komíð
htér áður.
þresking úr stúkuin byrjxði hér
17. scpt., og settu þá fram þreski-
vélar sínar þeir S. Loptsson kauj>-
maður í Churchbridge og Sigurður
E. Bjarnason aðra, og Öskar Ól-
son og Guðbrandur S. Breiðfjörð
hitux, og munu þeir fyrnefndu hafa
haít þreskivinnu nær 8 vikur. þeir
si'ðarnefndu voru lýá þeim, er
þetta ritar, um mánaöamótin nóv-
ember og desember, þá komið bæði
frost og snjór mikill, svo ekki
j varð hægt að ljúka við þresking
hjá þeim 5 íslenzkum bændum, er
þá var óþreskt hjá hér í bygð, og
er slíkt skaði mikill og leiðinlegt
að sjá korn sitt í fönnum, þegar
aðrir eru aðidtfl ytja sitt til markaö-
ar og fá pettinga fyrir, og geta um
leið skift þeitn fyrir hvaða vöru
' sctn cr. — Eg veit ekki betur, en
aö í verzlunxtnum í Churchbridge
. nxogi fá allar vörur, setn bændur
I þárfnast. Fyrir hveiti var borgað
allra fvrst frá 70 til 83 ceuts No.2,
| og fyrir hafra 25c bu. Uppskera
varð : af hveiti frá 11—30 bú. af
i ekru, og af höfrutn frá 30—60 bu.
1 Syo má sogja, aö tneðal hveiti-
uppskeran hafi orðið titn 20 bu. af
'ekru, og ltairar um 40—50 bu. til
jafnaðar, og er þetta talln fremur
góð uppskera hér, því margir
höfðu gamla akra. Kn vcrið getur,
! að einstöku hafi fextgið svo lítið
1 meira, eða þá mlnna. — Ifaustið
ágiætt, og heyskap lokið eftir
hveitisláttinn, og má ég ftillyrða,
að heyskapur varð í betra lagi, og
ágætur hjá sumutn, og víst flestir
I bitnir að hlaða því upp fyrstu dag-
ana af októbcr. Fáir landar urðu
fyrir þeirri hepni, að fá þreskt úr
stúkum. þrcskivélaskorturinn er
hér bagalegur, og ckki nema ttnt
tvent að gera : hætta að sá eða
fjölga vélum. Ilér ætti allri þresk-
itigu að vera lokið fyrir miðjan
nóvember. A5 berjast með hnúum
og httefutn við að þreskja í frosti
og snjó, er ómetanlegur sfcaði fy*»
ir báða hltitaðeigendur, ekkert
j verk í því og mikil brot og sketnd-
ir á þreskivélum, — auk þess sem
þreskingán verðttr bæði mikltt
j kostnaðarsamari þeim er þreskir,
og tnáklu ver gerð, og þess vegna
einnig kostnaðarsamari þeirn, sem
j þreskt cr fyrir, því að i flestum til
fellum hxkkar þreskingargjaldið,
[jegar við l>essa örðugleika er að
stríða. Jxxð fer að vatvdast málið,
| þegar ekki er um annað að v-elja
! en annaðtveggja að fá þresking
j sína gerða síðast allra míuxna eða
að fá alls ekki þreskt.
Tekið skal það fram, að ég á-
lasa löndum okkar ekkert fyrir
það, þó þeir skari eld að sinni
j köku, eins og við allir mundum
j gera. Loptson og Bjarnason höfðu
j eins mikið og 6—10 daga vinnu fyr
ir einstaka bændur, allan tímann í
1 12 mílna fjarlægð, svo að v-ið, með
! ekki eins dags vinnu, gátum ekki
j biíiist við, aö þeir fleygðu frá sér
þeim stóru tíl þess að hjálpa þeim
litlu. Með þá ólson og Breiðfjörð
var nokkuð öðruvísi. þeir ttnnu
fyrst fyrir marga íslendinga, og
svo enska í krtng um bá, svo að
verksvið þeirra varð heldur stórt
til þess, að þeir íengju fullnægt
öllum innan takmarka þess. Ett
þeir gerðtt alt, sem þeim var unt,
til þess að þjóna sem flestum. þá
kom anitar sterkari op- tók í tattm-
ana og sagði : “Hingaö og ekki
lengra”. Um þetta leyti pöntuðu
sér gasólin vél þeir synir Sigurðar
Jónssonar (þeir höfðu ekki fengið
þreskt). Ilvermg þeir haga ferðum
sínum næsta haust, er alt undir
I hjálpsemi þeirra komið.
Eitt með framförttm hér má
! telja að 3 bændur hafa bygt sér í
sumar mjög myndarleg hús með
vatnsþró og miðstöðvarhitun. það
eru betr Björn Thorbergsson, Kon-
ráð Eyjólfsson og Kristján Krist-
j jánsson. Báðir þoir fyrtöldu hafx
j þó orðið fyrir miklum tilkostnaði
l af veikindum, sem lagst ha£a á
heimili þeirra, því læknishjálp er
, hér afar-dýrkeypt. Margir eru bún-
ir að byggja sér góð htis og sumra
þeirra verið að einhverju getið.
Gripamaxkaður var hér ágætur
næstliðið ár, frá —4c. Mest af
I gripum mun haia farið fyrir 3—3Jý
í oents pundið á fæti. þedr, sem
! seldu milli 80 og 20 gripi, fóru
| heim með laglegan skilding í vas-
! anum.
Jóhannes Einarsson, að Löglxerg
! P.O., mun hafa keypt mest alt hér
um pláss, og fyrir mitt leyti álít
ég hann góðajx og samvizkusamaa
kanpanda. Hygg ég að leitun verði
á þeim gripakaupmömtum, sem
borga hærra verð fyrir gripi en
þeór hítiíi lofað, þó gripirnir hækk-
! uðu litið eitt í veröi. En það hefit
Jóhannes gert. — Yfir höfuð hahi
j miklir t>eningar komið inn í þessa
bygð fyrir gripi.
Ein ágæ-t tek jugrein okkar bœnda
I er frá smjörgerðarhúsinu í Church-
I bridge. ]>aö starfaöi i rúma 5 mátt
uð'i og bjó til mörg þúsund pund
1 aí sinjöri, — ég man ekki hve
' mörg, en ég hygg það verði stðat
! auglýst í blöðunum. Til dæmis má
■ nefna, að einn bóndinn fékk nálega
| eátt hundrað dollars eftir mánuð-
inu í surnar, og var það dágóð
inntekt ofan á aðrar tekjugreinar
jaf búi hans, sem voru talsverðar.
Yfir höíuð eru margir hér efna-
■ lega vel stæðir, þó nokkrir, sem ég
kalla ríka, eftir íslenzkum mah-
kv-arða, og jafnvel írekar. —• B.L.
j B. sagði í áðurnefndri grein, að
tinn bóndi hér hefði sagt sér, að
j hann vildi ekkj skifta við bændur i
! Saskatchewan bygðinni vestra. En
[ ég hygg hér vera 3 eða 4 slikn,
j setn ekki vildu skífta að óséðu, og
| jítfnvel fieiri, — þvi 3—4 ba-ndux
hér eiga 4 góð búlönd og mikxð af
j lifandi pcningi, nautum og hestum,
og enda sutnir talsverða peninga.,
teði á bönkttm og í útlánum, og
! það svO, að þair gætu keypt og
i borgað fv'rir eitt land í viðbót, e£
j þeir kærðu sig um það. — Enginn
tná taka þetta svo, að ég sé að
ég sé að hlaða ofltóli á þessa
j menn, síður en svo ; cg segi aðeins
j satt og rétt, eins og ég bezt veit,
og reiöubúinn að sanna J><iö hve-
j mær sem er. Mér iinst það réttlátt
— eftir mínmn tilfinningum — að
þá eiausinni á því 24. ára tímabili,
sem við elztu bændurnir höftun bú-
jið hér, sem við teljum fram, þá
j verðum við ekki vísvitandi uppvís-
ir að tíundarsvikum. þó tnun það
I frekar verða ofan á en hitt. Ég
hefi oít lesið í íslenzkum ftétta-
j greiuum úr hinttm ýmsu bygðar-
l lögum um framfarir og uppgang
! bændanna, scm mér þykir, alt af
Igatnan og fróölegt að frétta utn.—•
I Og læt ég svo úttalað um okk,xr
likiimiegu framiarir.
Svo að endingu ætla ég að minn-
| ast svo lítið á andlegu framíarirn-
, ar; Og mér til stór-hrygðar verð
; ég að játa, að við erum mikið aft-
' ar í framtalinu þar. Jarðvegur
1 hjartna vorra er stóruin mun liarð
1 aTÍ en hveitiræktar jarðveigurinn.—
1 sktd tekið fram, að bctri sáðttxanu
hugsa ég ekki hægt að fá, því að
j hann á að verðleikum mikið lof og
j ( akklæti skilið. það er ekki hon-
1 ttm að ketrna, þótt sumt ai útsæð-
j inu falli í grýtta jörð og skrælni
i upp, stimt utan hjá vegánum og
| verði fótum troðið, og sumt kafni
af áhyggjutn og sorgum. En nokk-
ttð fdlur einnig í gó'ða jörð og ber
hundraöfaldan ávöxt, — og ég
j vona til drottins, að það reynist
i meiri hlutinn.
Séra Iljörtur Leó er í einu orðt
! ágætur prestur, og það hygg ég
vafasamt, hvort nokkur hér vestra
; tekur honura fram í prédikunar-
stcli. — Safnaðar-félagslíf okkar er
j að tnínu áliti í all-góðu lagi, þsg-
| ar litíð er til þess, að hver ger r
j það af eigiu hvötum, sem látið er
af tnörkum í þaxfir saftuiðarins. —
i það eru tveir söfnuðir í þessum
j bygðum, þingvalla og Lögbergs,o.r
| vitina saman með sama prest i
broddi fylkingar, og ekki liægt að
segja attnað, en að hantt viðhaldi
ölltt saman t einingu andans og
bandi friðarins.
Btxndalagsfélög eru í báðum þess-
um bygðum, undir forstöðu prests-
ins, og giengur eftir vonutn með
| góðttm árangri, þegar litið er til
j erfiðleikanna, scrstaklega snjóa og
| frosta, sein battna öll ferðalög,
; einkanlega fvrir börn og unglinga.
j Guðsþjóaustur eru haldnar hér
I annanhvem sunnudag, þegar því
| verður við komið.
Fáein orð um minnisvaxða Jóns
j Sigurðssonar : Eg er með minnis-
j varða, sem væri landi og þjóð til
| sóma, en ekki með neinum stór-
j kostlegum íburði. Svnist betra, að
j verja hcldur afganginum annað-
: tvegg.ja í frímerki, eins og biskup
j Islands tók fram og færði rök til ;
eða þá eins og vinur minn Magnús
Ilinriksson bettti á, til minningar-
sjóðs, sem gæti komið einhverjum
nauðlíðandi til hjálpar. M.H. er
skynsamur maður og ráðgóður.
Hans hugmynd er góð.
Mér dettur í hug að spyrja :
Væri það á móti minningarsjóðs-
I hugmyndinni, að verja afganginttm
í í ekknasjóð ? Eiakanlepa ef haJtn
1 er enginn til áður. Hvort það vrði
mikið eða lítið, að vöxtum sjoðs-
ins, eða jafnvel hluta af sjálfum
sjóðnum, vrði varið til hjálpar fá-
tæktim ekkjum, sem mistu menin
síaa í sjóinn frá mörgum bórnum,
og sem stæðu uppi eánmama og
ráðþrota, — nema að því levti,
sem guð vekur upp góða menn til
hjálpar þeim. Mig rekur einatt
tniíiai til ársins 1882, eina hörm-
ungarnótt á Akranesi, litlu eftir
nýárið, þegar milli 10 o«r 20 konur
urðu ekkjur, og sumar bágstaddar.
I F.ftir mínutn tilfinningum gæti af-
iganginum ekki orðið betur varið,
og enginn sjóður á íslandi, frá
mannúðarinnar sjónarmiði, barf-
ari. Og í tilbót mundi sá sjóður
verða styrktur austan hafs og
vcstan.
Mér datt í hug, þegar ég las í
HeimsVringlti hiö ágæta kvæði
‘‘Eiríksjökull” eftir góðskáldið,
sem nefnir sig “þorskabítur”, —
einnig sá ég í vísu til þess sataa,
þessi orð : "kveddu Borgfirðiagur"
— hvort ek.ki mutti þetta sami
maður, sem orti hið fagra brúð-
kaupskvæði til Björn Jónssonar og,
Ólafíu Stefánsdóttur í Kalmanns-
tungu, um haustið 1881. Væri svo,
þá gerði hann vd í að skrifa mér,
og gefa mér áritan sina og líðan.
Að cndingu óska ég öllum les-
endum Ileimskringlu gleðilegs og
hagsæls þessa nýbyrjaða árs.
Churchbridge, 27. jan. 1911.
Björa Jónsson.
Jan Kubelik.
Hefir nú kveldið f Hulduhvamm styst,
Hlaupið er fjörið f blossa,
Neistaflug sveiflast, ör sólboga hrist,
Samkveiktra, brennandi kossa.
Heitt er nú elskað og ærlega kyst
Upp við fossa.
Óminn ég heyri af dúandi dans,
— Dagur er liðinn að jólum —
Ofurlágt hvfslandi ástahjal manos,
Y'sinn í dansmeyja kjólnm,
Blfðmál um leikshléog bergmæli ranns,
Erak í stólum.
Öllu er snúið f hefjandi hljóm
Hljóðföllnm raddaðan þremur,
Heyri ég englanna rísandi róm,
Rjkfur við himins ’ann nemnr.
Vor minnar æsku með eilffðarblóm
Aftur kemur.
Heyri ég svanina svífa mér hjá
Suður til heitari landa.
Ymjandi lauftré og ýlandi strá.
Áveðurs drúpandi standa.
Heyri ég tyldur og tök út f blá
Tómra handa.
Hvellandi bjöllur á ótraustum ís
Út heyri’ ég sjálfar sig hringja,
Vatnið nm sprunguna spftist og gýs,
Sporðrísa jakar og klingja.
Smáfuglar ljúfir með ljóðanna dís
Líksöng sýngja.
Berast að eyra mér fsköld og lág
Andvörp frá hjöðnuðn lunga,—
Lamaður fugl er að llða í dá,
Ljóðar hin deyjandi tunga,
Lætur hann eftir sig ljúflinga—þrjá
Litla unga.
Þjótandi sformviðri strokin er grund,
Steypiregn dynur á þaki,
Hrekkur alt lifandi hrætt uppaf blund
Hvfslandi guðsbæna kvaki.
Mlfstrandi skipshöfn um bólgulegt sund
Berst á flaki.
Satnblandast hlátrar og sæfarbrims kast,^
Siglinga menn eru gladdir.
Kallið er utan af hafinu hast
Hinna sem rlla’ eru staddir.—
Legga til eyra míns, laust bæðiogfast,
Lffsins raddir.
//.
Óstyrk finn ég tauga,
IJm auga
Eg vökna,
Óma lög og þagna,
r>g fagna
Og klökna,
Vilja öfl, sem herða
Ei verða
að neinu,
Veitt er.finst mér,þrekið
og tekið
f einu.
Blóðið um mig fossar
Sem kossar
Mér kveiki
Kaldau eld, mig treysti
Hver neisti
Og veiki.
Dagsljós er mér hulið
Og dulið
Húm geimsins,
Dottandi ég vaki
Að baki
Alls heimsins.
Milli yls og kælu
Af sælu
Mig svimar
Svellur gýgjuhljóðið
Og flóðið
, Þess brimar.
Ómi það til stranda
Og anda
Minn hrffi!
Allur er eg þráin -*
Og dáinn
o. lffi.
III.
Þú getur, meistari, þúsundir hæft,
Þú getur Ijónið og tfgerinn sræft,
Höggorminn laðað og hamið,
Borg af róstum reist,
Rögg úr dróma leyst,
Söngvum stálið stælt,
Storma niður bælt,
Tryldustu þjóðirnar tamið.
Eyra þfus næmi
Otalræmi
Söngsins sundurgreinir.
Sál þfu beinir
Skeytum að þeim, sem skemma
Skáldanna merkustu verk,—
Tónfölsum stigu þan stemma.
Vfður er þinn verka hringur!
Fögur er þín fyrirhyggja!
Ffnar liggja
Silkitaugar um fiðurfingur.
Mannsandi, hver má þitt kynjadjúp kanna?
Krýp ég skjálfandi af lotning!
Sál þín er sálnanna drottning,
Kubelik, meistari meistaranna.
Guttormur J. Guttormsson