Heimskringla - 29.06.1911, Page 2

Heimskringla - 29.06.1911, Page 2
2. BLS. WINNIPEG, 29. jtNl 1911. RKIMSKRINGLA Heimskringla Pnblished every Thnrsday by The Ltd Verö blaösins 1 Canada og Bandar |2.00 nœ Ariö (fyrir fram boraaö). Beut til Islands $2.00 (fyrir fram borgaö). B. L. BALDWINSON Editor át Manager Office: 729 Sherbrooke SVreet, Winnipeg BOX 3083. Talsími Qarry 41 10. Samvinnufélögin bresku J>að eru tvö heildsölu samvinnu- íélög á Bretlandi : Enska heild- ntölufélagið og Skozka heildsölufé- lagiS. Jpessi tvö heildsölufélög kaupa fyrir og selja til fjórtán hundruð smásölu samvinnu eða kaupfélaga þar í landi, og í þeim 14 hundruð kaupfélögum standa 2J4 mil'ón hluthafar, sem samtals 234 milíón hluthafar, sem samtals karlmenn, konur og börn — sem þannig eru sameinaðir viðskifta- vinir heildsölufélaganna. þessar 8 milíónir manna éta, drekka og klæðast eingöngu þeim vörum, sem keyptar eru i smá- sölubúðunum, sem kaupa varning sinn frá heildsölufélögunum. Allur sá gróði eða hagnaður, sem af þessari verzlun ieiðir, gengur rak- leiðis til viðskiftavinanna. Stærð og umfang þessa mikla verzlunar- lýðveldis er nálega óskiljanlegt. Ííkkert verzlunarfélag í heimi get- ur jafnast við það. Verzlun þessi öll, í heildsölu og smásöln, er nú orðin yfir fimm hundruð milíón dollars á ári, og á síðast liðnum 40 árum hefir verzlunarmagn þess verið meira en tíu þúsund billíón dollars virði. þess ber að geta, að þessi mikli fjöldi samlagskaupenda a Bret- landi, sem aðallega eru af fátæk- ara hluta alþýðunnar, hefir sýnt að þeir hafa vitsmuni, þekkingu og íélagslega hagsýni til þess að reka sjálfir verzlun fyrir sjálfs sín hagn- að, sem nemur tíu þúsund bilíón- um dollars, án hjálpar hinna miklu verzlunarfræðinga hins brezka veldis. Og án þess aS sækja fé til auðmanna, hafa þessir hygnu alþýðumenn og konur varið spari- fé sínu svo nemur 200 miiíónum dollars, og hafa haft í þjonustu sinni og borgað vikulega kaup til meira enn hundrað þúsund verka- fólks. Verkföll hafa þar engin orð- íð og engin gjaldþrot né verzlunar- tap fvrir vanskil einstaklinga hefir ekki verið svo teljandi sé. þessir 2lA milíón hluthafar hafa sjálfii stjórnað öllu starfinu og farist það prýðilega vel. þegar ég var að íhuga og kynn- ast þessum samfélagsbúðum á Bretlandi og írlandi, byrjaði ég athuganir mínar á smásolubtiðun- um, af þvi að þær eru undirstaða allrar þeirrar miklu verzlunar- hreyfingar. Smásölubúðirnar eru stofnaðar á óbrotnum en áríðandi grundvelli. Nokkrir húsraðendur, sem búa í sama bæ eða sveit, taka sig saman um að kaupa nauðsynj- ar sínar í samlögum. þeir kaupa sykur, te, brauð og aðrar nauð- synjar í stórkaupum, og skifta þeim svo með sér með smásölu- verði. þeir kaupa máske 10 þús- und pund af tei á 30c pundið, og selja sér svo aftur sjálfir á vana- legu smásöluverði, fyrir 3fic pund- ið. Búðinni er stjórnað sparsam- 1 lega og með nákvæmni ojr afleið- 1 ingin er sú, að hagnaður \ erður á þessari verzlun. þessnm gróða er j skrft upp meðal viðskiftavinanna í réttum hlutföllum við hvers eins , verzlttn. þessi aðferð tryggir það, að allur verzlunarágóðinn gangi til víðskiftavinanna, og það er l*rn- steinn alls kaupfélagsskapar. HVERJU SAMVINNU KAUP- FÉLÖGIN GETA AF. KASTAÐ. Hið annað grundvallaratriði er það, að vinnuféð er alt lagt til af þeim sem kaupa. Höfuðstóil þessa kaupfélagsskapar er $5.00 hver hlutur, og qr hluthöfum greiddir árlega fastákveðnir vextir df þeim. Enginn má eiga meira en 2oO hluti í félaginu, og enginn félagi hefir meira en eitt atkvæði né minna en eitt, því allir meðlimir félagsins verða að vera hluthafar í því. þeir sem vinna fyrir félagið, eiu vana- lega bæði hluthafar og viðskifta- menn. Svo að búðarþjónninn, sem selur yður eitt pund af kartöflum — á Englandi eru jarðepli seld í pundatali — fær ekki að eins verkalaun sín, heldur einnig ágóða af hlut þeim, sem hann á í félag- inu, og að auki ágóða af þeim vörum, sem hann og fjölskyld hans kaupa f verzlaninni. Allir hluthaf- ar eru viðskiftamenn og flestir við- skiftamenn eru hluthafar. Grund- vallaratriði búðarinnar er, að við- skiftavinurinn sé ráðandi. Hvar sem ég fór um England, fann ég smáverzlanir þessar blómstrandi. Sumar voru bó mjög smáar. Fáar hafa minna en fimtí meðlimi ; ein eða tvær liafa þó undir tuttugu. Mörg af félögunum hafa þúsundir meðlima. Eitt félag- ið hefir fimtiu þúsund meðlimi, en það er líka langhæsta talan. En næstum öll þessara félaga er í framför, hin smáu sem hin stóru. Meginþorri þeirra greiða hluthöf- um sínum 18 til 15 prósent vexti, og sum jafnvel 18 til 20 prósent. Vextir þessir eru ekki reiknaðir af höfuðstól, heldur af kaupum. Um alt England hitti ég fólk, sem græddi á því, að kaupa beztu vör- ur með vanalegu verði. Ég skildi til hlýtar vtrzlunar- aðferðina ; ég sá fólkið kom^ inn í búðina og kaupa vörur sinar ; ég sá það fá kvittanir fyrir Vaupunum og við lok ársfjórðungsins sá ég aftur sama fólkið koma inn í búð- ina með kvittanir sínar, og fá þá vexti greidda fyrir þann fjórðung ársins. Um leið og höfuðatriðin voru ljós, lá smáverzlunaraðferðin opin, — öllum skiljanleg. Heildsalan aftur á móti \ ar örð- ugri miklu viðfangs. Ilún var of umfangsmikil til þess að verða séð í fljótu bragði. Ég dvaldi eina síð- degisstund í samlags heildsöluliúsi í London, og það sem fyrir augun bar, var margt og mikið. Bygg- ingin var 12-lyft, og öll ioítin voru full af varningi , ýmiskonar. í byggingunni vorti einnig raðstofur, skrifstofur, borðstofur og eldhtis. þar var fatadeíld og húsgagna- deild og fjöldi annara deilda, með öllum upphugsanlegum vóruteg- undttm, sem ég naumast kann að nefna. — Fln þrátt fyrir alt, sem hægt var að sjá í London viðvíkj- andi samlagsfélögunum — öll stór- hýsin, búðirnar og verksniiðjttrnar — þá er það að eins lítill hluti af því, sem samlagsfélögin eiga í öðr- um borgum, svo sem Manchester, Bristol, Cardiff, Newcastle og víð- ar. — það er þvf alls enginn hægð- arleikttr, að fá i flýti glögt vfirlit yfir stærð heildsöluverzluuar hinna ensku samvinnufélaga. Ef þú óskar eftir að fá ljósa httgmynd um stærð samvinnufé- lags heildsölunnar, verður þú að vera hagfræðislega sinnaður og viljugur að ferðast. Hin miklu stórhýsi samvinnufélaganna í Lon- don, eru smávægileg, borin saman við skrifstofurnar, vörtthúsin, verksmiðjurnar og bryggjurnar, sem þau eiga i Manchester. En þó þú hafir séð London og Manchest- er, þá hefir þú ekki séð ilt fyrir bví, og þú hefir ekki séð alt, þeg- ar þú hefir komið til Newcastle og séð verksmiðjurnar og hin stóru vöruhtis þar. í fjölda annara borga eru himingnæfandi vörtihús og búðir. I öðrum borgum eru skóverk- stæði, klæðaverksmiðjur, niður- suðu og sætinda verksmiðjur, járn- verksmiðjur, tóbaksverkstæði og hveiti mvlnur, og yfir höfuð allar þær verksmiðjur og verkstæði, sem hægt er að nefna, ncma öl- fanga- og víngerðar-hús. Eftir að þú hefir séð og grand- skoðað alt þetta, ertu ennþá ekki búinn að vita nóg —, þú verður að heimsækja heildsölukaupend- urna í Bandaríkjunum, Canada, Spáni, Hanmörku og Svtþjóð. þú verður að heimsækja hattakaup- endurna í París og ávaxta kaup- endurna á Grikklandi. þú verður að heimsækja írsku vörugeymslu- stöðvarnar í Limerick og Armagh; sömuleiðis stöðvarnar í Esberg í Danmörku og Denia á Spáni. þó verður að fara ‘um borð’ á gufu- skip samvinnufélagsins, — þú verð- ur að fara til Ceylon, þar sem hin- ir innfæddu eru að vinna á te- lendum félagsins. — þegar öllu þessu er lokið, áttu enn eítir að kynnast hinni skozku heildsölu- verzlun. Hún er umfangsmikil, og er stjórnað af yfirmönnum tveggja heildsölufélaga, sem hafa ttmboð fjórtán hundruð þrjátíu og níu smásölufélaga, sem svo áttur hafa umboö hálfrar þriðju milíónar brezkra þegna — Engin undur þó heildsöluverzlun samvinnufélag- anna sé yfirgripsmikil og voldug. Enda er það næstum alt, sem þau framleiða og eru. EIGENDUR HEILDSÖLUNNAR. Líkskurðarmanninum fitist fíll- inn jafn auðveldur sem maurinn, og þegar þú ert orðinn fyllilega kunnur stærð heildsölunnar, finnur þú, að auðvelt er að sundurliða hin ýmsu atriði. Heildsölubúðin er samkundtihöllin, en smásölubuð- irnar eru steinarnir, sem hún er bygð úr. Hún er ríkisheild, en smá sölubúðirnar hinir ýmsu hlutar heildarinnar. Undirstaða heildsölunnar og Smásölunnar er hin sama., nema að meðlimir smásölun’iar eru menn og konur, en meðlimir heild- sölunnar er smásalan. Hcildsalan' er bandalag af smáverzluuum. EU- efu hundruð sextíu og þrjár smá- sölubúðir eru í bandalagi við hina ensku heildsölu, og tvö hundruð sjötíu og sex smásölur eru í sam- bandi við hina skozku heildsölu- verzlun. Og eins og smásölubúð- irnar láta viðskiftamennina fá á- góðann af smásölunni, eins lætur heildsalan smásölubúðirnar fá á, góðann af heildsölunni. I smásöl- unni kaupir hver viðskiftangutur með þúsund annara viðskiftanauta að baki sér. 1 heildsölttnni kaupir hver viðskiftanautur með milíón annara að baki sér. Smásölufélögin eiga heildsöluna. Sérhver smásölubýð í hluífalli við meðlimi sína, leggur til stofnfé heildsölunnar, og fær ákveðna vexti af þeim höfuðstól. Smásölu- verzlun með þrjátiu og sex þús- und meðlimum tekur fleiri hluti en smásölubúð, sem telur fimm þúsund meðlimi, og fær því hærri vexti af höfuðstólnum. En aðal- vextirnir samt sem áður, eins og hjá smásölubtiðunum, iara til kaupendanna. Ef heildsalan selur tíu sinnttm meira til einnar búðar en annarar, þá fær sú búðin, sem meira kaupir, tíu sinnutn meiri vexti. (Meira). GAMAN ER AÐ BÖRNUNUM- Um Nova Scotia kosuingarnar verður Lögbergi skrafdrjúgt í sl. viku, og telur spár Hkr. r.m þær ekki hafa ræzt, jafnframt því sem Lögberg segir Murray stjórnina þar hafa unnið frægan sigur. En ekki gerði blaðið hina mtnst.u til- rgun til þess að sýna, hvar frægð- in lægi í fyrir stjórninni, að tapa við þessar kosningar þremur ráð- gjöfum sínum, og að missa alls 6 sæti í þinginu frá því sem hún áð- ur hélt þar. Fullue helfingur allra ráðgjafanna (stjórnarinnar) léll og þess utan nokkrir fylgismenn henn- ar, og þetta þrátt fyrir það, að Laurierstjórnin hafði tim 130 bryggjusmíði og önnur iimbóta- verk þar á prjónunum nteðan á kosningunum stóð, beinlínis til þess að tryggja Murray st.jórninni nú sigur og sfðar sjálfri sér þar eystra. það er enginn minsti vafi á þv:, að þetta hafði þau áhrif, að stjórnin þar hangir cnn við völdin, að öðrum kosti heí«5i hún algerlega fallið, — og ekki þ.ó svo mikið vegna starfsemi hennar heima fvrir, eins og vegna þess, að gagnskifta samningar Ottawa- stjórnarinnar við Bandaríkin eru svo illa þokkaðir þar eystra, að stór hluti Liberala þar ft snúinn á móti flokki sínum — þeirra vegna ; þess vegna féllu fuUttr helf- ingur af ráðgjöfunum og nokkrir þeir aðrir, sem áður fylgdu Liber- ölum að máli í þinginu. — Hkr. fær ekki betur séð, en það sé ó- satt, að Murray stjórnin hafi hlot- ið f r æ g a n s i g u r við þessar kosningar. þvert á móti i rfir hún mikillega tapað við þær, þó ekki yrði tapið nægilega mikið vi' þess að hún misti völdin. Að hún held- ur þeim ennþá er að þakka þeim 3 miliónum dollars af ríkisfé, sem nú er verið að eyða þar til brj-ggju og annara smíða. Grand Prairie og Peace River. Granard, Lesser Slave Lake, 9. júní 1911. Herra ritstjóri.— Svo margir báðu mig að láta sig vita, hvernig mér 1,‘tist á Grand Prairie og Peace River hér- aðið, að ég hefi afráðið að biðja þig um ofurlítið rúm í Heims- kringlu. Ég fór af stað frá Winnipeg til Edmonton þ. 1. maí. 1 Edmonton dvaldi ég nokkra daga ; mér leist svo vel á mig þar, að ef ég ætlaði mér að búa í bæ, þá mundi ég vilja taka mér þar bólfestu. Bær- inn stendur hátt og er að mínu á- liti reglulega fallegur bær. Einnig hlýtur hann að eiga mikla framtíð fyrir höndum, með alt þetta uorð- vesturland lítt bygt á bak ' ið sig; enda er hann í miklum uppgangi nú sem stendur. það eru að eins þrjár íslenkkar fjölskyldur þar : S. Swanson, Indriði Tónsson og Jón Jónsson, og líður þeim öllum vel. Ég er hissa, að ekki skuli vera fleiri Islendingar þar. Frá Edmonton fór ég til Edson. Ekki lízt mér neitt vel á mig f því þorpi. þaðan fór ég 11. maí á- leiðis til Grand Prairie. það er um 200 mílur vegar, alt í gegnum skóg ; brautin ,var höggvin sl. vet- ur, og er hún alveg ófær með æki. þar eru brúarlausar ár, voðalega brattar hæðir og mosaflóar, tré- stofnar bæði þéttir og háir o. s. frv. Margir höfðu fariö af stað með fiutning sinn og gekk þeim hörmulega illa ; sumir höfðu mist hesta sína og komust ekkcrt. Aðr- er biðu eftir að brautin batnaði. því stjórnin hefir marga menn að vinna við að bæta hana, en hún verður ekki fær fyrir æki þetta sumar. En með þvi að gera við í hallanum hlýtur þar nð verða góð vetrarbraut. þeir, sem hugsa til að fara þessa feið td Grand Prairie, ættu því að fara luusir og liðugir fyrst og velja sér kndið og flytja svo flutning sinn að vetrin- um. Ég var í ferð með Mr. Taft ; hann hefir lest af áburðarhestum og reiðhestum á brautinui, setur hann $48-00 fyrir aðra leiðina, eða $60.00 fyrir báðar. Við v ,rum 9 daga á leiðinni. Ég eyddi nokkr- um dögum í að skoða Grand Prairie, og yfirleitt leist mer mjög vel á mig þar. Landið er að mestu leyti öldumyndað í'roUing). það er talsverður skógur hingað j og þangað, en finna má halfar og 1 heilar ‘sectionir’ með mjög litlum skógi. Jarðvegurinn er \ firleitt mjög frjór og sumstaðar að mínu áliti of frjór, því Seinna ‘móðnar’ í mjög frjófum jarðvegi. Svarta moldin er frá fi—7 þml og ‘clay’ þar undir ; en þar sem lrjórri jarðvegurinn er, er það 'gumbo’- kent. Sumstaðar hefir jörðin og brunnið af sléttueldum og skógar- eldum, en ekki held ég nóg til að skemma. Dálitið grjót er sum- staðar á hæðum, en ekki , r það mikið. ‘Alkali’ sést þar ekki. Við- ur er þar nógur til bygginga og eldsneytis, og kol er hægt að ná í á nokkrum stöðum n’eð hægu móti. Tvær sögunarmylnur eru komnar upp, og er óheflaður við- tr $20.00 þúsundið. Loftslag held ég sé lítið eitt mildara en í Mani- toba. Flest það fólk, sem þar er, hefir sest að á ár eða vatnsbökk- um ; hafa því mjög fáir brunnar verið grafnir og því lítið revnt með vatn. Sama er að segja með frost. það má heita, að að eins einn maður hafi stundað nokkra jarðrækt að mun. Hann sagði mér að hafrar hefðu aldrei skemst að mun af frosti. Ilveiti hcfir litið verið reynt nema smáblettir í fyrra, og sagði hann ] c.ð hefði ekki frosið og gefið 50 I.ush. af ekrunni ; það var hausthcciti. — Allar afurðir bænda cru t góðu verði ; t. d.: hafrar eru trá $1.50— $2.00 bush ; smjör 50c pundið, egg 50c dúsinið, kjöt 15c pd. í stór- haupum. Aftur á móti, ef bóndinn þarf að kaupa út úr búð þar, þá er hveiti $5.50 til $10.00 hver 100 punda sekkur og sykur 25c pundið. Öll niðursoðin vara er 5fic hver kanna. Naglar eru 25c puudið. En bóndinn kaupir ekki mikið þar úti. þeir sækja sínar vörur til Edmon- ton að vetrinum, og þó þeir hafi þurft að fara í kring hjá Atha- basca Landing, Slave Lake og Peace River Crossing, um 500 míl- ur, þá hefir það orðið þeim ódýr- ar, en að kaupa nauðsynjar sínar þar úti. En hér eftir geta Kir far- ið til Edson, sem er meira en helmingi styttra ; og svo eru nú nýjar búðir að koma upp, og heyrði ég talað um, að ' öruverð væri að lækka ; en ég held að af- urðir bænda haldist í góðu verði næstkomandi 2 til 3 ár, því fólkið flykkist inn svo ótt, að þuð verð- ur ekki nærri nóg af þeim til að nægja þörfum þess. 'l'il dæmis voru 30 heimilisréttarlönd .ckin á einu degi og 14 S. A. Scrip. Og yfir 30,000 ekrur voru tcknar á 2 vikum, og alt af heldur straum- urinn áfram. Frá Grand Prairie ferðaðist ég j til Dunvegan, sem er fyrir norðan I Peace River ána. það er mjög fall- ! egt land þar niður með ánni að norðan, en hræddur er 'g um, að það verði nokkuð langt, þangað til járnbraut fer yfir þá á þar í grend ; bakkarnir eru um 8u0 feta háir frá hávatnsmarki, og svo er j áin breið að því skapi. það eru einar tvær eða þrjár smá hveiti- mölunarmylnur með fram ánni, svo menn geta fengið sitt eigið hveiti malað. Engin s.\ oleiðis mylna er enn í Grand Pravrie, en búist er við hún komi bráðlega. Dagar eru hér vesturfrá býsna langir ; eiginlega er nóttin ekki nema þrjár klukkustundir. Við Peace River Crossing hitti ég landa vorn, herra Anderson ; hann er undirforingi (Sargent) í R.N.W.M.P. Hann lifir þar eins og bióm í eggi með konu sinni og 2 i börnum. Hann er rausnarlegur j heim að sækja, og hafði ég skemt- j un af að koma til hans. Hann er | búinn að vera í þessu Norðvestur- 1 landi í 25 ár. Herra Auderson sagði mér, að það væri landi ein- hversstaðar á Grand Prairie, fyrir stuttu kominn að heiman, og hefði hann unnið fyrir sér á leið- j inni þangað til hann kom þangað I vestur, mállítill hvað ensku snerti, otr hefði náð sér í land. I m nafn i hans veit ég ekki, en vel gert af honum hver sem hann er. Tóbak-Yísindalega meðferð þess TILBÚNINGURINN. — Tóbak er jurt, og eins og allar aðrar jurtir þarf undirbúning til majnnlegTa nota. það er eins mikill munur á réttilega tilbúnu tóbaki og blöðkutóbaki eins og á hrárri eða hæfilega soðinni fæðutegund. Sósan er tóbak- inu það sem suðan er íæðunni, eða ólgan víninu. NEFTÓBAK ER VÍSINDALEGA TILBUIÐ TIL MANNANOTA. Hversvegna tóbaks notendur kjósa Danskt framar öllu munntókaki: það er tilgert tóbak í þess hreinustu mynd. það er keim-betra og hel dur styrkleik sínum og keim. það er drjúgt af því það endist betur. það dregur ekki at- hygli, því það er ekki tuggið — að eins sett milli .munngómanna það eftirskilur kælandi smekk í munninum. það er tó- bak vísindalega tilreitt til mannlegra nota. Gæði og hreiuJeiki ábyrgstur. Kaupmannahafnar Munn-Neftóbak er gert af bezta og kröft- ugasta blöðku-tóbaki, að við bættum þeim efnum, er hafa sömu eiginleika og blöðku-tóbaks hreinsaður keimlögur. Tilbúningur- inu viðheldur tóbaksgæðunu m og hrekur remmuna úr laufinu. ADVÖRUN Takið að eins lítið í mun n, — annars finst yður máske tó- bakið of kraftmikið. Danskt Munn-Neftóbak er smá korn af hreinu, sterku munn- tóbaki. þess vegna veitir það betur kraft sinn, en blöðku tó- bak eða stórskorið tóbak, rétt eins og smámalað kaffi gefur kraftinn frá sér betur en grófmalað. COPENHAGEN SNUFF Er heimsins bezta munntóbak NATIONAL SNUFF COMPANY, LIMITED 900 St. Antoine St., HONTREAL Frá Peace River Crossing keyrði : ég til Granard, sem er við vestur- j endann á Slave Lake. Á þeirri leið er mest alt skógur, og ekki held ég að það sé neitt til muna af akuryrkjulaudi í kring um Slave Lake, en talsvert er þar af hey og beitilandi. Hér er ég að I biða eftir bát, sem á að faxa yfir : vatnið til Athabasca I.anding, og ‘ svo keyri ég þaðan til Edmonton, Ferðakostnaður þessa leið er : frá Edmonton til Athabasca Land- ing $8.00 ; frá Athabasca Landing til Granard $15.00 ; frá Cranard til Peace River Crossing $8.00 ; frá Peace River Crossing til Grand Prairie $10.00. þessi leið er um | 500 m lur Kostnaður hér .itn bil sami og frá Edson, en vegir mikið betri. Landar, sem hyggja á að fara hingað, hvort heldur til Grand Prairie eða Peace River, :-vttu að vinda hráðan bug að því, þar eð innfiutnmgurinn er mikill oo þvi betra að koma fyr en seinna. Ég ! hefi tekið ‘Scrip’ land í Grand Prairie, og býst við að fara frá Winnipeg með fjölskyldu mína í kring um 1. júlí. Éf tinhverjir vildu verða með, þá gæti cg má- ske leiðbeint þeim eitthvað. Póst- hús mitt þar úti verður Grand i Prairie P.O., og verður mig að finna á Sect. 6 T. 73 R. 5 W. 6. — Aðal landskrifstofa fyrir ])vcta hér- ! að hefir verið við vesturendann á j Slave Lake, nm tvö hundruð mil- ' ur frá Grand Prairie, en cftir 15. i júlí næstkomandi Verður laudskrif- I stofa komin í Grand Prairie. Sím- i skeyta lína er frá Peace River | Crossing, og er verið að leggja hana alla leið til Grand Prairie. Póstur gengur aðra hvora viku, en bráðlega búist við vikulegum póstgöngum. M. G. GUÐLAUGSON. einasta íslenzkt heimili, enda er nú þegar útlit fyrir, að svo virði-— Verð ritsins $1.50 um ánð cða íyr- ir öll 12 bindin. Öll bréf til mín sendist til : 378 Maryland St., Winnipeg, Man., — þangað til ég ráðstafa öðruvísi í blöðunum. Winnipeg, 22. júní 1911. Magnás J. Skaptason St. Paul Symphony Orchestra. 1 Nýleqa stóð grein í blaðinu Free Press, er sýndi tekjur og gjöld St. Paul Symphony Orchestra á síð- asta ári. Greinin er að því leyti I fróðleg, að hún sýnir, að alþýða manna er enn ekki komin á það stig, að metajsöngskemtanir slíkra félaga eins og þær eru verðar. því víst má telja, að félag þetta sé skipað góðum söng- og hljóðfæra- leikenda hæfileikum. En kostnaður félagsins á siðasta ári varð svo mikill, að beint peningatap þess af árs-starfseminni nam nálejra 34 þúsundum dollars. Nákvæmlega talið stóð reikning- urinn svona : Kostn. fél og stjórnanda $42,996-70 Laun sérstakra spilara...l 6,195-00 Augl., póstgjald o.fl... 2,565.03 Húsaleiga ............... 3,615.40 Skrifstofu og stjórnar- kostnaður .......... 4,184.38 Músik og fleira .......... 964.05 Hið nýja íslenzka mánaðarrit. Söfnun áskrifenda til hins ís- lenzka mánaðarrits, sem ég undir- skrifaður ætla að fara að yefa út, ! er nú' svo vel á veg komin, að fyr- | irsjáanlegt er, að ritið Vemur út í j tiltekinn tíma. Ég vildi pví biðja samlanda mína um sveitir úti, að j senda mér nöfn áskrifenda, sem þeir hafa safnað, helzt fvrir lok júlí-mánaðar. Vildi ég að bréf öll til mín yrðu send til : 378 Mary- land Street, Winnipeg, Man. þau bréf koma öll til skila, sem þangað fara, hvort sem ég verð hér í Winnipeg eða á ferðum úti um sveitir. Um fjölda Islendinga hefi ég ekki vitað, hvar þeir erú niðurkomnir, eða þá ekki þekt utanáskrift þeirra, þó ég hafi haft huj>mynd um verustað þeirra. En þeim mönnum vil ég benda á það, að mánaðarrit þetta, sem ég ler að gefa út, verður 48 bls. af lcsmáli í hvert skifti. það verður skemtirit með góðum sögum, fræðandi rit- gerðum, ferðasögum, myndum af hinum og þessum lönduin hér vestra og stuttu æfiágripi þeirra. I því verða engar deilugrcinir um pólitík eða trúmál. — Ég vonast eftir, að ritið komist inn á hvert Kostnaður alls ... $60,520.56 Inntektir 10 Symphonv Concerts $17,286-35 Almennar samkomur ... 4,621-10 Sérstakir Concerts ...... 1,186.96 Ágóði af vor ‘Festival’ 2,945.80 Tekjur alls ...... $26,740.21 Tap 33,780.35 þetta tap verða þeir menn að borga, sem tekið hafa að sér út- hald og myndun félagsins. peir láta þess getið, að á þessu yfir- standandi ári verði félagskostnað- urinn $3600 meiri en hann var síð- asta ár, og að vænta megi þess, að tap á árinu geti orðið alt að 35 þús. dollars. Jafnframt vona þeir, að geta sýnt, að fyrir starf- semi félagsins á þeim tíma. sem liðinn er af þessu ári, muni verða einhver ofurlítill hagnaður, og af því tnætti vænta, að félagið geri miklu betur á þessu ári en hinu síðasta., En það, að umsjónar- menn félagsins ætla sér að halda því saman og starfandi, þrátt fyr- ir tapið á síðastaiári, sýnir, hve mikið þeir eru fúsir að leggja í sölurnar, til þess að halda uppi þessum hljómleika samkomtim ; og alt í þeirri von, að alþýða manna muni með tímanum læra að meta sönglistina, svo að aðsókn að samkomunum verði næg til þess að borgá, ekki eingöngn kofnandi tilkostnað,, heldur einniK þa« tap, sem nú þegar er orðið. Félag þetta er nýlega myndað og því ekki orðið eins vel þekt eins og Minneapolis Symphony Orchestra, sem landar vorir spila í. En með vaxandi þekkingu á fé- laginu, er vonað, að það muni ná svo alþýðu hylli að starf þess borgi sig.

x

Heimskringla

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.