Heimskringla - 18.04.1912, Blaðsíða 5
HEIMSKRIN G L A
WINNIPEG, 18. APRÍL 1912 5. BLS,
HVAR Á MINNISVARÐINN
AÐ STANDA?
Málefni það hefir vakiS allmikla
eftirtekt hér í bygS, hvar tninnis-
varSi þjóShetjunnar Jóns SigurSs-
sonar vœri bezt settur fyrir sjálfa
oss og niSja vora í framtíSinni. 1
því efni hafa aS éins tveir staSir
veriS tilnefndir : Winnipeg eSa
Gimlij
En eftir nákvæma íhugun er all-
ur þorri góSra íslendinga eindreg-
iS a þeirri skoSun, aS setja minn-
isvarSann niSur á Gimli, í skemti-
garSi bæjarins samnefndum.
SkoSun vora byggjum yér á eft-
irfylgjandi atriSum ;i
1. J>ar stigu íslendingar fyrst á
land af flotanum fræga, námu
sér bústaSi, mynduSu fyrsta
bæinn og nefndu hann hinu
þrúShelga naini.
2. þaS er íslenzkasti bærinn,, sem
til er í Vesturheimi og þangaS
streyma íslendingar frá Winni-
peg árlega í frítímum sínum,
til aS njóta skemtana í fylsta
máta.
3. GimTi bær er á heilnæmum
staS viS Winnipeg vatn, hefir
ágæta höfn iog góSa járnbraut-
arstöS. Margir efnaSir landar
í Winnipeg hafa reist sér þar
sumarbústaSi til heilsubótar.
4. þaS vakir fyrir íslendingum
hér vestan hafs, aS mynda hér
einhvern griShelgan staS, sam-
ansafna öllu því, sem íslenzkt
er, reisa stórmennum sínum
þ-ar minnismark, fjölmenna
þangaS á stórhátíSum og
hlynna aS honum og efla á
alían hátt.
5. Eitt hiS stærsta kjÖrdæmi
þessa fylkis er nefnt eftir
Gimli, og kýs ætíS íslenzkan
þingmann á fylkisþingiS, oger
þaS sómi fyrir þjóS -vora. Aft-
ur á móti virSist fátt benda
á, aS íslenzkt þjóSerni eigi
griðland í Winnipeg, þegar
fram líSa stundir, og hvað
myndi verSa úr standmynd af
Jóni SigurSssyni, hinni dýr-
mætustu gjöf frá ættjörSinni,
þegar hinar himingnæfandi
steinbyggingar hrynja til
grunna af eldsvoSa, — því
slíkt eru daglegir viöburSir?
Hann vrSi líklega hafSur á-
samt brunagrjótinu til aS fylla
upp eitthvert feniS.
Oss þótti sæmd i, að gefa til
minnisvarSans yfir Jón SigurSs-
son, en vér viljum einnig eiga at-
kvæði í því, hvar minnisvarSinn er
settur niSur, og vér mælum hik-
laust meS því, aS hann verSi sett-
ur niSur í skemtigarS á Gimli.
The Narrows P.O., Man.,
23. marz 1912.
SigurSur Baldwinsson,
ölafur Thorlacius,
K. Kristjánsson,
G. Pálsson,
, E. E. Erlendsson,
J. G. Johnson,
G. Goodman,
J. R. Johnson,
G. Thorkelsson,
John Hólm,
Jóhannes Kjérnested,
Vilíi Kernested,
Swan Swanson,
Sigfús Hólm,
K. Goodman, o. fl.
Gullbrúðkaup.
GullbrúSkaup sitt héldu þau hr.
Ilallgrímur IiSlm og kona hans
þann 27. marz sl. Samkoman var
haldin í Union Hall, aS Hailson,
N. Dak. Jón Einarsson setti fund-
inn meS skörulegri ræSu. Mintist
hann mörgum orSum brúShjón-
anna. Stór hópur barna og barna-
barna hinna aldurhnignu hjóna
sátu í hálfhring frammi fyrir brúS-
hjónunum.
Col. Paul Johnson flutti aðal-
ræSu dagsins^ Hann mintist á
mannlífiS yfirleitt, og hina mörgu
leyndardómsfullu atburSi, sem fvr-
ir kæmu á lífsleiSinni. Kinnig
mintist hann þess, aS margir og
myndarlegir afkomendur, eins og
brúðhjónin hefSi nú í kringum sig,
væri hinn mesti og bezti auður,
sem nokkur eignaSist í þessu líli.
IleilbrigSi taldi hann næstu gæSin;
því næst nægjusemi, og hiS fjórSa
taldi hann v-era hin svouefndu tím-
anlegu auSæfi eða fjármuni.
Næst talaði Jón Hörgdal. Hann
kom meS spakmæli eftir suma
helztu menn heimsins, skáldskap
viSvíkjandi, elsku og sönnum kær-
leik, sem hann vissi, aS ætíS he'fSu
skipaS öndvegi í hjörtum brúS-
hjónanna.
AS endaSri ræSu þessari söng
unga fólkis “HvaS er svo glatt,
sem góSra vina fundur”, og enska
kvæSiS “Darling, I am growing
old”. Var svo gengiS aS borðum,
og settust menn niSur viS rausn-
arlegar veitingar. Nokkru síSar
um kveldiS var aftur sezt aS borS-
um, og var þá fr-amborinn hinn
svonefndi “brúðhjóna bolli”. Col.
Paul Johnson mælti fyrir skál
brúðhjónanna. 1 þeirri ræSu mint-
ist hann á, aS húsmóðirin væri
sólin á liimni heimilisins, Og aS
hún leg-Si til alla birtu og yl og
væri líf og yndi heimilisins. Hún
væri viShald þess, sem til þess
heyrði, aS til væru heimiH í orðs-
ins fylstu merkingu. þegar hennar
misti viS, væri heimiliS ekki leng-
ur heimili nema aS nafninu.
Fleiri minni voru drukkin og
sagSist öllum vel, sem fyrir þeim
mæltu.
Metúsalem Einarsson afhenti
brúShjónunum hundraS dollars í
gulli. þar næst fóru fram margar
hjartnæmar lukkuóskir. Söng svo
unga fólkis “God be with you till
we meet again”. Var svo sam-
kvæminu slitiS og fór hver heim
til sín, vel ánægSir meS sam-
kornuna.
ViSstadd u r.
VERÐSKULDAÐ ÞAKKLÆTI.
“þess verSur getiS, sem gert er ’
og ekki síst þess, sem vel er gert.
Um leiS og við undirrituS sendum
Gimlibúum kæra kv-eSju okkar,
langar okkur til aS þakka þeim
innilega fyrir þá velvild og hlýjan
hug, er vinir okkar og kunningjar
þar sýndu okkttr áSur en við lögS-
um af staS alfarin til Kyrrahafs-
strandar.
Okkur alveg aS óvöru heimsótti
okkur I.O.G.T. stúkan “Vonin” (er
vúS tilhej'rðum) á Gimli, og tók
okkttr hertökum og fór meS okkur
ofan aS Icelandic Hall, þar sem
okkttr var haldið hiS rausnarleg-
asta samsæti, og síðast var okkur
afhent skilnaðargjöf, skrautmálaS-
ur (hand paintcd) glerborðbúnaður
og silfur teskeiðar. Ekki getum
við sagt, hvort viS höfum verS-
skuldaS þetta, — en hitt er víst,
aS í hvert skifti, sem við hugsnm
til Gimli, munum v'iS minnast
þessarar kveldstundar, er við sát-
um meS yinum okkar í I.O.G.T.
stúkunni Vonin. Lengi lifi Good-
templarastúkan Vonin!
1 annað sinn var okkur ■>< S'"
heim í hús hr. H. P. Tergesens.
VTar þar fyrir k-venfélagskonur og
söngflokkur lúterska safnaðarins á
Gimli. Var okkur þar haldiS
skemtilegt skilnaSar samsæti og aS
endingu var okkur afhent rausnar-
letr gjöf, — peningar. þökkum við
innilega öllum þessurn m-örgu vin-
um og kunningjum okkar og ósk-
u-m öllum þei-m góSs gengis í fram-
tíðinni.
MeS vinsemd,
Pilis G. Thomsen,
GuSbjörg G. Thomsen.
Stödd í Winnipeg, 8. apríl 1912.
þaS er ef til vill meira af rusli
selt i lyftidufti en nokkurri annari
fæSutegund. Mest af því hefir í sér
mikiS ai álúni. Til þess aS forSast
þessi hættulegu efni, þá -gáSu aS
því, hvort efnablöndunin er út-
skýrS á umbúðunum á bauknum
eSa auglýsingunni. þessi tvö orS :
“Ekkert áiún” er ekki nóg.
Slettirekur.
Af öllum þeim úrhrökum mann-
félagsins, sem heimurinn hefir átt
og á enn, eru slettirekurnar þær
viSbjóSsle-gustu og skaSsamleg-
ustu ólteillaverur sem til eru. Sið-
ferSislega og hugsanalega standa
þær sv’o lágt í mannfélagitiu, að
velsæmis vegna verSur þeim ekki
lýst meS orSum sem þær verð-
skulda. En eigi aS síSitr er þó
nauðsyn, aS rita svo um mál
þetta, aS þaS verði ljóst og hverj-
um lesanda skiljanlegt, itr þvrí aS
þaS á annaS borð er tekiS til um-
ræðu, og aS viShafa þau lýsingar-
orS, sem bezt eiga við eiginleika
og framferSi þessarar sérstöku
deildar mannfélagsins, sem á voru
máli og í daglegu tali eru nefndar
“Slettirekur", og sean að öllu at-
huguðu verðskulda þaS nafn.
Allir þeir, sem komnir eru til
vits og ára, og öSIast hafa nokk-
ura reyuslu og þekkingu, vita það,
að hinir ýmsu flokkar stórglæpa-
manna eru afar skaSlegir, og vfir
höfuð álitnir mestu meinv’ættir,
sem heimur vor hefir við að stríða
— en nærri lætur þó, aS margir
þeirra megi ál'tast dánumenn i
samanburði við slettirekurnar, því
þegar eöli þeirra er skoðaS ofan i
kjölinn, sést, aS í þeim er, að öll-.
um jaínaSi, verstu óþverra eigin-
leikum samanhnoSað. Aðallega
eru þær þrungnar ósanninda og
mannorðsráns eðlinu. þær meiSa
æru og ræna mannorði þeirra, sem
þær sletta til. þær eru rógberar og
lymskufullir smjaSrarar ; hver
tönn í hausum þeirra er full af
höggormseitri. þær skríða innan
um mannfélagið eins og maðkur í
fiski og eitra út frá sér á allar
hliSar hliðar alt sem þeir snerta,
Og hvergi er sú hola eða smuga,
sem þessar eiturnöðrur ekki reyna
að troöa sér inn í, þegar um eySi-
ieggingu á æru og góSu mannorði
er að ræða. þær hafa einatt þann
eina vissa en ógöfuga tilgang, að
sv.erta, niðra og svívir-Sa náunga
sinn. Finna eitthvaS aS öUum
hans orðum og gerðum, hafa af-
skifti af öllu, sem þeir geta náð
til, og færa um leið alt út á hinn
versta veg. Einu gildir, hvort þeir
þekkja nokkuö eSa aUs ekki neitt
til manna og málefna ; alt er á
sömu bókina lært og öll afskifti
þeirra gerð eftir sömu nótum.
Vanalega eru slettirekurnar af
þeim flokki, sem lærðir menn nefna
ómentaða dóna. þær kunna ekkert
og vita sáralítiS. það er í þerni
músarrindils-sál.- þær geta hvergi
komiS fram til bóta, og eru blind-
ar í eigin sökum sínum. þær sletta
sér fram í öll og allra mál og
finna að öllu. Alt er öSruvísi en
þær vilja væra láta. En aldrei hafa
þær samt neinar umbótatillögur
frarn að bera. Alt er lijá þeim upp-
hafs ag endalaust fimbulfambj
Stundum rySjast þessar myrkra-
verur út á ritvöllinn og ata bæSi
blöð og bækur með fiórhalaslætti
hártogana og aðfinninga. AnnaS
sést ekki eftir þær. Margir þeir,
sem hafa þessa eiginleika, kunna
lítiS til lesturs Og eru illa skrifandi
— eru yfir höfuS aS -tala mestu
klaufar í öUum verkum ; en hafa
að eins gnægð monts Og sjálfs-
álits.
Margar slettirekur hafa þenn ein-
kennilega annmarka, aS þær eru
latar og sérhlífnar og fýlulyntar.
Séu þaS karlar svífast þeir ekki aS
misbjóða konum sinum, berja
börnin og svælta vinnuhjúin. þær
eru regluleg ólyfjan og púkar á
heimilum sínum, en mannfélaginu,
sem þeir búa með, til niðurdreps
og háðungar, svo aS tæpast er
unt, að finna mikið aumari mann-
verur. þær vilja svíkja Og níða
sæmd og virðingu af öllum og
væra þv’rlar í allra döllum. þær
svífast heldur ekki að naga náinn,
þegíir ekki er annaö hendi nær, og
einatt ]>efa þær upp og dreifa út
því, sem lakast finst í félagslífi
þeirra.
þeirra eiturtönn hefir högg i
allra málum og þeirra haturs <>g
lygaeldur brennur um alla jörSina.
A t h u g u 11.
DOMINION BANK
llorni Notre Dame ok Sherbrooke Str.
Höfuðstóll uppb. $4,70(',000.00
Varasjóður - - $5,7(XM'O0.OO
Allar eignir - - 170,000,000.00
Vér óskum eftir viðskiftnn veiz-
lunar manna ok ábyrkumsi afl tefa
peiu- fullnæeju. .Spai'isjór'sdeild voi
•*r sú stærsta seiu nokkur brtiiki
hefir i borifinni.
íbúendnr þ-ssa hlnta borKai ii-n-
ar ós»a ao ssifta við stofnun sen-
ber vita að er nlgeiiepa t'yt/g.
Nafn vort er fnll rvgpiiiK ób 1 -
leika, Byijið sp>i’i iiihWk (yrii
sjálfa yðtir. ko'ii) yð«r ov b-'v n
OEO. H. MATUEWSON. Ká»sma6iir
Phone (ínrry
The Book of Winnipeg
(144 Pages Text and Ulustrations)
With
C. C. Chataway’s New Map
of Greater Winnipeg
Price 50c
Now on Sale
Sent Postpaid
J. L. ANDERSEN
PUBLISHER
11 Bank of Hamilton Chambers.
WINNIPEG
éééééééééééééééééééééét
j» \7ITUR MAÐUR er varkár með að diekka ein-<
1» * göngu hreint öl. þér getið jafna reitt yður á. «
1 DREWRY’S REDWOOD LAGER
^ iþaS er léttur, freySandi bjór, gerSur eingöngu
^ úr Malt og Hops. BiSjiS æ.tíð um hann.
| E. L. DREWRY, Manufacturer, WINNIPEG.
*e**?***+*****W**********************?*****
PiOL BJ4IW
FASTEIGNASALI
SELUR ELDS- LÍFS- OG
SLYSA- ABYRGÐIR OG
ÚTVEGAR PENINGALÁN
WYNYARD
SASK.
S.D.B.STEPHANSON
Fasteignasali.
LESLIE, - SASK.
Ræktaðar bújarðir til s“lu
með vægu verði og gððuni skil
málum. Utvega lAn niót veði f
fasteignum. A ge n t fyrir Lífs
og Eldsábyrgðar fólðg.
□□□□□□□□□□□□
■*l*l *1*I*»I »*l »lMlj
1 VEITIÐ
| ^——
! ÞÉR LAN
Ef svo, þá tryggið hags-
muni yðar meö því að ger-
ast á8krifandi að “Dun’s”
Legal and Commereial Ite-
cord.
Allar upplýsingar veittar
er óska.
III
R. G. DUN & CO
Winntpeg. Mun.
1
I
KLONDYKE
II I?XTTT1> BnJ be*tu
n/I>lA Li ll vu-p)imnnr 1
, hvmu. K i n
Klomlyke hæou verptr ÍÍ5T e«»njrm A Ar«,
Hðrið «f þeim erein^ »k »** zta mII. Verð-
iriHeitur hieusa bíeUlingnr er íýhir K’on-
<yke hivunm v^iðnr «?eniliir ókeypi«4
hverjnm «em hiðnr SkrifiÐ;
Ulonilylo' l’oitltry Itaucli
MAPLE PARK. ILLÍNOÍS, T. S A.
Eg undirritaöur hefi-til sölu n.
lega allar isknzkar bækur, sein u)
eru á tnarkaðinum, og verð af
hitta að L-undar P.O., Man.
SendiS pantanir eða finmð.
Neíls E. Hallson.
efir þu borgnð
Heimiskringlu !
S y 1 v í a 211
XXXIII. KAPÍTULI.
BáSir ó þ o k k a r n i r.
Jordan hné niSur á stól, og fór aS hugsa u-m
þessi vandræSi, sem nú báru að höndum.
Bara aS hann gæti nú náS í erföaskrána — og
— gert út af viS Banks, en til þess var Banks of séS-
ur, aS þaS væri mögulegt. þaS var þá ekki nema
um tvent aS velja, annaShvort aS kaupa erföaskrána
eSa láta Banks ráða gerSu-m sínum.
Hann tók konjaksflöskuna, lokaSi glugganum, |
læddist til s-vefnherbcrgis síns, liáttaSi og lá lengi j
vakandi að hugsa um, hvaS hann skyldi nú gera.
Af því hann sofnaSi sein-t, vaknaSi hann líka j
seint. En þá var hann búinn aS rá-Sa meS sér, aS
bíSa eftir Banks.
þegar hann var búinn aö klæða sig, settist hann j
viS skrifborS sitt og skrifaSi Andrey þessar línur :
“Kæra Andrey!’ Enda þótt ég af einlægum -
huga óski, aS ég mætti \Tera hjá þér á þessti augna- |
bliki, banna anmr mér aS yfirg*e.fa Lymne einn dag j
eSa tvo. BæSi míu og annnra vegna vona ég aS þú :
samþykkir, aS gifting okkar geti átt sér staS sem
allra fyrst, og aS þú gerir mig að' þeim gæfuríkasta j
manni, sem i heiminum lifir.
þinn elskandi,
Jordan”,
Hann sendi þctta bréf jafn harðan á pósthúsiS.
212 Sögusafn Heimskringlu
þegar skvggja fór um kvöldiS, kom herbergis-
þjónninn og kveikti á ljósunuan, og lét þess getið um
leiö, aö niaöur væri kominn, som vildi finna hann.
‘]>aö er boSberinn frá London', sagði Jordau,
‘fylgdu honum hingaS’.
þjóiininn kom aftur meS gráhæröan mann í dökk-
u-m fötutn meS gleraugu á nefi sínu. Jordan bcnti
honum á stól.
þegar þjónninn A’ar farinn, stóS Lavorick upp,
opnaði dvrnar og lilustaSi.
‘Læsið þér þeim’, sagði Jordan.
‘Nei, þjónninn getur komiS aftur’, sagSi Lavorick
og tók stól og setti fyrir dyrnar. ‘En — hvaS æt!ið
þér nú að gera, Sir Jordan?’
‘Eg ætla aS borga vSur bá upphæS, se-tn þér haí-
iö beSiS um’.
'Mig grunaði ]>etta’, sagSi Lavorick.
‘MeS einu skilyrSi’, sagði Jordan, ‘því, aö þér
gefið mér skriflegt vottorð um það, aS þér hafið séö
föSur — Sir Greville brenna arlleiSsluskrána sama
kvöldiö og hann dó’.
‘HvaS ineinið þér ineð því?’ sagSi Lavorick.
‘AS þér hafi eittu sinni áSur verið dæmdur fvrir
fölsun’, sagöi Jordan.
‘HvaS kemur þaS þfsstt viSP’
‘Að eins það, aS þér kyninuS að gefa mér falsaS
eftirrit a.f arfleiösluskránni, en geytna þá réttu til
annars tækifæris’, sagði Jordalt.
‘þér eruö snillingur’, sagði Lavorick með iörttnar-
svip. ‘Jwtta gat mér ekki dottið í hug’.
‘Jæja’, sagði Jordan, 'látiS þér mig £á erföa-
skrána’.
‘KomiS þér meS bankaseðla til Stoneleigh Bur-
rows á föstudagskvöldið kl. 10. þér finniö mig
þar hjá trjánuun’, sagði Lavorick.
‘það er gott’, sagði Jordan, benti á dyrnar, tók
Svlvía 213
í bjöllustrenginn. Lavorick gaf honum bendingu,
aS hringja ekki strax.
'Eitt augnablik enn’, sagði Lavorick, ‘mig langar
til að tala við yöur um annaS efni’.
‘Hvað er þaS?’ spurSi Jordan.
‘þér mtinið máske eftir því, aS ég átti dóttur?’
Jordan varð sent eintrjáningur af liræðslu, sneri
bakinu að I.avorick og lézt vera aS skoða bréfin’.
‘Já, ég man þaS’.
‘Nú’, sagðt Lavorick, ‘hún var eina barnið mitt,
sem ég elskaöi innilega’.
‘HaldiS þér áfram’, sagSi Jordan.
‘Til þess að sjá dóttur mina, brauzt ég út úr
fang.elsinu, cn þegar ég kom heim var hún farin, og
ég komst aS þvi, að eitthvert þrælmenni hafSi gint
hana út á glapstigu. Mér datt í hug, aö þér kynn-
uS eitthvaS aS hafa heyrt um þetta’.
‘þaS er bezt fyrir y-Sur, góSi Banks, aS gleyma
dóttur \Sar, og reyna að koniast sem fvrst frá lög-
regluntti', sagöi Jordan.
Lavorick hló voöahlátri.
‘jiér haldiS þaS ? En — þó aS þessi maSur
stæði á milli tveggja lögregluþjóna, skvldi ég ráSast
á hann og drepa hann, c.g segja honum um leið, að
ég væri faöir stúlkunnar, sem hann heföi "táldregiS,
vitandi vcl, að ég vrSi hengdur fvrir bra,g5iS’.
'Eg veit ekki, hvort það er rétt gert af mér, að
segja ySur frá þessu’, sagði Jordan.
‘þér vitið eitthvaS ? SegiS þér mér það’, sagSi
Lavoriek.
‘þektuð þér Neville, hálfbróSur minn?’ spurSi
Jordan.
‘Nei, ég liefi aldr.ei séð hann. En því spyrjið þér
ttm það?’
‘BíSiS þér attgnablik’, sagSi Jordan.
214 Sögitsafn Heimskringlu
Hann gekk út en kom strax aftnr meö bréf í
hendinni.
'HvaS cr þetta ?’ sagSi Lavorick ilskulega.
‘Ejg skal segja ySur það’, sagði Jordan. 'þér
sögSuS, aö ég hefði veriS orsök þrætnnnar á milli
föönr mins og hróSur, en þaS var ekki ; þaS var
dóttir vðar, sem var orsök hennar’.
‘HvaS segið þér?’ sagði Lavorick.
‘Ilreinan sannleika’, svaraSi Jordan, ‘og ég er
hræddur um, að hann hafi tekiS hana með sér, þcgar
hann fór'.
‘EruS þér aS ljúga til þess að leiða mig á vifli-
götur?’ spurSi Lavorick.
‘BróSir mitm er eflaust dauður, og því er mér ó-
hætt aö segja vSttr þetta’, sagði Jordan.
‘þér hatiS hantt, en þaS er mér óviSkomandL
LátiS mig fá sönnun. Á hverju haldiS þér?’
‘Sannaninni, srn þér krefjist’, sagði Jordan.
þaS var gamalt bréf ; dagsetninpin og ávarpiS
var brunniö, en innihaldiS og undirskrihin var ó-
skaddaS.
Lavorick tók bréfiS, skoSaSi þaS nákvæmlega og
sag'ði ;
‘þaS er Ivennar rithönd. það er hennar nafn’.
‘þér þekkið skrifti-na?’ sagSi Jordan, ‘bréfið bec
vott u-m megna sorg’.
‘Hvar fenguS þér þetta?’ spurði Lavorick.
‘í herbergi bróSur míns, innan um önnttr bren’d
bréf’, sagSi Jordan, ‘fáiS þér mér þaS aftur’.
‘Fá ySttr þaS aftur? Nei, ég shal fá honum
þaS aftur ttm leiS og ég drep haun’, sagði I.avorickl
‘Ég ætla nú að fara. MuniS eftir föstudeginum, ég
vil fá peningana.. þér hjálpið mér að finna hann,
Qg e£t.ir þaö skal hann ekki verSa á yðar vegi’-
■í t rj |-j