Heimskringla - 28.11.1912, Page 3

HBIMSKK.INGCA
WINNIPEG, 28. NÓV. 1912. 3. BL9.
LÆRÐU MEIRA
svo þú veröir fœr ujn aö sæia íróöri at-
vnmu.
SUCCESS BUSINESS COLLEfiE
horni PortHRc* & Edmonton ST5.
Winnipeg.
mynda nýja nemendahópa hrern mánu-
yfir^ept. okt. og nóvember.
Dagskóli. Kvöldskóli.
Bókhald, enska, málfræöi, stöfun,
bréfaskriftir. reikniugur. skrift, hraö-
ntun, vólritun, Vér hjálpum öllurn út-
skrifuöum aö fá stööur.
SkriflÖ í dag eftir stSrum ókeypis
bæklingi.
ÁRITUN:
Success Business College,
WmxiPEG, Man.
HEFIR ÞÚ
Pabba og mömmu
Á ÞILINU?
Eða skyldir þú óska eftir mynd
al einhverjttm öSrum þér kær-
um, lifandi eða dánum ? Pant-
aðu þá ekki hinar algengu auð-
viröilegu stækkanir, sem mást
fyr eöa síöar.
‘ REYNIÐ VORAR
PASTEL-MYNDIR
Hinn þekti listamað-
ur i þeirri grein
Hr. ALEX H. JOHNSON
er nú hjá okkur og hver ein-
asta mynd veröur gerö undir
hans eítírliti.
Vér erum einasta félagiö í Can-
uda, sem einvörðungu gerum
Pastel myndir.
Ef þér hafiö mynd að stækka,
j þá skrifiö til
ALEX h. JOHNSON.
Winnipeg Art Co., 237 King St.,
WINNIPEG,
HESTHtS.
hestar aldir, seldir
OG LEIGÐIR.
Leig[jendur sóktir og keyrðir
þangað sem þeir óska.
Eg kefi beztu keyrslumenn.
E. IRVINE, Eigandi
•*« NOTRE DAME AVE.
5-8-12 SÍM' QARRY 3308
BorgiíJ Heimskringlu.
Agrip af reglugjörð
ám heimilisréttarlönd í Canada
Norðvesturlandinu.
Sérhver 'nianneskja, sem fjöl-
skyldu hefir fyrir að sjá, og sér-
hver karlmatSuir, sem oröinu er 18
wa, hefir heúailisrétt til fjórðungs
T^CtÍOa' ** ®<teknu stjórnarlandi
» Mamtoba, Saskatchewan og Al-
^ k' ^“^kjandinn verður sjálf-
ur aö koma á laadskrifstofu stjórn
annnar eöa undirskrifstofu í þvi
, r*®f- Samkvæmt umboöi og meö
sérstökum skilyrS-um má faðir,
móðir, sonur, dóttir, bróðir eða
systir umsækjandans sækja um
landið fyrir hans höud á hvaða
skrifstofu seiu er.
S k y 1 d u r. — Sen máuaða á-
búð á ári og ræktun á laudinu 1
þrjú ár. Laudnemi má þó búa á
landi innan 9 tnílna frá heimilis-
réttarlandinu, og ekki er minna en
80 ekrur og er eignar og ábúðar-
jörö hans, eöa föður, ttióður, son-
ar, dóttur bróður eða systur lians.
I vissum héruðum hefir landnem-
inn, setn fullnægt hefir landtöku
s yblum sinum, forkaupsrétt (pre-
emption) aö sectionarfjórðungi á-
íostum við land sitt. Verð $3.00
ekran. S k v 1 d u r Verður að
sitja 6 mánuði af ári á landinu í
6 ar frá því er heimilisréttarlaudið
var tekið (að þeim tima meðtöld
j*®’ Þess Uarf na eignar-
brefi á heimilisréttarlandinu), og
ekrur veröur aö yrkja auk
reitis.
Landtökumaður, sem hefir þegax
- heimilisrétt sinn og getui
* • náð forkaupsrétti (pre-emtion
a landi, getur keypt heimilisréttar-
'r' * serstökum héruðum. Verð
$3.00 ekran. Skyldur : Verðið að
sitja 6 mánuöi á landinu á ári f
þrjú ár og rækta 50 ekrur, reisa
hus, $300.00 virði.
W. W. C O 1 Y,
Deputy Minister of the Interior,
Frá íslandi.
Símastarfsemin.
Talsíma og ritsímakerfi íslands er
alt af að aukast, og margskonar
umbætur eru í vændum, sem verða
munu að miklu gagni. I.andið hef-
ir nú, sem kunnugt er, keypt bæj-
arsimann í Reykjavík og aukið
mjög. Knnfretmur hefir landið
keypt Vestmannaeyjasímann, byrj-
aði að starfrækja hann 1. okt. sl.
Loks er loftskevtastöð á döfinni í
bráðri framtíð. Til þess að fá að
vita, hvernig öllu þessu liði, fann
Isafold Forberg landsimastjóra að
máli nýverið til að spyrja hann
tíðinda. &
“Frá því að við tókum við b tj-
arsímakerfinu”, segir landssima-
stjórinn, “höfum við bætt við það
svo, að nú er hægt aö koma fynr
450 talsímasamböndum hér í bæn-
um, en áður að eins 300. Ennfrem-
ur Jiefir síminn verið lagður neð-
anjarðar fvrir þessi 150 nvju tal-
símasambönd, og er liann miViÖ
tryggari en loftiþræðir, sem hætt
er við að slitna, t. d. |>egar fann-
koma er mikil”.
Er neðanjarðarsíminn ekki dýr-
ari ? spyrjum vér.
“Nei — þvert á móti. Sjálfur
hefir síminn, sem er 3 þunfl- að
þverskurði, ekki kostað ncma nál.
2500 kr. og yfirleitt er símakerfið,
sem við erum nú að leggja, mikin
ódýrara en það, sem áður var lagt
það lítur svo út, að þessi viöbót,
sem veitir 100 ný talsímasambönd,
greiðist alveg með ágóðanum þett-
aö ár. — Næsta sumar geri ég ráð
fyrir, að enn verði bætt við síma-
sambandi fvrir 150 nýja talsíma-
notendur, því að eftir, reynslunni i
norskum sjávarbæjum, ætti taJa
notenda hér að komast upp í 'J00.
Nú á stuttum tíma hefir talsíma-
notendum fjölgað um nærri 100".
þá hnígur talið að loftskeyta-
stöðinni fyrirhuguðuf hvenær imn
verði gerð.
það segir landssímastjjóri að
komi alveg undir því, bvermg
Hannesi Hafstein ráðherra takist
að ®á nauðsynlegt lán erlendis. Kr.
þeg-ar þar að komi, muni sín t;l-
lagsi verða, að reisa eigi stærri
stöð en svo, að náð gieti til alls
landsins og kringum strendurnar,
og út frá landinu vegarlengd, er
svari til Færevja. Sú stöð muni
kostta um 50,000 kr. og landinu
eigi of vaxið, að standa straum ai
henni. En ef gera eigi stöð hér, er
náð geti til Knglands, Noregs o.
s. frv., muni hún verða mjög dýr
— kosta ekki minna en 180,000 kr.
— ekki 100,000 kr. eins og liann
halði áður haldið — og bún verði
landinu ærið dýr, með því að sam-
kvæmt samninggum við Stóra
Norræna megi hvorki senda né
veita viðtöku skeytum milli landa
og því engis gróða að vænta af
þeím. — því telji hann hepþilegast
að hafra stöðina eigi stærri en svo,
að irægi skipum umhverfis strend-
urnar — og muni hann stinga upp
á, aö reisa hana í nánd við bvæinn
t. d. npp við skólavörðu og láta
landssímafólkið starfrækja hana.
TJm "Vestmannaeyjasimann hefir
landssimastjórinn það að segja,
aö fyrsta árið hafi hann gefiö af
sér í hrernan ágóða 7,150 kr., en
45,000 kr. kostaði hann. Af þessum
45,000 kr. fengu eigendurnir 10,000
kr. lán vaxtalaust, svo að þéir
hafa fengið nál. 20 prócent af þéim
35,000 kr., sem á annan hátt voru
til hans lagðar. Ilann var afhen't-
ur landinu 1. okt., ein» og áður
greínir.
þ i n g f a r a t !k a u p og k a n j> -
hækkun þingmanna.
Með-al lagafmmvarpa síðasta al-
þingis, sem konungur hefir stað-
fest, er eitt um þingfararkaup og
kauphækkun þingmanna, og hljóða
þau lög þannig :
1- gr. Alþingismenn hafa 8 kr. ;
þóknun daglega, bæði fvrir þann
tíina, sem fer til ferða að heiiman
til alþingis og frá alþingi heim
aftnr. Ennfremur skulu al ningis- i
rnenn, sem busettir eru utan R- |
\ íkur, fa 2 kr. aukaþóknun dag- !
lega meðan þeir dvelja á þing- \
staðnum.
2. gr. Ferðakostnað fá alþingis- i
menn, sem búsettir eru utan R,- j
víkur, sem hér segir : Úr —
Suður-Múlasýslu ......... 180 kr.
Norður-Múlasýslu ........ 190
Seyðisfirði ............. 110 “ ;
N.-þingeyjarsýslu ....... 170 ‘‘
S. þingeyjarsýslu ....... lfiO ‘ i
Kyjafjarðarsýslu ........ 130 “ j
Akureyri ................ 80 “
Skagafjarðarsýslu ....... 120 “
Húnavatnssýslu .......... 120 “ |
Strandasýslu ............ 120 “
N.-ísafjarðarsýslu ....... 80 “
ísafirði ................. 50 “
V.-lsafjarðarsýslu ... ...... 60 “
Barðastrandarsýslu ....... 70 “
Snæfeilsnessýslu ......... 60 “
Dalasýslu .............. 60 “
Mýrasýslu ................ 50 “
Borgarfjarðarsýslu ...... 50 “
Gullbr. og Kjósarsýslu 20 “
Árnessýslu .............. 70 “
Rangárvallasýslu ....... 90 “)
V.-Skaftafellssýslu .... 190 “
A.-Skaftafellssýslu .... 340 “
Vestmannaeyjum .......... 20 “
Danmörku ............... 190 “
3. gr. Nii verður tálmi á þing-
för alþingismanns af ís, slysum
eða öðrum óviðráöanlegum atvik-
um, og á liann rétt til endurgjalds
á þeim kostnaði, er þar af leiðir.
Ar.srit Heilsuhælisfé-
1 a g s i n s 19 12.
það er nýfega komið út. Eru þar
myndir af Vífilsstaða-hælinu utan
og innan, og lýsing á því, er Rögn
j valdur Ölafsson hiisgerðameistari
{liefir samið. Næst er skýrsla um
sjúklingana eftir Sigurð læknir
Magnússon. Segir liann að árang-
ur af dvöl sjúklinga á hælinu hafi
orðið góður, “borinn saman við
árangur erlendra heilsuhæla”, og
hann sýnir, að “berklaveiki lækn-
ast ekki síður á Islandi en í öðr-
u m heitari lönduin”. Hedlbrigðir
urðu 40 sjúklingar af 78, eða 51.3
prócent, og af þeim, sem hafa kom
ið með veikina á '1. stigi, hafa
91.7 prócent oröið lieilbrigðir. i—
Læknirinn bendir á það, að hann
hafi orðið |>ess var, að menn hafi
forðast, að veita þtim atvinnu,
sem á heilsuhælinu liafa verið. Seg
ir læknirinn þaö ástæðulðust, þvi
að þeir, sem þar hafi v.erið, kunni
að fara þannig meö liráka sina, og
hegða sér svo, að engin sýkingar-
hætta stafi af ]>eim. Ennfremur sé
þessi framkoma við rnetin heimsku-
leg, því hún verði til þess, að
tnenn fevni veikinni meðan þeir
geti, en þaö séu einmitt hættufeg-
ustu sjtikJingarnir, sem ekki hafi
Jært variiðarreglur þær, sem kend-
ar sé.u á hælinu.
Af gjöfum til hælisins má nefna:
fortepíanó, er Rögnvaldur Ólafs-
son liúsagerðameistari gaf ; 2 har-
monium gáfu kaupmennirnir Jó-
hann Jóhannesson og Jón I.axrfal,
sitt hvor. Á,sgríimur Jónsson mál-
ari gaf olíumálverk.
Gjafir og áheit (i peningum) bcf
ir numið : 1909 kr. 3612.99 ; 1910
kr. 9371.97, og 1911 kr. 2837.94.
f Arstíðaskrá HeilsuhæUsins
voru í árslok 1911 skráðir 230
menn af 870 gefendutn, og námu
gjafirnar 4202 kr.
— M.ælt 'er, að byrjað veröi á
hafnargerð Reykjavikur í nóvcm-
ber, og er von þangað á Petersen
verkfræðing, er þar var í 'vor til
að standa fyrir verkinu. Er sagt,
að verið sé áð hlaöa skip með
verkfæri þangað, sera nota á \-íð
verkið.
— Iléraðslseknis etnliættið ií
Hornafjarðarhéraði var 9. þ. m.
veitt Hinriki Erfendssyni, sem þar
hefir verið setttir. Sama dag var
var Guðmundur Guðíinnsson skip-
aður héraðslæknir Randæinga.
— Nýr prófessor. Sæmundur
Bjarnhéðinsson spítalalæknir liefir
9. þ.im. verið gerður prófessor að
nafnbót með metoröum í 5. flokki
nr. 8.
— Jón Jónsson, útvegsbóndi á
Melshúsum, hálfbróðir Jóns sagn-
fræðings, lézt nýverið. Hlann varð
54 ára.
— IJ-afliöi Snæbjarnarson, frá
Ilergilsey, ráðsmaður á Stað á
Revkjanesi, hefir nýlega verið
sæmdur heiðurspeiiing fyrir björg-
un frá druknun, og er sú viður-
kenning krossumim virðufegri oft-
astnær. Enn hefir hlotið heiðurs-
tnerki dannebrogsmanna Tómas
hreppstjóri Guðbrandsson í Auðs-
holti í Biskupstungum.
— þann 26. okt. voru þau Jón
Laxdal tónskáld og ungfrii lílín
Matthíasdóttir skálds gefin saman
i ’lijónaband í Kaupmannahöfn.
— Símfrétt til Reykjavíkur seg-
ír, að báðir bátar Thorefélagsins
sévi seldir. Austur-Asíufélagið hafði
gen boð í bátana, og má því bú-
ast við, að það félag hafi kevpt
þá.
— Samsa'ti héldu Akureyrarbú-
ar hínum vaska og vel kvnta ski{>
stjóra Austra, Júlíusi Júlíussyni,
er skipíð £ór þaðan í síðasta skifti
í haust. Séra Matthías Jochums-
son orti til hans kvæði. Nú mun
vera séð fvrir því, að landið fái að
njóta Júlíusar í liráð.
— Bráðkvaddur varð í Revkja-
vik aðfaranótt 17. okt. Jón lirepp-
stjóri Sæmundsson frá Borgarfelli
í Skaptártungu.
í \ ísir er sagt frá því, aö á
Skógarniesi í Hnappadalssýslu hafi
fundist flaska með svolátandi
skeyti í : “Eg er einn hinna drukn
andi manna á Titanic. — Harrv
MTlson”.
— Botnvörpungar hafa fengið
fremur lítið fvrir afla sinn á Eng-
landi upp á síðkastið. Baldtir fékk
í síðustu viku 363 sterlingspund ;
Marz 440 pund. Skúli fógeti seldi
þó afla sinn fyrir 720 pund.
— Signrður ráðanautur Sigurös-
son, alþm., er nýkominn austan úr
sveitum, hefir haft umsjón um,
hvernig haga skuli áveitum úr
þjórsá á Miklavatnsmýri. Stóð
liann fvrir skurögreftri öllum, en
Sigurðtir Tlioroddsen verkfræðing-
ur sá um, livernig flóðgáttin við
þjórsá er gerð. Yerkinu er nú lok-
ið og verður vatninu veitt úr
þjórsá í vor. Er áveita þessi gerð
til reynslu áður ráðist sé í aðal-
áveituna, Flóaáveituna svo nefndu
— ICirkjur á íslandi eru samtals
277. þar af eru 247 timburkirkjur.
Steinkirkjur eru 22 að tölu, 17
nýbygöar. Torfkirkjurnar eru 8
og eru þessar ; Víðirmýrarkirkja
í Skagaíirði, Ártwejarkirkja, Saur-
bæjarkirkja í Kyjafirði. Á Austur-
landi : Viðirhólakirkja á Fjöllum,
Brúarkirkja á Jökuldal, Húsavík-
urkirkja, Hofskirkja í Öræfum og
Sandfellskirkja í Öræfttm.
— Úr bréfi úr Húnavatnssýslu :
Tíðin hefir veriö góð hér norðan-
lands í sumar, að undanskildu
hretinu í byrjttn ágiistmánaðar.
þttr en heldur köld. Grasspretta
var tæplega í meðallagi, en nýting
á hevjum hin bezta, svo að ltev-
fengur manna mun vera tneð allra
liezta móti. Hér í Húnavatnssýslu
vorti ineiin víða btinir að slá upp
engjar sínar fvrir göngtir og marg-
ir þá búnir að þekja hey sín og
gera upp að þeim.
Or bréfi.
Minetonas, Alan., 19. nóv. T2.
Herra ritstjóri : —
.... Fréttir hcðan litlar, nema
ef vera skyldi um tíðarfarið á sl.
sumri. En það vai svo skrykkótt,
að það tekur of langt mál að
rekja úr því. það voru langt um
of miklar rigningar yfirfeitt og
Jlugnavargur ; en þaö gerir nú
ekki mikið til, þvi við ætlum að
senda þær skröttur heim að Mý-
vatni næsta sumar. Spretta var á-
gætisgóö á öllu - en svo varð galli
á gjöf Njarðar.. það fraus uppskera
um mánaðaxnótin júlí og ágúst ;
en þítð flýtti íyrdr öllu að móðna,
svo að bændur lóru bráðlega að
slá, en frosiö Jhveiti hafa ]>; ir
margir. þresking er á enda, en
það, sem selt hefir verið af korn-
tegundura er i mjög lágu verði :
Hveiti 55c, b\gg 35c.
Enginn snjór hefir fallið hér enn
þá og tæplega frosið ttpp. Bændur
liafa verið að {ilæ'gja alt að þessu.
Gréinarkorn stendur í síðustu
Hkr. eftir Magnús Brazilíufara.
Hann byrjar grein sína á ]>á leið,
að hann sé vel krjstinn tmaðuri; en
Jiegar liann fer að útlista Lúters-
trúna, þá ferst honum þuð illa,
vegna þtss. að hantt er þar langt
of dómrikur. Kn þegar hann keraur
að Únítöinm og Nýju guðfræöinni
— svo nefndri af mörgum —, þá
evðifeggur hann alt máfefniS fyrir
sjálfum sér. Betur alt ósagt, en að
fara svo iTla með sjálfan sig —”.
Ég Gef Yður Sparnað Minn!
■hiiéiimiii iiiiIiiiiwiiih' mniia——
r*
sem verður við að hafa skrifstofu mína uppi á loíti, í stað þess
að borgá háa búðarfeigu. Ég gef viðskiftavinum mínum hagn-
aðinn í niðursettu vöruverði. Ég verzla með allskonar KVEN-
TREYJUR, FATNADl og KJÖI.A; einnig allskonar LOÐVÖRU
eftir nýustu tízku, vel gerða, af beztu tegund og á laegsta sölu-
verði. Einnig NÆRFATNAÐ af öllum tegundum.
Viöskiftareikningur byrjaður, ef þess er óskað.
J.WILSON , R00M 7 CAMPBELL BL0CK
horni Main og James stræta. Talsími : Garry 2592.
Ég býð yöur einnig nokkur I.OÐTEPPI, — húðir af leópards,
björnum og tígrisdýrum, hæfíleg í stássstofur og skrifstofur.

h-»4-»4-»-4-»4
The 1900 Washing Co.
293 Carlton St. - - Winnipeg.
1900 Electric Washejs
The 1900 Gravity Washers.
The 1900 Snccess Wahsers.
The Home Comt'ort Wringers.
The Old Homestead Wringers,
The 1900 Wringers
Þær beztu í markaðnum. (hvers vegna) af því fær eru
eudingarbeztar. léttsnúnastar, veita beztan árangur með
mnistu erfiði og minstu sliti á fötnnum. Engin lyf, að-
eins nóg af góðri sápu og vatni. Hver vél fyllilega á-
byrgst um 5 ára tfma.—Þér eruð ekki beðnir að kaupa fyr
en þér eruð sannfærð um að vélamar séu alt það sem þær
ern sagðar að vera.
C. W. TANNEY, Aiít
203 CAliLTOM ST. - . - WIKNIVEG.

fe»4-*4-»4-:*..
Til að fá bezta árangur sendið korn yðar til
PETER JANSEN Co.
Heflr trygt umboCssöloleyfi,
l’ORT ARTHUR eða F0RT WILLIAM.
Fljót afgreiðsla, bezta flokkun,—fyrirfram borgun,—bæzta verð
M-Ömælendnr: CHDödiati bank of Commerce,
Winnipeg eða Vesurlands útibúaráðsmenn.
Skrifið eftir burtsendinsaformum.—Merkið vöruskrá yðar:
„Advie PETER JANSEN Co. Grain Exchange, Winnipeg.Man.”
Stefua voi’: Stíljandi krefst árangurs, en ekki aísakana.
r
mmm»h> mmei meeeeeeMHeei ennmetM 1
CAIV ATZTjPLJXI
DÖST PPOOF WEATHER STHiPS.
8parnr 25 pró sent af eidsneyti. varnar ryki og súg að.
komast í búsið. Aftrar gluggum og hurðum frá að skrólta
r:«
l>essi ‘.tStrips’, fást hjá
•NCY G)
CESS !
: WILLIAMSON MANUFACTURERS AGENCY GO. :
2 255 PKINCESS St. 2
• TALSÍMI: GARRY 211«.
KENNARA VANTAR
fvrir Arncs Souéh skólahérað, nr.
1054, frá 1. ianúar til 30 júní 1913,
og þarf kennari að tiltaka æfingu,
róa hvað fengi hann eða hún hefir
kent, ásamt mewtastigi, og eins
hvaða kaupi að óskað er eftir. Til-
boðnm verður veitt móttaka af
undírskrifuðum tíl 15. des. 1912.
Nes, Man., 12. nóv. 1912.
Isleifur Helgason,
Sec’y-Treas.
Sigrún M. Baldwinson
^TEACHER OF PIANO^
727 Sherbrooke St. PhoneG. 2414
Kvað er að ?
Þarftu að hafa eitt-
hvað til að lesa?
Hver sá sem vill fá sér
oitthvaö uýtt aö lesa 1
hverri vikn.œt i aö gerast
kaupandi Heimskringlu.
— Hún færir lesendum
slnum ýmiskonar nýjan
fróéleik 52 sinnum á ári
fyrir aöeins $2.00. Viltu
ekki vera meO!
North Star Grain Company
ORAIN EXCHAN 1E, Wmn,p,c. M.ín.
Meðmæfendur : BANK OF MONTREAL.
Ef þér viljið fá hæsta verð fyrir korntegundir yðar, látið
NORTH STAR GRAIN CO. selja þær fyrir yður.
Vér ábyrgjumst greiðar og áreiðanlegar borganir.
Fórmaður félagsins er Mr. W. A. Anderson, er svenskur, og
norski konsúllinn í Manitoba. Mr. H. R. Soot er ritari og ráðs-
maður þess.
NORTH STAR GRAIN CO. er viðurkent um alt Canada,
sem áreiSanfegt félag, og má rita hvaða banka sem er í
landinu um upplýsingar þess efnis.
Skrifið eftir frekari upplýsingum.
■dM-iM-i-i-MM-i-t-J-l-feS-feí-fefeld-Jl'bfed-J -i-i-Í-i-i'4--fefr-M-feM-M.
WIVI. BOJVD,
i High Class Merchant Tailor.
« v T" Z
Aðeins beztu efni á boðstólum.—Verknað- *
ur og snið eftir nýjustu tísku.
VKIU) SÁNNG.TARVT, J
| VERKSTÆÐI; ROOM 7 McLEAN BLK., 530 Main St. 1
:
Y
?
Y
•:•
*
Y
*
y
Y
Y
Y
y
Y
Y
Y
Qxford Second hand Clothing Go.
■ - 532 Notre Danie Ave.
TaU U. »75f<
Vér seljum yfirfrakka fyrir lægra verð en nokkur annar f
l)orginni.--Eftirtekt kvenfólksins viljum vér vekja á vorum
“Imitation Pony Coats” á $12. Einnig barna yfirhafnir á
búnar til ilr klæði—KOMIÐ og skoðið birgðir vorar, þegar þér
gangið framhjá.---Vér muniTm gerayður ánægða.
•:•
♦•
Y
Y
Y
t
2
EIGANDI,