Heimskringla - 28.11.1912, Blaðsíða 6

e. BLS' WIKNIPKG, 28. NÖV. 1912.
HBIMSEKIN G E A
MARKET HOTEL
146 Princess St.
4 móti markaOaain
P. O’CONNELL, elgandI, WINNIPEO
Beztu vínföng vindlar off aöhlynning
sróð. Isleuzkur veitinKamaöur N
Halldórsson, leióbeiuir lslendingum.
JIMxMY'S HOTEL
BEZTD VÍN OG VINDLAR.
VfNVEITARI T.H.FRA8ER,
ISLEN DINGUR. : : : : :
Jctmos Thorpo, Elgandl
Woodbine Hotel
466 MAIN ST.
Stmrsta Billiard Hall 1 Noróvestnrlaudinu
Tln Pool-horó.—Alskonar vfnog vindln»-
Qlatlnx og fmOI: $1.00 á dag og þar yfir
l.ennon A llttlili
Kiarendnr.
Hafið þér húBgðgn til sölu ?
The Starlight Fumiture Co.
borgar hæsta verð.
593—595 Notre Dame Ave.
Sftni Giarry 3884
A. H. NOYE5
KJÖTSALI
Cor, 5argent & Beverley
Nýjar og tilreiddar hjöt tegundir
fiskur, fuglar og pylsur o.fi.
SIMI SHERB. 2272 18-12
:i
DOMINION
HOTEL
523 MAIHST.WINNIPEG
Björn B. Halldórsson,
etgaadi,
TALSlMI 1131
BIFREIÐ FYRIR GESTI.
Dagsfœði $1.5o
Legsteinar
A. L. MacINTYRE
selur alskyns legsteina og
mynnistöflnr og legstaða
grindur. Kostnaðar fiætlanir
gerðar um innanhús tigla-
skraut
Sérstakt athygli veitt utan-
héraðs pöntunum.
A. L. riacINTYRE
231 Notre Dame Ave. WINNIPEQ
PHONB MAIN 4422
6-12-12
Stjórnin ber sökina.
Af hverju stafa ófarir Tyrkja ?
spyrja margir nú á tímum.
Kftir skoðun ýmsra rpjerkra her-
íoringja Bandaríkjamanaa, þa. f
ekki langt að leita orsakanna. —
þeir segja, að sÖAÍn sé að kenna
illri stjórn og heimskultgri spar-
semi. Sumir þessara ameríkönsku
lierforingja, sem þessari skoðun
hafa haldið fram, hafa áður ferð-
ast um Baikanlöndin og eru hátt-
um þar og herútbúnaði gagnkunn-
ugir, svo þeir ættu að bera skyn-
bragð á, hvað þeir eru að fara
með.
Nafnkendur atneríkanskur herfor-
ingi fer svofeldum orðum um or-
sakirnar til ófara Tyrkja :
Á dögum Abdul Hamids, hins
illræimda soldáns, mundi hinn tyrk-
neski her hafa gersamalega eyði-
lagt hersveitir bandamanna, í stað
þess að nú á hið gagnstæða sér
stað. Abdul Haimid var svo fram-
sýnn, að hann tók með gleði á
móti þvi tilboði þýzka keisarans,
að kenna tyrkneska hernum þýzka
hernaðaraðferð. Kkki að eins féngu
tyrkneskir herforingjar aðgang iað
herskólum þýzkalands, heldur og
t-innig voru þýzkir herforingjar
sendir til Tyrklands til að kenna
óbreyttum liðsmönnum hernaðar-
listina. Merkastur af þessum
þýzku herforingjum var von Goltz
— einn af heiimsins beztu hermönn-
um, og sem síðar var gerður að
marskálki í tyrkneska hernum. —
S'vo mikill var árangurinn af starf-
semi hans, að her Tyrkja var tal-
inn meðal hinna heztu í Evrópu,
. hvað æfingu og útbúnað snerti, og
álitinn megnugur til að mæta
hverju stórveldanna sem var. i
En svo kom að því að Abdúl
Hamid var frá völdum rekinn, og
ný stjórn með nýjar skoðanir
komst í valdasessinn. Hinar háu
fjárhæðir, sem áður hafði verið
varið til hersins, gengu nú til alls
annars, sem Ung-Tyrkjum þótti
meiri nauðsyn á. Vegir voru bætt-
ir og talsímar lagðir fyrir féð, sem
áður hafði gengið til herútbúnað-
ar. þýzka herkensluaðferðin var
afnumin og hinir þýzku herforingj-
ar sendir hei-m ; og hinir ungu
tvrknesku herforingjar, sem lært
höfðu hernaðaraðferðina í þýzkum
skólum, og taldir voru kjarninn úr
tvrkneska hernum, voru því nær
ajlir reknir úr honuni, vegna þess
að þeir voru skoðaðir á bandi vel-
gjörara síns Abdúls Haimids.
A þennan hátt var það auðséð,
að herínn var dæmdur til aftmfar-
ar, þvf ekki var auðið að standa i
stað, þegar viðhaldsskilyrðunum
var svift í burtu.
Að spara og það sem allra m< st,
var markmið hinnar nýju stjórn-
ar, og var nú ekkert kej-pt af nýj
um skotvopnum eða vopnábirgð-
um. þeir, sem mestu réðu, álitu
að h'rirliggjandi forði væri nægur
um ótalin framtíöarár. þegar þvi
þeir, sem sjónarvottar hafa verið
að orustunum milli Búlgara og
Tyrkja, segja, að hið franska stór-
skotalið Búlgara hafi haft mikla
vfirburði yfir hið þýzka stórskota-
lið Tyrkja, — þá eru þeir hinir
sömu rangir í dómum. Gegnum
áreiðanlegar upplýsingar, sern Iier-
málastjórnin í Washmgton helir
fengið, kemnr það í ljós, að fall-
byssur þær hinar þýzku, sem Tyrk-
ir brúkuðu, voru af gamalK gerð,
en engar hinna nýrri tegnnda til,
því þær höfðu Tyrkir ekki keypt
síðustu þrjú árin. Aftur voru hin-
ar frönsku fallbyssur Búlgara af
uýjustu og beztu gerð. Kn þó nú j
að Tvrkir hefðu haft góðar fall- j
byssur og önnur skotvopn, hefðu !
þcir samt verið litlu betur stadd- |
ir, því svo hafði stjórnin gengið
langt í sparnaðinum, að hún hafði
ekkert ke-ypt af kúlum og púðri,
og má slíkt dæmalaust heita. Sá
'litli forði, sem fyrir var, gekk
íijótt til þurðar í orustunum, og
þtss v.egna var það,, að hver her-
deildin á fætur annari var strá-
drepin eða gaf sig óvinunum á
vald.
Knn er ein orsökin til ófara
Tyrkja, og hún engan vegin sú
minsta, og hjá henni hefði hver
stjórn, setn augun hafði opin, get-
að auðveldlega komist, og það
var, að hafa eftirlit með því, hvað
hinar jvjóðirnar á skaganum hefð-
ust að. Garnli Abdúl Ilamid hafði
sína njósnara allstaðar, og vissi
alt hvað fram fór í löndunum í
kring ; en nýju stjórninni þótti
slíkt gamaldags tortrygni, og af-
nam njósnaradeildma. Afleiðing-
arnar urðu, að stjórnin vissi ekk-
ert um það, sem iramfór í ná-
grannalöndunum. Ilún hafði enga
liugm.ynd um, að Serbar, Búlgarar
og Grikkir hefðu gert bandalag,
og hélt meira að segja, að Svart-
íellingar væru þeir einu,,, er til ó-
íriðar hugðu. þegar svo óveðrið
skall á 30. sepetember og herboðið
ldjómaði, þá voru Búlyarar eftir
sex daga albúnir í stríðið, og það
vel útbúnir á allan hátt.
það tók tvær vikur f>’r>r Tvrki,
að liervæöast, og í staðinn fyrir
að hafa vel útbúinn og æfðan 450
þúsund manna her, er dreifður
væri um hinar þrasilisku sléttur
frá Macedoniu til Grikklands hafs,
höðfu T^'rkir að tins 150 þúsund
manna ber, og illa útbúinn. því
stjórnin liafði sem sé nokkrum vik-
um áður aíleyst þriðjung Jiersins
frá hervarnarskyldu, en ekkert
skeytt um að fylla það skarð með
nýliðum.
Ofarir Tyrkja eiga því fremur
öllu öðru rót sína að rekja til
skeytingarleysis og heimskulegrar
sparsemi Ung-Tyrkja stjórnarinn-
ari °R það mun Ung-Tvrkjum
koma illilega í koll, þá ófriðnum
lýkur.
Enn um samskotin.
Markland P.O., Man.,
6. nóv. 1912.
Ilerra ritstj. Hkr.
Við konur í kvenfélaginu Hlín
viljum láta þess getið, að við er-
um samþykkar því, sem Th. Jóns-
sgn, að Wynyard, Sask., segir í
frrein sinni í Heimskringlu 4. sept.
1912 í sambandi við samskot þau,
sem tekin voru til styrktar ekkj-
unni Maríu Magnúsdóttur á Akra-
nesi.
Einnig finst okkur tilhlýðileg til-
laga þín, að afgangur þess sem
ekkjan þarf geymist til að hjálpa
einni eða fleiri ekkjum, sem hing-
að vildu koma frá íslandi, eða þá
til einhvers annars, sem á lægi.
Með vinsemd og virðingu.
Fvrir hönd kvenfélagsins Hlín.
Markland.
Eyrikka Sigurðsson.
The Village of Gimli
ABSTRACT STATEMENT OF RECEIPTS AND EXPENEITUREL
FOR THE 10 MONAPS ENDÍNG OCT. 31st, 1912
RECEIPTS EXPENDITURES
(iash on hand Jan. lst Overdraft at Bank, Jan
1912 $ 215.10 Jst, 1912 $ 468.09
Bills yayable 3,500. Gimli School 1,426.
Pounds 33,45 Pounds 27.75
Fines 4. Charity and Grants. .. 236.80
Tax Sale 96.99 Mun. Commissioner... 22.48
Redemptions 192.15 Interest and discount . 84 25
Real Estate 2.830.55 Fines refunded 20.00
Taxes 796.03 Vital Statistics 5.25
Licenses 298.50 Redemption 159.65
Rents 125. Dominion Bank (bills
payable).... 1.000.
Public Works 3,175,07
Salaríes 669.
Expense 454.73
Printing, Postnge and
Stationery 140.37
Cash on hand Oct, 21st 143.28
Bash in Bank Oct. 31st 60.05
$8,091 77 $8,091.77
FINANCIAL STAi'EMENT, OCT. 31st. 1912
DR. CR.
Cash on hand, Oct. 31 st $ 143.28 Bills payable $ 3,500.
Cash in Bank “ 60.05 Gimli School District. 2,635.00
Rpíl(»mptionfl 53 65
Jail 150. Mun. Commissioner. .. 60.10
Bath houses 400. Public Works 500.
Pavillion ... 1,800. Salaries 50.
Fire Hall 100. Surplns, Assets over
Fire Engine 400. Liabilitiés 7,966.32
Oftíce Furniture, etc.. 125.
Real Estatt 6,000.
$14,765.07 $14,765.07
Certified Correct, E. S, Jonasson, Sec.-Treas.
Gimli, Man. Nov. 9th, 1912
MANITOBA.
Mjög vaxandi athygli er
þessu fylki nú veitt af ný-
komendum, sem ílytja til bú-
festu í Vestur-Canada.
þetta sýna skýrslur akur-
yrkju og innfiutninga deildar
fylkisins og skýrslur innan-
ríkisdeildar ríkisins.
Skýrslur frá járnbrautafé-
lögunum sýna einnig, að
margir ílytja nú á áður ó-
tekin lönd með fram braut-
um þeirra.
Sannleikurinn er, að yfir-
burðir Manitoba eru einlægt
að ná víðtækari viðurkenn-
ingu.
Hin ágætu lönd fylkisins,
óviðjafnanlegar járnbrauta-
samgöngur, nálægð þess við
beztu markaði, þess ágætu
mentaskilyrði og lækkandi
flutningskostnaður — eru hin
eðlilegu aðdráttaröfl, sem ár-
lega hvetja mikinn fjölda
fólks til að setjast að hér í
fvlkinu ; og þegar fólkið sezt
að á búlöndum, þá aukast
og þroskast aðrir atvinnu-
vegir í tilsvarandi hlutföllum
Skrifið kunningjum yðar — segið þeim að taka sér bólfestu í
Happasælu Manitoba.
Skrifið eftir frekari upplýsingum til :
•108. BURKE, Industrial Bureau, IVinnipeg, Manitoba.
JAS. IIARTNEY, 77 Tork Street, Toronto, Ontario
•I. V. TENNANT. Oretau, Manitoba,
W. IV. UNSWOBTII, Emerson, Manitoba;
S. A BEDF0RD.
Deputy Minnister of Agriculí.tre,
Winnipeg, Manitoba.
Meö þvl að biðja œfinleffa nm
‘T.L. CIGAR, þá ertu víhs aö
fá áffætau vindil.
(UNION MADE)
Wentern (ligar Factory
Thomas Lee, eigandi WinonipeK
éééééééééééééééééé>ééjéé
4>
vrlTUR MAÐUR er varkár með að diekka ein-í
Y göngu hreint öl. þór getið jafna reitt yður á. {
t
l
DREWRY’S REDWOOD LAGER
það er léttur, freyðandi bjór, gerður eingöngu
úr Malt og Hops. Biðjið ætíð um hann.
E. L. DREWRY, Manufacturer, WINNIPEG.
4
4
l
4
4
«
4
4i
HORNI MAIN ST. & ALKXANDER AVE.
Husmunir af öllum tegundum.
Vandaðar vÖrur, auðveldir borgunar-
skilmálar.
Komið og finnið oss.
172 Sögusafn Heimskringlu
^agði, að nú myndi bráðum verða öðruvísi að litast
jim í hjáleigunni en verið hafði.
Garnla konan, sem hafði legið rúmföst svo lang-
an tíma, hrestist mikið við alla þessa hamingju og
gleði, og læknirinn kvað hana myndu komast til
tfullrar lieilsu aftur.
A kveldin söfnuðust allir ástvinir hennar, ]>ar
aneð talin Pétur Griebel, kona hans og dóttir, kring
um hægindastólinn hennar í herberginu með boga-
glugganum. þar var hljóðfærasláttur og \iðræður
alt fram undir miðja nótt.
Hr. Markús dró heimför sína viku eftir viku, og
JLovísa óskaði af öllu hjarta, að skólaviðgerðin tæki
jaldrei enda.
Nú spilaði hún eigi lengur nein fánýt stykki eða
söngva, er enga texta höfðu ; heniii lét betur að
syngja blítt : “Ich sehnitt es gein in aUe Rindien
ein”, og fleiri kvæði, er lýstu leyndri ást og heitri
þrá.
Enginn mintist á alt, sem á undan var gengið,
og sem hefði mátt virðast nokkuð undarlegt ; en
•það var sem allir hefðu gleymt ]>\ í, og ekkert orð
|þar að lútandi raskaði hinit ánægjulega heimilislífi.
Jafnvel skógvörðurinn, sem kom daglega —
fierragarðseigandinn hafði geíið honum leyfi til, að
nota bókasaínið eftir vild — minti.s-t aldrei með einu
orði á þann tíma, sem æskuvinur hans 14 hættulega
veikur heima hjá honum.
Ilr. Markús hló í lauini að húsmóðurinni, sem .alt
al sagði “að hún væri ekki fædd í gær”. Nú voru
þó litlu bláu augun nógu skarpský'gn, og móðirin
gat jafnast við dóttur sína 16 ára gamla í sakleysi.
Loksins leið að því, að hr. Markús sneri heim-
Ieiðis. Ilann þurfti svo margt að Iáta gera áður en
fiann híldi brúðkaup sitt. Kveldið áður en hann
lagði af stað, sat alt fólkið í bogagluggaherljerginu.
Bróðurdóttir amtmannsins 173
Amttnannshjónin og Pétur Griebel voru að spila á
spil ; fallega brúðarefnið var nýsest við borðið þar
sem sauð á tekatlinum, en við hliðarborð stóð frú
Griebel og smurði brauð. I.ovísa sat við hljóðfærið
og söng : “My peace has ílown, my heart is sad”.
Ungi Franz hallaði sér upp við vegginn, svo hann
gæti sem bezt horft framan í hina aðlaðandi ungu
mey, sem hann sýndist helzt vilja gleypa mcð aug-
unum.
Herragarðseigandinn kom hægt við konuna, er
stóð við hliðarborðið og lineigði höfuðið brosandi í
áttina til unga fólksins :
‘Ilvernig færi, kæra fósturmóðir, eí tvenn hjóna-
efni giftu sig í Tilrodakirkju þann 15. septemher í
staöinn fyrir ein?’
‘Helzt ti'l of fljótt, hr. Markús’, svaraði hún
undrandi og lagði brauðsneiöina vandlega saman. —
‘Dóttir mín er of ung ennþá, og beimanmundurinn
veröur cigi útbúinn svo í hasti. Ilvernig dettur þér
þetta í hug ? Og fleira rnun þurfa með. Að öðtu
leyti væri ég vel ánægð með það ; hann er góður og
heiðvirður maöur, og viö gætum ekki fengið betri
tengdason. Og Lovísa mín, hún er saklaus og góð
og hraust stiilka ; og kistan hans Griebcls er ekki
tóm. Við Pétur minn höfum unnið um dagana og
höfum safnað. Já, sem ég segi, þá myndum við
gamla fólkið vera vel ánægð með það, — en’ — hún
brosti íbyggin framan í herragarðseigandann, tylti
sér á tá og hvíslaði í eyra hans —, ‘en hver skyldi
liafa ímyndað sér ]>að, þegar ég stakk kökunni í
hendina á 'rauðskegg’ á þjóðveginum ?’
Herra Marktis gat tæpast varist hlátri. — ‘Svo
þú hefir koinist að því?’
‘Auðvitað. því ekki það ? Bæði ég og I.ovísa
mín. IIún ]>ekti hann aftur strax og hún sá hann,
og hefði gert það, ]>ó hann hefði svo tíu sinnum rak-
í 174 Sögusafn Ileimskringlu
að af sér rauða skeggið. Hefðir þú getað íinyndað
Iþér það af saklausu, litlu telpunni þarna ? Eö ást-
in gefur skarpskygni. Auðvitað er ástin vanalega
staurblind, og sér ekkert fyr en hún alt í eintt rekur
sig á verulegleikann, — eða var það ekki eitthvaö
Isvipað því með þig og vinnustúlkuna amtmannsins,
hr. Markús, — ha?’
ENDIR.
Þakklátur.
það var fyrir tveimur ártim, að gamall, gráhærð-
'ttr fátæklingur — hann var þá flækingttr, heimilis-
laus og algerlega efnalaus — kom á heimili hr. Mun-
; day, þegar fjölskylda hans sat að morgunverði. —
Hann mæltist til þess, að sér yrði gefinn bolli af tei
jog lítiil brauðbiti, vegna þess að hann væri svo
jsvangur, og hefði engin önnur ráð tíl að afla sér
'matar, en að knýa á góðgirni þeirra, sem betur
jværtt efntun búnir. Honum var boðið inn og gefin
góð máltíð, og þegar hann fór, hafði litla dpttir
hjónanna búið út aðra máltíð, sem hún gaf honum
og sagði honttm að hafa hana með sér.
Svo leið tíminn og fjölskyldan háfði algerlega
þakkrátur 2
gleymt þessn tilfelli, þar til> fý-rir fánm dögum, að
dyrabjöllunni var hringt. þegar hurðin var opnuð,
stóð gamall maður, gráhærður við dyrnar, og gerði
boð eftir litlu stúlkunni. þegar htin kom, þekti hún
þegar gatnla btetlarann og bauð hann velkominn.
Betlarinn sagði þá sögu sína. Hann hafði nýskeð
orðið fyrir miklu happi og fengið talsverðan auð, pg
til þess að 'votta þakklæti sitt fvrir greiðvikni litlu
stúlkunnar, þegar hann átti bágt, gaf hann henni
verðmætan demantsprjón og aðra skrautgripi, o.p- svo
hélt hann lefðar sinnar.
Foreldrar barnsins kváðust um margra ára bil
hafa gefið fátæklingum margan málsverð, en aldrt-i
fyr orðiö þess vör, að nokkur ]>eirra hefði sýnt hinn
minsta vott þakklætis fyrir velgerðir annara. Jafn-
framt tóku þau það fram, að þessi betlari hefði,
þegar haiin kom til þeirra í fyrra skiftiö, verið svo
kurteis, að hann ætlaði tæpast að þiggja matinn,
þegar hann sá, að hjónin höfðu 6 börn að sjá fyrir,
og af því ályktuðu þau, að hann væri alls ólíkur
s'num stéttarbræðrum, og sú varð og rey.pdin. á í
]>etta skifti.