Heimskringla - 17.12.1914, Blaðsíða 5

WINNIPEG, 17. DESEMBER 1914.
HEIMSKRINGLA
BLS. 13
Ktnnt
tntmmmtmnmnmnmtmnuntmnnmnuntmntmtntntmnnmníntt:
ÞÚ MATT EKKI YIÐ
TAPA AF ÞESSU
AFAR MIKLA
KJÖRKAUPI
ÞETTAÐ ER STÆRSTA OG
BEZTA YINDLAKAUP
NOKKURTÍMA
BOÐIÐ.
Við höfum keypt 2,165 Remington $125
st ritvél þessa.
Typewriters og gefum þá vitJskiftavinum vorum eins og sagt er frá í
AnnaS eins tilboð hefir aldrei heyrst í innleiSslu nýrra vindla.
:ssu einstaka tilboði. Pantaðu sem fyrst ef þig langar til að eig
HÉR StNIR
OKKAR TILBOÐ ER EINS OG
Remington á hálfum klukkutíma án kennara. Kennslu-
bók ókeypis með hverri vél.
Hvernig forum við að 'því ? Við keyptum á hlægi-
lega lágu verði 2,165 Remington vélar, leifar af síðasta
árs verzlun og við gefum einn í staSin fyrir að eiða pen-
ingunum í “Bfll Board” auglýsingar. Okkur vantar aS
koma þessum vindlum í þitt “Show Case” og afla okkur
nýjann viSskiftavin.
MUNDU:—Þú þarft ekki aS borga nokkurt cent
fyr en þú ert búinn aS skoða vélina og vindlana, því
hvortveggja er sent með því skilyrSi aS þú eigir rétt til
aS skoða þaS.
Tilvísun:—North End Dominion Bank.
MeS hverri pöntun fyrir 1,000 Panatella lOc. vindla
á $67.50 búnir til af International Cigar Company gefum
viS ókeypis $125.00 “Remington Typewriter" án þess aS
víkja frá vanaVerðinu á vindlunum. Þessir Typewriters
eru Remington No. 6 eSa 7, beint frá verksmiSjunum,
og hafa æfinlega veriS seldir á smásölu verSi fyrir $125.
Typewriter í kassanum vigtar 70 pund. Vindlarnir
vigta 28 pund. ViS skulum senda þennan Typewriter
og vindlana til þín Express C.O.D. $67.50, hvorttveggja
til yfirlits. Þú borgar undir ritvélina og vindlana, viS
borgum undir peningana til baka. Vissulega engin svik,
heldur ábyrgst tilboS.
ASeins ein vél til viSskiftavins meS hverri pöntun.
International Cigar Company Panatella 1 Oc. vindill
er 4% þuml. á lengd, þikkir brevas meS Panatella lagi,
Sumatra wrapper, Connecticut Binder, Porto Rico Filler.
Smekklega umbúiS, fimtíu í kassanum og fyllilega jafningi
allra 1 Oc. vindla sem nú er veriS aS auglýsa. Porto
Rico tóbak er næst Havana aS gæðum.
Vélin er No. 6 eSa 7 ekta Remington $125 vél.
Þú getur haft þinn vanalega ágóða upp úr vindlunum og
fengiS vélina ókeypis.
ÞaS er nauSsynlegt fyrir alla verzlunarmenn aS
hafa Typewriter. ÞaS setur rétt sniS á verzlunina. Þú
8jálfur, kona þín, dóttir eSa sonur geta lært aS rita á
Internationaf Cigar Company, Ltd
207-208 Ivensington Blóck, Winnipeg, Man. Phone Main 2431
Sálin djöfulsins.
R-æfía, er Lloyd Gcorge flutti nýlega
i London.
Menn hafa lítið séð af ræðum hr.
Lloyd George og kunna því að hafa
gaman af að vita, hvernig hann tal-
*r og hvernig hann lítur á stríðið.
Ilann byrjar á þessa leið:
Flestir af oss hafa alla æfina verið
að berjast á móti hervaldinu, her-
búnaði öllum og striði , og þess
vegna er það ákaflega þungt og erv-
itt fyrir oss, þegar samvizka og til-
finningar vorar með ómótstæðilegu
afli knýja oss til þess, að halda fram
striði og berjast fyrir því af öllum
mætti. Og þetta er voðalegt stqíð, —
það er hryllilegt strið.
Nú fyrir nokkrum dögum átti eg
tal við einn hinna beztu hershöfð-
ingja i franska hernum, og sagði
hann mér af reynslu sinni i strið-
inu, — frá blóðbaðinu, frá þreyt-
nnni og slitinu, frá óttanum og skelf-
ingunni. Hann sagði þá við mig
tessi orð: Sá maður, sem hefir að
kera ábyrgðina fyrir að koma þessu
‘triði á stað, hefir sannarlega í sér
“*álu djöfulsins”. — Þetta var cin-
fcng hartans meining manns þessa,
°g hann er einhver hinn allra-bczti
hershöfðingi franska hersins og hef-
ir nú barist þar í fulla þrjá mánuði.
En hver er þessi maður, sem á-
byrgðina ber? Það er ekki Bret-
land. Bretar voru við öllu óviðbúnir
nema því, að verja sitt eigið land.
" að vér hefðum verið búnir að
hugsa um og afráða það, að ráðast á
eina eður aðra þjóðina, — æUið þér
þá að ver hefðum þurft að fara að
smala saman óvönum mönnum og
æfa þa, fyrst þegar stríðið var byrj-
að? Það veit hamingjan, að vér vor-
um ekki að brugga Þjóðverjum nein
banaráð!
En gammurinn þýzki var búinn
að hanga yfir Beigíu þó nokkurn
tíma. Vér vitum það nú. En gamm-
inum varð þar glappaskot á. Hann
sveif svo hátt í lofti, að hinn hvass-
eygi fálki hefði ekki getað greint,
hvaða kvikindi á jörðu hrærðist.
Hann hélt að það væri héri, sem
hann var að búa sig undir að steyp-
ast yfir, en það var þá broddgöltur.
Og burstarnir stungu gamminn og
rispuðu og einlægt siðan hefir hon-
um blætt og sviðið sárin.
Þá talaði Mr. Lloyd George um
það, hvernig koma skyldi á friðin-
um og viðhalda honum.
Vissasti vegurinn, að koma á ríki
friðarins á jörðu er sá, að gjöra veg
þeirra þjóða, sem friðinn brjóta, svo
þungan og erviðan, að stjórnendur
þjóðanna hrylli við honum og leggi
ekki út i hann. Og þetta er það, sem
vér nú erum að gjöra. Belgia var ó-
fáanleg til að svivirða og ata út
minningu sina og heiður meðal
þjóðanna, og kaus heldur að mæta
algjörðri eyðileggingu sem þjóð, og
hver einn einasti, karl eður kona,
um allan hinn mentaða heim, hlýtur
að lofa hana og heiðra, fyrir göfug-
leika og hetjumóð þann, sem hún
sýndi með þessu.
Og það sagði mér einn stjórn-
málamaður Belga, að í Belgíu hefðu
verið deyddir þrefalt fleiri gamlir
menn og konur og börn, en allir
hermennirnir í her Belga. Og þeir
keyptu sér grið með því, að borga
Þjóðverjum lausnargjald stórmikið.
Þeir létu af hendi vörur sínar og
eigur allar. En það hefir ekki hjálp-
að þeim.
Þér munið vist eftir því, þegar Ál- j
rekur Gautakonungur kom til Róma-
borgar með her sinn. Þá kom út úr
borginni hópur mikill hinna helztu
horgara, rétt áður en hann ætlaði
að gjöra áhlaup á múrana, og vildu
kaupa frið og grið af honum. Hann
setti gjaldið svo hátt, að þeir spurðu
hann: “Ef að vér greiðum þetta,
konungur, hvað ætlar þú þá að láta
oss hafa eftir?” “Líf yðar”, mælti
konungur. Og Álrekur þessi var
miklu betri maður, en þcir eru nú,
eftirkomendur hans. Þrefalt fleiri
vopnlausum gamalmennum, konum
og börnum er slátrað, en hermenn
eru í landinu. Og þetta eru verk
hinnar hámentuðu þýzku þjóðar.
Það gleður mig, mælti svo kansl-
arinn, að nú Ioks verður Tyrkinn
krafinn reikningsskapar fyrir alla
þá svívirðingu og glæpi, sem hann
hefir framið. Og í þessum tröllaslag
milli hins rétta og ranga fer vel á
því, að Tyrkinn gangi fram í slag-
inn öxl við öxl þjóðinni, sem eyddi
Belgíu og gjörði landið að grafreit
og brunaflagi. Þeir hæfa hvor öðr-
um, stallbræðurnir þeir. Þeir, sem
svívirtu konur og rændu í Armeníu,
og brerinuvargarnir i Flandern, —
Tyrkinn að austan og Tyrkinn að
vestan, — báðir iniskunnarlaus her-
mannaveldi, mcð hinum eina og
sama guði: taumlausu ofbeldi. Og
sé þeim af stóli hrundið, þá veitir
það heiminum gleði og farsæld og
frið; enda er mai komið, þvi að of
lengi hafa þessar þjóðir heiminu
kúgað og legið sem maran troðandi
yfir þjóðunum.
En þetta stríð er hryllilegt, og
neyðir menn til þess, að leggja
feiknin öll í sölurnar, bæði af mönn-
um og auði. Og það hlýtur að reyna
alla byggingu þjóðfélagsins, og
kostnaðurinn við það fer svo langt
fram úr öllum stríðum heimsins. Og
þó að mönnum ógni það þegar þeir
vita, hver kostnaðurinn er, þá mega
menn ekki skirrast við, að borga
hann. En eitt getum vér huggað oss
við, en það er það, að vér erum fær-
ari að borga hann, en þeir, sem rik-
astir eru af óvinum vorum. En það
kostar sjálfsafneitun mikla. En þeg-
ar landar vorir og bræður leggja fús-
lega fram líf sitt á vigvellinum, þá
ættum vér ekki að horfa í það, að
leggja eignir vorar i sölurnar fyrir
moðurlandið, sem hefir fætt og alið
oss alla. En það var seinast í gær-
kveldi, að Kitchener sagði:
Kitchencr vantar menn.
Fremur öllu öðru vantar oss her-
menn. Og þvi fleiri menn, sem ver
sendum fram á vígvöllinn, þvi fyrri
endar stríðið.
En e^ að karlar og konur þessa
lands eru tregir og ófúsir að leggja
fram allar sínar eigur, og alt, sem
þeir liafa ráð á, til þess að bjarga
fósturjörðu sinni á þessari voða-
stundu, þá er dómurinn fallinn yfir
Bretlandi, því að það stendur þá al-
eitt og yfirgefið í heiminum, — hið
eina land, þar sem börnin landsins
geta ekki eða vilja ekki fórna sjálf-
um sér fyrir heiður og tilveru móð-
ur sinnar.
Eg vona, að innan fárra daga
verði skorað á flciri menn í striðið,
stóran hóp af mönnum, og eg hefði
kosið, að skorað hefði verið á hverja
sveit fyrir sig; hvert einasta þorp;
liver einasta sveit ætti að vita það,
, og hafa skýra hugmynd um það,
hvers rikið væntir sér af þeim hverj-
um fyrir sig.
Loks lauk Mr. Lloyd George ræðu
; sinni, eftir þögn nokkra, og mælti
. ineð upplyftum höndum:
i “Varðmaður! Hvað er liðið næt-
, ur? Það er myrkt ennþá, og angist-
- arópin og kvalaveinin rjúfa hina
i þungu þögn næturinnar. En hinn
- gullni morgunroði er fyrir höndum,
5 og hinn hrausti æskulýður Bret-
; lands kemur með mörgninum heim
■ af hinum blóðstoliknu vigvöllum
; Evrópu, þar sem hin frábæra hug-
f prýði og hreysti þeirra liefir sýnt
i heiminum, að réttlætið er hinn bezti
frömuður karlmenskunnarr’ (Var
nú múgurinn orðinn feikna mikill,
og hélt Lloyd George þá áfram og
sagði:)
“Stríðið hefir kostað oss og kost-
ar mörg hundruð millíónir á ári, og
enginn maður getur vitað, hvað það
kostar áður en lýkur. Vér græðum
ekkert við það, og eg hefði skamm-
ast mín ao koma hér í kveld, að
biðja vandaða og hreinferðuga menn
að hætta lífi sinu til þess að græða
fé. Eg myndi aldrei gjöra það. En
að hætta þvi til þess, að bcrjast fyr-
ir frelsinu og ærunni og heimilun-
um sínum og virðingu þjóðanna, —
að berjast til þess að brjóta niður
þetta óþolandi, kúgandi, kveljandi
brennandi, rænandi, myrðandi her-
mannavald — það veit eg að synir
Englands eru fúsir að gjóra.
Þjóðsagnir.
SVIPUR’
Sögn (rú Margrétar ólsen.
Þegar ólafur sálugi Guðmunds-
son var læknir á Akranesi, stund-
aði hann berklaveikan sjúkling,
Sigurð Árnason að nafni. Nótt eina
dreymir frú Margréti, konu ólafs,
að hurðinni er hrundið upp; hún
vaknar í þvi og sér þá Sigurð
standa í dyragættinni i hvitum
hjúp og er hann sem ímynd dauð-
ans, náfölur í iandliti og augun
brostin og fallin inn. Henni varð
mjög bilt við sýn þessa og vakti
mann sinn. Þau gáðu að, hve fram-
orðið var og var klukkan nákvæm-
lega 3.
Nokkru síðar fréttu þau hjónin
lát Sigurðar og bar það saman, að
hann andaðist um kl. 3. Móðir hans
hafði orð á því við ólaf, að sonur
sinn hefði mjög þráð hann rétt fyrir
andlátið.
nRAUMVfSA.
Eftir sögn Þórfíar Gufímundssonar.
Skömmu eftir andlát ólafs Guð-
mundssonar, læknis á Stórólfshvoli,
dreymdi Þórð Guðmundsson, hrepp-
stjóra á Hala, að liann kæmi til sín.
Þórður spyr hann, hverni^ honum
liði; ólafur svarar þvi ekki', en hcfir
yfir vísu. Þórður sagði frá draum
sinmn, en mundi ekki visuna. —
Næstu nótt dreymir hann sarna
drauminn og skrifar hann þá vis-
una niður. Hún er svo:
Sá, sem hér i drotni deyr,
í dýrð hjá guði skartar;
heitt að þeim, já, hekt að þeim
hlúð er af öllu hjarta.
FJARS'tNI.
ifafíur sér tvivegts glafívakandi svip
fíismarcks.
Maður nokkur hér í bænum (R.-
vík), sem er kunnur að fjarsýni,
skýrr svo frá:
Klukkan 7.30 að kveldi þess 13.
okt. lá eg út af i sófa og horfði út i
bláinn; þá sé eg ait i einu óskýra
mynd fyrir framan mig; mvudin
skýrist þó smátt og smátt, og sé eg
brátt, að það er ríkiskanslari Bis-
marck. Hann var mjög likur því,
sem eg hafði séð hann á mynd, nem i
andlitið var lítið eitt blárra og
skeggið grárra. Svipurinn á andlit-
inu lýsti sárri sorg og gremju. Sýn
þessa sá eg á að gizka i 20 sekundur.
Daginn eftir á sama tíma bar íyrir
mig sömu sýn, og þá sá eg hana
skýrari og lengur; en útlit svipsins
var breytt, að vísu sá eg fyrst sorg-
ar- og gremju-svip á andlitinu, en
seinna yfirgnæfði friðar- og rósem-
issvipur á þvi.
1 hvorugt skiftið var eg neitt að
hugsa um Bismarck.
Sögumaður er greindur og areið-
anlegur maður; hann 1 vað oft bera
fyrir sig svipi manna, bæði lifandi
og dauðra.
Fyrirbrigði þetta, sem fjarsýni
heitir, er aipekt, og mun Visir ein-
hverntíma flytja ítarlega ritgjörð
um það.—Visir.
Meata frost í heiznL
Mesta frost, sem menn þekkja á yf-
irborði jarðarinnar hefir verið
mælt í þorpi því, er Wechojansk
heitir í Austur-Siberíu, og var 69
stig á Celsius.
Slíkur kuldi er meiri en svo að
menn geti gjört sér i bugarlund. —
Þýzkur visindamaður, er Middel-
dorf heitir, skýrir frá, hverju slíkt
heljarfrost fær orkað:
“Kvikasilfur er fyrir löngu frosið
saman í harðan málm og má táiga
það og slá til einsog blý. Járn verð-
ur kolhart og stökkt og stálöxar
hrökkva einsog gler. Tré verða
harðari en járn, sakir rakans, sem i
þeim er, og hvöss egg vinnur ekki
á þeim. Ef tréð er vei þurt, þá má
höggva það i sundur.
“1 snjónum marrar hátt, svo að
syngur og gellur við, þegar um hann
er gengið. Tvéir samferðamenn
heyra trautt Iwer til annars, þótt
þeir gangi samsíða. Þokumökkur
sveipast umhverfis hvern mann,
sem úti er, af andardrættinum, þvi
að andinn verður þegar að hrím-
þoku, og fá menn varla greint bver-
ir aðra.
Frostið vinnur mjög á skóginum.
Er þangað að heyra hvelli, dynki,
brak og bresti, þvi að greinir og
trjástofnar hrökkva i sundur án
þess við sé komið. Þungir dynkir
heyrast í jörðunni, er hún rifnar af
heljarmiklum frostsprungum. Þær
svelgja stundum tré og steina og
dunurnar heyrast fuila þingmanna-
leið”.
Það er furðanlegt, hversu menn
mega vel þola slíkan kulda. íbú-
arnir eru búnir þykkum loðskinn-
imi iiti við og jafnan er vindlaust
og heiður himinn, þegar frost* er
sem mest. Inni i hibýlunum Ioga
skíð á arni og skortir þar ekki næg-
an hita.
Umhverfis heimskautin er kuld-
inn ekki jafn grimmur. Friðþjófur
Nansen varð aldrei var við meira
frost í norðurför sinni, en 52 stig
á Celsius. 1 Grænlandi vita menn
mest frost 60 stig.
En mesta frost, scm kunnugt er i
heimi, hefir mælst 84 stig — og það
suður í Afriku, rétt yfir miðjarðar-
linunni. Þýzkir veðurfræðingar
tveir, Benson háskólakennari og
dr. Elias hafa gjört sér loftbelgi og
settu i þá hitamæla, er sjálfir sögðu
til eftir á, hvað hitinn væri minst-
ur. Þeir hleyptu belgjum þessum
60,000 fet i loft upp (þ.e. 2% danska
mílu) yfir Victoria-vatninu rnikla.
Þegar belgirnir komu niður sást, að
frostið hafði verið 84 stig á þessari
hæð.
Eðlisfræðingum hefir að visu tck
ist að framleiða miklu meira frost.
Kammerhugh, eðlisfræðingur i I.ei-
den á Hollandi (er fengið hefir Nó-
bels-verðlaun) hefir framleitt frost,
sem nemur 273 stigum á Celsius.
Þjóðsagnir,