Heimskringla - 30.09.1915, Page 4

BLS. 4.
HEIMSKBINGLA.
WINNIPEG, 30. SEPT. 1915.
HEIMSKRLNGLA.
(StofnutS 1886)
Kemur út á hverjum fimtudegi.
trtgefendur og eigendur:
THE VIKING PRESS, LTD.
Ver?5 blaT5sÍns í Canada og Bandaríkjunum $2.00 um árit5 (fyrirfram
borgab). Sent til Islands $2.00 (fyrirfram borgab).
Allar borganir sendist rábsmanni blatSsins. Póst eba banka ávís-
anir stýlist til The Viking Press, Ltd.
M. J. SKAPTASON, Ritstjóri H. B. SKAPTASON, Rábsmabur.
Skrlfstofa:
720 SHERBROOKE STREET, WINNIPEG.
P. O. Box 3171
Tal.sími Garry 4110
Fyrirspurn.
Hafa nokkrir af “Falcons” hock-
ey leikurunum gengið í herinn, eða
nokkrir af glimumönnunum? Spyr
eg af þvi flest ef ekki öll íþróttafé-
lög ensk hafa sent sína “representa-
tives,, og jafnvel allir meðlimir
sumra þeirra hafa gengið i herinn.
Það er ekki frítt við, að þessir is-
lenzku íþróttamenn dragi sig nokk-
uð mikið til baka. Vonandi eru þeir
ekki þýzk-sinnaðir. Pte.
* * *
Eins og menn sjá hér að ofan kem-
ur fyrirspurn frá hermanni (Pri-
vate) um það, hvort nokkrir af is-
lenzku íþróttamönnunum hafi geng-
ið i herinn. Vér vitum ekki af nokk-
urum, sem farið hafi, úr nokkuru i-
þróttafélagi íslendinga. En sé svo,
að það sé ekki rétt, þá biðjum vér
góða menn að leiðrétta það.
Það hefði verið mjög svo skemti-
legt, ef að einhverjir hinna ungu og
liraustu Islendinga hefðu lagt í leið-
angur þann. En menn verða að gæta
þess, að stríð þetta er svo langt í
burtu frá oss, að vér vitum eigin-
lega ekki af því; vér heyrum ein-
hvern óm af stríði einhverju voða-
legu, sem sagt er a@ sé einhvers-
staðar í Evrópu; en hugmyndir
þær, sem vér höfum um það, eru
allar í þoku, og þær snerta oss svo
lítið. Vér erum einhvern veginn ut-
an við það alt saman, finst oss. Vér
skiljum það ekki, eða hrindum frá
oss þeirri hugsun, að einnig vér sé-
um í stríði. Vér skiljum það vel, þeg
ar vér erum i kosningastríði. Þá er
enginn ráðalaus. Þá eru allir fljót-
ir til bragðs, hvar þeir skuli standa
og hvar þeir skuli fylkja og með
hverjum þeir skuli vera. Nei! Það
cr ekkert hik á mönnum þá, og því
harðari, sem slagurinn er, þvi glað-
ari fara menn út í hann.
En þetta strið þarna í Evrópu, —
það er nokkuð annað. Það kemur
mér ekkert við, hugsar margur. Og
það er enginn efi á því, að fjöldi
landa hér vill að Bretar vinni og
telja það sjálfsagt, að Bretar vinni.
Hina hliðina líta menn aldrei. Menn
hafa þó það traust á Bretum, að
þeir halda, að þeir geti ekki ósigur
beðið; þeir hljóti að sigra; það er
svo sem sjálfsagt. — En ef svo ó-
líklega skyldi fara, að Þýzkir sigr-
uðu, hvað þá? — Ef að þeir sigruðu
Rússann og Frakkann og Bretann!
Það er enginn efi á, að þeir eru
bardagamenn hinir hraustustu. Eng-
in þjóð hefir nokkurntíma verið
jafn útlærð í stríði sem þeir; engin
jafn vel undirbúin. Engin haft jafn
marga og góða herforingja. Engin
verið jafn samvizkulaus og misk-
unnarlaus í striði, sem þeir, og óhlut
vönd að öllum gjörðum sínum. —
Húnar og Hundtyrkir voru börn hjá
þeim, og eins hinir viltu Indíánar
álfu þessarar.— En efað þeir skyldu
nú sigra: taka hálft Rússland, all-
an norðurhluta Fraklands, brjótast
yfir ó England, eftir að hafa eyði-
Jagt og sökt öllum flota Breta! Ef
að þeir sigruðu nú, þrátt fyrir að-
dáanlega hreysti Breta og ráðsnilli
og drenglyndi, er þeir stukku út í
strið þetta, til að bjarga Belgum og
Frökkum, sem Þýzkir höfðu rofið
eiða við og níðst á (Belgum), —
þrátt fyrir alt gullið Breta og þeirra
óvinnandi flota. Ef að þeir skyldu
taka Canada upp í hinn feykilega, ó-
kljúfandi herkostnað, eða ef að þeir
tækju það herskildi? Það er að
eins floti Breta, sem á milli stendur.
Hvað þá? Höfum vér nokkuð hugs-
að út í það? Eða er það of hrylli-
legt að hugsa til? Þurfum vér að
byrgja augu vor, svo að vér sjáum
ekki þá hliðina?
Vér lifum hér í mestu velgengni,
allur þorri manna, — nema nokkrir
i borgunum. Vér syngjum, dönsum
cg leikum oss; vér sofum heitir og
notalegir í sængum vorum á hverri
nóttu; enginn háski eða dauðans
hætta hangir yfir höfðum vorum.
Vér sitjum rólegir heima, en Bretar
herjast, — berjast upp á lif og dauða
margar millíónir þeirra. — Þessar
þjóðir, sem nú standa að vígum,
verða að neita sér um alt. Ungverj-
ar, Tyrkir og Þjóðverjar, þessir ó-
vinir vorir, þeir neita sér um alla
hluti, þola sult og hungur og eigna
tjón; þeir biða rólegir dauða síns á
hverri stundu dags og nætur.
Slöndum vér neðar en þeir, hvað
sjálfsafneitun snertir. Stöndum vér
neðar en Tyrkinn, sem vér höfum
hatað einlægt síðan þeir rændu
nokkrum mönnum á Islandi? ósegj-
anlegar þrautir taka nú þjóðirnar
út, sem eru að berjast, og köld eru
hjörtu þau, sem ekki hugsa út i það.
En hins vegar má ekki telja nein-
um trú um það, að það sé stöðugur
glaumur og gleði á vígvöllunum.
Menn þeir, sem fara, líða þar þraut-
ir miklar, — svo miklar, að menn
hafa ekki huginynd um það hér, og
þeir eru einlægt í dauðans hættu,
að tapa lifinu, að særast stórum sár-
um, aflimast, svo að þó að þeir lifi
það af, þá geta þeir lifað við ör-
kuml alla æfina á eftir; eða þeir
geta orðið fangnir; og kuldann og
vosbúðina mega þeir búast við að
þola. Það væri glæpi næst að liggja
á þessu.
En á móti því er aftur skyldu-
ræknin við landið og mannfélagið,
sem menn búa saman við, og við
málefnin, sem um er verið að stríða,
i — frelsi mannkynsins á komandi
j tímum, frelsi og ærlegheit og orð-
j heldni, alt sem er heiðarlegt. Frelsi
I eða kúgun, lýðstjórn eða hermanna
I cinveldi.
Hvötin þeirra, sem fara, verður
að koma frá hjartanu; frá sannfær-
ingunni, fró lönguninni að vilja
berjast fyrir því, sem rétt er og satt;
írá mannskapnum eða þeirri hugsun
að vilja vera en ekki sýnast, vilja
í koma fram sem hraustir og hug
prúðir og sjálfsafneitandi menn, —
menn, sem geta neitað sér um, að
njóta gæða lífsins í ró og makindum
I og tekið upp á herðar sér allar þess-
| ar þrautir, — allan þennan háska,
| sem hermaðurinn daglega verður að
| þola, og mætt svo dauðanum róleg-
ir, hvenær sem hann ber að hendi.
Vér viljum endurtaka það, að
• skemtilegra hefði það verið, að
! fleiri íslendingar hefðu lagt i leið-
angur þenna, ef að þeir finna sig
1 menn til þess. En langt er nú siðan
^ forfeður vorir fóru í ferðir þessar,
I og lítil furða, þó að vér séum orðnir
! þeim afvanir og lítt fúsir í hreður
þessar. — En allra heilla viljum
: vér óska hverjum þeim, sem þann
lcostinn tekur. Dauðinn nær oss öll-
um fyrri eða síðar, og margt getur
verra fyrir manninn komið, én að
falla á vígvelli í baráttu fyrir góðu
málefni.
Hefnigirni Liberala?
Blöðin hafa verið að þukla um
þetta, sem haft er eftir Mr. Johnston,
lögmanni Sir Rodmonds Roblins, og
sem prentað er á öðrum stað hér í
blaðinu. Mönnum hefir þótt það
nokkuð freklega talað, og einkum
þegar það kom frá lögmanni, sem er
talinn með hinum lögfróðustu og
beztu i öllu Canada, og þó ennfrem-
ur þar sem Mr. Johnston er og hefir
verið gallharður Liberal alla sína
daga og er það enn í dag. Það er á-
kaflega hart að segja, að hér sé
hvorki lög eða réttur í landinu. Það
er hart á íbúum Maniloba, að þeir
skuli þola það. Það er hart á hinni
núverandi stjórn, að hún skuli láta
það viðgangast. Það er hart á dóm-
urum landsins, að verða að liggja
undir þvi. Og hefði maðurinn verið
smærri, sem sagði þetta, þá hefði
liann verið lótinn sanna orð sín eða
sæta hegningu fyrir, sem lög á-
kveða.
í tuttugu ár eða þar um hefir Mr.
Johnston verið við riðinn, sem sækj-
andi eða verjandi, í öllum hinum
mestu glæpamálum landsins, — og
menn skyldu ætla honum, að fara
ekki með fleipur, eða segja það, sem
hann þyrfti að taka aftur. Hann var
búinn að segja, að dómurum lands-
ins bæri ekki að dæma um þessi
mál, að hér væru erjgar sannanir
fyrir, að glæpur hefði verið drýgð-
ur. Hann var búinn að láta Horwood
aðalvitni stjórnarinnar — játa á
sig svo marga glæpi, sem þjóf og lyg-
ara og skjalafalsara og meinsæris-
reann, hvað eftir annað, að það
mátti segja, að i Horwood væri eng-
in ærleg tætla eftir; hann var allur
sundurtugginn og krassaður og
býsna viðbjóðslegur, þegar óhrein-
um iðrum hans var út snúið, svo að
menn gætu séð þau.
En þetta, sem Mr. Johnston sagði
um réttvísina: “The Crown in Mani-
toba is only a myth”, — það þótti
vist flestum nokkuð freklega talað,
og fjöldi manna trúði því ekki.
En nú kemur hraðskeyti frá Mr.
Johnston til Mr. A. J. Andrews, lög-
manns hér í borginni, og þverneitar
Mr. Johnston því, að hann . hafi
nokkurntima sagt þetta. Hann hafi
verið algjörlega misskilinn, þar sem
hann var að tala um, að pólitiskar
tilfinningar blinduðu ipenn í mál-
um þessum.
En ekki er óliklegt, að einhverjir
hafi hugsað líkt þessu, sem Mr.
Johnston er borið á brýn að hafa
sagt, og svo hefir ímyndunaraflið
lagað orðin af munni Mr. Johnstons,
og snúið þeim lítið eitt við eða lag-
að þau eftir tilfinningum sínum;
því að oft heyrist mönnum það, sem
þeir vilja á kjósa.
Með þessu er þá vindur þessi hinn
mikli lægður, — alténd ef að engir
verða til að blása í kolin.
Gjöf til hins fyrirhugaða
barnaheimilis á
Islandi.
Þann 24. september meðtók eg
nndirritaður bréf frá íslenzku kven-
félagi í Glenboro, Man., af þ. 22. s. m.
Hafa þær heiðurskonur lagt á vöxtu
gjöf til Barnaheimilis á íslandi, sem
eg er að berjast fyrir að koma á fót,
kr. 100 — hundrað krónur —, og vil
eg votta þeim mitt innilegasta þakk-
læti fyrir þessa gjöf þeirra, og óska
um leið að guð blessi starfið þeirra
og félagsskapinn, —- eins og eg vil
biðja, að fleiri réttu slíku málefni
hjálparhönd. “Margt smátt gjörir
“eitt stórt”, segir orðtakið. Bið eg guð
að gefa það, að eg fái víðar að slik-
ar gleðifréttir.
Virðingarfylst,
Jón H. Árnason,
Foam Lake, Sask.
* * *
Fátækur, ærlegur, vandaður og
vel gefinn landi vor, Jón H. Árna-
son, er að berjast fyrir því að’koma
upp barnaheimili á íslandi. Hann
hefir sett sér það fyrir lífsstarf, —
það er æfistarf hans, að því stefna
allar hans hugsanir. Það er hið
æðsta takmark, sem hann hefir sett
sér í lífinu. Hátt takmark og göfugt
takmark
Það er fremur sjaldgæft, að menn
rekist á menn, sem verulega með öll-
um sínum kröftum, með lífi og sál,
séu að berjast fyrir einni hugmynd.
Menn berjast fyrir sjálfum sérj fyrir
vinunum sínum, skyldmennum og
fjölskyldu. En að berjast fyrir hug-
mynd, fyrir stofnun, sem maðurinn
sjálfur getur eiginlega ekkert gott
haft upp úr — það er mjög sjald-
gæft; en göfugt er það, því getur
enginn neitað, þó að þeir vilji ekki
vera með að styrkja þetta.
Það gleður oss því stórlega, að
heyra frá konunum í Argyle eða'ís-
lenzka kvenfélaginu í Glenboro. —
Fyrstar urðu þær allra íslenzkra
kvenna hér vestan hafs til þess að
sinna þessu svo um munaði, sinna
því ekki ein og ein, heldur hópur
— kvenfélagið. Þær eiga mikinn
heiður skilið fyrir þetta. Og.komist
þessi stofnun upp á íslandi, þá er
enginn efi á þvi, að hún verður til
blessunar öldum og óbornum. Og
vér vonum að það verði. Þegar byrj-
unin er komin, þá gengur æfinlega
léttara. “Hálfnað er verk þá hafið
er”, segir eitt góða, gamla íslenzka
máltækið. Og vér óskum fyrirtæk-
inu heilla og hamingju og þeim öll-
um, sem að því styðja, — ekki síst
nianninum, sem hingað kom fyrir
ári síðan til að vinna að því.
Fyrirspurn.
Drengja og stúlkna
félögin.
Mr. H. F. Daníelsson kom núna úr
ferð sinni til Boys’ and girls’ Clubs
hér í nærsveitunum. Fyrst fór hann
til Stonewall. Þar var búnaðarsýn-
ing bænda, og einnig var þar sýning
á því, sem drengir þessar og stúlkur
liöfðu gjört, og var það bæði margt
og mikið og sýndi, hvað mikinn á-
liuga klúbbar þessir vekja hjá hin-
um ungu komanadi bor'gurum lands-
íns.
Svo fór hann til Selkirk, en þar
var sýningunni frestað, því að þar
voru allir af mesta kappi að vinna
fyrir Rauðakrossinn og hermenn-
ina. Það var aðdáanlegt að sjá, hvað
drengirnir og stúlkurnar höfðu gjört.
Þar voru yfir 130 stúlkur, sem höfðu
lært að prjóna i frítímum sínum á
skólanum: trefla, sokka, vetlinga,
peisur og umbúðir margskonar við
sár, skotsár, höggsár og beinbrot.
En drengirnir fóru í kring seinni
part laugardagsins, er hann var þar,
og söfnuðu um 600 vasaklútum, 3500
tímaritmn og blöðum, sem alt átti
að senda til hermannanna.
Á laugardaginn var hann á sýn-
ingu í Beausejour. Börn þar eru nú
á skömmum tíma farin að fara fram
hjá hinum fullorðnu; áhuginn er
orðinn svo mikill, að ekkert stendur
fyrir þeim. Sem dæmi má geta þess
að unglingsstúlka fékk fyrstu verð-
laun fyrir maís og turkeys og hænsni
og þó þurfti hún að keppa við full-
orðna með turkeys og hænsni. Maís-
inn, sem hún ræktaði, var 8 fet og
4 þuml. á hæð.
Nú ætlar Mr. H. F. Daníelsson að
fara á sýningar i Argyle, við Shoal
I.ake Camper og Ericksdale og víð-
ar.
1 Stonewall verður aftur höfð sýn-
ing, og verða þar sýndir allir þeir
munir, sem verðlaun fengu á hinum
ýmsu sýningum skólanna í sveitinni.
Þar verður dæmt um alt þetta, sem
börnin hafa fengið verðlaun fyrir,
og aftur gefin verðlaun þeim börn-
um, sem bezta hafa hlutina eða mest
og bezt hafa unnið. Þessi sýning
verður 2. október næstkomandi.
í fylkinu eru eitthvað um 50 slík-
ir drengja og stúlkna klúbbar, og
allir eru þeir sjóðandi af áhuga og
framtakssemi, og hver keppir við
annan, hvert barnið við annað að
gjöra sem bezt. Ef að þetta er ekki
mentun, ef að þetta er ekki að vekja
fjör og líf hjá hinum ungu, þá vitum
vér ekki, hvað ætti að gjöra það, og
ef að þetta er ekki vegurinn til að
gjöra barnið hugsandi og sjálfstætt,
og góða og nytsama borgara af hin-
um ungu konum og körlum lands-
ins, kenna þeim félagsskap og ala
og efla sannan bróðurhug og mann-
kærleika, — þá er ekkert til sem
gjörir það.
Vilna fyrr og nú.
Það hefir oft verið talað um borg-
ina Vilna seinustu vikurnar, jafnvel
í tvo síðustu mánuði, siðan Nikulás
hertogi fór að láta flytja alt sem fé-
mætt var úr henni. Hann var búinn
að sjá það fyrir, að sá tími kæmi, að
þeir yrðu að láta Þjóðverja taka þá
borg. Hún hefir verið eitt agnið á
línunni, sem hann lagði fyrir óvini
sína.
Það var árið 1812. Þá var mikið
af mönnum í Vilna, því að þá var
það um tíma áfangastaður Napóle-
ons mikla, er hann fór herferð sína
inn i land Rússanna. Hinn 12. júní
liafði Napóleon farið yfir landa-
mæri Rússlands. Þann 25. júni frétti
Alexander Rússakeisari, að hann
hefði farið yfir Niemen, og rann þá
Alexander svo í skap, að hann hét
því að láta aldrei undan og semja
engan frið meðan nokkur óvinanna
væri innan landamæra Rússlands.
1 Vilna var alt uppi til handa og
lóta. Enginn átti von á þessu og eng-
inn vissi, hvað gjöra skyldi. En þá
voru Rússar svo hepnir, að hafa þar
ágætan foringja af frönskum ættum,
Barclay de Tolly, einhentan mann;
h ifði hann mist annan handlegginn
fyrir mörgum árum, í einni orust-
unni. Hann sýndi fram á, að eina
ráðið væri að halda undan einlægt,
lengra og lengra, berjast sem minst,
en lokka Napóleon inn í Rússland,
og láta svo veturinn og frostin sjá
fvrir honum og öllu þessu ógrynni
i:ðs, sem hann hafði með sér, 500
þúsund, eða hálfri millíón manna.
Þeir voru sem sandur á sjávar-
ströndu, hermenn hans, og Barclay
sá það glögt, að það var ekki til
r.eins að reyna bardaga við hann, og
\<ir hann þó hraustur og hugrakkur
maður.
Barclay hélt undan til Drissa,
n.okkuð austan við Dvinafijótið og
Dvinaborgina, og þegar Napóleon
kom á eftir þá hélt Barclay einlægt
iengra og lengra undan . Nokkrum
oiigum eftir að Barclay fór frá borg-
inni Vilna, kom Napóleon þangað
og settist að í sama húsinu, sern Al-
exander keisari hafði búið i fyrir
nokkrum dögum. Napóleon var þá
með 500,000 eða hálfa millíón
rnanna, hinn langmesta her, sem
hann nokkru sinni hafði. Þetta var
í júnímánuði 1812. Þá var borgin
Vilna full af hermönnum Napóleons
af öllum þjoðum Vestur-Evrópu. —
Menn þessir voru glaðir og kátir;
jreir þóttust vissir að leggja undir
sig alt Rússland, enginn gat móti
þeim staðið; í hverri orustu unnu
þeir sigur, en aumingja Rússinn
flýði og fór svo hart undan, að þeir
komust aldrei í ærlegan slag.
En 8. desember komu þeir aftur
að austan. Murat var þá fyrir þeim
Hann kom með eitt þúsund menn
aftur. Og þá var Napóleon sjálfur á
brunandi ferð til Parísar borgar. En
slóðin eða röstin líkanna, sem einu
sinni voru hermenn hans, lág nær
óslitin um sléttur Rússlands og Vol-
liyniu og Póllands og Þýzkalands.—
Veturinn á Rússlandi var búinn að
siá fyrir þessum 500 þúsund her-
mönnum hans og Kósakkarnir hirtu
það, sem uppi stóð.
Vilna er borg á stærð við Winni-
peg, gömul borg með mörgum forn-
menjum. Þar er höll keisara, vegleg,
og dómkyrkja hins heilaga Stanis-
lásar. Háskóli var þar einu sinni
fi ægur, en honum ' hefir nú verið
lokað um hálfa öld. Var það gjört i
hefndarskyni fyrir upphlaup Pól-
verja. 1 borginni Vilna er raunar
ar mikið af Pólverjum; en áður var
hún höfuðborgin í furstadæminu
Lithuen (Lithauen).. Oft hefir þar
skift um húsbændur og hafa þar ým-
ist ráðið Pólverjar, Svíar eða Rúss-
ar. En Rússar hafa haldið henni sið-
an seinasta skiftingin fór fram árið
1795.
1 hernaðarlegu tilliti gjörir það
lítið til, hverjir halda Vilna. Gagn-
semi borgarinnar fyrir Rússa var
lokið, þegar Hindenburg gat rekið
fleyginn riddaranna að norðan yfir
járnbrautina frá Vilna til Dvina ná-
lægt þorpinu Sventsiany, og Leó-
pold frá Bajern var kominn að Szcz-
ara ánni að sunnan. Það var þá orð-
inn háski að sitja í Vilna, þar sem ó-
vinirnir voru á þrjá vegu og Rússar
hlutu að gefa hana upp fyrri eða
siðar. Og mú vera, að þeir hafi hald-
ið henni full lengi, og fari svo að
þeir tapi miklu af mönnum þar, þá
iná kenna það því, að þeir hafa ekki
fylgt ráðum Nikulásar. Hann var
búinn að sjá alt þetta fyrir.
Það er annars nokkuð líkt með
þeim Barclay de Tolly og Nikulási
hertoga. Barclay bjargaði Rússum
þarna árið 1812, og breytti þá þvert
á móti vilja Alexanders keisara og
var svo rekinn þegar Rússar seinna
héldu frá Smolensk og skildu hana
eftir í björtum loga. Nikulás bjarg-
aði Rússum aftur núna og var send-
ur burtu suður i Kákasus.
uðu að tryllast. Þeir fyltust meirí
og meiri ofsa með degi hverjum, og
þeir voru hlýðnir foringjum sínum.
og svo vanir harðneskju, hrakning
um og illri aðbúð, að þeim bilaðí
aldrei hugur, hversu miklar. sem ó-
farirnar voru, og hversu langt sem
þeir urðu undan að renna og horfa
á logandi borgir og bygðir, sem þeir
urðu að yfirgefa.
Seinasta kveðja frá Stead.
Nýlega segir ‘Wendsyssel Venstre-
blad’, að flösku hafi rekið á land-
sunnan við Fredrickshavn. í flösk-
unni var miði með þessu árituðu á
ensku:—
“Good by, Emma- Þetta er sein-
asla kveðja min. Eg vona, að þú fáir
hana. Eg er i lífsháska og vildi að
eg hefði fylgt ráði þinu og setið kyr
heima. .. ^
“Þinn einlægur,
Mr. Stead,
af gufuskipinu Titanic.”
Hinumegin á miðanum stóð:
“Mr. Stead. No. 4 Cabin.
S. S. Titanic”'
Tilsögn í ensku og al-
þýðuskóla-fögum.
Margir landar, sem nýkomnir eru
að heiman, eiga erfitt með að fá
vinnu af þvi þeir skilja ekki eða tala
þessa lands mál.
Aðrir sitja í sama stað ár eftir ár
og fá ekki verðskuldaðar stöður, af
þvi þeir hafa ekki átt kost á, að
læra að lesa og skrifa ensku rétt.
1 mörgum tilfellum, þar sem for
eldrar eiga bágt með að koma börn-
um sínum á skóla (ekki sízt ef þau
eru orðin stálpuð fyrir þann bekk,
sem þau sitja í), þá er það nærri
undantekningarlaust af því, að þau
eiga í stríði með eitt eða fleiri fög
og fá ekki sérstaka tilsögn í þeim.
Enn aðrir unglingar hafa hætt í
lægri bekkjunum; en langar nú,
þegar komið er á fullorðins árin, til
þess að byrja á einhverri nýrri at-
vinnugrein, er útheimtir í það
minsta alþýðuskólamentun til grund
vallar, — en geta ekki fengið sig til,
að setjast aftur í skólabekk með
börnum, né mega eyða árum í það.
Stúdentar utan úr bygðum eiga
oft örðugt með ýms fög sín, aðal-
lega af því þeir eru stirðir í ensku.
Sérstaklega er það composition,
málfræði og literature.
Undirrituð vill veita tilsögn mót
mjög sanngjarni borgun, hverjum
þeim, sem þessu líkt stendur á fyrir.
Til þeirra, sem eru viljugir að taka
tilsögn með öðrum, eru þrjár lexíur
(hálfur annar klukkutími í hvert
skifti) fyrir dollar. Fyrir sérstaka
tilsögn (einn nemandi út af fyrir
sig) 50c á klukkutímann.— Borgist
vikulega eða eftir samningi.
Ef nógu margir nemendur fást,
verð eg til að taka á móti þeim í
hentugri kenslustofu 1. október
næstkomandi.
Skrifið mér sem fyrst öll, sem
viljið sinna þessu.
Vinsamlegast,
STEINA J. STEFANSON.
Suite 5, Acadia Block, (Victor St.)..
ÁGRIP AF REGLUGJÖRÐ.
um heimilisréttaríund í Canada
Norðvesturlandinu.
Á kortinu sýnist mönnum leiðin
löng nokuð frá Warshau til Vilna;
en aðalatriðið er það, að nú er vet-
urinn á leiðinni og óvinirnir eiga
eftir að komast inn í hið eiginlega
Rússland, og svo að komast út það-
an aftur. Þeir eru nú ekki komnir
lengra, en Napóleon var kominn í
júnímánuði 1812, og ófarir hans
komu hvað mest af því, að hann var
of seint á ferðum. Herskarar Þjóð-
verja hafa nú vaðið yfir Polen og
Lithúaníu; en þeir eiga eftir að
stíga fæti sínum á rússneska lóð. —
Ennþá hafa þeir ekki gjört það, ekki
á hið forna og eiginleag Rússland.
Lithúanar eru slafnesk þjóð, sem
Rússar hafa lagt undir sig, og bæði
þeir og Lettarnir eru einkennilegar
þjóðir eins og Pólverjarnir. En til
Lithúaníu heyra fylkin öll austur af
Póllandi og Prússlandi (Austur-
Prússland). En fylki þessi eru: Kúr-
land, Kovno, Vilna og Grodno.
Hindenburg marskálkur á enn
eftir að fara yfir Dvina fljótið til
þess að jafnast á við Napóleon hinn
mikla árið 1812, og tíminn fer að
verða naumur.— Rithöfundur éinn,
sem ritað hefir um herferð Napóle-
ons, segir á þessa leið:
“Þegar óvinirnir brutust inn á
Rússland, var sem allir Rússar ætl-
Hver, sera heftr fyrlr fjölskyldu a*'
sjá eöa karlmaöur eldrl en 18 ára, get-
ur tektö helmtllsrétt á fjórtSung úr
section af óteknu stjórnarlandl í Mant-
toha, Saskatchewan og Alberta. Um-
sækjandl veröur sjálfur aö koma &
landskrifstofu stjðrnarinnar, eöa und-
lrskrlfstofu hennar i þvi héraöi. 1 um-
boöi annars má taka land á öllum
landskrifstofum stjðrnarinnar (en ekkl
á undir skrifstofum) meö vissum skll-
yröum.
SKYLDUR.—Sex mánaða ábúö og
ræktun landsins á hverju af þremur
árum. Landnemi má búa meö vlssum
skilyrðum innan 9 mílna frá heimilis-
réttarlandi sínu, á landi sem ekki er
minna en 80 ekrur. Sæmilegt ivöru-
hús verður aö byggja, aö undanteknu
þegar ábúöarskyldurnar eru fullnægö-
ar innan 9 mílna fjarlægö á öðru landl,
eins og fyr er frá greint.
1 vissum héruöum getur góöur og
efnilegur landnemi fengiö forkaups-
rétt á fjóröungi sectionar meöfram
landl sínu. Verö $3.00 fyrir ekru hverja
SKYLDUR—Sex mánaöa áhúö á
hverju hinna næstu þriggja ára eftir
aö hann hefir unniö sér inn eignar-
bréf fyrir heimilisréttarlandi sinu, og
auk þess ræktaö 50 ekrur á hinu seinna
landi. Forkaupsréttarbréf getur land-
nemi fengiö um leiö og hann tekur
heimilisréttarhréfiö, en þó meö vlssum
skilyröum.
Landnemi sem eytt hefur helmilis-
rétti sínum, getur fengiö heimilisrétt-
arland keypt í vissum héruöum. Verö
$3.00 fyrir ekru hverja. SKYLDIIR—
Veröur aö sitja á landinu 6 mánuöl af
hverju af þremur næstu árum, rækta
50 ekrur og reisa hús á landlnu, sem er
$300.00 viröi.
Bera má niöur ekrutai, er ræktast
skal, sé landiö óslétt, skógi vaxiö eöa
grýtt. Búpening má hafa á landlnu I
staö ræktunar undir vissum skllyröum.
W. W. CORY,
Deputy Minister of the Interior.
Blöö, sem flytja þessa auglýslngu .
leyfislaust fá enga borgun fyrir.