Heimskringla - 27.01.1916, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 27. JANÚAR 1916.
« EI M S K R i N G L A.
BLS. 3
Jóhann Arnason
Anderson.
Víi hefir þú, bróðir, lagt þá leið,
Sem liggur til morgunroða,
Og sú var þér opin gatan greið
l gegmun skcr og boða.
Hinn sterki vængur, vor sem ber
Úr vorum lifsins hörktim,
Hann kemst nú að cins eftir þér
Xð eigin landamörkum.
l>ar stöndum við og horfum hljóð
t hæða-djúpið bláa,
.1 kyrra stjarna geisla-glóð
i geimnum, viða, háa.
Og hver scm sýnin andans er,
Vor augu sjá það bara:
Að gcstir erum allir vér,
Sem alt af koma og fara.
Og þú ert farinti! Skýlaus skín
t skuggann harms þin minning,
Um grafar-djúp og dauðalín
Þin dagbjört vinakynning. —
.1 blómakrómtm hrímið hrin
Og hvítna grænir vellir,
En tár af augum ekkjan þín
í cinvcrunni fellir.
Við kveðjum þig með þökk og yl
Og því scm Ijóð ei taka.
Hve sælt að finna falslaust til
Og fá að sjá til baka. —
Og hvert svo helzt sem bgrinn ber
Þann boðskap, sem er mestur,
Er gott að koma og kgnnast hér
Og kveðja og vera gestur.
(Undir nafni systkinanna).
K.
Hann léít að heimili sínu í Seattie
Wash,, þann 3. dag októhermánaöar
1915, eftir langvarandi og þungar
þjáningar. l»að var krabbamein, sem
<iró hann til dauða, -og hafði hann
rænu fram í andlátið. — Sira Jónas
Sigurðsson flutti líkræðuna; en út-
förin var að öllu leyti kostuð af The
International Long-Shore Men’s IJn-
ion, því Jóliann hafði verið með-
timur þess félags í rúnt þrettón ár.
Jóhann sál. var fæddur að Mar-
bæli í Seiluhreppi i Skagafjarðar-
sýslu þann 27. dag marzmánaðar
1864. Foreldrar hans voru þau hjon-
in Árni Jónsson, bóndi á Krithóli, og
Elisabet Jónsdóttir. I)ó Árni 27. des-
eraber 1865 (þegar Jóhann var á
öðru ári), og orti Hjiálmar skáld
Jónsson í Bólu eftir hann fagurt og
kraftmikið kvæði og lýsir Árna st ^
mannkosta tnanni. ElleJu árum sið-j
ar (1876) fluttist Elísabet frá Krit-j
hóli með börn sin til Ameriku. Natn'
hún land í Árnes bygð i Nýja ís- j
landi, og er nú jórnbrautarstö'ðin j
Arncs á þvi landi. Var Elisabet
kjarkmikil kona, gáfuð vel, glað-
lynd og gjafmild, og scrlega vinföst
og trygg. og má telja hana í fremstu
röð íslenzkra kvenna, þeirra, er
komið hafa vestur um liaf. Hún
misti Árna, yngsta son sinn, úr ból-j
unni, og varð að þola Jtrautir þær <»gj
erfiðleika, sem frumbýlingslifið ij
Nýja fslandi hafði í för tneð sér.
Árið 1879 (eða 1880) fluttist hún tilj
Winnipeg. og bjó þar með börnuinj
sínum. Hún dó þanu 28. apríl 1889. j
Jóhann sál. dvaldi að eins tvö ár|
t Nýja íslandi. Ilann var fermdur þarl
af sira Páli boriákssyni, árið 1878,
og var þá rétt fjórtán vetra gamail.
Það satna vor fór hann til Winnipeg,
og komst þar strax í vvinnu hjá
frönskum kaupmanni, setti seldi
verzlun sina, sex ntánuðum síðar,
með þeim skilmálum. meðal annars,
að hinn ungi islenzki drengur fengi
þar áframhaldandi atvinnu. ög var
Jóhann í þjónustu þess, er tók nú
við verzluninni, i sjö ár sanifleytt,
og reyndist móður sinni stoð og
styrkur. — Árið 1881 byrjaði hann
að stunda nám við verzlunarskóla í
Winnipeg, og gekk á þann skóla í
þrjá vetur (1881-2-3), og hlaut tvis-
var verðlaun fyrir fegurstu rithönd
i sínum bekk, Var prófessor Lind-
say kennari hans og þótti mjög vænt
um hann, og dáðist að þe.ssum unga
útlending, sem vann i búðinni alla
virka daga. en stundaði bókfærslu-
uám á kveldin. Vorið 1885 (eða
1886) byrjaði .lóhann dálitla verzl-
un, á eigin reikning, á Aðalstrœtinu,
rétt fyrir norðan Notre Dame S-treet
East. Seldi hann aðailega aldini,
brjóstsykur, vindla o. s. frv.. og gekk
honum fremur vel. En eftir rúm tvö
ár brann búðin hans, ásamt fleiri
bygginguin, til kaldra kola, og misti
hann þar aleigu síiia. — Um þetta
leyti fór hann, ásamt Frímanni B.
Anderson, ineð nokkrum íslending-
um, nýkomnum að iheiman, til Qu’-
Appelle-dalsins í Saskatchewan, og
leiðbeindi þeim, sem settust þar að,
og þótti hann lipur og hjálpsamur.
Þann 22. dag desembermánaðar
1889 kvæntist hann og gekk að eiga
ungfrú Arnfriði Jóhannsdóttur Jó-
hannssonar, bónda að Hallson, N.
Dak., systur Eggerts Jóhannssonar,
fyrverandi ritstjóra Heimskringlu.
Hún er góð kona og gáfuð vel. —
Fluttust hin ungu hjón vestur til
Seattle, Wash., fám dögum eftir að
þau giftust, en komu aftur austur
um vorið 1896, og dvöldu þá árlangt
hjá fólki Arnfríðar, — fyrst hjá föð-
ur hennar að Hallson, N. Dak., og
svo hjá Eggerti bróður hennar, sem
þá átti heima i Winnipeg. F'ór Jó-
hann sál. þessa för austur á slétturn-
ar sér til heilsubótar, að ráði iækn-
is síns, þvi hann hafði lun tima ver-
ið heiisuveill. — Vorið 1897 lagði
hann aftur af stað vestur; vann um
tíma í Rossland, B. C., og var hálft
annað ár ráðsmaður á Columbia-
hótelinu í Revelstoke, B. C. — En
hann langaði alt af að hafinu —
hann kunni ætíð bezt við sig niður
við sjóinn — og þess vegna fór hann
aftur til Seattle í marzmánuði 1899.
Voru þá þrír vinir hans þar að búa
sig til Yukon-ferðar — í gull-landið
— og var Bergvin kaupinaður Juns-
son, æskuvinur hans frá Winnipeg,
einn af þeim. Slóst hann þá í förina
með þeim, og sigldi frá Seattle þann
30. aprilmánaðar, áleiðis til Yukon.
Á þeirri ferð upp til Dawson sýndi
Jóhann, eins og oftar, að hann var
sannur þrekmaður og karhnenni,
þvi oft reyndi þá á þol og hugrefcki,
eins og til dæmis: á ferðinni yfir
Chilcot-klif, þar sem svo margir
fórust i snjóflóðuin veturinn áður;
og eins við Lakc La Barge, þar sem
þeir félagar urðu að smíða sér bát
og biða eftir að ís leysti af vötmun.
Eftir þriggja vikna bið lögðu þeir af
stað, og náðu til Dawson meir en
sólarhring á undan þeim, sem kná-
legast fylgdu á eftir. — Jóhann vann
við Dominion Creek-námana (um 43
mílur frá Dawson) í hálft annað ár,
og vann ýmist í gullnámunum cða
við skógarhögg, og þótti jafnan hinn
duglegasti verkmaður. En ekki varð
hann ríkur maður. — Þegar hann
kom aftur frá Yukon, settist hann að
fyrir fult og alt í Seattle, og vann
þar aðallega að því, að ferma og af-
ferma skip, og var hann eins og áð-
ur segir, meðlimur The lnternation-
al Long-Shore Men’s Union. Hann
var vel metinn af öllum, sem kynt-
ust honum, og var oft settur i trún-
aðar-stöðu, bæði við kosningar, i
Seattle, og annað, og leysti hann
ætíð verk sitt af hendi með rögg-
semi, vandvirkni og trúmensku.
Synir Jóhanns sál. eru hjá Arn-
fríði móður sinni i Seattle: Jóhann,
17 ára; Arnold Edivin, 13 ára, og
Elmore Godfreg Louis, 9 ára. — Af
systkinum hans eru þrjú á lifi, og
eru þau öll í Manitoba: Mrs. Anna
Baker, i Langruth; Jón Anderson,
bóndi í St. Andrews, og Mrs. Elísa-
bet Þuriður Polson, á Gimli. Eru öll
J>au systkini að verðugu mikils met-
in; J»au dru vinföst og miklum
mannkostum búin, eins og það ætt-
fólk alt.
Jóhann sál. Árnason var friður
maður sýnum og bjartur yfirlitum,
tæplega meðalmaður á hæð, en þrek-
legur mjög og karlmenni að burð-
um. Hann var góðum gáfum gædd-
ur og mann'kosta-maður, var þéttur
í lund og sagði hiklaust og blátt á-
fram það, sem honum bjó í brjósti,
hvort sein öðrum líkaði betur eða
ver. Fastur var hann í ölium skoðun-
um og einarður flokksmaður í opin-
beruin málum. 1 trúmálum var hann
frjálslyndur, en frábitinn öllum deil-
um um þau efni. Hann var hjálpfús
og gjafniiidur, eins og alt fólk hans,
og þungt mundi honum hafa fallið,
að láta J»urfandi mann ganga alls-
lausan frá dyrum sínum. Og trygg-
ur var hann og vinfastur. Sá, sem
varð einu sinni vinur hans, var alt
af vinur hans; og þeir, sem þektu
hann bezt, þeir unnu honum mest,
þvi þeir einir kunivu að mcta hann
og skilja. Og hversu erfið, senv lífs-
kjörin stundunv voru, hversu grýtt
brautin, og brött brekkan, var hug-
ur hans óskiftur við heimilið, því
hann elskaði það af öilu hjarta, og
var ástrikur eiginmaður og faðir.—
í 'stuttu máli: hann var i orðsins
fvlstu merkingu drengur góðúr, en
lvann “batt efcki ætíð bagga sína
sönvu hnútum” og alment á sér stað.
Hann var ungbarn, þegar hann misti
föður sinn, kom hingað til lands á
tólfta ári, varð að þola þrautir frum-
býlingslifsins i Nýja íslandi, fór á
fjórtánda ári einn síns liðs til ann-
ara þjóða manna, varð að viniia
myrkranna milli til þess, að geta
lifað, og stundaði þó jafnframt skóla
nám á kveldin og borgaði sjálfur
fyrir kensluna. Það reyndi á þol og
staðfestu hjá ungum útlending. að
brjötast þannig áfram, og hlaut að
gjöra hann nokkuð sérkcnnilegan,
eins og fleiri, sem við þær þrautir
Forseti Frakka á vígvelHnum.
Yzt tli nasgri hanöar cr Poincare Ior»,eti Irakka, en í miöjunni er Joffre
yfirforingi; Poincare er at5 heimsækja Joffre á aöalstötSvum yfirforingjans og
líta yflr herskarana.
höfðu að striða. Á þeim árum gat
enginn komist áfram á þann hátt,
ncina sá, er gæddur var frábærum
hæfileikum, atorku, áræði og þoli.
— Það var Jóhann sál. Árnason og
jafnaldrar hans, senv komu frá ís-
landi um sama ieyti og hann, sem
inést og bezt unnu að því, með ráð-
vendni, atorku og gáfunv, að konva
þjóð sinni i gott álit hjá cnskumæl-
andi fólfci í Manitobá, þvi allir
vildn þessir ungu menn tslcndingar
veru, og þeir voru brautryðjendur í
nýbygð (slendinga í Vesturheimi. —
Og þökk og heiður sé þeinv öllum.
Jóhanns sál. er sárt saknað af vin-
um hans og ættingjuin og öllum, sem
kyntust honunv. En sárastur er sökn-
uðurinn hjá drengjunum hans ungu
og efckjunni; þau elskuðu hann svo
hcitt, eins og hann elskaði þau, -—
hann var þeinv att í öllu, eins ogþau
voru honunv alt.
Blessuð sé minning hans.
J. M. H.
Elskan min! Æfiskeið þitt
Var oftlcga torsótt og þungt;
En hönd þin var alla tíð holl og
trunst,
Og hjartað þitt sifelt ungt. ■
l‘ó grýtt væri gatan og brött,
Var gangan mrð þ é r ekki ströng;
Þú rcgndist mér ávalt svo trgggur
og trúr,
Og tiðin mér fansl ekki löng.
En skilnaðar-stundin kom skjótt,
Og skýbólstra dró fgrir sól;
Og drcngjunnm okkar fanst dimt og
kall
Og dauflcgt um siðustu Jól.
Harmur i hjarta mér býr;
En hug mitiiim svalar það bezt.
Að annast um drengina okkar þrjá,
Sent iinnir þii heitast og mest.
Hvildin er sárþjáðum sæt.
Og sofðti nú, elskan niin!
Æskuglöð kem eg svo innun skamms
Vfir á landið til þin.
(Undir nafni ekkjunnar).
./. M. tt.
Rússneskt stcrvirki.
Járnbraut frá Pétursgarði norður á
Bjarmaland.
ófriðurinn leggur nviklar hömlur
á verklegar fratnkvæmdir, meðal
þeirra þjóða, sem í honum eiga, sem
eðlilegt er. Starfskrafti sem incstum
er nú beitt að þvi. er að hernaði lýt-
ur, og hið sama er um fjármagn rikj-•
anna að segja. En sú bót er þó við
böli því, þó að lítil sé, að hernaðar-
þarfirnar eru svo margvíslegar, að
ýmislegt, sem gjört er til að uppfylla
þær, getur komið að góðum notum
síðar, þegar friður er á kominn. —
Svo er til dæmis uin hið mikla verk,
sem Rússar hafa látið franikvæma
nú i ár, járnbrautarlagninguna frá
Pétursgarði norður að Ishafi.
Það virtist, sem i flest skjól væri
fokið fyrir Rússum með hernaðar-
aðdrætti, er Þjóðverjar gjörðu þeim
ófrjálsan veg um Eystrasalt og Tyrk-
ii; hönnuðu þeim umferð alla um
Sæviðarsund. Þeir áttu þá eigi eftir
nema eina höfn, sem þeir höfðu
greiðan aðgnng að, en það var Ark-
angelsk við Hvitahaf. En sá galli er
á þeirri höfn, að hún er frosin mik-
inn part vetrar og var þá Rússland
hafnlaust allan þann tima.
Út úr þessuin vandræðum sinum
lögðu Rússar í það stórvirki siðast-
liðinn vetur, að byggja járnbraut
alla þá leið, er fyr um getur. Svo er
mál ineð vexti, að á norðurströnd
Kolaskagans. er liggur milli Hvíta-
hafs ng Fitvnmerkur, eru hafnir góð-
ar. Og þann kost hafa þær fratn yfir
Arkaugelsk-höfnina, að ísalög eru
þar eigi meiri en svo, að vel má
ryðja skipum veg með isbrjót, jafn-
vel þegar þau eru hvað mest. —
Strönd Kolaskagans kallast nú Mur-
nianströnd, en áður var hún að nor-
rænu máli ne.fnd Bjarmaland.
Gróðurlítið, fáment og fátæklegt
injiig er þar nvrðra; en þó hefir
bærinn Alexandrovsk, sem í fyrstu
átti að verða cndastöð járnbrautar-
i innar og unv leið aðalhafnarstaður-
! inn þar á ströndinni. um 2,000 ibúa.
! En nú hefir þeirri fyrirætlun verið
breytt og hefir litið fiskimannaþorp,
Semeuova, verið valið fyrir en<la-
stöð brautarinnar.
Þegar þú þarfnast bygginga efni eða eldirið
D. D. Wood & Sons.
Limited
Verzla með sand, möl, muiin stein, kalk,
stein, lime, “Hardwall and Wood Fibre"
plastur, brendir tígulsteinar, eldaðar pípur,
\
sand steypu steinar, “Gips” rennustokkar,
"Drain tile,” harð og lin kol, eldivið og fl.
Talsími: Garry 2620 eða 3842
Skrifstofa: Horni Ross og Arlington St.

Í>AÐ VANTAR MENN TIL
Að læra
Automoblle, Gas Tractor IT5n 1
bezta Gas-véla skóla i Canada.
t»ab tekur ekki nema fáar vikur
aí lœra. Okkar nemendum er
fullkcmlega kent ab höndla og
gjöra viö, Automobile, — Auto
Trucks, Gas Tractors, Statlonary
og Marine vélar. Okkar ókeypls
verk veitandl skrifstofa hjálpar
þér aö fá atvinnu fyrir frá $60
til $125 á mánuöi sem Chauffeur
Jitney Driver, Tractor Engineer
eöa mechanlc. KomiÖ eöa skrif-
1Ö eftir ókeypis Catalogue.
HemphiIIs Motor School
«43 Mnln Sl. WinnlpeK
Að læra rakara iðn
Gott kaup borgaö yfir allan ken-
slu timann. Ahöld ókeypis, aö-
eins fáar vikur nauðsyniegar til
að lœra. Atvinna útveguö þegar
nemandi útskrifast á $15 upp i
$30 á viku eða viö hjálpum þér
ah byrja rakara stofu sjálfum
ogr gefum þér tœkifœri til aö
horgra fyrir áhöld og þess háttar
fyrir lStitS eitt á mánuöi. t>ah
eru svo hundruhum skiftir af
plássum þar sem þörf er fyrir
rakara. Komdu off sjáhu elsta
og stœösta rakara skóla i Can-
ada. VaraÖu þigr fölsurum.---
SkrifatSu eftir ljómandi fallegrl
ókeypis skrá.
HemphiIIs Barber College
Cor. KÍngSt. nnd l'aclflc Avcnue
WINNIPEG.
I útihú í Regina Saskatchewan.
Vegalengdin frá Pétursgarði norð-
ur að Semenova, er um 1100 rastir.
Járnbrautarlagnvng um þetta svæði
er afarmiklum erfiðleikum bundin,
og er gjört ráð fyrir, að kostnaður-
inn verði um 120,000 kr. fyrir röst
hverja. Járnbrautin kostar þvi, þeg-
ar hún er fullgjörð, um 130,000,000
krónur.
Nægan hafa Rússar rnannaflann,
og varð þeim ekki skotaskuld úr að
útvega svo rnikið vinnulið, sem
þurfti til þessa verks. Söfnuðu þeir
i skyndi saman 30—40 þús. manns,
er síðan hafa uivnið nótt sem dag að
stórvirki þessu.
Verkið hefir að mifclu leyti farið
fram undir stjórn rússneskra verk-
fræðinga. En nú i seinni tið hafa
verið send þangað mörg þúsund
þýzkra og austurrikskra herfanga,
til að vinna þar, og i þeinv hóp eru
all-nvargir verkfræðingar. Hafa þeir
nú umsjón á verkinu ásamt hinunv
rússnesku. Og svo mikið lið hefir !
verið að þeinv þar, að talið er vist, I
að járnbrautarlagningunni hefði eigi
orðið lokið á þessvi ári, ef Rússar |
hefðu verið einir um hituna.
að eg skifti litura. En eg herti upp
hugann og lagðist til sunds.
Eg konvst brátt alla leið að sjö-
unda stólpanum, og gat haldið mér
föstum á honum inni undir brúnni.
Eg brá svo upp rafmagnslampanum
og fann tundurþráðinn. Eg hrökk
við. þvi eg heyrði skot rétt i þvi.
| Eg heyrði að hlaupið var fram á
j brúna og skildi að nú var teflt um
lif og dauða. Eg teygði úr nvér og
náði i þráðinn, kveikti i honuin og
henti mér svo á kaf. Eg synti af öll-
unv mætti. Eg heyrði að þeir komu
á báti og var hræddur um, að eg
yrði tekinn höndum.
Þá heyrði eg ógurlega.bresti. Brú-
in sprakk i loft upp og allir sem á
henni voru. Eg stakk mér i kaf og
synti sem mest eg nvátti, cn fanst
nvér ekki miða neitt áfram. Minút-
urnar urðu að klukkutímum, en á-
fram bar nvig, og eg var dauðþreytt-
ur og nötraði allur, þegar eg fann
lautinantinn.
Eg varð að hvila mig um hríð, en
svo héldum við leiðar okkar og alt
fór vel. En slika ferð tækist eg ekki
I á hendur aftur, þó mér væri boðinn
I
Fmglandsbanki i ómakslaun,—Visir.
t*egar brúin var
sprengd.
Enskur hernvaður segir frá:
Eg var nýkominn á vígvöllinn. í
14 daga hafði eg verið i varaliðinu
og mér var farið að leiðast iðjuleys- i
ið. Eg bað því lautinantinn okkar,;
að láta mig vita, ef eltthvað þyrfti
að gjöra, senv einhverja áhættu hefði
i för með sér, því að eg var í æfin-
týrahug.
Þá var það kveld eitt, að við sát-
um fjórir saman og vorum að spila.
I.autinantinn kom í dyrnar og benti
inér að finna sig.
“Nú getur þú fcogið að reyna þig
i nótt, Tomini”. sagði hann, "taktu
byssuna þína og komdu með mér”.
Lautinantinn var ekki vanur að
vera margináll. og eg þóttist vita,
að eitthvað sögulegt inundi vera á
ferðmn. Við héjduin nú setn leið lá
fram fyrir frenvstu varðstöðvarnar,
því næst fóriim við upp hieð nokk-
ura og inn i skóg. Það var auðséð að
lautinantinn var kuninigur veginum,
þvi hann gekk hiklaust áfram eins
og á sléttri götu. Þegnr við voruni
komnir i gegnum skóginn, lagðist
lautinantinn niður og benti fram
fyrir sig. Það var dimt, en eg sá á,
sem rann nieð fram hæðinni. “Þang-
að liggur leið okkar fyrst og fremst”,
sagði hnnn, og svo skriðum við
meira en við gcngum niður hæðina.
“Sérðu brúna þarna " spurði laut-
inantinn og benti niður eftir ánni.
Eg sá að eins svart strik yfir ána.
“Þjóðverjar hafa viirð á bá'ium
endum brúarinnar. Við erunv nú
innan varðstöðva þeirra. Við getuni
átt von á Þjóðverjum vfir þessa brú
á hverri stundu. Hershöfðinginn
liefir skipað að gjöra tilraun til þess
að ónýta hana. Eg fór hingað i gær
við annan. niann. Hann synti niður
að brúnni og kom fyrir tundurvél i
sjöunda brúarstólpanuin; hann kom
kveikjuþræðinunv einnig fyrir, en
eldspiturnar hans höfðu blotnað a
sundinu, og hann varð að snín við,
án þess að geta kveikt i. 1 dag féil
hann. Nú er það þitt hlutverk, að
synda út að brúnni og kvpikj i
tundurþrreðinunv. Þú hefir sagt, að
þú værir fús til að tefla á tvær hætt-
ur. Þarna er tækifæri til að sýn.i,
hvað þú getur”.
Það yar eins og mér rinni kalt
vatn milli skinns og hörunds; en
sem brtur fór sá ekki lautinantinn
MARKET HOTEL
140 I*rinceH« Street
á raóti markatSinum
liestu vínföng, vindlar og aB-
hlyning góö. islenkur veitinga-
maíur N. Halldórsson, leiöbein-
ir tslendlngum.
P. O'COXSEL, Eigandi \\ Innlpeg
Isabel Cleaning and
PreSSÍng E«t«M»hment
.1. VV. QMIVV. cljBHndi
Kunna manna bezt aí fara með
LOÐSKINN A
FATNAÐ
\ íðgerðir og breytmgar
á fatnaði.
Phone Garry 1098, 83 isabel St.
horni MeTSermot
Krúkaöar saumavAIar meö haaft-
legu veröl; nýjar Stnger vAIar, fyrtr
penfnga út I hönd eöa ttl lelgu.
Partar I allar tegundlr af vAlum:
aögjörö A öllum tegundum af Phou-
ographs á mjög lágu verflt.
J. E. BRYANS
531 SARGENT AVE.
Okkur vantar duglega “agenta" og
verksmala.

Hospital Pharmacy
Lyfjabúðin
sem ber af öllum öðrum. —
Komið og skoðið okkar um-
ferðar bókasafn; mjög ódýrt.
— Einnig seljum pið peninga-
ánisanir, scljitrn frlnterki og
gegnum öðrum páslhússtörf-
itm.
818 NOTRE DAW£ AVEN0Z
Phon* G. 5670 4474