Heimskringla - 03.08.1916, Side 3

WINNIPEG. 3. AGÚST 1916.
HEIMSKRINGLA
BLS. S

Aðalfundur Eimskipafélagsins.
Fundargjörð og fundarskjöl.
Ár 1916, föstudaginn 23. júnímán.,
var haldinn aðalfundur Eímskipa-
féiags íslands samkvæmt auglýsing
iitgefinni af stjórn h.f. Eimskipafé-
lags íslands 23. des. f. á. Var fund-
urinn haldinn 1 Iðnaðarmannahús-
inu í Reykjavík og settur kl. 12 á
liád. af formanni stjórharinnar,
Sveini Björnssyni yfirdómslögmanni
Stakk hann upp á fundarstjóra
Eggert yfirdómara Briem og var
fundurinn því samþykkur. Tók
hann þá við fundarstjórn og kvaddi
til fundarskrifara Gísla Sveinsson
yfirdómslögmann.
Fundarstjóri lagði fram þrjú eint.
af Lögbirtingarblaðinu með fundar-
auglýsingu, sömuleiðis eitt eintak
af blöðunum Vestra og Suðurlandi,
ennfremur vottorð frá bæjarfóget-
unum á Akureyri og Seyðisfirði
(símvottorð) um að fundurinn hefði
verið birtur í blöðunum á þeim
stöðum, og eitt eintak af blaðinu
Heimskringlu með birtingu fundar-
boðs. Skjöl þessi voru merkt nr.
1—7.
Fundarstjóri lýsti fundinn lög-
lega boðaðan með tilliti til fram-
lagðra skjala og samkv. 8. gr. félags-
laganna. — Lagði hann skýrslu rit-
ara stjórnarinnar um afhenta að-
göngumiða að fundinum, sem urðu
fyrir hlutafé alls kr. 698.675.00 eða
atkvæði 14,338. Skýrslan merktist nr.
8. ílún er svohljóðandi: *)
“Skýrsla um afhending aðgöngu-
miða og atkvæðaseðla til aðalfund-
ar H.f. Eimskipafélags íslands 23.
júní 1916:
I. Landssjóður: hlutafé 400,000,
atkv. 4099. II. Vestur-íslendingar:
hlutafé 67,700. atkv. 1000. III. a. Hlut-
hafar samkv. upphafl. útboði kr.
212,825; b. Hluthafar samkv. hluta-
útboði 4. sept. 1915 kr, 18,150 — kr.
230,975, atkv. 9239. Samtals hlutafé
kr. 698,675. atkv. 14,338. — Reykjavík
23. júní 1916, O. Friðgeirsson, p. t.
ritari”.
Lýsti fundarstjóri fundinn lög-
mætan samkv. 7. gr. félagslaganna,
einnig til lagabreytinga samkv. 15.
gr.; þar sem svo bæri að skilja Jögin,
að'miða ætti við afhenta aðgöngu-
miða. en eigi mætt atkvæði, og
meira en nægilegt væri afhent af
miðum.
Var þá gengið til dagskrár fund-
arins og tekinn fyrir 1. liður svo-
hljóðandi:
Stjórn félagsins skýrir frá hag og
framkvæmdum þess á liðnu starfs-
ári, og frá starfstilhöguninni á yfir-
standandi ári, og ástæðum fyrir
henni, og leggur fram til úrskurðar
endurskoðaöa rekstursreikninga til
31. des. f.á. og efnahagsreikning með
athugasemdum endurskoðenda,
svörum stjórnarinnar og tillögum til
úrskurðar frá endurskoðendum.
Tók þá til máls formaður stjórn-
arinnar Sveinn Björnsson yfirdóms-
lögmaður.
Las upp og lagði fram bréf frá
Vestur-íslendingum (um tilnefning
í stjórnarnefnd og útnefnda um-
boðsmenn m. m.), svo og símskeyti
vestan um haf um innkomið hluta-
fé; voru skjölin merkt nr. 9—10. Þau
eru svohljóðandi:
“Winnipeg, 11. maí 1916. Hr. Svcinn
Björnsson, formaður Eimskipafél.
íslands, Reykjavík. Iceland,— Hátt-
virti herra. Vestur-íslenzka hluta-
sölunefndin hefir á fundi dags. 11.
þ.m. falið mér að tilkynna yður og
stjórnarnefnd félagsins, að á kjör-
fundi þeim, sem vestur-íslenzkir
hluthafar héldu hér í Winnipeg
]>ann 16. febr. sl., voru eftirfylgjandi
fjórir menn kosnir til setu í stjórn-
arnefnd Eimskipafélags íslends: —
Arni Eggertsson með 3172 atkv., B.
L. Baldwinson með 2734 atkv. John
J. Bildfell með 2642 atkv. og Ás-
mundur P. Jóhannsson með 1242
atkv. Töldust þá kosnir þeir tveir
rnenn, sem flest atkvæði hlutu, hin-
ir til vara. 2. Vegna fjárhagslegra og
annara ófyrirsjáanlegra örðugleika
hér, stafandi af Evrópustríðinu. get-
ur enginn þeirra, sem kosnir voru,
sótt ársfund félagsins á þessu ári.—
3. Það hefir því orðið að ráði, að
vestur-íslenzkir hluthafar kjósa til
þess fyrir sína hönd að mæta á árs-
fundi félagsins 1 næsta mánuði, þá
herra Þórhall Bjarnai’son biskup og
Magnús Sigurðsson lögfræðing,
báða búsetta í ^teykjavík, og verður
biskupi sent umboðsbréf þeirra og
kjörseðlar samtímis sendingu þessa
bréfs til yðar. Eg þarf tæpast að
taka það fram. hve sárt oss sam-
verkamönnum yðar hér vestra fellur
það, að geta ekki sent yður héðan
xnálsvai-a á ársfundinn til þess bæði
að kynnast ítarlega starfrækslu og
hag féalgsins og framtíðai'liorfum
*) Skjölum fundarins, svo sem
þessu og fleirum síðar, er skot-
ið hér inn 1 fundargjörðina.
þess, og þó ekki síður að votta með
nærveru vorri þar hlýhug vorn til
félagsins og með bróðurlegri sam-
vinnu að leggja vorn skerf til úr-
iausnar þeirra vanda- og velferðar-
mála þess, sem framtíð þess verður
að Jjyggjast á og sem væntanlega
verða ieidd til lykta á fundinum. —
En jafnframt vil eg þó líka taka
fram, að vér hér berum liið fylsta
traust til stjórnenda félagsins og
viturn að þeir af allri einiægni beita
sínum miklu og góðu hæfileikum til
þess, við ljós þeirrar reynslu, sem
þeir þegar hafa aflað sér við starf-
rækslu þess, að tryggja svo stofnun
þessa, að hún megi halda áfram að
þroskast og eflast til varanlegra
heilla fyrir þjóðarheildina. alt eins
og þá, sem lagt hafa fé til hluta-
kaupa í henni. — Með einlægri virð-
ingu, B. L. Baldwinson, ritari. —
Lesið og samþykt. Árni Eggertsson,
forseti”.
“Sveinn Björnsson, Rvík. Ten thou-
sand eighty dollars on hand com-
pletes two hundred thousand kron-
er rate three eighty. Thorsteinsson”.
Með atkvæði Vestmanna fara hér
á fundinum biskup Þórh. Bjarnar-
son og Magnús lögm. Sigurðsson.
Landritari fer með atkvæði lands-
sjóðs. Formaður lagði fram skýrslu
stjórnarinnar prentaða um hag fé-
lagsins og framkvæmdir frá stofnun
17.-22. jan. 1914 til ársloka 1915 og
starfstilhögunina á starfsárinu 1.
jan. til 31. des. 1916. ÍSkýrslan var
merkt nr. 11. Fór formaður í ræðu
sinni yfir aðalkafla hennar. Endaði
hann ræðu sína með þakklæti til
gjaldkera félagsstjórnarinnar fyrir
lán, ókeypis, á fundarstað handa
stjórn félagsins; þakkaði einnig
öðrum; er hlynt liefðu að félaginu á
margvíslegan hátt.
Þá tók til máls gjaldkeri félags-
stjórnarinnar. Eggert Claessen yfir-
dómslögmaður. Lagði fram reikn-
inga félagsins og fór um þá nokkr-
um orðum. Hinir framlögðu i-eikn-
ingar voru merktir nr. 12. Kvaðst
gjaldkeri skilja svo tillögur endur-
skoðenda í hinum framlögðu reikn-
ingum á bls. 41, um vaxtareikning-
inn, að ekki þyrfti að geta hins at-
hugaða atriðis á aðalreikningum fé-
lagsins, heldur í bókum þess, en
við þær ættu endurskoðendur ein-
ungis.
Tii máls tók þá af hluthöfum
kaupm. B. H. Bjarnason; þakkaði
hann stjórninni fyrir starf hennar
og glögga reikninga, og lagði til að
reikningarnir yrðu þegar samþyktir.
Endurskoðandi Ó. G. Eyjólfsson
kaupmaður skýrði frá, að skilning-
ur gjaldkera á tillögu endurskoð-
enda um vaxtareikninginn sé réttur.
Þá bar fundarstjóri upp reikn-
inga félagsins ásamt tillögum endur-
skoðenda til úrskurðar fundarins
og lýsti því, að enginn ágreiningur
væri um þá milli stjórnar og endur-
skoðenda félagsins. Voru reikning-
arnir samþyktir í einu hljóði.
Þá var borin upp tillaga um að
þakka stjórn félagsins fyrir fram-
kvæmdir hennar. Samþykt í einu
hljóði og með lófaklappi á eftir.
Var þá næst tekinn fyrir 2. liður
á dagskránni þannig hljóðandi:
Tekin ákvörðun um tillögu stjórn-
arinnar um skifting ársarðsins.
Tók fyrstur til máls Eggert Claes-
sen yfirdómSlögmaður og mælti með
tillögu stjórnarinnai'. Hún er svo-
hljóðandi:
íTallaga um skifting ársarðsins:
Frá félagsstjórninni: Hreinum arði
eftir ársreikningi kr. 101,718.16 að
fiádi-egnum neðangreindum kr. 43.-
194.21 — kr. 58,523.95 — skal skift
þannig: a. 1 endurnýjunar- og vara-
sjóð leggist kr. 25,5)0.54; b. stjórn-
endum félagsins sé greitt í ómaks-
laun allt kr. 3.500.00; c. endurskoð-
endum félagsins greiðist í ómaks-
laun alls kr. 1,000.00 og d. hluthöf-
um félagsins greiðist í avð 4 prósent
af'lilutafé því, er rétt hefir til arðs,
kr. 711,085.17, kr. 28,443.) 1. — Samtals
kr. 58,523.95. — Aths.: Félagsstjórn-
in hefir, samkvæmt 22. gr. félagslag-
anna, ákveðið að verja ofangreind-
um kr. 43,194.21 til frádráttar af bók-
uðu eignarverði félagsins sein hér
segir: a. A e. s. Gullfossi kr. 22.000.00,
á e. s. Goðafossi kr. 18,000.00 og á
stofnkostnaði kr. 3,194.21, — sam-
tals kr. 43, 194.21”.
Kaupmaður B. H. Bjarnason Jagði
til að enginn arður yrði nú útborg-
aður hluthöfum, en þóknun yrði
greidd framkvæmdarstjóra fyrir vcl
unnið starf. Þá talaði Sveinn Björn-
son með tillögum stjórnarinnar. —
Ennfremur töluðu: Pétur Ólafsson
konsúll, L. H. Bjarnason prófessor
(af hálfu endurskoðenda), Ragnar
Ólafsson konsúll frá Akureyri. Bj.
Jónsson frá Vogi og Pétur Péturs-
son frá Akureyri. Þessir ræðumenn
töluðu einnig með þóknunar-
greiðslu til framkvæmdarstjórans.
Fundarstjóri gat þess að félags-
lögin banni að greiða framkvæmd-
arstjóra sérstakan arð (tantieme),
■ heldur yrði að beina tillöguin um
það til stjórnar félagsins, að honum
yrði þóknun greidd.
Þá var tillaga frá B. H. B. um að
útborga hluthöfum engan arð að
þessu sinni, borin undir atkvæði
fundarmanna og feld með öllum
þorra atkvæða.
Tillögur stjórnarinnar liér að lút-
andi er að finna í framlögðum, og
merktum nr. 13 a—e, tillögum frá
stjórn og öðrum (aðaltillögum) með
viðfestri dagskrá fundarins; liafa
]>essi skjöl verið lögð fram á skrif-
stofu félagsins og áteiknuð um það
og stimpluð.
Stjórnartillögurnar á 13 a, um
skiftingu ársarðsins, voru þá bornar
upp og samþyktar. a—c í einu hl.
og d með þorra atkvæða.
Eftir nokkrar athugasemdir um
þóknun handa framkvæmdarstjóra
frá B. H. Bjarnasyni, Ragnari Ólafs-
syni, Pétri Ólafssyni, L. H. Bjarna-
syni og A. V. Tulinius, var samþykt
svohljóðandi tillaga (frá Pétri ólafs
syni aðallega: “Fundurinn skorar
á stjórnina að greiða útgjörðarstjóra
2000 kr. í viðurkenningarskyni fyrir
vel unnið starf á liðnu ári”. Hlaut
tillaga þessi allan þorra atkvæða
fundarmanna.
Þá var tekinn fyrir 3. liður dag-
skrárinnar:
Tillögur um iagabreytingar.
Er tillögur þessar að finna í fram-
lögðum skjölum nr. 13: frá stjórn-
inni 13 b, og bi-eytingartillaga á 13 c
frá Ó. G. Eyjólfssyni o. fl.
“Tillaga til breytingar. Frá félags-
stjórninni. 17. gr. félagslaganna orð-
ist svo: Stjórn félagsins skipa 9
menn úr flokki hluthafa og skulu
þeir vera búsettir f Reykjavík, nema
tveir. sem mega vera Islendingar bú-
settir í Vesturheimi. Ef þeir samn-
ingar verða, að landssjóður gjörist
hluthafi í félaginu fyrir 400,000 kr.
(sbr. 4. gr.), má félagsstjórnin semja
svo um við landsstjórnina, að ráð-
herx-a skuli skipa einn hluthafa bú-
settan í Reykjavík í stjórn félags-
ins til eins árs í senn, enda hafi
landssjóður þá ekki að öðru leyti
atkvæði um stjórnarkosningu. Aðr-
ir stjórnendur en sá, sem ráðherra
kann að skipa samkvæmt framan-
skráðu. skulu kosnir á aðalfundi.
Skulu tveir þeirra jafnan kosnir eft-
ir tilnefningu vestur-fslenzkra hlut-
hafa, að undanskildum landssjóði.
Kosningin gildir til tveggja ára, og
gangi menn úr stjórn á hverjum
aðalfundi eftir kjöraldri. Á aðal-
fundi 1916 ganga þó 3 úr stjórn eftir
hlutkesti, en 5 skulu kosnir í stað-
inn, og á aðalfundi 1917 ganga þeir
3 úr, er þá sitja enn í stjórn sam-
kvæmt kosningu stofnfundar, og
. afnmargir kosnir í staðinn. Á aðal-
fundi 1918 ganga 4 úr eftir hlutkesti
af þeim 5, sem kosnir voru á aðal-
fundi 1916 og jafnmargir kosnir í
staðinn. Heimilt er að endurkjósa
mann í stjórn. Stjómarkosning fer
fram þannig: Þegar vestur-íslenzk-
um mönnum ber að tilnefna mann
eða menn í stjórn, skulu tvöfalt
fleiri hluthafar. en kjósa á, tilnefnd-
ir á almennum fxindi hluthafa vest-
an hafs, sem haldinn sé í Winnipeg,
eftir þeinj reglum, sem samþyktar
verða á slíkum fundi, áður en til-
nefning fer fram í fyrsta skifti.' Til-
nefning þessi skal fara fram svo
snemma, að hún verði tilkynt aðal-
fundi félagsins, þeim er kjósa á
stjórnarmennina. 1 annan stað
skulu hluthafar aðrir en landssjóð-
ur og þeir, serii búsettir eru í Vest-
urheimi, tilnefna á aðalfundi næst
á undan stjórnarkosningu tvöfalt
fleiri úr flokki hluthafa búsettra í
Reykjavík. en kjósa ber eftir til-
nefningu þessa flokks hluthafa. —
Síðan fara fram bundnar kosning-
ar, fyrst um stjórnanda eða stjórn-
endur, sem kjósa ber samkvæmt til-
nefningu hluthafa vestan hafs, síð-
an um stjórnendur þá sem kjósa ber
samkvæmt tilnefningu annara hlut-
hafa, að undanskildum landssjóði,
þannig, að kosið er um þá eina,
sem tilnefndir hafa verið. og fer um
atkvæðisrétt hluthafa, annara en
landssjóðs, við þær kosningar eftir
ákvæðum 10. greinar. Ef sæti verð-
ur autt í stjórninni milli tveggja
aðalfunda, kýs stjórnin annan hlut-
hafa í staðinn til að vera í stjórn til
næsta aðalfundar, ef henni þykir
þess þörf, Næsti aðalfundur kýs því
næst mann í skarðið fyrir þann,
sem fr. Kjörtími lians nær eigi leng-
ur en til þess tíma, sem sá átti að
fara frá, er hann er kosinn í staðinn
fyrir.
“Tillaga til aðalfundar h.f. Eiin-
skipafélags íslands 23. júní 1916.
Breytingartillaga við tillögu félags-
stjórnarinnar um breytingu á 17.
gr. félagslaganna. Flutningsmenn:
ó. G. Eyjólfsson, Páll H. Gíslason.
Jón Björnsson, Björn Kristjánsson,
Jón Brynjólfsson, Guðjón Björns-
son, Einar Markússon, f. h. Kristín-
ar Árnadóttur Einar Markússon,
R. P. Leví, Nathan & Olsen. Harald-
ur Árnason, S. S. Svavars, A. V. Tul-
inius. — Kaflinn frá upphafi 2. máls-
greinar (“Aðrir stjórnendur en sá”)
og út að niðurlagi næstsíðustu
málsgreinar “kosningar eftir ákvæð-
um 10. greinar” orðist svo: “Aðrir
stjórnendur en sá, sem ráðherra
kann að skipa samkvæmt framan-
skráðu, skulu kosnir á aðalfundi.
Skulu fyrst tveir þeirra kosnir til
eins árs í senn af hluthöfum búsett-
um í Vesturheimi eða umboðsmönn-
um þeirra og taka aðrir hluthafar
eigi þátt í kosningu þessara tveggja
stjórnarmanna, sem mega vera Is-
lendingar búsettir í Vesturheimi.
Hina stjórnendurna kjósa síðan
hluthafar aðrir en landssjóður og
]>eir, sem búsettir eru í Vestur-
heimi. Kosning þeirra gildir til
tveggja ára og gengur helmingur
þeirra úr stjórn á hverjum aðal-
fundi eftir kjöraldri. Á aðalfundi
1917 gaijga þó 3 úr stjórn eftir hlut-
kesti, en 5 skulu kosnir í staðinn.
Meðal þeirra. sefn úr ganga, skal
vera annar þeirra tveggja stjórn-
enda, sem kosnir voru á stofnfundi
samkvæmt tilnefningu urnboðs-
manna Vestur-íslendinga og skal
sérstaklega varpa lilutkesti um,
hvor þeirra skuli víkja úr stjórn-
inni. 1 stað þess, sem þannig skal
ganga úr stjórninni, skal maður
kosinn af hluthöfum búsettum í
Vesturheimi til eins árs, samkv. því
sem að ofan er sagt. Síðan skal
varpa lilutkesti um, hverjir tveir af
hinum öðrum fjórum félagskjörn-
um stjórnendum skuli ganga úr
stjórn, og kjósa síðan hluthafar aðr-
ir en landssjóður og þeir, sem bú-
settir eru f Vesturheimi. þá fjóra
stjórnendur, sem þá er eftir að
kjósa. Á aðalfundi 1917 ganga þeir 3
úr, er þá sitja enn í stjórn sam-
kvæmt kosningu stofnfundar, svo
og sá stjórnandi, sem á aðalfundi
1916 var kosinn af Vestur-íslending-
um, og jafnmargir kosnir í staðinn,
tvo þeirra kjósi til eins árs hluthaf-
ar búsettir í Vesturheimi eða um-
boðsmenn þeirra (sbr. hér að fram-
anq, en tveir skulu kosnir af öðrum
hluthöfum en landssjóði og þeim,
sem búsettir eru í Vesturlieimi. Á
aðalfundi 1918 ganga úr stjórn fyrst
og fremst þeir stjórnenda. sem kosn-
ir eru af Vestur-íslendingum, en
auk þess eftir tilutkesti þrír af þeim
fjórum stjórnendum, sem kosnir
voru á aðalfundi 1916 af öðrum hlut
höfum en landssjóði og þeim, sem
búsettir eru í Vesturheimi. Heimilt
er að endurkjósa mann í stjórn”.
Reykjavík, 16. júní 1916. — Aths.:
Aðalefni tillögu þessarar er það, að
Vestur-íslendingar kjósi 2 stjórn-
endur af 9, en taki ekki að öðru
leyti þátt í stjórnarkosningu, og
yrði þetta fyrirkomulag svipað eins
og það, að landssjóður kýs einn
stjórnanda. en tekur ekki þátt í
kosningu annara stjórnenda. Til
þessarar breytingar á hluttöku
Vestur-lslendinga í stjórnarkosn-
ingu virðist vera full ástæða eins og
nú stendur. Afstaða Vestur-íslend-
inga gagnvart öðrum hluthöfum
Eimskipafélagsins er sem sú gjör-
samlega önnur NÚ en þegar lög fé-
lagsins voru sett á stofnfundi. Þá
var innlent hlutafé, að undantekn-
um hlutum landssjóðs, ekki lofað
meira en 340 þús. kr., og óvíst um
aukning þess, og innborgaðar að
eins 325 þús. kr., en hlutafé Vestur-
Islendinga var ]>á þegar orðið 160
þús. kr. samkv. skýrslu umboðs-
manns Vestur-íslendinga á stofn-
fundinum, og fastlega gjört ráð fyr-
ir, að hlutafé þetta yrði að minsta
kosti 200 þús. kr. Með öðrum orð-
um, á stofnfundinum voru hér að
lxitandi lagaákvæði sett á þeim
grundvelli- að Vestur-íslendingar
ættu meira en þri'Sjung alls hluta-
fjár félagsins, að frátöldum lands-
sjóði. Þetta gat að nolckru leyti
gjört skiljanlegt, hversu mikið vald
Vestur-íslendingum var á stofn-
fundi fengið yfir stjórnarkosning-
unni, þar sem þcir, samkv. 17. gr.
félagslaganna, eigi einungis ráðá í
raun og veru alveg tveimur stjói-nar-
sætum, heldur einnig hafa atkvæði
um það, hverjir skuli kosnir af
þeim sem innlendir hluthafar til-
nefna, og með því að svo mörg at-
kvæði eru söfnuð á eina hönd. eins
og verður lijá umboðsmanni Vestur
íslendinga á félagsfundi, þá getur
ekki hjá því farið, að hann ráði til-
tölulega mjög miklu einnig um
kosningu þeirra stjórnenda, sem
innlendir hluthafar tilnefna. En
hvernig er afstaða Vestur-íslend-
inga nú orðin? IJún hefir breyzt
svo síðan á stofnfundi, að innborg-
að lilutafé, annara en Vestur-ís-
lendinga og landssjóðs, er nú (16.
júní) sem hér segir: Hlutafé samkv.
hinu upprunalega útboði er kr. 451,-
893.00, og samkvæmt hlutaútboði 4.
september 1915 kr. 214.817.00. Sam-
tals kr. 666,710.00. Á móti þessu er
lilutafé Vestur-íslendinga, sem greitt
hefir verið hingað til félagsins, kr.
160.542.17, eðameð öðrum orðum —
tæpir tveir tíundu af hlutafé félags-
ins, að frátöldum landssjóði, og
virðist þá ekki ósanngjarnt, að
Vestur-íslendingar ráði ekki um
fleiri en tvo niundu af stjói'endu' i,
eins og hér er lagt til. Og hér er jafn-
vel ekki tekið með hlutafé lands-
sjóðs. Er þó í alla staði réttmætt að
telja það með gagnvart Vestur-ís-
lendingum. því að vár, hinir inn-
lendu hluthafar og landsmenn yfir
höfuð, mundum eingöngu, en alls
ekki Vestur-lslendingar, súpa seyð-
ið af því, að illa tækist kosning ié-
lagsstjórnarinnar, svo að hlutafé
landssjóðs yrði fyrir skaða. En væri
innborgað hlutafé landssjóðs (300
þúsund kr.) tekið méð í ofannefnd-
an reikning, þá næði hlutafé Vest-
ur-íslendinga ekki því að vera tveir
elleftu hlutar af öllu innborguðu
hlutafé. Og athugi maður, livernig
aðstaðan muni verða í nánustu
framtíð, um hlutafé félagsins. kem-
ur enn betur í ljós, að tillaga vor
er langt frá því að vera ósanngjörn
í garð Vestur-íslendinga. Fyrst og
fremst mun landsstjórnin að sjálf-
sögðu nota heimild sína til að taka
500 þúsund kr. í hlutum í félaginu
undir eins og unt verður að útvega
strandferðaskip. Þar sem hlutafé
annara innlendra hluthafa er nú
þegar orðið yfir 600 þúsund kr. og
vex stöðugt, þá má óhætt fullyrða,
að það vérði innan skariims orðið
að minsta kosti 700 þúsund kr. og
mjög sennilegt, að það verði orðið
talsvert meira fyrir næsta aðalfund.
En af því, sem stendur í athuga-
semdum endurskoðenda við fjár-
hagsreikninginn, svörum félags-
stjórnarinnar og tillögum endur-
skoðenda til úrskurðar viðvíkjandi
hlutafjárloforðum Vestur-lslend-
inga og innborgun hlutafjár þeirra,
þá má telja alveg víst- að hlutafé
Vestur-íslendinga verður ekki meira
en 200 þúsund kr. og meira að segja
mjög óvíst, að það verði svo mikið.
Samkvæmt þessu, sem hér er sagt,
má telja, að í nánustu framtíð verði
hlutafé félagsina sem hér segir: —
Landssjóður 100 þúsund kr., Vest-
ur-íslendingar í mesta lagi 200 þús-
und kr. og aðrir hluthafar að
minsta kosti 700 þúsund kr. Sam-
tals 1400 þúsund kr. —
En eftir þessu yrði hlutafé Vest-
ur-íslendinga í mesta lagi tveir
fjórtándu hlutar af öllu hlutafé fé-
lagsins. að landssjóði meðtöldum,
og þó landssjóður væri alls ekki
talinn með — sem vér eiqs og fyr er
sagt teljum rangt —, þá yrði hluta-
fé Vestur-íslendinga samt ekki
meira en tveir níundu hlutar af öllu
hlutafénu. — Alt, sem að framan er
sagt, sýnir þvf glögt, að frá hvaða
sjónarmiöi, sem litið er á málið, fá
Vestur-lslendingar samkvæmt til-
lögu þessari fullkomlega svo mikil
áhrif á stjórnarkosninguna, sem
þeim ber að tiltölu við hlutafjár-
magn þeirra. Tillagan tryggir þeim,
að ráða yfir tveimur níundu stjórn-
enda, og hlutafé þeirra er, eins og
hér hefir verið sýnt fram á, hvernig
sem á er litið, ekki meira en tveir
níundu hlutafjárins, þó landssjóð-
ur sé ekki talinn með. Það er sett í
tillöguna, að þeir 2 stjórnendur,
sem Vestur-lslendingar kjósa, skuli
kosnir að eins til eins árs í senn
sakir þess, að Vestur-lslendingar
óskuðu þess, að hinu upphaflega
frumvarpi til laga fyrir félagið yrði
meðal annars breytt í þá átt, að
öll stjórnin færi frá ár hvert. Það
er felt burtu ákvæðið um tilnefn-
ing tvöfalt fleiri liluthafa en inn-
lendir hluthafar eiga að kjósa og
bundna kosningu meðal þeirra,
með því að þar að lútandi ákvæði
í 17. gr. félagslaganna eru miðuð við
það, að Vestur-íslendingar taki
þátt í kosningu þeirra stjórnenda,
en verði því breytt, virðist ekki næg
ástæða til slíkral' tilnefningar, sem
gjörir stjórnarkosninguna flókna og
erfiðari á aðalfundi.
Ákvæðin um stjórnarkosningar
nú á aðalfundi (1916) og á aðalfund-
unum 1917 og 1918, eru bráðabirgða-
ákvæði, sem eru nauðsynleg meðan
lag er að komast á kosning stjórn-
arinnar, eins og tillagan ætlast til
að hún verði. — Reykjavfk, 16. júní
1916. Ó. G. Eyjólfsson”.
Þessir tóku til máls um laga-
breytingar: Sveinn Björnsson (með
tillögu stjórnarinnar), Ó. G. Eyj-
ólfssoh (með breyt.tiil.), Þórliallur
Bjarnarson biskup f. h. Vestur-ís-
lendinga, B. H. Bjarnason, Bjarni
Jónsson frá Vogi, Halldór Daníels-
son yfirdómari, síra Jóhannes
Lynge. Jóhannesson og Magnús Sig-
urðsson (f. h. Vestur-lslendinga),
bar hann fram rökstudda dagskrá
svohljóðandi (áhrærandi breyting-
artillöguna::
“Með því að tillaga ]>essi, sem
snertir sérstaklega réttindi vestur-
íslenzku liluthafanna, kom svo
seint fram, að þeim hefir ekki sjálf-
um gefist kostur á að athuga Jiana
og taka afstöðu til hennar, ]>á á-
lyktar fundurinn að senda tillög-
una til framkvæmdarnefndar vest-
ur-íslenzku hluthafanna með ósk
um, að þeir leggi hana fyrir hinn al-
menna hluthafafund í Winnipeg til
þess að lxún verði rædd þar og tek-
ur jafnframt fyrir næsta mál á dag-
skrá”.
Enn töluðu prófessor L. H. Bjarna
son, Sveinn Björnsson og Benedikt
Sveinsson bókavörður.
Hin rökstudda dagskrá var þá
borin upp til atkvæða, en með því
að fundarstjóra þótti atkvæða-
greiðslan óljós, voru atkvæði látin
fara skriflega fram eftir atkvæða-
miðum.
Var þá kl. 3%, en fundarstjóri
gaf fundarhlé til kl. 5, en atkvæði
talin upp í hlénu.
Kl. 5 e.h. hófst fundurinn aftur.
Lýsti fundarstjóri að atkvæða-
greiðslan um dagskrána hefð/ fallið
þannig:
Já sögðu 2821, nei sögðu 5459, og
dagskrá þannig fallin. Þá borin
upp til atkvæða breytingartillaga
á skjali 13 c (Ó. G. Eyjólfssonar o.
fl.). Talin upp atkvæði og féllu
þannig: alls greidd 7917 atkv.; já
5507, nei 2410. Lýsti fundarstjóri til-
iöguna fallna, þar sem til laga-
breytinga þyrfti samkv. félagslög-
unum, 15. gr., % hluta greiddra at-
kvæða, er eigi hefði fengist fyrir til-
lögunni.
Bar þá fundarstjóri upp (án skrif-
legra atkvæða) tillögu stjórnarinn-
ar um lagabreyting á skjali 13 b, og
var hún samþykt með öllum greidd-
um atkvæðum gegn 6. Lýsti fundar-
stjóri hana samþykta.
Þá tekinn fyrir 4. liður dagskrár-
innar:
Kosning þriggja manna í stjórn
félagsins, í staö þeirra, er úr ganga
samkvæmt hlutkesti.
Úr gengu stjórninni með hlut-
kesti: Eggert Claessen, Halldór Dan-
íelsson og Garðar Gíslason.
Þá gengið til kosninga á einum
manni úr flokki Vestur-lslendinga
(í stað Halldórs Daníelssonar, sein
kjörins af þeim), og kosið á milli
þeirra tveggja, er Vestur-íslending-
ar höfðu tilnefnt fremsta, í bréfi,
sem er skjal 9 hér við fundarbókina:
Arna Eggmtssonar og Baldwlns L.
Baldwinssonar. Sveinn Björnsson
gat þess, að hinn síðarnefndi hefði
tjáð sér í bréfi, að hann ætti mjög
óliægt með að sitja í stjórn Eim-
NIÐURLAG Á 7. BLS.
íSögusafn Heimskringlu
Eftirfarandi bækur eru til sölu á Heimskringlu, — með-
an upplagið hrekkur. Sendar póstfrítt hvert sem er:
Sylvía $0.30
Bróðurdóttir amtmannsins 0.30
Dolores ....••■• 0.30
Hin leyndardómsfullu skjöl .... 0.40
Jón og Lára 0.40
Ættareinkennið 0.30
Lára 0.30
Ljósvörðurinn 0.45
Hver var húní> 0.50
Forlagaleikurinn 0.55
T
i
|
i
Sérstök Kjörkaup
Ef pantað er fyrir $1.00 eða meira, gefum vér 10
prósent afslátt. Og ef allar bækurnar eru pantaðar í einu,
seljum vér þær á — að einsþrjá dollara ($3.00).
Borgun fylgi pöntunum.
I ttttttttttttt-fttfttttttttttttttttttttttttttttttttt}