Heimskringla - 14.06.1917, Blaðsíða 4

4 BLAÐ6ÍÐA
HEIMSKL,iíGLA
WINNIPEG, 14. JÚNl 1917
HEIMSKKINGLA
í Stofnuff 1NK«)
Keraur út á, hverjum Fimtudegi.
Tjtgefendur og elgondur:
THE VIKING PRESS, LTD.
VertS blaSsins í Canada og Bandaríkj-
unum $2.00 um áriS (fyrirfram borgaS).
Sent til íslands $2.00 (fyrirfram borgaö).
Allar borganir sendist ráSsmanni blaSs-
ins. Póst eSa banka ávísanír stíiist til
The Viking Press, Ltd.
O. T. Johnson, ritstjóri
S. D. B. Stephanson, ráSsmaður
Skrlfstofa:
729 8HEKBROOKE STREET., WINNIPEO.
P.O. Box »171 ThImIimí Garrr 4119
WINNIPEG, MANITOBA, 14. JÚNI 1917
Bjargið skipi ríkisins.
(Þýtt.)
Skipið hossast í ægilegu ölduróti langt úti
á reginhafi. Leka hefir orðið vart, sem
einlægt verður meiri og meiri—farþegarnir
og skipshöfnin eru því í mestu hættu. Eina
ráðið að halda skipinu á floti og bjarga lífi
þeirra, sem innanborðs eru, er að skipshöfn-
in vinni hvíldarlaust við dælurnar. Eftir því
sem á nóttina líður, verða menn þessir meir
og meir örmagna af þreytu. Allir farþegar
vinnufærir eru þá kallaðir fram til þess að I
aðstoða við dælurnar. En margir þeirra eru
. liðleskjur, er enga hjálp vilja nú veita, þó
ungir séu og hraustir, og eigið líf þeirra í
voða engu síður en hinna. Þarna eru líka
konur, er neita að bera þeim hressingu, sem
eru að hamast upp á líf og dauða að dæla
burt vatninu. Að lokum sér skipstjórinn, að
við svo búið má ekki una, tekur skammbyssu
sér í hönd og rekur liðleskjurnar, karla og
konur, til vinnunnar, og á þenna hátt er
skipinu bjargað. Þannig er herskyldan, og
eiga margir henni líf að launa.
Nú í dag er vort góða skip ríkisins Canada
í hættu ásamt alríkinu. Hermennirnir í víg-
gröfunum halda því á floti og mega ekki
slaka á kröftum sínum eitt einasta augna-
blik, eða skipið sekkur í reginhafið og verð-
ur prússnesku hervaldi að bráð. Líf allra,
sem um borð eru, karla, kvenna og barna, er
í hættu. Hugprúðu hermennirnir í víggröf-
unum eru margir að örmagnast af þreytu,
margir þeirra eru búnir að leggja líf sitt í
sölurnar til þess að bjarga skipinu og margir
eru særðir og fatlaðir. Tími er því kominn
til þess að liðleskjurnar, sem ekkert vilja
gera, ekki einu sinni til þess að bjarga sínu
eigin Iífi, séu kallaðir þannig fram á orustu-
völlinn, að þær eigi ekkert undanfæri Ieng-
ur. Þetta er í stuttu máli sagt þýðing her-
skyldunnar. Skipinu verður að bjarga.
i—■—--------------------- -- ■■ ——•—+
Skaðleg áhrif œsingamanna.
Ástandið á Rússlandi í seinni tíð sannar
óhrekjanlega, hve ill og skaðleg áhrif æs-
ingamannanna geta verið á þjóðfélagið.
Stjórnarbyltingin, sem ekki fyrir löngu átti
sér stað á Rússlandi, var það stærsta spor til
framfara er unt var að stíga. Þjóðin byltir
af sér einveldinu og gerist lýðfrjáls þjóð.
Draumar hugsjónamannanna virðast í bili
rætast, því með frelsinu er svo mikið feng-
ið; það er grundvöllur allra sannra fram-
fara. Fengið frelsi er fyrsti árdagsroði
menningarinnar. Harðstjórinn, hvort sem
hann er keisari eða kóngur, getur stofnað til
framfara í landi sínu. Hann getur unnið
mörg þörf og góð verk með þrælum sínum,
jafnframt því og hann er að ryðja sjálfum
sér braut til meiri metorða og valda. En
þrælar hans eru þó ekki annað en þrælar á
meðan þeir hlýða boðum hans. Þjóð hans
er ekki annað en þrælkuð þjóð, á þrældóms-
vegi, á meðan hann er drotnari hennar. —
Þess vegna verða þjóðirnar að bylta ein-
veldi og harðstjórn frá völdum áður þær
geti talist í röð þroskaðra framfaraþjóða.
Stjórnarbyltingin á Rússlandi var því spor
í rétta átt. En þjóðin varð að gera meira en !
að bylta sínum eigin keisara úr hásætinu —
þetta var að eins byrjunin. Til þess að alt
gæti endað vel, hlaut þjóðin að halda áfram
að leggja fram óskifta krafta sína í stríðinu
gegn einveldinu—keisaraveldinu þýzka. Við
þetta keisaraveldi stóð þjóðin í stríði upp á
líf og dauða. Stríð þetta varð að halda á-
fram þangað til önnur hvor hliðin bæri sig-
ur úr býtum. Það var með öllu óhugsanlegt
að hið nývaknaða og lýðfrjálsa Rússland
færi að semja frið við hervald einveldisins
þýzka, án þess að hafa beðið ósigur í stríð-
inu.
En hvað skeður? Þegar bráðabirgðar-
stjórnin, sem án efa var skipuð færustu og
vitrustu mönnum, er að leggja fram alla sína
krafta og virðist í svipinn vera að kippa öllu
í nokkurn veginn viðunanlegt horf, þá fer
samt alt áður langt líður út um þúfur. Þjóð-
in tekur að sundrað í ótal parta og stjórninni
verða því allar bjargir bannaðar. Alt sam-
komulag í landinu fer í hundana. Tildrögin
að þessu eru augljós — æsingamennirnir eru
komnir til sögunnar.
Þegar þjóðin er eins og drukkin af hinu
nýfengna frelsi og viðkvæm fyrir öllum á-
hrifum, sjá æsingamenn hennar sitt marg-
þráða tækifæri. Hver og einn þeirra þykist
þess fullviss, að nú muni hann geta rutt
stefnu sinni braut hjá þjóðinni. En stefnur
æsingamannanna eru margar, því þeir eru
sjaldan á eitt sáttir. Einn vill þetta og ann-
ar hitt, og allir þykjast þeir mæla heilagan
sannleika.
Ekki var því von að vel færi hjá rússnesku
þjóðinni, þegar hún á þessum tíma var kom-
in í klær slíkra manna. Leið þá ekki á
löngu áður hún sundraðist í ótal flokka.
Stefnur þessara miður heppilegu leiðtoga,
æsingamannanna, voru svo margar. Sumir
þeirra vildu sérfrið við þýzkaland tafarlaust,
en aðrir vildu sérfrið að eins með vissum
skilyrðum. Sumir vildu koma á fót jafnað-
armanna stjórn á Rússlandi, en aðrir aðhylt-
ust aftur á móti algert stjórnleysi. Vafalaust
hafa sumir af æsingamönnum þessum viljað
láta afnema hjónabandið og stuðla þannig
til þess að rússneska þjóðin fylgdi stefnu
jafnaðarmannsins íslenzka, sem forðum gaf
út stórblaðið “Dagskrá” í Winnipeg, — því
þótt hann breytti um skoðun síðar, varð
hann heimsfrægur maður fyrir að sinna
stjórnmálum í sjö ár samfleytt í sama fylki!
Ólíklegt er þó, að stefna þessi hafi fengið
marga áhangendur á Rússlandi fremur en í
öðrum löndum.
Flestar stefnur æsingamannanna þar hafa
þó hlotið fleiri og færri fylgjendur upp á
síðkastið. Það sýna hinir mörgu flokkar,
sem þjóðin er nú deild í. En ekkert var
skaðlegra rússneskri þjóð nú á tímum, en
það, að Iiðast svo sundur. Sú þjóð, sem í
stríði stendur, má ekki við ósamkomulagi
og sundrung heima fyrir. — Stjórnin á Rúss-
landi virðist nú vera farin að sjá þetta og er
nú tekin að varpa æsingamönnum í varð-
hald í þúsunda tali. Á stríðstímum eru fanga-
húsin heppilegasti staðurinn fyrir slíka
menn.
Allar þjóðir hafa átt við æsingamenn að
stríða. Frá fyrstu tímum hafa þeir verið
hverri góðri hreyfingu hjá mannkyninu til
bölvunar. Þeir hafa sundrað starfskröftum
þjóðanna. Fylgi þeirra hefir ekki reynst
neinu góðu málefni til stuðnings—af því slíkt
fylgi var að eins æsingar og orðaglamur.
Menning þjóðanna hvílir á starfi og fram-
leiðslu. Starf dugandi manna hefir rutt leið
öllum endurbóta hreyfingum hjá mannkyn-
inu. Þeir hugsjónamenn, sem komið hafa
byltingum í framkvæmd, hafa verið óbilandi
starfsmenn og hinir ötulustu til allra stór-
ræða. Þeir menn hafa ekki óttast orustu-
völlinn né skurkið í herbúðum óvinanna.
Þeir menn hafa gert meir en tala og glamra.
Slíkir menn hafa á liðnum tímum lagt lífið í
sölurnar fyrir góð og göfug málefni — og
eru að því enn þann dag í dag. Æsinga-
mönnum flestum er alt annan veg farið.
Þá skortir lundfestu til þess að brjóta nokk-
urt málefni til mergjar, en eru þó sí-talandi
og sí-æsandi. Þeir æsingamenn, sem mest
hafa trylt verkalýðinn hér á landi, kunna
sjaldan nokkra iðn sjálfir.
Ritstjóri Lögbergs segir á fremstu síðu í
síðasta blaði sínu, að “allir hugsjónamenn
hafi verið kallaðir æsingamenn, þangað til
hugsjónir þeirra komust áfram.” Segir hann
þetta sjálfum sér til huggunar, þegar honum
er ómögulegt að hrekja þá staðhæfingu vora,
að honum hafi “verið í meira lagi gjarnt til
æsinga í seinni tíð.” Sér til andlegrar svöl-
unar gerir hann sig að “hugsjónamanni”,
sem engu komi í framkvæmd og sé því al-
ment kallaður “æsingamaður”! Fram-
kvæmdarleysi sitt, þrátt fyrir allar æsingarn-
ar, ver hann með því, að hann sé hugsjóna-
maður!
Bágbornari vörn í máli sínu hefir enginn
íslenzkur ritstjóri flutt fyr né síðar. Þessi
vörn Lögbergs ritstjórans verður einsdæmi í
íslenzkri blaðamensku.
Nafnið æsingamaður ætti að loða við
hann úr þessu, þegar hann er búinn að við-
urkenna sjálfur—á fremstu síðu í blaði sínu
—að það sé réttnefni! Hann færir Iíka
fram ástæðurnar fyrir þessu—þetta sé af því
hann hafi enn þá ekki komið neinu í fram-
kvæmd, eða komið því “áfram”, eins og
hann kemst að orði.
Lögbergs ritstjórinn grípur oft og einatt
til þeirra örþrifaráða, þegar hann er í vanda
staddur, að reyna að narta í persónu þess,
sem hann á í deilum við. Lýsir þetta atferli
hans sér sjálft og þarf þar engu við að bæta.
Ritstjóri Heimskringlu er ungur í blaða-
menskunni enn þá, en mun þó ótilneyddur
ur ekki gera sig sekan í öðru eins.
+--------———— ---------— ----------—!•
Galt rannsóknin.
Galt dómari leysti rannsókn sína þannig
af höndum, sem fylkisstjórnin hér fól hon-
um, að hún verður grunsamleg í fylsta máta.
í skýrslu sinni kærir hann Robert Rogers í
sambandi við byggingu landbúnaðarskólans
hér, um fjárdrátt og svik. Á hann að hafa
verið í samsæri við félagið Thomas Kelly
& Sons með því augnamiði að svíkja undir
sig fé fylkisins. Sannanirnar, sem færðar
eru þessu til stuðnings í skýrslunni, eru frek-
ar fátæklegar, enda hafa þær þegar verið
rækilega hraktar af þeim, sem málinu eru
kunnugir. Flest af liberal blöðunum hafa
farið gætilega í sakirnar að minnast á skýrslu
þessa, eins og þau hefðu það á meðvitund
sinni, að eitthvað væri við hana bogið.
Lögberg er þó undantekning. Síðan skýrsla
Galts dómara birtist, hefir Lögbergs ritstjór-
inn verið alveg óður og uppvægur. Með fá-
dæma mælsku hefir hann skýrt lesendum
sínum frá þessum stórkostlega þjófnaði, sem
hér hafi verið framinn. Það er eins og eng-
inn hafi verið sakaður um þjófnað fyr en nú
—þetta sé nýtt í “mannkynssögunni”.
Skýrslu Galts dómara skoðar ritstóri Lög-
bergs auðvitað sem heilagan sannleika og
óhlutdræga rannsókn í málinu telur hann
sjálfsagt að hún muni birta. Og í seinasta
blaði sínu lætur hann í ljós undrun sína yfir
því, að Robert Rogers skuli ekki vera “tek-
inn fastur” og settur í varðhald! Minnir
þessi æsing Lögbergs Ieiðtogans á tímana
forðum, þegar það tíðkaðist að menn voru
hengdir án dóms og laga.
Nú hefir þetta súnist þannig, að Rogers
hefir leitað til Sir Roberts Borden, forsætis-
ráðherra Canada, og beðið um nýja rann-
sókn í þessu máli. Hefir forsætisráðherr-
ann fúslega veitt honum þetta og tilnefnt þá
Sir Ezekiel McLeod, yfirdómara í New
Brunswick fylki, og Tellier dómara í Quebec
fylki, til þess að rannsaka málið að nýju og
leiða sannleikann í ljós. Báðir eru þessir
menn vel þektir í Canada og er þeim fylli-
Iega treystandi til þess að leysa verk þetta
samvizkusamlega af hendi. Hafa þeir lofað
að gera þetta endurgjaldslaust, og er sljkt
stórþakka vert.
Tíminn mun nú leiða í Ijós á hvaða rök-
um kærur Galts dómara gegn Robert Rogers
eru bygðar. En þannig hagaði dómari þessi
yfirheyrslunni allri við rannsóknina ofan-
greindu, að fáum mun hafa blandast hugur
um, að eitthvert leyndardómsfult afl hlyti að
standa á bak við þetta alt — og þess vegna
munu fáir hafa tekið mikið mark á skýrslu
hans.
+■— - - ... - — ■■ ■■ ................—+
Lögberg og Saskatchewan
kosningarnar.
í ]>etta sinn (siðastl. viku) er fremur fátækt
um varnir hjá ritstj. Lög-bergs fyrir stjórnina
í Saskatchewan. Auðvitað segir liann (í Bit-
um), að hann sjálfur hafi verið við stjórn-
máiin riðinn ]>ar í sjö ár. Er þá eigi að furða,
fyrst svo var, að margt haifi þar aflaga farið!
Ef til viil er þá Scott ekki um að kenna, og
samráðamönnum hans, að horfið hafa centin
—jþessar 25lA miljónir dollara—sem til láns
voru teknar! En enginn vissi það áður að
Lögbergs ritstjórinn hefði “í 7 ár tekið þátt
í stjórnmálum fylkisins", fyr en hann opinber-
ar það nú! En hætt er við að það séu sömu
sannindin og annað sean hann segir. Og hætt
er við, að fáir trúi því, sem til hans þektu
þar um slóðir.
En fyrst svo hefir verið, kannske hann vilji
þá segja frá hvað mikið var borgað Mr. Deno-
van í Wynyard fyrir “Cottagið’’ sem dubbað
var upp í dómhús, og hvers virði húsið er,
því kaupin liafa sjálfsagt skeð í stjórnartíð
hanS. Voru borgaðir $30,000 fyrir það? Ef
ekki, hvað mikið þá, og hvað var svo gjört við
afganginn, sem fylkisreikningar sýna, að fyrir
það hafi verið borgað?
Kannske hann, bindindishetjan, sem raun-
lair varði nú vínsalana hér í fyrra í Manitoba,
þvert á móti allra von, með löngum þýðing-
um og ritstjórnargrcinum, vilji líka segja frá
þvf, hver réði því, að hótelið brann í Wyn-
yard, að Bronfman Gyðingi, sem eigandi var
hótelsins var leyft að færa vínsölukrá sína
yfir í rakarastofuna litlu, hinum megin við
götuna og halda áfram brennivfnssölu sinni
þar? Og hverja Bronfman tók með sér til
Regina til þess að ná þessum hlunnindum?
Þetta hefir verið í stjórnartíð Sigurðar, eftir
þyí sem honum sjálfum segist frá.
Kannske hann vildi þá líka skýra frá,
hvað miklar vegabætur voru unnar norður
og austur af Leslie, liöfuðstað stjórnarinnar!
í hans stjórnartíð, og hvcrnig á reikningun-
um stendur í útgjaldaskrá fylkisins fyrir brú-
arsmíðar o. fl. í sambandi við þessar voga-
gjörðir?
Kannske hann viiji skýra frá hvernig á því
stendur, að bændur mega ekki leggja sfna
cigin síma, lieldur verða að láta til þess
nefnda menn af stjórninni gjöra það, og eru
svo skattaðir rétt 10 sinnum meira fyrir þá en
þeir kosta.
Kannske hann vilji skýra frá,
hvernig á því stendur, að nokkrir
þingmenn, tryggustu fylgiliðar
stjórnarinnar, sitja nú í tugthúsi,
eftir að frammistað'ai þeirra var
rannsökuð, sem stjórnin barðist
með alefii á móti að væri gjört
eins lengi og hún gat? Þeir hafa
sjál'fsagt verið tugthúsaðir fyrir
sakieysi og ráðvendni! Vér eigum
helzt von á, að þaið verði svarið.
Hvernig stóð á því, að Weed
Lake brúin hjá Broadview var lát-
in kosta $104,000 f stað $30,000,
eins og áætlun stjórnaiverkfræð-
ingsins var í fyrstu, og hvaða félag
var þetta Púirson’s Construction
Co., er gefið var $74,000?
Hver er þessi Job, sem fékk $70,-
000 styrk úr fylkissjóði síðastliðið
ár og fyrir hvað var það goldið?
Var það þolinmæðisþóknun? Eyrst
ritstj. er svona kunnugur stjórn-
málunum f Saskatchewan, því
fræðir hainn ekki fólkið um þetta?
Nei, það slær út í aðra sálma. 1
stað þess að gjöra grein fyrir
nokkru af þessu eða svara nokkru
af öllum þeim kærum sem á stjórn-
inni hvíla—og eru þær legíó—, þá
er viðleitni hans sífelt í sömu átt,
að víkjast undan þeiim atriðum,
sem um er að ræða og reyna að
dragai athygli lesenda að öllu öðru.
En svo fer þeim öllum, sem óhrein-
an málstað hafa að verja. Sannar
Ivetta hvað bezt ritstjórraargreinin
í síðasta blaði um kosniragarnar.
Nú er það ekki allsherjar vínbann
yfir iailt Canada, sem stjórnin er að
berjast fyrir, eigi heldur kjörgengi
kvenna í sambandsmálum, eins og
hann hélt fram fyrst, heldur er það
úrsögn Saskatchewan fylkis úr rík-
issambandi Canada.! Þeir eru að
smáfæra sig upp - á skaftið, þeir
voluðu! Hiann segir, að eins og
nú standi, þá sé öll verzlunarlög-
gjöf f höndum sambandsstjórnar-
innar og hún ákveði tollskyldur
allar, eins og auðvitað er. t>að eru
eH-herjar lög að ríkisheildin, hver
sem hún er, hljóti að hafa þau mál
með höndum. Verzlunarlöggjöfin
gildir ávalt fyrir alt ríkið. Og þeg-
ar einliver iandshluti ræður þeim
málum sjáifur, er bainn orðinn rík-
isheild út af fyrir sig. En svo bæt-
ir hann við: “Nú iiggur ]>að auð-
vitað beinast við, eins og hér stend-
ur á, að stjórnin í hverju fylki hafi
umboð fólksins til þess að krefj-
ast breytinga á þessu.“ Og svo
kemur þá þessi merkilega stefnu-
skrá:
“Nú hefir stjórnin tekið upp al-
veg nýja stefnu í þessu máli, sem
aldrei hefir þekst fyr; hún er sú,
að stjórnin, sem slík, með sam-
þykki fólksins, hefji baráttu gegn
sambandsstjórninni og krefjist
þeirra réttinda." Hefir nokkur
heyrt araainð eins! Um það getum
vér fullvissað lesendur vora, að
þetta er ekki stefna stjórnarinnar
þó vitlaus sé, að hún heimti, að
iSa«k. segi sig úr verzlunar sam-
bandi, og þá um leið ríkissam-
bandi, við Canada. Það hefir henni
aldrei komið í hug og engum nema
rit-stjóra Lögbergs sjálfum. Meiri
fáfræði f stjórnmálum þessa lands
er nú tæpast hægt að auglýsa, en
þessa. Og ef þetta er af eintómri
fáfræði sagt, þá er hún alveg
dæmal'aus.
En svo mun feiast í þessu til-
gangur nokkur lfka, sCm allir
hljóta að skoða bæði ódrengilegan
og óráðvandan. Hér er verið að
reyna að villa sjónir þeim, sem fá-
fróðir eru. Þeim, sem eru ámóta
glöggir á stjórnmál eins og bænd-
urnir uppi í afdölum í Noregi, sem
Björnstjerne Björnson segir frá, og
liéldu að allar skipanir ríkisins
stöfuðu frá prestinum. Það var
verið að reyna að villa þeim sjönir,
er eigi kunna grein á að gjöra milii
sambands og fyikis stjórraar, en
telja hvorttveggja hið sama. Aðra
er ekki hægt að blekkja. En ó-
vandur er sá flokkur eða talsmenn
þess flokks, sem það í frammi hafa.
Utan um þessa speki er svo rit-
stjórinn að vefa álraarlangan vef úr
þvættingi um einokunar tímabilið
á íslandi. Yér viljum nú spyrja,
hvort nokkrum manni í Sask. eð'a
annarsstaðar komi til hugar að
líkja verzlunarlöggjöf þessa lands
við verzlunarlöggjöf einokunar-
tímiabilsins f Evrópu, er löndin
voru seld á leigu og enginn mátti
verzla nema við sérstakan kaup-
mann, ella verða fyrir straffi og
sektum? En hafi ástandið verið
svo í Sask., því hefir þá ekki stjórn-
in, sem öllu ræður þar og nú er bú-
in að sitja að völdum f 12 ár, breytt
þessu? Hennar- er þá lítill fram
inn.
Það er eins og fyrri daginn, um
ekkert af því sem ritstj. er að
þvætta, er deilt við kosningarnar
nú þann 26. Heldur eingöngu um
stjórnsemi innan fylkisins, og í
þeim málum, er fyikinu koma við.
Um ráðvand'a og sanngjarna með-
ferð á eignum fylkisins og útsvör-
um, og að þau verk, sem nauðsyn-
leg eru, séu unnin svikalaust. Til-
litslaust til allra flokka er það sið-
ferðisskylda allra kjósenda, að líða
ekki alls konar svik og pretti og
fjárbruðl þeim sem með opinbert
umboð fara. Og það er siðferðis-
skortur að mæla nokkru þesshátt-
ar bót. Saskatchewanstjórnin hef-
ir fyrirgert rétti sínum hvað sem
hver segir og hverju sem hún lofar.
En hingaö til hafa loforðin eigi
önnur verið en þau, sem hún hefir
engin ráð á og þa-rf því ekki og
getur ekki efnt. Því lofar hún ekki
að skila þvf aftur í fylkissjóðinn,
sem hún hefir látið svíkja af al-
menningi og som hún sjálf hefir
undir sig dregið? Það væri í henn-
ar valdi að gjöra. En þá kosti
hefir hún líklega ekki boðið og
býður líklega ekki. En Lögbergs
ritstjórinn gæti nú boðið það fyrir
hennar hönd og látið það fylgja
frumvarpi sínu um úrsögn fylkis-
ins úr sambandinu. Þá væri fylk-
issjóðurinn viss að fá það því vís
er borgun hjá Brandi!
------o-------
Enn um sparsemi
Saskatchewan
stjórnarinnar.
Þau eru eigi fá dæmin, sem teija
má um ráðslag stjórnarinnar f
Saskatchewan og hvernig hún hef-
ir féflett fylkið. Það hefir verið
sagt frá vegagjörða svikum hennar
og brúargjörðinni sælu yfir Weed
Lake hjá Broadview. Alveg s«ms-
konar dæmi komu upp við yfir-
heyrzluna f vetur, í sambandi við
vatnsleiðsluþróna í Kindersley. Sú
saga átti langan aðdraganda og öll
sú sviksemi og fjárdráttur, sem þar
átti sér stað, var í .sambandi við-
kosningu akuryrkjumála ráðgjaf-
ans, Mr. W. R. Motherwell.
Upphaflega var hann fulltrúi
Humboldt kjördæmis. En.er á leið
embættistíð hans var hann orðinra
þar svo hverjum manni leiður, að
hann treysti sér ekki að ná þar
kosningu. Við síðustu atkvæða-
greiðslu sótti hann þar því ekkir
en náði útnefningu í Kindersley
(1912) var í ráði gjört af bæjarbú-
um að koina þar á vatnsleiðslu, og
kjördæmi. En um þetta leyti
kom nú Mr. Motherwell eins og
sending að hjálpa þeim við þetta
fyrirtæki. Lét hann nú verkfræð-
ing stjórnarinnar gjöra áætlura
með kostnað á þessu verki og á
sama tima um kostnað á að setja
brú yfir þar sem stýflugarðurinn.
fyrir v'atnsþróna átti að hlaðast.
Auðvitað þurfti þar enga brú, en
til þess að stjórnin gæti tekið að
sér verkið, varð að setja brú, þvf
hún hafði enga heimild til þess að
fara að hlaða vatnsþró á aimenn-
ings kostnað fyrir einn sérstakan
bæ, en brúarsmíðar gat hún látið
gjöra. Nú kemur kostnaðar áætl-
unin frá verkfræðingnum um að
hvorttveggja muni kosta um $11000.
En kosningar voru í nánd. Lofar
nú Motherweli að leggja bæjarbú-
um $6,000 úr fylkissjóði til þessa
fyrirtækis. Átti það að vera kostn-
aður við brúna. Á móti þessu
háttalagi var nú samt mælt og
það af verkfræðingi stjórnarinnar
sjál'fum, er sagði, að þetta væri
með engu móti réttlátt. En hon-
um var nú skipað að þegja og búa
til uppdrátt fyrir verkið,—og það1
gjörði hann.
En eftir nokkrar vikur, og sjálf-
sagt eftir að Motherwell var búinn
að hafa ýmsan kostnað í kosninga-
leið'angri sínum, lét hann yfirvega
þetta tilvonandi verk og kostnað-
aráætlunina að nýju, er honum
fanst nú að vera myndi helzt til
lág, og var þá áætlanin færð upp £
$20,000. — Nú var alt fallið f ljúfa
löð og svo þurfti að sannfæra kjós-
endur um að þetta væri meira en
eintóm ráðagjörð. Lét hann l>ví
verkamálaráðgjafann skipa að fara
af stað með verkið.
Nú var eftir að fá tilboð. Er nú
Parson félaginu, er helzta virðist
vera lijálparliclla stjórnarinraar við
öll þess konar verk, tilkynt, að
stjórnin sé nú tilbúin með að láta
byrja á þessu verki og óski eftir
tilboðum. Annað félag komst á
siioðir um þetta og krafðist að
mega gjöra tilboð líka. Heitir það
Laidlaw Bros. og er f Regina. Já,
(Framli. á 5. bls.)

Hefir þú Brúkað
v SILKSTONE
Hið ljómandi
veggja máL