Heimskringla - 10.10.1918, Blaðsíða 4

4. BLAÐSfÐA
HEIMSKRinGLA
WINNIPEG, 10. OKTÓBER 1918
HEIMSK RINGLA
ihx«)
K»WlUT At & hv0rj utm Flmtude«t.
OtKefendur og elftendur:
THE VIKING PRESS, LTD.
Vert) blaBslne I Canada og BandarikJ-
unum $2.00 um árlí (fyrirfram borgad).
*ent ti! lslands $2.00 (fyrirfram borgati).
Ailár borganir sendist rátSsmanni blatSs-
ms. Púst etSa banka ávísanlr stillst tll
The Viklng Press, Ltd.
O. T. Johnson, ritstjóri
S. D. B. Stephanson, ráðsmaSur
SkrKstofa:
IM SHERBHOOKB STRRET, WIRTNIPBO.
P.O. Rm 8171 TalataU OariT 41M
WINNIPEG, MANITOBA, 10. OKT. 1918
Blöð og ritstjórar.
BlöSin Winnipeg Telegram, Westem Lab-
or News og “Voröld” hafa rokiS upp til
handa og fóta að birta greinarstúf, sem að
ííkindum er tekinn úr einhverju Bandaríkja-
blaÖi og auc5sjáanlega töluvert farin að eld-
ast. Skýrir greinarstúfur þessi frá ræSu, er
John Swinton, eitt sinn ritstjóri í New York,
flutti í ritstjóra samaæti, er haldið var hon-
um til heiðurs. Átti hann aS mæla fyrir
minni óháðrar blaðamensku og fórust meðal
annars orð á þessa leið:
“I Ameríku er sá hlutur hvergi til, sem
heitið getur óháð blað, nema ef vera kynni
eitthvert sveitablað.....Þetta vitið þið,
og eg veit það líka. Enginn ykkar þyrði að
segja sannfæringu sína í blaðagrein, eins og
hún er. Ef þið gerðuð það, vitið þið vel og
fyrir fram, að slíku yrði stungið undir stól.
.....Mér sjálfum eru greiddir $ 1 50 um vik-
una fyrir að birta aldrei hreinskilnar skoðan-
ir mínar í blaði því, sem eg þjóna að. Ým9>r
af ykkur vinna fyrir líkum verkalaunum.
Hver ykkar, er væri svo vitfirtur, að rita eins
og honum býr í brjósti, yrði rekinn út á göt-
una, að leita sér annarar atvinnu. . . . Verka-
hringur New York ritstjórans er sá, að eyði-
leggja sannleikann, að skrökva skammfeiln-
islaust, að rangsnúa, að flaðra fyrir fótum
Mammons, að selja lýð sinn og land fyrir
sitt eigið uppeldi.....Þið vitið þetta og
eg veit þetta. Minni óháðrar blaðamensku,
—hvílík heimska........Við erum tól og
þrælar ríkismanna, sem liggja í launkofum.
Við erum leikbrúður, þeir kippa í þræðina,
við dönsum. Hæfileikar okkar, hamingja
okkar, æfi okkar, er annara manna eign.
Við erum andlegar undirlægjur.”
Svo hljóða þessi orð, og mun flestum
finnast þetta all-hrottaleg lýsing á blaða-
menskunni hér í landi. Ekki er heldur ólík-
legt margir leiðist til að halda hér sé farið
með heilagan sannleika og ekkert annað. Að
minsta kosti verður þetta skoðun þeirra, sem
eitfrhvað er í nöp við einn eða fleiri ritstjóra.
Vafalaust mun þó fjöldamörgum finnast
þessi lýsing á ritstjórum landsins í meira lagi
öfgakend og því hugsa sig um tvisvar áður
þeir ganga út frá því sem vísu, að hún sé rétt
og sönn. Ræðumönnum mörgum er hætt
við að verða æstum, gleyma sjálfum sér og
fara út í öfgar — og hví skyldi slíkt ekki
hafa getað átt sér stað með John Swinton,
þá er hann flutti ofannefnda ræðu) Um-
ræðuefni hans var örðugt viðfangs og því
sízt að undra, þó honum rynni í skap!
Hann átti að mæla fyrir minni óháðrar
blaðamensku. En vantrú hans á, að nokkur
óháð blöð séu til í Bandaríkjunum, gerir það
að verkum, að honum ferst þetta hörmulega.
Reiður mjög hellir hann sér í verstu skömm-
um yfir alla ritstjóra landsins og blaðamensk-
una í heild sinni I Hann eins og gleymir aðal-
ræðuefninu og fer út í alt aðra sálma.
Flokksblöðin, eða ritstjórar, sem vissum
flokksstefnum fylgja, komu ræðu hans vitan-
lega ekkert við; það sér hver heilvita maður.
Ræða hans var fyrir minni vissra og tiltek-
inna blaða, óháðu blaðanna.
Skyldu annars margir samþykkja þá stað-
hæfingu hans, að óháð blöð séu alls ekki til
í Bandaríkjunum ? Þó stöku blöð sigli undir
fölsku flaggi, þykist óháð en séu í rauninni
sterk flokksblöð, nær engri átt að segja slíkt
eiga sér stað með öll óháðu blöðin. Allir
þeir, sem nokkuð hafa skygnst inn í blaða-
heiminn sySra, vita, að alveg óháð blöð eru
þar til, sem engum sérstökum pólitískum
stefnum fylgja. Staðhæfing Swintons, hvað
þetta snertir, hefir því við lítil rök að styðj-
ast.
Tiltæki hans að rugla saman óháðu blöð-
unum og flokksblöðunum getur ekki skoðast
annað en vottur um að þessa stundina hafi
’é
hann verið viti sínu fjær áf reiði. Eða má-
ske hefir hann svo brunnið af löngun að
segja eitthvað alveg nýtt af nálinni og áður
óheyrt, að í svipinn hafi hann gjörsamlega
tapað valdi á hugsunum sínum? Dómur hans
um alla ritstjóra landsins í heild vottar hvorki
í'hugun eða gætni; staðhæfingum hans er
fleygt fram, án þess nokkur rök séu tilfær.ð
þeim til stuðnings.
Enginn rétthugsandi maður finnur flokks-
blöðunum það til foráttu, þó þau fylgi djarft
og einarðlega þeirri stefnu í stjórnmálum, er
þau aðhyllast. Að þau hljóta fjárhagslegan
stuðning þeirra manna, sem sömu stefnu
fylgja, er heldur engan veginn athugunar-
vert. Og þó ritstjóramir þjóni ekki að blöð-
unum fyrir ekkert, fái með öðrum orðum
Iaun fyrir starf sitt, þá er það engin sönnun
að þeir séu nauðbíygðir að skrifa á móti
sannfæringu sinni. Vér eigum bágt með að
trúa að þess séu mörg dæmi, að ritstjórar
féti kaupa sig til þess að fylgja þeim stefn-
um, sem þeir sjálfir eru andstæðir. Og að
slíkt eigi sér stað með alla ritstjóra landsins,
er það argasta bull, sem nokkur getur látið
sér um munn fara.
Þrátt fyrir alla flokkaskiftingu hafa blöð-
in oft og tíðum hallast á sömu sveifina í
mörgum stórum og þýðingarmiklum velferð-
armálum þjóðanna. Tökum til dæmis af-
stöðu þeirra hér í Canada í vínbannsmálinu.
Menn munu minnast þess, að þegar gengið
var til atkvæða um vínbann, bæði hér í
Manitoba og öðrum fylkjum landsins, þá
hlaut það eindreginn stuðning allra helztu
blaðanna. Fóru sum blöðin svo langt í sak-
irnar, að neita með öllu auglýsingum vínsal-
anna — ráku af sér um leið það ámæli, að
þau vinni alt til fyrir peninga. 1 kvenrétt-
inda málinu hafa blöðin einnig staðið sam-
hliða í seinni tíð og hið sama er að segja um
afstöðu þeirra í mörgum öðrum umbótamál-
um, er miða til stórrar velferðar fyrir þjóð-
ina. Áhrifum blaðanna hefir lengi verið
viðbrugðið og leggist þau á eitt í einhverju
máli, er sigurinn nokkurn veginn vís.
Síðan stríðið byrjaði hafa öll helztu blöð-
in hér í Canada lagt öll flokksmál til hliðar
og háð sameiginlega baráttu fyrir þátttöku
þjóðarinnar í stríðinu. Stefna þeirra hefir
verið sú, að hreyfa engum þeim málum, er
vakið g'ætu deilur hér heima fyrir á meðan
hermenn þjóðarinnar berjast á vfgvellinum
í þágu lýðfrelsis og mannréttinda. óneit-
anlega er þetta líka göfug stefna og blöðum
landsins til hins mesta sóma.
Sama hefir átt sér stað í Bandaríkjunum
síðan þátttaka þeirra hófst í styrjöldinni.
öll helztu blöðin þar hafa látið öll flokksmál
rýma úr sessi, sett alla flokkaskiftingu til hlið-
ar og unnið kappsamlega í þjóðarinnar þágu.
Fjármagni Þjóðverja hefir algerlega mis-
hepnast að kaupa þau.
Fylstu líkur eru því til, að þó John Swin-
ton helti sér þannig yfir blöðin og ritstjórana
fyrir stríðið, þá hefði hann nú á tímum haft
gát á tungu sinni. Hefði hann, eins og nú
er ástatt fyrir þjóð hans, svo reynt að draga
úr áhrifum blaðanna, þá hefði slíkt ekki orð-
ið til þess að víðfrægja hann fyrir þegnholl-
ustu gagnvart landi sínu.
Sparið og verið
viðbúnir.
Sigurlánið nálgast nú óðum og engir þegn-
hollir borgarar mega vanrækja að búa sig
undir það eftir megni. Með sparnaði má
mikið gera og aldrei hefir verið meiri þörf á
sparnaði og fyrirhyggju en einmitt nú. Fáir
eru svo illa staddir efnalega, að með því að
viðhafa allan sparnað þangað til sigurlánið
verður hafið, geti þeir ekki að minsta kosti
keypt eitt ríkis skuldabréf (Victory Bond).
Hvaða góður borgari vi'll kki hlaupa undir
bagga með landinu sínu, þegar það er í nauð-
um statt og þegar þetta er ekki minsta á-
hættuspil fyrir hann sjálfan? Að kaupa rík-
isskuldabréf Canada, er sama og leggja fé
sitt í sparisjóð.
Það er ekki að ástæðulausu, að fyrir þjóð-
inni er svo mjög brýnt að viðhafa allan
spanað — því svo mikið er í húfi geti undir-
tektir hennar ekki verið góðar þegar sigur-
lánið verður hafið. Heill og heiður þjóðar.
innar er í veði, ef hún bregst í þessum sökum.
En vonandi kemur ekki til slíks. Ef allir,
bæði karlar og konur, hafa það nú eitt hug-
fast að spara og undirbúa sig sem bezt, er
engin ástlæða til neinnar svartsýni hvað út-
komu sigurlánsins snertir.
lslendingar hafa sýnt þat5 í liðinni tíð, að
þeir vilji ekki vera eftirbátar neinna at^ara
þjóðflokka hér í landi, hvorki í fjárframlpg-
um til stríðsþarfa eða öðru. Vonandi kapp- f
kosta þeir nú
láninu búnir.
að vera sem bezt við sigur-
Þjóðeign járnbrauta
í Onada.
Eins og lesendum flestum er kunnugt, er
Canadian Northem járnbarutin nú komin í
eigu þjóðarinnar sjálfrar og Canada um leið
nær því takmarki, að geta gert helztu járn-
brautimar hér að ríkiseign. Búist er við, að
stjórnin verði áður langt líður að taka að sér
Grand Trunk brautina, þar sem braut sú
stendur nú svo afar-lla að vígi fjárhagslega.
Af meginbrautum verður Canadian Pacific
brautin þá ein eftir og þó eigendur hennar
megi sín mikils, mun þeim reynast fullörðugt
að keppa á móti ríkinu til lengdar. Eru því
fylstu líkindi til, að braut þeirra verði að
þjóðeign áður lýkur og ef til vill slíks elcki
eins langt að bíða og margur hyggur.
Fyrir mörgum hér er nú hið mesta áhuga-
mál, að Canada geti sem fyrst eignast allar
þær jámbrautir, er um landið liggja. Einok-
un járnbrautarfélaganna, helzta auðvalds
landsins, er þá lokið og við " það stendur
þjóðin margfalt betur að vígi en áður. —
Blaðið Literary Digest í Bandaríkjunum flyt-
ur nýlega grein um þjóðeign járnbrauta hér
í Canada og birtum vér hér með kafla úr
henni í íslenzkri þýðingu:
“Sir Robert Borden sagði í ræðu, er hann
flutti í Toronto, að stærsti jámbrautaeig-
andinn í Canada með einni undantekningu,
væri Canadaþjóðin og sá dagur ef til vill í
vændum, að engin undantekning ætti sér
stað. Enn fremur sagði hann, að stjómin
fylgdi nú víðtækri stefnu með því markmiði
að gera járnbrautir landsins að ríkiseign og
til þess að þetta gæti borið sem beztan á-
rangur og henni unt að viðhalda járnbraut-
unum, er ríkið eignast.yrði hún að hljóta ein-
dregið fylgi þjóðarinnar. Svo öll tilhögun í
sambandi við járnbrautirnar geti orðið sem
hagkvæmust, segir blaðið Toronto Globe,
eiga allar stjórnarbrautimar að skoðast sem
eitt kerfi og allar að koma undir hið nýskip-
aða stjórnarráð Canadian Northem brautar-
innar. Lætur blaðið í ljós ánægju yfir þessu
og segir næsta sporið ætti að vera að gera
Grand Trunk brautna að ríkiseign og svo
Canadian Pacific eins fljótt og möguleikar
leyfi.
StjórnárFsrautirnar í Canada samanstanda
af kerfi, sem er um 14,000 mílur; 10,000
mílur af Canadian Northem brautinni, 1,94 I
mílur af Intercolonial, Prince Edward Island
og fleiri stuttum brautum, og 1,81 1 mílur af
National Transcontinental brautinni. Allar
þessa brautir eru nú eign Canada þjóðarinnar
og um þá fyrstnefndu komst Borden forsæt-
isráðherra meðal annars þannig að orði í
ofannefndri ræðu:
‘Að stjórnin tók að sér Canadian North-
em járnbrautarkerfið, orsakaðist af kríngum-
staeðum, er urðu til sökum stríðsins og skoð-
un mín er, að slíkt hafi verið heppilegasta
úrlausn þessa vandamáls. Kerfi þetta sam-
anstendur af eitthvað tíu þúsund mílum af
járnbrautum og að meðtöldum þeim $10,-
000,000 er eigendunum voru greiddir fyrir
hlutabréf þeirra, kostar brautarkerfi þetta
landið í alt frá fjörutíu og fjórum til fjörutíu
og fimm þúsund dollara hver míla.
Meiri hluti brautar þessarar liggur í gegn
um land, sem enn er lítt unnið og sem hlýtur
að taka miklum framörum í nálægri framtíð.
Fyrir þessa ástæðu eru framtíðar möguleik-
ar Canadian Northem brautarinnar að mun
álitlegi, en á stér stað með bæði Intercolon-
ial og Transcontinental brautirnar.
Canada á nú í alt nærri 14,000 mílur af
járnbrautum, er ná frá hafi til hafs. Allar
þessar brautir eiga að skoðast sem eitt sam-
anhangandi kerfi og vera undir einni aðal-
stjórn; kerfi þessu skyldi alls ekki stjórnað
af neinni deild sambandsstjórnarinnar, og
undir eins og hægt er, ætti að sameina það
eimskipalínum bæði Atlantshafs og Kyrra-
hafs megin.
DODD'S NÝRNA PH.LUR, góðw
fyrir aliskonar nýmaveiki máif.
gigt, bakverk og sykurveiki. Dod<T«
Kidniey Pills, öðc. askjan, séx öskj-
ur íyrir $2.50, hjá öliuia lyfsölujð
eða írA Dodd’s Medicine 6o., Ltd.,
Toronto, Ont.
Dr mannheimnm
Eftir Kr. Asg. Benediktsson.
Yið Island.
Hví skyldi’ ei fagna þér, frjálsborni landinn,
er faldinn þinn bjarta hann eygir við ský,
og styrkinn, sem brýtur þar bylgjur við
sandinn,
bjóðandi hafiiiu fangtök á ný.
Lækka skal seglin, þótt hann sé að hægja
því höfnin er fundin, s«;m valdi eg mér. >
Eg veít að þú býður mér heim tifaS hlæja——
Pg helkwst^ t4rín, sem7 grAf^Ítíá
* : . 11 .j .úJV* 5' Bergmaim. )V
— Hemilislflaðið. Udf v ’ í' 1
(Framh.)
Matúsalem Guðmundsson .býr
sunnan við ögur þann cða sundið,
sem Páll K. Kjernested býr norðan-
vert við. Matúsalem er úr Mývatns-
sveit oig sömuleiðis kona hanis, Jak-
dbína Jónsdóttir. Þau íluttust til
Canada 1893 og ári síðar norður f
Narrows bygð. Þar sem þau eru nú,
hafa þau ibúið mörg ár og bygt vel.
Við Jakobína erum .skyld í íeðra og
mæðra ættir. Matúsalem er skyld-
ur mér í föðurætt sína. En eg hon-
um í móðurætt mfna. Þau hjónin
eru bræðrabörn. Þau eru öldruð.
Vissi eg, að þau mundu geta frætt
mig uin ættir einna eða tveggja síð-
ustu kynslóða í Mývatnssveit og of
an um dalina. Enda reyndist mér
það rétt ályktað. Þau eru bæði
minnug og rétt hermin. Vegna hey-
anna og naums tfma náði eg ekki
eims víðdreifðum ætthvfsla þekking-
um frá þeiin, og eg hafði ó.skað. Þau
eru af Skinnastaðamanna ættum
(séra Einari Nikulássyni galdra
meistam og Jóni prasti syni lians);
Liggja þær æbtir upp til Oddaverja
og iSíðumanna, sem kunnugt er.
Hjón þessi eru ágæt heim að
sækja. Er nú sonur þeirra Kjartan
tekinn við búsforráðum. Kona hans
heitir Þórunn Þarvaldsdóttir; eiga
börn. Bær þeirra feðga stendur á
vfkurströndinni. Eiga þeir allmargt
nauta. Mun eg iþví kalla Matúsalem
og býli 'hans: MatúsaJem á Káiifa-
strönd. Bæjarnafnið er einnig nafn-
ið á feðra óðulum hans við Mývatn.
Þá ihélt eg áfram áleiðis til Siglu-
nesbygðar, sem er all-löng leið.
Hávarður Guðmundsson er gamall
landnemi á þeim slóðum. Ilann er
Austlendingur og afkomandi Hellis-
fjarðarættarinnar í Suðurinúiasýslu.
Iiávarður er þrígiftur og roskinn
bóndi. Hann er stniður góður, verk-
hagur og startsiamur. Harm hafði
eg séð nokkruin sinnum, en lítið
kynst. Kom hann ekki ibeim af engj-
um um kveldið fyr en í tunglsljósi,
eftir dagsetur. Ekki hefi eg orðið
fyrir því fyrri ihjá leiiknum né lærð-
um, að vera tekinn upp í sögu ólaf-
ar rfku á skarði. Það gjörði Hé-
varður. Ann eg honum fyrir. Þá
frú ólöf þraut, barst talið til Þor-
leifs kristna í Krossavík og land-
náinismianna og örnefna þar austur
frá. Þar er hann uppalinn og stál-
slegin'n f land.shátturn og örne'fnum
og skemtinn og fræðandi. Út frá
þessu tali .sofnuðum við. Hávarður
er lesinn og ann íslenzkum fræðum.
Næsta miorgun var dynjandi stór-
rigning, og var eg með Hávarði fram
undir sólsetur um kveldið. Keyrði
lranni með mig langan veg, sem var
ærið blautur, vestur í bygðina. —
Fyrsta kona Hávarðar hét Helga
Jónsdóttir frá Kirkjubóli í Norð-
firði; börn þeirra: 1. Jón, 2. Margrét
(gift og á börn). önnur kona Hé-
varðar var Kristrún Sigvaldadóttir;
móðir hennar var Kristbjörg Einars-
dóttir, systir frú Sigríðar í Lauflási;
börn þeirra:. 3. Laufey Svafa, 4.
Helga Krist'björg, 5. Kristrún. Hin
þriðja kona Hávarðár er Stefanía
Sigurðardóttir, Árnasonar; að
móðurætt er ‘húsfrú Stefanía koin af
hiinini alþektu Heydalaætt, séra Ein-
ars Sigurðssonar, föður Oílds bisk:
ups, frá Stefáni skáldi og presti ól-
afssyni, Einarssyni í Vallanasi;
börn: 6. Jómfna, 7. Bjarni, 8. Hall-
dóra Sigrún, 9. Hjálmar Pétur, 10.
Anna Sigrfður, 11. Helga Kristín
Svafa, 12. Kristín Málmfrfður.
Foreldrar Hávarðar voru Guð-
mundúr Jónsson frá Kirkjubóli og
Gunmhildur ólafsdóttir, Pétunsson-
ar á Karl.skála í Reyðarfirði. Móðir
Gunrahildar var Mekkin Erlends-
dóttir, Árnasonar, Torfasonar í HeU-
isfirði, og systir Þórarins prests
gaoilá á Hofi 1 Alftafirði.
Hávarður ihefir búið lengi í bygð>
inní; , Jiey.pti nýlega tvö lönd, þar
sém liann býr nú, og er nær búinn
að fullgera stór.t ibúðarhús. Hús og
akrar eru ofan við engjaflæmi aust-
an og sunnan við og úfcsýn góð.
Finst mér vel við eiga að nefna
hann: Hávarð á Breiðumýri.
Eggert Sigurgeirsson, frlá Hofi í
Möðruvallasókn, var maður sá, sem
eg kom næst tií og gisti að. Hann
býr skamt norðan við Siglunes P. O.
Hús hans stendur í skógarkambi, er
liggur suður og norður vestan við
engjaflæmi, sem nefnt er Flóinn.
Engjar Eggerts og.hagar eru vestur
og norður frá býli hans. Hann hef-
ir gott hús og bjart. Þangað er mjög
goit að koma. Hann er fæddur í
Skagafirði, alinn upp hjá Davfð pró-
fasti Guðmundssyni á Hofi, og ber
þess merki. Hygginn og ihóffcal'aður,
gætinn og grundaður. Kominn frá
Lofti ríka á Möðruvöllum í móður-
ætt, en föðurætt hans er frá Odda
verjum og Síðumönnum. Kona ihans
er Svanhildur Sigurbjarraardóttir, i
móðurkyn frá Þorláki presti Þórar-
inssyni á Ósi og ÞorJeifi ihirðstjóra
Björnssyni á Reykhólum. Faðir
hennar var sonur Sigurðar bónda
Kristjánssonar á Hálsi i Kinn, Jóns-
sonar, Kolbeinssonar á Kálfa.strönd.
af svonefndri Laxamýrarætt, sem
rakin er alla leið til Óðins. Hjón
þassi eiga ættartölur sínar. Eru
börn þeirra þar innrituð.
j Þegar Eggert kom að heiman eftir
aldamótin, settist hann að þar sem
bann er nú. Var ekki fjöleflmaður,
en hefir komist vel áfram. Virðist
búa góðu búi nú. Var tæpt liðaður.
Eldri sonur hans viðurloða í hern-
urn; annar drengurinn ekki íull-
þroskaður og ekki heLll þiá eg var
þar. Mér flanst Eggert vera snortinn
afl beimiþrá’ enn. Hefir fjalla, sveita
og sjávar útsýnin óefað markað ó-
afnnáanlegt endurminningar mark á
hugsjónir hans og hugrenningar.
Eggert og býli hans mun eg nefna:
Eggert á Hofi.
Jón Jónsson frá Sleðbrjót. Til hans
fylgdi Eggert mér árla dags, og var
þá 'fagurt heyanna veður og heið-
skírt útsýni. Veður og blíðsýni al-
veg í samræmi við viðtökur og við-
kynningu Eggerts Sigurgeirssonar á
Hofi.
Á skyndifundum hafði eg kynst
Jóni frá Sleðbrjót, en ekki til hlítar.
Nú hafði eg áisett mér að sækja
hann heim og eiga tal við hann. Jón
er öllum kunnur fyrir blað'agreinar
og þingmensku sina á Islandi. Jón
er maður ekki árennilegur á ritvell-
inum til lýsingar í fáum orðum;
sVona kemur hann mér fyrir sjónir:
Hann er meðalmaður á hæð, og ekki
meira. Nokkuð þéttvaxinn og hnelll-
legur. Frekar breiðleitur en lang-
leltur. Dökkur á hár, en ekki svart-
ur. Ennismikill og augnaþýður.
Tillitsdjarfur og tölugur. Skjótur til
orðs og ávarps. Hæverskur og hlær
við í tali. Röddin ekki þung. Málið
lipurt, og laðandi Góður smekkur
áferð slétt í ræðu. Ljás skilningui
og orðhnitni 4 framsetningu. Ræðu
snið góð, röskleiki vakandi. Sann
gjarn í tiriögum til mála og manna
Mínnisgóður, þá hann segir sögur
Segir þær vel. 1 tali hneigður fyrii
opinber máJ, stjórnmál og stjórn
málasögu. Sérgáfu hefir hann, sauð
fjárvinur og fjárauga, sem kallað er
Hneigður mun hann fyrir flestan
fróðleik, sem á merg stendur.
Þá eg ifann ihann, voru fullveldis-
uppkasta samningar íslands ný-
koinnir. Talaði hann mest um þá.
Þótti mér 'hann fcala af velvild og
viti. Hann er vafalítið fróðastur
manna hér vestra um stjórnmál ts-
lands. Var 14 ár við þingmensku.
Fylgist stöðugt með þjóðmáJum Is-
lands eftir beztu föng«m. Þar að
auki vel hæfur stjórnmiálamaður. I
einu orði sagt þótti mér nautn í að
tala við Jón.
Jón .býr í góðu húsi og sýnist efna-
lega líða vel. Hann er nú 66 ára og
ekki heilsuhraustur. Kona ihans og
börn — öll fullorðin — eru blátt á-
fram og þægileg og íslenzk i orðum
og verkum. Á því heimili er íslenzkt
andrúmsloft, heilbrigt og hressandi.
Jón þykist ekki hneigður fyrir
ættfræði. En ætt sína telur hann
til Jóras prests Brynjólfssonar á Eið-
um, isonar “Tuttugu býla Brynka”,
og Sigurveigar Einarsdóttur prests í
Dal, sem gamlar höfðingjaættir
standa að. — K<ona Jóns er Guðrún
Jónsdóttir, Þorsteinssonar prests f
Fögruhlið. Kona Jóns Þorsteinsson-
ar, föður Guðrúnar, var Mekkin
dóttir Jóns á Hrafnabjörgum, Magn-
ússonar, gamlar og góðar ættir í
Múlasýslum,— Næstadag fylgdi Jón
mér til Björras Matthews á Siglunesi,
sem er örstutt leið. Þar er Siglunes
póstihús.
Björn Matthewg býr þar. Hann
var eigi iheima. Þar var eg aðallega
að finna Tómas Guðmundsson, suð-
urhafsfara. Ungur maðUT vel gjörr.
. iiii

i