Heimskringla - 15.10.1919, Blaðsíða 3

WíNNlPEG 15. OKTóBER 1919
HEIMSKRINGLA
3. BLADSIOA
Hvað gera skal,
er taugarnar bila.
Rá* Hfrfrn'ííinuíi.
'1
því a?S ríSa þennan veg svona
Kart.” Steini var svo alvarlegur
a?S Stína brosti.
“Ríddu annacS’hvort á undan
eða eftir.”
“Nei, Stína — eg ætla að vera
| við hliðina á þér um stund aS
| minsta kosti."
1 “En eg vi'l ekki sjá þig nærri
mér.”
Steini roSnaSi. “Ó, Stína!
Ferro-Peptine meti mat í nokkra daga, vertu ekki SVOna hörS. Eg var
°g taka Cftir umsklftuiíur?. Þaí er ekki meS 8jálfum mér af þvf eg

Menn qg konur, sem þjást af tauga-
östyrk, e?Sa sem eiga bágt metS aS
sofna, lýjast fljótt, eru fjördaufir og lé-
magna, eSa hafa aöra þá killa, sem
stafa af taugaveiklun, ættu aö taka
unöursamlegt hversu fljótt þaö lífgar
upp taugakerfiö og færir manni aftur
fulla starfskrafta.
Reyniö metSaliö næst þegar þér þjá-
ist af einhverjum ofantöldum kvillum. kv°sa ÞórS !’
Fáiö ykkur Ferro-Peptine tablets. Bíb- , _ ^
ií5 s.vo í tíu mínútur eftir inntökuna, og StClTlÍ líiorf Ol beint 1 andllt Henn
gat ekki tekiS þátt í kappreiSun-
um og af því —”
því þú hélzt aS eg vildi
Stína hló.
ekki nú sem stendur þess megnugt,
aS verja sjálfstæSi sitt og eining
lliins forna ríkis gegn ásælni Jap-
ana, en þurfi til þess vernd vestur-
þjóSanna, meSan þaS sé í milli-
bilsástandi milli hinnar 5000 ára
gömlu menningar og þeirra breyt-
I inga, sem vestræna menningin hafi
aS færa.
| ÞaS er ljóst, segir í skýrslunni,
aS til þess aS geta verndaS þjóSar-
sjálfstæSi sitt, verSa Kínverjar aS
semja sig aS meira eSa minna leyti
aS siSum hinna vestlægu landa og
i taka áhrifum þeim, sem skapast af
stöSugum viSskiftum viS hinar
TO
‘I
þér munuö strax finna mismuninn.
ar. “Já, Stína — eg hélt þaS.”
Lífsþrótturinn eykst og- nýtt líf færist • t
í hverja taug. Ferro-Peptine er ger- ÖVO leit hann niöur. “En pú gafst
samiega skaölaust, innilieldur ekkert ástæSuna til þess aS trúa því.“
eitur eöa æsingaefni, en eru góðar á c ,
bragöiö, og áhrifamiklar. Allar lyfja- C), pú litii alfur! Dtina var
búöir í Winnipeg og víöasta hvar ann- orSin alvarleg.
arsstaöar selja Ferro-Peptine tablets. . . 1 f-
eru þær 42 í öskjunni, og veröur and- G)teini leit upp. Ja, eg hell
viröinu skilaö aftur ef bráöur bati fæst venS heimshmgl
keki- f,
Og eg hka.
“En þegar eg frétti aS þú heifSir
komast áfram en Grána. Svo var, rigiS Grána mínum j kappreiSun
og, því Steini vildi hafa viStal viS um þá yissi eg aS hafSi la'gt
Stínu áSur en hún kæmi heim í fram mikla fórn/>
SehS. Hann gerSi sér þá hug- j ..Já Qg er eg lfann þig svo á eft.
mynd, aS ef hann gæti ekki talaS Jr fujlan af ólund Qg vonzku, fanst
v.ð hana áSur en hún kæmist méf ^ aS segja guSinn ekki líta
heim, voru líkur t.l þess aS langur á fórn mína þóknanlega.”
tím. mundi líSa til þess, aS hann »StínaI þú veizt ekki hve lengi
fengi ástæSu til þess aS tala viS eg hefi elgkaS þj-I”
hana. Hann þóttist þekkja Stínu ..Ekki fremur eR þú hefir séS f
svo, aS hún mundi muna honum •_________i____»•
mmn huga.
°rS bau- er hann hafSi haft viS Qg þau riSi SVQ hægt norSur
hana, er hún vitjaSi hans eftir veS- Kambanai og af horninu, þar sem
reiSarnar. Og hugur Steina brann þeir enduSu, sást heim aS Grund
af ásökunum til sjálfs sín. Hann Qg Grundarseli. 0g hjörtu þeirra
hafSi talsverSan höfuSverk, og þó vQru ful] af gleSi Qg fögnuSi, því |
handleggur hans væri í fatla, hafSi þau visgu þaS nú, ag þau elskuSu I
hann þjáningar í honum, er hest- hvQrt annaS, og ag þau voru á
urinn þaut áfram og hristi hann. heimleíS> 0g er þau riSi svo niS’
En líkamlegar þjáningar hans voru ur af horninu sagSi Stína bros-
litlar í samanburSi viS hugarstríS andi.
þaS, og þá óvissu, sem hann þjáS’ | ..yar þag ekki undarlegt?”
vestrænu þjóSir. betta höfum viS
og reynt aS gera, og má vera, aS
okkur hefSi tekist þaS betur en
raun er á orSin, ef Kína hefSi ver- ,
iS fátækt land, eins og Japan. og
ekki haft jafn mikiS og þaS hefir ;
af þeim gæSum aS bjóSa, sem
mest er eftir sótt. En Kína er
stórauSugt land, og hefir hærri í-
búatölu en öll Evrópa, meira land-
rými og meiri náttúruauSlegS. ÞaS
hefir alt til aS bera í fylsta mæli, J
sem gerir ríki farsælt og voldugt á j
friSartímum, en er aS öllu vanbú'
iS til ófriSar vegna þess, aS her-
skaparstefna nútímans næst aSeins 1
meS fullkominni röskun á hinni,
eldgömlu menning kínversku
þjóSarinnar. Kína hefir veriS og
er enn varnarlaust gegn þeim stór-
veldum, sem hyggja á landvinn-
inga og heimta sérréttindi
YOU
WHO ARH CONSIDERING
A BUSINESS TRAIMNG
• sm
Your selection of a cellege is an important step for you
The Succcss Business College, Winripeg, is a strong
reliable school, highly recommended by the Public, and
recognized by employers for its thoroughness and efficiency.
The individual attention of our 30 expert instructors places
our graduates in the superior, preferred list. Write íor
free prospectus. Enrol at any time, day or evening clasaes.
—SUCCESS
BUSINESS COLLEGE Ltd.
EDMONTON BLOCK: OPPOSITE BOYD BUILDING
CORNER PORTAGE AND EDMONTON
WINNIPEG, MANITOBA.
sem reisa vilja framtíSarveldi sitt
á hermenskunni og valdi sverSs-
.nnan
takmarka þess^ svo sem átt hefir j Þetta mundi stofna í hættu eignum
sér staS í Sjantung, Mansjúríu, Breta í Kína, og gera aS engu
Mongólíu og í námuhéruSunum í í ensk-japanska samninginn um ein-
Yangtzedalnum. Lausn kínversku j ing Kínaveldis og aSgang allra
málanna er í því innifalin, aS þjóSa til frjálsrar verzlunar þar.”
anna og Kína, eSa sem kemur í
bága viS alþjóSa samninga um
frjáls viSskifti.” Einnig vakti j ins-
samningurinn mikla óánægju á' ^betta eru aSalatriSin úr boS-
Englandi. Eitt af helztu blöSun- ! sk«P t361101. sem e,zta menningar-
um þar sagSi um hann: “Ef slíkt t>jóS heimsins baS blaSamenn
nær fram aS ganga, verSur Kína fricSarþingsins aS flytja Evrópu-
ekki annaS en japönsk hjálenda. ! þjóSunum frá sér.
------------o------------
“HvaS?”
“AS eg skyldi elska þig.”
“Ha? ”
“Og aS þú skyldir elska mig."
“A!!"
“Og aS viS skyldum halda því
leyndu hvort fyrir öSru?”
ist af. Mundi hann ná viStali af J
Stínu áSur en hún kæmist heim? j
Mundi hún vera reiS viS hann, og j
hverju mundi hún svara? Hann
hafSi riSiS trylda reiS all-lengi, er I
hann sá aS einhver var á ferS út
meS hjallanum. Og þar eS hann
var vel skygn, þekti hann aS þaS
var Blesi í Seli, og auSvitaS gat
hann getiS sér þess þá um leiS, aS
sú sem riSi honum, væri Stína.
En þó hann riSi hart, sá hann fljót-
lega aS ekki var dregiS af Blesa
heldur. En nú reis nýr kvíSi upp J
> huga hans. Hann vissi aS Þess var getiS í síSasta tbl., aS
Kambarnir voru framundan, og ólfriSarlega liti út, vegna afhend-
þar eS hann vissi aS Blesi var mjög ingar Sjangtung-héraSsins í Kína,
dettinn, óttaSist hann þaS, aS ef; eSa nokkurs hluta þess, til Japan.
honum væri riSiS svona hart eftir Þetta er stórt héraS, austur viS haf
hinum mjóa vegi, er lá í brekkurn-1 norSarlega í Kínaveldi, vestan
Austur lö n d
og ófridarlokin.
(Úr Lögréttu.)
a>", gæti átt sér staS aS hann dytti,
°g þá mundi hann og Stína velta
fram af hömrunum, sem fyrir neS-
an voru.
Hann hrópaSi til Stínu og baS
hana aS bíSa sín, en árangurslaust.
Stína reiS trylda reiS engu aS síS-
Ur- I rauninni heyrSi hún til hans
°g vissi aS hann var á eftir, en ein-
hver þrái hafSi risiS upp í huga
hennar og sá fasti ásetningur aS
reyna aS verjast því aS saman
dræg
Gulahafsins, andspænis Kóreu-
skaga, sem liggur austan Gulahafs- ;
ins. Á austurströnd Sjantung-;
héraSsins er Kjauchau, sem fyrir;
stríSiS var þýzk nýlenda, mjög
blómleg, og höfSu ÞjóSverjar um
hríS ráSiS þar yfir allmiklu land-
flæmi, haft þar mikla verzlun og
mikinn viSbúnaS. En í byrjun
stríSsins tóku Japansmenn nýlend-
una af þeim meS hervaldi, og var
þetta þá taliS aSalerindi Japanaj
legu götur byrjuSu, var Gráni
'kominn á hliS viS Blesa.
Ertu búin aS tapa vitinu,
stúlka? ÆtlarSu aS ríSa Kamba-
veginn svona ógætilega?”
Stína hægSi á ferSinni. "Eg
hélt eg væri frjáls."
“En manstu ekki eftir því hve
dettinn Blesi er?”
”Og hvaS kæmi þaS þér viS,
tó hann dytti?” Stína hvatti
hestinn sporum.
Steini reiS viS hliS hennar
g'iúfra megin, jafnvel þó vegurinn
y*ri svo mjór aS hann væri varla
yrir tvo hesta samsíSis. Hættan
fyrir Steina, sem af þrengslunum
stafaSi, varS Stínu augljós. Hún
stöSvaSi Ble«a. »Ætlar aS
leika þér aS þvf aS láta Blesa minn
hrinda þér út af veginíim ofan af
hömrunum?” Hún beit á vörina
og ,e,t heint í andlit Steina.
. ‘‘E'f Þu ætlar bér aS leika þér aS
Jgi meS þeim. En þrátt fyrir j inn í ófriSinn. SíSan hafa þeir
þaS, þó Blesi væri meira en meSal haldiS þessari nýlendu ÞjóSverja J
hestur hvaS 'flýtí snerti, þá dró | og á friSarþipginu fengiS sam-1
fljótlega mjög saman meS þeim, J þykki bandamanna til þess aS
enda tók Gráni á því, sem hann ( halda henni áfram, gegn mótmæl-
hafSi til. Og rétt er hinar hættu-; um frá Kína. Auk þess hafa Jap-
anir gert ýmsar frekari kröfur, sem
Kínverjar eru mjög óánægSir |
meS. Kínverjar höfSu fulltrúp á
friSarþinginu, og sendinefnd frá
þeim sat í París meSan þaS stóS. ;
4. marz í vetur sem leiS, bauS
sendinefnd Kínverja blaSamönn-
um þeim, sem fluttu umheiminum
fregnir frá friSarþinginu, á sam' j
komu, og skýrSi þar frá máls-
ástæSunum milli sín og Japana. |
VerSa hér sögS helztu atriSin úr
þeirri skýrslu.
Kínverjar sögSu þarna, aS er
rætt væri um á friSarþinginu aS
koma í /veg fyrir framtíSarófriS, I
væri ekki minst um vert úrlausn ^
hinna svo kölluSu Austurlanda-^
mála, eSa nánar til tekiS: kín-
versku málanna. En þar meS
væri átt viS afstöSu vestlægu stór-
veldanna til ágreiningsmálanna
milli Kína og Japan. Kína hafi
að undanförnu ekki veriS og sé
skorSur verSi settar viS þessum út-
lenda yfirgangi í ríkinu. Hann er
því til fyrirstöSu, aS þjóSin geti á
réttan hátt, eftir frjálsi viSleitni,
þroskaS þaS, sem henni berst utan
a®» og lagaS þaS samkvæmt hugs-
unarhætti sínum og þörfum. Ár-
iS 1898 fengu ÞjóSverjar ýmisleg
sérréttindi í Sjantung og gerSu
kröfii til þeirra sem bóta fyrir þaS,
, aS tveir þýzkir trúboSar höfSu
veriS myrtir þar í héraSinu. All-
mikiS landsvæSi komst á þennan
hátt undir þýzk yfirráS, þar á meS-
al hafnarstaSur, er ÞjóSverjar víg-
girtu og gerSu aS endastaS járn-
brautarinnar, sem liggur vestur um
SjantunghéraSiS, gegnum auSug-
ust;u sveitir þess og til höfuSstaSar
'héraSsins, sem Tsinan heitir. Nú
hafa Japanir tekiS þarna yfirráSin
og síSan þeir fengu völdin hafa
þeir gert útlæga alla aSra en Jap'
ani. En meS yfirráSunum yfir
þessari járnbraut á ófriSartímum,
gæti fjandmenn kínverska ríkisins
átt opnar dyr, eigi aSeins inn í alt
SjantunghéraSiS, heldur og inn í
C.hihlihéraSiS, þar fyrir norSan og
vestah, eSa til Peking, höfuSborg-
ar ríkisins, sem er í því héraSi. Af
þessu geta menn séS, hver hætta
þaS er, aS Japönum séu fengin yf-
irráS þau og sérréttindi, sem ÞjóS-
verjar höfSu áSur í Sjantunghér-
aSinu. íbúar eru fleiri í þessu hér-
aSi en í Bretlandi, og þar í héraS-
inu eru átthagar Konfúsíusar, en
viS þá staSi eru tengdar dýrmæjt-
ustu endurminningar kínversku
þjóSarinnar, enda er þar vagga
hinnar kínversku menningar.
En Japanar hafa gert fleiri kröf-
ur á hendur Kína en um yfirráSin
þarna. I 8. janúar 1915 báru þeir
fram kröfur, sem eru harSari og ó-
endanlegri en nokkrar aSrar kröf-
ur, sem gerSar 'hafa áSur veriS til
Kína í viSskiftum þess viS aSrar
þjóSlr. Og 25. maí s. 1. varS
Kínastjórn aS undirskrifa samning
viS þá, eSa mæta þeim í stríSi aS
öSrum kosti. I 1. maí 1915 fengu
stjórnirnar í Kína og Japan
Raddir almennings.
i.
ÍJr Foam Lake bygS.
I skýrslunni segir, aS í blöSum (Brot úr bréfi.)
Vesturlanda komi fram margt 8. okt. 19 i 9.
rangt og villandi um Kína. Um .......... HéSan er fremur fátt aS
hluttöku Kínverja í stríSinu segir frétta, nema uppskerurýrS víS-
þar> aS þeir hafi fengiS aS vita, ; ast hvar og nýting slæm vegna
aS sumum bandaþjóSunum væri, votviSra, svo horfurnar eru ait
móti skapi, aS þeir tækju þátt í ó- annaS en glæsilegar.
friSnum, og í ágúst | 9 1 4 hafi þeir Um pólitík tala engir um þessar |
ekki viljaS taka þátt í leiSangrin- J mundir, láta þaS bíSa betra næSis.
um þar eystrar gegn ÞjóSverjum Annars munu hugir manna all-
Japönum og Englendingum. En mjög á reyki í þessum efnum. en
lega á móti, þó hinsvcgar surn^. r
þætti þú fara full langt.
Almennar fréttir eru héSan
engar aSrar en eg mintist á í upp-
háfi. Heilsufar manna er hér gott,
og engir stórviSburSir skeSir,
nema aS Imperialbankinn er aS
setja sig hér á laggirnar, og vonum
viS góSs af því.
Foam Lake búi.
ekki held eg aS gleSiboSskapur sá,
sem Voröld flytur í dálkum sínum
verSi til þess aS hrí'fa marga.
Menn eru orSnir svo hvektir á gí£»
uryrSum og pólitískum glæpa-
málssögum, aS menn láta þær nú
orSiS sem vind um eyrun þjóta.
Og svo hefir doktorinn aldrei
í is.ina og japan svo-
hljóSandi símskeyti frá stjórn gömlu menningar. Kínverska þjóS-
Bandaríkjanna: “I sambandi viS I in var til löngu áSur en Evrópa reis
samninga þá, sem hafa veriS aS upp frá rústum hins forna Róm
í nóvember 1915 hafi stjórnin í
Kína veriS þess albúin, aS fara í
stríSiS meS bandamönnum, en þá
hafi Japanar komiS í veg fyrir aS
svo yrSi. 1 febr. 1917 hafi Kína
sent ÞjóSverjum aSvörun og slitiS
sambandi viS þá I 4. marz, en sagt
þeim stríS á hendur 1 4. ágúst s. á.
Japönum hafi ekki veriS vel viS vWiS skoSaSur sem sérlega á'
hluttöku Kínverja í stríSinu, vegna byggilegur á svelli sannleikans.
þess^, aS meS henni fengu þeir rétt Honum íhefir oftlega skrikaS fótur
tfl þess, aS hafa fulltrúa á vænt- og þaS meinlega stundum.
aníegu friSarþingi. Ekki geSjast mér aS deilum
Þá er á þaS minst, aS kínverskir ykkar Bíldfells. HefSi hann bet-
verkamenn hafi unniS fyrir banda- ur matt Sltia heima, en fara þessa
menn á ófriSartímunum, svo sem í síSustu för sína. Vegur hans óx
NorSur-Frakklandi. Þar hafi unn- ekkl V1Ö þaS, enda tókst þú snarp-
iS I 30,678 kínverskir verkamenn, —
og margir þeirra hafi meiSst þar
og látiS lífiS. Auk þess ha'fi
fjöldi Kínverja veitt Bretum 'hjálp
í Mesopotamíu og Austur Afríku;
mörg ensk skip hafi notaS kín-
verskar skipshafnir, og þaS hafi
veriS viSurkent álment, aS þessir
menn hafi reynst betur en aSrir
innfluttir verkamenn. 9 gufuskip
hafi Kínverjar látiS bandamönn-
um í té til flutninga, þó þeir hefSu
haft æriS meS þau aS gera heima-
fyrir. Þeir hefSu og boSiS fram
100 þúsund hermenn til þess! aS
berjast á vígvöllunum í Evrópu
meS bandamönnum^ og þaS boS
veriS þegiS af yfirherstjórninni í
París, en sökum skipaskorts hefSi
sú mannsending aS austan farist
fyrir.
Loks er í þessari skýrslu lýst á-
nægju Kínverja yfir hugmyndinni
um stofnun alþjóSabandalagsins.
Á því segjast þeir byggja vonir um
verndun sjálfstæSis síns og sinnar
II.
KVIÐLINGAR.
Gígjufoss.
Njóti mengi mærrar listar,
mörg þó þrengi hjarta sár,
hljóSa-strengi hörpu stiltar
herSir lengi fossinn knár.
Stjórnmálin.
Sízt mun valin sannleiksbraut
né sómi og æra,
er stjórnmálanna glæpagraut
þeir gutla’ og hræra.
ÞjófseSliS.
ÞjófsorS sínum bróSur ber í blaSa
éli,
þýjum jafn í þankaþeli,
þjófar halda' aS allir steli.
Hugsjón.
Renni eg mínum sjónum aS hlíS-
um grasigrónum,
hvar lækja bláir þræSir í bugSum
niSur falla
og börnin létt sér leika um hæSir
og hjalla;
þaS blasir viS sjónum frá berja-
mónum;
þá heyri eg glymja foss í gljúfrum
f j alla
og bergiS ymja er bunan steypist
ofan hengistalla.
M. Ingimarsson.
Rjómi keyptur
undireins.
Vér kaupum allan þann rjóma, sem vér geturn fengiS
og borgum viS móttöku meS Express Money Order.
Vér útvegum mjólkurílátin á mnkaupsverSi, og bjóSum
aS öllu leyti jafngóS kjör eins og nokkur önnur áreiSanleg
félög geta boSiS.
SendiS oss rjómann og sannfærist.
Manitoba Creamery Co., Limited.
509 William Ave.’ Winnipeg, Manitoba.
ft
gerast og eru enn aS gera milli
Kína og Japan, leyfir stjórn
Bandaríkjanna sér aS tilkynna, aS
hún getur ekki viSurkent neina
samninga milli þessara tveggja
þjóSa, sem koma í bága viS rétt
Bandaríkjanna eSa þegna þeirra,
svo sem rétt til verzlunar í Kína,
eins og hann er framsettur í þar aS
lútandi samningi milli Bandaríkj-
verjaveldis, segja þeir. Hjá okk-
ur voru kend fögur trúarbrögS og
siSspeki meSan þjóSflokkar Ev-
rópu höfSu ekki af neinu slíku aS
segja, og listir og bókmentir þrif-
ust hjá okkur löngu áSur en Par-
ísarborg varS til. ViS viljum
rækta okkar gömlu menningu í
skjóli alþjóSasambandsins, ó-
hindraSir af ásælni þeirra þjóSa,
Abyggileg Ljós og
Aflgjafi.
Vér ábyrgjumst ySur varanlega og óslitna
ÞJÓNUSTU.
Vér æskjum virSingarfylst viSskifta jafnC fyrir VERK-
SMIÐJUR sem HEIMILI. TaJs. Main 9580. CONTRACT
DEPT. UmboSsmaSur vor er reiSubúinn aS finna ySur
aS máli og gefa ySur kostnaSaráætlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. W. McLimont, Genl Manager.
)