Heimskringla - 10.03.1920, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 10. MARZ, 1920.
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSIÐA
Baldur Jónsson.
Dedication.
V. i , ■* ■ * \
’Thy leaves have lsving ífragrance, t,.at wafts its gentle way
Deep to a Keart t'hat fee'ls and receives its call of May.
They spread tlheir foliage early, twas but one blooming morn,
The v.eeds of deatih enrcoted, While gams were being born. -
Yet they are young and fresh, like thy soul so pure and strong,
í’o patiently forbearing the thoughtless, listless throng.
Oh, how thou must have feft, when thy heart-lbeats tolled thy end;
Eor unenlightened old age, and ir.en that can’t amend.
f here is a silver-lining in every line you wrote,
And a heart of gold behind it, so willing to devote. ■>
And from it streams pure fulgence cf a soul that shone for men,
And was so holy ihuman to wield a worldly pen.
The world it has no ransoim for those ’twas made to mourn.
Most saviours are but imartyrs óf prejudice and scorn;
To live to love and feel is. to live for woe and pains,
And suicided ihopes and the grave is what reimains.
It saddens heart and soul, when the shining days do close;
But dark and lonesome nights bring with them a soft repose;
'Discordant noise abates, and life’s bustle sinks to rest.
Strong mind all portals opens the boundless to invest.
The universe unfolds, like a map within the brain;
fts wonders stir to raptures, that deep in silence reign.
hhe pulse of living bosom, which motions never cease,
Abstracts to meditation and petty cares decrease.
The quietude is holy; the heart of nature beats;
My heart its throbbing edhoes with fervent love repeats;
And every solemn thrill ih this migbty, mirtic peace
Reverberates thy spirit, my mind its presence sees.
1 feel the warmth and ardor, that truly emanates
Magnanimously from the ideals thou relales;
Thy fulgent leaves and letters no rancor can delete;
Thy truths, which too are mine, are eteinally replete.
Thy theme brought us together across the main of death,
bJrtfathomable gap is thus spanned in but one breath,
Through mists o>f teary wails, and in oneness cold and dark,
- oncurrent interactions emit one soulful spark.
vireat thoughts can never die; they’re ever-living seeds
--radicating evifs, responding /human needs;
Adorning halls of Progress with chaplets ever-green,
Peiifuming minds and f^elings of men, that there convene.
I dedicate to thee these dear children of my soul,
Humanity was thine, and is too my highest goal.
True pity for all men, and true love for every heart, ,
'Vas thine, and sure is mine for this sad world to impart.
Farewell my friend; no doubt we will meet where spirits meet,
lf there be life beyond; what I know and find deplete.
3ut in the while I rest, that my conscience is my jud’ge,
And a guide to highest goodness, which false faiths can not smudge.
Jóhannes Stephánsson.
orS, en luma heldur drjúgar á rök-
haefari hugsun? Sumir virSast
'halda aS öll staerstu orSn séu
spakmaeli, og leita meS ljósi log'
anda aS staerstu setningum og
málsgreinum, er spýzt hafa út úr
kunningjum þeirra ^(í svipinn í
einhverju berserksæÖinu). Hvern-
ig væri aS líta um leiS eftir, hver
°g hverju samraemi hugsúnin er,
á<5ur en vitnað er í spakmaeli slíkra
°g bvílíkra ofvita?
Grænland.*
NiSurl.
Heimskautaúlfurinn lifir nú á
Graenlandi. Hann hefir líklega
^yrir skömmu hlaupiS þangaS úr(
Asíu eSa NorSur-Ameríku. ÞaS
er heldur lítiS um ’hann, en menn
úafa séS slóS ir hans og drepiS fá-
eina. Hann vinnur ekki á fulfl-
°rSnum moskusuxum, og fátt hefir
'úann til viSurværis á vetrum.
Ttla menn aS hann muni ekki
haldast iþar lengi viS. Grænland
er 'heimkynni refanna. Þar lifa
haeSi hvítir og bláir refir, og er'
^eira af iþeim hvítu. Þeir lifa *
m®8t á hreisiköttuim, læmingjum
°g fuglum. Þeir ganga úr hárum
á sumrin. Seint í ágúst hafa þeir
hfeSst vetrarfeldinum. Þeir eru
frerniur gaefir, en þaS er nokkuS
Verra aS veiSa þá sökum þess aS
t*eir eru mest á ferli í rökkrinu.
Metrarskinnin seljast mijög háu
verSi, 0g menn hafa gefiS svo þús-
undum króni skif tir > fyrir eitt blá-
refsskinn.
Næsta dýr á Grænlandi aS
stærSinni til verS ur snæhérinn.
^eir eru sjálfsagt eins margir þar
eins oig mýsnar á Islandi. Þeir
eru svo gæfir aS þaS má næstum
taka þá meS höndunum. Þeir
1T>enn, sem fariS hafa til Græn-
Hnds hafa veitt þá mikiS sér til
matar. Hérakjöt er herramans
matur og skinnin nokkurs virSi.
f^á lifa líka á Grænlandi
þreyaikettir og læmingjar. ÞaS
eru smá rándýr. Þau grafa göng
og holur í jörSina og hafast þar|
mest viS. VeiSihundar snuSra
þá fljótt uppi og ná þeim. Hreisi-
kettir hafa líka veriS kal'laSir
hermilín. VíSa geta sögur um aS |
skikkjur konunga og höfSingja
hafi veriS faldaSar hermilíns-
sikinni. Menn sjá af því aS þau i
þykja dýr vara.
Eg h efi nú getiS flestra spen-
dýra Austur-Grænlands nokkuS.
Kem eg þá aS fuglunum. Þeir
eru flestir farfuglar. Nyrst, þar
sem nótt er allan veturinn, hefst
enginn fugl viS meSan dimt er.
Helsingjamir, sem fljúga yfir Is-
land á vorin, eru á leiS til Græri-
lands til aS verpa þar. Þeir
dvelja þar fram etftir sumri þangaS
til ungarnir fára aS fljúga og vetur,
sígur aS. Gæsir eru líka mikiS
þar á sumrin og margar andateg-
undir. ÆSarfugl lifir viS sjóinn
og verpir þar. Hvítfugl og svart-
fugl flögrar um ísinn og á einstaka
staS hafa menn fundiS fuglabjörg.
Þar er fjöldi vaSfugla og smáfugla.
Yfir höfuS er fuglalíf þar líkt og á
Islandi. Þar lifir þá snæuglan og
Græn'landsfálkinn, hvíti fálkinn og
fleiri en ein tegund rjúpna. Skor'
dýrallí'f er nokkuS á Grænlandi og
sumstaSar er þar mýbit á sumrin..
--- Sjórinn viS ströndina er lítiS
rannscilkaSur. NokkuS hafa menn
þó fundiS þar af fiski og lax og sil-
rtngí ám.
JurtagróSur er þar aH-mikill,
einkum um miSja ströndina. Ligg-
ur þar víSa mikiS graslandi, lyng-
flákar og birkikjarr. Grasflóar
og fífu'breiSur eru sumstaSar og
gróSurinn 'líkur og á heiSum hér á
landi. SumstaSar er bert land og
kaliS. Annars híýtur- aS vera þar
grösugt, því geysimiklar hjarSir
þurftafrekra graðbíta lifa þar al-
staSar góSu Ifilfi.
Allir, sem dvaliS hafa á Græn-
landi, láta vel yfir. Segja þeir þai
mikla náttúrufegurS og veSráttun;
hafa þeir allir vel þolaS, þó aS
þeir hafi flestir veriS óvanir frost-
um. Á Austur-Grænlandi spilla
engir sýklar og heilsugóSilr lifa
menn þar.
“No rr.ans land’’ liggur milli
herjanna. HleSst þaS valköstum
dag eftir dag og ár eftir ár. Hvert
fótmál er fé og fjöri keypt. Vinn-
ur annar en hinn tapar og hefir
hvorugur vel. Austur-Grænland
.* “~o mans lamd” sem aldrei
.nJiir veriS barist um. Sá, sem
nemur þar land og feStir bú, hefir
ekkert frá öSrum tekiS, og he'fir sá
vel.
Menn geta séS þaS af þessari
lýsingu á Austur-Grænlandi, aS
víSa líSur mönr.um ver en þeim
;æti liSiS þarna. Náttúran bíSur
þar meS fangiS 'fult auSæfa, en
enginn notar. Þar ve'ldur mestu
um þekkingarleysi. ísinn er líka
nokkur þröskuldur. En ékki ætti
inönnum aS verSa skotaskuld úr
aS rýra þann örSugleika. Hann
hefir veriS fær hverjum áræSnum
sjómanni. Enginn haíís syndir í
loftinu og ekki stamda jakarnir
botn í halfinu. En nú fara menn
bæSi um lolftiS og sjáfardjúpin.
Legst þá lítiS fyrir kappana e'f þeir
kcimast ekki allra erinda út til
Grænlands.
Ekki er ósennilegt aS á Græn-
landi liggi gull fólgiS í jörSu. Gull
fanst á A'laska og gull fanst nýlega
nyrzt í Asíu, en á sömu breidd
Iiggur mitt Grænland og mun vera
frá sama jarStímabili og þau lönd
og líkt aS jarSeSli. Ef gul'l fynd-
ist þar, mundu menn ekki telja
mikil vandkvæSi á aS flytja þang-
aS. En til eru fleiri gullnámur en
þær, sem grafinn er úr málmurinn
rauSi. * Menn vita aS slíkar nám'
ur liggja á Grænlandi. Islending-
ar eiga aS nema þær. Austur-j
Grær’and aS minsta kosti á aS
verSa íslenzkt land og helzt Vestur
Grænland líka. En þar er óhægra j
um vik fyrir ofríki Dana.
Fornmenn sigldu lengi til Græn-i
lands. Voru þeir skama stund íj
hafi þc^ar vt’ byrjaSi. Siglduj
þeir bá yerri skipum en vér stýrum
nú. Samgöngur geta því veriS |
tíSar til landsins á sumrin. Is-1
lendingar fara nú aS eignast flug-
vélar. Á vetrum má Pljúga þang-
aS og er þaS akamt fiug frá Vest-
fjörSum. ÞaS mundi verSa auS-
velt aS 'lenda á rennisléttum lag-
ísnum. — KomiS hefir til tals aS
Islendingar færu til Austur-Græn-
lands og dveldu þar. Menn hafa
ráSgert aS senda þangaS veiSi
menn ti'l aS afla grávöru. Tel eg
víst aS mikiS fé megi græSa á því.
ef vel verSur vand^S til fararinn-
ar. Og mikils er um vert aS vel
takist í fyrstu, því aS þá munu
fleiri á eftir fara. ASal atriSiS er,
aS ef Islendingar haldast þar viS
nokkur ár, 'fá þeir sennilega viSur-
kendan eignarrétt á landinu, og
þaS kann aS verSa noklkurs virSi í
framtíSinni. 1 byrjun landnáms-
ins verSa menn mest. aS stunda
dýraveiSarnar. SíSan verSa land-
nemarnir aS taka upp viSbúnaS til
aS nota fleiri gæSi liandsins, því aS
veiSin rýrnar þegar fram í sækir.
Leita verSur þar vandlega eftir
námum, því aS þaS má heita alveg
víst, aS þar liggi kol og málmar í
jörSu.
Ef Islendingum skyldi ekki tak-
ast aS búa langdvö'lum á Austur-
Grænlandi, svo aS þeir mættu ná
þar yfirráðum, þá er eitt heiHaráS.
ÞaS er aS þeir flyttu þangaS
nokkrar fjölskyldur skrælingja.
Myndu þeir una þar vel hag sínum
og veiSa mikiS. Skyl'di svo
kaupa af þeim lloSskinnin og selja
náuSsynjar. --Vel má vera aS bú-
skapur mætti takast á Ausrtur-
Grænlandi. Islenzkt sauSfé mundi
sennilega lifa þaT. Bf þaS reynd-
ist ekki svo, þá má þó búa þar meS
moskusuxum. Sé auSvelt aS
temja þá og hafa aS húsdýrum í
Canada, þá er þaS sennilega hægt
í heimkynni þeirra, Grænlandi.
Skrælingjunum mætti svo kenna
aS temja þá, og hreindýr mætt
líka kenna þeim aS no'ta. Eir
noskuskýr gæ'fi a'f sér margfal
neiri u'1'1, mjólk og aS lokum kjöt
jn margar kindur. Eg tel þac
tnnars sjálfsagt, ef fariS VerSur ti
landsins, aS gera strax tilraunir ti
aS temja dýriS. Oft hafa menn
drepiS moskuskú meS kálfi. Júg-
urin á þsiim voru 'fullíl af ágætustu
mjólk. Ðf menn he'fSu slíka
mjólk, þyrftu þeir ekki aS kvíSa
skyrbjúg eSa öSrum þvílikum
kvillum. Annars er þaS eintómur
klaufaskapur, ef menn fá þau veik-
indi þó aS þeir dvelji í heimskauta-
löndum.
Enginn vaii er á því aS Austur-
Grænland er geysmikiS framtiSar'
land. ÞaS liggur rétt ifyrir utan tún-
garS Isiands. Myndi þaS þykja
lélegur bóndi, seim léti aSkomu-
menn slá eyjarnar meS ka'fgrasi, en
léti kaupamenn sína naga órækt-
uSu þúfurnar innan garSs, eftir
túnaslláttinn. En svo færi Islend-
ingum ef þeir létu aSrr_ taka frá sér
Austur-Grænland. Nei, fjárelfur
Grænlands eiga aS græSa Islland.
Eg Ihefi skri'faS þessa grein til aS
gefa ókunnugum ofurlitla hug-
mynd um landiS. Vil eg meS því
vdkja áhuga manna á því aS nota
landskostina. ÞaS kynni aS gera
þeim mönnum noíkkurn greiSa, er
nú hyggja á ‘framlkvæmdir um
landnámiS. Og hvetja vildi eg þá
aS hætta ekk viS aS óreyndu og ó-
rannsökuSu máli. — Væri eg maS-
ur illspárr og ósannspárr, myndi eg
spá því aS Islendingar færu hvergi.
ASrar þjóSir næmu Græn'land(
bygSu og slægju á eign sinni. Kol
og málmar yrSu grafnir úr jörSu,
og veiSar reknar og búskapur.
AuSur mikill sprytti þar upp. Félli
hann suSur um ísland og ræki
vandræSi yfir, en vér fengjum
hvergi notaS. YrSi hann okkur
miklu þyngri í skauti en fólks-
straumurinn, sem nú leggur hafþök
aS NorSurlandi, og sýgur merginn
úr kúnum á básunum. “Myndi þá
mörgum kotbóndanum þykja
þröngtfyrir durum ”.
Eg skal aS lokum geta þess, aS
danskir menn sigldu til Austur-
Grænlands í sumar sem leiS. Þeir
stunduSu veiSar þar fram undir
haustiS. Hurfu Iþá sumir heim a'ft-
ur meS skipiS, en hinir dvelja þar í
vetur.
--Morgunbl. S. V, G.
„LÆKNIÐ KVIÐ-
SLITYÐAR EINS-
0G ÉG LÆKNAÐI
! MITT EIGIÐ.”
Gamall sjókafteinn læknaði sitt
eigiS kviSslit eftir að læknar
sögðu “uppskurö eða dauða.”
Hrlial baiiH <>* b6k *ent ökeyplN.
Kafteinn Collings var í siglingum
mörg ár; og svo kom fyrir hann tvö-
fált kviösiit, sva hann vartS ekki ein-
ungis a® hætta sjöfer'öum, heidur iíka
aö liggja rúmfastur i mörg ár. Hann
reyndi marga lækna og margar teg-
undir umbúöa, án nokkurs árang-
urs. Loks vúr honum tilkynt að ann-
að hvort yröl hann aö ganga undii
uppskurö eöa deyja- Hann gjörði
hvorugt. Hann læknaöi sjálfan sig.

“Brip5»r mfnlr og Syntur, l*ér l»urfftS
ICkkf urt Láta Étkera Vt»ur Sundur
Né «5 Kveljaat I
BORÐVIÐUR
SASH, DOORS AND
MOULDINGS.
ViS höfum fullkomnar birgSu al ölhun tegundum
VerSskrá verSur send hverjum þeim er þesa óskar
THE EMPIRE SASH & DOOR CO.t L7D.
Henrv Ave. East, Winnipeg, Man., Telephone; Main 2511
MRS. GQPHER: “Börnin góS, þaS ykkar sem etur
mest af hveítinu, fær stærstu
sneiiSirsa af “’pie”.
HVERSVEGNA skyldir þú fæSa
áUa Gophers fjölskylduna og frænk-
ur hennar og frændur í þúsundasta
liS ?
Hvers vegna aS láta Gopherinn ala sig og sína
á hveitinu þínu, þegar þú getur losiS þig viS hann
áSur en hveitiS kemur upp.
Gopercide
drepur Gophtrs
Gophers þykir hveiti gómsaett þegar þaS er vætt
í GOPHERCIDE. Þeir eta þaS meS græSgi og
bráSdrepast. — Þeta baneitraSa efni drepur
Gophers tafarlaust. Einn pakki af GOPHER-
CIDE drepur 400 Gophers.
\ ÞaS hefir ekki hiS algenga sterka bragS annara
eiturtegunda og eitriS 'heldur sér í kominu f regni
« og óveSri.
NáiS Gophernum nú meS GOPHERCIDE og
bjargiS 'hveitinu.
National Drug and Chemical Co. of Canada, Limited.
Monltreal. Winnipeg. Regina. Saskatoon. Calgary.
Edmonton. Nelson. Vancouver. Victoria og eystra.
Automobi/e and Gas Tractor
Experts.
Will be more in demand this spring than ever before in the history
of this country.
Why not prepare yourself for this emergency?
We fit you for Garage or Tractor Work.
All kinds of engines, -L Head, T Head, I Head, Valve in tbe
head, 8‘6-4-2-i cylinder engines are used in actual demonstration,
also more than 20 diftferent electrical system. We also have an
Automobile and Tractor Garage where you wil'l receive trciining in
actual repairing.
We are tihe only school that makes batteríes from the melting
lead to tíhe finished product.
Our Vu'Icanizing plant is considerecþby all to be the most up to
date in Canada, and is above comparison.
The results shown by our students p/oves to our satisfaction that
our methods of training are right.
Write or call 'for information.
Visitors always welcome.
GARBUTT MOTOR SCHOOL, LIMITED.
City Public Market Bldg. Calgary, Alberta.
Undireins
Kaupið Kolin
Þér sparið með því að kaupa undireins.
AMERISK HARÐLOL
EGG, PEA ,NUT, PEA stný5ir Vandlega hreinsaðar.
REGAL LINKOL
I LUMP and STOVE stærðir.
Ábyrgst Hrein — Sótlaus, Loga Alla Nóttina.
Ð.D. WOOD & SONS, Ltd.
TELEPHONE: GARRY 2620
Office and Yards: Cor. Ross and Arlington Sts.
Kafteinn Collings ÍhugatSl ástand
sitt vandlega og loks tókst honum at5
flnna aóferóina til at$ lækna sig.
Hver og einn getur brúkaó sömu
atiferöina; hún er einföld, handhæg
og óhult og ódýr. Alt fólk, sem geng-
úr met5 kviöslit ætti a?i fá bók Coll-
ings kafteins, sem segir nákvæmlega
frá hvernig hann læknatSi sjálfan sig
og hvernig at5rir geti brúkati sömu
ráttin auöveldlega. Bókin og metSul-
in fást ÓKEYPIS. Þau vert5a send
póstfritt hverjum kvit5slitnum sjúk-
lingi, sem fyllir út og sendir miöann
hér at5 neöan. En sendiö hann atrax
— At5ur en þér látib þetta blat5 úr
hendi yt5ar.
FREE RUPTURJE BOOK AXD
HEMEDY COUPON
Capt. A. W. Collings (Inc.)
Box 198 D, Watertown N. Y.
GEFINS BÓK UM KVIÐSLIT OG
LÆKNINGAR.
Gerið svo vel að senda mér bók
yðar um kviðslit og lækning ftess
án þess að eg skuldbindi mig á
ein eða annan hátt..
Naín
Heimili
Abyggileg Ljós og
Aflgjafi.
Vér ábyrgjumsf yður varanlega og óslitna
ÞJÓNUSTU.
Vér æskium virðingarfylst viSskifta jah»t fyrir VERK-
SMJÐJUR sem HEIMILI. Tals. Main 9580. . CÖNTRACT
DEPT. Umboðsmaður vor er reicSubúinn að finna yður
að máli og gefa yður kostnaðaráætlun.
% f
Winnipeg Electric Railway Co.
A. IV. McLimont, Geril Manager.