Heimskringla - 23.03.1921, Page 2

2. BdLAÐQÍÐA.
HEIMSKRINGLA
WíNNiPEG, 23 MARZ, 1921
Jochumsson.

(Kve'SitJ viS andlátsfregn hans)
“Nú mun glatt aS Gimilssölum
grátur yfir íslandsdölum
Matthias er liðiS lík.
SkáldiS trúar, Skáldið sögu,
Skáld m"ö snildarljóðin högu,
Skáld^ syo færri finnast slík.
Skáldahilmi hálfrar aldar
heillrar Iþjóðar, sorglín faldar
Esjubrún og Eyjafjöll,
skyggir harmur Skagafjörðinn
skelfir kalda nálínsgjörðin
EyjafjörS og Oddavöll.
En því skal gráta gamla þulinn, ,
góSskáld verða aldrei dulin;
hann var meir en mestur hinn,
skygSur ÓSar-ægihjálmi.
Vtur ljóS úr kraftsins máimi,
Islands kjörljóS hvert eitt sinn.
HáaldraSur, altaf ungur
andinn kleif um jökulsprungur,
þótt ei hreyfSi hönd né fót.
SjónarhæSir himin-dýrSar
hann þar fæddi endurskýrSar,
krauf til mergjar kvist og rót.
Hvar sem líf og eldur yfir
okkar beztu minnum lifir,
Matthíasi mest á ber;
signdur gulli sigurbranda,
syrgSur hugum NorSurlanda,
sunginn hvar sem rslenzkt er.
GuSi lands vors gistur ertu,
góSum þökkum kvadduT vertu.
Aldar stórhönd, sterka önd
ársþúsundir, aefiljóSin,
auSug mun hún geyma þjóSin,
Tungan kveSa kvæSin vönd.
“Nú mun glatt aS Gimlissölum
glatt í frægra skálda dölum,
fornir vinir fagna þér.
Egil'l þér til einnar handar
annari sjálfur Bragi vandar
fingurgull til festar sér. ,
Jan., 1921— T. T.

frásagnir í letur, heryfingu, sem austan vestur á bóginn. Aryanski -ina land.S og byggja. SíSan
f enn er ekki lokiS ög verSur vÍ3t mannflokkurinn kom einhversstaS íala flutningarnir IhaldiS áfram,
f- ekki un langan aldur enn; og eg í ar aS austan, austan úr Asíu, eSa fyrst framan af dræmt, en 3VO ör-
I nota strauminn í hafinu sem lík- úr austur hluuta NorSurálfunnar, ari og örari, þar til þeir náSu há-
t inu af henni. ! ef til vili, og breiddist út um öil inarkinu fáum áruirn fyrir ófriSinn
I' Frá a!da öSii hefir hinn hvít'! NorSurálfulöndín og víSar. Nýjar mikla. NorSurálfan hefir sent fólk
'i mannflokkur veriS aS færa sig , 0g nýjar þjóSir komu eins og flóS- í miljónatali ti! nýja heimsins. Og
s vestur. ViS lesum í mannkyns-1 öldur og námu staSar þar sem fleiri þjóðflokkar eru nú sanian
II sögunni um þjóSflutningána miklu | þeim leizt bezt á landitS, eSa aS komnir í Ameríku, einkum NorSur
sem sva eru nefndir, þegar nýjar h'kindum fremur þar sem þær urSu Ameríku, en dæmi eru til nokk-
og nýjar þjóSir komu aS austan ! fegnar aS setjast aS, þegar þær ursstaSar annarsstaSar í heiminum
og lögSu undir sig löndin í vestur-1 voru orSnar þreyttar á hernaSi og Þessir þjóSflutningar eru langtum
hluta NorSurálfunnar. En í raun I ferSalagi. Gpp úr allri þessari stórkostlegri en þjóSflutningarnir
og veru eru þjóSflutningamir [ yamsteypu hafa svo nútíSarþjóSir l.1 forna. Þeir líkjast þeim aS því
miklu eldri en • þeir, sem sagan | MorSurálfunnar myndast. Leýti, aS þeir eru mestmegnis af
getur um. Þeir hófust löngu áSur I Þegar viS reynum aS renna aug hagsmunalegum ástæSum sprottn-
en menn íóru aS skrásetja viS-|um y,f;r sögu mannkyn3Íns eins ir. Allur fjöldinn af þeim, sem hafa
burSi. ÞaS sem viS vitum um elstu ]angt aftur í tímann og auSiS er, fiuzt, hafa komiS í þeim tilgangi
þjóSir NorSurálfunnar hefh a'ldrei: sjaum viS aS hver öldin er stutt- a$ ,bæta kjör sín.
veriS skrifaS; þaS hefir geymst áj ur t;mi, a5eins örlítiS brot út tíma AS vísu voru fyrstu útflutning-
annan hátt, sem er engu undra- j i]engd, sem mjög er efitt aS gera arnir frá brezku eyjunum af trúar-
verSari en hin merkilegasta letur- súr grein fyrir. Aldur íslenzku bragSalegum ofsóknum sprottnir,
gerS. 1 þjóSarinnar og saga Íslands stutt 0g fjaldi manns hefir komiS frá
Tökum t.d.Bretlarid. ÞaS fyrsta ; samanburSi viS skráSa og ó- ýmsum löndum NorSurálfunnar
sem um landiS og íbúa þess varlghj-úgji sögu ýmsra annara landa. vegna ólþolandi stjórnarfars; en
ritaS, var skráS um 330 árum fyr-'SíSan Kolumbus fann Ameríku langflestir útflytjendur hafa veriS
ir Krists fæSingu. Grískur 3tærS-; eru augeins 429 ár. En vitanlega knúSir til aS leita úr landi burt,
fræSingur, Pýpeas aS nafni, var er þa3 ekki aSeins árafjöldinn, vegna þess aS baráttan fyrir dag-
sendur frá grísku nýlendunni j sern mestu varSar í sögunni, held- legu ibrauSi hefir veriS svo erfiS
Massiillu á SuSur-Frakklandi tii | ur þaS, hversu viSburSarík hver f föSurlandinu. ÞjóSflutningarnÍT
þess aS kanna lönd, í því skyni er. Margt gerist á fáum árum, fornu stöfuSu af þessari sömu aS-
aS breiSa út verzlun. ÞaS er ekki; sem breytir kjörum og lífi manna al ástæSu; þeir voru leita eftir
neitt nýtt í heiminum, aS leita aS t;] b;ns betra eSa verra um langan betra landi; hver þjóSflokkurinn
markaSi fyrir afurSir og hráefni a]dur. þrengdi aS öSrum. AS vísu var
Forn-Grikkir og Fönikíumennj Einn af allra þýSingarmestu viS þa endalaus ófriSur og dráp sam-
gerSu þaS. Pýpeas þessi komst til í burSum iliSna tímans er fundur fara þessum hreyfingum, sem hin
Bretlamds. Hann skrifaSi bók um
ferSalag sitt, eSa samdi ferSasögu,
einSjOg margir aSrir, sem skemmra
hafa fariS. En nú er, því miSur,
ekkert eftir af ferSasögu hans
nema fáein brot; en sagnfræSing-
unum mundi þykja fróSlegt aS
hafa hana alla. Svo ileiS langur
I 0 árum, aS tala alilra sem annars-
staSar eru fæddir en nú búsettir
þar, sé 13,315,868; tala þeirra
sem fæddur eru í BandarÍKjun-
um af útlendum foreldrum, 12,-
916,311; trala þeirra sem fæddir
eru í Bandaríkjunum og aS hálfu
leyti af útlendum foreldrum, 5,-
981,526. Samtals eru þet:a 32,-
413,723. F ólksfjöldinn var þá í
Bandaríkjunum 9 1,9 72,2 ób.IVÍeiri
en þriSji 'hluti allra íbúa landsins
var því af úfclendu bergi brotnu,
og þó er ekki lengra aftur í tíamnn
fariS en eina kynslóS, þeir taldir
innlendir er átt hafa útlenda afa
og ömmur. Tala íbúa Bandaríkj-
anna nú er víst áætluS eitthvaS
um 105 miljónir. Hlutföll'in eru
sjálfsagt nokkuS breytt, en eigi til
muna.
Framan af voru innflytjendur
til Bandaríkjanna einkum frá
brezku eyjunum og norSurhluta
meginlands NorSurálfunnar; síS-
ari áratugina hafa þeir veriS lang-
flestír úr suSur- og austurhluta
álfunnar. Yfir 4,250,000 Irar hafa
flutt til Bandaríkjanna . Flestir
fluttu inn um og fyrir 1850 og,
1890. Yfir 5,000,000 Þj óSverjar
hafa flutt til Bandaríkjanna og
1910 voru há’l'f þriSja miljón þar,
sem annaSihvort voru fæddir á
Þýzkalandi eSa af foreldrum
fæddum þar. Skandinavar voru
Ameríku. MeS honum hefjast ný- ir síSari þjóSflutningar hafa veriS ^ alls 1,250,000 1910. Þeir byrj-
ir þjóSflutningar, aS mörgu leyti aS mestu friSsamlegir, þótt reynd- uSu aS flytja inn síSar en írar og;
ólíkir en aS sumu ileyti þó líkir ar hinum fyrri íbúum nýja heims-1 ÞjóSverjar aS nokkrum mun.
þjóSflutuningunum gömlu. Þang- ins, Indjánunum, væri útrýmt meS Englendingar voru 87 7, 7 1 9, 1910
aS til Ameríka fanst, voru þjóS- e]di og sverSi, þegar þaS var nauS og Skotar viSlíka margir. Þess ber
flutningarnir vestur eftir megin- synlegt.
landi hins gamla 'heims og til nær- Þjóðflutningarnir vestur um A.t-
liggjandi eyja; síSan hafa þeir ]antshaf eru enn eigi á enda. Ver-
tími þangaS til Júlíus Cæsar kom ver;S vestur yfir Atlantshaf. Hvort ;g getur aS framvegis komi aldrei
aS geta aS hér eru taldir aSeins
þeir sem fæddir eru á Englandi
eSa Skotlandi, eSa þá af enskum
eSa skoskum foreldrum í Banda-
til Bretlands áriS 55 f. K. f. Hann [ s];b;r þjóSflutningar hefSu hafist jafnmargir á einu ári og þegar sem ríkjunum. Fyrstu íbúar Bandaríkj-
f
strax, ef Islendingar um áriS 1000 f]estir 'hafa komiS á liSnum tím-
hefSu stofnaS nýlendu fyrÍT vest- Um,, en Ameríka á eftir aS taka
an haf, er Leifur Eiríksson fann v;g miljónum enriþá frá hinum
Ameríku, er nokkuS vafasamt. gam]a heimi. StríSiS hefir stíflaS
GullgræSgin, sem meSfram var or strauminn í bili, en þaS er aSeinslsem byrjuSu fyr aS koma. Tií
sök þess aS Kolumbus og aSrir ; bili. ÞaS er enn of maTgt fólk í þeirri nýrri teljast Italir, af þeim
anna voru náttúrlega flestir
enskum ættu.m.
Þessar þjóSir teljast til hinna
eldri innflytjenda, þ. e. a. s. þeirra*
Þjóðflutningar.
ÞaSan er ekki nema einn vegur út,
og þaS er sundiS milli Floridaskag
á fundi ÞjóSræknis- ans °g Cllb“- Va‘n rennU" KraSar aSi ýtarlegar lýsingar af öllum
“ J f 1 II .,—. G v.ram an kroi?m m r\cr , . . V. rl 11 1 1____*.
Erindi flutt á
isfélagsins “Frón í Winnipeg, 8.
febr. 192 1, af GuSm. Arnasyni.
ViS höfum eflaust öll lesiS þaS
aS Island mundi
í þröngum farvegi en breiSum, og
straumurinn verSuru hér æSi harS
ur; telzt svo tiJ aS straumhraSinn
sé frá fjórar til fimm mílur á
klukkustund í sundinu. Þegar út
þjóSflokkum, sem hann komst í
kynni viS á herferSum sínum —
ef menn hefSu aSeins þessi rit viS
aS stySjast, vissu menn næsta lít-
af fornleyfum, sem sýna aS þar
hafa menn ibúiS síSan á fyrri stein-
öld. Finnast leyfar þessar í héll-
um innan um grjót og hroSa af
ýmsu taki. Eru þaS einum vopn
og áhöld úr tinnu. Ehiginn veit
hvaS langt er síSan þessi áhöld
einhverntíma, ao ] ur þrengslunum kemur, breiSist
meS öllu óbyggilegt land, sokum , , ,
& . f straumurmn bratt ut og rennur
kulda, ef flóastraumurinn rynni f
ekki upp aS ströndum landsms og að ö]lmn vest.
flytti iþví hlýindi. ÞaS Nor8uTálfunnar> t„
augum uPP. aS Island væn langt- Bret]andseyja Qg js]ands Qg aHa
um kaldara land en þaS er, e þaS ^ ^ ^ ^
nyti ekki straumsms; en hvort þaS ^ ^ ^ ]önd ag
væri óbyggálegt ve.t eg ekki; þo . ,
,7, , . „ . - i , « I straumurinn rennur svona. An
má gera raS fynr að lottslag a ls- * ■
6 . „ , Cl , hans hlyti loftslag í o>llum nyrðn
landi væri engu hlyrra en lottslag NJ * ,rr *
, , , f1, I hluta NorSuralfunnar aS vera
á Grænlandi er, ef floastraumur- ...
inn hitaSi ekki hafiS viS strendur | mjng ® ’ ,, x . . .
, . En floastraumurinn flytur meS g Qg fuHkomnari. ÞaS er gizk
landsins. Reyndar eru þeir menn , , ,,. ,. l',,1 ,.
* r . j •(„. i ser annaS fleira en hlyindi, þott g á ag s;gan á srSari steino
t, , sem segja að Urænlana se ryr- * , . c • !
,r „k, land kal, » os V™ „S„ liSin .m 7000 I,.
iafnvol láta i.l.nding. flyti. |>»«-; "ý ~ 7 U“ t4'ki5’
1 ■ . , i j ! ur rekavrS. Þeir, sem einhvern-
aS búferlum og nema þar land -
hafSi árin næstu á undan veriS
aS leggja Gallíu, sem nú er Frakk-
land, undir Rómaveldi, og vildi
finna þá, sem bjuggu fyrir hand-
an sundiS, því þeir höfSu hjalpaS
Göllum, sem flúSu undan hersveit-
um hans. ÞaS má segja aS rituS ]andkönnunarmenn á 15 og 16 öld NorSuiálfulöndunum sumum, og'voru 1,343,377, 1910 — þeir
saga Bretlands, þótt slitrótt sé ! JögSu Svo mikiS kapp á aS finna þag er enn rum fyrir miljónir á byrjuSu aS flytja inn um og eftir
byrji meS herferSum Cæsars og nýjar ]eiSir til Austurlanda, er þá mjljónir ofan í Ameríku, ef þærl 1880; Slavar, þ. e. Bæheimingar
annara Rómverja sem lögSu'larXÍ- vor,j sannnefnd allsnægtalönd í aSrins f.kki koma of ört Lög sem ' PótverjaT, Moravtngar,, Sfovakár,
iS undir sig. Eins og kunnugt er, | augum NorSurálfumanna, var ekki sett kunna aS verða, ráSa aS vísu 1 Bulgarar, Rússar, Rýtverjar og
laut þaS þeim um 400 ár. E.f, komin á mjög hátt stig’hjá vík- nokkru um þaS hversu ört fólk fleiri þjóSflokkar — þeir voru á
menn hefSu nú aSeins rit þeirra ;ngunum forfeSrum okkar, þótt streymír inn í landiS, en lögin fara milli 2 og 3 miljónir, allir komn-
Pýþeasar og Cæsars viS aS stySj-'þe;r raunar rændu fjármunum eftir svo mörgu öðru, einkum hagf I ir síðan um aldamótin síSustu;
ast — Cæsar, sem kunnugt er, rit- bvar sem þeir herjuSu. En á 15. munlegum ástæSum. Bandaríkin . GySingar — líklega einn fimti
og 16. öld voru þjóShöfSingjar hafa nú þegar lögleitt, aS enginn, ! hluti allra GySinga í heimi er í
NorSurálfunnar þyrstir í gull;enda sem er yfir 1 6 ára megi koma inn | Bandaríkjunum. Þetta eru helztu
voru þeir oft í skuldum, því þaS ; ]andiS, ef hann er ólæs. En þr» þjóSflokkarnir, sem f'lutt hafa inn
þurfti mikiS fé þá til aS fara i forSetar hafa neitaS þesskonar lög j í Bandaríkin,, en vitanlega eru
stríS, alveg eins og nú á timum. um um staSfesting, og nú síSast' margir hér ekki taldir, sem þó er
töluvert af, þar á meSal Austur-
landaþjóSflokkar.
Hvernig hafá nú þessir þjóS-
flokkar haldiS viS þjóSerni sínu?
Þeirri spurningu er ekki auS-
svaraS til hlítar. ÞaS efni hefir
ekki veriS rannsakaS svo eg til viti
ÞaS sem hér er sagt um þaS efni
er því ekki bygt á neinum skýrsl-
um, heldur á ályktunum, sem
dregnar eru af ýmsri starfsemi og
samtökum þessara IþjóSflokka.
Irar og ÞjóSverjar hafa haldiS
þjóSerni sínu bezt viS af hinum
eldri innflytjendum. Þótt Irar tali
ersku sem móSurmál sitt, er þeir
iS um Bretland og í’búa þess > j þeir voru því vanalega ff sir aS voru ,þau samþykt þvert ofan í
fjrrndinni. En á Bretlandi er fult styr^;a hvern þann sem vildi fara v;]ja Wilsons forseta. Um þau lög
í landkónnunaríerS cg nema ný er jjaS eitt aS segja, aS þau eru
Jönd í nafni konungsins. Ekki m,j ög ranglát, Líkindi eru til aS
borguSu þó konungar æfinleg\ ve1 enn me;ra verSi hert á innflytj-
fyrir cmakiS. Hinrik VII. Eng- endalögum Bandaríkjanna. Hér í
landskonungur borgaSi John Ca- Canada er síSur útlit fyrir aS ilög-
bot 10 pund sterling (50 dbllara) ;n verSi gerS mikiS strangari en
fyrir aS finna Nýfundnaland. [Jau eru. Þvert á móti er veriS aS
búin til, en þau eru afar göm- JVJundi þaS þykja lágt kaup nú á vjnna aS því, eins og öllum er
ul í samanburSi viS áhöld frá síS-
ari steinöldinni, sem einnig finst
mikiS af þar og eru miklu betur
Id
Ekki held eg aS þaS sé samt nema
einn maSur, sem hefir gert land-
nám Islendinga á Grænlandi, aS
áhugamáli sínu, en þeesi eini hefir
líka veriS óþreytandi aS skrifa
um þaS ; og*er þaS alt heillangt
mál í austur-íslenzkum tímaritum
og blöSum. Sumt af því hafa blöS
in hér vestra prentaS upp. Þau
eru vön aS tína flest í s;gt líkt og
útigangshestar heima á lslandi,
*>em fá moSiS frá kúnum og eld
hestunum; enda veitir ekki af ein-
.hverju til aS fylla þá auSn og þaS
tóm, sem þar er oftast fyrir.
Hann er annars merkilegur
þessi flóastraumur. Upphaflega er
hann hluti ac geysistórri iðu í At-
lantshafinu sunnanverðu, sem or-
sakast af staSvindunum, er blása
stöSugt í sömu áttir nálægt miS-
ibiki jarSarinnar. Nokkur hluti iS-
■unnar flýtur meSfram SuSur-
Ameríku inn í Caríbbean-sjóinn
ogþaðan svo inn í Mexico-flóann.
tíma hafa dvaliS á suSur eSa vest-
urströnd íslands, muna eftir reka-
viSnum. ÞaS var mikiS af hon-
um sumstaSar og kom hann aS
góSum notum til bygginga og eldi-
viSar. Trjábolirnir, sem þar finn-
ast reknir á fjörur, koma alla leiS
frá Ameríku. Stórfljót, eins og
Missisippi-áin, sem rennur í Mexi-
coflóann, bera meS sér stórtré til
sjávar, og svo tekur straurtiurinn
viS þeim og ber þau yfir hafiS.
ÞaS £r alsiSa aS líkja ýmsum
hreyfingum í mannlífinu viS öfl
náttúrunnar. ViS lölum oft um
strauma í mannh'finu, er viS vilj-
um lýsa hreyfingum, sem í raun-
inni' eru andlegs eSlis. Nýjum
stefnum er oft líkt viS þungan
straum, eSa storm, eSa hvaS ann-
aS, sem rySur sér farveg. Eg vona
því aS ykkur finnist þessi sam-
líking mín ekki of langt sótt. Eg
ætla aS tala um hreyfingu, sen
byrjaSi endur fyrir löngu, löngr
áSur en menn byrjuSu aS færa
áhöld til og notuSu þau viS veiS-
ar, og sjálfsagt til aS berjast meS
’íka, því ekki hefir veriS um friS
inrr aS tala þá, vita menn eigin-
lega ekkert annaS en aS þaS var
elztu íbúar Bretlandseyjanna. Þess
ir frumbyggjar urSu aS lúta í
dögum, enda lofar sagan Hinrik kunnugt, aS flytja fólk hingaS frá
VII. fyrir fátt og sízt fyrir örlæti. Englandi í stórhópum, og þaS ekki
Cabot ætlaSi sér aS slá tvær flug- ,úrvaliS( eins og nærri rná geta.
ur í einu höggi: hann ætlaSi aS Á Englandi er of margt fólk og at-
finna norSvesturleiSina svo köil- vinnuleysiS mjög tilfinnanlegt.
uSu, til Austurlanda og hann ætl- Brezkir stjórnmálamenn vilja
aði, segir sagan, aS flytja til Eng- koma fólki frá Englandi, einsjkoma til Bandaríkjanna, hafa þeir
alnds svo mikiS af þorski, aS Eng- mörgu og auSiS er( til annara f mjög sterka þjóSernistilfinningu,
lendingar þyrftu ekki framar aS ]r]uuta brezka veldisins, sem á og hún varir lengi. Þetta kemur í
leita til lsland3 eftir þorski. BæSi múti fólki geta tekiS; og er þeim
fyrirtækin mishepnuSust, og. ma þag s;zt ]áanc]; ffór { Canada og
víst telja þaS happ fyrir íslenzka ; Astralíu víst líka eru stjórnmála-
botnvötpuútgerS á síSari tiimum, ,men,n þessu yfirleitt hlyntir og þá
aS ekkert var úr þorskaflutningn- ekk; síSur blöSin. Munu þessir inn
lægra haldi fyrir Keltum, fyrstuj um. ÞaS sannast naumast her, f]utuningar frá Bretlandi eiga aS
innflytjendum til Bretlands, sem f sem sagt er í biblíunni um agirnd-j vega upp á móti, aS höfSatölu aS
menn vita nokkuS um. Keltar
komu þangaS í tveimur stórum
innflutningsöldum. ÞaS voru Kelt-
ar sem Rómverjar fundu og lögðu
undir sig. Eftir aS rómversíku her-
sveitirnar fóru heim 4 1 0 e. K. fóru
Saxar aS koma. Þeir/lögSu landiS
smám saman undir sig. Þeir voru
forfeSur ensku þjóSarinnar; lrar
eru aftur á móti afkomendur Kelt-
anna. \
ÞaS sem átti sér staS á Bret-
landi átti sér staS um alla NorSur-
álfuna. I Danmörku finnast ýms
ar menjar frumþjóSar, sem átti
ékkert skylt ViS hina fornu dönskr
þjóS( og svo er meS önnur lönd
Sííeldir þjóSflutningar og ávalt aS
ina, aS hún sé undirrót allls ills. | m;nsta kosti, útlendingunum svo-
því ágirnd konunganna var þaS köilluSu, sem hér eru fyrir eSa
aS nokkru leyti aS þakka, aS Am- kunna aS kcma síSar.
eríka bygSist. Kolumbus hafSi íj ÞaS er nú ekki ófróSlegt aS
hyggju, sem kur.nugt er, aS finna
sjóleiS til /.asturlanda, meS því
aS sigla hifla leiS unrhverfis hnött
inn, og í því skyni l'ékk hann styrk
hjá lsabellu Spárardrptningu, er
var framsýnni manni sínum serr
ekki vildi sinna Kolumbusi. Þegar
nýja landiS var fundiS, var þesi
ckki langf i S bíSa aS menn færu
aS s’reyma þangaS, og ógrynn
auSs voru flutt þaSan til Spanar.
Fyrst voru þaS æfintyramcnn( en
meS tímanum fóru menn aS flytja
þangaS, til aS setjast þar aS,
reyna aS átta sig á því ofurlítiS,
hvernig hún lítur út þessi þjóSa
samsteypa hér í Ameríku, einkan-
lega þar sem meira er utn þaS rætt
nú en nokkru sinni fyr, meðal okk-
ar lslendinga, hvort okkur mun:
auSnast aS viShalda þjóSerni ok,
ar hér í framtíSinni. ÞaS sem hé:r
verSur um þaS sagt á aS mestu
leyti viS Bandarfkin, en ástandiS
hér^er í þessu tilliti mjög líkt á-
standinu þar.
Svo telst til, samkvæmt mann-
talsskýrslum Bandaríkjanna fyri;
Ijós í mörgu. Þeir draga sig sam-
an í hverfi, þár sem þeir búa marg-
ir saman í borgum; þeir stySja
hverir aSra til embætta og hafa
fylgst mjög aS í stjórnmálum.
Stjórn margra stærri borga í
Ban.laríkjunum er nú aS miklu
leyti í höndum Ira og þeir skipa
'margar opinberar stöSur í lög-
reglu, slökkvihSi og þesskonar.
Yfirleitt eru Irar kallaSir ‘Clanish’
sem í rauninri'i þýSir aS þeir eru
þjóSræknir. Þá er og annaS merki
um þjóSrækni þeirra, hve afar
mikinn þátt þeir taka í málefnum
Irlands. Mun enginn annar þjóS-
flokkur hér í Ameríku láta sig mál-
efni ættlands síns jafn miklu slcifta
og þeir.
Fyrstu þýzku innflytjendurnir
til Bandaríkjanna voru mjög þjóS-
ræknir. Þeir fluttu margir hverjir
aS heiman vegna stjómarfarslegs
ófrelsis, eftÍT aS afturhaldiS varS
ofan á í þýzkum stjórnmálum um