Heimskringla - 22.06.1921, Blaðsíða 2

2. BLAÐSIÐA
H E I & >KRINGLA
WINNIPEG, 22. JÚNI 1921
Sálarástand efiir dauðann.
ÞESS MANNS SEM ILLA HEFIR LIFAÐ HÉR I LíF!.
RVS UPP OG VAKNA ...
eg hgg ner sem þræll 1 olæknandi sarum,
mér lyftir ei neitt upp úr vonleysis dýki.
FjötraSur af andans myrkri eySisands á slóS
ar og dagar liSu, ei nokkurt rr.annlegt hljóS;
eins og þegar svala syífur bak viS ský,
sá eg liSnar vonir hverfa dökkna hafiS í.
Altaf lægra og dýpra liSu þær í kaf,
því LífsaPliS var horfiS í dauSans ólgu haf,
og þagnar sorgin hug minn í þyngdar sviga drög,
frá þykkum grafar mökkva skugga titring sló.
Engar raddir 'kváSu viS endalausa nótt,
hiS ógurlega þagnardjúp mig svifti hinzta þrótt.
en ait í einu jörSin sef eldflak birtist mér,
á höggorms öldu kviksæ hún virtist rugga sér.
MannkyniS þar æddi um eldi roSiS dekk
örvænting og skelfingin þar fremst í broddi gekk.
ÞaS syrgSi þaS sem var og er og verSa mun,
voSa ópin glumdu svo hátt viS dauSa stun.
(Röddin:)
Eg kom til aS lækna, lífga og græSa,
því lífiS eg þekti á jarSvegi hálum;
þar teigaSi’ eg bikarinn beizkan af skálúm,
en beizkjuna sigraSi og flutti til hæSa.
Nú er eg upprisin, vaknaSur, valin
til aS vinna og sigra í mannheima bygSum,
aS stySja þaS helga meS dáSum og dygSum,
dagsverk af kærleik er heimsöndum falin.
Alt þetta háa hefir sinni skugga,
hnjúkar og tindar og klettar og gljúfur,
þó sólgeislinn leiki um lautir og þúfur
lækir og bylgjur í móSunni rugga.
Hér flögra skuggar frá hásæti þínu,
harmaSu ei lengur því guSirnir bíSa,
HræSsla mín viS dóminn meS hryllings neySar raust rís upp og klæS þig í brosgleSi blíSa
í helþrungnu náhljóSi fram af vörum braust,
gegnum rofin skýjatjöld sálarhljóS mitt sveif;
send mér ljós aS tvístra voSanum á dreif.
En þagnarmáttur lokaSi’ inní loftiS neySar óp,
þar luktist einnig bergmál sem fjarlægSin sér skóp,
ekkert nema vofukendrar veru feigSarkall,
vonarglampinn síSsti á dauSra grafir skall.
Alt var sem helmyrkvaS hljóSlaustþokudjúp,
hugar afliS reifaSi í dauSans sorta hjúp,
sér þrengdi kuldageigur í gegnum myrkriS svart
sem glottandi vofur þar léki hver sinn part.
RÖDD ENGILSINS
Rýs upp og vakna, vei þeim sem volar,
vittu aS morgunstund nóttina hrekur,
varminn frá sólunni sál þína vekur,
hinni sárustu hrelling í tímans haf skolar.
ÁvarpiS laust mig sem leiptur frá sólu
lífskraftur brauzt fram í taugum og æSum,
mér bylti sem fórn upp frá brennandi glæSum,
birtunnar rof gegnum koldimma njólu.
Frá eilífSar ríki barst röddin sú þýSa,
mig reifaSi í ylstraumi heilögum tærum,
frá sólbjörtúm hugöldum svæfandi værum,
en sál mín hún þjáSist og enn hlaut aS líSa.
(Þú:)
Hví komtsu hingaS, heilaga vera
aS hlakka yfir ódáSagjörSunum mínum?
til aS glampa á synd mína, geislunum þínum?
I guSs bænum farSu, eg hlýt þaS aS bera.
ÞaS sæmir ei englum frá sólheimaríki,
sigri aS hrósa yfir kvölum og tárum;
eg baSaS hefi sál þína’ í geislunum mínum.
Nýtt líf mér fæddist sem lék hratt í æSum,
lifandi tunga græddi særSan anda,
horfna vini frá mér leit eg standa,
í djúpi guSvefs eiIífSar frá hæSum.
Ennþá heyri eg englaraddir hljóma,
innst í sálar dýpi rökkurstrengi bresta,
er sem himni lyfting ljósa festa,
leiki djarft viS fagra gleSi óma.
Mér finst sem titri æSaslög frá æSstu
alheimsveru í sálarfylgsnum mínum,
sem hrífur mig frá heli og þungum pínum
hér opnast dyr aS lífsins sælu stærstu.
Eg Iít þig bljúgur, lífsins frjálsi kraftur.
sem læknar alt meS sóltröfunum þínum,
og í lotning lyftir huga mínum,
af lífi þínu var eg einnig skaftiír.
Þú ert eilífS æska, fegurS, þekking,
afliS þinna sviSa takmörk engin binda;
þín er stefna hringferS ljóssins'Iinda,
lífiS sjálft er þekkir enga blekking.
I óreiknandi litum mynd þín lifir,
ljósa hvelin blossa þína teiga,
meS gullna loga sólar ljóss í sveiga,
svífa hreyfast víSáttuna yfir.
Ástarhelga almættisins vera,
áfram bendir hverju Iífsins fræi,
augna þinna mergS viS munar blæinn,
mælir alt sem var og er og mun um eiIífS vera.
Þýtt
Indó
Svanurinn fiaug.
Eftir
Sír Gilbert Parker
Framh.
MaSurinn sat langa stund og
horfSi á þetta föla, bjarta andlit,
á bláu æSarnar fíngerSu, er hrísl-
uSust um gagnaugun, og litlu hvítu
hnellnu höndina, sem fyrir nokkr-
um vikum síSan var brún eins og
skógahrnota. En því Iengur sém
hann sat svona, því þyngri urSu
honum raunir hans. Kona hans
var farin, hann vissi ekki hvert;'
barniS han3, einkabarniS, var aS
veslast upp og ekkert gat orSiS
honum til hugsvölunar. AS vísu
höfSu öræfin oft fylt hann lotn-
ingarfullri aSdáun, en guSstrú átti
hann enga í eigu sinni, er gæti
boSiS raununum byrginn og gefiS
honum huggun og von eSa snúiS
honum til betra lífs. Nú hlaut hann
aS kannast viS þaS fyrir sjálfum
sér, aS barniS var honum spak-'
ynnu aftur heimkynni sín, heim-
skautslöndin, og hrifu þau undan
yfirráSum hvítra manna. ÞangaS
til svæfu þeir svefninum langa og
rumskuSu aS eins viS og viS.
Jafnvel ekki séra Corraine, sem
þó fetaSi mjög í fótspor meistar-
ans í lífi sínu og framferSi, gat
komiS honum til aS trúa öSru.
Og á fyrstu hjúskaparárunum
hafSi konan barist um sál hans í
ástúS og örvæntingu. Stundum
hafSi hann þá reiSst henni grimmi
lega, svo aS hnefahöggin komu
rétt á eftir ástaratlotunum, og villi
menskan og löngunin til aS drotns
brauzt fram í sal hans. En hvernig
átti hún aS skilja þaS, veslingur-
inn ?
Þegar hún loks flýSi frá kofan-
um einn kaldan haustdag, eftir aS
hann hafSi hrakyrt hana og smán-
aS, þá var þaS af því, aS hún ótt-
aSíst svo viIlidýriS í honum, aS
hún vissi ekki sitt rjúkandi ráS.
Hún stökk út úr kofanum og stökk
og stökk, þangaS til hún var horf-
unum í hlóSunum, og viS og viS
glampaSi á róSukross úr Iátúni|
uppi yfir höfi barnsins. Þetta vaktí
eftirtekt veiSimannsins. ÞaS
kveikti í sálu hans veika von um
þaS, aS þetta helgitákn kæmi hon
um á réttan kjöl. Hann hafSi fund
iS til þessa — og einhvers meira
— á meSan barniS var aS biSja
bænir sínar. Einhvern veginn hafSi
þessi bæn, sem Dóminikúi baS,
snortiS hjarta hans og opnaS svo
sálargrunna hans, aS honum fanst
votta fyrir truarljosi. Og þó vai
þaS líka önnur bæn, sem hafSi
snortiS hann áSur, bænin, sem
Lucette 'hafSi beSiS fyrir þeim
báSum, daginn sem þau giftust,
þá er einhver undraverS lotning
fJ rir henni gægSist andartak gegn
um ástarhungur hans.
Stundirnar liSu. Alt í einu opn-
aSi sveinninn augun og hafSi ekki
hreyft legg eSa liS áSur, en tók
nú aS stara út í bláinn og sagSi
eins og upp úr svefni:
Pabbi, þaS er ‘‘Skarlats-maS-
urinn sem er aS kalla, þegar þú
heyrir unaSslegan hornaþyt aS
naéturlagi ?”
Ef til yill., Af hverju spyrSu
aS því, Dóminikúi?” Hann ásetti
sér aS hugga drenginn.þó aS þetta
setti aS honum vondan ugg. Hann
hafSi heyrt karla og konur tala
“ÞaS var enginn aS syngja,
Dóminikue.”
“Jú, jú.” Og þaS var svo mikil
sannfæring í hinni þýSu, alvarlegu
og þó hógværu rödd barnsins.
“Eg vaknaSi og þú sazt þarna
og varst aS hugsa.. Þá lokaSi eg
augunum aftur og heyrSi röddina.
Eg man bæSi lagiS og orSin."
"Hvernig hljóSuSu þau þá?”
spurSi faSirinn í angist sinni.
Eg hefi einu sinni heyrt mömmu
syngja þau eSa eitthvaS álíka:
H'ví ert þú slokknuS ai.'nglóS?
Sjá ekkert verma má!
Nú reika eg svo hrygg og hljóS
og hvergi heima’ eg á.
Og hvar er nú mitt hjartans jóS,
sem hlýtt viS brjóst mér lá?
Drengurinn þagnaSi
"Var þaS ekki meira, Dómin-
ikue? ”
"Jú, svo kom þetta:
Þar glitra stjörnur geimnum frá.
Ó, ger þér þær aS vin-
Og hnígSu síSan hjarniS á
og hörmunum undan styn.
En þá mun drottinn ljúfur ljá
þér Ijóssins yl og skin.
Dóminikue söng ekki, en mælti
orSin hljóSlega af munni fram
meS einhverjum undrahreim í ^
röddinni.
“'HvaS þýSir þaS, þegar maSur
heyrir slíkar raddir, faSir minn?”
"Eg veit þaS ekki. — Hver
kendi-------mömmu þinni söng-
inn?”
“Ja, þaS veit eg|ekki. Eg hugsa
aS hún hafi. búiS hann til — hún
og GuS . . . Suss, nú heyri eg
þetta aftur. HeyrirSu þaS ekki,
—heyrirSu þaS eki, pabbi?”
“Nei, Dóminikue, þaS suðar
bara í katlinum.
"Ketilinn hefir ekki mannsrödd.
pabbi,” hann þagnaði andartak
og hélt ivo áfram, hykandi. “Eg
sá hvítan svan fljúga inr um dyrn
ar. yfii öxlina á þér, þegar þú
komst inn í gærkveldi.”
“Nei, nei, Dóminjkue, þaS var
snjókófiS, sem stóS um axlir mér.'
"En hann horfSi á mig tveimur
blikandi augum.”
“ÞaS hafa veriS tvær stjörnur,
sem hafa skiniS inn til þín, sonur
minn.”
“Hvernig gat bæSi veriS snjó-
fok og þó stjörnubjart?”
“Þetta- var ekki nema skafrenn-
ingur og bjart uppi yfir, Dómini-
kue”
En mannsröddin sem sagSi
þetta, lýsti bæSi kvíSa og angist,
og augun skimuSu flóttalega í
kringum sig. Þetta fyrirbrigSi
hafSi jafnan veriS sett í samband
viS mannslát og þótti boSa feigS.
Hafi svanurinn komiS inn, skyldi
hann þá fljúga einsamall út aftur?
Hann snart hönd drengsins,
— hún var sjóSheit af sótthitan-
um. Hann þreifaSi á slagæSinni,
— hún sló ótt og títt. Hann leit á
andlitiS — þaS var orSiS blóS-
rautt. EitthvaS logaSi upp í brjósti
hans og rann út í hverja taug. ÞaS
fór helgur hrollur um hann allari,
eins og hann héfSi snortiS klæSa-
fald drottins. Og í angist sinni stóS
hann nú upp og í blindri auSmýkt
tendraSi hann tvö kerti, setti þau
á hillunni í horninu fyrir framan
postulínsmyndina af Maríu mey,
eins og hann hafSi séS konu sína
gera; síSan braut hann kvisti af
grænni grein, sem hékk ’uppi yfir
hlóSunum og lagSi þá milli ljósa-
stjakanna. Nokkrú síSar gekk
hann aS höfSalagi barrisiris, snart
fætur Krists á krossinum meS
fingurgómunum og bar þá meS
óumræðilegri lotningu’aS vörum
sér. Hann starSi á hinn krossfesta
stundarkorn og mælti síSan í
skjálfandi örvæntingarróm:
"Fyrirgef þú mér, góSi Jesús!
BjargaSu barni mínulLát mig ekki
einan!”
Drengurinn leit upp undarlega
höfgum augum og sagði:
“Arnen .... Góði Jesús! . . , t
Meira! meira, faðir minn!”
Bamið sofnaði. Faðirinn stóð
stundarkorn fyrir framan rúmið,
en lóksins sneri hann sé hægt viS
og gekk aS hlóSunum.
Úti fyrir nálguSust tvær mann-
legar verur kofann — þaS var
karl og kona. Þó hefSi maSur í
fyrstu svifum geta haldiS, aS karl-
rnaSurinn væri kona, því hann var
í skósíSum, svörtum kufli, hárið
féll um axlir honum og hann var
nauSrakaSur.
“Vertu þolinmóS, dóttir mín,”
sagði maSurinn. Komdu ekki inn
fyr en eg ákalla þig. En þú getur,
ef þú vilt, staSiS 'hér viS dyrnar
og hlustaS á alt saman.”
Um leiS og hann sagSi þetta,
hóf hann höndina á loft eins og til
aS blessa hana og gekk aS hurS-
jnni. Hann barSi hægt aS dyrum,
opnaSi hurSina gætilega, hvarif
inn og lokaSi henni á éftir sér, þó
ekki hraSar en svo, aS konan gæti
í svip komiS auga á manninn og
drenginn. En úr augum hennar
IjómaSi móSurástin.
“Hér sé friSur-” sagSi maSur-
inn í mildum rómi, um leiS og
hann gekk innar eftir gólfinu.
FaSirinn hrökk viS eins og hann
hefSi fengiS vitrun:
EruS þaS þér, faSir!” sagSi hús
bóndinn á frönsku, sem þó var
miklu bjagaSri og meS meiri er-
lendum keim en mál prestsins eSa
jafnvel sonar hans. Hann hafSi
lært ‘frönsku af konu sinni; sjálfur
var hann Englendingur.
Presturinn hafði undir eins tek-
iS eftir tendruSu ljósunum fyrir
framan helgiskríniS litla á hornj
hillunni, og eins hafSi hann tekiS
eftir hinum breytta svip mannsins.
BarniS og — konan, Bagot?”
spurSi hann, um leiS og hann leit
í kringum sig. “Æ, þarna er dreng
urinn!” sagSi hann, um leiö og
hann gekk aS sænginni. “Er Dóm-
inikue veikur?"
Bagot kinkaSi kolli og sagSi
síSan: “Hreysiköttur og svo hita-
i sótt, séra Corraine.”
Presturinn þreifaði hægt á líí-
æS drengsins; síðan leit hann
nokkuS snögt á manninn og sagSi
rétt svo aS þaS heyrSist, en þó
mjög svo ákveSi<l:
“Og konan, Bagot?”
"Eg veit þaS ekki, herra.”
Hvenær sástu hana síSast?”
“Fyrir fjórum vikum, herra.”
“ÞaS hefir þá veriS í septem-
ber, nú er kominn október — nú
er kominn vetur. Menn sleppa
hjörðum sínum hér út á flatneskj-
urnar undir veturnætur án þess aS
þeir viti beint, hvaS af þeim verS-
ur, þótt þeir vænti þeirra aftur aS
vori komandi. En konu — menn
fara ekki svona meS konu sína,
Bagot. . . . Þú hefir veriS vondur
maSur og harSvítugur, Bagot, og
þú hefir ekki hirt um guS, en eg
hélt, að þú elskaSir'konu þína og
barn!”
Hendurnar kreptust ósjálfrátt á
veiÖimanninum og illsku-leiftri brá
fyrir í augum hans; en hið rólega
milda augnaráð hins slökti reiSi-
bá'liS í æSum hans. Presturinn settj
ist á rúmiS hjá barninu og tók
mjúklega á sóttheitri hendinni.
Stattu kyV\ þar sem þú ert,
Bagot, sagSi hann, ‘stattu þarna
grafkyr og segSu mér, hvaS aS
þér amar og hversvegna kona^
þín er farin. . . . SegSu mér frómt
frá öllu — í guSs bænum!” og
um leiS og hann mælti þetta, lyfti
hann stórum róSukrossi úr járni,
er hékk á brjósti hans.
Bagot settist á bekk, skamt frá
hlóSunum, og bjarminn lék úm
hiS veðurbama, karlmannlega
andlit hans; en eldurbirann úr aug
um hans undan (brúnabogunum.
Skömmu síðar hófst hann máls á
þessa leið:
“Eg veit ekki, hvernig þetta
byrjaSi. Eg hafði mist talsvert af
húðum — stolið sjálfsagt, þarna
frá Child o’ Sin River. Jæja, hún
stökk upp á nef sér og var fljót til
að svara, eins og — hún var altaf
bráðari og upipstökkari en eg. —
Eg, eg lagÖi púðurhornið mitf og
w|hisky41öskuna — þarna upp!”
Niðurlag næst
Þetta þrent fylgist jafnan aS.
Byrjið vorið með þvf að láta
gera við tennumar í ykkur, sé þess
þörf. Það byrtir yfir sjóndeilcíar-
hrmgnum, og starfslöngunin eykst,
þegar heilsan er þér trygð.
Tannlækningastofa mín gefur
yður tækifæri að fá 'hina beztu
tannlækningu fáanfega fyrir lægsta
verð. Ætti ölium að vera hugar
halriið að færa sér þetta tvent í
nyt.
Með því að koma á skrifstofn
vora, getom vér talað við yður á
yðar eigÍB tsnga.
ÖIl skoðun og áætlun um kostn-
að við aðgerðir á tönnum ókeypis.
Skrifleg ábyrgð gefin með öllu
tannverki.
Dr. H. C. JEFFRY
205 Alexaader Ave., cor. Main St.
Winnipeg.
VerkstofcUi opin á kvölriin.
Loyd George
og Norðurlandaþúar í London
(Dr. Jón Stefánsson gekst fyrir
því í vetur, að safna undirskriítum
Dana, Svía og NorÖmanna í Lon-
don undir ávarp það, sem hér fer
á eitir til forsætisráðherra Lloyd
George).
Vér höfum jafnan fylt flokk
þeirra manna. sem hvað rnest hafa
dáðst að yÖur. Vér dáðum yður,
er þér hættuð lífi yðar í ráÖhús-
inu í Birmingham, til þess að verja
litla þjóð (Búa), er var að berj-
ast um sjálfstæði sitt viS England.
Vér dáðum ySur í styrjöldinni
miklu. Vér klöppuSum ySur lof í
lófa, er þér sögSuS smáþjóSirn-
ar kjörnar til þess af forsjóninni aS
færa mannkyninu dýrmæta og fá-
gæta ávexti.
Vér leyfum oss aS skora á yS-
He imilisiÖnaSarsýningin 1921 __
ur aS vera trúir fortíS ySar sem
sverS og skjöldur smáþjóSanna,
og kveSja heim frá Irlandi hjálpar
sveitirnar, sem kallaSar eru“Black
and Tans”, og í eru margir óag-
aSir menn frá Canada og Ástralíu,
og ekki hafa leitaS áttlhaga sinna,
af sökum sem þeir eru sjál'fum
kunnar. Sannast hefir, aS skýlausu
enskra vitni, aS þeir hafa rænt og
brent hús og þorp og skotiS og
hengt fólk meS þeim hætti, er
jafna má til grimdarverka ÞjóS-
verja í Belgíu, eins og þeim er lýst
í bók Bryce’s lávarSar.
Ef kvaddur væri heim sá her-
afli, sem jafnt hefir espaS allar
stéttir og flokka í Irlandi, þá
mundi þaS styrkja málstaS Eng-
lands í augum alls heims.
Vegna hins mikla lands, sem
vér látum oss ant um, vegna þjóS-
ernis vors og frama, vegna Irlands
skorum vér eindregiS á ySur aS
koma þessu í framkvæmd. Þér
einn hafiS valdiS og víSsýniS, sem
tíl þess þarf, og mundi þetta göf-
uga verk verSa írsku þjóSinni fag
urt fordæmi.” —Vísir—
-------o--------
ELDTRAUST TRÉ
Sú fregn er nýlega komin frá
Englandi til NorSurlanda, aS Eng-
lendingum hab fyrir stuttu lánast
aS yfirstíga þann örSugleika, er
veriS hefir umhugsunarefni upp-
fyndingamannanna í langan tíma:
að gera tré eldtraust.
ÞaS fylgir fregninni, aS þetta
eldtrausta tré fari sigurför um alt
Englandjárnbrautarfélögin og her-
málaráSuneytiS kvaS hafa gert
stórkostlegar pantanir. Hefir tréS
margsinnis veriS reynt, og hefir
sú prófun leitt í ljós, aS bæði
hurSir og gluggar ha'fi þoIaS alt
aS 900 stiga hita. ViS bruna á
neSanjarSarjárnbraut í London
bráSnuSu járnrör og rafmagns-
rör, en járnbrautarvagnar, aem
voru úr eldtraustu tré, stóSu o-
skaddaðir. —Mbl.—
ara, — bæSi spakara og örugg-
ara. Alt líf hans hafSi fariS út um
þúfur; hann hafSi eytt því í
ruddaakap og hugsunarleysi, og
æskan hafði veriS þung og ströng,
svo aS hann hafSi fylst heipt og
vígamóSi bæSi gegn guSi og
mönmtm. Hann gat klappaS þeim,
sem honum þótti vænt um, í öSru
augnablikinu, en slegiS hann rot-
högg í hinu.
Þegar hann gekk aS eiga hina
inndælu stúlku sína, Lucette Bar-
bond, trúSi hann naumast á ann-
aS en “Skarlatsmanninn” á Kí-
mash-hæSum, og á raddir fylgi-
liSa hans, “Hinna sjö sofenda”,
en til þeirra átti aS heyrast allar
nætur og a!t til þess dags, er þeir!
t in sjónum, og síSan hafSi hún ekki
, sést. Þetta bar viS fyrir nokkrum
, vikum og síSan hafSi ekkert spurst
, til hennar. Og i>ú Var öllum héim-
filisáhyggjunum velt yfir hann. En
þetta hafSi haft meiri áhrif á hann
heldur en-orS hennar og orSiS til
j þess aS vekja hann og snúa hon-
um til betri vegar. Hann horfSi
nú fram á þessi sinnaskifti sín meS
hálfgerSri undrun og óróra, eins
og hann vissi ekki, hvað á eftir
kæmi. Hann eirSi hvergi, en
reyndi þó aS halda sér í skefjum,
einkum þó nú til þess aS vekja
ekki veslings barniS. ÞaS var eins
og sjónir hans hyrfu dýpra og
dypra inn undir hinar loSnu brýr.
ÞaS skiiðlogaði á viSarfauak-
ÞaS var einhver að blá:
og þyturinn IeiS hérna r<
höfuðiS á mér. Kannske h
aS kalla á einhvern, sen
týnzt eða vilzt?”
Getur veriS.”
Og eg heyrSi einhvem
en nú var það þó ekki fugls