Heimskringla - 09.11.1921, Blaðsíða 5

WINN!P:C 9. NÖVEMBER 1921.
HEIMSKtINGLA
5. BLAÐSJÞA
Röng sparsemi.
ÞaíS er röng sparsemi aíS geyma árfðandi skjöl, svo
sem verðbréf (bonds) ábyrgðar bréf og önnur áríð
andi skjöl í heLmahúsum og eiga á hættu að þeim
veiði stolið e'ða þau brenni eða þá tapist.
Fyrir fárra dollara borgun á ári getur þú leigt öryggis
hólf í því útibúi bar.ka þessa sem næst þér er.
IMPERJAL BANK
UF CANAÐA
Riverton bankadeild H M. Sampson, umboðsmaður
ÚTIBÚ AÐ GIMLI
(318)
fyrsti liður í tilveruakilyrSum
ÞjóSræknisfélagsins er bygður á
þessari 'hugsun, aS þaS yfir höfuS
geri Islendinga hœfari borgara í
Canadisku (þjóSMfi, aS hafa alla
sína íslenzku eSliskosti í sér
fólgna, og koma þeim klæddir
inn í Canadiska þjóSfélagiS.
E,g Ihefi heyrt menn segja: Því
hefir (þjóSræknisfélagiS ekki reynt
aS koma í veg fyrir þaS hneyksli,
aS ens'ka máliS og enski söngur-
inn sé iborinn inn í íslenzku kirkj-
urnar?
Svona spurningar eru illa hugs-
aSar, spyrjandans sjálfs vegna,
því ekkevt annaS vald ev til, sem
komiS getur í veg fyrir þaS, aS
okkar íslenzku söfnuSir verS;
smám saman enskir, ekkert annaS
vald en öfíugur félagsskapur til aS
viSnalda íslenzka málinu, kenna
börnunum okkar og unglingunum
íslenzkuna, svo unga fóilkiS standi
okkur feSrum sínum jafnt aS vígi
til aS skilja vel og fuilkomlega alt,
sem 'fram fer 'í kirkjunum. Og nií
ber eg þá Uka gæfu 'tfl aS geta
sagt þær fréttir, sem ætti aS sam-
eina huga allra góSra og einlægra
Islendinga, og draga menn í hóp-
um inn í ÞjóSræknisfélagiS, þær
^íéttir, aS télagiS á þessum vetri
gengst fyrir og kostar miklu til aS
kenna fjölda barna og unglinga ía-
lenzkuna. ÞaS hafa ver>S ráSnir
tveif u.U4«*ngak<íínn»i.ar. er ganga
hér um straeti 'höfuSborgarinnar
aftur á bak og áfram til aS kenna
börnum íslenzku í heimahúsum, 5
daga í viku 'hverri, og eins mörg-
um í slaS og þægilega er hægl aS
koma fyr:r. Þessir sömu kennarar
em ráSnir til þess, aS veita for-
stöSu skóla þeim í G. T. 'húsinu,
sem á hverjum laugardegi er 'nafS-
ur í 1 /2 klukkustund, til aS kenna
öllum þeim börnum og ung!:ngunv
íslenzku, sem hægt er aS koma
haganlega fvrir í neSri sal húss-
ms. ÞaS er gert ráS fynr, aS á
þ'-’ssum skcia veiSi um 20 kenn-
arar. Og eryifremur hefir ÞjóS- (
ræknisfélagiS iengiS Jón Iiiarna-
sonar skólahúsiS, til þess: á öllmn
J.augardögum í 2 klukkutíma, frá
kl. 3:—5, aS kerna þar unglingum
æSri skóia, íslenzka réitritun, j
sögu lsl i ids og íslenzkar bók-
mentir. Kenmrar á þessum skóla '
eru þeir hæfusiu. sem viS íslend- j
ingar höfum á aS skipa, þeir séra !
Rúnólfur Marteinsson og séra j
Rögnvaldur Pétursson og Mr.
Gfsli Jónsson. Skóli þessi byrjaSi
laugardaginn 5. nóv., og eru all-
ir íslenzkir ung'ingar velkomnir á
hann, eins lengi og húsrúm leyfir.
Ótvírætt lýsir þetta ekki svo litl-
álhuga og alvöru hjá félags-
•tjórninni og nokkrum einstak,
lingium.
En hversu mikiS væri ekki hægt
®S gera, ef allir lslendingar hér
vestan hafs væru einhuga vildu
°g skildu, hvaS ómetanlegt gagn
ÞjóSræknisfélagiS okkar getur
gert og unniS okkur til manngild-
is ,og upphefSar, jafnVel sem Can-
adiskum borgurum.
Fr. GuSmundsson
hvernig sem stjórn Islands, sú sem
nú situr aS völduim, vill líta á
þaS mál.
Fyrst og ifremst er þaS áríS-
andi fyrir málstaS Dana, aS því
sé ha'IdiS fram, aS Grænland hafi
frá því er þaS bygSist af Islend-
| ingum, veriS sjálfstætt ríki. 1
óSru ,lagi munu ýmsir danskir lög-
fræSingar vera á 'því ennþá, aS
landiS Ihafi mist sjálfstæSi sitt
þegar þaS gekk undir Noregskon-
ung, en sú skoSun er auSvitaS
nauSsynl'egur grundvöllur fyrir
dönsku kröfuna uim áframlhald-
andi eigandanotkun á Græn-
landi. Loks munu þeir hafa þaS
í ‘‘baikhöndinni” aS nýtt, sjálf-
stætt landnám hafi fariS fram á
Grænlandi Iþegar tHans Egede var
gerSur út þangaS á ! 8. öld — og
er þess þá aS geta jafnframt viS
þessa röksemd, aS NorSmenn, I
sem áttu Egede og fylgd hans, á-
Iítast Ihalfa fyrirgert öllum kröfum
til Grænlands meS því aS af- j
h^nda þaS Dönum orSálaust
1814, án þess aS hreýfa mótmæl-
um síSar, svo aS til greina verSi
tekiS. ,
ViS fyrsta atriSi er þess aS
minnast aS Grænland, á sama
hátt seim Island, var lögskipaS og
dómisett, en átti ekki miSvald til
eiginlegra istjórnarframkvæmda.!
Af þessu leiddi aS nýlendustaSan
gat ekki komiS svo Ijóst fram sem
1 annarsstaSar gerSist. En þrátt fyr-
ir þessa vöntun í stjórnarskipun
íslands hefir þaS veriS alment viS
urkent a'f öllum merkustu rithöf-
undum sem istjálfstætt ríki, frá því
er almenn löggjöf þess og dóms-1
vald stofnaSist. En af því leiSir
, ennfremur aS ísland gat átt ný-
lendur enda þótt réttarsambandiS
einungis kæmi fram af dómum og
löggjöf. Konrad Maurer kemst
svo aS orSi um áhrif Úlf/ljótslaga
á stjórnarfar Islands í íheild sinni,
aS þaS sé ljó/st aS þau mynduSu
fyrst og ifremst íslenzkt allsherjar-
ríki’*. — Skyldi nokkur vilja
hailda því fram í alvöru aS slík
ríkisskipun væri ósameinanleg viS
stofnun nýlendustöSu eSa yfir-
ráSa yfir öSru landi sem þá bygS-
ist alf sam|þegnum, meS fyrir-
kio-mulagi sniSnu eftir rétti móS-
urlandsins? AS min'sta kosti væri
þaS ekki vel samræmilegt aS j
halda fram óháSri ríkisstöSu'
Grænlandh, þrátt fyrir vöntun alls ‘
herjar umíboSsvalds 'þar í ‘landi,
en neita því aS stjórnarskipun
þess 'hafi geta'ð miSaS aS því, og
fariS í |þá átt, aS Iúita 'lögum og
dómum Islands. Þar se.m sagan
þegir um atburSi þá ýmsa er hafa
hlotiS aS gerast í réttarmyndun
Grænllands, aS fornu, virSist og
eSllilegra aS geta hins minna
fremur en hins meira, í þessu
feiknami/kla óbygSa landi, meS
'faium þusundum Islendinga, þar
sem ófriSarhætta stöSugt vofSi
yfir og skipagöngur voru svo erf-
iSar og stopular.—iÞeir rithöfund-
ar, er fróSastir hafa veriS um sögu
Grænlands lýsa því einnig af-!
dráttarlaust yfir aS þaS hafi ver- !
iS íslenzk nýlenda. — þetta kem-
Grænlandspistlar.
iii.
ÞaS verSa aSeins þrjú megin-
fök sam Danir verSa aS byggja á
Um sitt til Grænlands, þeg-
ar t:'* þe,sS kemur aS fá ákvörSun
alþjoSa um réttarstöSu þess, sem
ur ljóst fram víSa í athugase:nd-
um og skýringum sem Finnur
Magnússon og Rafn hafa gert í j
langmerkasta ritverki sem finst, <
enn sem komiS er, um sögu Græn j
lands (Grönl. H'st. Mindesmærk.l
er). Samt hafir Maurer haldiS
því gagnstæSa fram (sbr. die
laust mun verSa deilt um, j zweite Piolarfahrt 1869—70, Leip
zig 1874 I, p. 2 10—241). Hþnn
lýair því ytir aS þaS hafi veriS
sjálfstætt ríiki, en kemur alls ekki
meS neina röksemd fyrir því.
Hann nefnir Iheldur ekki skoSun
Sdhiegeís (sbr. formlála fyrir Grá-
gás) né rök Iþau sem þar eru
leidd aS nýlendustöSu Græn-
'lands. Þar seim Schlegel meS
réttu sýnir fram á þaS aS faga-
fyrirmæli Grágásar eru sönnun
fyrir slíku réttarsambandi milli
lsland'3 og Grænlands — getur
Maurer þess aS af því lögin hafi
veriS sam'hljóSa í báSum löndum
hafi "isekur maSur á Grænlandi
veriS sekur á Islandi” eins og víg-
slóSi mælir fyrir. Þessi skýring
Maurers er ótrúlega grunn. ÞaS
er ekki efni laganna sjálfra,
þótt samhljóSa séu, í tveimur
löndum, se,m geta valdiS þVí aS
dómi eins ílands sé 'framfylgt í
öSru landi — heldur hitt, aS
stjórnarskipun landanna og sam-
bandslög þeirra gera ráS fyrir þess
ari réttaitfarslegu einingu. ÞaS
sýnist 'helzt Ihaifa) vakaS fyrir
Maurer viiS þessa óröikstuddu yf-
irlýsing um sjá'ifsíæSi Grænlands,
aS IþaS hlyti aS vera svo vegna
þess aS lögskipun þess og dóm-
réttur var mjög á sama veg eins
og Islands sem var og ,'héfir veriS
álitiS isjálfstætt ríki þótt þaS væri
vitanlega meS ófullkominni sikip-
an. — Hann sýnilst hafa gleymt
þv'í aS Island varS aS álítast sjálf
stætt þrátt fyrir ófulllkomleikann,
en ekki vegna hans. Ennfremur lá
nærri aS taka 'þaS til greina viS
samanburSinn, aS Isiland háfi ver-
iS bygt nálægt helming aldar áS-
ur en eiginleg ríkisstoifnun tþess
fór fram, og mátti þá heita ,fjöl-
bygt : samanburSi viS bygSina á
Grænlandi þegar Ihún stóS sem
hæst. Sumir rithöfundar halda
því fram aS aldrei ihafi veriS
meira en um hálfan tug þúsunda
af íslendingum þar í landi — í
stærsta eylandi 'heimsins. Þarna
átti aS hafa stofnast sjálfstætt
r!ki — og á ihverju getur þaS ver-
'S bygt? öll endilöng saga Græn-
lands segir ékki eitt éinasta orS í
þ!t átt. — En urídir þögn og al-
gerSum skorti á frásgönum, um
löng tímabil, verSur þaS á hinn
bóginn aS takast til fullra greina,
sem fanst af sönnunargögnum f
gagnstæSa átt. Þessvegna eru rök
Schilegals giild og ómótmælanleg.
— Þétta styrkist ennfríemur og
staSfeStiist viS hverja skynsam-
lega athugun á staSháttum, lífs-
kjörum log uppruna nýlendunnar.
Hvernig gátu þessir fámennu hóp-
ar sem dreifSu sér yfir Grænland,
látiS sér detta í hug aS beina fé-
lagsskipun sinni gagnvart Islandi
í þá átt aS leysa sig frá lögum
þess? Hvernig gátu sjálfstæS lög
og réttur myndast yfir þessum
strjállbygSum á þann hátt, aS fyr-
irmælin kæmu fram iftiá nýrri,
sjál'fstæSri IþjóSarheiId, sem vildi
vera skilin frá dómum og rétti
móSunlandsins? Á hinn bóginn
var þaS sjálfsagt og eSIilegt aS
nýlendan ihefSi sín eigin staSlegu
þing og sjálfstjórn uim eigin mál-
efni. En þaS ihaggar ekki nýlendu
stöSu Grænlands gagnvart Is-
landi. HernaSurinn viS Skræl-
ingja, öld éftir öld, hefir hlotiS
aS ileiSa til ýmsra sérstakra á-
kvæSa og skipunar um valdsviS
einstakra höfSingja. En ah slíkt
fellur undiir eSlliIega |og algenga
heimaStjórn nýlendunnar, sem
haggar eikki ríkisstöSu hennar um
hárslbreidd.
—Maurer telur einnig aS
Grænland hafi týíit /sjálfistæSi
sinu þegar þaS gekk undir Nor-
egskonung — aS því er Björn á
SkarSsá segir 1261, en aS því er
virSist ef til vill mega ráSa af
öSrum annálum, ekki 'fyr en eft-
ir samning "gamla sáttmála” á Is-
landi. ÞaS verSur aS vera nægi-
legt hér, gagnvart þessari skoSun
hans, aS benda á þaS sem haldiS
var fram stöSuglega um áhrif sátt
málans á réttarstöSu íslands —
sem sé, aS land vort gekk aS
vísu undir erlent konungsvald, en
(ekki undir erlenda þegna (sbr.
rítgerS Jóns SigurSssonar um
ríkisstoáu Islands). Hafi Græn-
! land,. eáns og Maurer slær Ram
rökserrillalaust, veriS sjálfstætt
ríki—rþví var þá lagaleg afleiSing
íiáttmálans önnur á Grænlandi.
; heldur en á ísilandi — jog er þess j
þá rétt aS geta um ileiS aS meS ,
stofnun fullvelldis fyrir Island, án
breytingar á Grundvallarl'ögum'
Dana, er ihin nefnda almenna
.-'koSun um gildi sáttmálans staS-
fcst, aS því er íslandi viSkemur
og mun því verSa vandfarnar fyr
ir Dani viS rökfæraluna um af-
nám hins eldra réttar yfir Græn-
Landi.
SíSasta atriSiS sem hér er
minst á er þá væntanleg krafa
Dana, bygS á nýju landnámi >
' Grænlandi. Saga Grænlands-
funda og siglinga á hiS gamla ný-
IenduóSal íslendinga, eftir eyS-
ingu íslenzkrar ibygSar þar, setur
ekki Dani í forsæti. ÞaS eru
Bretar en ek'ki Danir se.m endur-
f;nna • Grænland (Frobisher, Da-
vis, Hall, Baffin). - Og þaS var
ekki til íþess aS endurnema Græn-
land, aS Hans lEgede loks var
; gerSur út þangaS af erlendu
stjórninni, ,sem hafSi svelt ný-
lenduna í hel — heldur var þaS
gert til þess aS reyna aS bæta
fyrir afbrot stjórnarinnar og koma
I'eifum IslendingabygSarinnar til
hjálpar. Um þetta segir Mylius
Ericlhsen, foringi Danmérkur far-
a:innar á þá leiS: Eftir aS John
Davis hafSi gengiS þar á land
(1585) spurSu menn: “Lifa Is-
lendingar ennþá úti á Grænlandi
og hafa þeir varSveitt kristna trú?
Til þess aS rannsaka þetta fór
NorSmaSurinn Hars Egede ti!
Grænlands”
Þesai tilgangur stjórnarinnar út-
rýmir öllu tilkalli til nýrrar, sjálf-
stæSrar eignarheimildar Dana
yfir Grænlandi vegna endurstofn-
unar á verzlunareinokun þar í
landi frá 1721. Sú verzlun er
sögulegt frarr.ihald af verzlunar-,
rekstri samkvæmt gamla sáttmála
eins o,g hin erlendu stjórnarvöld
„leyfSu sér aS framfylgja ákvæS-1
um sáUmálans og gegna skyldum j
sínum gagnvart íslandi og ný-
lendunni Grænlenzku, eftir skil-
orSum íslendinga.
Einar Benediktsson
Skímir
er ifyrir nokkru koiminn út, fyrsta
heftiS undir stj'órn Áma íPláls-
sonar, Er því tímaritiS imeS nokk-:
uS 'öSrum blæ en áSur var, og
þyikir sumum eflaust til bóta. —
HeftiS ibyrjar á tveim kvæSum
um Mattlh. Jodhumssion, eftir þá
GuSrn. FriSjónsson og Sig. Sig-
uiSisson. Þá er ræSa sú, er H.
Kvar.an flutti á minningarhiátíS
Bókmemtafélagsins um Mattlhías,
síSan tvö bréf frá Matthíasi til
Jóns SigurSssonar, ennfremur er
skýrt Ifrá .fyrstu prentun “Útilegu-
mannanna”, Þá er löng ritgerS
eftir Pál Sveinsson mentaskóla-
kennara, “LærSi skólinn”, sömu-
leiSis löng ritgerS eftir Matth.
ÞórSarspn, "Yngllingar”. Þá er
stutt saga eftir Tlheodoru Thor-
oddsen, "RauSa kýrin”, tvær
stökur, “Um hreimlæti” ef'tir GuS-
mund próf. Hannesson, “Úr fór-
um Gríms Thomsens", ‘Fyriilest-
ur um Kína” eftir K. T. Sen, “Ei-
ríkur próf. Briem”, leftir Þorl. H.
Bjarnason, búskapar vísiur gam'l-
ar, “Snorri goSi", kvæSi e'ftir J.
Tihorarensen, “Um innlenda menn
ing og útlenda", merkileg og eft-
irtektarverS ritgerS eftir ritstj.,
rit'fregnir, skýrslur og eikningar
Bókmentafólagsins. I Ihefinu eru
tvær myndir af Matth. Jiodhums-
syni og mynd af E. Briem.
Lyftan
í húsi Eimskipafélagsins er nú
bráSum fullger. Er hún frá
veríksmiSjunni Titan í Khöfn og
dvelur hér maSur frá verksmiSj-
unni til þess aS koma henni ifyrir.
Er þetta fyrsta lyftan, er sést hefir
ir hér á landi.
Páfastóllinn í Róm
hefir gefiS hr. Meulemberg í
Landakoti umboS til aS biskupa
hér á landi, þ. e. veita kaþólskum
ir.önnum fermingarsakramentiS,
sem annars einungis er fram-
kvæmt af biskupinum í ka'þólsku
kirkjunni.
Frá fslandi.
BANAMAÐUR
Þorgeirs Halldórssonar dæmdur.
Frá lögreglustöSinni hér höfum
vér fengiS þær upplýsingar, aS
1 dómur væri fallinn í morSmáli
því, er varS út af bana Þorgeirs
HaUdórssonar í Khöfn.. Er hann
á þá leiS, aS kviSdómurinn hefir
daamt drápsmanninn í 5 ára betr-
unaihúsvinnu, en ihinn, er meS var
í aSförinni, í tveggja mánaSa
fangelsi.
Mun mörgum þykja, aS bana-
maSurinn fá vægan dóm fyrir svo
mikiS illlviriki og vera í þeirri stöSu
ct hann var í.
. D*-. Alex&nder Jóhannesson.
ritstjórnargrein ^ Irish Times,
merkasta IbLaSi ‘ sarrtbandsmann-
anna” (/unionists) írsku, undir
fyrirsögninni ”A Dual Monardhy”
Hún er 'sama e'fnis tog grein sú í
Times, er eg hefi eignaS prófassor
Cowl, en hún gengur aS því leyti
féti iframar, aS íhún bendir á, aS
samlhand íslands og Danmerkur
gaeti orSiS lrum og Bretum til
fyrirmyndar, enda þótt staShætt-
ir krefjist þess, aS ýrrisu yrSi kom.
iS fyrir á annan hátt. Á þessa
grein minnist Observer daginn
eftir (II. sept.) og taldi hana
mjög merkilega.
Loks er næsta daig (12. sept.J
grein í Birmingham Post um þetta
efni: Ireland and Iceland. Er þar
sagt, aS fordæsni ok/kar og Dana
dragi mjög aS sér athygli hugs-
andi imanna, þótt ekki sé hægt aS
segja neitt um þaS, aS hve miklu
’leyti því kunni aS verSa fylgt £
brezk-írsku samningunum.
Þá er og sagt, aS Glasgow Her-
ald (12.? f. m.) hafi veriS rit-
stjórnargrein um bók Alexanders
McGiJl: The Independence of
Iceland. A Paralell for Iréland,
sem strax í vor, er hún kom út,
vakti töluverSa athygli bæSi á
Skotlandi og Irlandi og var getiS
í íslenzkum bíöSum (Vísi og
Degi) í sumar. HafSi McGilil gert
athugasemd viS þá grein í blaSinu
1 7. tf. m. og var búist viS frekari
umiæSum þar. Þessar greinar í
Glasgov: Herald hefi eg ekki séS.
í þessu samibandi má einnig
geta um grein eftir Alexandcr Mc_
GiJl í Scottish Educational Jour-
nal, 19. ágúst, imerlkasta fræSlslu-
mála'blaSi Skota, enda þótt hún
sé úr alt öSrum flokki. Hún er
um landafundi Islendinga í forn-
öld, og er ekki til þess skrifuS, aS
varpa neinu nýju 1 j ótsi yfir þaS
efni. En hún er merkileg aS því
leyti, aS hún er, eins og flest sem
hann lætur frá sér fara, skrifuS af
ómengaSri I-st og ekki ólíkleg til
aS glæSa löngun ungmenna til
aS fræSast nrfeirtt unn okkur og
okkar hagi.
Út úr öllum þessum greinum má
lesa velviJd í oikkar garS, enda ber
varla út af þvH aS brezk biöS
minnist okkar vingjarnlega, þá
sjaldan þau gera þaS.
Vera má, aS á þessum land-
ráSatímum verSi þaS talin land-
ráS aS óska nánari tengsla viS
Brétland en hingaS til hafa tengd
veriS. Þó er þaS sannfæring mín
aS þau mættu verSa okkur til
gæfu, og þau bræSraböndin vii'.di
eg helzt sjá bundin. Er ekki þar
meS átt við nein pólitísk hcft. En
þá skjátlast mér Hika mikiS, ef
ekki stefnir í þersa átt.
HvaS sem öS j LS-.-.r. þá mætti
þaS vera Dönum og Is.andinguim
mikiS gleSiefni, s'i '.'ordæmi þeirra
gæti orSiS Irur.-., þ - rsari þraut-
þjáSiu ágætilsiþjóS, til liSs í þeirri
ógnar-baráttu, er nú virSist ekki
vonlaust um aS bráSum verSi til
lykta ráSiS, eftir ósegjanlegar
hörmungar í háJfa áttundu öld.
(Sn. J.—Vísir.)
er nýkomin heim úr för suSur í
Þýzkaland. Hann fór héSan í
júlíbyrjun, fyrst tií háskólans í
Greifsvald og hélt þar tvo fyrir-'
lestra: Um bókmentasamband
Þýzkalands og Islands og um Nú- j
tíSarmenningu fslands. Fyrir-1
lestrarnir voru ‘mjög vel sóttir, 1
annar haldinn í stærsta fyrirlestra j
sal hiáskóJans, hinn í hátíSasaln-
um. Prófessor Merker, bókmenta-
fræSingur, lýsti fyrirlesaranum
fyrir ^heyrendum og bauS hann
velkominn. Einnig flutti hann um
þetta leyti ágætan fyrirlestur um
forníslenz'ka menning. í Greifs-
wald var A. J. hálfan tnánuS, hélt
svo til Berlínar og ílutti einnig þar
fyrri fyrirlesturinn. ÞaSan fór
hann suSur og vestur um Þýzka-
land, alt til Munchen, var 'boS-
iS aS ’halda fyrirlestra til og frá,
en gat ekki komiS því viS vegna
óhentugs tíma. Næsta vetur kem-
ur út á þýzku, í þýSingu eftir
Poestion,, rit dr. A. J. um frum-
norrænar rúnaristur, í ritsafni
Stréitbergi3 í Leipzig um germönsk
fræSi,
Island
í brezkum blöSum og írskum.
,,‘Tts pleasant, 'sure, to see one’s
name in priwt,” sagSi Byron, og
svo (hefir fleirum líundist. Þetta
nær ekki aSeins til einstakiling-
anna. Heilum þjóSum, smá-
þjóSum, héfir fundist þaS sama,
og um fram alt á IþaS viS okkur,
sem erum ‘öllum þjóSum smærri’.
Okkur þykir gaman aS sijá okkar
getiS í erlendum blöSum, en þaS
er gaman, sem okkur hlotnast til-
tölulega sjaldan, — ef undan eru
skilin dönsku þlöSin. ÞaS má
því segja aS nýrra beri viS, ei
stærstu blöS Breta tog íra meS
Times í broddi fylkingar, gera
okkur dag éftir dag aS umtal's-
efni.
Times flutti 9. f. m. langa og
ágætlega ritaSa grein meS yfir-
skriftinni “The Link olf the Crown.
Iceland’s Status”. Er þar fyrst
stiíttlega sagt frá ísJanddför Krist-
jáns konungis X. í sumar og viS-
tökum þeim, er hann fék'k ihér;
síSan sagt ágrip af stjórnarfars-
sögu landsins og lýst núverandi
stjórnarsikipun. AS lokum er aS-
al inntak samíbandslaganna. Höf- komi 1 veo
undurinn er auSsjáanlega vel 'fróS mvai, iu
ur í því, sem hann skrifar um, og ir eins I'Érul?lbiI alN
áetla eg litinn efa á því, aS baS at.vlkun?, orsakaniegir af ofmikiiii
1’ klórsyru 1 maganum. Langvarandi
muni vera prófelssor R P. Cowl, jvrtsur magi er mjög ha-ttulegur og
„ . , , . rieir sem hjást af þvi ættu ats gera
'h:nn ágæti Islandsvinur, sem hér e,tt af tvennu:
, .. AnnatShvort geta þeir haldih áfram
var i sumar. Um Jon bigurSsson an eta a®eins vissa sort af mat og
, , 3_ , varast ati bragha ekkert sr/n illar af-
kemst 'hann svo ao orðl, aS hann íeitSingar hefir á meltingarfæri þeirra
, .. , . , og orsaka ofmikla magasýru. et5a þeir
nah veno one ot tlhe wisest sta- »eta bcrtSag hvatS helzt þeim sýnist og
... . ... xera þa« atS vana ati mótverka skemm
tesmen Dnat lceland, or, índeed, andi áhrifum sýrunnar er myndar gas,
r- i i sársauka og of bráSgjöfu geri. meti
tjurope has produced . því aö taka ofurlítit! Bisurated Mag-
i_ , , . r. . . , , nesia um máltítSir.
lJao er ekkj erhtt aS sja af Þats er tæplega til nokkurt betra,
L. _____ .., , . . . óhultara etSa áreit5anlegra mritverk
hverjum rotum þessi grem (og andi magametSai en Blsurated Mag-
SÖmuleiSis hinar aSrar, sem br^S- ' utSum sj’úkdómum*. ° Wts'5 hefir^'engfn
um skulu nefndar) er runnin. A 'ngametsai. Ea skei3 'af*^dufun ”000
_~.hl LUito.'tX . ' T- _ •. etSa tvö fimm gramma tablets ef (ek
næstu blaosrou I limes eru nt- its í vatni mets fætSunhi gagnverkar
sýrunni og kemur í veg fyrir óiguna
og geriS. I>etta kemur i veg fyrir or-
sök allra vandræðanna, og fætSar.
meitist án þess atS þurfa atS brúka
pepsln, plllur etSa önnur meltlngar-
nletSul.
^átSu þár fáeinar unzur af Bisur-
nted Magnesia frá einhverri áreitsan-
legri lyfaabúts. BitS um aonaþhvort i
duft etSa tablet formi. l>aö kemur ai-
og íslendinga fyrir þrem árum, ogj fe^sing ^óg^b^urated1 rtiynd’^er ekkl
þaS eru úrslit þeirra samninga, er, hlák jflghftfr vlí^æstl
nú draga athygli hygginna Breta j
Og Ira ao lslandi. Iimtíína fenffifc meT! *‘HvatS þú skalt
. bor?>a.M ,
Daginn eftir (10 sept.) birtist. Rutheaian Booksellers and Publish-
ing Co., 850 Main Street, fVinnipeg.
SEGIR DYSPEPTICS
HVAÐ AÐ B0RÐA
(•’ VHIH MKI,TI\(J.\H-
PÞEMBt’ O, 1». H.
sitjórnargreinarnar og er aSalgrein
in, löng grein og skynsamleg, um
samninga Breta og íra. Sú grein
er rituS í þeim anda, sem varS svo
h-eilladrjúgrur í samningum Dana