Heimskringla - 28.06.1922, Page 3

WINNIPEG, 28.
HEIMSKRINGLA.
3. BL\D33A.
5eld á 13 krónur. Prófastunnn á
Svalbarði og prestunnrf á Sauóa-
nesi voru staddir á Þórsfiöín og
voru báðir mikið drukmr. Heyrt
hefi eg að Þórhallur læknrr hati
hótað málssókn fyrir þetta bann-
lagabrot, en hafi látið mður falla
fynr þrábeiðni prestanna. llt er.
þegar þeir menn. sem «ga a«
boða mannúð og siðgæði og vrrð-
ingu fyrir guðs lögum. ganga. a
undan með að fótum troða log
mannanna, og gerast auðvirð.leg-
ir þrælar eigin fýsna. Mer er ekki
cms ant um neitt annað mal, sem
jnú er á dagskrá eins og bannmal-
ið og bezta svarið til Spánverja
vaéri aukið eftirlit með bannlog-
unum. — 8. þ. m. andaðist á Ytra
Álandi í Þistilfhði >erkiskonan
Ingunn jónsdóttir, eftir rmssins-
langa legu. Hún var ekkjá eft
Hjört hreppstjora Þorkelsson
Ytra-Álandi. Þau hjonm attu *
börn og eru nú 7 a_ hfi. °
orðin og gift- Með\l þeirra er
Hermann prestur að Skútustoðum
v;ð Mývatn. Væn þess vert að
skrifa minningargrein um Ingunn
sál., en er ekkt fær til að gera
það svo vel sem þyrtti.
Suður-Þing. 3. apríl \922._ —
Allmikið rætt um spamað. Að .
r , v; b pekk a undan. AO
fundur K. Þ. ge« _________na$ar.
með allmiklu frosti, en nú er aftur
komin einmuna blíða. — Margá
togara sjá menn nú með degi
hverjum vera að fiska í landhelgi
hér við suðurströndina. Einkum
eru þeir sagðir margir við Meðal-
landsfjörur. Föstudagsmorgun-
inn 24. þ. m. gerði dálítið él í
Meðallandi. -Þá voru, sem áður,
margir togarar mjög nálægt
ströndinni. í élinu kom einn
þeirra svo nálægt, að hann stóð
fastur á útrifi um tvær klukku-
stundir .og hugðu menn hann
strandaðann. Óskandi væri, að
strandvarnarskip færu fleiri ferð-
ir með suðurströndinni en útlit er
fyrir að þau geri, og gengju með
dugnaði fram í því að handsama
og reka burtu alla þessa lögbrjóta
Sterling. — Svo fóru leikar, að
allar tilraunir urðu árangurslaus-
ar um að ná Sterling aftur á flot.
(Tíminn.)
-------—x--------
Moliére
(1622—1922.)
Frönsk hátíð.
væri þó nema hálf sögð sagan, ef
telja ætti þessa öld tímabil Moli-
éres, væri sanni næ rað segja, að
hann hafi verið uppi ætíð síðan,
því að slíkir menn lifa að eilífu.
Það er einmitt á þessu ári, að
minst er í Frakklandi og hvar-
vetna, þar sem frakknesk tunga
og bókmentir þekkjast, 3 alda af-
niælis þessa höfuðskalds alfunnar.
Han nsýnir fyrstur í fullkominni
n«ynd listina, er reyndar var ekki
nema vísir hjá þeim Rabelais og
Montaigne, því að fyrir hans daga
var eiginlega ekki um neina gam-
anleiki að ræða, heldur aðeins
sknngilega skopleika. Hann hef-
ir sem leikari og skáld runmð
skeið sitt til enda með svo frá-
bærri leikm og hst, að vafamál er,
hvort hægt er að tala um nokkurn
fyrirrennara hans. Arftökumað-
ur hans hefir Holberg orðið nafn-
kunnastur. enda oft nefndur
“Moliére Dana”.
Stúdentafélagið gekst fyrir því
ásamt l’Alliance Francaise síðast-
liðið sunnudagskv., að haldin var
Iðnaðarmannahúsinu minningar
Cs.úWu.-haUn^;^;.— um (ranska skildi?
fundir í sveitmni og ^ Moliére. Hafði verið vandað o-
ist samtokum^um^ 'dfa»ga úr ^t- venjulega vel til hennar, eftir því
1 -amtök
setn hér eru tök á og unt er í þeim
húsakynnum, sem leiksviðið hefir
um að auna ^ j^r >ótti þetta líka hin hátíð-
beirra Einnig sa
til jarðeplaiog rófna. vmna
" xl nllinni o. fl- En alstað-
a
“smál'ú'ufcni o fram a5
ar koma þær jUvSu-
„e,,i þorfi
leiksamkoma, sem hér hefir verið
Af-
•24.
stéttirnar í landinu. ..
ag landstjórnin sé sparsom og
b nmð sé sparsamt. Þjpgmenn
)£* 8aoga á undan öSrum og
afbiðja dýrtíðaruppbot að mestu
W«i. Ah meS
lagaboSi. þá af ósom vd)a. Þa
myndu fleiri á eftu fara. -
skapa stórhríSarbylur
inarz Fjórum dogum siðar kom
a miit veður og heftr haldts, «,S-
Næsileg beit fyrir sauðfe og
resta" - Heybirgðir góðar og
sumstaðar í bezta lagi; —
kelsaveiði við Skjalfand .
Heilbrigði nú um þessar mund, -
Annars krankfelt með meira mot
í yetur og allmargir da,ð.
Úr Vestur-Skaftafellssýslu 31.
marz __ Eins og. kunnugt er þa
stóðu kosningar til Alþmgis fynr
dyrum hér íþessu kjördæmi, i
byrjun þessa mánaðar. Kosnmga-
dagurinn var 13. þ. m. Övenju
miklar kosrfingaæsmgar virtust
vera í sumum héruðum kjordæm-
isins. Báðir frambjóðendurmr
voru í stjórn Kaupfelags Skaft-
fellinga, Lárus Helgason formað-
ur félagsins, en Eyjolfur Guð-
mundsson meðstjórnand, í>am-
vinnumönnum hér í sýslu kom
’það mjög kynlega fynr sjomr, aó
tiokkru áður en framboðsfrestur-
inn var um garð gengmn. virtist
vaii á því, hvort E. G. byði s,g
fram eða kaupmaður ur Vík.
Hvort sem það er rétt eða ekk,
hjá almannarómi hér í sýslu, að b.
G. hafi boðið sig fram að nokkru
leyti fyrir tilstilli kaupmanna, þá
er hitt víst, að kaupmenn studdu
kosningu hans af alefli. L. H.
lýsti því yfir, að hann væn ein-
dregið fylgjandi framsoknar-
flokkum, en E. G. sagðist engum
sérstökum flokki Ivera fylgjand,
og sagðist ætla að vinna öllum
stéttum gagn. Með kosnmgunn,
sýndu skaftfellingar það, að þeir
vildu ekkert hafa með neina hálf-
velgju. Þeir kusu L. H. með mikl-
um meirihluta og þar með sýndu
þeir, að þeir vildu þann mann,
sem er öruggur fylgismaður sparn
nðarstefnunnar og verzlunar-
stefnu samvinnumanna, en höfr.-
uðu manninum, sem kaupmenn
studdu. — Ágætt tíðarfar hefir
verið hér undanfarið. Snjókoma
ekki svo teljandi sé og oftast mjög
vægt frost. Þann 24.—27. þ. m.
var hér að vísu norðaustanveður
boðið til. — Ymsum heiðursgest-
um hafði verið boðið sérstaklega,
svo sem ráðherrunum, ræðis-
mönnum, þingforsetum o. fl.> og
mættu menn í hátíða eða einkenn-
isbúningi.
Yfir leiksviðinu var ný mynd
af Moliére eftir Guðm. Thorstein-
son, og sömuleiðis var allur út-
búnaður leiksins — Imyndunar-
veikinnar — nýr og vandaður.
Áður en leikurinn hófst talaði
fyrst förmaður stúdentafélagsins,
Vilhj. Þ. Gíslason, og sagði m.a.:
“Hið ytra tilefni þessarar litlu
samkomu er, eins og kunnugt er,
það, að á þessu ári er þriggja alda
afmæli eins hins þektasta og bezta
skálds frönsku þjóðarinnar, Moli-
éres, og hefir þess verið minst á
margan hátt meðal flestra menn-
íngarþjóða þessarar álfu. En or-
sök þess, að íslenzkir stúdentar
áttu frumkvæði þessarar sam-
komu, var þó ekki einungis þetta
ytra tilefni, sem annar maður mér
færari og því máli skyldari, mun
gera grein fyrir, heldur einnig sú
ósk, að íslenzkir mentamenn gætu
þannig í fyrsta skifti á hlutlausan
cg vinsamlegan hátt tekið örlít-
inn þátt í því að gjalda þá þakk-
lætis- og virðingarskuld, sem öll
vestræn mentun áað gjalda
frönsku máli og franskri menn-
ingu. Þetta er svo alkunn og
næstum hversdagsleg staðreynd,
að óþarfi er að dvelja lengur við
það.
Hinu hefir verið minni gaumur
gefinn — og fenda ekkert rann-
sakað um þau áhrif, sem frönsk
menning, og þá einkum. franskar
bókmentir, kynnu að hafa haft á
íslenzka menningu, eða öfugt.
Sannleikurinn er þó sá, að þar má
benda á ýms atriði, ekki ómerki-
leg.” I
Síðan rakti hann ýms dæmi
þessara samskifta og lýsti þeim á-
hrifum, beinum og óbeinum, sem
hann áleit að íslenzk menning
hefði tekið af ranskri.
Því næst lék Þór. Guðmundsson
fiðlusóló og síðan flutti hr. Páll
Sveinsson á frönsku ræðu þá, sem
hér fer á eftir í íslenzkri þýðingu:
“Virðulega samkvæmi.
17. öldin er blömaöld bók-
menta í Frakklandi, vísinda og
fagurra lista. Hún hefir verið
kend við Loðvík 14., er þá var
konungur þar í landi. Þá var og
margt skálda og rithöfunda, er
síðar urðu heimsfrægir: Corne-
ille, Racine, Lafontaine, Fénélon,
Bossuet, Descartes, Pascal o. s.
frv. Þá var Moliére uppi. Ekki
Jean-Bapíiste Poquelin (Moli-
ére) fæddist í Parísarborg þann
15. dag janúarmánaðar árið 1622
cg dó þar 51 árs gamall þ. 17.
feþrúar 1673. Faðir hans var
herbergisþjónn og húsgagnavörð-
ur konungs og ætlaði syni sínum
að taka við þeim störfum eftir
5;nn dag. Þo for svo, að piltunnn
var settur til menta og var við
nám við latínuskólan í Clermont;
nam þar heimspeki hjá Gassendi,
er var nafntogaður vísindamaður,
en því næst lög í Orleans, og mun
hafa lokið því námi. Fór mikið
orð af hæfileikum hans. En þá
greip hann fyrir alvöru leiklistar-
löngun, og er þar skemst af að
segja, að hann gerðist forkólfur
leikaraflokks nokkurs, er lék í
höfuðborginni og út um sveitirn-
ar. Skifti hann þá um nafn og í
stað ættarnafns síns (Poquelin)
tók ihann sér gerfinafnið Moliére,
er við hann festist og víðfrægt er
orðið. Var hann þá einnig orðinn
rithöfundur. Sýndi hann nokkur
at leikritum sínum, er síðan eru
heimsfraeg orðin, Armand prmsi
af Bourbon (Conti) og varð hann
svo hrifinn af leiknum, að hann
vildi fyrir engan mun sleppa M.
og bauð honum ritarastöðuN> hjá
sér. Myndi minning hans nú ekki
svo fræg, sem raun er á orðin, ef
hann hefði látið til leiðast. Hann
hafnaði þessu sæmdarboði og
barg þannig frægð sinni og Frakk
lands, og að nokkru Ieyti ham-
ingju mannkynsins, má víst segja.
Árið 1658 kom M. aftur til Par-
ísar, eftir 12 ára útivist í sveitun-
um. Tók Loðvík konungur hon-
um tveim höndum og reyndist
honum hinn bezti drengur upp frá
því. Lagði nú M. ótrauður út í
baráttu sína og herjaði vægðar-
laust á lesti og bresti samtíðar
sinnar, hræsni, hégóma og hvers-
konar yfirdrepsskap. Þarf ekki
onnað en að nefna: Les Précieus-
es ridicules, 1‘École des femmes,
le Tartufe, Don Juan, l’Avare, le
Misanthope, le Medicin malgré lui,
les Femmes savantes og le Malade
imaginaire. — Alt eru þetta meist
araverk, er hann hlaut bæði lof
og last fyrir í fyrstu; en nú munu
þeir víst teljandi, er lasta þau í
alvöru.
L’ÉcoIe des femmes varð fyrir
æðisgengnum ofsóknum margra
mentamanna og leikara, er veitt-
ust að höfundinum sem leikara,
skáldi og manni, og var ekkert til
sparað. Hann var þó hvergi
smeikur. En er þessari hríðinni
slotaði ofurlítið varð le Tartufe
til þess að æsa alla þá, er helgir
1 vildu kallast, bæði sanntrúaða og
hræsnara, Jesúíta og Jansenista,
í kristna menn og öfundsjúka rit-
1 höfunda. Og með Don Juan mátti
f segja, að M. skvetti olíu á ofsókn-
areldinn. Urðu þonum nú allir
fráhverfir, jafnvel konungurinn
■ sjálfur (þó að lágt færi), og er
hann andaðist, sjatnaði óvildar-
bálið ekki, er sjá má af því, að
það var með mestu herkjum, að
hann yrði grafinn sem kristnum
manni sómdi.
Árið 1662 kvæntist hann ungri
koau úr leikflokki sínum, Ar-
mande Béjart að nafni. Er svo
að sjá sem örlögin hafi með þessu
hjónabandi ætlað honum að
ganga í gegnum þann hreinsunar-
eld þjáninga og kvala, er til þess
þyrfti, að hann gæti orðið það
stórskáld, sem hann varð.
DR. C- H. VROMAN
T annlæknir
jTennur ySar dregnar eSa lag-j
| aSar án allra kvala.
Talsími A 4171
1505 Boyd Bldg. Winnipeg!
DR. KR. J. AUSTMANN
M.A., M.D., LM.C.C.
Wynyard Sask.
Dr. A. Blöndal
818 SOMERSET BLDG.
Talsími A.4927
Stundar sérstaklega kvensjuk-
dÓTtia og bama-ajúkdóma. AS
hitta kl. 10—12 f.h. og 3—5 e.h.
Heimili: 806 Victor St.
Sími A 8180.....
KOMID OG HEIMSÆKIÐ
MISS K. M. ANDERSON.
aS 275 Donald Str., rétt hjá Ea
ton. Hún talar íslenzku og ger-
ir og kennir “Dressmaking
‘1Hemstitclhing’‘, “Emlbroidery”,
Cr,'Croohirig', “Tatting” og “De-
signing’.
The Continental Art Store,
SÍMI N 8052
Arai Aademon E. P. Garlaai
GARLAND & ANDERSON
LSGFK.Eei.VGAR
Phone :A-219T
801 Electric K.Ilwajr Ch.mher.
RES. 'PHONS: F. R. 87U
Dr. GE0. H. CARLISLE *
Httndar SiafönKu Eyrna, Aiup.
N.f of Kr.rka-ajfkMM
ROOM 718 STHRUNO
Phon.i A2001
Dr. IYI. B. Halldorson
401 Boyd Blde.
Skrifstofusimi: A 3674.
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er aS finna á skrifstofu kl. 11—18
f h. og 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
Talsími: Sh. 3153.
T.Ufnali
Dr. J, G. Snidal
. TANNUEKNIIt
•14 B.ncrarl Bl.ek
Portngc Arn. WIHNIPR*
Hverjar eru þá lífsskoðanir
Moliéres, og hvað hefir hann af-
rekað ? — Eins og landar hans,
(NiSurlag á 7. sfSu)
-------^--------------------
» Phones:
Office: N 6225. Heim.: A 7996
Halldór^Sigurðfson
Generai Contractor.
808 Great West Permanent Loan
Ðldg., 356 Main St.
Abyggileg ljós og
A flgjafi.
Vér ábyrgjoiest y*ur varanlega og óslitna
ÞJ0NUSTU.
DEPT. Umboðsmaður vor er reiSubutnn aö hnna yöur ,
18 máli og gefa ySur kostnaíaráKtlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. W. McLimont, Gen'l Manager.
RALPH A. COOPER
Regietered Optometriet
and OptLcian
762 Mdivey Ave., Fort Rouge,
WINNIPEG.
Talaimi F.R. 3876
óvanalega nákvaem augnaskoSun,
•f fleraugu fyrir minna ver8 «n
vanalega gerist
Heimili: 5 77 Victor St.
Phone Sher. 6804
C. BEGGS
Tailor
651 Sargent Avenue.
Cleaning( Pressing and Rep»ir-
ing—Dyeing and Dry Cleaning
Nálgumst föt ySar og sendum
þau heim aS loknu verki,
.... ALT VERX ÁBYRGST
* Dr. J. Stefánsson
MO StrrllaK B.ak Blds.
Hom' Portage og Smith
Stundar .lnfðnfu nufntt, .rrae.
n.f o> kr.rka-.júkdðma, A« hltu
fr* kl. 10 tll 18 f.h. •> kl. 8 tU 8. «Jk
Pk.a.i AU81
677 MoHlllan Ar, W|aal>a>
Talrimi: A 3521
Dr. J. Olson
Tannlaeknw
602 Steriing Bank Bldg.
Portagi Ave. and Smirth St,
Winnipef
A. S. BARDAL
selur líkkistur o> annast um út-
farir. AUur útbúnatlur s& boztt
Ennfremur selur hann allskonar
minnlsvarba o> le>st.lna_:_:
843 SHERBROOKE ST.
Pkoa.i N «407 WIVNIPKG
MRS. SWAINSON
696 Sargent Ave.
hefir ávalt fyrirliggjandi úrvals-
birgðir af nýtízku kvenhöttum.
Hún er eina íslenzka konan sem
slíka verzlun rekur í Canada.
Islendingar, látiS Mrs. Swairi-
son njóta viSskTfta ySar.
Talsími Sher. 1407
»T/. .. Timbur, Fjalviður tf öfluuf
My|&r Vorubirgöir tegundum, geirettur og iHp
konar aðrir strikaðir tigkr, hurðir og gluggar.
Komið og sjáið vörur. Vér enim aetíí fúsir »ð sýn*,
þó ekkert *é keypt
The Empire Sash & Door Co.
_______________L i ■ I t * d —----------------
HENRY AVE EAST
WINNIPEG
W. J. lindaL & co.
W. J. Lindai J. H. Lindal
B. Sttðfánsson
islenzkir lögfrseSingar
1207 Union Trust Building, Wpg.
Talsími A49j63
Jeir hafa einnig skrifstofur aS
.undar, Riverton og Gimli og eru
jar aS hitta á eftirfylgjandi tím-
um: •- • • v. | . i '
Lundar á hverjum miSvikudegi,
Riverton. fyrtta ng þriSja hvem
þriSjudag í hverjum mánuSi.
GimK, fyrsta og þriSjahvem miS-
vikudag í hverjum^mánuSi.
N.
KOL
HREINASTA of BESTA tegwid K.OLA
tfl HStttANOTKUNAR og fytif STORHTSI
Afiur Ratnmgur ne3 B1FRJE3Ð.
Empire Coal Co. Limited
Tak. N6357 — 6358 603 ELECTRIC RWY BLDG
TH. JOHNSON,
Ormakari og GullsmiSur
Selur giftlngaleyfisbréí.
Béietakt athy>ll veltt pðntunu:
og vItS>JörtSum útan af landl.
248 Main St.
Pkjn.i
landl.
A4S37
J. J. Swanson H. Q. H.nrlckrai
J. J. SWANS0N & C0.
PASTEIVABfASAI.AR OU _ _
penlnsa mlSlar.
Tal.laal AC34B
S08 Parta Buildln> Wlnnl
Phone A8677 639 Notre

ÁRNI G. EGGERTSON
íslenzkur lögfræSmgur.
I félngi viS McDonald & Nicol,
hefir heimild til þess aS flytja
mál baeSi í Manitoba of Sask-
atchevtan.
Skrifstofa: Wynyard, Sask.
JENKINS & CO.
Tho Family Shoe Stere
•'■'»•■ r
D. Macphail, Mgr. Winnipeg
C0X FUEL
v C0AL and W00D
Corner Sargent and Alverstone
Tamrac
Pine
Poplar
Call or phone for prices.
Phone: A 4031
UNIQUE SHOE REPAIRING
HíS óviSjafnanlegasta, becta of
ódýrasta skóviSgeTSarverkstætJi f
borginni.
A. JOHNSON
660 Notre Dame eigamdí
KING GE0RGE H0TEL
(Á horni King og Alexandra).
Eina fslenzka hótelið í bænunt.
Ráðsmenn:
Th. Bjarnason og
Guðm. Simooarson.
i