Heimskringla - 09.08.1922, Page 3

WINNIPEG, 9. ÁGÚST, 1922.
HEIMSKRINGLA.
3. BLAÐSIÐA.
afmæliö meö guösþjónustu, en síöan
byrjuöu ræöuhöld. Talaði Pétur Sig-
hvats fyrir minni kaupstaöarins,
minni Skagafjaröar Jón Björnsson
kennari, minni Islands Pálmi Péturs-
son, minni Jóns Sigurðssonar Pétur
Kannesson, og auk þess var mælt
fyrir minni kvenna. Bændakór
Skagafjaröar söng og einnig barna-
kór kaupstaðarins, og var aö hvoru-
tveggja geröur hinn bezti rómur.
Dóttir Jóhdnns Sigurjónssonar,
Gríma aö nafni. kom nýlega frá
Kaupmannahöfn til Akureyrar. Er
hún kornung og átti Jóhann hnra áö-
ur en hann kvongaöist. Mun hún
bafa komiö að áeggjan og fyrir ttí-
stilli Ásgeirs Péturssonar og Sigurö-
ar Bjarnasonar kaupmanna, og hafö;
altaf frá barnæsku verið umkomu-
laus og einstæð. Er líklegt, aö henni
geti liöið betur hér eftir í skjóli ætt-
ingja og vina föðursins.
Strokufanginn, Oskar Nikulásson,
koin fyrir nokkru til Akureyrar og
þektist þar. Fór lögreglan og bxjar-
fógeti af staö til áö höndla stroku-
inanninn. Haföi frézt til lians á
gistihúsi hjálpræöishersins, og þar
hafði hann komiö. Algeröa erindis-
leysu fóru yfirvöldin ekki. Þau náðtt
í poka mannsins "og staf, en sjálfur.
var hann á burt eins og svo oft fyrri
og hefir ekki til hans spurst síöan, aö
því er menn vita.
Islcnsk síld í Ameríku. — Einn af
sænsku síldveiöamönnunum, sem á
undanförnum ártim hafa veitt hér viö
land, Franz Witte, seldi síöastliöinn
vetur nokkur þúsund tunnur af tsl.
sild til Amertku meö góöum hagnaöi.
Kefir hann gert tilraunir þar meö
sölu á henni stöðugt siöan 1913^ og
aldrei náö veröi, svo aö svarað hafi
kostnaöi, fyr en nú. Hann saltar
hana um og setttr í nýjar umbúöir
áðttr en hann sendir hana vestur.
Sigfús Pétnrsson andaöist að heim-
ili stntt Grænttborg hér 't bænttm 24.
jóní, 92 ára gamall. Um langt skeið
æfi sinnar bjó hann á Hellttlandi og
Eyhildarholti í Skagafiröi. Iírepp-
stjóri var hann í sinni sveit uni mörg
ár. Síðar fluttist hann vestur 't
Svartárdal og bjó þar um 10 ár.
T>egar hann haföi fylt 80 átin flutt-
Lst hann hingaö til Reykjavikur og
hefir hann veriö hér siöan. Stgfús
heitinn var greindarntaöur Og fjöf-
maöur mikill. Revkvfkingar þektu
hantt helzt sem hestamann; á n'tær#is-
aldri var hann að temja fjörhestana.
s'tna og annara. — Þrjú börn Sigfús-
ar eru á lífi: Jóhattn bóndi á Torfu-
s'Áiðum í Svartárdal. Pórumi kona á
Völlum t Skagafirði og Sigurlaug.
Aflabrögðin. — Nýkontinn “Ægir”
flvtur skýrslur ttnt aflabrögö v'tös-
vegar á landintt fyrstu fimm ntánuði
þessa árs. A Vestfjörðum hafa kotn
iö á land 8670 skippund af stórfiski,
á Norðurlandi 2877 skippund, á Aust-
fjöröum 7700 skippund, t Vestmanna-
eyjttm 27,500. annarsstaðar á Sttöttr-
lattdi utan Reykjavtkur 22,363, i
Reykjavík 2619 skippund á þilskip og
34.983 skippttnd á botnvörpuskip. Alls
hafa þannig aflast á landinu 106,711
skippund af stórfiski og er miöaö við
verkaöan fisk. Eftirtektarveröust
allra þessará talna er sú frá Vest-
maHnaeyjum. Þær tvær þúsundir
J
ntanna, sem þar búa, hafa aflað
rteira en fjóröa part alls þess fisks
sem komið hefir á land og nærri því
■cns mikiö og botrivörpungarnir t
Reykjavík. Er ekki ofsögum sagt af
fiskisældinni þar, en sjaldan eða
aldri hefir eins mikill afli oröiö þar
eins og á síðustu vertið. A Vest-
fiörðum og Noröurlandi er vertíðin
miklu lakari en uttdanfarin ár, en í
betra lagi á Suöurlandi.
Crassþrettan. — Austur í sýslum
«ru dágóðar grassprettuhorfur á tún-
vm og vallendi, en mýrar eru mjög
illa sprottnar. Stafar þaö af þvt, að
voriö hefir veriö kalsasamt í nieira
lagi. Samt gera menn sér góðar von-
ir um sláttinn og spá flestir þurka-
sumri.
Látin er á I.andakotsspitala kvöld-
ið 29. júní frú Anna Stephensen frá
Akttreyri, ekkja Stefáns Stephensens
r.mboösmanns, en dóttir Páls Melsted
sagnfræöings, mesta merkiskona.
Náttúrgriþasafninu hafa borist á-
gætar gjafir frá Björgólfi Olafssyni
kekni. Eru þaö dýrahamir frá Ind-
landseyjum, krókódtlshamur stór, 3
rretra langur, flughundur (leðurblöku
tegund) og igulfiskur. Einnig hefir
hann gefið safn'inu skordýrasafn, er
ekki hefir verið þar áður. Björgúlf-
ur er nú farinn norður í land ásamt
bróður sínum Grimúlfi og konum
þeirra. Fara þau norður t Þingeyj-
arsýslu en fjöll suður aftur.
(Lögrétta.)
Suðarganga*.
Eftir I. G.
Tekið úr Lögréttu.
Loks var víkarinn fenginn eftir
ýmsa öröugleika og eg búinn að fá
leyfi til aö fara hvert á land sem mér
þoknaðist. Þaö eru mikil viöbrigöi
fyrir okkur. afskektu héraðslæknana
Islatidi, aö geta alt 't einu velt öll -
t:m. áhyggjttnum af hinu ábyrgöar-
nikla starfi ojckar vfir á aörar hend-
ttr, eftir aö hafa ekki- átt eina einustu
frjálsa stttnd árum ^aman. hvorki
nótt né dag. En þaö er lika föst
regla 't þessu lifi. aö losni maðttr viö
eina áhyggju, þá taki önnttr viö, og
tm var þaö góð skipsferö til útlanda,
sem mig vantaöi, þvi fátt skipa kent-
ttr hingaö þessi árin. Þaö heföi tek-
iö langan tima og kostaö æriö fé. að
ferðast til Reykjavíkur og þaöan til
úilanda, því ferðalög hér á landi eru
seinlegri og dýrari en alstaöar ann-
arsstaöar, þar sem eg þekki til. meö-
fratn vegna þess. aö járnbrautir vant-
ar. Nú var eg svo heppinn aö “Be-
skytteren” kont hér á næsta fjörö aö
sa-kja Færeyinga og komst eg þangaö
landveg í tæka tíö. Skip.stjóri á “Re-
skytteren” tók mér hið bezta og sagöi
trér far velkomiö. Létum viö frá
landi þann 5. sept. og beint til hafs;
átti varðskipið aö líta eftir sprengi-
ílothylkjum (mines), þv't Færeying-
ar á fiskiskipunum þóttust hafa séö
talsvert til þeirra um þær mtmdir og
hóföu mörg skipin hætt veiöttm og
siglt heim sökum þessa. T’egar kom-
iö var nokkrar ntilttr út frá Langa-
nesi sáttm viö fisikflota Færevinga.
Vortt þar enn mörg skip og haföi
skipstjóri vor tal af þeim. Þaö var
myndarlegt aö sjá þarna skip viö
skip, líkast eins og komið væri í fljót-
andi þorp, og ef færeyski flotinn, sem
stundar veiöar á sumrin kringttm Ts-
land, hefði veriö þarna allur — tæp
200 skip — þá heföi gefiö á aö líta.
Mér datt Tryggvi gantli Gunnarsson
í httg og salan á íslenzku skipunum
og fátæku fiskimennirnir okkar, sem
»
sátu heima. þvt að litlu skeljunutn
þeirra var ekki nema stöku sinnttm
íært frain fyrir landsteinana. en
þarnadrógtt Færeymgar gráðugan
golþorskinn og léttt vel yfir sítutm
br.g og og engin sprengihylki sjáan-
leg utn þær mttndir. Fórum viö því
leiðar okkar og stefndutn beint til
Færeyja. Eg var ekki frí viö sjósótt
fyrstu dagana. þvi aö skipið valt
nokkuö. annars leiö mér vel, svaf i
góðum legttbekk 't borösal yfirtnanna
og borðaöi meö þeint;*þeir voru hin-
ir Ijúfmannnlegustu í hvivetna. I
Færeyjunt stutt viðdvöl; þar varö eg
aö fá mér vegabréf (passa), þvi
koma átti viö á Skotlandi og F.ng-
landi, en óspuröur ttm þjóðerni var
eg þar talinn danskur þegn og þótti
Sveini Björnssyni eg hafa sloppið
\el að komast klaklaust gegnum F.ng-
land meö þattnig útbúiö heimildar-
skjal. Frá Færeyjitm var svð hald-
ið til Aberdeen og eftir stundardvöl
þar til Newcastle, þar sem viö dvöld-
um einn sólarhring og tókum kol.
Etnn farþegi frá' Færeyjum, sem
ætlaöi til Kauptnannahafnar, haföi
oröiö eftir í Aberdeen; hittu skip-
verjar hann af hendingtt á götu í
Newcastle; hafði hann fengið aö
v.'ta, aö skipiö fór þangað og komiö
r.ieö járnbrautarvagni, en vissi nú
ekki hvar skipið lá, því rnargar eru
hafnir og langt frá aðalborginni;
vissi hann þvi ei hvert halda skyldi
og varö nú sárfeginn, er hann mætti
skipverjunum. Eg get þessa vegna
þess, hve tilvil junin viröist koma
ýtnsu undarlega fyrir og finst mér
þess gæta mest á ferðalögutn. Star-
sýnt varö mér í myrkrinu um kvöldið
á verksmiðju eina mikla þarna niður
viö höfnina; glóöi hún sem rauðagull
og eldblossana lagöi út um reykháf-
?na, það var stórfengleg og fögur
sjón og hjálpaði myrkriö til aö gera
hana hrykalegri. Nú var haldiö til
r>anmerkur. Fögnuður var mikill
þegar Skagann sá og sigldunt við
fram hjá honum í bliðu veðri. Lítil
dvöl í Frederikshavn; hitti eg þar ís-
lenzkan lækni, setn þar er búsettur og
fékk þar beztu viðtökur. Morguninn
eftir, nefnilega þann 13. september,
komutn viö til Kaupmannahafnar;
þar var ekki hægðarleikur að fá hent
úgt húsnæöi, og tók eg mér aðsetur
á hóteli í bráðina.
íslenzkur læknir, búsettur í smábæ
úti á Sjálandi. bauö mér aö heim-
sækja sig; brá eg mér þangað, því eg
haföi meðal annars, gaman aö sjá,
bvernig störfum og kringumstæðum
sveitalæknis þar væri háttaö til sam-
anburöar viö ástæöur okkar hér
heirna. Á læknissetri þessu átti eg
n jög góöa daga og hvildist vel. Lækn
irinn var önnttm kafinn. bæöi viö aö
sinna sjúklingutn heinta og vitja
þeirra er í grend bjuggu; átti hann
bifreiö og ókum viö í henni á svip-
stundu sömu vegalengd, sem hér
h.eföi þurft marga klukkutíma til aö
komast. vegna veglevsu og stundum
ófæröar. Þótti dönsktt læknunum
það býsn mikil, er eg sagöi þeim frá
vetrarferöununi okkar hér á Islandi;
haföi eg úr töluverðu aö moöa. en
færöi til betri vegar alt, sem eg gat,
og þagöi vfir þvi lakasta. þvi eg vi'di
ek.ki aö þeir skyldu halda. aö við
værum eins langt á eftir tímanum
eins og viö í rattn og vertt erum. T.
d. nuttidi þeim hafa þótt eitthvað bog-
iö við þaö, aö læknir væri 9 daga á
ferö gangandi i ófærö og illviörunt,
til þess að vitia ttm einn eða tvo sjúk-
linga. og hefir þaö þó komiö fyrir
niig nokkrum sinnttm. og þvi líkt
siálfsagt hent aðra lækna hér.
Þarna i bifreiðinni hugsaöi eg oft
ttm þaö, livort viö. þessar fáu hræöur
hér heinta á Fróni gætum ekki þjapp-
að okkur ofurTítiö betur saman á
beztu blettum landsins. ræktaö þá
scmasamlega og notaö búskaparlag,
vegi og samgöngutæki. sem meira líkt
ust þvi, sem gerist hjá öörum menn-
ingarþjóöttm nú á tíumm, heldur en
því, sem forfeöttr okkar ttrött viö að
búa fvrir þúsuHd árttm. Kröfttr ein-
staklinganna á öörum sviðtim, t. d.
ltvaö viöurværi, klæðnað o. fl. snert-
ir, og kröfttr þióðarheildarinnar,
hafa brevzt og vaxið svo stórkostlega
áð ekki er von að gamla búskaparlag
iö dugi — en svo sleppi eg þessum
þönkttm meö þeirri niöurlagshttgsun,
aö liklega væri hægara ttm að tala
en úr að bæta.
Eg fór til Hafnar aftur eftir að
hafa hvílt mig og hrest úti á landinu
í tvær vikur.
I Kaupmannahöfn gekk eg svo á
spítala, bæði á frílækningar, þar sem
máske hundrað sjúklingar konta og
fara á 2—3 klukkutímuni. Stundum
sa eg margar stórar “operationer”
dag eftir dag, hlustaðT á fyrirlestra
þar setn sjúklingar voru sýndir ttm
leið og því ttni líkt.
Námsskeið var haldiö i Kaup-
mannaþöfn T.—15. desetnber fyrir
lakna, tók eg þátt í því, og reyndist
þaö, aö vonttm. ntjög skemtilegt og
lærdómsríkt.
Þá var þaö. aö eg hitti Rikarð
Jonsson af hendingtt, höföum við
aldrei sést áötir; fór hann aö segja
n>ér frá því, aö hann væri að “stu-
dera” ítalska tungu og búa sig undir
1 suðurgöngu: lét eg þess getiö, að
gaman heföi veriö að veröa sam-
ferða; ræddttm við oftar um þetta
ruál og þar kom aö lokum. að sam-
ferðin var bttndin fastmælum. Skvld-
um viö leggja af staö þann 18. des-
ember. Tölttveröan undirbúning
iþurfti: T. d. að láta taka af sér
tnyndir, sent lima átti á vegabréf og
önnttr heimildarskjöl, fá vegabrefin
árituö á þrent sendiherraskrifstofum,
búa út feröatöskur og sitthvað ann-
að, er til langferða heyrir, Davíð
skáld frá Fagraskógi slóst i förina
meö og kvöldið áöur en halda skvldi
af staö vorttm viö allir Ixtðnir til Jóh.
Kjarval ntálara, sem gæddi okkur á
vistum og víni og lagöi okkur ýmsar
1'ifsreglur, því sjálfur hafði hann far-
iö til Róm.
Svo aö morgni þess 18. desember
þevstum viö í bifreið til járnbrautar-
stöðvarinnar. Þar kvöddum viö ýmsa
vini og vandamenn. sem komið höföu
ti! aö árna okkur góörar farar, sett-
umst siðan inn í annars flokks vagn-
klefa og lestin rann af stað. Það fór
vel ttnt okkttr á flöjelsklæddttm
fiaðrasætum og við sintum ekki út-
sýninu neitt, því að við höföum séö
þ:.ð svo oft áðttr, heldttr fórum viö nú
aö httgsa um næsta vanda, er að
’höndttm mttndi bera, og það var að
reyna að tala sómasamlega við Þjóð-
verja, sem við áttum nú aö fara aö
umgangast. Viö fórttm þvi aö rvfja
ttpp þ zkttna, sem enginn okkar var
sérlega æföur í aö tala. Eg fór að
lesa 100 tíma t þýzktt. en þegar eg
leit upp næst, var Ríkaröur farinn aö
te'kna rnynd af laglegri þýzkri frú, er
sat andspænis okkttr og haföi auðsjá-
(Framhald á 7. sítSu)
Abyggileg ljós og
Aflgjafi.
Vár ábyrgjiwt yfcr r«rnley» sg mMtnrn "7*
ÞJ0NUSTU.
ér *akjum virðingarfyUt viftkifts jshot fyrir VERK-
SMIÐJUR xm HEIMILl. TaU. M*in 9580. CONTRACT
DEPT. Umbot«malur vor ar reitubéin tl Hau jrtur
•8 máli og gefa y8nr koetnaSar&aetlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. W. McLiment, Gett'l Manttger.
H

Þekkirðu ST0TT BRIQUETS?
Hita meira en harðkol.
Þau loga vel í hvaða eldstæði sem er.
Engar skánir.
Halda vel lifandi í eldfærinu yfir nóttina.
NÚ $ 17.00 tonnið 4
Empire Coal Co. Limited
Shni: N 6357—6358. 603 Electric Ry. Bldg.
i ■■■■
— I ....... ———
Nýjar vöruhirgðir
Looar aðrir strikaSir tigiar, KurSir of ghiffar.
Komið og sjáíð vörur. Vér enoa ætíí fúsir a8 sýna,
ekkert *é keypt
The Empire Sash & Door Co.
-------------- L i ■ i t e d ■'—-----------
HEMRY AVE EAST WINNIPEG
y DR. C- H. VROMAN Tarmlaeknir • iTennur y5ar dregnar e8a lag-i aSar án allra kvala. Taisími A 4171 aSOS Boyd Bldg. Winnipeg :
Arnl Andrraon K. P. GnrlanS GARLAND& ANDERSON UMJFHÆBISICAH l*hoar:A-aiSt 8«1 Klrrtrtc Kailvrar Chaaabera
KBS. ’FHONB: V. K. ITU Dr. GEO. H. CARLBLE Myrmm. Aiw "•< »1 Krwka-ijtkllaa BOOM Tl# STBHUNð BABB Phaaai ASSSl
DR. KR. J. AUSTMANN M.A., M.D., L.M.C.C. Wynyard Sask.

Dr. A. Blðndal 818 SOMERSET BLDG. Talsími A.4927 SCunldar •érvtai.Iega kvensjúk- dóona og bama-ajúkdóma. A8 hitta Id. 10—-12 'f.lh. og 3 5 e.h. Heimili: 806 Victor St. Sími A 8180 B. Halldorson ■Wl Boyd Bld*. Skrifstofusíml: A 3S74. Stundar sérstaklega lun*nasjtlk- dðma. Ef að finna á skrifstofu ki. 11 lj f h. og 2—6 e. h. Heimili: 46 Alloway Ava. Talsimt: Sh. 3158. L—

Tahtat ■ ASBSS Dr. J. G. Snidal TANSI.tEKIVIB 114 BUafe Portsst Av.. vnnnpN
~~ ■ "
KOMID OG HEIMSAfiKIÐ MISS K. M. ANDERSON. aö 275 Donald Str., rétt hjá Ea- ton. Hún talar fslenzku og ger- lr og kennir “Dressmaking”, ‘THemstitdhing”, “Emlbroidery”, Cr‘,Croohing’, “Tatting” og "De- signing'. The Continental Art Store. StMI N 8052
Dr. J. Stefánsion ••• Strrlla. Baak B|d«. Hom* Portage og Snútfa
fr* w. i. ui i, ,v ...». J,r*1

Phones: Office: N 6225. Heim.: A 7996 | Halldór Sigurðsson General Contractor. 808 Great West Permanent Loan Bldg., 356 Main St.
<— Talaími: A 3521 Dr. J. Olson Tannlaeknár 602 Steriing Batifc Bldg. Portagj Ave. and Smrth St, J Winnipeg

RALPH A. COOPER Ragiatered Optometriat and Optician 782 Mnlvey Ave., Fort Ronge, WINNIPEG. Talatmi F.R. 3876 övanalega nákvaem augnaakoSun, •# glemtigu fyrir minna ver8 «n ▼analega geriat «
1 A. S. BARDAL 3 selur likktstur og annast um tlt- 3 fartr. Allur útbúnahur si baztl ■ Rnnfremur seiur hann allskonar 1 minntsvarða or lerstolna § 843 SHERBROOKB ST. | 8 •*»: WINNIPRO
Heámili: 577 Victor St. Phone Sher. 6804 C. BEGGS Taflor 651 Sargent Avenue. Cleaning. Pressing and Repajr. *ng—Dyeing and [)ry Cleaning Nálgumst föt yðar og sendum • |>au heim a8 loknu verki, ALT VF.RK ABYRC.RT
mrs. SWAINSON 696 Sargent Ave. hefir ávalt fyrirliggjajidi úrval*- btrgðir af nýtízku kvenhittum. Hún er eina íslenzka konan aem slíka verzlun rekur í Canada. Islendingar, látiS Mra. Swairi- son njóta viðskifta yðar. Talsími Sher. 1407 ^ :
— TH. JOHNSON, Crmakari og GullsmiSur S«lur g 1 (tl ngaleyflabrAL Bðrstakt athy*tt vattt pðntaaaa os vlðyjðrðum útan af iaadl 264 Main St. Phona ▲ 4637
W. J. LINDAL ðc CO. W. J. Lindal J, H. Lindal B. Stef ánaaon lalenakir lögfraeSingar 1207 Unron Trust Ðuilding, Wpg.

TaUími A49b3 Þehr hafa ehuug skriíatofur «8 Lundar, Riverton og Gimii og eru t>ar aS hitta á eftirfylgjandi tím- um: Lundar á hverjum miSvikudegi. Riverton. fyrsta og þriðja hvem þriSjudaig í hverjum mánuSi. GrmH, fjrrsta og jjriSjahvem rrriS- víkudag í hverjum mánuSi. i. J. Swamoi ■. a. ■•artakam J. J. SWANSON & CO. rASTHIMNASALAR K _ »•«*»«« aslBtar. ' - TaUtast 104« •»• Farla Balldlaa WtaatRaa

Phone A8677 639 Nótre Dbm JENKINS Sc CO. The Faanily Shos Stora D. Macphafl, Mgr. Winnipag

ÁRNI G. EGGERTSON íslenzkur lögfraeSmgrrr. 1 félaigi viS McDonald & Nicol, hefir heimild tfl þess aS flytja mál boeSi í Manitoba og Sask- atch ewan, Skrifstofa: Wynyard, Saaic. j
UNIQUE SHOE REPAIRING H.TS óviðjafnanleg&sta, bexta eg ódýrasta skóviÖgeriServerkrtzetR f borginni. A. JOHNSON 660 Notre Daxne eiguuAí

COX FUEL COAL and W00D Corner Sargent and Alverstone Tamrac Pine Poplar Call or phone for prices. Phone: A 4031 KING GE0RGE H0TEL (Á horni King og Alexandra). Eina íslenzka hótelið { bænum. Ráðsmenn: Th. Bjarnason og Gu$m. Símoaarson.