Heimskringla - 18.10.1922, Blaðsíða 2

Dánarfregn.
Hér með tilkynnist vinum og venzyafóiki, nær
og fjær, að konan mín, Anna Stefanía Þorkelsdóttir,
andaðist 8. þ. m. af krabbameini.
Tíminn, hann kallar, þrumuljósjn loga,
Lúðrarnir gjalla, kljúfa skýjaboga.
Mikill er guð! Eg minni undrun svara.
En menn svo veikir, — aðeins koma og fara.
Sigurjón Bergvinsson.
Brown P. 0., Manitoba, 12. júlí 1922.
Ritstjóri Islendings á Akureyri er vinsamlega
beðinn að birta þessa dánarfregn.
| j eins og hlátur sá, sem þú vonast eftir j illa viö alt og alla. Svo að eg fór
aö heyra i jólavikunni, sem venjulega burtu frá þessu og gekk niður Vatns
er glaölegur og léttur. Heldur var. stræti (Water Street) og hlustaöi á
þaö hlátur, sem mundi meira aö segja Canada-Kyrrahafs járnbrautarlest
hafa ollaö þvi, að óvita barn myndi j ciunandi á austurleið, og fékk mér eitt
hafa hopaö í burtu frá vörum þeim, eða tvö vinglös, til aö hita mig upp,
sem létu hann sleppa. — “Ef eg segi því að kuldasagginn af hinni eilífu
þér'það,” tautaöi hann, þá veröur þú úðarigningu, sem var enn aö sájdrast
hin fyrsta mannleg vera, sem eg hefi I n;ður þetta aöfangadagskvöld jóla,
sagt þaö.” j eins og endranær, aö mig minnir. Tvö
“Þá vil eg ekki heyra þaö,” sagöi þrjú glös af sterku vini komu
eg og laug þá í frekara lagi, því maö- blóði mírfu á hraðaferð í æöum mín-
Nokkrar athugasemdir
utn influtningsmál o. fl.
Framh.
I Lögbergi fyrir skömmu var minst
á mál, sem ætti aö vera umhugsunar-
efni hverjum hugsandi Vestur-lslend-
ingi. A þaö var minst, aö hér vestra
væru margar góðar bækur íslenzkar,
sumar sjaldgæfar, er enginn mundi
um hirða, er núverandi eigendur falla
frá. Og á þaö var bent, að vel væri
gert, ef. menn ráöstöfuðu þannig
urinn hafði þegar haft mikil áhrif á*
j mig og vakið hjá mér sterka for-
vitni. “Ef það er þitt hjartans leynd-
armál, þá geymdu það hjá þér og
; segðu engum ókunnum það.”
| “Ökunnugir heyra hin sömu leynd-
armál úr flestra manna lífi-, næstum
því að segja með andblæ loftsins,
. þegar maður hefir einu sinni vogað
j sér að segja það,” svaraði maðurinn
og skotraði augunum fljótlega til
min, eins og hann athugaði mig
• • | snögglega, neðan frá tám og upp að
hafa mentast, gnæfa eins og “klettar au£um- “En l56113 er ekkert saknæmt
úr hafinit ”, menn eins og Gestur og ,e-vndarmal’ sem matW ætti ekki a5
Einar og Jón ÖJaísson, Friörik J,ja1a annarsstaKar en ofan 1 ho1,ann
Bergmann og fáienir aörir. En nú sinn’ ve?na Þess að hiarta hans getur
er alt að sálast vegna Jeiðtogaleysis, ekki borið len^ur áreynsluna af að
af þvi að hér vantar nienn, sannment- ^£>ma I535’ I}efi:ar huSsanafærin eru
aða menn, íslenzk-næntaða menn til farin að «efa eftir e5a SuSna- T'ftta
þess að safna hópnum saman. Hér e> aBeins sa£a um nokkuð, sem kom
mun reyndin verða hin sama og hjá f>rir mil!: a SÖmlu Granville-strætis-
um, og eg fór að ganga hratt. Mér
var sama hvert eg fór. Herftergis-
kytran mín var lík þessari, litil og
dimm skonsa, eins fátækleg og myrk
eins og kirkjugarðs-jaröhússhvelfing.
Hvað kærði eg mig um, hvað fyrir
mig kæmi? Eg var einn og gekk
suður Aðalgötu og alla leið i kring-
um Shaughnessyhæðir, þar sem Santi
Klaus ríku barnanna var í svo miklu
annríki, að hann hafði engan tíma til
að hugsa um þau fátæku og vesælu,
fátæku Jxjrnin niöri í Cordovagötu.
Eg horföi á þessi stóru og skrautlegu
hús og Jtannfærði þau eins mikiö og
e" £at; og eftir nokkurn tíma, eöa
kringum miöja nótt, tók eg eftir því,
að eg var á leiðinni að gömlu Gran-
ville strætisbrúnni. Eg ásetti mér,
að eg skyldi fara yfir hana. Hún
var tötraleg og einmanaleg eins og
eg sjálfur. — Þegar eg var kominn
litinn spöl út á hana, og horfði á
bjarmann, sem Jagði upp í hið þoku-
þrungna loft, frá þessttm geysistóra
rusl- og sagbrensluhólk hjá Rat
Portge sögunarmylnunni.
Þaö minti mig á hina drynjandi
revkháfa, sem logaði svo oft upp úr
við stálkverkstæðin heima á Eng-
Jandi. Auðvitað voru þeir ekki eins
sagði hann næstum j stonr um si£- °g aís °*ru Jeyti mis-
sorglegt fram úr máta? Er það ekki itmbyrðw deiJur og rifrildi, jafnvel hrana,eSa- “pörum á þenna spor- munandl á marga vegti Samt sem
ömurleg tilhugsun, að kynslóðin, sem um helgustu mál mannanna, trúmálin; va«n' Utum okkur > fir?efa þenUa ' J'T hrensIuholkur mi& a
horngrýtis stað, og eg skal segja vö- j sta,verkstæöm ! Guð minn I Og eg
1 ” - - • • .... uj söguna. Þú getur gert, hvort sem! oska5i’ aÖ eK væri kominn til baka
þú vilt, aö trúa henni eða trúa henni ' að bliöinni á þeim. Mig langaði, og
stærri þjóðfélögum, að sé ekki um
Jtrúnni siðastliöið aðfangadagskvöld
öflttga forystuanda að ræða, dreifist *’,a- hefl enSTum sagt það. vegna
hópurinn. Andlegt mók kemst á alt Þess aK eK he,t’ að enKinn myndi trua
og alla. \ því. Samt sem áðttr” — rödd hans
Hvernig hafa núverandi leiðtogar, titra5i ,ækkaSi m5ur 1 drunPa,eSa
bókasöfnum sínum, að þau lentu á1 eöa þeir, sem þykjast vera það eöa h,Íomandl hvlsl’ — en samt sem að*
Landsbókasafninu í Reykjavík, að eru það á pappírnum, varðveitt pun J tu er ^að satt' ^uð yeit' /að ^>að er
þeim Játnum. Fyrir þessa tændingu sitt? Hefir ekki orkan, sem beita satt' e^ ska1 seSÍa Þer
á ritstjóri Lögltergs þakkir skilið.— I átti til þess að halda hópnum saman Ser'<'i miS hr*ddan.
En er ekki þaö, sem á bak við er, ,°g t'1 þess að menta hópinn, farið í “Hana ml!
er að vaxa upp, gengur ekki sömu deilur, sem fáum hefir verið sómi aö.
götu og faðir og móðir, að æskulýð-, Hvi er aðdráttarafl þeirra svo litið, U'
urinn varðveitir eigi arfinn dýrá; að æskulýðurinn leitar frá þeim, en
bókmentaarfinn? Eg hefi heyrt ekki til þeirra? Vel má vera, að við
marga menn minnast á áhugaleysi of raman reip hafi verið að draga, en
unga fólksins fyrir tslenzkum bók- hinu má ekki gleyma, að öflugur andi,
mentum. Sumir menn hafa sagt mér, mikil persóna, sem þekkir köllun sína,
að þeir hafi gefið börnum sínum ljóð- getur gert kraftaverk, þégar ttm þaö
mæli helztu skáldanna íslenzku eða er að ræða, að beina httgum unglinga
fornsögurnar, en nú sé aldrei í bæk- á réttar brautir. Má í því sambandi
ekki. Eg httgsa, að eg veröi aö segjajÞ0 a sama tima langaöi mig ekki. F,g
hana einhverjum; eða, ef eg get i þaö hafa^' e,(,inn og birtuna og httgsun-
ekki, þá mttn það elta mig ofan i i ina 1 stá'verkstæðin og-----------
gröf mina, og þar á eftir —” Þessi þögn og það, aÖ Iikast var að
Við fórum saman ttpp í sporvagn- ( marminum lægi við köfnun, kom mér
inn. Kutiningi minn, sem nú var t sem áheyranda ti! þess að horfa á
tnjög harðneskjulegur á svíþinn, borg hann me^ áhttga, þegar hann stanzaöi
sögunni. En eftir stutta stund
ur þessar Jitið. Stundum séu þær nefna sttma lýðskólamenn Dana og a5i far>íja,d fyrir okkttr báða. Þetta
geymdar innan um rusl niður í kjall- Lars EskeJan'd, lýðskólastjóra á Voss í er utfor mln> sagði hann án þess að - 1 a 1,1 aftur’ með þessum ein-
ara eða í kofforti uppi undir þekju. Noregi. Og verður kanske nánar á hrosa- | ræntngs ega málrómi situtm, og sem
Undantekningar eru til, en sannleik- það minst síðar. Hann fór meö ntig að gistihúsi viö 1 a' "" u skl‘lifan<,i'
urinn mun sá, að börn íslendinga hér j I þessu satnbandi má minna á, að Cordova stræti og þar inn í lítið tötra 11,1 el e& horföi á eldinn, þá skal
kunna ekki að meta íslenzkar bók- nýlega hafa birzt hér i íslenzku blaði ,eSa útbúið herbergi, ntjög fátækt að, seSÍa þer’ að loginn var blár og
mentir. j greinir frá ýmsttm um máJ, sem ertt húsmunum, Þar var ofurlítil grein drungalegur, .etns og bltkandt logt af
I þessu efni fljóta unglingarnir hjartfólgin alvörumál mörgum, ntál, af s'grfenni þvrnitegttnd, stungið upp rennandi brennisteini, líkt og logi
“sofandi að feigöarósi” ameriskrar sem enn eru á rannsóknarstigi, og ti! fyrir ofan sPegi,inn- Hann tok hana S3’ Sem 11,1 h,‘eJa g,eðja stg
skrílmenningar; rusltimarit eru les- þess að þóknast kattpendum er hver ni5ur og horfðl a hana'
in og annað af liku tæi. Mun mörg-; greinin á fætur annari birt um þessi “Jo1’” sag8i hann- “E£ 1æt Þa®
um unglingum hér kunnugt um, aö mál, allar bvgðar á takmarkalausu vera-”
Bandarikin hafa átt og eiga mörg á- skilningsleysi, bersýnilega skrifaðar a/ Um það sagði hann ekkert meira.; j ' ^ 'horffii 7 t.... O T* ’
gæt leikritaskáld? Leikrit þessi sum' fólki, sem skortir þekkingu um þatt að En svo fleygði hann sér niðttr á hið' [ 'j T- °J ‘7 , .a"n' , g Þegar
hver er nautn að lesa, hvað þá held-(dæma. Þar er enn ein sönnun þess, að rniður hreina rúmfleti, sem var eitt 1 porfa eitthvaö ° * m,nU tlf að
ur að sjá Ieikin. En hve margir. vakningar er þörf, vakningar og af þessum attðviröilegu járnrúmum,
hirða um slikt? En eftir er sózt tneira víðsýnis. , , eins og maðitr,- sem er orðinn alger-
! lega úttatigaður á sál og líkama. Fór
hann svo að segja mér sögu sína.
“Það var aðfangadagskvöld jóla
yfir, þegar hann sleikir i kringum
jólapúddinginn; likur loga helvítis,
j eins langt og eg veit. Eg skal segja
þér, að eg sá eldbjarmann breytast,
taugaæsandi kvikmvndum eða svo-
kölluðum skopmyndum, sem eftir
fíkum að dæma ertt margar smíðar
geðveikra manna.
(Meira.)
A. Th.
Þess var getið í sama blaði, að
vestur-islenzkir mentamenn væru nvj
eigi færri að höfðatölu en menta-
menn á íslandi. Og blaðið skorar á
þá, að ^eggja sinn skerf til þess, að
menta fólkið ,vikka sjónarhring þess,
með því að skrifa í blöðin. Þetta er
ekki illa hugsað heldttr. Og ekki
veitir af. “Allir hausar tómir,”
sagði Gröndal, , — ■
En hver mun árangurinn? Það er
mikið efamál, að hann verði nokkur,
vegna þess, að þessir nienn hafa ekki
drukkid I >ÍB islenzka n,,nni„g» i
móSurbrjósti, eu þcir ,sem heima _
Draugurinn
við gömlu Granville-strætisbrúna.
siðastliðið ár,” byrjaði hann.
heyrði hann skóhljóð í ganginum
annað, þá gat eg það
eklci; eg varð nauðugur viljitgur að
stara á þetta brensJuofns-op.
Eg vildi ekki horfa. Það var eitt-
bvað, sem hvislaði þvi að mér, að eg
myndi sjá eitthvað verra heldur en
F,n þa (höfuðpaurann sjálfan, i þessttm bláa
Eftir Norman Macintosh.
---- -------
“Ó, eg er þó sannarlega glaður yf-
fyrir utan herbergið; stökk hann þá
á fætur og lokaði herbergishurðinni
( nteð lykli. “Það var á aðfangadags-
, Jcvöld jóla síðastliðið ár, sem þessi
bölvaðí tyrirburður kom fyrir mig/
bjarma. Eg vissi það, að mín vesa-
lings einmana sál myndi verða hrædd
við sýnina, eins og þessi blái logi
hefði hlaupið frá aðsetri sinu og
sveimað og sleikt i kringum vesalings
mína, eins og brennisteinslogi
ekki, um leið og hann stanzaði ntjög
skyndilega á Granville-strætisbrúnni,
i- að sjá þetta I” kallaði maður nokk- E? hefi ekki ver!ð ,eng' 1 þessu ]andl-J lykkjast kringum jólapúddinginn. Og
ur ttpp mjög snögglega, sem eg þekti eins °& þu veizt' Eg k°m hÍ"gatS það var satt Það var sann,eikur-
fvrir hér um bil 13 mánuðum siðan. j jTg. sa það, sem eg óttaðist og hrædd-,
Eg hneigði höfuðið eins og til sam- js^ aj5 eg jnundi sjá. Eg sá mynd,
nálægt’ þriðju götu, og horfði afar- þ>ktar’ en þa"ðl’ J,ví eg vl,d' ekkl engjast sundur og saman og snúast
áfergislega á, hvað gekk með að rifa trub,a hann’ me@an hann Var ^ |ut ur þessu \r*«ilega eldhreiðri, og
upp trén úr gömlu brúnni fyrir neð-' st'"ja so£una' eins °Z Z1'* er UPP' >fir mér- Þa kom
an. Hann var auðvitað staddur á “En eK æt,a ekki a?f segía Þer æfi* Þessa ófagnaðarmynd skríðandi, velt-
sögtt mina,” hélt hann áfram. “Þaö anf]j 0g hrasandi, eins og eitthvað
var aðeins mánuði eða þar um, eftir j margbrotið eða verra, eins og brenn-
Yfirbugaðu erfiðleika
Þ
ína.
LÆKVABt Þlnn.
IsOSABXJ l»lK vin öþiricllv** *»’y
I,ACK.VAfll’ holbnndnr»vlf*nn »em f>n
aADDC BAT fl öllnm flþmKlndum nf
■ vfta. _
LiTTD þflr rkkl lrnftor II** 111« ■*
ffllhltH, Hkþornnm og
bfllKn.
EUREKA NO. 4 B
“F.rtu glaður yfir að sjá þetta?”
spttrði eg. “Og hvers vegna?”
F.g hefi óbeit á þessari brú,” anz- aðfangadagslcvöldi
f*t«-
j að eg kom hingað, að eg eyddi fyrsta andi, hrpkkvandi skel finga-hlutur,
jóla annarstaðar þvert yfir hina hálfupplýstu trjávið-
aði hann “Gttð veit, hverstt mikla ó- en 1 Sam1a 1andinu' ES átti enga vini arh1a«a °K >fir staKinn’ Þar sem Þeir,
beit eg hefi á henni; og eg hefi enn sem voru Þess vlrfil aS huffsa Um a!h>^Ía bÁtana’ °S Þar be,nt afram
. . , ••••... • .____ nokkurn hátt. Mér leiddist ákaflega! yfir litltt opntt víkina, sem þar er.
metrt og sterkari obeit a hennt, þegar , .. 13 , K. , , ,
jólin ert, svona nálægt! Það er gott, °S var veikur af heim>ra' E« hefl Þaí5 var 1 vatmntt, það halMlant þa
haldið þið áfram; rífið hana, togið ömun á aðfangadaf?skvö,di J°,a’ ÞeS', °g hú,fsyntl 1 vatninu’ Og guö mtnn
hana niður.” Hann þagnaði til, að
taka eftir vél, sem var að toga tipp
einn stólpann rétt í þessu augnabliki.; ----— | „
Eg bað hann að segja mér, hvers «m leikföngin í gluggttnum, og stúlk- hreina saltlog.
vegna hann bafði svona mikla and- ur að renna ástaraugttm til piltanna
hreinasta kvalræði..
bvert hræðilegt, hvæsandi ýlfur í þvi,
Upplýstar búðir og börn að hja1ajþegar Það var að kólna, í þessttm ó-
Granville-strætis- sinna, til þess að ginna þa til að gefa
j sér glófa og aðra hluti, og góðgjarn-
læknar ðll þessl óþæglndi undirelns.
Læknar einnigr óvl'ðjafnanlega sar og’ §*;yorft a gomlll
hrufur á börnum.
F.arek* No I rr t.flln lll *f reTn".y“ brúnm.
doiiar"km^kka hvírjnm. Tii Hann Ieit eins og hálf kindarlega ir hopar, þeysandi aftur og fram
rrl%;-.“7o” -Xnkkert I ti, min OR rak um leið upp viðbjóðs-' með byrðar af bögglum. Alt þetta
þ3,Þ’feSa"enÞaunwmntp..
^T.«u -af\b0.reatirrítuí°iVf-U Þ««:íPaÖ
Þó það .væri nú enginn til þess að
stöðva sögttmann min* í frásögu
sinni, þá þrýsti hann sér samt niður í
rúmfötin. Hann lá teinréttur og sem
stirðnaður og sneri andlitinu niðttr,
ekki meul, an vii]itnann]egan hlátur eða flyss hafði þau áhrif á mig, að mér varð og þanntg let hann orðm streyma of-
winnnipPeegS!Þa5 var Aki a1menni1egur hlátur, illa vtð sjálfan mig illa við jóHin ogj.an í koddann af a1lr, stnn, saltt. Eg
I
óskaði þess aí alhug, að eg hefði
aldrei niætt þessum ntanni, eða beðið
h;.nn aö segja mér söguna. Mig
langaði helzt til að komaist í burtit, en
dyrnar voru lokaöar og hann hafði
lykilinn í vasanttm. Eg hugsaði, aö
hann væri eitthvaö meira en lítið
geggjaðttr.
I þessu ásigkomulagi hélt hann á-
fram með sögu sína, og var hann
mjög skjálfraddaður.
“Þessi ófögnuður kom í gegnum
vatnið t áttina til mín. Það var eg,1
sem það vildi ná í, og aðeins eg, því
eg gat nú séð augun í því, og eg
þekti þau! Ófreskjan byrjaði að
klifra upp stólpana undir gömlu
brúnni, upp sama stólpann, sem þú
sást vélina rífa upp í dag. Ó, hversu
þessar vesalings brttnnú og kolsvörtu
liendur hafa mátt finna til af hinu
salta vatni, er það rósaði þessi opnu
sar og þegar þatt nttdduðust við hina
grófu áferð á stólpunum. Upp —
ttpp stólpann kloraði httn sig, nær og
nær mér kom hún, þessi ógeöslega ill-
kynjaða vera. Hún hataði mig.
Eg las hatriö í hennar skrælnuðu, ■
Ieitandi augum, í hennar sótsvörtu
augnatóftum. Og eg varð að beygja
n.ig út yfir brjóstriðið á brúnni og
rétta út hönd mína til þess að hjálpa
þessari ófreskju til að komast upp á
ttmferðarveginn.
| F-g bevgði mig út yfir brjóstriðið
og rétti út hönd mína. Það var þrif-
ið um úlflið minn. Uh I Hversu hið
grófa, brukkótta og sprttngna marr- j
aði viö lífæð ntina. Eg varð gagn-
tekinn af hræðilegttm ótta og titring- j
ttt fór ttm ntig allan, af þessum
snöggu umskiftum. Og guð minn!
F.g skalf og titraöi alla leið frá sól-
itnttm á skónunt mínttm og upp á
hvirfilinn á höfði mintt; og þessi óg-
nrlegtt attgtt, sem eg staröi inn í,
sýndust blina inn i dauðann á því
augnabliki. Þessi hræöilega vofa, er
baföi klifrað upp til min, rétt úr miðj
ttm eldinum, virtist á þessu augna- >
bliki tapa sínunt helvízka mætti; öllu ,
nema kraftinum í sínttm skrúfetykkis
lega handtaki. Hún hékk niður af
úlflið mínttm eins og liflaust jarð-
lím, eins og ógurleg þyngd af dauð-
ttm Iikama.
Ö, guð minn ! guð minn! Eg gat
ekki losað mig við ófögnuðinn. Þaö
var að toga mig ofan af brúnni, nið-
ur i vatnið. Hún ætlaöi að drekkja
mér! Eg rak ttpp eitthvert ógurlegt
org, sem hefir máske heyrst yfir alla
lengdina á gömlu brúnni. Eg sótti i
nng hverja einustu tegund, sem til
var af kröftum í mínum líkama, til
þess að losast við þessa ferlegu ó-
freskjtt, losast við þessa niðttrtogandi
ógnar þungti dauðavigt. T þessari
angist minni stundi eg og skalf
hræðilega. Svitinn pressaðist út af
mér öHum í stórum dropum. En við
minn síðasta titring, hristing eða
skjálfta, þegar virtist eins og sál mín
væri að rífa sig út úr líkamanum,
losnaði þessi ófögnuðttr. Þessi hræði-
lega, hvásandi* sundurtáða vofa,
tvístraðist í sundur við minn kraft-
mikla hristing, sem eg gerði á hana
með armlegg mínttm, sem stóð út eins
ög stæltur státeinn, slitnaði hún af
mér. ó, eg aumur! Þetta flykki slitn
aði rétt við úlfliðinn á mér og datt
niður t vatnið án þess að það heyrð-
ist nokkurt hljóð eða skvamp, og var
sópað í burtu af sjónum. Og eg stóð
eftir á gömlu brúnni ,frjáls að vísu,
en þó með dauðri hönd, allri hrukk-
óttri og skorpinni, klemdri utan um
minn lifandi úlflið.
Einhvernveginn plokkaði eg h*na
af, eins og maður kanske losar eitt- j
hvað úr sogtottum kolkrabbans. Eg
náði hendínni í burtu í hræðilega
smáum ögnum og ræmum, ögn fyrirj
ög-n,-eins og skel eða skurn. Eg varð
að snúa í sundur beinin úr fingrun-
ttm, einum eftir annan, og henda j
þeim út í sjóinn. Og svo haltraði eg
áfram eftir brúnni í áttiria til Hast-'
ingsgötu, og lét mér aldrei detta í
lntg að líta til baka. Ójá, eg bæði
hata og hræðist göntltt brúna. Undr-
ar þig það, að eg hræðist hana?”
Hann liorfði nú á mig spurnar og
rannsóknar augum og lyfti nú höfð-
inu frá koddamtm.
“Nei,” svaraði eg stuttlega. “Mig
undrar það ekki. Þú fékst þarna j
ltyndardómslega reynslu.
“Þú au.ðvitað trúir því ekki?”,
sagði hann og ypti öxlttra. "Skollinnj
hafi þig. Auövitaö trúir þú því ekki.
Hver myndi gera það. En sjáðu
bérna! Horfðu, skrattinn þinn,
horföu I”
Fast upp að nösunum á rnér hélt
hann síntim beinamikla úlflið, og var
hann ekkert of hreinn. Eg horfði á
hann og hörfaði aftur á bak með við-
bjóði. Djúp, svört mörk, eins og
eftir fjóra mjóa fingur og fratnmjó-
an þumalfingur, voru eins og brend
þar inn í hiö virkilega hold. Verkn-
aðttririn, eða hvað sem það nú var,
h'ýtur að hafa verið kveljandi að
þola.
Eg tók eftir því að kvöldi þessa
dags, þegar eg bað um einhverja mál-
tíð á matsöluhúsi nokkru, að sögu-
maðttr minn var þar; og hann veik
sér að mér og sagði hljóðlega:
“Þú ert ennþá i efa? Jæja, hvað
gerir það til ? Eg var að iminsta kosti
heimskingi, að segja þér það. Eg
veit ekki, hvað þú heitir, og þú veizt
ekki, hvað eg heiti. Við þekkjumst
ekki. Við hittumst. En við höfum
þegar skilið. Vertu sæll”
Hann stökk upp, þreif opna hurð-
ina og fór út. Eg fór einnig út, það
var ekekrt annað fyrir mt'g að gera.
Eg gek keftir Hastingsgötu, það var
vegurinn minn heim. Börnin vortt
þar í áfergju að horfa á búðarglugg-
ana. Og hinir ungu menn og meyj-
ar voru að sínu óendanlega vana-
starfi og að horfa út í geiminn.
Vancottver var í ákafa að búa sig
ur.dir jftíin. Jólin 1921.
En eg var ekki að httgsa um jólin.
Eg var að hugleiða það, hvort það
gæti ekki komið fyrir, að eg fyndi í
fréttablaði frá Staffordshire á Eng-
landi sögu um slys við stálbræðslu-
ofn, sem yrði rakin ttpp í því héraði
og í Canada, til verðugs heiðttrs fyr-
ir lögregluna.
J. P. Isdal, þýddi.
Smásaga þessi kom út í jólanúmeri
dagblaðsins “The Vancouver Sun”'
1912, og snaraði eg henni þá á ís-
lenzku.
Þýðandinn.
Á járnbrautarlestinni.
Bóndinn.
Eimlest fyrir önnum skjó!,
þó afleiðingin vinni.
Eg hefi góðan, hægan stól,
hlýtt og gott hér inni.
Eg ntá sofna andartak,
allri samúð rúinn;
og því legst eg aftur á bak,
af þvi eg er lúinn.
Járnbraatarþjónninn.
Auðvaldsdrjólinn urrandi
æpir valdafólinn:
Sittu kertur, karlfjandi,
þið komist tveir í stólinn.
Bóndinn.
Hver hefir grafið gttllrík lönd,
gnúð og slitið tólin?
Hver hefir sára, krepta hönd?
Hver hefir Ixtrgað stólinn?
Bóndi.
Breyttir búhœttir.
Tekiö eftir “Degi”.
Horft til baka.
Árið 1918 birtist grein í Tímanum
tneð yfirskriftinni “Hvert stefnir í
bjargráðamálttnum?”. I gr*ein þeirri
var deilt á stefnu þá, sem virtist ríkja
hjá þjóöinni og greina mátti í tvo
höftiðþætti: Að treysta á getu okkar,
að halda okkar hlut i verzlunarvið-
skiftum út á viö og leggja alla á-
herztu á það, og í öðrtt lagi, að fleyta
þjóðinni yfir örðugleika stríðsáranna
með lánum (sbr. dýrtíðarlánin). Þar
var því haldiS- fram, að ómáttugleiki
okkar gerði okkur viöskiftin við aðr-
ai þjóðir ærið tvisýn i byltingaróti
þessara tima. Að þá og þegar gætu
teningar oltið þannig i þeim harða
kappleik, að við vrðum gersamlega
fyrir borð bornir. T’ví var ennfrem-
ur hajdið franl, að lántökur til eyðslu
eyris þyrftum viö að forðast af öll-
um mætti; við hefðum enga siðferð-
islcga heimild til þess að hlaða skuld-
um á bak ófæddra kynslóða, fyr en
i fulla hnefana.
Aftur á móti var því haldið fram,