Heimskringla - 12.09.1923, Blaðsíða 6

6. BLAÐSIÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 12. SEPT. 1923
K
Eftir Mary Roberts Rinehart.
Christine Lorenz var ekki stór, en þó var sem
hún fyltr upp stofuna. Hún talaði mikið og rödd-
in var hvell; hún brosti og þá skein í mjallhvítar
tennur, sem voru heldur storar, til þess að hún gífiti
kallast verulega fríð. Hún var vingjarnleg og það
yar sem hún dreifði glaðlyndinu út frá sér um hálft
húsið. K., sem ekki hafði séð hana fyr, dró sig
þegjandi í hlé út í horn. Howe reykti vindhng í
ganginum. -
“Vesalings auminginn!” sagði Christine ^og
lagði kinnina á sér upp að kinninni á Sidney. “Þú
ert bara orðin mögur! Palmer segir að þú munir
verða orðin dauðþreytt eftir mánuð og hætta, en
eg sagði —
“Eg tek það alt aftur,” mælti Palmer letilega
frammi í ganginum. Hún hefir reglulegan píslar-
vottssvip á andlitinu. Hvar er Reginald? Eg kom
með nokkrar hnetur handa honum.
“Reginald er kominn út í skóg aftur.”
“Bíddu nú við,” sagði hann alvarlega. “Þegar
eg talaði um að leigja þessi herbergi, þá áttu viss
hlunnindi að fylgja þeim: — stúlka í næsta húsi,
sem léki danslag eftir Paderewski sex klukkustundir
á dag, K. hérna og Reginald. En fyrst þú þurftir
að fara með eitthvað af þeim út í skóg, því fórstu þá
ekki með hana, sem leikur danslögin?”
Howe var fríður maður, grannvaxinn, vel rak-
aður og svo prúðbúinn, að það hlaut að vekja eft-
irtekt. Þennan sunnudag var hann í frakka með
háan hatt á höfði og staf í hendi. Það var næstum
eins og hann ætti ekki þarna heima. Strætisbú-
arnir skröfuðu um það, að hann væri dálítið ófyrir-
r leitinn og eyðslusamur og að Christine væri að
} leggja meira í sölurnaar en hún græddi, til þess að
geta haft félagsskap við ríka og heldra fólkið.
Christine hafði gengið út á svalirnar og var að
tala við Le Moyne, sem var fyrir innan.
“Það er dálítið skrítið að byrja svona,” sagði
hún, “en Palmer á ekki bót fyrir skóinn sinn, að það
geti heitið. Við ætlum að borða heima um tíma.
Það er ýmislegt, sem við viljum hafa, sem við get-
um ekki fengið, ef við tökum hús — til dæmis bif-
reið. Við verðum að hafa bifreið, til þess að geta
ekið út til sveitarklúbbsins til miðdagsverðar. En
hún verður náttúrlega að vera ódýr, nema að pabbi
gefi okkur eina í brúðargjöf. Og við fáum Rosen-
felds drenginn fyrir ökumann. Hann er vitlaus eft-
ir að fara með allar vélar; og við fáum hann fyrir
sama og ekki neitt.”
K. hafði aldrei fyr vitað það, að nýgift hjón
leigðu tvö herbergi og borðuðu hjá móðuri brúðar-
innar til þess að geta eignast bifreið. Hann var
dálítið forviða. Hann hafði líka lært nógu mikið
þar sem hann hafði verið áður, til að muna það, að
kauplágir ökumenn geta kostað æði mikið á endan-
um. En hann gætti þess vel að segja ekki neitt.
“Eg er viss um, að bifreið verður mjög þægileg
fyrir ykkur,” sagði hann kurteislega.
Henni fanst K. vera eithvað svo fyrirmannaleg-
ur. Henni geðjaðist vel að gráa hárinu og rólega
augnaráðinu og hún skoðaði það, hversu fátæklega
hann klæddi sig, ekkert annað en uppgerð. Hún
fann til þess, að hún væri falleg, þar sem hún stóð
við gluggann, og hagaði sér eins og fallegur fugl,
sem lagar á sér fjaðrirnar.
“Þú kémur út með okkur einstöku sinnum, vona
»>
“Þakka þér fyrir.”
“Er það ekki skrítið að hugsa sér, að við verð-
um eins og ein fjöfskylda?”
“Jú, skrítið, en skemtilegt”.
Hann sá að hún brosti og brosti á móti. Chrit-
ine var vel ánægð með að hafa tekið herbergin á
leigu og einnig með það, að K. skyldi eiga þar
heima. Þa“ð væri auðvitað ekkert nema vitleysa, að
öllu væri lokið með giftingunni. Gift kona ætti að
eiga vini meðal karlmanna; það lyfti henni upp.
Hún skyldi kynna hann klúbbnum. Kvenfólkið
^ yrði alveg hrifið af honum. En hvað hann hefði
hreinan vangasvip! i
Hinu megin við strætið stóð Johnny Rosenfeld
og athugaði bifreið doktors Wilsons með hmni i-
byggiíegu ró götudrengsins, sem ékki þekkir neitt
til véla nema þvottavinduna heima hjá sér. Joe
Drummond gekk eftir strætinu og leit hvorki til
hægri né vinstri. Tillie stóð í dyrunum hjá Mrs. Mc
Kee og notaði svuntuna sína fyrir blævæng. Max
Wilson kom út og steig upp í bifreiðina. Eina mín-
útu voru allir Ieikendumir, nema Carlotta og doktor
Ed, á leiksviðinu. Það var það sem leikritahöfund-
arnir mundu forðast, samsafn allra persónanna í
leiknum. K. Le Moyne, Sidney, Palmer, Howe,
Christine, Tillie, Wilsno yngri, Joe og jafnvel
Johnny Rosenfeld svo nálægt hvort öðru, að þau
Kefðu getað talað við, næstum snert hvort annað.
Þarna voru þau saman komin bæði innan veggja og
^ utan við litla húsið, sem K. nefndi heimili sitt, fyr$t
með gremju en nú með ánægju. t
10. Kapítuli.
Mánudagsmorgun einn, nokkru eftir að hinn
langi morgunverðartími í matsöluhúsi Mrs. Mc Kee
var liðinn, kom Iítill maður, á að gizka fimtugur að
aldri, gráhærður og með lítinn hökutopp, gangandi
eftir “strætinu”. Hann gekk eins og sá, sem veit
hvert hann ætlar að halda, en er ekki eins viss um
viðtökurnar, sem hann muni fá.
Hann leit á ailantus- og mösurtrén um leið og
hann gekk fram hjá þeim með augum þess sem er
vanur að athuga tré. Þau stóðu í röðum meðfram
strætinu, og hér og þár ösp eln sér. Við dyrnar'á
húsi Mrs. Mc Kee nam hann staðar. Það voru
engar tröppur fyrir framan húsið, heldur flöt hella,
sökum þess að strætið hækkaði þar. Þannig var
unt að hringja dyrabjöllunni af gangstéttinni, og
maðurinn gerði það. Það leit því út fyrir, sem
hann væri viðbúinn að hlaupa burt, ef viðtökurn-
ar yrðu ekki sem æskilegastar.
1 Og þær voru það ekki, að mírista kosti ekki
fyrst í stað. Mrs. Mc Kee kom sjálf til dyra. Hún
þekti hann undir eins^ en hún heilsaði honum ekki
með neinu gleðibrosi, þó að hann réyndi að brosa
hálf vandræðalega.
“Nú, það er þá þú.”
“Það er eg, Mrs.Mc Kee”.
“Nip, jæja?”
Hann reyndi að friðmælast.
“Mér datt svona í hug, þegar eg var á leiðinni
hingað, að þú og nágrannarnir ættuð að reyna að
eyðileggja óhræsis lirfurnar. Líttu bara á þessi
riiösurtré.’
' “Tillie er í önnum, ef þú hefir ætlað að finna
**
nana.
“Eg œtlaði bara að kasta kveðju á hana, fyrst
eg átti leið í gegnum bæinn.”
“Eg skal skila kveðjunni.”
Það koma þráa svipur á hann í staðinn fyrir
brosið.
“Eg held að það sé best að eg heilsi henni sjálf-
ur. Mig langar ekki til þess að gera nekm átroðn-
ing, en eg bíð samt þangað til að eg næ tali af
henni. Eg hefi ferðast góðan spöl einmitt til þess.
Mrs. Mc Kee vissi að hún var yfirunnin og flúði
aftur í eldhúsið.
“Maður við framdyrnar, sem vill finna þig,”
sagoi hún við Tillie.
“Hver er það?”
“Láttu þig einu gilda um það. En það er bara
eitt, sem eg vil ráðleggja þér og það er þebfa: gerðu
enga vitleysu.”
Tillie fölnaði. Hendurnar á henni skulfu, þegar
hún batt á sig hvítu svuntuna utan yfir hina. '
Sá sem kominn var að finan hana, hafði skilið
það sem boð, að ganga í húsið, að hurðin hafði
verið skilin eftir opin; hann stóð í ganginum.
Það var ekki laust við að hann brigði litum
sjálfur, er hann sá Tillie koma. Hann vissi, að hún
mundi taka komu hans, sem merki þess, að hann
væri nú frjáls, fn hann var ekki frjáls. Hann varð
dauðskelkaður út af erindinu.
“Hér er eg þá kominn, Tillie.”
Prúðbúinn og með ilminn í fötunum”, sagði
Tillie og leit á hann spyrjandi augum. “Þú ert
sjaldséður gestur hér, Mr. Schwitter.”
“Eg átti leið hér um og mér datt í hug, að
koma við og segja þér — já, það veit Guð, að mér
þykir vænt um að sjá þig, Tillie.”
Hún svaraði engu, en opnaði hurðina á litlu setu
stofunni. Þar inni var svalt og gluggatjöldin dreg-
in niður. Hann fór inn á eftir henni og lokaði
hurðinni á eftir sér.
“Eg gat ekki gert að því. Eg veit að eg Iofaði.”
“Hún er þá — ”
“Hún lifir enn. Og nú síðast er hún farin að
Ieika sér að pappírsbrúðum.”
TiIIie settist skyndilega niður í einn bakbeiiía
stólinn. Varirnar á henni voru eins fölar og and-
Jitið^
“Eg hélt, þegar eg sá þig — ”
“Eg var hræddur um að þú mundir halda það.”
Hvorugt sagði orð ofurlitla stund. TiIIie néri
saman höndunum í keltu sinni, Schwitter horfði út
um gluggann út í garðinn bak við húsið.
“Þessi rósarunnur þarna úti er ekki fallegur.
Ef þú héldir saman vindlastúfum og bleyttir þá í
vatni og dreyfðir svg vatninu á hann, þá dræpust
poddurnar. -
Loksins gat Tillie hafið máls.
“Eg veit ekki til hvers þú ert að koma, og því
þú Iætur mig ekki vera”, sagði hún dræmt. Mér
hefir liðið vel, en nú kemur þú og gerir mig óró-
lega.”
Schwitter stóð upp og gekk nær henni.
Jæja, eg skal segja þér, hvers vegna eg kom.
Horfðu á mig. Eg yngist ekki, eða sýnist þér það?
Tíminn Iíður, og eg þrái þig altaf stöðugt. Hvað
er það sem eg ber úr býtum? Hvað er það, sem
lífið hefir rétt að mér? Eg er einstaklingur, Tillie.”
“Hvað kemur það mér við?” '
“Þú ert Iíka einstaklingur.”
Eg! Eg hefi engan tíma til þess að vera það.
Og það er altaf fult af fólki hérna.”
Maður getur verið einstaklingur, þó að mað-
ur sé ínnanum "fólk, finst mér — er nokkur hér, sem
þér fellur betur í geð en eg?”
Æ, til hvers er þetta! hrópaði vesalings
stúlkan. Það stendur á sama hvað mikið við töl-
um um þetta, það gerir ekkert gagn. Þú átt lifandi
konu og þar við situr, nema þú sért að hugsa um
að losa þig við hana einhvern vegin.”
“Finst þér þao vera alt og sumt, Tillie? Hefir
þú ekki rétt til þess að verða hammgjusöm?”
Hún var fljót að skilja, og málrómur hans sagði
eins mikið og orðin.
“Það er best fyrir þig, að hafa þig burt héðan,
og það sem fyrst”, sagði hún.
. Hún stóð upp skyndilega. En hann leit á hana
eins og hann skildi hvað henni var innan brjósts.
“Eg skil,” sagði hann, mér fanst þetta sama
fyrst; en það getur verið að það sé af því, að eg
er orðinn hugmyndinni vanur, að mér finst það
ekki svo fráleitt nú orðið. Hér ert þú að þræla
fyrir aðra, þegar þú ættir að hafa heimili sjálf
— og þú yngist ekki fremur en eg. Við erum bæði
einstæðingar, Tillie. Eg yrði góður við þig, því
hvað sem Iögin segðu um það, væri eg maðurinn
þinn í Guðs augum.”
Tillie stóð við hurðina og horfði á hann. Hún
hafði fært sig að dyrunum eins og hún væri hrædd.
Þarna stóð þessi maður fyrir framan hana, ímynd
alls þess er hún þráði — heimili, ást, börn, ef hægt
I væri. Hann hörfaði undan augnaráði hennar og leil
út um gluggann.
“Það ætti að höggva þessaC aspir,” sagði
hann; “þær fara fjandalega með saurrennurnar.”
Tillie tók loks til máls.
“Eg get ekki gert það, Schwitter. Eg býst við
að eg sé hugleysingi. Getur verið að eg sjái eftir
því.” ' |
“Getur verið, ef þú vendist við hugmyndina.”
“En það yrði ekkert réttara fyrir það.”
“Eg er ef til vill dálítið undarlegur. En mér
finst það ekki vera neitt rangt. Mér finst að drott-
in mundi ekki álíta það rangt af okkur, ef hann
vissi, hvernig á stendur. Og svo máske þegar þú
værir orðin hugmyndinni vön — Það. sem eg var að
huga var þetta: eg á ofurlítinn búgarð sjö mílur
frá bænum, og maðurinn, sem leigir hann, segir að
þangað komi næstum á hverjum sunnudegi einhverj-
ir, sem vilji fá kvöldmat, hænsnaket og vöfflur;
það er fólk, sem kemur innan úr bæ. Þessi plöntu-
ræktun gefur ekki mikið af sér nú orðið. Eg hefi
góðan aldingarð, og þar er uppspretta, svo að það
mætti setja vatnsleiðslu í húsið. Eg skyldi vera
góður við þig, Tillie, og lofa þér því. Það væri rétt
eins og að við værum gift. Það þyrfti enginn að
vita neitt um það.”
Þú vissir það og þú mundir ekki bera virð-
ingu fyrir mér.”
“Mundi ekki \hver maður bera virðingu fyrir
kvenmanni, sem Iagði alt T sölurnar fyrir hann?”
Tíllie hélt svuntunni fyrir andlitinu og grét.
Hann lagð hendina, sem var hörð af vinnu, á höf-
uðið á henni.
Það er engin hætta á því að eg væri að hugsa
um annað kvenfólk; þú ert sú eina síðan að Maggie
— Hann dró þungt andann. ”Eg skal gefa þér
tíma til þess að hugsa um það. Hvað segirðu um
það, að eg kæmi aftur í fyrramálið. Þú þarft ekki
að lofa neinu, þó að þú hugsir um það.”
Engin sterk tilfinning lýsti sér í orðum hans, og
ekki heldur í haiidtakinu. Hann var ekki ungur
lengur og hin raunalega einvera elliáranna var fram-
! undan honum. Hann var að reyna að ráða fram úr
vandamálum lífsins fyrir þau bæði, en hann fann
enga ráðningu, heldur aðeins stundarúrlausn.
“Jæja, eg kejn þá í fyrramálið,” sagði hann ró-
lega og fór út.
Veðrið var heitt. Tillie vann verk sín, en all-i
an fyrri hluta dagsins var hún utan við sig. Mrs.
Mc Kee gaf henni gætur, en sagði ekki neitt. Hún
hélt að hún væri föl í framan og varir hennar sam-
anpressaðar af því, að hún hefði mátt til að hafna
Schwitter aftur, og bjost við að hann yrði rólegd
aftur með tímanum, eins og hún hefði orðið áður.
Le Moyne kom seint til miðdagsverðar. 1
þetta sinn höfðu endalausir talnadálkar ekki sefað
huga hans. Á Ieiðinni heim hafði hann tekið spari-
fe sitt af bankanum og sent það með pósti í ábyrgð-
aíbréfi, sem utan á var skrifað nafn og húsnúmer í
smástræti í fátækrahverfi fjarlægrar borgar. Hann
hafði gert þetta áður og það hafði ávalt glaðnað
yfir honum við það, eins og að nokkrum hluta af
byrði hans væri létt af honum. En þennan dag fanst
honum enginn léttir í því. Lífið var dauft og leið-
inlegt, áreynslan þýðingarlaus, þrítugur maður ætti
að horfa aftur í tímann með viðkvæmni og von-
glaður fram í tímann. K. Le Moyne þorði ekki að
Iíta til baka, og hann langaði ekki til þess að horfa
fram á við, þar sem etkert beið nema tómleikinn,
ár eftir ár.
Þótt hann borðaði lítið, var borðsíofna tóm,
þegar hann lauk máltíðinni. Hann hafði vanalega
eithvað spaugsyrði til Tillie á reiðum höndum, sem
hún endurgalt í sömu mynd. En vegna hitans og
leiðindanna, tók hann ekki eftir því, að hún var í
daufu skapi, fyr en hann stóð upp.
“Gengur nokkuð að þér Tillie?” spurði hann.
Mér? O-nei. Það eru bara einhver leið-
indi í mér, býst eg við.”
Það er af hitanum. Hann er voðalegur. Held-
urðu ekki að þú gætir fengið einhverja kunningja-
stúlku til þess að fara með þer, ef eg sendi þér tvo
aðgöngumiða að gamanleik í einhevrjum bak-
garði?’
Þakka þér fyrir; en eg held að eg kæri mig
ekki um að fara neitt.”
Alt í einu beygði hún höfuðið ofan að bakinu
á stólnum, sem hún stóð við og fór að gráta. Hann
lét hana’gráta dáhtla stund og sagði svo:
* Segðu mér nú frá öllu.”
Eg er bara dálítið kvíðafull; það er ekkerl
annað.”
“Við s^ulum sjá, hvort við getum ekki lagað
það. Láttu mig heyra hvað er að.”
“Eg er slæm manneskja, Mr. Le Moyne.”
“Þá er eg rétti maðurinn til að segja það. Eg ^r
engin fyrirmynd sjálfur.”
Hann lagði handlegginn yfir herðar hennar og
lyfti UPP höíðinu á henni, svo að hún horfði framan
í hann.
Hvernig væn, að við færum nnn í setustofuna
og töluðum saman um það? Eg er viss um, að þetta
er ekki eins alvarlegt og þú heldur.”
Þegar þau komu inn í stofuna, þar sem Schwitt-
er hafði um morgunmn lagt sína undarlegu uppá-
stungu fyrir hana, sagði hún K. alla söguna. Hann
varð mjög alvarlegur á svip.
En það versta og syndsamlegasta er það,”
sagði hún að lokum, “að mig langar til að fara til
hans. Eg get ekki um annað hugsað en það að vera
komin út í sveit og að hafa alt reiðubúið og hreint
handa honum, þegar hann kæmi inn til þess að
borða kvöldmatinn. — Ó, Guð minn góður! Eg
hefi altaf verið góð manneskja þangað til núna.”
“Eg — eg skil þetta betur en þú heldur. Þú
ert ekki slæm. En það er eitt — ”
Hvað er það? Komdu með það.”
Þú gætir orðið hamingjusöm. Og hvað henni
víkur við — hinni konunni hans, þá gerði það henni
ekkert ilt. Það er bara, — ef að þið skylduð eign-
ast börn.”
Eg veit það. Eg hefi hugsað um það. Og mér
sem þykir svo fjarska vænt um börn.”
“Það er rétt eins og það á að vera. En svo
þegar þau fæðast, og það er ekki hægt að gefa
þeim neitt föðurnafn — þú skilur það. Eg er ekki
að^ halda neina siðferðisprédikun. Það sæti illa á
mér. En hamingjan verður ekki bygð á neinum
ranginda grundvelli. Það hefir verið reynt áður,
Tillie, en það hefir ekki hepnast.”
Hann fann til þess að ser hefði mistekist, þegar
hann skildi við hana. Hún hafði samþykt það, sem
hann sagði, hún vissi, að hánn hefði rétt fyrir sér;
hún hafði jafnvel lofað að tala við hann aftur áð-
ur en hún afréði nokkuð um þetta. En það var
móðurþráin, sem barðist í brjósti hennar á móti öll-
um hugleiðingum hans um breytni og siðferði; lög,
trú og venjur börðust á móti elsth og sterkustu eð-
ishvöt mannkynsins. Það var vonlaus barátta.
11. KAPHTJLI.
Miðsumars hitadagarnir liðu hægt og sígandi
Brennandi sólargeislarnir skinu inn í milli rimlanna
í hlerunum fyrir sjúkrastofugluggunum. Á kvöldin
að bænahaldmu Ioknu, foru hjukrunarkonurnar upp
á þakið til þess að njóta kvöldsvalans. Á lægri
þökunum í kring var fult af sofandi fólki. Krakk-
ar sváfu alveg út við brúnir á flötum þökunum, svo
að það virtist ekki hættulaust, og fullorðið fólk,
karlar og konur, Iágu í alls konar skringilegum stell-
ingum.
Það var eins og það lægi einhver æsandi erting
í loftinu. Jafnvel hjúkrunarkonurnar, sem voru
rólegar, þó að þeim liði ílla, voru annaðhvort stutt-
ar í spuna eða mæltu ekki orð. Miss Dana, sem var
í sömu deild í spítalanum og Sidney, lagðist í vægri
hitaveiki, og einn eða tvo daga urðu,þær tvær Sid-
ney og Miss Grange, að reyna að komast af ein-
hvern vegin með það sem þær þurftu að gera.
Sidney vann á við tvær, eða betur; hún hamaðist
við að búa um rúmin, og lærði að gefa sjúOingum
alkoholböð á sem allra stystum tíma, en með sem
mestum árangri. Hún Jafnvel aðstoðaði Iæknana
við sjúkravitjanir þeirra, og gat sér mjög góðan orð-
stýr.
Doktor Ed Wilson hafði sent veika konu inn í
deild hennar, og umvitjanir hans voru Sidney sann-
arlega hressing.
“Hvernig er farið með þig hér?” spurði hann
alt í einu einn dag. '*'■
“Ágætlega.”
Horfðu beint framan í mig. Þú ert ung og
falleg. Sumiar þeirra munu reyna að eyðileggja
fegurð þína og æsku. Það er alveg samkvæmt
mannlegu eðli. Hefir nokkur reynt að gera það
enn?”
Hún varð hálf hrædd.
Nei, langt ftá því. Það hefir verið heitt og
það er náttúrlega Ieiðinlegt að þurfa að segja mér
alla skapaða hluti. Eg — eg held að allir hér séu
mjög góðir.”
Hann rétti fram stóra og dugnaðarlega hendi
og tók utan um hönd hennar.
Við söknum þín á “strætinu”, sagði hann.
“Það er frámunalega dauflegt síðan þú fórst. Joe
Drummond gengur ekki fram og aftur um strætið
eins og hann gerði áður, það er eitt. Hvað annars
var það, sem ykkur bar á milli, Sidney?”
‘Eg vildi ekki giftast honum. Það var alt og
sumt. f
“Það var ekki svo mjög mikið smáræði. Hann
tekur það nærri sér.”
Honum var litið framan í hana: —
“En það var alveg rétt gert af þér. Gifstu eng-
um, nema að þú getir ekki lifað án hans. Það hef-
ir verið mín regla, og eg er ógiftur enn.”
Hann fór út og gekk út göngin. Hann hafði
þekt Sidney alla hennar æfi. Meðan Max var í skóla
og í Evrópu, og honum fanst lífið oft tómlegt, hafði
hann séð hana vaxa upp. Honum kom ekki til hug-
ar, að í huga hennar væri hann skyndilega orðin
dýrleg vera, vegna þess, að hann væri bróðir Max;
eða að handarsnerting hans væri henni sem blessun
og blíðuatlot, vegna þess, að hann ætti heima í húsi,
sem Max ætti, og sæti við hans borð og gæti séð
hann hvenær sem hann vildi. — Hún hélt náttúr-
lega að Max ætti húsið.