Heimskringla - 10.10.1923, Síða 3

WINNIPEG, 10. OKTÓBER, 1923
HEIMS.KRINGLA
3. BLAÐSIÐA
GIN PILL.S eiu ljómandi mcðal
við gigt, bakverk. beimverk og
þvag-óreglu.
Kostar 50c. og fæst hjá öllum
lyjfsöllum.
National Drug & Chemical Co.
of Canada, Limited, Toronto, Can.
(38).
í borðstokkinn. Hann sneri bátn-
um bangað, sem styst var til lands,
og innan skaontms huldi myrkrið
hann augum Englendinganna, sem
búast mátti við að einkis svifust,
ef kostur gæfist á hefndum.
Daginn eftir var botmvörpungur-
inn horfinn. — Þórður skií'ti pen-
fingunum nvlli fiátæku,situ hásat-
anna í Bótinni. Sjálfum sér hefir j
hann að Hkindum ætlað ápægjuna |
þó að eigi bæri hann ihana eins j
utan á sér og Gísli sem lék við
hvern sinn firngur.
En þiegar Þórður er kendur, hef-
ir hann orð á því, að aldrei hafi
hanh fyrir hitt lélegri hákarla en
l»á ensku. — En hákarlar eru þeir
nú samt, helvítin þau arna! bætir
hann jafnan við.
- G. H. — Eimreiðin.
-----------x-----------
Ruhr og Krupp.
nýlega dæmt og fangelsað. Kallar
hann siig nú Krupp von Bolilen
und Halbacih. Ættin er tekin í
aðalsitölu.
Laust fyrir 1850 unnu í Krup.p-
verksmiðjunum um 120 manns, en
um það leyti sem stríðið byrjaði
voru þar um 80 þúsundir, og má af
því marka vöxt fyrirtækisins.
Upphaf'lega lagði verksmiðjan
einna mesta áherslu á það, að búa
til ýirfislegt það, sem að járnbraut-
um laut, en seinna varð vopna-
smíð allskonar og skotfæragerð
aðal viðfangsefni hennar. -- Seldi
verksmiðjan þessa framleiðslu ekki
einungis til Þýzkaiands og þýzka
hersins heldur líka til ýmsra er-
lendra ríkja. — Eyrsta verulega
vopnapöntunin kom frá Eygpta-
landi 1850—59; síðar frá Belgíu J801
—63 og Rússlandi 1863—66, og eítir
1873 lét verksmiðjan vopn að inestu
leyti til þýzka hersins. Það "<r
1893 á Chicagosýningunni að
Krupp-verksmiðjan sýndi fyrst 42
cin. fallbyssurnar, er mesta undr-
un vöktu þegar Þjóðverjar fóru að
rtbta þær í stríðinu nú síðast.
Verksmiðjan þótti hafa bestar og
fullkoirvnastar vélar til þessarar
framleiðslu aE öllum verksmiðjum
og bjó til stærstar og langskeytt-
astar byssur og var þvrf f iiiiklu á-
liti.
Smiá saman var svo farið að bæta
við ileiri greinum, s,vo sem stál-
þynnu og stálplötusmíði og þótti
sú framieiðsla fyrir stríðið Vera
komin á siính sviði á ekki lægra
stig en vopnafraanleáðslan. Síðar
fóru verksmiðjur Krupps ekki ein-
ungis að smíða stálplöturnar, sem
nu a voru hafðar til skipabygginga,
heldur fóru þær líka að smíða skip
sjálfar, og unnu mikið að því og
höfðu stöðvar í Kiel, og gátu smíð-
að alt að 820 feta löng skip. Eftir
ófriðinn voru Krupps-verksmiðj-
vitinn, hin málgefna munnurinn,
hin góðlátlega hjartað og hin
þrætukæra gallið. En sú húsimóð-
íf sem er góð, blíð, lítiliát, skyn-
söm, vingjarnjeg og umlburðarlynd,
hún er meira en höfuð, hönd.-hjarta
auga, munnur og eyra; hún er sái
fjöiskyldunnár — sem gerir alla og
alt í kringum sig glaðara og betra.
í saimlbandi við deiluna um
Rúhif-málin, som frá hefir verið
sagt hér í blaðinu, er fróðlegt að
athuga nokkuð héruðin sem deila urnar enn auknar og voru smíðað-
þessi snýst um og afstöðu þeirra1 ar þar gufuvéiar og jámbrautar-
og sögu. j vagnar, bifreiðar, rafmagnsvélar
Ruhr er þverá,.. sem rennur í lækninga-áhöld og allskonar iðn-
Rín, gognum kola- og járnauðug- | aðar og landbúnaðar-áhöld stór og
ustu svæði Þýzkalands, og er um- ^uiá. Gat verksmiðjan á þessu
hverfið kent við ána, eða alt sam- sviði smlíðað 360—370 gufuvélar og
an við aðalána, Rín. Þessi lönd 36 þús. járnbrautarvagna á ári.
Kjarkur. — Þegar maður talar
um kjark, hugsar maður, sérstak-
lega á þessum tímurn, fyrst og
fremst um manninn í einkennis-
búningnum, um hetjulegar fraan-
kvæmdir' og hættulega viðburði.
Það þarf karlmanns kjark og ó-
sveigjanlega dirfsku til þess að
standa í kúlnaregninu, liangað tii
þeir eru bornir burt sem hættu-
lega særðir eða sem lík af vígvell-
inuim. Því gagnstæða getur mað-
ur ekki haldið fram, þó að það
rnuni satt vera, að þessi kjarkur og
þeasar hetjur skapist fyrst að miklu
leyti á vígVeliinum. Það er sjálfs-
fcjargarfýsnin í sambandi við marg-
ar fyrirmyndir, sem þvinga hinn
kjarklitla mann til að framkvæma
hetjustarf.
En það koma þó fyrir tækifæri í
lffi flestra manna, til að sýna
hetjukjark og djörfung. Það finn-
ast kjartamiklir menn annarstaöar
en á vígvellinum.
Það eru miljónir og aftur miljón-
ir af mönnu'm, sem alt lffið fra
vöggunni til grafarinanr er enda-
laus barátta við fátækt, veikindi,
sorg og álhyggjur. Yið mætum
þessum manneskjum daglega á
okkar, ef til vill, nokkurn veginn
sléttu Ufsileið. Ætli við hugsum
þá eins oft, og eins nákvæmlega og
við ættum að gera um það, hvflík-
an hetjukjark þesisar manneskjur
sýna daglega? íhugum við það, að
margir af þessum líðandi bræðrum
og systi'Um, ganga lffsleið sína eins
glaðir og kjarkmiklir og við, sem
höfum verið lánssamir? Berum
við saman ásigkomulag þeirra og
okkar? Nei, mjög sjaldan. Við
gerum helzt samanburð á ásig-
komulagi þeirra og okkar, sem líð-
ur betur en okkur. Það er ein-
mitt þetta sem er orsök þess, að
við missum svo oft kjarkinn
— þann kjark, sem við aldrei átt-
um.
Við verðum-að hafa kjark, kjark
tH að þola þær þjáningar sem fyr-
ir oss koma. Hinn alvaldi gefur
oss kjarkinn, en við verðum að
læra að veita honum móttöku.
Hetjur þjáninganna geta kent
okkur hvað kjarkur er. Þær geta
ineð fyrirmynd sinni kent okkur
að bera mótlæti og sorgir með
kjarki.
Þú stendur máske við líkbörur
elskaðs manns. Þú getur ekki
skilið að hann ef farinn, þú horíir
vonlaus á ]>á leið, sem þú verður
að ganga án hins elskaða, sem var
þér alt. Hugsaðu til þeirra, sem
hafa rölt einmana gegnum lífið,
og þó sýht samvistamönnum sín-
um ánægjulegt andlit. Þú Ótt þó
endurminningar um hinn elskaða,
og þú hefir ef til vill einhvern, sem
þarfnast uimhyggju þinnar og ást-
ar.
Þú hefir orðið fyrir fjármunaleg-
um skaða, siem þú átt erfitt með
að ]>ola. Hugsaðu l>á til allra fá-
tæku hetjanna, sem þú hefir mætt.
Þú ert bundinn við sjúkrabeð-
inn. Byrði veikindanna er þung;
en ef þú endurkaliar í huga þinn
aillar þjáninga hetjumar, s« m þú
hefir rnætt á lífsleið þinni, þá
færðu endurnýjaðan kjark og
kraft.
Ef þú tekur þessar hetjur til fyr-
irmyndar og kennara, þá finnur þú
lykilinn að þeirri list, _ að bera
mótlæti og sorgir með kjark í huga
Við lærum þá betur og betur að
skilja, að meðal okkar er heill her
af kjarkgóðum körlum og konum,
sem daglega framkvæma betju-
starf í kyrþey.
liggja alveg að landamærum
Frakklands, .og er ]>að engan veg-
inn ,í fyrsta skifti nú, sem þau
valda erfiðleikum og dei'lum. Á
17. öld var uppi hreifing í þá átt,
að mynda samlband við Rínarlönd-
um, og á fyrsita tugi 19. aldarinn-
an var stofnað stórt Rínarbanda-
lag, undir vernd Napóleons Bóna-
parte, og nú er loks enn á dag-
skrá stoifnun sérstaks Rínarlýð-
■veldis. ,
Eins og áður er tekið fram, eru
þessi svæði kola- og járnauðug-
Eignir fyritækisins eru afar-
•
miklar; verksmiðjur þess, tilrauna
stöðvar og aðrar byggingar ná yf-
ir mjög mikil flæmi. Hefir verk-
smiðjan t. d. sjálf bygt heil hverfi
eða borgir fyrir verkafólk sitt, með
ýmsum nýtízkum og góðuim út-
búnaði, bæði fjölskylduhús og mat-
söluhús fyrir einihleypt fólk,
sjúkraihús, elliheimiili o. s. frv. Eins
og áður er getið, voru verkamenn
Krupps um 80 þúsund fyrir stríðið,
en á árunum 1914—15 urðu þeir uin
115 þús., en eftir vopnahléð fækk-
S. LENOFF
KlæíSskuríur og Fatasaumur eingöngu
710MAINSTR. PHONE A 8357
Föt og yfirhafnir handsauma'ð eftir mælingu. — Frábær
vörugæði og frágangur. Snið og tízka ábyrgst. — Sérstök
umönnun veitt lesendum Heimskringlu.
Föt og yfirhafnir $40.00 og þar yfir.
ustu lönd ]>ýzka ríkisins og hafa a®* þeiin ofan í 32 þús. en var attur
því að ýrnsu leyti haldið úppi stór- að fjölga, og 1921 voru þeir orðnir
iðnaðinum l>ýzka. Pyrir ófriðinn Þús. — Fyrirtækið hefir in. a.
þeim landshlutum, sem Frakkar
hafa nú ibernumið, milli 42 og 43
milj. smálestir í sæmilegú- meðal-
ári, en söluverð þeirra var um 400
milj. kr.
í sambandi við þennan afar
mikla námurekstur hafa risið upp
með mikium hraða niargar og stór-
ar iðnaðanborgir um þessar slóðir.
Aðalöærinn í Rulhr er Essen og
hefir hann vaxið með dæmalaus-
■um hraða. Rétt í stríðsbyrjun voru
bongarbúar þar rúmiega 325 þús., en
ca. 60 árum áður voru þar aðeins 10
þúsund fbúar.
Laifgstærsti iðnrekandinn um
þessar slóðirK er Krupp,eða fyrir-
tæki þau, sem við liann eru kend.
Uessi Krupps-ætt er kend við
í'riedich Krupp (1787—1826), sem
upprunaiega vann í járnnámunurm
í Essen, en fór sjálfur seinna að
fást við stálivinisiu 1812, með nýrri
aðiferð, ásamt öðrnm inanni. Ekki
gekk ]>etta ])ó Vél, en starfinu var
samt lialdið áfram af ekkju hans
°S syni eftir lians dag. Og undir
stjórn þosisa sonar hans, Alfred
Krupp, srriájökst fyrirtækið, og eft-
11 ^330 fór fyrir alvöru að bera á
livd, unz það varð eitt hið stærsta
þessháttar fyritæki, sem rekið hef-
ir verið í heiminum. Alfred þessí
Krupp dó 1887, og tók þá við sonur
hans Fniedridh A. Krupp, sem
einnjg var ])ingmaður og dó 1902,
og tók ]>á við dóttir hans, Bertha.
því önhur börn átti hann ekki, og
giftist hún 1906 Gustav von
Bohlen, sem nú er forstjóri fyrir-
tækisins, og sá sem Frakkar hafa
stækkað á því, að kaupa upp mörg
önnur svipuð fyrirtæki í nágrenn-
inu og saimieina ]>au að meira eða
minna leyti sínum eigin smiðjum.
Höfuðstóll l’yrirtækisins inun jafn-
gilda um eða yfir 300 milj. kr. og
er allur í höndum Krupps-ættarV
innar. ,
Af þessu stutta yfiríiti uim starf-
semi f\rupps-fyrirtækjanna, er að
miklu leyti eru í Ruhr-dalnum, má
sjá, að það er ekkert smáræði, sem
hér veitur á og Þjóðverjar og
Frakkar deila um, þegar þess er
einnig gætt, að ýms önnur svipuð
fyrirtæki eru þarna líka starfandi,
þó ekki séu ]>au eins stór og
Krupp. En með því að skilja
landsvæði ]>essara fyrirtækja að
meira eða minna le.vti. gætu
Frakkar stórlega lamað alian
þýzkan iðnað og fraimkvæmdir á
mörgum sviðum, en jafnframt
styrkt sjálfa sig um leið.
Abyggileg ijós og
Aflgjafi.
Úér abyrgju»r*t v'Öur vtraniega oj» óilitM
' ÞJONUSTU.
ót æskjum virðitigarfv!*t viðskilta jatnt fyrir V¥RK
SMIÐJUR sem HEIMIL! Tals Mem 9580 CONTRACT
DEPT. UrnboSsmaður vor re'Subuií'n að Hnna v8ui
tS máli og gefa ySur kostnaSnráætlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. IV. McLitnont, Gen'l Manager
\ ' \
^Hér ogþar.
KOL ! - - KOL!
HREINASTA o? BESTA TEGUND K0L.A.
bæði til HEIMANOTKUNAR og fym STORHÝSl.
Allur flutningur með BIFREID.
%
Empire Coal Co. Limited
Shni: N 6357—6358. 60? Eleetric Ry. Bldg.
Hvað er kvenmaöurinn? — Þeg-
ar við skoðum fjölskylduna sem eina
heild, sem einn líkama, þá er mað-
urinn samkvæmt almennu áliti
liöfuð fjölskyldunnar, en livað er
þá kvemmaðurinn, konan?. Þessi
spurning virðist vera heimiluð, en |
hvernig á að svara henni? Svarið
verður mismunandi eftir kringum-
stæðiwn. Hin ástundunarsama
húsmóðir verður að vera hendin,
hin eyðslusama alt gleypandi
magi. Hin andrfka .er augað, hin
námfúsa fvóðleikselskandi stunda- í
Dr. Kr. J. Austmann
848 Somerset Block.
Sími A 2737
Viðtalstími 7—8 e. h.
Heimili 469 Simcoe St.
Sími B 7288
DR. C H. VROMAN
Tannlæknir
|Tennur ySar dregnar eSa lag-
aSar án allra kvala.
TaUími A 4171
|505 Boyd Bldg. Winnipeg
Arnl AndrrvoD
K. P. GarU»»«
GARLAND & ANDERSON
lögfræðingar
Phonc: A-21RT
Blectric Hatlway Chanahers
A Arborg 1. og 3. þriöjudag h. ■
i\
I
Dr. A. Blöndal
818 SOMERSET ELDG.
Talsími N 6410
Stundar sérstaklega kvensjúk-
dóma og barna-sjiúkdóma. AS
hitta kl. 10—12 fi». og 3—5 e.h.
Hcimili: 806 Victor St
Sími A 8180..............
Talsímar: N 6215 og A 7127
Bonnar, Hollands & Philp,
lögfræöingar.
5034 Electric Railway Chambers
WINNIPEG
ViSgerðin á skóm yðar
þarf a3 vera falleg
um leiB og hún er varanleg og
tneð sanngjörnu verði.
Þetta fáið þér með því að koma
með skó yðar til
N. W. EVANS
Boot and Shoe Repair
A horni Arlington og Sargenit
Phones:
Offiee: N 6225." Helm.: A 7996
Halldór Sigurðsson
General Contractor.
808 Great West Permanent Loan
Bkig., 356 Main St.
BETRI GLERAUGU GEFA
SKARPARI SJÓN
vörubirgðir
Tirnbur, Fjalviður af óllurr
tegundum, geirettur og all*
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar.
Komið og sjáið vöru", Vér ‘*nm> aetíð fúsu að sýoa
}>ó ekkert sé keypt.
The Empire Sash Si Door Cö.
L I m I t a d
HF.NRY AVE EA5T
WINNIPEC
Augnlæloiar.
204 ENDERTON BUILDING
Portage and Hargrave. — A 6645
W. J. Lindat J. H. Lindal
B. Stefánsson
Islenzkir lögfræðingar
7 Hcme Investment• Building,
(468 Main St.)
Talsími A4963
Þelr hafa einnig skrifstofur að
Lundar, Rivert'on, Gimli og Piney og
ei u þar að hitta á eftirfylgjandi
tímum:
Lundar: Annanhvern miðvikudag.
Riverton: í yrsta fimtudag í hverj-
urt? mánuði.
Gimli: Fyrsta Miðvikudag hvers
tnánaðar.
Piney: Þriðja föstudag í mánuði
hverjum.
ARNI G. EGGERTSON
íflenzkur lögfraeSinguT-
hefir heinnld til þe»s að flytja
mál bæSi í Manitoba og S*»k-
atchevtan
Skrifstofa: Wynyard, Sask.
R A L P H A. C O O P B R
Rcyistered Optometrist & Optician
762 Mulvey Ave., Ft. Rouge.
WINNIPEG
Talsimi Ft. R. 3876.
Ovanalega nákvæm augnaskoðun,
og gleraugu fyrir minna verð en
vanalegn gerisl-
H. J. Palmason.
Chartered Accountant
307 Confederation Life Bldg.
Phone: A 1173.
Audits, Accounting and Income
Tax Serxnce.
Dr. /VI. B. Ha/ltíorson
401 Boyd Blda.
Skrlfstofusiml: A 3674.
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er a?5 finna á skrifstofu kl. 11_11
f h. og 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
Talslmi: Sh. 3168.
TaUfa
A8K89
Ðr. J, G. Snidal
TANNLŒKNIR
R14 Somcnet Block
Portagrt Ave. wriVNlPllk;
Dr. J. Stefánssor
216 MEDICAI, ARTS BLDð.
Hornl Kennedy og Graham.
Stundar elnKllnfcu aufrna-, eyrna-,
nef- ojt kverka-ajflkdðma,
AB hltta frh kl. 11 ttl 12 f. h.
ok kl. 3 tl 5 e* k.
Talslml A 3521.
Helmll 373 R1 ver Ave. Jr*. Mg]
Talsími: A 3521
Dr. J. Olson
Tannlæknir
216 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham & KeHnedy St
Winnípeg
Daintry's DrugStore
Meðala sérfræðingur.
Vörugæði og fljót afgreiðsla”
eru einkunnaorrð vor.
Horni Sargent og Lipton.
Phone: Sherb. I 166.
A. S. BAROAL
selur Ifkklstur og annast um út-
farir. Allur útbúnatiur sA beztl
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvartSa og tegstelna_*
843 SHERBROOKE ST.
Phonet 1» «607 WINNlPgG
MRS. SWAINSON
627 Sargent Ave.
hefir ávalt fyrirliggjandi úrvalg-
birgSir af nýtízku kvenhfttum.
Hún er eina ísienzka konan sem
slíka verzlun rekur í Winnlpe*.
Islendingar, Iátið Mrs. Swain-
son njóta viðskifta ySar.
Heimasiml: B. 3075.
TH. JOHNSON,
Grmakari og GullsmiSur
>t*lur giftmgaleyflsbrét
*ei stakt aihygn veltt pöntuoo**
og viOgjörtiiim útan »- isr
264 Main St. Phone A 4637
i
J SWANSON X CG
Talsimi A 6340.
808 Paris Building, Wmnipeg.
Eldsáby igðarumboðsmenr
Selja og annast fasteignir, út-
vega peningalán o. s. írv.
UNiOUE SHOE REPAIRING
HfS óviSjafnanlegasta, bezta o|
ódýrasta skóvitSger'ðarverkstæðí 1
borginni.
A. JOHNSON
660 Notre Dame eigand
KING GEORGE HOTEL
(Á horni King og Alexandra).
Eina íslenzka hótelið í baenum.
Ráðsmaður
Tk. Bjarnasoo \