Heimskringla - 06.01.1926, Qupperneq 6

6. BLAÐSÍÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 6. JANUAR 1926.
E f f i e.
Eftir Annie Frost.
I
i
Misgripin var auðvelt að skilja sökum skyld-
leika stúlknanna, og Effie las með tárfullum
augum og brosandi frásögnina um staðfestu
stúikunnar í fjarveru hans.
11. KAPÍTULI.
Tvö ár eru liðin, og við ætlu maftur að líta
inn til fólksins í Haresdale. Fyrst ætla eg að
lýsa herberginu með fáeinum línum, áður en eg
minnist á íbúa þess.
Herra Marshall, sem nú er orðinn fær um
að hreyfa handleggi sína og tala, auðvitað með
hægð, en skýrt og skiljanlega, bað að búa um
sig í samkomusalnum, og fékk hann útbúinn sér
til þæginda. Stóru gluggarnir móti austri og
vestri, náðu alveg niður að gólfi, og sneru að
og þarna gat gamli maðurinn í góðu veðri notið
óg þarna gat gamli maðurinn fgóðu veðri notið
ferska loftsins í hægindastólnum sínum.
Skrautlega píanóið stendur á milli þeirra
tveggja glugga, sm snúa móti vestri, og alt her-
bergið er viðfeldið og skemtilegt, sem stöðug af-
not og gott fyrirkomulag altaf veita. Það er stórt
og rúmgott. En hinn stóri bókaskápur, borðin,
stóri legubekkurinn, hægindastóllinn, og hinir
ýmsu húsmunir til afnota fyrir Effie og til á-
nægju fyrir Marshall, fylla það nægilega, svo
það er verulega fallegt. Tvö minni herbergi, ann
að að norðan, en hitt að sunnan í húsinu, standa
í sambandi við þetta, og þau, sem áður voru
bóka.herbergi og dagstofa, eru nú svefnherbergi
Effie og frænda hennar. Bjöllusnúra, sem Mar-
shall getur altaf náð í, liggur úr herbergi hans til
herbergis Effie, og er þar fest á bjöllu, sem hann
getur altaf hringt til að kaila á hana, þegar hann
vill. James, sem nú er orðinn herbergisþjónn,
hefir sitt herbergi við hliðina á herbergi Maf-
shalls, og eru dyr á milli þeirra.
Hið algerða máttleysi er nú horfið, svo mögu
legt er að klæða Marshall á hverjum degi, setja
hann í stóra hægindastjólinn og aka honúm inn
í samkomusalinn, þar sem Effie gerir ált mögu-
legt til að stytta stundir og gera þær þægilegar.
Hljóðfærasláttur, lestur og samræður, manntafl
og aðrir leikir, eru stundaðir með mestu ánægju
og aðlaðandi brosi, sem sýnir að starfsemi ungu
stúlkunnar byggist á ást, en ekki skyldurækni.
Þan þræta við og við, en aðeins að gamni sínu.
Þegar frændi hennar er kröfuríkur viðvíkjandi
gönguferðum hennar og skemtireiðum, sem eru
nauðsynlegar fyrir heilbrigðina í innilokuðu lífi,
og Effie hótar að hlaupa burtu einhvern daginn,
fyrst hann vill ekki lofa henni að vera hjá sér.
Hann er ekki mikið breyttur, dálítið, málske
ögn magrari, en með sama blíða brosið og ást-
ríku augun, sem fyrst hrifu Effie. Hann ber mót-
læti sitt með auðmjúkri undirgefni, þakklátur
fyrir þær blessanir, er hjálpa honum til þess. Það
er hin mesta ánægja frænku hans, að skreyta
hann á ýmsan hátt með sínum snildarlegu
skrautsaumum, og þar sem hann situr nú í sól-
skininu, sýnir kasmírssloppurinn hans, flauels-
gólfskórnir og húfan, hvernig óþreytanlegu fing-
urnir hennar hafa skreytt þá með listhæfum rós-
um og litum. Hann hallar sér að stólbakinu og
horfir með ánægjulegu brosi á litlu stúlkuna,
sem situr í sínu vanasæti við fætur hans. Hún
er líka dálítið fölari en áður, en dökku augun
hennar bera þann svip, sem er eins hreinn og
óeigingjarn og engils. Hún hefir mist ögn af
æskufjörinu og kátínunni, en lífsgæfa hennar er
sterkari og staðfastari af meðvitundinni um, að
hún hefir breytt eftir göfugum hugmyndum, og
þó henni sárni ögn að hugsa um Georg, getur
það ekki gert hana sorgmædda, þar eð hver stund
sýnir, hve nauðsynleg hún er fyrir frænda sinn.
Og þess vegna er það ekki sorgþrungið, vonlaust
andlit, sem lítur upp til hans, heldur bjart og
brosandi. ,
“Effie, manstu að það eru tvö ár í dag síðan
eg varð farlama dumingi?”
“Eg man það,“ svaraði hún alúðlega.
“Tvö ár síðan þessir limir mistu tækifærið
til að hreyfa sig. Ó, barnið mitt! En sú eigin-
girni af mér að halda þér hér, en samt finn eg
að eg var ekki fær um að bera þessa byrði mína
án þín, því þú ert sólargeislinn minn, sem gerir
alt bjartara og léttara. Góða, góða barnið.”
Hún féll á kné á fótaskemlinum, til þess að
leggja höfuð sitt við breiða brjóstið, þar sem
það hafði svo oft hvílt áður, og hann strauk
henfli sinni ástúðlega yfir dökka hárið hennar,
því hann varð svo þakklátur, þegar hann hugs-
aði um það, hve miklu hún hafði fórnað hans
vegna fyrir tveim árum.
Þanig fann frú Lawrence þau, þegar hún
kom inn með bréf til Effie.
“Frá Beatrice,” sagði Éffie, um leið og hún
leit á undirskriftina, undrandi yfir því, að systir
hennar, sem aldrei hafði skrifað lienni áður,
skyldi gera það nú. Bréfið var stutt, en fregnin,
sem það flutti, var sorgleg.
“Kæra Effie! Eg skrifa þér sem hinni einu
ógiftu systur, og þeirri, sem eg finn skyldu mína
til að snúa mér til undir núverandi kringumstæð-
um. Mamma hefir verið hjá okkur fáeina mán-
uði, og varð afarveik í gær. Læknirinn segir að
það sé bóluveiki. Skylda mín gagnvart báðum
börnunum mínum neyðir mig til að forðast hana,
og eg sendK börnin til Blanche í morgun. Eg
fer með Charles eftir hádegið til Blanche, til þess
að vera þar þangað til öll sýkingarhætta er um-
liðin. Ekki má Blanche stofna litla Carroll í
hættu, og Lára er í Brazilíu, eins og þú veizt.
Mér finst, að þar eð þú átt hvorki man,n né börn,
þá sé það skylda þín að fara til mömmu. Ein
af vinnukonum mínum, er áður hefir veikst af
bólusótt, verður hjá hennitþangað til þú kemur,
og eg ræð þér til að flýta þér, af því við .förum
í dag.
\ Þín elskandi systir,
“Þú getur ekki farið,” sagði Marshall, þeg-
ar hann var búinn að lesa þetta tilfinningarlausa
bréf.
“Beatrice segir satt, frændi; það er skylda
mín.”
“Skylda þín!” hrópaði gamli maðurinn á-
kafur; “skylda þfn! Hver þeirra kom til þín, þeg-
ar þú mánuðum saman vaktir einsömul hjá þögl-
Um, tilfinningarlausum líkama, aðeins með því
lífi, sem nægði til þess að þreyta þig og gera þig
hugsjúka? Hver sendi eitt einasta huggandi,
hressandi orð til þín þá? Eg segi, þú getur ekki,
átt ekki að fara.”
“Frændi, Charles frgendi, þú gerir mig
hrædda. Augu þín skjóta eldingum og þú skelf-
ur frá hvirfli til ilja. Þú drepur sjálfan þig með
svona mikilli geðshrærinu.”
“Þær — eg er rólegur núna — þær að tala
um skyldu við þig!”
‘Frændi, leyfðu mér að fara. Hún er móðir
mín — veik — máske deyjandi — einmana. —
Einmana! Hugsaðu um það. Eg verð að fara!”
Lengi, lengi grátbændi hún hann, áður en
hann, gagnstætt vilja sínúm, veitti leyfið; en það
fékst á endanum. Ekki með orðum, sem hefði
gert burtferðina enn erfiðari! Rólega og hátíð-
lega lagði Marshall hendi sína á höfuð henni og
sagði:
“Farðu! Eg óska að blessun gamals manns
— manns, hvers líf þú hefir frelsað frá örviln-
un, geti varðveitt þig frá öllu illu. Þú segir satt.
Guð vaki yfir þér og flytji þig óhulta hingað
aftur.”
Það komu' líka nokkrar mótsagnir frá frú
Lawrence, en þær höfðu engin áhrif á Effie,
Hún vissi, að hjá gömlu bústýrunni pg James,
var frændi hennar í góðum höndum, þó honum
kynni að leiðast, en þessi nýja krafa var skylda
hennar. >
Með hraða miklum bjó hún um fatnað sinn,
og með mörgum áminriingum um varkárni, . og
loforðum um að skrifa oft, fór hún til G., til að
fara með næturlestinni til húss Holipans í bæn-
um.
Hún stóð í hótelsbyrginu í G., og beið eftir
manni til að flytja sig á stöðina. Það var næst-
um orðið dimt og hún skimaði eftir, hvort hún
sæi John bíða með vagninn, þegar hendi var
lögð alúðlega á öxl hennar og vingjarnleg rödd
sagði::
“Effie Marshall — er ekki svo?”
Hún leit upp og sá Lovering mág sinn, sem
rétti henni báðar hendurnar.
“Eg var alveg viss um, að þú myndir koma,”
sagði hann. “Það er óeigingirni þinni svo líkt.
Það sýndist rangt að biðja þig þessa, en þú fyrir-
gefur móðurkærleikanum, sem kom systrum þín-
um til þess að kvíða fyrir að sýkja börnin. Eg
get ekki sagt, hve þakklát við erum.”
Effie gladdist við að heyra hann tala svo
vingjarnlega um systur sínar, en hún gat ekkert
sagt, því hann hélt áfram:
“Eg er hér til að sjá um, að þú komist óhlut
til móður þinnar.” . 1
“Ö, hvað eg er þér þakklát,” sagði Effie hlý-
lega; bæði fyrir sjálfa mig og Charles frænda.
Hann verður ekki hræddur um mig, þegar hanr.
veit að eg er undir þinni vernd. Eg bið þig að
afsaka meðan eg skrifa fáeinar línur til að senda
heim með John.”
Sökum hinna sorglegu hugsana um það,
hvað hennar biði á ákvörðunarstaðnum, átti
Effie bágt með að lýsa þakklæti sínu við mág
sinn. Hann hafði ekki séð hana síðan hann
giftist, en hann geymdi í huga sínum endurminn-
inguna um hin blíðu brúnu augu, og hina hrein-
skilnislegu rödd, sem hafði boðið hann velkom-
inn eins og bróður. Hann fann glögt hverja fórn
hún færði, þegar hún, óafvitandi að hvaða nið-
urstöðu þann komst, sagði honum frá ást
frænda síns, hinu gæfuríka heimili sínu óg sak-
lausu skemtunum, se mhún tnndaði þar.
Það var nætum komið hádegi, þegar hún
kom að dyrum Holmanshússins; og með alúð-
legri kveðju og faðmlögum bað Lovering guð
að blessa hana og annast; svo fór hann hálft í
hvoru hugsandi; þetta væri ef til vill í síðasta
sinni, sem hann heyrði rödd hennar og sæi hin
blíðu augu.
“Guði sé lof, ungfrú, að þér eruð komnar,”
sagði vinriukonan um leið og hún lokaði dyrun-
um á eftir Effie. “Eg er María, sem lofaði að
vera hér, og eg hefi sjálf haft þessa v«iki, svo eg
vissi, hve voðalegt það er að vera einsömul, og
gat ekki fengið mig til að yfirgefa hana; en mér
þykir vænt um að sjá yður. Læknirinn er núna’
uppi, ef þér viljið fara þangað. Bfðið þér við,
fáið mér hattinn yðar og kápuna, eg ætla að láta
það á rúmið í herbergi frú Holmans, sem eg hefi
búið út handa yður. Þegar læknirinn er farinn,
skal eg hafa til mat og kaffi handa yður, eftir
þessa löngu ferð.”
“Þökk fyrir,” sagði Effie; “eg vil ekkert.”
Hjarta hennar barðist svo ákaft, að henni lá við
að kafna. '
“Nú,” sagði María hvetjandi; “það kemur
mér ekki við að segja, hvað þér eigið að gera og
hvað ekki; en byrjið ekki með of miklum ákafa.
Þér verðið að npyta matar.”
“María, María!” var kallað lágt uppi.
‘Eg skal fara,” sagði Effie og gekk hægt
upp stigann.
Miðaldra maður mætti henni í ganginum,
og með útbreiddan faðminn þaut hún til hans.
“Lee læknir! Mér þykir sannarlega vænt
um að sjá yöur hér. Líður henni betur?”
“Nú, nú. Er það mögulegt að þetta sé Effieí
Ætlar þú að vera hjúkrunarkona hér?”
“Já, eg er komin til að vera hér.
“Bólusett?”
“Já, síðasta vor.”'
“Komdu þá inn. Nú, barnið mitt, þú átt
voðalegt starf fyrir höndum, en það verður ekki
umflúið. Eg gæti sent stúlku til að hjálpa þér,
en eg held ,að María sé betri, henni þykir vænt
um frú Marshall. Gamall velgerningur móður
þinnar henni til handa, held eg að geri hana að
þeirri tryggustu þjónustustúlku. Eg skal koma
hingað eins oft og eg get, oftar en máske nauð-
synlegt er, svo þú mátt ekki láta hin'ar tíðu kom-
ur mínar hræða þig.”
Löng upptalning á ýmsu, sem varð að fram-
kvæknast nákvæmlega, kom nú frá vörum lækn-
isins, og með fáeinum hrósandi orðum um eftir-
tekt hennar og snarræði, yfirgaf læknirinn litlu
hjúkrunarstúlkuna, svo hún varð alein lijá sjúk-
lingnum.
Effie gekk hægt aðTÚniinu. Móðirin svaf
ekki, en lá í þungri leiðslu; þykka, svarta, hárið
hennar lá í flækjum á koÖdanum, og augun voru
að hálfu leyti lokuð. Djúpir, næstum stynjandi
andardrættir' liðu upp frá brjóstinu, en hún
hreyfði sig ekki. Effie varð sfeelkuð af að sjá
merki veikinnar p andlitinu, sem einu sinni var
svo fallegt, óhreina sængurfatnaðinn og óregl-
una í herberginu; en með sjálfsásökun og notk-
un viljaafls síns, náði hún sér brátt aftur. Hún
þorði ekki að ónáða mömmu sína til að búa um
rúmið, en hún gérði alt hvað hún gat til að koma
betri reglu á í herberginu; hún setti óhreinu boll
ana og diskana til hliðar, svo þeir yrðu bornit
burt, og hinar ýmsu flöskur og lyfjaglös lét hún
á sinn rétta stað. Hin langa æfing við sjúkrabeð
frænda hennar kom henni nú að góðum notum.
Eg get ekki dvalið við hinar löngu hjúkrun-
arvikur, sem nú liðu; slíka hjúkrun, sem hið við-
kvæmasta hjarta og sterkustu taugar gátu skolf-
ið við að hugsa utn, pg beðið um, að aldrei þyrftu
að endurtakast. Tryltar ímyndanir skiftust á við
algerða deyfð, og hún fór á mis við þá einu hugg
un, sem hún hafði búist við að finna — ást og
þakklæti hinnar sjúku. %ftir langar vökunætur
fylgdu erfiðir dagar, því allar bænir.Maríu um
að taka sér meiri hvíld, voru árangurslausar;
hún veitti sér aðeins þá hvíld, sem var óumflýj-
anleg til að geta haldið augunum opnum, þegar
þess þurfti. Rósirnar, sem frændi hennar var svo
hreykinn af, hurfu í þessu velgjulega, sýkjandi
lofti, og dökku skuggarnir frá æsku hennar sá-
ust aftur undir brúnu augunum. Lipra fótatak-
ið varð æ þyngra og stirðara, á göngu hennar
eftir leið skyldunnar, og þessi Jitla persóna vesl-
aðist upp smátt og smátt. Hún hafði ekkert
andlit í nálægð sinni, enga kærleiksríka rödd.
sem gat hrest og huggað, nema Maríu og lækn-
isins. , En það komu löng og ástrík bréf frá
frænda hennar, og við og við nokkrar vingjarn-
legar línur frá Lovering, og stundum gat hin
sama umhyggjusama ást sent blóm, til að gleðja
hina þolinmóðu hjúkrunarstúlku.
Það var kaldan dag í nóvember, sem þrek
hennar virtist í fyrsta skifti ætla að láta undan
Hún hafði ekki haft lyst á góðum dagverði* sem
María bjó til handa henni, og begar hún gekk
inn í sjúkraherbergið, varð hún næstum alveg
máttlaus. Móðir hennar lá í þungum dvala, og
Effie lagðist áJ legubekkinn, til þess að forða sér
frá að falla í yfirljð á gólfið. Það var ekki svefn'
því hún heyrði hvert orð og hvern hávaða, en
hún gat hvorki hreyft sig eða talað. María hvísl
aði að henni:
“Það er rétt, góða mín, reyndu að sofa; þú
ert alveg útslitin.”
Að hálfu leyti meðvitundarlaus lá hún þar
lengi, og heyrði þá málróm læknisiq^:
“Hvar er Effie?”
“Hún sefur, herra læknir.”
Hún fánn fingur læknisins sjjerta á úlnlið
sínum, og heyrði hann svo segja: “Of fljótt; alt
of fljótt”. En hún gat ekki talað. Henni fanst
sem hendi styddi nokkuð fast á heila sinn, og
allur líkami hennar var svo þungur og piagnlaus.
“María, getur þú lánað mér rúm í nótt?”
I heyrði hún læknirinn spyrja.
“Já, herra minn. Ungfrú Effie sefur þar,
sem hún liggur nú. Hún hefir ekkf farið úr föt-
unum síðan hún kom, nema til að skifta um, og
síðan eru fimm vikur í gætr.”
“Vesalings barnið,” sagði læknirinn alúðlega.
“María, þessi hjúkrunarstörf enda eflaust í nótt.”
“Frú Marshall, herra?” sagði María skjálf-
andi.
“Er að deyja.”
Þessi orð fóru sem rafráagnsstraumur um
líkama Effie og ko mblóðinu á harða rás um
æðar hennar. Á næsta augnabliki var hún stað-
in upp og komin að rúminu. Með þessi orð
hljómandi í eyrum sínum, stoð hún og horfði á
hið tærða andlit, stóru, starandi augun, og heyrði
hinn sára og erfiða andardrátt; og í öllu fann
hún staðfestingu orða læknisins. Hann ætlaði
að Ieiða hana til hliðar, en hún hrinti honum frá
sér. Alt í einu sáust stóru augun hreyfa sig og
ofurlítill geisli heilbrigðrar skynsemi lýsti í þeim,
í fyrsta skifti í þessum löngu veikindum.
“Blanche, Beatrice, bö^nin mín!” hvíslaði
hún.
“Skjálfandi af niðurba^Mum jtilfinningum,
en með innilegri blíðu, sagði Effie:
“Eg er héyna, góða mamma — Effie.”
“Effie! ó, eg breytti rangt, þegar eg sendi
Effie í burtu.”
“Eg er hérna, mamma.”
“Hefi eg verið veik, Effie?”
“Já, mjög veik.”
“Já, já, eg man það; þeir sögðu að það Væri
bólusótt,” og hryllingur fór um hana. “Svo fóru
allir frá mér, allir yfirgáfu mig, Effie. Er Effie
hér? Yfirgaf Effie mig? Ó, hún var gott bam.
Guð blessar hana,”
Lágt hvísl — þung stuna — og barnið var
móðurlaust.
Effie skildi undireins hvað fram fór. Dimt.
hrynjandi hljóð í eyrum hennar; herbergið rugg-
aði undir fótum hennar; hún fann sterka hendi
lyfta sér frá gólfinu, og svo vissi hún ekki hvað
fram fór. — Hún var rænulaus nokkuð margá
daga. Þá varð hún vör við, að hún lá í rúminu
í stóru, rúmgóðu herbergi, veik og magnþrota.
Hún reyndi að rísa upp, en fann að sig skorti
krafta til þess. En þegar hún gerði þessa hreyf-
ingu, kom einhver fljótlega að rúminu hennar-,
og sér til innilegrar gleði sá hún að það var frú
Lawrence.
Hún mundi alt á sama augnablikinu, veik-
indi og dauða móður sinnar, og vissi að hún sjálf
mundi hafa verið meðvitundarl^us.
“Já', góða mín, eg er hérna,” sagði frú Law-
rence, sem svar við hvíslandi spurningunni. —
“Vertu ekki hnuggin; frændi þinn varð hræddur,
þegar ekkert bréf kom frá þér í tvær vikur, og
sendi mig hingað til þess að líta eftir þér. Eg
fann þig veika. Nú, vertu ekki hrædd, það er
ekkert hættulegt í aðsígi; húsið er sótthreinsað
og þú ert aðeins örmagna af ofraun; engin bólu-
sótt‘ Sýstir þín er farin til suðurlanda, og frú
Lovering, líka, til að dvelja þar í vetur. Og nú,
góða mín, veiztu alt saman; lokaðu svo augun-
um og reyndu að sofna.”
Með frú Lawrence, Maríu og Lee lækni til
að stunda sig, varð Effie hressari með degi hverj-
um; hún tók sér stuttar ökuferðir, sem voru
lengdar daglega, og brátt kvað læknirinn hana
færa um að ferðast heim. María bað svo inni-
lega um að mega fara með þeim Haresdale, að
frú Lawrence lofaði að finna eitthvað handa
henni að gera á héimilínu; og svo lögðu þáer af
stað allar þrjár.
12. KAPÍTULI.
“Tuttugu og fimm! Fyrsta mílustólpanum
í piparmeyjarstöðunni farið fram hjá í dag,”
sagði Effie um leið og hún kysti frænda sinn
einn bjartan janúarmorgun.
Þau voru stödd í sketmilega samkomusaln-
um; en nú höfðu tveir nýir meðlimir bæzt við
fjölskylduna. Annar þeirra, lítil stúlka, þriggja
ára, stendþr við gluggann. Sökum stöðunnar,
sem hún tók sér, og við að sjá mjúku augnalokin
byrgja a^igu hennar, getur maður gizkað á hin
sorglegu forlög hennar —* hún er blind. Við hlið
hennar, haldandi utan um mitti hennar, stendur
bróðir hennar, einu ári eldri; djarflega andlitið
og þreklegi líkamsvöxturinn, ber vott um góða
krafta; en ástríka augnatillitið, og hvernig hann
faðmar hana að sér, sýnir að hann notar þá ekki
hennar vegna. Þau eru bæðir fögur.og myndar-
leg, þar sem þau standa saman við gluggann.
Tvö ár eru liðin síðan Albatros fórst, og þessi
tvö börn urðu foreldralaus.
Foreldrar þeirra fluttu þau heim frá Brazi-
líu, af því þau voru hrædd við áhrif loftslagsins
á heilbrigði þeirra; og Blanche lét þau njóta heim
ilis og barnastofu ásamt Carroll. Á heimleið-
inni Lentu þau í skipbroti og druknuðu.
Aðeins fá orð þurfti til að fá Charles frænda
til að leyfa Effie að taka þau að sér, og með
kærar endurminningar í huga sínum lofaði hún
sjálfri sér að annast þau og elska.
Þannig liðu sumur og vetrar; og ennþá vinn
ur Effie, skyldur sínar brosandi, með elskandi
huga og hjálpsamri hendi. Hún er huggun og
gersemi frænda síns, á hinum örvasa elliárum
hans; kennari og leiðbeinandi systurbarria sinna.
Hún hefir ekki framkvæmt neitt yfirburða
afreksverk, og utan heimilis eru fáir, sem þekkja
hana; en væri mannkynið yfirleitt jafn skyldu-
rækið og jafn vel hugsandi, þá myndi það vera
farsælla en það er ennþá.
Endir.