Heimskringla - 11.08.1926, Blaðsíða 5

WINNIPEG 11. ÁGÚST 1926.
HEIMSKRINGLA
6. BLAÐSÍÐA.
Þ J E R SE M NOTIÐ
TIMBUR
K A U P I Ð A F
The Empire Sash and Door
COMPANY LIMITED
Birgðir: Henry Ave. East. Phone A 6356
Skrifstofa: 5. Gólfi, Bank of Hamilton
VERÐ
GÆÐI
ÁNÆGJA.
hnígur aö velli. Fimm einir eftir.
Séra Albert fellur í valinn. Séra
Albert er ekki framsóknarmabur. —
Hann er /rawsóknarmaöur. Haska-
legt hugarfar þaö. Séra Albert er
Islendingur. Séra Albert er hættu-
lega mælskur. Máske erfitt að setj-
ast á hann aftur, ef á þing kæmist.
Steini léttir af einstaka framsóknar-
brjósti. Mr. Mcllvvraith og ;fár.
Arundel brosa — hvor framan í ann-
an.
Fjórir einir eftir. Atkvæðum Mr.
Líndals fjölgar. Dr. Gibbs og Mr.
Fjeldsted safnast dauðsærðir i val-
köstinn. Mr. Arundel og Mr. Mc-
Ilwraith brosa ekki — ekki einu
sinni að Dr. Gibbs. Þeir kipra að-
eins saman munnvikin — í sofg, og
af samúð við Mr. Felstead. Slysa-
legt óhapp með Mr. Felstead. Too
bad. Ekki nema 40 atkvæði þrátt
fyrir meðmælin. Kanske ekki nema
37 einu sinni. Too, too bad reaHv.
Tveir aðeins eftir. Mr. Lindal og
Mr. Baneroft. — Háspenningur. —
Mr. Bancroft stendur sigri hrósandi.
Næg atkvæði fram yfir; miklu fleiri
en þessi tólf, sem gre'Wd voru fram-
yfir til vara. Mr. Líndal var Islend-
ingur líka. Ekki gott að vita.hvao
í honum bjó. Vissara sem vissara
var. Mr. Mcllvvraith og Mr. Arundel
• æpa fagnaðaróp. Gríman fellur eitt
augnablik. Blótfnaður æpir líka. —
* * H
Fundi slitið. Dtifyrir er stytt upp.
Menn tínast út; tínast í ýmsar áttir;
með ýmislegu yfirbragði.
Tveir þrekvaxnir menn mætast.
Annar réttir fram hendina. Áugna-
ráðið er einbeitt og starblinandi;
“Þú ert ritstjóri Heimskringlu ?"
“Já.”
“Þú ert helvitis asni!’’
“Já, við erum nú svona margir.”
“Nei, sagðirðu það? Hvaða hel-
viti ertu annars skarpur.”
"Finst þér það ?’’
“Já, það veit guð. Góði, fyrir-
gefðu mér annars, eg bara svona
kjaftaði þessu út úr mér. Meinti
ekkert — meinti al-veg ba—bara ekk-
tert.” — Handtakið var ákaflega
innilegt. Augnaráðið staðfast og
starandi.
H H *
Allir hraða sér heim. A báðar
hendur gengur kornstangamóðan í
breiðum bylgjum, eins og jarðar-
brjóstið andi stilt og rótt að sér svala
lofti uppstyttunnar. Bílarnir þjóta
urgandi yfir leirmölina og hvissa
gegnum pollana og í hjólförunum.
Svo hverfa þeir sjónum inn í rökk-
urmóðuna, unz ekkert sézt af ferð-
um þeirra, ne»ia ofurlitlar rúbín-
rauðar stjörnur, sem glitra dauflega
í gegnum bláslikju sléttukvöldsins.
Valhrafn.
stutt og skörulega, og er ávarp hans
á öðrutn stað hér í blaðinu. Síðan
gekk fram Fjallkonan og flutti gest-
um ávarp það, er birtist i siðasta
tölublaði Heimskringlu. Flutti hún
það bæði snjalt og áheyrilega.
Stephan G. Stephansson skáld var
heiðursgestur dagsins. Gekk hann
næst * þessu fram og las upp ávarp
það, er birtist í síðasta blaði. Að því
búnu fluttu ræðumenn og skáld er-
indi sin og kvæði. Birtust kvæðin
öll í
legum glímumönnum hér, að nema
af þeim.
Að glímunum loknum afhenti Fjall
konan sigurvegurunum verðlaunin.
Fóru menn þá úr því að tínast hver
til sins heima, eftir langan, bjartan
og ánaégjulegan dag.
Heiðurssamsæti-
Stephans G. Stephanssonar.
Svo sem getið var um hér i blað-
inu áður, efndi Þjóðræknisfélagið
til isamsætis miðvikudagákvöldið 4.
ágúst, í Sambandskirkjunni, Banning
og Sarggnt, og var Stephan G. Steph-
ansson skáld heiðursgestur félagsins.
Forseti Þjóðræknisfélagsins, séra
Jónas A. Sigurðsson, stýrði samkom-
un.ni og setti hana.
og létu það meir í ljós en oss Is-
lendingum er títt.
Að loknu lófaklappinu sté gjald-
keri Þjóðræknisfélagsins, hr. Arni
Eggertsson upp á pallinn til heiðurs-
gestsins, og las honum þakkarávarp
hjartanlega velkomin, vænti eg þess ár höfum vér, á einn eða annan hátt,
að hátiðarhaldið í dag fari þannig^ átt beinan þátt i heimsóknum ýmissa
úr hendi, að þér hverfið öll heim! afbragðsmanna og kvenna austan
til yðar í kvöld með ljúfar endur-
minningar um samfundina og alt það
fegursta í íslenzku eðli; og þótt ein-
frá Þjóðræknisfélaginu, skrautritað; hverju kunni að verá ábótavant, þá
af Fr. Swanson listmálara, og afhentL er eg þess þó fullviss, að .hátíðar-
skáldinu sjóð með gullpeningum.'1 nefndin hefir unnið í einlægni að
$125, sem lítinn þakklætisvott frá' ufidirbúningi og ekkert það látið ó-
nokkrum vinum.
hafs, og dvöl þeirra gesta hérlendis
meðal vor. Um slika hluti mætti vel
fjölyrða.
En málum Vestur-Islendinga, og
jafnvel mönnum þeirra, hefir naum-
ast borist svipuð samúð né svipaður
styrkur, í orði eða verki, frá heinra-
þjóðinni og föðurlandinu. Tilfinn-
| gert, er miðað gat til þess að gera
Heiðursgesturinn stóð þvi næst upp þjóðminningardaginn sem allra upp- anlegast finst mér þetta í þjóðrækn-
og flutti þinghelmi þakkir með er-1 byggilegastan. Fyrir því ætti skemti- isstarfi voru. Eg held t. d. á ein-
indi því er hér birtist á öðrum stað i 1 skráin að vera næg, trygging, með taki af ejnu Revkjavíkurblaðinu, all-
blaðinu, og hann nefndi “I vökulok’’ | þeim skáldum og ræðumönnum, sem vinsælu og víðlesnu á sinni tíð. Höf-
Var tekið á móti því með dynjandi Þar er a skipa. uðgrein blaðsins er um “Islenzkt
lófaklappi. | Alveg sérstakt ánægjuefni er mér þjóðerni í Ameríku”. I grein þess-
Siðan var gengið niður í sam- það, og vafalaust yður öllum, að hafa ari eru útfluttir “Islendingar’’ ávalt
komusal kirkjunnar, og voru þar sem heiðursgest hér í dag sliáldjöfur- auðkendir þannig: fneð gæsatöpp-
borð fram reidd: léttur kvöldmatur inn Stephan G. Stephansson, og það
og kaffi. Sátu menn eigi mjög lengi eftir langvarandi lasleika, en nú all-
yfir borðum, þar eð áliðið var orð- mjög bættan að heilsu.
Bauð hann pienti ið, og þinn aldni heiðursgestur hálf- j
velkomna og ávarpaði síðan heiðurs- ' þrevttur. 'Var hann þó hinn glaðasti hinnar formlegu dagskrár.
Að svo mæltu skal nú gengið til
gestinn. Meðal annars gat hann þess
að kveðskapurinn hefði frá öndverðu
séra Rögnv. Péturssonar, en auk hans
mælti séra Jónas A. Sigurðsson frá
Churchbridge fyrir minni Islands,
erindi það sem birt er hér á örðum
stað í blaðinu, og séra Albert E.
Kristjánsson mælti fyrir minni Can-
ada. Er því miður ekki hægt að
flytja lesendum þá ræðu, því séra Al-
bert þverskallast jafnan við að færa
til leturs nokkuð af því, er hann
segir, en hraðritarar eru engir hér
á íslenzkt mál.
Hornleikaraflokkur, hinn sami og
menn hafa heyrt áður við sama tæki-
færi, lék ýms lög, íslenzk og erlend,
milli þess er ræðumenn og skáld létu
til sín heyra. Er sannast að segja,
að þeim fer ekki fram, og eru merki-
lega litlir listamenn. Er líklega mála
sannast að hornleikaraflokkur Reykja
víkur, eins og hann var fvrir 20
árum, myndi hafa p-p1-* kept við
þessa hér, og duttu menn þó ekkí
dauðir niður í kringum Austurvöll,
af nautn við að hlusta á landann
þeyta lúðrana í þá daga í Reykja-
vik.
Klukkan Iangt gengin fimm hófust
glimurnar. Glímdu sjö; Benedikt
Ölafsson, Björn Skúlason, Jónatan
Johnson, Kári Jóhnson, Kristinn Ol-
iveb, Pétur Jónsson og Vilhjálmur
Jónsson. Lauk svo að Kristinn Oliv-
er vann kappglímuna og þar með
glímubeltið og fyrstu verðlaun. Vann
hann allar glimurnar. Önnur verð-
laun hlaut Benedikt Olafsson og var
honum dæmd fegurðarglíman. Um
þriðju verðlaun stóðu þeir jafnir:
Vilhjálmur Jónsson, Björn Skúlason
og Kári Johnson. Var hlutkesti varp
að á milli þeirra og kom upp hlutur
Kára.
Glíman fór allvel fram, og betur en
i í fyrra með einni eða tveimur undan-
tekningum. Þó er langt frá að gott
1 sé enn. Glímumenn yfirleitt ekki
nógtt snarpir í brögðunum né til
bragða og of þungir vöfum og dauf-
ir á - milli bragöanna. Bragðvísi
skortir einnig flesta. Benedikt 01-
afsson glímir prýðisvel og lipurt, en
fallegust og tilþrifamest var glíma
t>igu r vega rans, Kristins Oliver. i—
Brögð hans- eru hrein og snörp og
byltur af þeim ótvíræðar. Og til-
burðir hans allir og aðganga glimu-
mannleg í bezta lagi, sömu tegundar
og sjá má hjá fyrsta flokks glímu-
ntönnum heima á Islandi. öskar Þor-
gilsson var þvi miður lasinn og gat
ekki glímt. Hefðu margir haft gam-
an af að sjá þá ganga saman, hann
og Kristinn.
Annars ætti framvegis að skifta
í flókka eftir þyngd; að minsta kosti
Fyrri hluta dagsins fóru fram i- í tvo, ef ekki er hæ^t sökum mann-
þróttir. Allsherjar sigurvegari varð fæðar að skifta í þrjá, sem þó er
og fjörugasti ogJék við hvern sinn
fingur að vanda. Gengu gestir síðan
síðasta blaði og einnig ræða j „jyjniag heimildir fyrir sþgu. Hafði í fvrir hann og kvöddu hann kærlega
og óskuðu honum góðrar heilsu og
heimferðar., Eigi var sérlega margt
í samsætinu, um 150 manns, en mátti
heita “valinn maður í hverju rúmi”.
Var öllum viðstöddum hin mesta
sænid í samsætinu.
/r Y i Viðstaddut\
hann upp orð Snorra Sturlusonar,
þar sem Snorri færir sem heimildir
fyrir söguritun sinni, kviðurnar og
drápurnar, sökum þess að rétt muni
þær herma frá þeim atburðum er þær
geti um. Þetta álit á skáldum og
verkum þeirra sé nú nokkuð á annan
veg komið en þá gerðist, því þegar
um einhver ósannindi er að ræða,
segia menn tíþast: Þetta er bara skáld
skapur. Ræðumaður kvaðst þó hall-
ast að dómi Snorra. Ljóðagerð væri
grundvöllur sögu, eða að minsta kosti
mættf þangað sækja skýringar á ýms-
um atburðuni og stefnum, er gerðust
á hverri tið. Stephan. sagði hann,
að væri skáld í þéim skilningi, sem
Snorri talar um. En hann væri og
meira. Með Honum gerðist saga, sem
eigi varpaði tninni ljóma yfir bók-
mentir Islendinga en fornritin, —
en kvæði og afrek Egils á Borg eða
Sighvats. Að lokum þakkaði ræðu-
rnaður skáldinu verk hans á sviði
íslenzkrar málsnildar og Ijóðlistar,
og bar frant þá ósk í lióði, að honum
mætti endast aldur til að auðga bók-
mentir þjóðarinnar nieð mörgum
jafnfágætum og hann hefði þegar
kveðið. Tvimælalaust væri hann sér-
stæðasta skáldið í sögu íslenzkra bók-
menta síðari alda, þó ekki ætti hann
(ræðumaður) alstaðar samleið með
é
skáldinu.
Næst ávarpaði ritstjóri Lögbergs,
Mr. Jón J. Bíldfell, heiðursgestinn.
Lagði hann aðallega út af setning-
unni ensku “Books are a finer world
within the world
Island.
(Frh. frá 1. bls.
um víst að boðsbréfin hafi nú þeg-
i ar gengið allflestra á meðal i öllum
Kvaö hann það jjyggarlögunum, og getti því ekkert
spakmæli sananst allra orða. Með . v'eriB þvi til {yrirstöðu, að þau verði
þessu væri það þó ekki sagt, að allaf ; en(jursen(j ^n nokkurrar verulegrar
Myndasafn
Einars Jónssonar frá Galtafclli.
I boðsbréfi er sent var út um ís-
lenzku bvgðirnar á þessu vori, til
væntanlegra útsölumanna að þessu
merka riti listamannsins góðkunna,
var þess farið á leit við þá, að á-
skrifendasöfnun væri hraðað svo, að
henni yrði lokið um eða fyrir 10. þ.
m. Þótti þetta tryggara að setja
sölufrestinn ekki lengri, svo að pönt-
un gæti færið heim svo snemma, að
bókin vrði komin vestur og í hendur
kaupenda fyrir hátíðar. Nú liður að
þessum tiltekna tíma og má því ekki
lengi dragast úr þessu að koma pönt-
uninni af stað. Línur þessar eru °8 ýmsir treysti eS a* itreki með
því birtar til þess, að minna þá á, mer
er á móti boðsbréfunum tóku, að I _
hraða nú sem niest áskrifendasöfn- j Þar er æska min ö*1-
uninni, og að láta ekki dragast að Bak viö úthaf °S fíö11 =
endursenda boðsbréfin ásamt þeirrij Slíka átthaRa andann vill dreyma:-
niðurborgun. er þar var tiltekin. Án Land, þar sezt eigi sól,
þeirrar viðurborgmiar verða cngar', Bygö, ct söngíugHnn 61,
pantanir teknar til greina. Vér telj- Þar á sumarið sólfagurt heima.
H H #
ungshöllum. Hafið eykur mönnum
útþrá og djúpsæi vitsmunalífsins.
dagurinn nóttlaus. Þar er gagnsæi
og ilmur loftsins einsdæmi. Þar eru
litbrigði lofts og láðs og lagar feg-
urst í heimi. Þar hefir og líf alþýð-
unnar verið óbrotlð og hrekklaust, —
og auðurinn mesti andlegir fjár-
sjóðir. I
Þar eru einnig átthagar lóunnar,
er árlega vitjar Islands — ekki í orð- j
um einum eins og eg, heldur með þvi 1
að fara hvert sumar heim, glatar
hvorki né gleymir ættjarðarást sinni,
heldur syngur hana inn i sál og til-
veru lands og þjóðar, frá hreiðrinu,
er hún fæddist i, til dauðans.
Hver vill nú ekki taka undir með
Þorsteini: \
“Hann langar svo oft heim á Þórs -
mörk til þín.”------------
En þessi orð mín í dag áttu ekki
að verða einhliða lofsöngur hins
liðna og fjarlæga, og því síður venju
heimur” sagði hann að varpaði Ijósi! skrjfag sig {yrir hennij eru begnir að
Islendingadagurinn.
hér í Winnipeg var heiður, fagur o;
svalur. Hafði rignt dálitið um nótt-
ina og morguninn, og varð það ynd-
isleg hvíld fyrir alla eftir hitasvækju
fyrirfarandi daga.
Röngvaldur F. Pétursson, verkfræð-
tvenn
ágæt-
Hlaut
isstúdent, sonur Mr. og Mrs.
Péturssonar, 123 Hóme St.
hann 7 fyrstu verðlaun og
önnur verðlaun. Er hann efni
an allsherjar iþróttamann.
hann Hanson’s bikarinn fagra að
launum fyrir frammistöðu sína, auk
allra gull- og silfurpeninganna, til
minja.
Kl. 2y2 birtist "Fjallkonan”, ung-
frú Ida Swainson, með hirðmeyjar
sínar, ungfrú A. GuðmundsSðn og
ungfrú S. Pétursson, og voru þær
leiddar til sætis á pallinn, er var al-
veg óvanalega smekklega prýddgr,
og vel úr garði gerður. Avarpaði
forseti hátíðarnefndarinnar,
Samson lögreglöþjónn, siðan
æskilegast og sjálfsagðast. -Myndi
Olafs það gera þátttökuna mikið aðgengi-
yfir hversdagsheiminn og lýsti upp
afkimana og skotin, er helzt væru
Ijósvana; hann lýsti mönnum við
starf þeirra, og þá líka opinberaði
hversu hvers eins verk væru. Steph-
an, sagði ræöumaður, er í hópi þeirra
hinna fáu, sem lifað hefir i þessum
“æðra heimi”, varpað ljósi á vegferð
samtíðarinnar, og þá líka ljóma yfir
ættland vort. Oskaði hann að hon-
um mætti auðnast að gera það enn
um langa tíð, og-að kvöldi þvi seink-
aði sem mest, að æfisól hans gengi til
viðar.
Þá söng ungfrú Rósa Hermanns-
son tvö lög; “Ein sit eg úti á steini”
og “Sólskríkjan”.
Því næst flutti Þorsteinn Þ. Þor-
steinsson Stephani kvæði það, sem
birtist á öðrum stað í blaðinu, og
hlaut hina beztu áheyrn og þakklæti.
En Ragnar H. Ragnar píanókennari
lék þar næst á píanó, og gerðu á-
hevrendur ágætan róm að leik hans.
Þá flutti ritstjóri Heimskringlu,
Sigfús Halldórs frá HÖfnum, erindi
Vann legri fyrir þá sem meðalmenn eru að , það til heiðursgestsins, er hér er
stærð, eða undir. Er það auðvitað
mál í glimu, seni í öðrum þessháttar
iþróttum, að “góður maður stórvax-
inn ber af góðum manni litlum”.
Sem betur fer, virðist áhugi fyrir
senda pantanir sínar, .bréflega eða
munnlega, á aðrahvora prentsmiðj-
una íslenzku um eða fyrir 20. þ. m.
Jón J. Bíldfell
Björn B. Jónssott.
Rögnv. Pétursson. i
bækur væru jafnar, né næði því að tafaj. Þeif sem hafa hugsag sér aS leg líkræða. Eg geri mér heldur enga
vera þessi æðri heimur. Þessi “æSri ' kaupa bókinai en hafa þó,enn ekki; tálvon um, að Island og Islendingar
endurfæði allan heim, eins og flogið
hefir fyrir í siðustu tíð. Eg tel ekki
alt, sem islenzkt er, eftirsóknarvert,
— meira að segja ekki sum ljóð-
mæli Islendinga. Eg er hér þó'ekki
tii að rekja raunir ættbræðranna, og
eg hefi aldrei lagt það i vana minn
að víta þá um þau mál, er þá snerta
eina. En eg tel það beinlínis skyldu
mína að víkja hér að því, eins þótt
einhverjir kunni að misskilja það
eða vanþakka, að^óðernisvernd vor
og bræðraþelið milli Austur- og
Vestur-Islendinga, gctur ckki dafnað
og lifað, sé það áframhaldandi ein-
hliða. Kærleiksltfinu er þann veg
háttað, að það þarf að finna yl frá
þeim, sem unnað er. Ættjarðarást
og þjóðernisvernd Vestur-Islendinga
þarfnast þess% að hún finni jarðveg
heima, — bergmál t hjörtum bræðra
vorra eystra. Annars er hætt við að
svo fyrnist ástir sem fundir, — nema
hjá örfáum einstaklingum, sem aldrei
hafa þekt annan kærleika en sína
“fyrstu elsku”.
Við það ber að kannast, að ætt-
jarðarást og þjóðrækni vorri hér
vestra hefir verið ábótavant í ýmsu.
prentað á öðrum stað i blaðinu. —
Páll Guðmundsson mælti því næst
fram vísur þær, er einnig eru prent-
aðar í þessu blaði, og var gerður að
góður rómur. Þá söng ungfrú Rósa
glimunni heldur vera að dafna meðar Hermannsson nokkrar vísur úr hinu
yngri manna hér, og verður það að
haldast. Er og sæmileg vissa fyrir
þvi að svo verður, ef af þvi verður,
sem til rtiáls hefir komið, að glímu-
flokkurinn ágæti, sem ferðast hefir
um Noreg og Danmörktt, ttndír
fagra sumarkvæði heiðursgestsins
"Svásuður’’, er birtist í Heimskringlu
í vor, við lag Sigfúsar Einarssönar,
“Vorhiminn”, því næst "Kvöldbæn"
Björgvins Guðmundssonar, en hr.
Ragnar H. Ragnar lék með. Má ekki
handleiðslu Jóns leikfimiskennara j láta hjá líða að geta þess, hve stór-
Þorsteinssonar, komi hingað ti! lands kostlega vel söngur ungfrú Her-
J. J. að ári, eða tveimur árttm liðnttm. j mannsson fór úr hendi, enda voru á-
gesti, Myndi þá líka gefast tækifæri efni- heyrendur bæði hrifnir og þakklátir,
Ávarp forseta
J. J. Samson
á lslcndingadcginum í Winnipeg
2. ágúst 1926.
Kærtt samlandar, heiðruðu gestir,
konur og menn!
Það fær mér ósegjanlegrar ánægju
að bjóða yður velkomin á hina þri-
tugustu og sjöundu þjóðhátíð vor Is-
lendinga hér í borg, eða Islendinga-
daginn, eins og sú hátíð er alment
kölluð.
Það væri ekki viðeigandi af mér,
að flytja ræðu við þetta tækifæri,
þar sem löng dagskrá er framundan,
unt. Rithöfundar íslenzkir í Ame-
ríku eru taldir “ritóðir”; fáeinar
hræður, er enginn gefur gaum að,
eru “að bisa við sinn mosavaxna
Sisýfus-stein: þjóöernið’”, —- sem
alt lendir í “fólkskássu” og “þjóð-
ernisgröf”. "Hinir íslenzku blaða-
menn í Ameríku gera þvi ógagn eitt
með blöðum sínttm”,--------þótt þeir
tali mikið um “félagsskap, sem varla
er til nema á pappírnttm”, og þeim
loks ráðlagt, “að hætta við þetta
blaðastrit, sem ekkert geri annað en
— skaða.” —
Sent betur fer, kveður nú vl^ ann-
an og fegurri tón, í flestu, sem ritað
er. Þó býr heimaþjjóðin enn að
þessari ólyfjan. Qg fremur lítið at-
hvarf er þjóðræknisstarfi Voru hér
í slíkum pistlum, eða þá þögn þjóð-
arinnar heima. Hér er þó að þessu
vikið einungis til að leggja áherzlu
á, að nú er oss lífsnauðsyn, að hollir
og hlýir straumar berist oss frá Is-
landi — í bréfttm og blöðum, í bók-
um og mannaskiftum.
Jafnvel karlmennið Ormur Stóf-
ólfsson bar þess menjar alla æfi., er
hann, að konungs boði, stóð einn
eftir undir byrði, er var ærið þung
sextíu vöskum mönnum.
Eg ítreka það, að sizt má nokkuð
draga úr kærleika hins ýngra son-
ar í Jjarlægu landi til föðurhúsanna.
Hitt eitt er augnamið mitt: að eldri
bróðirinn heima eignist fórnfúst
bróðurþel til hins, er að heiman fór,
kannist við sinar bróðurskyldur og
samgleðjist því, að hann gleymdi
ekki ættingjum né æskustöðvum.
* * ¥
Meginmál mitt hefir átt að minna á
hollustu vora til Islands og kærleik-
ann til Islendinga og þjóðararfsins
góða. Því hamingja einstaklinga og
þjóða á rætur sínar í kærleikslífi
þeirra. Hins vegar verða eigingirni
og flokkadrættir æfinlega fótakefli
eða dauðamein. Sá þjóðflokkur, sem
vinnur saman i einlægni, verður seint
yfirunninn og aldrei gjaldþrota. —
Og ættjarðarástin er ein í þrenning
kærleikans — sem aftur er það, sem
mest er i heimi.
En vegur kærleikans er ekki ávalt
auðfundinn. Það þekkjum vér Is-
lendingar. Þann veg eiga allir þjóð-
ræknismenn, heima og að heiman, því
að varða sem bezt.
Eg trúi þvi að þorri Vestur-Islend-
inga taki undir með mér, er eg segi
að endingu:
Eg man ættjörð mína og ann börn-
um hennar. Ættland mitt og ættþjóð
mín eru augasteinar ntínir. Eg trúi á
og þess vegna verður slíkt eigi gert. j En einlæg hefir sú Islands-trygð
Segulafl það, er dregur \pss saman á | verið í hjörtum* fjöldans. I 52 ár,
þessari stundu, er vitanlega það sama j síðan þjóðhátíðarár Islands 1874,
sem safnað hefir þúsundum Islend-1 hafa íslenzkir Vestmenn stöðugt leit-
inga í samróma heild á undanförn ^ ast við að varðveita þjóðerni sitt,
um árum, sem sé þjóðernið, ástin áíog bera ættjararást sinni vitni. I öll
sameiginlegum uppruna, og öllu því
bezta og göfugasta, sem íslenzkur
þjóðararfur hefir að gevma; en til
þeirra kosta tel eg fyrst og fremst
íslenzka turvgu, íslenzkar bókmentir
og íslenzka drenglund. “Islendingar
viljum véV allir vera”, ekki aðeins í
dag, heldur um ókomnar aldir.
Um leið og eg nú býð yður öll
þau ár hafa þeir reynt að viðfrægja
allan íslenzkan hróður í hérlendu
þjóðlífi. Enginn mun nú segja, að
sá vitnisburður vor hafi með öllu
mishepnast. — Höpp og óhöpp heima
þjóðarinnar hafa einriig snortið oss.
Blóð þeirra og bækur höfum vér les-
ið. Mál þeirra og menn hafa ekki
verið oss óviðkomandi. Og öll þessi
gildi máls vors og sagna vorra. Mér
er heilagt alvörumál, að arfurinn
bezti frá íslenzkri þjóð, falli ekki i
gildi; týnist aldrei ætt vorri. Þótt eg
eigi fleiri áhugamál, eru vonir mínar
og vonbrigði mín einkum knýtt við
Tslendinga og Island. Eg afsaka það
ekki. “Hér stend eg. Eg get ekki
annað. Guð hjálpi mér.” Þau orð
Lúters eiga því heima hjá mér. —
Líf mitt óx frá hjarta Islands.
Andi niinn vaknaði i islenzku um-
hverfi. Sál min var fvrst nærð á
fræðum íeðra minna. Ef það er
söngtónn i sál minni, er hann frá
ættjörð minni. Og málið mitt kenda
mér móðurvarirnar, er fvrst báðu
fyrir mér og fyrst myntust við mig.
Þar hvíla hin þreyttu bein foreldra
minna, systkina og frænda. Og
móðurhjartað sjálft er falið í skauti
föðurlandsins.
Enginn og ekkert breytir hjarta-
afstöðu minni til Islands né Islend-
inga, — “því at ek með Njáli ætla
héðan hver-gi at hrærast, hvárt sem
mér angrar reykur eða bruni.”