Heimskringla - 11.05.1927, Blaðsíða 7

WINNIPEG 11. MAI 1927
HEIMSKRINGLA'
7. BLAÐSIÐA.
Gigt
l>vagsýrueitriS úr blötSinu. GIN PILLS
orsakast þegar nýrun hreinsa ekki
lækna meö mótverkun á sýruna og
ab láta nýrun vinna aftur. —
BOc askjan hjá öilum lyfsölum.
133
LEYFI OG SÉRLEI FI
Frh. frá 3. bls.
þeini uni þaö, hver örlög þeir skapa
þjóö sinni nieö þeim lögum, sent þeir
setja henni, að því leyti sem lög geta
valdið þeini. Þeir mega heldur ekki
gleyma því, aö þjóöin hefir sýnt þeim
það traust, að trúa þeim fyrir þessu,
— trúað þeim fyrir sjálfri sér og
sinuni málum, og þar með hefir á-
tyrgðin og skyldan verið lögð þeim
á herðar, hverjar sem afleiðingarnar
verða.
Líklegast hafa flestir Islendingar
allt til þessa dags dáðst aö speki og
forsjá Einars Þveræings, og er þaö
ekki a-ð ófyrirsynju, svo mikil var
hún. En þó gleyntdi þjóðin ráðum
hans og lét blekkja og ginna af sér
réttindi sín. og sjálfstæði og komst
fyrir það í þá ömurlegu fátækt og
niðurlægingu, sem flestir þekkja
bæði af sögu og reynslu, og nútíminn
er enn að reyna að rétta við það á-
fall þjóðarinnar. Það mætti því ætla,
að mönnum væri ekki ánægjuleg sú
tilhugsun, aö þjóöin skyldi falla fyrir
sömu eða svipuðum brögðum aftur,
meira að segja áður en hún kæmist
úr kútnum, og á meðan viðreisnin
stendur yfir. Og óneitanlega ein-
kennilegur og samræmislaus er hugs-
anagangur þeirra manna, sem dást
að ráðspeki Einars Þveræings og
þekkja orsakir niðurlægingartíma-
bilsins, skuli vera að reyna sjálfir
eða láta hafa sig til þess, að koma
þjóðinni í sömu gildru og Einar
Þveræingur varaði við, en tíminn og
reynslan sannaði okkur svo eftir-
minnilega, að afleiðingarnar urðu
þjóöareymd og böl. Ög halda menn
það, ef Einar væri uppi nú á tímum,
að hann mundi ráða mönnum til þess,
að láta útlendinga gina hér yfir öllu.
Hann, sem ekki einu sinni vildi láta
Grímsey. En nú vilja menn láta út-
lendinga fá allt. Náttúruauðæfi
öll gætu útlendingar fengið keypt
eða leigð, hvort heldur sem er. Eða
er nokkuð undantekiö, ef aðeins væri
boðið í það nógu mikið? Væri ekki
land og þjóð seld með húð og hári, ef
aðeins væri til kaupandi, sem vel vildi
borga? Hefir ekki námuréttur ver-
ið seldur hér á flestum jöröum í
landinu og það fyrir nokkra tugi
króna á hverri jörö? Allir þekkja
vatnabraskiö, og myndi ekki nálega
hver einasta jörð á landinu fást
keypt, til hvers sem nota ætti, ef
nógu niikið væri í hana boðið ? Og
svona myndi vera með hvaða verð-
mæti, sem hér fyndist. Að því er
sagt er, eru nú margir útlendir gull-
og málmleitarmenn uni allt Austur-
land að leita að málmum. T)g finn-
ist þeir einhversstaðar svo miklir, að
arðvænlegt væri að vinna þá, verður
þá ekki þeissum útlendingtim gefið
vald til þess, eftir eigin vild? Hvaða
lög eru hér um þetta’ og þvílíkt, og
hvar á allt þetta aö lenda og enda’?
Er ekkert hægt að gera, til þess aö
koma í veg fyrir það, að landið, á-
samt náttúruauðæfum þess og þjóð-
inni verði selt eða leigt útlending-
um ?
Er þá ekkert til, sem ekki niá
selja hverjum sem kaupa vill? Víst
er svo, hin helgu vé þjóðarinnar má
aldrei selja, hvað sem hver segir, en
þau eru, eins og allir ættu að vita,
náttúruauðæfin. Þess vegna éru þeir
sannkallaðir vargar \ véum, sem kom
ast í þau, an þess að vera bornir eða
boðnir til þess réttar.
Þjóð og þing verður þegar I stað
að hefjast handa í þessum málum og
koma með því í veg fyrir það, að
þjóðarslys hljótist af þessum aðför-
um öllum. Það er og verður að vera
mesta alvörumál okkar allra, landsins
barna. Sérleyfisbeiðnunum rignir
yfir þing og stjórn ár eftir 4r, og
verði þau veitt, koma afleiðingarnar
í Ijós á sínum tíma. Aldrei breytist
lögmál sáðmannsins: “Uppskeran
svarar til sáningarinnar”.
Fátækur bóndi bjó í koti í sveit.'
Hann átti konu og mörg börn, flest EF ÞÉR ÓSKIÐ EFTIR SÖLU
' Á BJÓR ÞÁ MERKIÐ AT-
KVÆDASEÐILINN VIÐ “YES”
VIÐ FYRSTU SPURNINGU.
MERKIÐ ATKVÆÐASEÐLA YÐAR ÞANNIG
á unga aldri. Hann átti eina góða1
kú, og var mjólkin úr henni aðalfæða
barnanna og heimilisins, Nágranni
fátæka bóndans, sem var ríkur mað-
ur. frétti af þessari góöu kú hans
og bað hann að selja sér kúna. Fár-
tæki bóndinn vissi varla hverju svara
skyldi þessari málaleitun ríka bónd-
ans, en við fortölur hans lét hann til-
leiðast aö selja honum kúna. Nokkr
ir mánuðir liðu, en þá var fátæki
bóndinn og heimili hans búið að eta
upp kýrverðið og stóð nú allt heim-
ili hans eftir bjargarlaust. Einu úr-
ræði hans urðu þau, annaöhvort að
fara á vergang með konu og börn,
eða vita hvort ríki bóndinn, sem ginnt
hafði af honum kúna, vildi honunt
nokkra ásjá véita, og það varö úr,
að hann leitaði til hans. Tjáði hann
honum vandræði sín og baö hann GREIÐIÐ EKKIATKVÆÐI MED
ásjár, en ríki bóndinn vildi honum „B„ gPURNINGUNNI EDA ÞÉR
EF ÞÉR ÓSKIÐ EFTIR GLASA
SÖLU Á BJÓR, MERKIÐ AT-
KVÆÐASEÐILINN ÞANNIG.
ÓNÝTIÐ ATKVÆÐI YÐAR MED
‘A”.
SVO AÐ ÞÉR VERNDIÐ ÞAU
RÉTTINDI YÐAR AD ÖL SÉ
FÆRT HEIM TIL YÐAR FRÁ
ÖLGERÐARHÚSUM 1 FLÖSK-
UM, ÞÁ MERKIÐ ATKVÆÐA-
SEÐIL YDAR ÞANNIG.
helzt ekkert sinna, og kvað sér engan
vanda á með hann. Viðskifti þeirra
hefðu farið fram með frjálsu sam-
kontulagi þeirra beggja, og hann yrði
sjálfur að gjailda glópsku sinnar. —
Hvernig komið væri fyrir honurn,
kæmi sér ekki við.
Fyrir auðmjúka þrábeiðni fátæka
bóndans, fékk hann það loks af þeirn
ríka, að hann vísaði honum og fjöl-
skyldu hans til húsa í einu af gripa-
húsunt sínum, og þar fengu þau að
dvelja við illt viðurværi og lélega
aðbúð, með því móti þó, að þau ynnu
öll fyrir ríka bóndann, eftir því sem
orka þeirra leyfði, og gerðu ekki
kröfu til betri aðhlynningar, en áð-
ur er sagt. Og fátæki bóndinn og
fjölskylda hans neyddust til þess, að
sætta sig við þessa ömurlegu lífs-
framfærslu.
Islendingar. I dæmisögu þessari
merkir fátæki bóndinn og fjölskylda
hans þjóðina okkar, góða kýrin nátt-
úruauðæfi landsins, ríki bóndinn út-
lenda þjóð og mánuðirnir ár. Af
þessu getið þér séð, hvert hlutskifti
vort muni veröa, ef ekkert er að gert
áður en í óefni er komið. ,
Islendingar! Vér stöndum nú á al-
varlegum tímamótum. Þaö er bent
á það f upphafi þessarar ritsmíðar,
að vér værum ekki allir ráðnir í því
hvað starfa skyldi, og værum því að
leita að verkefnum. Islendingar!
gætið þess vandlega, að það eru að-! að fólk þyrpist í kringum hann
allega þrjár leiðir, sem um er að °S hlustar a þaS sen1 hann Segir’ Cn
velja. Sú fyrsta liggur í suður og! hann er aS hvetja þa lil þess að halda
austur upp á háa og bratta hæð. _J breiða veginn og slétta ,sem l.ggur
Neðst eða neðarlega á hæöinni er!á Náströnd niður, og segir því
1. EXTENSION OF SALE OF BEER
Do you favor any extension of the present facil-
ities for the sale of beer?
2. IF A MAJORITY ANSWERS YES
TO QUESTION 1, WHICH DO YOU
PREFER:
(a) BEER BY THE GLASS
meaning thereby the sale of beer by the glass
under Government regulation in licensed premises
without a bar, for consumption on the premises,
such premises to be licensed by the Liquor Com-
mission, the licenses to be subject to cancellation
by the Commission upon auy infraction of the law
or of the regulations governing same;
OR
(b) BEER BY THE BOTTLE
meaning thereby the sale of beer in sealed con-
tainers by the Liquor Commission in Government
stores, for consumption in permanent or temporary
residence; such sale to be under the Cash and
Carry Systenl and to provide for quantities as
small as one bottle.
3. SALE BY BREWERIES
Are you in favor of abolishing the right of the
brewers to sell beer direct to perniit holders'?
YES X
NO
Beer by the G/ass X
Beer by the bott/e
YES X
NO
Svo þér getiS fengið bjór keyptan, verðið þér að merkja atkvæðaseðil yðar með X undan “já" (Yes) við fyrstu spurningu.
Svo bjór fáist í staupatali verðið þér að merkja atkvæðaseðilinn með X undan “Bjór í staupasölu”(Beer by the glass)við annari
spurningu.
Bjór í flöskum fluttan hei mtil yðar fáið þér með því að merkjaX gegnt þriðju spurningu.
SETJIÐ EKKI X á atkvæðaseðilinn við hvortveggja spurninguna spurninguna “Beer by the glass” og “Beer by the bottle” gegnt
annari spurningu, eða þér ónýtið atkvæði yðar að öörum kosti.
INSERTED BY MANITOBA BREWERS ASSOCIATION.
hann tekur að spillast ákaflega og
verður svo ósléttur og illur, að hann
er Iftt fær eða ófær mönnum. Þessi
vegur liggur norður og niður til Ná-
strandar og Vítisbrunna, en þeir, er
leggja út á þennan veg, eru neyddir
til þess að halda áfrant alla leið nið-
ur á NáStrönd, hvort sem þeim'þykir
betur eða ver, ella er þeim drekkt í
Vítisbrunnum e'ða þeir verða til á
leiðinni á annan hátt.
Maður mikill vexti, illur yfirlitum
og næsta ferlegur, stendur við veg-
' inn, þar sem hann er. sléttastur. Þér
En vegurinn breiði, sem lá norður
og niður til Nástrandar, mérkir leið
þeirra, sem öllum náttúruauðæfum
þjóðarinnar vilja frá sér fleygja í
útlendinga. Það er vegur þeirra, er
vilja fara þá leið, að selja eða leigja
útlendingum frumburðarrétt þjóðar-
innar til nytja landsins.
Vormenn Islands! Eg kalla á ykk
ur hárri röddu: Vaknið þið ! Ovin-
ir fara að okkur úr öllum áttum. —
I*eir sem á verði áttu að vera, hafa
sofnað. Vormenn Islands! Hvort
vakið þið! — Verjið þjóðarinnar [ menntirnar. Virðist nú hvorunt-
helgu vé!
Ritað í des. 1926.
—Lögrétta.
Ungdom” til þess að gefa málum þess
um rneiri gaum en áður, þvi norður
á við, til Islands, Færeyja og Græn-
lands, liggi hin eðlilega leið danskra
vaxtarskilyrða (en naturlig Vej for
vor nationale Expansion), í þessum
löndum eigi að vera fólgin dönsk
framtíð efldrar Danmerkur (de maa
betyde en dansk Fremtid, et större
Danmarks Fremtid)). I svipuðum
tón skrifa ýmsir Norðmenn um þá j
líkisgerðin). Markmið félagsins er
m. a. að hafa áhrif á löggjöfina iðn-
aðinum til hagsbóta.
Sjötugsafmœli átti Olöf Sigurðar-
dóttir skáldkona frá Hlöðum 9. þessa
mánaðar.
Stórkostlegt vínbrugg hefir komist
upp rétt við Elliðaárnar í grend við
Reykjavík. Tveir menn urðu uppvís
framtið, sem þeir geti átt hér í hinni J L því að vera valdir að bruggun-
gömlu og góðu nýlendu sinni innan' >nni. Hafa þeir verið sektaðir unt
unt síldina og “gamalnorsku” bók-
að
vegurinn sæmilega greiður, en þegar j>ar hlS’ Þess ®ul1 græn’r skógar
ofar dregtir, fer hann að veröa slitr-
óttur, og þegar upp á hæðina dreg-
ur, er vegurinn alveg slitinn og ó-
og al'lt, hvað það vilji, til hverra
hluta sent vera skal. Þetta, sem hann
er a'ð segja, er auðvitað allt lýgi og
Islendingar! Við höfum lengi
minnst á það með gleði, að landið
okkar væri framtíðarland. Og þetta
er hið dagsanna. Hjn ntikla fram-
ruddur, en vörður eru hér og þar j blekking, en fólkið trúir honum samt
frá því sem vegurinn slitnaði og upp °g vil1 fara af stað °« re>'na lukk'
á háhæðina. Má fara eftir þeim, til ulla'
þess að halda réttri leið, en þegar upo 1 hhl a Náströnd er bæði eldur og í>,
á háhæðina er komiö, blasa við fög- llar senl allt brennur °S frÝs- Þar
ur héruð n.eð frjósömum grasbreið-1 eru nienn látnir vinna í hlekkjum og
um og fallegum engjum og reisuleg- j barðir áfram. Það þ>kir göfugasta
um bæjnm hér og hvar. En niður| staSa Þar aS vera böðull, og allt er
við ströndina má sjá stóra og fagra Þar þessu llht
bæi með skipulegum bygginguni, breið
um og beinunt strætum og stórurn
torgum hér og hvar. Uppi í héruð-
unum má sjá falleg þorp til og frá.
Blá og fögur fjöll blasa við í öllum
áttum, nenia þeirri, sem til hafsins
veit, en þar sjást líka mörg skip á
siglingu. Þér sjáið fjallahlíðarnar
klæddar grænum skógarbeltum, en í
fjarska sjáið þér yfir háfjöllin hina
háu og tignarlegu jökla gnæfa við
hintininn. Frá fjöllunum falla vötn
mikil, sem liða sig niður um héruðin
og falla sfðan til sjávar, en sum
þeirra mynda þó stöðuvötn á stöku
stöðum í héruðunum. Upp frá héruð
unum ganga hér og hvar breiðir og
djúpir dalir inn í fjöllin, og virðast
þeir liggja Iangt inn í landið. —
Þannig er útsýnið, þegar upp á hæð-
ina er komið, og þykir flestum það
bæði fagurt og tilkomumi'kið.
Iselndingar! Hér í vestur liggur
annar vegur. Hann er stuttur og af
fáuni farinn, og hann liggur út í
auðnir einar, svo að ekki er vert að
gefa honum meiri gaum.
Þá er þriðja lei'ðin. Þa'ð er renni-
sléttur og breiður vegur og vel gerð-
ur af mannahöndum, að því er virð-
ísland og írændþjóðirnar
(Frh. frá 5. bls.)
ísland og íslenzk mál eru nú all-
mikið á dagskrá í umræðum manna í
Danmörku og Noregi. Deilurnar
um Islendingasögurnar, sem hér
hefir fyr verið sagt- frá, hafa staðið
og standa enn i dönskum blöðum af
allmiklum hita, og er ekki sérlega
mikið að græða á öllu því, sem þar
er sagt, þótt ýmsar séu greinarnar vel
skrifaðar pg sikarplega. Jafnframt
birtast í blöðum beggja landanna ýms
1 ar greinir um íslenzk stjórnmál og
tíð landsins liggur í því, hve mikið atvinnul{f Er ekki nema gott eitt
er hér ógert. En ætlum við aö gera ^ um þag ag segja> þegar slíkt er skrif
framtíðarverkin sjálfir, eða ætlum ^ af þekkingu og sanngirni. Stund-
við að láta útlendinga gera þau. — um j,ættir monnum Jika við því hér
Hvað haldið þið að þeir vildu fá að j,eimaj ag taka 0þarfa hátíðlega ýms
launum ? Auðvitað landið og þjóð-|s]{k skri{> fif þau ^ fram *{ út.
ina og allt, sem því f>lgir, enda jan(jinu». genl 0{urLítið sýnishorn
myndu þeir þykjast hafa til Þess, þess síöasta, sem fram hefir komið
unnið. Hafið þið athuga'ð þetta nokk { þe;.sa útt> mú geta tveggja atriða.
Norðmaðurinn dr. Handagard setti
um nýársleytið fram í fyrlrlestri
tveggja mikið liggja við, að kunna
að meta rétt mörlandann,
(Lögrétta.)
500 kr. hvor eað 28 daga í fangelsi,
og greiði auk þess 300 kr. málskostn-
að báðir sarnan.
i uð ? Ef svo er ekki, þá er tími til
kotninn. að gera það.
A vegamótunum, sem vlð stöndum
nú, vil eg skýra betur fyrir ykkur
líkinguna af leiðunum þrem, sem eg
var að draga upp fyfir ykkur.
Leiðin, sem lá suður og austur,
liggur til framtíðarlandsins, landsins
fyrirheitna, sem þið eruð bornir til
að búa í, ef þið hafið hug og dug
til að legg.ia á brattann og ryðja veg
inn inn í íramtíðarlandið. I því
j ýmsar hjartans óskir sjnar, og með-
I al þeirra var sú, að Islendingar losn-
uðu sem fyrst við sambandslögin og
allt Jteim áhrærandi (og nálguðust
Norðmenn meira en áður, mun vaka
fyrir honum). I danska blaðinu
“Den akademiske Borger” kom einn-
ig nýlega grein um Island og Dan-
mörku. Er þar rakið það, að sam-
búðin milli Dana og Islendinga (“i
liggur allt hvað þið viljið eða Seri® | D0bbeltmonarkiet”) hafi stórum batn
í þessum efnum. Hvort þið viljiö ( aö upp á síökastiS) og muni samband-
erfiði nokkuð, til þess að komast t.l jg samf verga haldlaust þrátt fýrir
fyiirheitna landsins.' alla samninga) ef ekki sú Um varan-
Vegurinn, sem í vestur lá, merkir )egt hagsmunasamband aS ræSa jafn.
U«, og hallar u„da„ toi. E„ ' »«*** «* '™*£\ tm*. Hve,„r W
hafa meim fariS ham, lenji, þegilr"^* ^* "*,lende, na.ional, ttnkende daneke
ar.
Frá íslandi
Rvík 16. apríl.
Um sumarmál fyrir 25 árum flutt-
isl hingað einn af merkilegustu er-
lendurn landnemum þessa lands síðan
uni aldamót, L. Kaaber bankastjóri.
Hann hefir lært málið og lifað sig'
inn í líf og hugsunarhætti Islendinga,
þeirra, sem þjóðræknastir eru. ■—
Kaaber var annar aðalstofnandi hins
fyrsta innlenda heildsölufirma í
Reykjavík. Hann reyndist víðsýnn
og réttlátur maður í starfi sínu, og
nú munu flestir Islendingar telja
það vel farið, er hinn fyrsti íslenzki
samvinnumaður í ráðherrasessi valdi
þenna þjóðholla útlending til að vera
bankastjóri í þjóðbanka landsins.
Vcykalif'ffssamband er stofnað á
Vesturlandi. Formaður þess er Ing-
ólfur Jónsson lögfræðingur. T sam-
bandinu eru 6 félög.
Prófi hefir Anna Pjeturs, — dótt-
ir dr. Helga Péturs — lokið við
hljómlistarskólann í Khöfn. Hlaut
hún ágætis einkunn.
Iffjufélajg Islands nefnist félags-
skapur, sem 17 íslenzkir iðnrekendur
stofnuðu með sér 24. f. m. Eru 15
iðnaðarfyrirtækin í Rvík, en 2 á Ak-
ureyri (klæðaverksmiðjan og smjör-
Samsæti var Kristinu Sigfúsdóttur
skáldkonu haldið hér í bænunt 30.
f. m. Tóku um 130 manns þátt í
því. Aðalræðuna fyrir minni skáld-
konunnar flutti frú , Aðalbjörg Sig-
urðardóttir, en margir töluðu þar
fleiri, konur og karlar. Systurnar
Breiðfirzku, Herdis og Olína And-
résdætur ortu ljóð við tækifærið. —
Kristín hefir þegar unnið séf þjóð-
arhylli fyrir. bækur sínar, og er þó
skanunt siðan hún hóf að láta gefa
út rit sín. Fyrsta bók hennar, leik-
ritið Tenigdamamma, kom út fyrir
rúmlega þrem árum. Siðan hafa birzt
skáldsagan Gestir, Sögur úr sveit-
inni og nú síðast leikritið Oskastund-
in.
(Tíminn)
<<Justicia,, Private School |
and Business College
Portage Ave., Cor. Parkview St., St. James, Winnipeg.
Auk vanalegra námsgreina veitum við einstaklega góða til-
sögn í enskri tungu málfræði og bókmentum, með þeim til-
gangi að gjöra mögulegt fyrir þá sem frá öðrum þjóðum
kortia að láta í ljós.beztu hugsanir sínar á fósturmáli sínu
Enskunni, eins vel og innfæddir geta gjört.
Heimskringla ntælir með skóla þessum, og selur “Scholar-
ships” átæíkifærisverði. Þetta tilboð gildir aðeins til 31. ágúst-
Það kostar yður ekkert að biðja um frekari upplýsingar. ,