Heimskringla - 06.02.1929, Síða 2

2. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 30. JAN. 1929
1 Á: rai m ó t I
1
(Yfirlit ársins er leið á íslandi, séð
frá glug’gum stjórnarblaðsins “Tím-
ans.”—Ritstj. Hkr.J
Samkvæmt því, sem verið hefir
venja Tímans, vill hann nú um ára-
mótin horfa til baka yfir liSiS ár og
draga í eina heild nokkurt yfirlit um
árferSi og atburSi til glöggvunar les-
endum og þeim, er síSan vilja kynn-
ast farnaSi þjóðarinnar á árinu 1928.
flestum landshlutum. Fyrri hluti
sprettutímans varð um of þerrisam-
ur og kippti þaS mjög úr grassprettu.
VarS heyfall í tæpu meSallagi en
heyskapartíS og nýting heyja frá-
bærlega góð, eigi sízt sunnanlands.
Sláturfé varS eigi yfir meðallag að
vænleik og eru þurkar taldir valda.
—HaustveSurátta var hlý og eigi
úrfellasöm, en frost mjög væg og
naumast teljandi snjóar allt til árs-
loka. Hafa þýSur og þeyvindar
veriS mjög ríkjandi síðustu mánuði
ársins og snjó leyst nær jafn harS-
an sem fallið hefir.
ur um Atlanzhaf vestanvert sé nú j rúmsjó úti fyrir VestfjörSum í blíS-
rikari en áður og valdi breytingum skaparveSri. VarS að visu eigi
á ísreki og sjávarhita í höfunum
norSvestur af Islandi. VeSurmild-
in á síðpstu árum er einstök í minn-
um núlifandi manna, en um orsakir
hennar er ekki vissa fengin, heldur
aðeins getgátur.
TíSarfar. Vetur var frá nýári
veðurmildur og snjóléttur og voraSi
snemma. VarS framganga búfjár
hin bezta og heyfyrningar miklar
SíSan áriS 1920 hefir veriS hér
á landi svo mikil árgæzka um veður-
far að tæplega þykir einleikiS. Setja
sumir þaS í samband viS breytingar
hafstrauma, er menn þykjast hafa
orðið varir við í Atlanzhafi. Er taliS
í að sú kvísl Golfstraumsins, sem fell-
What will
you be doing
one year
from today?
!
A course at the Dominion
Business College will equip
you for a well paid position
and prepare you for rapid
promotion.
Enroll Monday
DAY
The “Dominion”
and its branches
a.re equipped to
render a complete
service in busi-
ness education.
BRANCHES:
ELMWOOD
210 Hespeler
Ave.
ST. JAMES
1751 Portage
Ave.
AND EVENING
CLASSES
Aflabrögð hafa orSiS meiri hvar-
vetna fyrir ströndtim landsins en
dæmi séu til áður.
hefir áriS orðiS hagstætt smábáta
I Dominion Business Oollege |
Qhe Mall. WINNIPEG. S
“WHITE SEAL*
BruggaB af æfðustu bruggurum úr úrvals malti
og humli. — Eins og bjórinn sem þú varst
vanur að drekka.
BEZTI BJÓR f KANADA
TIL HEIMIUSNOTA A JOLUNUM
Fluttur beint til leyfishafa gegn pöntun
BiðjiS um hann á bjórstofunum
Sími 81 178, - 81 17fí
KIEWEL HREW í\G
CO.,LTD.
St Boniface, Man

Löggilt 1914.
D.D. Wood& Sons, Ltd.
KOLA KAUPMENN
Vér þorum að hætta mannorði voru og velgengni
4 vJð»kiftjn
SOURIS—DRUMHELLER
FOOTHILLS, SAUNDERS CREEK
ITK AHONTAS, STEINKOL,
KOPPERS, SOLWAY EÐA FORD KÓK
ALLAR TEGUNDIR ELDIVIÐAR.
Not - Gæði - Sparnaður
Þetta þrent hafið þér upp úr því að skifta við oss
SIMI: 87 308 Roas Ave. and Arlington Str.
Vér faerum yður kolin hvenær sem þér viljið
útgerSinni. Fiskgöngur hafa orS-
iS óvenjumiklar og jafnar á grunn-
manntjón vegna þess að hægviSri
var á og lítill sjógangur.. Eigi aS
síSur vakkti slysiS ugg og óhugnað
og fyrirskipaSi dómsmálaráSuneytiS
sérstaka rannsókn í málinu. VarS
sú höfuðniSurstaSa hennar að eigi
verði um kennt öSru en misbresti á
eftirliti meS öryggi og styrkleik
skipa. Allmargir bátar fórust á ár-
Sérstaklega jnu marga menn j-qJj út a£ skipum
og bátum.
Þjóðframkvœ>>ldir. Á árinu 1928
miS og hefir sjósókn Iéttra vélbáta Var byggS stórbrú á Hvítá í Borg-
frá ýmsum verstöSvum aukist stór- 1 arfirði. — Hafin var bygging al-
lega. Hefir veriS dreginn á land þýðuskóla aS Laugarvatni í Laugar-
meiri þorskafli en nokkru sinni fyrr. ; (iai Dg yerSur lokiS viS hana á næstu
Síldarafli varð mjög mikill, en mest- j árum. VerSur sá skóli mikill hér-
ur hlutur síldarinnar var seldur í í aðsbót. — StofnaSur var í Reykj-
bræðslu eins og venja er til.
Verslun. Þegar frá eru
árin 1919 og 1924 hefir síSastliSiS | keypti ófullgert sjukrahus
ár veriS hagstæSasta verzlunarárið j á Eyrarbakka ti! stofnunar fangahuss
avík AlþýSu- og gagnfræðaskóli sam
t ilin ' kværnt lögum frá síSasta þingi. Rík
síðasta áratugirin. RæSur þar um
mestu aS verðlag hefir fariS hækk-
adi á nær öllum tegundum innlendra
framleiSsluvara. — Fiskur er auS-
seljanlegur og verS fiskjarins fór
hækkandi allt áriS. VerS á full-
verkuSum stórfiski hækkaði úr 120—
130 kr. skpd. upp í 160 kr., en á
Labradorfiski úr 80—85 í 90 hæst.
ÓverkaSur saltfiskur hækkaöi þó aS
tiltölu mest í verSi. — VerS bræSslu
síldar var mjög lágt, enda eru út-
lendingar nær éinráSir um þann
markaS og þéir Islendingar, sem
ráða nokkru í þeirri atvinnugrein,
engu gjarnari en útlendingar til
bróöurlegra skifta viS framleiSend-
ur. Sala salt- og kryddsíldar gekk
greiðlega. Ekki er enn uppskátt
látiS um niSurstöSu síldareinkasöl-
/
unnar, en sá er almannarómur, aS
verðiS hafi orSið talsvert hærra en
áSur og aS eniginn, sem fékkst við
síldveiSi og sölu á árinu, hafi tap-
aS fé. Ef þaS reynist rétt, mega
þaS teljast eigi lítil nýbrigði í þeirri
atvinnugrein. — LandbúnaSarfurSir
hækkuSu yfirleitt í vgrSi. Ull seld-
ist fljótt og vel og var verSiS nokk-
uS hærra en síSastliSiS ár. KjötverS
var talsvert hærra en áriS áSur og
mun hafa komist hæst í 120 kr. dansk
ar tunnan. GæruverS mun hafa
veriS um 10 pro cent hærra en áriS
áður. Hross og rjúpur eru sem
stendur óarSvænleg , útflutnings- ; hækkaður ag nokkru
vara og ætti aS banna útflutning á
rjúpum, eins og nú horfir. ÆSar-
dúnsverzlun var svipuS og undan-
gengin ár en útflutningur lifandi refa
hefir stóraukist og virSist arSvæn-
legur. — Sala á frystu kjöti hefir
gengiS lakar en skyldi. Kjöt þaS,
er flutt var út í október, er nú aS
mestu selt, en fyrir lægra verð en
menn gerSu sér vonir um. Eftir
er í landinu um þriðjungur frosna
kjötsins, sem verður flutt út í febr.'
næstkomandi. — Mun varlegt og
og vinnuhælis, samkv. lögum frá
þinginu. — Á Laugum var reist viS-
bót viS skólann, svo aS hann er full-
ger samkvæmt upphaflegri fyrirætl-
un. Auk þess var reist þar sérstök
bygging fyrir húsmæSradeild viS
skólann. — I desember var lagSur
kjölur aS nýju varSskipi. VerSur
þaS knúiS “Diesel”-vél og af beztu
gerS. — Hafskipabryggja var byggS
á SiglufirSi og sjúkrahús opnaS þar.
— Hafinn var framgröftur á grunni
þjóSleikhúss og StúdentagarSs í
Reykjavik. UnniS var aS Lands-
spítalanum og GeSveikrahælinu nýja
á Kleppi. Á fyrnefnd stofnun langt
í land en hin síðari mun taka til
starfa í marz næstkomandi. — Auk
þess sem hér hefir veriS taliS hafa
veriS byggSir végir, brýr og símar,
sent of langt yrði up paS telja.
Landbúnaðarframfarir hafa orSiS
allmiklar á árinu. Langmdrkasta
nýmæliS í þeirri grein eru lög um
byggingar- og landnámssjóS frá síS-
asta þingi, er náSu þá loks fram aS
ganga eftir harða baráttu og megna
óvild Ihaldsmanna gegn því máli. —
AnnaS stórmerkilegt nýmæli voru lög
Aptp einkasölu á tilbúnum áburSi. Er
þaS stofnaS til skipulags á innflutn-
j ingi og sÖlu áburSarins, sem mun
| ltafa mjög verulega verSlækkun þess-
I arar vöru í för meS sér. — Styrkur
, til BúnaSarfélags Islands var enn
og hefir félaigiS
stöSugt eflst síSan núverandi atvinnu
málaráðherra gerSist oddviti fyrir
sókn Framsóknarflokksins í landbún-
aSarpólitík. StofnaSur var á árinu
um
VerkfærakaupsjóSur, lög sett
nautgriparæktunarfélög og búfjártrygg
ingar og miSa allar þessar ráSstafan-
ir til þess að efla og tryggja atvinnu
veg bænda. — A árinu voru, aS til-
hlutun ríkisstjórnarinnar, keyptir 4
þúfnabanar og brutu þeir allmikiS
land til nýræktar bæSi sunnanlands og
norðan. — Fyrir atbeina atvinnumála
hyggilegt fyrir landsmenn, aS kasta j rásherra nágist samkomu]ag um stofn
ekki um of áhyggjum sínum upp á ■ un mjólkurbúa í Árnessý«Iu. VerSur
Þ!!S.u.5reÍn.rkl!S.na 1 ÍSlenZkr; kjÖt'! annaS reist viS Olfusarbrú og er
bygging þess þegar hafin. Hitt verS-
j ur reist að Reykjum í Ölfusi. Er
l meS þeim framkvæmdum fengin nokk
! ur trygging fyrir því,aS til raunhæfra
verzlun, meðan hún er á tilrauna
skeiði. Otflutningur landbúnaSar-
varanna varS nokkuS meiri en áriS
á undan og gætir þar áhrifa undan-
gengis góðæris. — SíSustu tvö árin
hefir Samband ísl. samvinnufélaga
E ÍT 1 •• i , -• N ALL" YOUR BA i r <r- NG '<• 9 ?.c iHv
■■■ ■■i ■■■ m ■1 ■Ú
framfara verði þaS miljónabrask í
Arnessýslu, sem stofnaS hefir veriS
haft meS höndum útflutnirtg á frosn- tj, ejns tilrauna af litiU; fyrir.
um laxi til Bretlands. HeppnaSist, hyggju fyrrj yaldhafa
ASalyfirlitiS um landbúnaSarstefn-
uskrá Framsóknarflokksins verSur í
stuttu máli þetta: Meö landbúnaSar
bankanum og þeim deildum, sem þar
munu starfa, verSur séS fyrir starfs-
fjárlánaþörf bænda til húsbóta, rækt-
unarframkvæmda, nýbýla og raf-
virkjunar á sveitaheimilum o. fl. Fé
þaS sem lagt er í varanleg húsakynni
á sveitabýlum þeim, er nú eru byggS,
og þeim, er síSar munu rísa, og eiigi
síSur hitt, sem lagt er í gróSrarsjóS
íslenzkrar moldar er lagt í varanleg-
an tryggingarsjóS fyrir starfandi og
óbornar kynslóSir í landinu. Þess
vegna er rétt og skylt aS þjóSin veiti
slík lán til iangs tíma og með sér-
stökum vaxtakjörum. — Efling Bún-
aSarfélags Islands og búnaSarsam-
banda er annar þáttur, •samhliöa
fjárlánunum, þar sem meS vísinda-
legri þekkingu, tilraunastarfsemi og
skipulagsumbótum verður lagSur
grundvöllur aS hagnýtustu fram-
kvæmdum á hverjum tíma. — Sam-
göngubæturnar eru þriðji þátturinn.
MeS hrööum strandferSum, bílvegum
upp frá höfnum og yfir fjallgarða,
til sumarferöa, verSur landsbyggSin
færS í lifrænt kerfi. — Öfluigir al-
þýSuskólar er fjóröi þátturinn. Auk
almennrar undirstöSufræösIu verSur
æskulýS sveitanna veittur undirbún-
ingur til sjálfsnáms og sériSkana
eftir því sem hneigöir beinast. En
megin ætlunarverk skólanna verður
aS taka þátt í uppeldi íslenzkra sveita
manna, þar sem starfsemi og viS-
leiti -rís af grunni fornrar heimilis-
menningar en er sniSin aS háttum,
er samrýmast nútíöarskilyröum og
framtíöarætlunarverkum.
Hugsjón þeirra manna er bezt
skilja landbúnaöarsbefnu Fi*amsókn-
arflokksins, er þessi: Islensk sveita-
heimili, reisulega hýst og til fram-
búðar, raflýst og í sambandi znð
fræðandi og skemtandi útvarpsstöð,
vel ræktuð, mcð vélvinnslu, í hæfi-
legu þéttbýli og við greiðar samgöng
ur, studd af félagsmenningu og marg-
breytilcgu samstarfi manna, þar sem
alþýðuskólar styðji fjörugt sam-
kvæmislíf, íþróttir, bókasófn og hag- j
nýtar mentir. — Þykir Tímanum vel j
i hlýða, að veita útsýn um þessi mál í j
sambandi viö yfirlit umliöins árs,
meS því aS þá er hafin löggjöf og
framkvæmdir í þá átt, sem horfir,
samkvæmt stefnu flokksins. — Er og
vert í þessu sambandi aS benda á
þaS aS sá maður, sem hefir átt aSaf
forgöngu í landbúnaSarstefnu flokks
ins, núverandi atvinumálaráðherra,
hefir af andstæSingum sinum verið
yfirausinn svívirðingum fyrir þá eina
sök, aS hann hefir samkvæmt læknis
ráði ekki tekiS þátt í feröalögum og
pólitízkum skærum á árinu. — Slílc
fátækt af sæmilegwn ádeiluefnum
dæmir sig reyndar þegar sjálf. En
óhlutdræg framtíS mun viS mat og
dórna gera hæfileg skil þeim mönn-
um, t sem leita slíkra höggstaSa, en

Bakverkir
eru einkenni nýrnasjúkdóiro. GIN
PILLS lækna þá fljótt, vegna þess að
þær verka beint, en þó mildilega, á
nýrun — og græíandi og styrkjandk
60c askjan hjá öllum lyfsölum.
132
sú tilraun ágætlega, einkum síSast-
liðiS ár. Er þar um nýmæli aS
ræöa í ísl. framleiSslu og verzlun.
— Gengissveiflur hafa ekki til muna
haft áhrif á verzlunina. Hafa orðiS
mestar sveiflur á pesetum. Gagnvart
sterlingspundi hefir íslenzk króna
staöið óbreytt, eða kr. 22.15 pundið.
Hefir því gullverS krónunnar veriS
óbreytt allt áriS: 81V2 — 82
aurar. ,Er gengi íslenzkrar krónu I eru bein afleiðing af þeirri stjórnaf
jafn óbreytilegt eins og um gullinn I málastefnu, sem komið hefir fram í
Þá má geta
þess aö allmikill skríður er kominn
á raflýsingu sveitabæja ag urðu eink
um í Þingeyjarsýslu framkvæmdir á
þvi sviSi. — Iæiks voru reist týö
frystihús á árinu: á Blönduósi og
Kópaskeri og hafin, en eigi fullgerS
bygging frystihúss á Sauöárkróki.
Þessar margháttuðu framkvæmdir
og nýmæli í landbúnaSarframförum
lausn væri aS ræöa.
Mannalát. ÞjóSin átti ýmsum
merkum mönnum á bak aö sjá á
árinu. VerSa þeir eigi hér taldir.
Þó skulu nefndir Gísli GuSmunds-
son gerlafræðingur, Haraldur Níels-
son prófessor og Magnús Kristjáns-
son fjármálaráðherra, er allir voru
forystumenn, hver á sínu sviði.
andófi og viðleitni Framsóknarflokks
ins á fyrri þingum, þar sem hann
hefir átt gegn ofurefli aS etja en
ferigið þó jafnvel allmiklu til leiðar
komiS en afstýrt sumu, er miSur
mátti fara. — Er enn ótaliS þaS mál
iS, sem mun verða annaö hiS merk-
asta af þeim, sem fiokkurinn hefir
enn haft meS höndum. En þaS er
FORD COKE
—All Sizes—
Western Gem Coal
Lump, Stove and Nut Pea
THE
WINNIPEG SUPPLY
& FUEL CO. LTD.
Tel. 876 15 — 214 Ave.Bldg.
ÞJER SEM NOTIÐ
TIMBUR
K A U P I Ð A F
The Empire Sash and Door
COMPANY LIMITED
Birgðir: Henry Ave. East Phone: 26 356
Skrifstofa: 5. Gólfi, Bank of Hiamilton
VERÐ GÆ-ÐI ÁNÆGJA.
riM
j stofnun landbúnaSarbanka. Befir
Slysfarir urðu þær mestar á árinu atvinnumálaráSherra séS um undir-
er togarann “Jón forseta” braut á búning þess máls. eins og þegar er
Stafnnesrifi meS hörmulegu mann- mörgum kunnugt og mun þaS verða
tjóni og togarinn “Menja” sökk á lagt fyrir næsta þing.
jN i*. séku.
SÍMI 57 348 SÍMI 57 348
DOMINION LUMBER AND FUEL CO. LTD.
Verzlar með allskonar tegundir af Timbri og Efnivið
fyrir byggingar, jafnt smáar sem stórar. Hefir 'jafnan
á reiðum höndum ailskonar eik, furu, gluggakarma o.
s. frv.
Allur trjáviður þur og vel vandaður.
667 Redwood Avenue
WINNIPEG MANITOBA.
ðfl
►<o