Heimskringla - 09.04.1930, Side 5
WINNIPEG, 9. APRÍL, 1930.
HEIMSKRINGLA
5. BLAÐSÍÐA
geysilangt hann var undan
sinni samtíð, meira en öld, því
að hann er á undan vorri sam-
tíð! Á skrifstofu hans var
stofnað hið fyrsta friðarfélag,
sem stofnað hefir verið hérna
ffiegin hafsins, The Massachus-
etts Peace Society, og í þrumu-
fseðum sínum gegn stríði varð-
aði hann allan þann veg, sem til
Þjóðabandalagsins liggur. Gegn
áíengi mælti hann alvöruþyngri
°rð, en nokkur maður hefir gert
fyri' eða síðar og svo var um
frvert mál sem hann hreyfði við.
Lm hann mátti segja líkt og
sagt var um annan ágætan
mann amerískan, Benjamin
F'ranklin, að ekkert mál fór svo
f gegn um hendur hans, að það
batnaði ekki við. Því að hann
benti hiklaust með egghvassri
rökfimi á veg allrar mann-
ssemdar, og hvert orð hans hitti
samviskuna, þar sem hún á ann-
að borð var nokkur til.
En naumast réðst Channing
móti annari mannfélagslegri ó-
svinnu með áhrifa meiri mælsku
°g siðferðilegum hita en í gegn
þraelasölunni. Þar barðist hann
a- öllum sannfæringarkrafti
sinna voldugu sálar. Og öll þjóð-
fn var söfnuður hans, er hann
ílutti sínar eldheitu prédikanir
um mannúð, yfir fprhertum
þiælasmölum, sem aðeins litu á
hina þægilegu og hallkvæmu
hlið þessa máls út frá sjónarmiði
eiginhagsmunanna. Átti
Channing þar við ramman reip
aö draga enda fýsti hann aldrei
til neinnar stórbyltingar, heldur
vildi ráða öllum málum friðsam-
lega til lykta. En með ákafa
sínum í þessu máli ávann hann
sér um stundarsakir óvinsældir
allra hinna verri mánna, og lét
hann slíkt ekki á sér festa. Enda
bar það starf hans árangur, þótt
síðar yrði. Lonfellow hikar eigi
við að telja, að hann hafi unnið
hálfa orustuna fyrir því, að þessi
vinalausu úrhrök mannfélagsins
fengu loksins frelsi, að nafninu
til áratugum síðar. Hinn aið.
ferðislegi viðbjóður Channings á
þrælahaldi hafði svo hróflað
við samvisku þjóðarinnar að hún
,vaknaði loksins til fulls og vann
úrsiita sigur í þrælastríðinu.
En Channing hefir af öllum
þessum málum borið þann orð-
stír af hólmi, sem William Loyd
Garrison ritstjóri að “The Liber-
ator” gaf honum þá þegar, að
“hann væri einn af mestu kenni-
mönnum mannkynsins, fyrir-
myndar mönnum þess og vel-
gjörðarmönnum.”
I^ðoeecosoeoooooeððsseeðgeðdðoððsscððcisiííoosðoeoððose^
NEALS STORES
“WHERE ECONOMY RULES”
íf&l
I t'l. '
.
MILK, Pasteurized,
Quart ...............
COFFEE CREAM—
Half pint ..........
BREAD—Full 16-oz. loaf.
lOc
lOc
5c
20c
6c
9c
Per
Pint .............
WHIPPING CREAM—
Half pint ........
Our own bake.
Once tried, always ussd. Loaf ...............
OLD DUTCH CLEANSER—-
Tin .........................................
HOT CROSS BUNS -Same high quality as last year. Reserve
the quantity with the store mailager for Wednesday or
Thursday purchase, April 16th and 17th. Price will be
very reasonable.
FLOUR—Snowdrop, good quality. Milled from No. 1 wheat.
££...............29c ..............95c
CORN—White Crosby, No 2 size tin.
2 tins for .......v....-....................
PEAS—Dewkist, choice quality, 4 siev.e, No. 2 size tin.
2 tins .....................................
TOMATOES—Ontario, full pack, large No. 2J, size tin.
2 tins ......+.............................
BUTTER—“Pride of* the West” extra choice creamery.
2 lbs.......................:...............
EGGS—Fresh Firsts.
Dozen ......................................
POTATOES—Green Mountain, fancy.
8 lbs.......................'._.'...........
COFFEE—“Pride of the West” Mocha and Java blend.
Per lb......................................
PEANUT BUTTER—Gold Arrow brand.
16-oz. glass barrel. Each .t................
fcfcAND MANY OTHEMS”
25c
27c
29c
69c
29c
25c
49c
19c
733 Wellington (við Beverley) 717 Sargent Ave.
759 Notre Dame Ave. 666 Sargent (horni Agnes St.)
^coooooosccecocooocooooocoðoeooocoooooooooosooooooec
l
Hann leitaðist við að skapa
nýja lotningu fyrir manneðlinu,
nýtt bræðraþel og tilfinning fyr-
ir því, að öll séum vér börn sama
föður. Þessi staðreynd fanst
honum að ætti að kollvarpa allri
kúgun. Og þegar mannfélagið
gagnsýrðist af þessari liugsun
mnndi það hverfa frá orustu til
friðar.
Channing andaðist í Benning-
ton, Va., 2. okt. 1842. Næstum
því aldarstríð ýmiskonar skoð-
ana hefir verið háð síðan með
mannkyninu og víða orðið stór-
kostlegar breytingar á hugsun-
arhætti. Þróunarkenningin og
fieiri vísindalegar skoðanir, sem
engan dreymdi um í Channings
tíð, hafa unnið sín víðtæku álirif
á allan hugsunarhátt mentaðra
manna. Hin æðri biblíugagn-
rýni hefir færst í ásmegin og
nýr og mannúðlegri skilningur
hafist á trúarbrögðum annara
þjóða en kristninna. Alt hefir
þetta haft geysivíðtæk áhrif á
flest alla trúarflokka innan
kristinnar kirkju, jafnvel þótt
þeir hafi ekki orðið þess varir.
En naumast hefir nokkur flokk-
ur verið jafn reiðubúinn að veita
öllum nýjum sannindum viðtöku
og Únítarar, sökum hins frjálsa
anda Channings, sem þar hefir
jafnan svifið yfir vötnunum.
En þótt Channing væri mikill
lærimeistari, þá var hann þó ef
til vill ennþá meiri að siðferði
legri fegurð og mætti. Eins og
meistari hans leið marga freist-
ingu í eyðimörkinni í fjörutíu
daga og fjörutíu nætur, eins
hafði þjálfun margra ára tamið
anda hans til fullkomins sigurs
yfir öllum hinum ógöfugri hvöt-
um, svo að hann var í sannleika
frjáls maður eins og hann þráði
frelsið með allri ákefð sálu sinn-
ar. Ritgeröir hans um trúarefni
'og siöferðisleg efni munu þess-
vegna standa sígildar, eins og
hvert það orð, sem frjálsborin
sál mælir, um aldur'og æfi. t
þeim ræðum sjáum vér Chann-
ing hefjast sem spámann þess
kristindóms, sem hefir það að
markmiði að hreinsa og móta
hugina til innilegs og kærleiks-
u'ks samfé’ags við guð. Þó að
vér kunnum nú að sumu leyti að
líta öðru vísi en hann á guðlegt
hefðarvald ritningarinnar, þá er
hitt þó ennþá meiri furða, hversu
margt stendur óha^gað af orð-
um hans og sýnir ótvíræðara, en
nokkuð annað, hversu langt
hann var á undan sinni tíð.
Sú megin sannfæring, sem var
raunar uppistaðan í öllum
kenningum hans, og sem hann
hafði numið af meistara sínum
Jesú Kristi — trúin á óendan-
legt eða guðdómlegt gildi manns
sálarinnar ,hefir og smám sam-
an verið að vinna á síðan, þótt
hægt fari. Hrun einveldisins, af-
nám þrælasölu, og aukið lýð-
ræði, stefna vissulega til þeirrar
áttar, þótt lýðræðið hafi einnig
rekið sig á mörg blindsþer, sem
menn dreymdi eigi um í þann
tíð, er heitast var fyrir því barist.
Engallar þess skipulags koma og
einnig fram í þeirri kúgun, sem
enn þá er unt að beita einstakl-
inginn. Þessvegna hefir þessi
volduga kenning enn ekki mist
sannleiksgildi sitt, heldur mun
stöðugt lifa og ríkja sem leiðar-
stjarna allra mannlegra fram-
fara. “Gildi sálarinnar og guð-
dómlegt eðli, samband hennar
við Guð — viðtækileiki hennar
og hæfileiki til sjálfsþroskunar
og ódauðleika,’’ þetta mun ávalt
vera hið mikla fagnaðarerindi
allra hinna mestu spámanna
guðs.
Og meðal þeirra má hiklaust
telja William Ellery Channing.
“Eg hefi meðtekið mörg skila-
boð frá ándanum” voru hin
síðustu orð, sem hann mælti á
þessari jörð, — orð sem bétur
en nokkuð annað lýsa hinu göf-
uga og fagra lífi hans. Sunnu-
daginn 9. okt., 1842 viku eftir
dauða hans, komst Theodore
Parker þannig að orði um hann:
“Það er ekki tekið of djúpt í
árinni þótt sagt sé, að enginn af
samtíma mönnum vorum,
hvorki á Englandi eða Ameríku,
hafi áorkað jafnmiklu í því og
hann, að vegsama mannlegt eðli,
yndisleik Jesú Krists og misk-
unn og kærleika guðs.”
Það er vegna þessa mikla
göfuga andlega máttar, sem skín
af ritum Channings, sem
hann á ennþá mikið erindi við
oss og Yora tíma — öld sem að
ennþá velkist í efa og leitar
ljóssins. Hann sýndi fram á,
hvernig unt er að trúa á guð,
heiðra Krist og elska og þjóna
meðbræðrum sínum og liorfa
þó með hleypidómalausum huga
ti! ókunnugar tíðar. Horfa fram
á við með óbifandi hugrekki og
guðlegri von, og eiga þó allan
hugann frjálsan til að veita við-
viðtöku hverjum nýjum sann-
leika, hjartað reiðubúið til að
opna það fyrir nýjum kærleika
og samviskuna árvaka. tíl að
heyra sérhverja nýja rödd skyld-
unnart sem opinberun viskunnar
og kærleikans kann að leggja
fleiri menn, sem mannkynið
eignast honum líka, því meir
birtir yfir þeirri von, að kærleik-
urinn muni einhvern tíma verða
alt í öllu.
oss á herðar í komandi framtíð.
Alheimskirkjan — draumur
Channings, er enn eigi orðin að
veruleika og verður ef til vill
aldrei á þessari jörð. En því
gj
Annríkistíminn framundan----
“Tanglefin netin
veiða meiri fisk”
• •
Miklar byrgðir fyrirliggjandi, og pantanir afgreidd-
ar tafarlaust.
Höfum einnig kork, blý og netja þinira.
Verðskrá send um hæl, þeim er æskja.
FISHERMEN’S SUPPLIES LIMITED
WINNIPEG, MANITOBA
E. P. GARLAND, Manager. Sími 28 071
VORIB ER HÉR DÝRÐLEGT!
HOLLINS WOR TH ’S
Eru reiðubúnir að
þjóna yður
• •* ^
Aðdáunarvert upplag af nýjum vor
YFIRHÖFNUM
FATNAÐI
Kjólum
Ensembles
Dr mörg hundr-
uðum að velja
VERÐ SANNGJARNT
Kaupið til páskanna uú meðan úr svo miklu
er að velja
MUNIЗLítil niðurborgun tryggir þér fatið
þar ti) þú þarft þess
HOLUNSWORTH C CQ
▼
LIMITED
WINNIPEG
Spccialtsts tn\Wom@riii and MtoMT
Beadv-k>-WMR
*nd390 PortageAv«nij*
BOYD BDU-DlNð