Heimskringla - 11.06.1930, Blaðsíða 2

34. BLAÐSÍÐA
WINNIPEG, 11. JtrNI, 1930.
HEIMSKRINGLA
“Þegar þú sérð háu hveitihlöðumar
meðfnam brautinni, þá eigum við
skamt eftir,” sagði faðir minn.
NokKru eftir háuegið komum við
til Hamilton, D. T., sem þá var, en
þangað var járnbrautarferðinni heit-
ið. Eg stóð á jámbrautarstöðinni
hjá farangri okkar og horfði á eftir
lestinni, þegar maður kemur til min,
í meðallagi hár, fölleitur, bláeygur,
kinnbeinahár, og tuggði tóbak.
“Hvert ert þú að fara?” mælti hann.
“Til Dakota” var svarið. “Þú ert
nú kominn þangað.”
Eg rak upp stór augu. Sú eina
“Dakota” sem eg hafði hugmynd
um, var islenzka nýlendan. Að það
væri afarstór, farsæl og fönguleg,
breiðleit og brosleit hjálenda (terri-
tory), sem biði nú eftir að byggjast,
en sem seinna ætti eftir að skiftast
í tvennt, fyrir ásælni jámbrautar-
kónga, í staðinn fyrir að verða eitt
stærsta ríki Bandaríkjanna, hafði
mér aldrei dottið í hug. Það og ó-
talmargt annað átti eg eftir að læra.
Faðir minn hafði reitt sig á, að
islenzku bændurnir yrðu í Hamilton
með tóma vagna, eftir að hafa selt
hveiti sitt, og myndu því flytja okk-
ur upp í byggðina. Það brást held-
ur ekki. Þrír bændur voru þar “of-
an af fjöllum”, sem kallað er (þ. e.
hásléttunni, sem kallast Peinbinafjöll)
hver með sitt uxapar og tóman vagn.
Voru þeir gamlir Austfirðingar og
vinir föður míns frá gamalli tíð.
Þótti þeim vænt um að fá hann í
hópinn og skiftu farangri hans á
milli sín, en einn tók fólkið. Það
var ólafur Einarsson, sem lengi bjó
skamt frá Akrapósthúsi, sem var, en
er nú dáinn fyrir nokkuð löngu, eins
og líka langflestir þéirra manna, sem
eg man eftir fullorðnum í þá daga.
I ferðinni voru foreldrar mínir, Hall-
dór bróðir minn, þá 7 ára og eg.
Systur mínar tvær, þær yngri, höfðu
orðið eftir í Winnipeg, og eins Björn
bróðir, sem var í vist hjá canadisk-
um bónda skamt frá Winnipeg, þeg-
ar við fórum suður, en kom skömmu
seinna. Munur var þá að horfa yfir
sléttuna frá því sem nú er. Byggð-
in var aðeins fárra ára gömul. Land-
tökumennirnir nærri undantekningar-
laust Canadamenn. Mjög margir ein-
hleypir unglingar, sem höfðu drifið
sig til Dakota til að afla sér fjár
og frama, oft móti vilja ættmenna
sinna. Aðrir komu með foreldrum
sinum, en tóku sér svo “land” (160
ekrur mest), eitt eða fleiri í nánd
við heimilið. En hvort sem var,
voru hús þeirra aðeins svolitlir
kumbaldar, ýmist úr “loggum” eða
borðvið. En hvergi sást viðarteinn
nema meðfram ám. En þó höfðu
tveir menn skamt fyrir austan Cava-
lier ræktað skógarbelti kringum hús
sin, sem voru orðin nokkuð vaxin.
Við fórum gegnum Cavalier eftir
að dimmt var orðið. Sá bær, eða
réttara sagt aðalstræti bæjarins, var
þá tvö hús, sitt hvoru megin. Ann-
að þeirra stendur held eg enn i dag
og er á horninu á móti Jennings
House, sem var. Hitt brann fyrir til-
tölulega skömmu siðan, en það var
gamla Pratt’s búðin.
Nokkuð fyrir vestan Cavalier kom
um við að litlu húsi og settumst þar
að. Þar bjó maður, sem Jason hét,
ekki veit eg hvers son. Eg kom inn
og sá unga stúlku á ljósum kjól
standa við stóna og steikja kartöflur
í járnpotti. Finn eg enn ilminn af
kartöflimum. Nærri má. geta að
þéttskipað hafi verið um nóttina,
þar sem sex eða fleiri voru aðkom-
andi, í svo litlu húsi. En hver var
að fást um það? Slíkt var alvana-
legt, og allir komust einhvernveginn
fyrir.
Morguninn eftir var frost og
hafði föl fallið um nóttina. Var
snemma lagt af stað upp yfir sand-
hæðimar. Þar sá eg fyrst þreski-
vél, og er það í eina sinn, sem eg
hefi séð “horsepower” vinna. Þótti
mér það skrítin sjón. Atti þá vél
Jóhann Hallsson og synir hans, og
eg held eitthvað af nágrönnunum.
Um miðdegisleytið komum við til
Hallson. Þar hafði Jón Pétursson
Skjöld byggt búð fyrir skömmu sið-
an, og þar verið stofnað pósthús. Jón
þótti fremur fár við alþýðu, en vildi
öllum vel. Var hinn tryggasti vinur,
vel lesinn og djúphygginn. Hann og
faðir minn voru gajnlir vinir, og
voru það meðan báðir lifðu. Þar
stóðum við nokkuð við, en héldum til
Magnúsar föðurbróður míns um
kvöldið. Atti hann heima tvær mil-
ur fyrir norðan Hallson.
Hér mætti okkur glaumur og
gleði. Þóroddur, bjartleitur, bláeygur,
skrafhreifinn strákur, lítið jmgri en
eg, sýndi mér alla búslóð úti og
inni, uxa, kýr og kálfa. Fór með
honum á héraveiðar daginn eftir og
fannst mikið til um, hvílík skytta
hann var. Sigríði systur hans hafði
eg minna saman við að sælda, því ekki
er siður fjórtán vetra pilta, að gefa
sig að stúlkum sem yngri eru en
þeir, en ekki hefir vinskapur okkar
frændsystkinanna kólnað með aldrin-
um. Þorviður þótti mér! skrítinn
krakki, dökkur á brún og brá, með
tinnuhvöss dökkbrún augu. Magnús
yngri lá veikur og tók eg lítið eftir
honum.
Eftir dags hvíld var aftur lagt af
stað, og komum við til Mountain
seinni part dags. Þar hafði þá búð
og pósthús Haraldur Þorláksson,
bróðir séra Páls, stofnanda nýlend-
unnar, sem dáinn var þá fyrir tveim
árum. Var bygging Haraldar aust-
anverðu við strætið, skamt fyrir
norðan gilið, sem þar er enn. Ibúð
var uppi á lofti, en búðin var vel birg
af vörum. Tveir voru búðarmenn
hjá Haraldi, báðir unglingspiltar.
Annar. var stöðugt á bak við búðar-
borðið og gegndi hverjum sem ein-
hvers þurfti við. Það var Arni Þor-
láksson Bjömssonar, sem nú um langt
skeið hefir verið bankastjóri í New
Ýork. Hinn kom ekki nærri búðar-
störfum þann dag. Var á flakki úti
við, með svör á reiðum höndum, við
hvern sem hann talaði og með stór-
an blaðastranga í treyjuvasa sínum.
Það var Bjöm Stefán Brynjólfsson,
sonur Brynjólfs Brynjólfssonar og
bróðir Skapta, Magnúsar og þeirra
bræðra. Var eg hissa á, hvað hann
var laus við störf sín og skildi ekki í
því þá; en orsökin var, að þenna dag
höfðu komið fullnaðarfréttir um for-
setakosningarnar, sem þá voru ný-
afstaðnar, þegar demókratinn Grover
Cleveland náði kosningu móti hin-
um mikla stjórnmálamanni repú-
blika, James G. Blaine. Var það í
fyrsta sinn að demókratar höfðu náð
kosningu frá þvi er Lincoln var kos-
inn 1860. Bjöm var eldheitur demó-
krati, eins og allir þeir bræður, svo
það var ekki að furða þó hann hefði
hugann við annað en búðarstörf þann
dag. Er það freisting að segja meira
um þessar afar merkilegu kosningar,
sem Blaine tapaði að nokkm leyti fyr-
ir málæði prests nokkurs, sem var að
halda um hann lofræðu, en gat ekki
setið á sér með að senda kaþólskunni
hnútu um leið; en það er önnur saga.
Það var búið að kveijtja í búðinni
um kvöldið og stóð eg þar hjá föður
mínum, þegar eg sé risavaxinn manu
með grátt skegg og gletnisleg augu
koma aftan að honum og taka utan
um hann. Hann brást fljótt við og
reyndi að snúa sér við, en þó hann
væri bæði snar og sterkur, ætlaði það
ekki að ganga greitt, þvi fast var að
haldið. En loksins lukkaðist það, og
horfði hann þá framan í andlitið á
aldavini sínum Birni Péturssyni. Þeir
höfðu ekki sést frá þvi að Bjöm kom
til Islands árið 1880, en verið upp ald-
ir svo að segja i nágrenni, og unnað
hvor öðrum frá barnæsku. Enda hefi
eg aldrei séð menn svo fegna að finn-
ast aftur. Fór Björn með okkur suð-
ur á Brekkuna, sem kallað var, til
Nikulásar Jónssonar og Þórunnar syst
Canadian Poultry Pool Ltd.
Central Selling Agency
FOR THE
Manitoba Co-Operative Poultry Marketing Association Ltd.
185 Market Avenue East, Winnipeg Man.
Saskatchevuan Co-Operative Poultry Producers Ltd.
1333 Smith Street, Regina, Sask.
Alberta Poultry Pool Ltd.
Edmonton, Alberta
British Columbia Egg & Poultry Co-Operative Association
'New Westminster, B. C.
Are You A Pool Member? If not, write
the Head Office of your Provincial
Association for full particulars about
_— ■— ■ ,
Co-Operative Marketing of Poultry
Products.
Cö'Operatively *You Have Povuer
1
Individually You Are Powerless
V-

The National Breakfast
Swift’s Premium
HAMS or BACON
é X
ins
PíÆMlUM
r igs
£
Umium 55* JS V*' y'’ Sr'’ V' *•'
fc. %
™FTS $
[PREMIUM
y'1
Hafið þér reynt
National Breakfast
“Swifts Premium.,,
Ham eða Bacon
hvort sem yður þóknast. Yður mun
geðjast ágætlega að því. Bæði er það
bragð gott og kraftmikil fæða,
Að þekkja <<Premíurnar,, er einfalt
af stimplinum. r
PREMIUM
Swift Canadian Co. Ltd.

Butter-Nut
Bragðbezta
BRAUÐIÐ
(The quality goes in before the Name goes on.)
SÆTKÓKUR - 100 SORTIR
Manstu söguna um Marie Antoniette, sem sagði:
“Hvers vegna éta þeir ekki sætkökur?’
Hvað myndi hún hafa sagt, ef hún hefSi séð hinar
óviðjafnanlegu sætkökur er vér gerum.
Stöðvaðu Canada Brauð-mannin og láttu hann sýna
þér þær.
|
5j
|
|
§
i
i
i
3
I
%
|
i
'J
I
i
55
Indælt ,þegar hið nærandi Butter.Nut
Brauð er mulið upp og út á það látin
mjólk og sykur, — bömin eru sólgin í
það og stækka á því.
Butter-Nut brauð ber í sér hið bezta úr
canadisku hveitimjöli, nýmjólk og smjör
feiti auk fleiri næringarefna. Það er vel
bakað, ljúffengt til átu og fullt af nær-
Aðrir góðir hlutir er Canada Brauð
Býr til.
E>r. Hall,s 100% alhveitibrauð; Hovis
Brauð; Breadin’s aldina brauð; break-
fast snúðar; Daintimaid Cake (7 teg-
undir.)
ingarefnum. Reynið það. Biðjið Can-
ada Brauðsölumanninn sem færir ná-
granna yðar brauð að koma við hjá
yður og skilja eftir eitt brauð. Þér
finnið strax bragðmuninn á því og
öðru brauði.
Ef þér viljið heldur síma, þá
hringið til 39 017 eða 33 604.
CANADA^BRMJD COMPANY
Owned by 1873 Canadians.
J. NICOLSON,
Manager at Winnipeg