Heimskringla - 17.12.1930, Side 4

4. BLAÐSIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPPEG 17. DESEMBER 1930.
Brot úr Ferðasögu
Eftir G. Árnason.
Eftirfarandi ritgerð er erindi
sem eg hefi flutt á nokkrum
stöðum á þessu síðastliðna
hausti, að miklu leyti óbreytt;
nokkrum atriðum hefir verið
sleppt úr og öðrum bætt inn f,
eftir því sem mér hefir þótt við
eiga.
Eg ætla ekki að segja neina
verulega ferðasögu. Ferðasög
ur eru venjulega allmikill sam-
tíningur um hitt og þetta, sem
fyrir augu hefir borið á ferða-
laginu, en margt af því er eðli-
lega þannig að fáir aðrir en
sjónarvotarnir hafa mikla á-
nægju af- því. Það sem eg vil
leitast við að gera í erindi þessu
er að segja fréttir — fréttir frá
íslandi, veit eg að ykkur fýsir
öll að heyra.
Það skal tekið fram að ferðin
frá Winnipeg til Reykjavíkur
gekk ágætlega. Ýmsar sögur
hefi eg heyrt síðan eg kom heim
aftur, um mikið óveður í hafi og
hálflélegan viðurgerning á skip-
inu, sem einhverjir munu hafa
verið að gera sér far lim að
halda á lofti. Um þær allar má
segja líkt og Mark Twain sagði,
þegar hann frétti, að hann væri
sjálfur dauður, að fregnin væri
mjög mikið vkt. En svo verður
fólk að hafa eitthvað sér til
dægrastyttingar, og mörgum
þykir söguburður nógu góð
skemtun.
Eg held að allir hafi fengið
nóg að borða og enga heyrði eg
kvarta um það, að jtgir hefðu
ekki getað sofið í rúmunum.
Hitinn, sem var nokkuð mikill
þangað til út á sjóinn var kom-
ið, var ekki af mannavöldum,
og þess vegna var viturlegast
að reyna að bera hann með
kristilegri þolinmæði; öðru máli.
er að gegna með það, sem menn
AÐVÖRUN
Eldar! 'Eldar! Eldar!
Eldhætta
Jólahátíðina
Jólahátíðin er í nánd og eld-
hættan, sem henni fylgir.
Þrengzli í búðum og í kirkj-
um, hinn árlegi fylginautur
jólahátíðarinnar, útsölur í al-
gleymingi og skemtanir í heim-
ahúsum, þar sem notað er alls-
konar eldfimt skraut, raflýsing-
ar og þesskonar, auk alls þess
sem safnast fyrir af eldfimu
rusli, umbúða efni utan af jóla-
varningnum eykur eldhættuna.
Verið gætin með þær raf lýs-
ingar sem þér notið, einnig að
reyktóbaks menn kasti ekki frá
sér ösku eða eldspítum með eldi
Notið undir engum kringum-
stæðum gasólín til hreingern
ingar hvorki í verzlunarstofum
oline er hættulegra en púður.
oline er hættulegra en þúður.
Látið ekki rusl safnast fyrir í
húsunum, því af öllum þesskon-
ar haugum stafar eldsvoði.
Má eg ekki krefjast þess, að
almenningur karlar, konur og
börn í Manitoba leggist á eitt
með að koma í veg fyrir að
skaðar verði að jólahaldinu.
Munið ávalt—að varúð er
irnir leggja á okkur; þá má
skamma og það veitir oss að
minnsta kosti fróun í bili; mörg-
um veitir líka léttara að bera
andstreymi lífsins, eftir að þeir
hafa skammast.
Margt gerði fólk sér til skemt
unar, eins og gerist og gengur.
Það voru haldnar ræður og það
var sungið og það var spilað,
sögur voru sagðar og það var
rabbað um daglega viðburði og
háheimspekileg efni, eins og oft
vill verða þar sem tevir eða þrír
íslendingar eru saman komnir.
Heimferðarnefndin, sem var
mestöll þarna innan borðs og
ekki mjög hnuggin, þótt sitt-
hvað væri búið að segja um
hana, sá um sumar skemtan-
irnar, en sumar urðu til alveg
undirbúningslaust, af því að
svo vel lá á öllum; einhver byrj-
aði að syngja lag og svo tóku
allir undir( sem gátu.
Tvo dagana var veður all-
hvasst og sær úfinn. Þá feng-
um við að sjá nokkuð af mikil-
fengleik hafsins; og líklega er
ekkert annað betur til þess fall-
Lð að sýna mönnum, að verkin
mannanna séu fremur smá-
vægileg, heldur en rok úti á reg-
in hafi. Og þegar sjóveiki
bætist við, fer að minnka dramb
ið í flesturii, hversu hnakkakert-
ir sem þeir kunna að vera,
meðan þeir hafa þurt land und-
ir fótunum. Skyldi annars nokk-
uð vera til, er getur gert menn
jafn dapra og bölsýna sem sjó-
veikin.
Þegar veðrið var sem hvass-
ast, sigldum við framhjá litlu
seglskipi, sem hafði dregið nið-
ur flest segl og lét reka undan
vindi. Það var tilbreyting að
sjá það, einkum nú, þegar hægt
er að fara landa á milli án þess
að sjá segl á sæ. Seglskipin
lieyra til annari öld en þeirri,
sem við lifum á. Vélarnar hafa
að heita má, útrýmt þeim, og I
þá um leið fegurðinni, sem þeim
vár samfara. Fátt er tignar-
legra á að líta en stórt skip með
þöndurn seglum, sem líður á-
fram í góðum byr.
Eitt atvik frá ferðinni heim
verður mér ávalt minnisstætt:
Það var þegar við sáum land á
íslandi. Þoka var í lofti þann
dag og útsýn slæm. Okkur var
sagt, að við mundum sjá ísland
undir kvöld. Oft renndum við
augunum fram um stafn og 'bið
um þess með óþreyju, að land
lyftist úr legir Loksins sást
dökk rönd í fjarska. Var það
land eða var það bara dekkri
þokubakki í blýgráu loftinu7
Um það voru menn lengi að
tala og sýndist sitt hverjum. En
smám sam'an breikkaði röndin
og skýrðist, svo að ekki var
neinum Ijlöðum um það að
fletta, að þetta var land, og
skömmu síðar gægðust tvö
fjöll fram úr þokunni. Sumir
sögðu að fjöllin tvö væru Esj-
an og Akrafjallið, aðrir héldu
að þau væru einhverjir hnúk-
arnir suður á Reykjanesskagan-
um. Fyrri tilgátan reyndist
rétt. Nú komst fögnuðurinn á
sitt hæsta stig; hann brauzt út
í söng; einhver fór að syngja
voru kyrrir á skipi til morguns.
Það var að morgni dags 21.
júní, sem við stigum á land í
Reykjavík; héldu sumir þá strax
til landsspítalans nýja, þar sem
þeir ætluðu að dvelja meðan
þeir væru í bænum, en aðrir
fóru heim til frænda og vina,
sem biðu þeirra á bryggjunni
eða “uppfyllingunni’’, eins og
eg held að Reykvíkingar nefni
allan hafnarbakkann, sem skip-
in leggjast við. Fjöldi fólks var
þar saman kominn til þess að
virða fyrir sér gestina að vest-
an, og eins og, nærri má geta,
var þar fagnaðarfundur með
mörgum. Nú voru nokkrir dag
ar fram að Alþingishátíðinni, er
menn gátu notað til þess að
skoða sig um í bænum og heilsa
upp á fornkunningja, er þar
voru.
Næstum tuttugu og níu ár
voru liðin síðan eg fór af ís-
landi. Þar sem eg var alinn
upp í grend’ við Reykjavík, var
eg allvel kunnugur þar fyrir
aldamótin. Á þessum þremur
áratugum hefir bærinn tekið all
miklum stakkaskiftum, enda
má segja að' allar verklegar
framfarir, sem þar hafa gerst,
hafi orðið til síðan um aldamót.
Að fólksfjölda hefir bærinn fer-
faldast, og allt annað þar hefir
margfaldast að sama skapi eða
meira. Reykjavík er stórbær í
hiutfalli við íbúatöluna í land-
inu; þar býr nú næstum einn
fjórði hluti -alls fólks, sem til
er í Iandinu. Bærinn kemur
næsta einkennilega fyrir sjónir
þeim, sem um áratugi hafa van
ist nýbyggðinni í sléttufylkjun-
um hér vestur í Canada. Manni
dylst ekki að maður er stadd-
ur þar sem tvennir tímar mæt-
ast, þegar maður er kominn
þangað; þar er margt sem bend
ir á gamla tímann; hús með
gömlu sniði, þröngar götur, op-
inberar byggingar, sem eru «
orðnar og litlar og nokkuð forn [ allt
fálegar, og margt fleira. En
samt er þar miklu fleira, sem
heyrir til nýja tímanum, tuttug-
ustu öldinni, nýtízku hús, bíl-
arnir, talsíma#nir, rafmagntð,
malbykaðar götur, höfnin og
fleira. Allt þetta tilheyrir véla-
menningu síðari hluta nitjándu
aldar og þeirrar tuttugustu. Hið
nýja og hið gamla mætast þarna
og blandast saman, eins og er
svo tftt í borgunum í Evrópu, en
fágætt hér í Ameríku, þar sem
er hlutfallslega ungt. En
það er á fleiru en húsum og
mannvirkjum, sem maður sér,
að maður er staddur þar sem
tvennir tímar mætast, þegar
maður er kominn til Reykja-
víkur; það má sjá það á fólkinu,
klæðaburði þess og jafnvel á
svip þess. Að vísu eru karl-
mannaklæðnaðir þar alveg eins
og þeir gerast í öðrum löndum
vestrænnar menningar, en kven
búningar eru æði margbreyti-
legir og sundurleitir. Flest
yngra fólk gengur í samkonar
búningum og tíðkast í borg-
um erlendís, en allflest eldra
kvenfólkið gengur { íslenzkum
búningum, og það eru líklega
hvergi annarsstaðar á jörðinni
til kvenbúningar sem líkjast
þeim. Eg get ekki að því gert,
að mér þykja ekki íslenzku.
kvenbúningarnir fagrir, að und
anteknum skautbúningnum, er
náttúrlega getur aldrei orðið
annað en viðhafnárbúningur,
og óhentugir held eg að þeir
tíma
Pantið yðar—
Jóla Kökur
og Búðinga
Be/.ta íirval af ágætutn fínkökum bragð-
göðum og efnisríkum............ bökuðum
eftir gamallri enskri evnju. . . . í full-
komnasta ..bökunareldhúsinu ..i ..Vestur-
Canada.
I
»
Látið bakarann yðar eða
kaupmanninn hafa pöntun
yðar eða símið 23 881
THE BALMOKAL
FRUIT CAKE SIIPREME
Gerð úr ágætasta efni, nýju
smjöri, eggjum, frönskum
eða austurlenzkum ávöxtum.
cherries, almonds etc. —
kaka, sem ekki líkist neinni
annari. Sett upp í þriggja
punda stærð í málmpakka.
Plómu
Búðingar
Gerði rúr bezta efni, og eru
mjög ljúffengir. Fullgerðir i
skál, að öllu leyti tilbúin til
að hita upp.
No. 1, about 1-lb- . 50c
No. 2, 1V2 lbs...... 75c
No. 3, 2 lbs... $1.04
No. 4, 3 lbs . $1.50
OLD ENGLISH
MINCE MEAT
í l1/2 pd pakka .. 40c
MINCE PATTIES
ALMOND PASTE
SHORTBREAD
SPEIRS MRMELL
B/1KING CO. LIMITED
~Teedinri a City since 1882"
RADIO—BEZTA GJOFIN
SKEMTIR ALLRI FJÖLSKYLDUNNI
HY’ER maður í fjölskyldunni nýtur skemtunar þeirrar. sem Radio er samfara. Engin gjöf er eins vel þegin
af ölum í húsinu. Hver dagur — í öllu árinu — minnir þann, sem gjöfina fær á hugulsemi yðar.
eina vörnin gegn eldí.
Issued by authoríty of
HON. W. R. CLUBB,
Minister of Publlc Works and
Fire Preventioh Branch.
E. McGrath,
Provincial Fire Commissioner,
Winnipeg.
veitthvert ættjarðarljóð og marg
ir tóku undir, svo var byrjað á
öðru og aftur öðru. Ef til vill
hefir söngurinn ekki verið efttr
listarinnar reglum, en hann
kom frá hjörtunum og í hon
um var uppfylling langrar eftir-
væntingar.
Eg ætla ekki að fjölyrða um
viðtökurnar, það er margbúið
að segja frá þeim. Hátíðar-
nefnd Alþingis kom til móts við
okkur út í flóann á öðru varð-
skipinu ásamt nokkrum fleir-
um. Ræðuhöld hófust og var
þessi frændahópur að vestan
boðinn velkominn heim. Þegar
í höfn var komið, kom borgar-
stjóri og með honum ágætur
söngflokkur um borð. Bauð
hann okkur velkomin til
Reykjavíkur og flokkurinn
söng. Stóð allur þessi fagn-
aður frani á miðja nótt. Nokkrír
fóru þá strax í land, en flestir
“Brunswick” Combination
Screen-grid
Bezta radioið af hinum frægu
Brunswick radio. Aödáunar
vert áhald, sem vinnur í sam-
ræmi við hina miklu fegurð
þess.
I»ab hefir Armoured Chassis—
sem er Brunswicks vernd gegn
utan aö komandi áhrifum; the
Uni-Selector, sem sameinar sjö
parta í einn; láréttan tónstiga;
tóna stjórnara rafmagns Pana-
trope, áhald fyrir record repro-
duction, sem í er raf-segulmag-
aö picck-up o ginduction disc
type motor meö sjálfvirkum
stöövara. Sjö tubes^ 4 screen-
grids.
V erö ....
‘'Victor” Combination
uucn, 3UCCU-
$381.50
Þrjú Ijljóðfæri í einu
Nýtt að gerð, smíði og út-
liti, og er eitt hið skemtileg-
asta. Combines Victor Ra-
dio-Victor record prducing
og Victor home-recording.
Five circuit, micro-synchronous
screen-grid Chassis, sem eykur
orkuna, og næmi verkfærisins
og val, og meö fegurri tóna og
fínni vegna umbóta mikilia á
tónörmiínum.
CabinettiÖ er mjög fagurt meö
ít^alskri valhnotugerö.
Verö
$397.50
W
Philco Baby Grand
Fyrirferðarlítið, en þó gott
Radio.
þessi gerð af Radio er mjög
eftirsótt af almenningi. Fer
þa ðeinkar vel fyrir í blokka-
íbúðúm, og smærri húsum,
þar sem rúm er takmarkað.
Á slíkum heimilnm er þetta
radio regluleg prýði.
Af því eru tvwr geröir—minía-
ture console og mantel model.
hvor hefir sjö tuba chassis meö
3 screen-grid tubes meÖ góöum
dynamlc speaker.
Baby Grand
Midget .....

90Baby G.anJ
Console _____
$128.20
General Electric
Studio Lowboy
Annað þægilegt og vel útlít-
andi radio að gerð og sózt er
eftir að hafa á öllum smærri
heimilum. Forkunnarfagurt
áhald ,sem vinnur eins vel og
beztu radio, hljómurinn þýð-
ur og skýr og kostar þó ekki
nærri eins mikið og radia, er
ekki eru öllu hljómfegurri.
Sjö tuba chassis meö fjórum
screen-grid tubes, four-gang
condenser og liefir rafmagns
dynamic speaker.
VerÖ ......
$159.00
RADIO SETS OG COMBINATIONS MÁ KAUPA Á TÍMA.
Radio deildin á sjöunda gólfi.
^T. EATON C9,
LIMITYD
r