Heimskringla - 09.03.1932, Blaðsíða 8

8. SIÐA
heimskringla
WINNIPEG 9. MARZ 1932.
FJÆR OG NÆR.
Séra Ragnar E. Kvaran flyt-
ur Guðsþjónustu í Árborg sunnu
daginn 13. marz, kl. 2 e. h. —
Aðalfundur safnaðarins verður
haldinn að aflokinni guðsþjón-
ustunni.
♦ * *
Walter Swinburnson skóla-
stjóri í Mozart, Sask., sem and-
aðist 9. febr. s. 1., var jarð-
sunginn í Wynyard 13. febr. af
séra R. E. Kvaran.
* * •
Einar Sveinsson gullsmiður á
Gimli andaðist 28. febrúar, og
var jarðsunginn af séra R. E.
Kvaran þann 5 marz s.l.
. * * *
Fimtudaginn 17. marz n. k.
efnir bazaardeild Mrs. B. Krist-
jánssonar til “home cooking”
sölu í fundarsal kirkjunnar. —
Hefst kl. 2 e. h. Verður þar á
boðstólum ágætur heimatilbú-
inn matur, svo sem rúllupylsa,
lifrarpylsa, kæfa, blóðmör, og
kaffibrauð allskonar o. fl. —
Einnig ve^ður kaffi selt á staðn
um. Fólk er vinsamlega beðið
að muna eftir þessu og líta inn.
* * *
Kviðdómesnefndin við vor-
réttarhöldin, sem byrjuð eru í
fylkinu, er skipuð þessum ís-
lendingum, svo oss sé kunnugt:
Gesti Oddleifssyni frá Árborg,
Snæbimi S. Jónssyni frá Fram-
nesi, Guðmundi Jakobssyni frá
Árborg og Jóni Hólm frá Fram-
nesi. Allir þessir menn komu
til bæjarins s. 1. mándagsmorg-
un til þess að gegna þessu
starfi.
• * *
I ársskýrslu Fálkanna, er birt
ist í síðasta blaði, gleymdist að
geta þess, þar sem á embættis-
menn er minst, að Walter J.
Lindal, K. C., er heiðursforseti
félagsins.
• • •
íslenzkir hockeyleikarar frá
Gienboro, Lundar, Selkirk og
Winnipeg (Fálkarnir) keppa
um hockeybikar Þjóðræknisfé-
Iagsins á miðvikudaginn og
fimtudaginn í þessari viku í
Olympic skautaskálanum. Ættu
ísiendingar að fjölmenna á
þenna kappleik og kynnast
leikjum landa sinna.
í kvæðinu “Móðir og barn”,
sem birtist í síðasta blaði urðu
þessar villur:
í fyrstu vísunni stendur: inn-
heáðabygðin mín kær; átti að
vera: innheiða bygðin mér kær.
í fimtu vísu stendur: Sál mín
er samstilt við þig, svo er hvert
einasta spor; átti að vera: og
svo er hvert einasta spor.
• • •
Heimskringlu hefir verið bent
á það af forstöðukonum fyrir
veitingunum á móti Fróns, að
af frásögninni í blaðinu megi
ætla, að þær einar hafi lagt til
veitingarnar, en svo hafi alls
ekki verið, heldur hafi fjöldi
vina gefið þær. Heimskringlu
var þetta ljóst, og vildi sagt
hafa það í greinni, hvort sem
það hefir orðið ljóst, eða ekki
Er stjórnarnefnd Fróns ekkert
ljúfara né skyldara, en að
þakka allan þann styrk og þá
stoð, er íslendingar veittu í
þessu efni, og sem svo mikinn
þátt átti í því, hve vel mótið
hepnaðist.
* * *
Hinn árlegi útnefningarfund-
ur Eimskipafélags tslands, sem
haldinn var 29. febr. 1932, aó
910 Palmerston Ave., Winni-
peg, útnefndi þá herra Ásmund
P. Jóhannsson og Jón J. Bíld'
fell, með 2725 atkvæðum hvorn,
til að vera í vali við stjórnar-
nefndarkosningu á aðalfundi
Eimskipafélagsins, sem haldinn
verður í Reykjavík á íslandi í
næstkomandi júnímánuði.
* * *
Breyting.
Stúkurnar Hekla og Skuld
hafa ákveðið að breyta fundum
sínum þannig, að hér eftir hafa
þær fundi sína á fimtudögum,
og skiftast á um kvöldin. Byrj-
að verður á breytingunni í þess-
ari viku.
Hekla hefir fund sinn 10.
marz, en Skitld aftur í næstu
viku 17. marz, og þannig á víxl.
Þessi breyting stafar aðallega
af því að G. T. húsið hefir
leigst svo mikið út í seinni tíð.
Ennfremur verða stúkurnar að
hliðra til fyrir stúkunni Liberty,
sem heldur nú fundi sína í viku
hveiri.
• • •
Þessi börn voru sett í em-
bætti við síðustu ársfjórðungs-
SKEMTISAMKOMA
Undir forstöðu einnar deildar Kvenfélags Sambands-
safnaðar ,verður haldin í fundarsal kirkjunnar ÞRIÐJU-
DAGSKVÖLDIÐ 15. þ. m, Samkoman byrjar kl. 8.15
e. h. Til skemtana verður meðal annars:
PíanQ Sóló ..............*■ Mrs. H. Helgason
Upplestur ............. Mr. Karl Kristjánsson
Fíólín Sóló ........... Miss Pearl Pálmason
íþróttasýning: Nokkrir drengir undir stjórn Karls Krist-
jánssonar.
Sóló ................... Mrs. K. Jóhannesson
Uppplestur ............... Mr. P. S. Pálsson
Stuttur gamanleikur: “Saumaklúbburinn”,
leikinn af nokkrum kvenfélagskonum.
= I manna, en verkamenn eiga
Inngangur 25c.
Fjölmennið og fyllið salinn!
I I
zmmm-o-m^mo-^mm-o-^m+o-^mt-o-m^ommmommm+o-mmmo-mmmommm-o-m^m-u-^m-fa
Hlustið á útvarp CKY—5 e. h.
Sunnudaginn—13 marz
ISLENZKUM SÖNGVUM VERÐUR ÚTVARPAÐ FRÁ
McLEAN’S ORGAN MELODIES
Tii sérstakrar skemtunar fyrir hina íslenzku viðskifta-
vini sína í Vestur-Canada útvarpar McLean’s félagið ís-
lenzkum sönglögum á fimtudaginn. Mr. Frank Fredrick-
son tilkynnir.
í hljóðfærastofu McLean’s getið þér borið saman og
keypt eftirfylgjandi móttökutæki: Philco, Victor, Mar-
coni, Rogers, Majestic, Westinghouse, De Forest Cros-
iey, General Electric.
J.J.H.M?LEANÍt"
329 Portage Ave. (lOth St., Brandon) 419 Academy Koad
S<*»o«»i>'^»{i^»i)'«B»<>^»i>^B'i>'a»i)'<H»<>a»i>«»<>aa»<>^»?
I
! ARSFUNDUR j
! j
! Viking Press Limited í
! j
(Ársfundur Viking Press Limited verður haldinn fimtu- ’
daginn 17. þ. m. kl. 4. e .h. á skrifstofu félagsins, 853 a
x Sargent Ave., Winnipeg, Man. Fyrir fundi liggja hin <
I venjulegu ársfunc'arstörf, svo sem kosning embættis- |
s manna, taka á móti (og yfir fara) skýrslum og reikn- ;
Iingum félagsins o. fl. Hluthafar eru beðnir að mæta
stundvíslega, og ef um fulltrúa er að ræða er mæta
Ifyirr þeirra hönd, að útbúa þá með umboð, er þeir geta "
lagt fyrir fundinn til staðfestingar. |
j Winnipeg, Man!, 4. marz 1932.
I umboði stjórnarnefndar: *
M. B. HALLDÓRSSON
Forseti.
RÖGNV. PÉTURSSON
Ritari.
Verkstjórinn: “Plánka? Eg
sé ykkur ekki með neina
plánka.”
Móse: “Nei, er mér nú ekki
öllum gengið! Höfum við þá
ekki gleymt að taka með okk-
ur plánkana, sem við erum
með!"
UM MARKAÐI.
Frh. frá 5 bls.
vinni sem einn til að ráða fram
úr þessu áhugamáli sem best,
og það nú tafarlaust, ef að
gagni má koma fyrir næsta
sumar, og vil eg enn endur-
taka það, að tilbreytingar þær,
er eg hefi áður umgetið, munu
með tímanum verða að örugg-
um markaðsbrautum fyrir ís-
lenzkar afurðir.
Chr. Fr. Níelsen.
—Mbl.
HEIMSKREPPAN OG
SKAÐABÚTAMÁLIÐ
mót, af gæzlukonum ungtempl-
ara, í barnastúkunni Æskan
No. 4:
FÆT — Fríða Gíslason
ÆT — Guðrún Stephenson
VT — Lára Bjarnason
K — Sigga Gíslason
R — Alda Sædal
AR — Bína Anderson
P’R — Emil Gillis
G — Halldór Thorsteinsson
D — Matthildur Bjarnason
AD — Jórunn Mýrdal
V — Lilja Goodman
ÚV — Unnur Sædal
Gæzlukonur: Mrs. Benedicts-
son og Mrs. Jósepsson.
• * • *
Frá Fálkum.
Miðvikudagskvöldið 2. marz
lék Selkirkingar á móti Gimli-
búum, og unnu Selkirkingar
þar með 4 á móti 2. Samt er
óhætt að segja að Gimlungar
gerðu vel að halda þeim frá
að skjóta oftar í mark en þeir
gerðu. Vegna þessa ósigurs eru
Gimlungar út úr semkepninni prij fr£ 7 bi8.
um hockey bikarinn, er hefst lne3 bandamönnum og sam-
í dag. En hitt má segja, að herjum þeirra. Hlutverk þetta
Gimlungar sýndu óhlutdrægni er aus ^hki svo einfalt og í
sína, með því að sækja Sel- fijótu bragði mætti virðast.
kirkinga heim, og er ekki víst, f>a^ hefir verið hinum mestu
að Selkirkingar hefðu unnið örðugleikum bundið að sjá um
þá, ef þeir hefðu leikið á Gimli. yfirfærslu og skiftingu hinna
í kvöld byrjar samkepnin um gífurlegu fjárupphæða, sem
bikarinn, sem Þjóðræknisfélag- Þjóðverjar hafa goldið. Er-
ið gaf til árlegrar umkepni fyrir lendur peningamarkaður hefir
hockeyfélög meðal Jslendinga.
Flckkarnir, sem um hann keppa
að þessu sinni, eru: Fálkar, og
flokkar frá Selkirk, Glenboro
og Lundar, og verður fyrsti
leikurinn kl. 10 í kvöld. Lanílar
eru beðnir um að koma, og
sýna þar með drengjunum, að
þið séuð með þeim. Þið megið
vera viss um að sjá þar fallega
flokka af ungum hockeyleikur-
urum. Og þið megið vera viss
um að okkar drengir gera sitt
bezta. Við höfum náð saman
því bezta liði, sem við höfum
á að skipa, og vonumst til að
halda bikarnum. ,En það má
ekki gleyma því, að hinir hafa
hraustum drengjum á að skipa
líka, og má því búast við harðri
sókn og v6rn á báðar hliðar.
Þeir sem vinna á miðvikudags
kvöldið leika úrslitaleikinn á
fimtudagskvöldið þann 10. marz
Þeir sem bera merki Fálk-
anna, eru þessir:
F. Gillis markvörður
A. Jónsson
C. Munroe
H. Gíslason
Matt Jóhannesson
Ad Jóhannesson
Ingi Jóhannesson
W. Sigmundsson
W. Bjarnason
C. Benson
O. Bjarnason
S. Patterson
P. Sigurðsson.
Gleymska.
Verkstjórinn: “Hvert eruð
þið svo sem að fara, slæpingj-
arnir ykkar? Því haldið þið
ekki áfram að vinna?”
Móse: “Við erum að vinna.
Við erum á leiðinni með þenna
plánka upp að mylnunni.”
skki viljað veita móttöku svo
háum upphæðum þýskr'
marka, enda stórhættulegt
gengi marksins, ef stórar
summur eru fluttar í éinu úr
landi. Má því telja stofnun al-
þjóðabankans skref í rétta átt.
enda færöist nú skaðabótamál-
ið að nokkru af pólitíska vett-
' anginum yfir á fjármálasvið-
ið. Alþjóðabankinn er hluta-
félag. Nemur höfuðstóllinn
500 miljónum svissneskra gull-
franka, hvert hlutabréf hljóðar
upp á 2500 gullfranka. — Höf-
uðbankar Belgíu, Englands,
Frakklands, Þýskalands, ítalíu,
Japans og firmað J. P. Morgan
& Co., í New York standa að
stofnun bankans. Þessir 7
bankar taka að sér 112 þúsund
af hlutabréfunum og skuld-
binda sig til að bjóða hin 88
þúsund hlutabréfanna öðrum
bönkum til kaups, einkum
þeirra landa, sem hagsmuna
eiga að gæta við skaðabóta-
greiðslurnar. Stjórn bankans
mynda bankastjórar þeirra 7
höfuöbanka, sem að framan
getur. Hver þeirra bankastjóra
útnefnir 1 samlanda sinn í
stjórnina og skal hann valinn
úr hóp iðnrekenda eða versl-
unarmanna. Enn fremur full-
trúar iðnrekenda og verslun-
armanna, Þjóðverjar og Frakka,
einn frá hvoru landi. Þessir lfi
fulltrúar kjósa 9 aðra fulltrúa
með f meiri hluta, og mega
þessir 9 síðastkjörnu fulltrúar
ekki vera úr þeim 7 löndum,
sem stofnuðu bankann. —
Stjórnina skipa þannig 25 full-
trúar.
Menn munu veita því eftirtekt
að allir þessir fulltrúar eru úr
hópi iðnrekenda, verslunar-
| j ekkert sæti í stjórninni. Hefir
það val|dið megnúi óánægjxi
verklýðsfélaganna. — Ágóða-
skifting bankans gerir ráð fyrir j
myndun öflugra varasjóða. !
Þjóðverjar skulu og hafa hlut- |
deild í ágóðanum, en þó verð- i
ur ágóðahluti þeirra ekki gold-1
inn út, heldur á hann að létta |
1 undir með skaðabótagreiðslum !
þeirra síðustu 22 árin.
m. i
Hér að framan hefir feynt 1
verið að gefa yfirlit yfir sögu j
skaðabótamálsins. Verður af
því ljóst, hve hart hefir verið
gengið að Þjóðverjum um
greiðslurnar og af lítilli sailn-
girni. Stefna lánardrotna þeirra
og þá einkum Frakka, í skaða-
bótamálinu hefir verið:
1. Þýskalandi ber að greiða
allar hernaðarskuldir banda-
manna.
2. Þýskalandi ber að greiða
kostnað við endurreisn þeirra
héraða Frakklands, sem harð-
ast urðu úti í ófriönum. —
Með þessum kröfum hafa
Frakkar jafnan réttlætt stefnu
s'na í þessu máli. Eins og
kunnugt er gerðust Bandaríkja
menn lánveitendur bandamanna
í styrjöldinni miklu. Er mjög
náið samband milli greiðslna
þessara skulda og skaðabóta
Þjóðverja, sem marka má af
því, að Young-samþyktin geng-
ur beinlínis út frá þessu sanr
bandi. Samkvæmt fyrirmæ,’"'
hennar, standa afborganiv
bandamanna, á hernaðarskuld-
um til bandaríkjanna, í beinu
hlutfalli við skaðabótagreiðslur
Þjóðverja. Það sem Þjóðverj-
ar greiða umfram þessum af-
borgunum, sem bandamenn
borga til Bandaríkjanna, renn-
ur fyrstu 37 árin eiginlega al-
veg til Frakka, og síðustu 22
árin eiga afborganir banda-
manna og skaðabótagreiðslur
Þjóðverja að standast alveg á.
Verður af þessum sökum skilj-
anlegt, að Bandaríkjamenn
hafa í skaðabótamálinu staðið
einhuga við hlið Frakka. En
greipilega hefir þessi skamm-
sýna pólitík hefnt sín. Var
svo komið síðast liðið sumar,
að fiýsku hjálparlindirnar voru
gersamlega þurausnir og þýsk-
ir atvinnuvegir þrautpíndir
Skaðabóta greiðslurnar höfðv
um langt skeið haldið áfram.
með erlendum stórlánum, eink-
um enskum. Er Þýskaland gat
með engu móti lengur staðið í
skilum á lánum þeim, sem það
hafði tekið, til þess að greiða
þær, þá risu upp örðugleikar
allsstaðar í fjármálaheiminum.
Er hér ein af aðalorsökunum
til þess að enska pundið féll. —
Alment er viðurkent, að nú-
verandi fjárhagsskipulag heims-
ins byggist á því, að þjóðirnar
geti frjálst og hindrunarlaust
skifst á vörum þeim, sem hvert
land um sig framleiðir. Skil-
yrðið fyrir því er auðvitað, að
hvert land hafi frjálsar hendur
að því að famleiöa og versla
með afurðir sínar. Sérhvev
þjóð verður að geta notfært
sér fyllilega gæði lands síns og
standa jafn rétthá öðrum þjóð-
um í samkepninni. Nýlendu-
pólitíkin gamla hefir rétti1
verið nefnd rányrkja, þar sem
sá, sem er hernaðarlega og
fjárhagslega sterkari, færir sér
í nyt allar hjálparlimjir þess
veikari. — Stefna bandamanna
í skaðabótamálinu er nákvæm-
lega sú sama: Afvopnuð þjóð
er þrautpínd og hnept undir
þrældómsok hins sterka. “En
sér grefur gröf, þótt grafi”.
Einmitt þessi stefna hefir ekki
að eins reynst háskasamleg
Þjóðverjum, heldur og banda-
mönnum sjálfum, eins og nú er
komið á daginn. Stefna bes"‘
hefir bæði alið upp úlfúð og
hatur í Þjóðverjum til böðla
þeirra og lamað kaupgetu þeirra
og framleiðslu. En hvað þýðir
MESSUR OG FUNDIR
f kirkju Sambandssafnaðar
Messur: — á hverjum sunnudepQ
kl. 1. e. h.
Safnaðarnefndin: Fundir 2. og 4.
fimtudagskveld í hverjum
mánuði.
Hjálparnefndin. Fundir fyrsta
mánudagskveld i hverjum
mánuði.
Kvenfélagið: Fundir annan þriðju-
dag hvers mánaðar, kl. 8 að
kveldinu.
Söngflokkurinn. Æfingar á hverju
fimtudagskveidi.
Sunnudagaskólinn: — Á hverjum
sunnudegi, kl. 11 f. h.
þjóðar, sem telur 64 miljónir
manna, er lömuð? Það, að
hún getur ekki keypt fram-
leiðslu og afurðir annara þjóða.
Hvað þýðir það, að frameliðsla
hennar er lömuð? Fyrst og
fremst það, að iðnrekendur
hennar, sem stórlán háfa tek-
ið erlendis, geta nú ekki stað-
ið í skilum, og fjármál og versl-
un leggjast í dá. — Það er
ekki vafasamt, að það hefði
borgað sig þúsund sinnum bet-
ur fyrir Ameríku að gefa banda
mönnum að fullu upp hernað-
arskuldirnar. Þá hefðu Frakk-
ar orðið að lina á kröfum sín-
um við Þjóðverja og Evrópa
væri nú fær um að kaupa af-
urðir Ameríku, sem nú eru
verðlausar, af þv1 enginn er
kaupandinn. Sama er að segja
um Frakka. Væri þeim ekki í
rauninni fyrir béstu, að Þýska-
land væri velmegandi og öfl-
ugt fjárhagslega, svo verslun
og viðskifti gætu blómgast
með báðum löndunum? Von-
andi hafa menn nú lært svo
mikiö af hinni dýrkeyptu reyn-
slu, að bráðlega verði komið
betra skipulagi á skuldamálin.
Fyrsti vottur þessa var tillaga
Hoover’s um frest á skaðabóta-
greiðslunum. En tillaga Hoov-
er’s er að eins eitt spor á réttri
leið. Vonandi heldur ráðstefna
sú, sem nú á bráðlega að koma
saman í Basel, áfram í sömu
átt. En nái ósáttfýsi og sundr-
ung yfirhöndinni aftur, þá má
vænta hinna verstu tíðinda.
Síðasta neyðarráðstöfun Brun-
ings ér síðasta tilraunin, til
þess að halda uppi skipulagi og
stjórn í Þýskalandi, og rr>í'<r
Bruning standa allir góðir og
gætnir menn þýska lýðveldis-
ins. En ef haldið verður áfram
að herða á skuldaklöfum þjóð-
arinnar, þá stendur Bruning
magnlaus uppi. ískyggilegur
óvættur, Bolsévisminn, stendur
ógnandi fyrir dyrum og and-
spænis honum annar óvætt-
urinn frá, hinir ofstækisfullu
þjóðerntesimnar. Borgarsljyrj-
öld hlyti að brjótast út.
Munster, 1. jan. 1932.
Jón Gíslason
—Mbl.
‘Mercury ’
The New
All-Weather
Coal
Phone 42 321
For a Ton
Today
(4
ARCTIC
CARL THORLAKSON
úrsmiður
627 Sargent Ave., Winnipeg
Sími: 27 117. Heima 24 141
manna eða annara fjármála- það, að kaupgeta menningar-
J. A.
JOHANNSON
Garage and Repair Servlca
Banning and Sargent
Sfml 33573
Heima elml 87136
Bxpert Repav and Complete
Garafe Serrice
G«j, 09», Extru, Tiree,
Betterie., Etc.