Heimskringla - 24.08.1932, Qupperneq 3

WINNIPEG 24. ÁGÚST 1932.
HEIMSKRINGLA
3 BLAÐSlÐA
Sigurdsson, Thorvaldson ltd
GENERAL MERCHANTS
ÚTSÖLUMENN FYRIR IMPERIAL OIL LIMITED
ROYALITE COAL OIL, PREMIER CASOLINE
TRACTOR AND LUBRICATING OILS
ARBORG
RIVERTON
HNAUSA
í
Phone 1 Phone 1 Phone 51, Hing 14
MANITOBA — CANADA
Phone 22 »33 Phone 23 237
HOTELCORONA
2(1 Roodih Wlth Ilath
Hot and Cold Water in Every
Room. — $1.50 per day and up.
Monthly and Weekly Rates
on Request
Cor. Main & Notre Dame East
WINNIPEG, CANADA
KJÖRDÆMAMÁLIÐ
Þjóðin verður vandlega að
kynna sér þetta mál, því
að lausnin nálgast.
I.
Það er nú oröið ljóst öllum
hugsandi mönnum, að úrlausn
kjördæmamálsins er óumflýjan-
leg, og að grundvöllurinn að
þeirri lausn verður lagður á
næsta þingi. Þess vegna er það
fyllilega tímabært, að þjóðin fari
að gera sér ljóst, hvaða lausn á
málinu hún helst kýs. Mjög er
óheppilegt, að alt sé látið reka
á reiðanum þar til í eindaga er
komið, enda getur þá auðveld-
lega svo farið að flaustursverk
verði á afgreiðslu málsins.
Framkomnar tillögur.
Af þrem stjórnmálaflokkum,
sem fulltrúa eiga á Alþingi hafa
tveir flokkarnir lagt fram á-
kveðnar tillögur í kjördæma-
málinu. — Þessir flokkar eru
Sjálfstæðisflokkurinn og Al-
þýðuflokkurinn. Þær tillögur,
sem fram komu á síðasta þingi
frá Framsóknarmönnum geta
ekki tekist alvarlega, þar sem
þær eru ótvírætt spor aftur á
bak og auka á ranglætið frá þvi
sem nú er, enda má fullyrða, að
Framsóknarflokkurinn s t ó ð
ekki óskiftru að þeim tillögum.
Fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
í kjördæmanefndinni lögðu til,
að kosningfyrirkomulagið yrði:
Hlutfallskosningar í sambandi
við einmenningskjördæmi með
uppbótarsætum. Skyldi kjósa
30 þingmenn í 26 einmennings ^
kjördæmum utan Reykjavíkur |
og 4 í Rvík. Atkvæðagreiðslan
í kjördæmunum skyldi því næst!
notuð sem undirstaða undir út- !
reikninga um það, hve marga!
þingmenn hverjum flokki bæri;|
við þann útreikning var alt land j
ið skoðað sem eitt kjördæmi.;
Loks var landinu skift í 6 hlut-
fallskjördæmi til úthlutunar á
uppbótarsætum.
Þessar tillögur hafa margt til
síns ágætis. Þær tryggja þing-1
flokkunum þingsæti í samræmi;
við kjósendafjölda. Þær tryggja!
einnig núverandi kjördæmum j
rétt til þess, að halda áfram að j
hafa sérstaka kjördæmakosna'
þingmenn. Mótbáran gegn þess.
um tillögum hefir aðallega ver-
ið sú, að tvímenningskjördæmi
missi annað þingsætið. En þessi
mótbára hefir ekki fyllilega við
rök að styðjast, þar sem flest
tvímenningskjördæmin fengu
sinn þingmann aftur, sem upp-
bótarþingmann. En þó er skilj-
anlegt, að tvímenningskjördæm-
in vilji halda þeim rétti, sem
þau nú hafa, til þess að velja
siálf tvo þingmenn.
Alþýðuflokkurinn hefir lagt
fram tvær tillögur í kjördæma-
ináhnu. Önnur (aðaltillagan)
er sú, að landið alt verði eitt
kjördæmi, með hlutfallskosning-
um. Hin (varatillaga) fer fram
á, að hafa 6 stór kjördæmi, með
hlutfallskosningum í * hverju
kiördæmi.
Báðar þessar tillögur tryggja
flokkunum þingmannatölu í
samræmi við kjósendafjölda. En
galiar þessara tillagna, einkum
aðaltillögunnar, eru þeir, að
ekki er trygt, að jafnan sitji
menn á þingi sem hafa náin
kynni í hinum dreifðu héruðum
landsins. Slík staðarþekking er
nauðsynleg.
II.
Aðrar leiðir.
Heyrst hefir, að sumir áhrifa-
menn í stjórnmálum vilji leysa
kjördæmamálið þannig, að láta
öll núverandi kjördæmi haldast,
en taka upp hlutfallskosningar
í tvímenningskjördæmum og
nota uppbótarsæti til að jafna
milli flokkanna.
Þessa leið mætti vitanlega
fara og væri hún mikil bót frá
þeirri afkáralegu kosningatil-
högun, sem nú er viðhofð í tví-
menningskjördæmum. En því
verður hins vegar ekki neitað,
að hlutfallskosningar í tvímenn
ingskjördæmum myndi ekki
hafa örfandi ánrif á kjósendur.
í mörgum tilfellum yrðu útslii-
in fyrír fram gefin. Eina örfun
kjósendanna væri þá fólgin í
því, að þeir hefðu jafnan flokk-
inn í huga, því að öll atkvæðin
eru talin með, þegar reikna á
uppbótarsætin.
En verði þessi leið farin, er
athugandi, hvort ekki væri rétt-
ara að stíga sporið dálítið
lengra þannig, að lögsagnarum-
dæmin yrðu öll sérstök kjör-
dæmi og hlutfallskosningar alls
staðar þar, sem kjósa á fleiri en
einn þingmann.
Mætti að skaðlausu gera
meiri jöfnuð, en nú er á milli
lögsagna'rumdæmanna, að því
er snertir tölu þingmanna. Þetta
hvort tveggja, að hafa lögsagn-
arumdæmin sérstök kjördæmi
og gera jöfnuð innbyrðis milli
þeirra, ýrði til þess, að færri
uppbótarsæti þyrfti til að ná
flokkslegu réttlæti.
Þá er enn hugsanleg sú leið,
að skifta tvímenningskjördæm-
unum, hafa alls staðar einmenn
ingskjördæmi, utan Reykjavík-
ur og nota uppbótarsæti til jöfn
unar milli flolíka. Þetta er
svipuð leið og fulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins í kjördæma-
nefndinni hafa farið, nema
hvað allir fengju að halda sínu.
En það hefði í för með sér
fjölgun einmenningskjördæma,
og afleiðingin yrði sú, að fleiri
uppbótarsæti þyrfti til þess að
ná flokkslegu réttlæti. Það
mundi aftur leiða af sér ein-
hverja fjöigun þingmanna. Þó
yrði sú fjölgun ekki teljandi, ef
ekai yrði fjölgað þingmönnum
f Reykjavík, en atkvæðin þar
notuð til uppbótar fyrir flokk-
ana.
Annars er rétt að taka það
fram f eitt skifti fyrir óll, að
bvað snertir kostnaðinn við AI-
þingi, þá munar það ekki miklu
bvort þingir.mn eru/1. d. 42. 41
eða 50. Þlngn'enn fá litla þókn
un fyrir störf sín og aðalkostn-
aðurinn við Alþingi er í alt öðru
fólginn. Þann kostnað er auð-
velt að fá lækkaðan með bætt-
um vinnubrögðum á Alþingi.
Það verður að setja takmörk
við þeirri gegndarlausu frum-
varpa mergð, sem nú rignir yfir
Alþingi. og sérstaklega verður
að finna hagkvæmari leið við
afgreiðslu fjárlaga. Fengist bót
á þessu, mundi sparast stórfé
og það margföld sú upphæð,
sem leiddi af smávægilegri fjölg
un þingmanna.
lt:.7 T I M BU R KAZ'°
The Empire Sash & Door Co., Ltd.
BirgSir: Henry Ave. East Phone: 26 356
Bkrifstofa: 5. gólfi, Bank of Hamilton
VERÐ GÆÐI ÁNÆGJA.
Samsteypustjórnin hefir nú
tekið að sér það vandaverk, að
leggja grundvöllin að úrlausn
kjördæmamálsins. Grein þessi
er ekki skrifuð með það fyrir
augum, að mæla sérstaklega
með neinni ákveðinni leið, held-
ur er ætlunin sú, að benda á, að
ýmsar leiðir megi fara. En best
færi á, að málið yrði þannig
leyst, að samskonar kosningar-
tilhögun yrði í flestum eða öll-
um kjördæmum. Hitt er ó-
viðfeldið og skapar glundroða.
En verið getur, að það sé erfið-
leikum bundið, að fá málið
leyst á þann hátt. — Mbl.
BRENNIVÍNSPRESTURINN
Clausen frá Lessö í Danmörku,
sem kærður var í fyrra fyrir
heimabrugg og áfengissölu, hef-
ir vakið á sér mikla athygli
núna, þegar ákæran gegn hon-
um var tekin til málsmeðferðar
í rétti. Presturinn hefir látið
lesa upp í réttinum skjal eftir
sig, þar sem hann telur upp all
ar dásemdir brennivínsins. Virð-
ist hann álíta, að öll ógæfa
mannkynsins stafi af því, að
það drekki ekki nógu mikið á-
fengi. — Telur hann t. d. að
bifreiðaslys stafi oft af því, að
bifreiðastjóramir séu ekki nógu
þaulvanir brennivíninu og verði
því svo mikið um að fá “einn
lítinn."—Alþbl.
ENDURMINjNINGAR
Eftir Fr. Guðmundsson.
Frh.
Eg var tiltekinn tíma kom-
inn að ísafoldarprentsmiðju. Þar
voru opnar dyr og menn að
tínast þar út og inn með tals-
verðu millibili. Eg sem ókunn-
ugur, leit á þetta sem verzlun-
arbúðar fyrirkomulag, að menn
skyldu ganga svona óboðnir
inn, það hlyti að koma af því,
að þeir keyptu allir eitthvað.
En nú ætlaði eg ekkert að
kaupa, aðeins að finna Guð-
mund Magnússon. Mér fanst
þetta vera naumast fullkomið
erindi. Eg vissi að Guðmundur
hafði ekki reynst áreiðanlegur
fjársmali á Skinnastað í Axar-
firði, en mér var ókunnugt um
álit á honum í ísfoldarprent-
smiðju. En svo hafði eg þá
heldur engum mannvirðingum
fyrir að fara, hvernig sem mál-
ið snerist þá við. Eg þokaðist
inn fyrir dyrnar, veit að eg var
hálf ráðaleysislegur, en óðara
var Guðmundur kominn til mín,
og fallegu augun hans spegluðu
gleðina og rómuðu bróðurþeiið.
Hann léði mér stól og sagðist
vera til eftir fáar mínútur.
Þarna var margt fólk að snú-
ast, og mér fanst hýrna yfir þvi
öllu, þegar Guðmundur gekk
fram hjá. Eg hafði ekki setiö
lengi, þegar eg var orðinn sann-
færður um, að þarna var hann
vel liðinn. Enga hugmynd haföi
eg um hvað mín beið á þess-
um síðari hluta dags, hafði
jafnvel ekki hugmynd um hvað
eg vildi, nema að fá að sjá
forngripasafnið.
Guðmundur byrjaði á að
sýna mér prentsmiðjuna, en eg
hafði áður séð prentsmiöju
Norðanfara á Akureyri, og þótti
mér mikið til koma framfar-
anna í prentiðninni. Ekki sá eg
ritstjórann, Björn Jónsson, en
heyrði til hans í næsta herbergi.
Sagði Guðmundur mér að hjá
honum væru nokkrir þing-
menn, og duldist mér ekki að
þeim var kappsmál í hug, en
hurðin var læst, og orðaskil ó-
skýr þar sem við stóðum.
Við gengum yfir á forngripa-
safnið. Sá sem þar hafði öil
umráð og gaf forvitnum gest-
um allar nauðsynlegar upplýs-
ingar, hét Pálmi Pálmason. —
Ekkert þekti eg þann mann, en
það minnir mig að hann væri
háskólagenginn; en hvað sem
því líður, þá held eg að aldreí
hafi verið fundinn hentugri
maður fyrir stöðu sína. Hann
var svo viðeigandi, og svo fall-
ega hír, og svo stiltur, öfga-
laus og aðlaðandi, að mér varð
strax vel við hann. Mér fanst
að staða hans mundi vera und-
ur leiðinleg, að þrástagast á
því sama frá morgni til kvölds
alla daga, ár eftir ár, stígandi
meðfram sömu bekkjunum og
frammi fyrir sömu skápunum,
með það sama í höndunum og
á huganum. En hann gerði
þetta alt lifandi og snúningana
skemtilega, án allrar mælgi og
þekkingarhroka. Það var mest
augnaráð hans og ávísanir
með hálfum orðum á eitthvað,
sem lá utan við hlutinn, sem
skoðaður var. Eg var að skoða
rúmfjöl, sem menn höfðu fyr
á tíð tii að smeygja ofan meö
rúmbríkunum framan við rúm-
fötin, þegar þeir voru komnir
upp í sængina, svo menn
spyrntu ekki í svefninum yfir-
sænginni fram á gólf, þótt þeir
brytust um og berðu frá sér
sofandi, sökum illra drauma og
þreytu og lúaverkja. Ekki man
eg hvað rúmfjölin var gömul,
það var svo margt sem til orða
kom á svo stuttum tíma. Lík-
lega hefir Pálmi séð á mér að
mér þótti fjölin fáfengileg, og
merkilegt að hún skyldi vera
geymd og sýnd. Það voru mörg
orð í fleiri línum skorin á fjöl-
ina. Minnir mig að það ætti
að vera bænarvers til að verja
rúmið fyrir óhreinum öndum,
en útskurðurinn, efnið, hugs-
unin og frágangurinn á öllu
þessu var svo óhönduglegur og
fráhrindandi, að mér fanst fjöl-
in ekki viðlitsverð.
“Mér þykir vænt um þessa
rúmfjöl,” segir hann þá við mig,
svo fallega glaður á svipinn.
Eg glápti á hann og fjölina á
víxl, eins og naut á nývirki.
En hann heldur áfram: “Eg
fór einu sinni að skrifa upp
með svo fáum orðum sem eg
gat minst viðhaft, hvað fjöl-
in hefði að segja af því, sem
þó stendur ekki á henni, en
verður samt ekki móti mælt;
eg skal lofa þér að heyra það,
og þú mátt halda á fjölinni á
meðan. Hann las upp fáeinar
mínútur hægt og stilt og segir
svo: “Ja, þú mátt kanske ekki
eyða meiri tíma á þessa fjöi."
“Jú, eg ætla að heyra ögn
meiri um fjalarskömmina,”
svaraði eg, og hann hélt áfram
að lesa um stund, og vildi þá
vita hvað mér liði, en eg viiui
heyra þa^ alt og var farinn að
halda fast á fjölinni. Það sem
Pálmi hafði þá skrifað af því
sem fjöldinn lét honum í ljós,
var orðinn kafli af æfisögu
þess manns, sem hafði að eðl-
isfari verið listhneigður, en
þekkingarlaus og áhaldalaus til
þeirra hluta. Fjöldinn vitnaði
um, að maðurinn, sem á sinni
tíð sat yfir henni, hafði veriö
Míðmennli, trúhnleigður, itals-
vert útsýnn eit fullur af hind-
urvitnum sinnar tíðar. Ljóð-
elskur, líklega mest fyrir á-
skapaða þörf til þess að hafa
einhver orð fyrir framúrskar-
andi söngrödd að frambera. A-
stundun höfundarins og þolin-
mæði við þetta spark, sýndi
það, að hann hafði verið að
vinna verkið, mörgum til hug-
svölunar, hemilisfólki og ferða-
mönnum, og sjálfsagt átt kæi^-
ustu á hei:mi]Jnu eða góða
konu, sem leiddist ekki að dást
að fegurðarnæmi hans, og var
því einskonar aflþáttur á bak
við þetta afreksverk. Það var
Pálma að þakka, að eg fór að
fá rétta hugmynd um það, að
hverju leyti og á hvern hátt,
að menn gætu haft fróðleik og
gagn upp úr því að skoða forn-
gripasafn. Það var líka honum
að þakka, að eg skildi það vel,
þegar eg fór út, að það var lít-
Frh. á 7. bls.
MUNICIPALITY OF VILLAGE OF GIMLI
SALE OF I.AN’DS FOR AKREARS OF TAXES
By virtue of a warrant issued by the Mayor of the MUNICIPALIT/
OF VILLAGE OF GIMLI in the Province of Manitoba, under his hand and
the corporate seal of the said Municipality, to me directed, and bearing
date the seventh day of July commanding me to levy on the several parcels
of íand hereinafter mentioned and described, for the arrears of taxes due
thereon with costs, I do hereby give notice that unless the said arrears of
taxes and costs are sooner paid, I will on Friday, September 30th, 1932. at
the council chamber in the Town Hall in the said Municipality at the hour
of two o’clock in the afternoon, proceed to sell by auction the said lands
for arrears of taxes and costs.
o bfl fi fl +-> m cd -*->
Q CÖ Eu <1 o O O o h
Lot 12 1 13744 9.65 .50 10.15
Lot 81 1 13744 28.13 .50 28.63
Lots 135-136 . 1 13744 34.00 .50 34.50
Lot 138 1 13744 17.28 .50 17,78
Lot 68 2 24427 20.68 .50 21.18
I.ot 27 3 17671 12.40 .50 12.90
South half Lot 29 3 17671 25.90 .50 26.40
Lot 87 3 24427 18.63 .50 19.13
Lot 85 4 24427 81.76 .50 82.26
Lot 92 4 24427 48.00 .50 48.50
Lots 135-136 . 4 17671 33.08 .50 33.58
Lots 126-127 . 5 13744 50.62 .50 51.12
South half Lot 35 7 13744 12.40 .50 12.90
Lot 36 ...: 7 13744 111.06 .50 111.56
Lots 52-53 7 13744 67.54 .50 68.04
Dated at the Village of Gimli, this 18th day of August A. D. 1932.
B. N. JONASSON,
' Secretary-Treasurer,
Village of Gimli.
RURAL MUNICIPALITY OF GIMLI
SALE OF LANDS FOR ARREARS OF TAXES
By virtue of a warrant issued by the Reeve of the RURAL MUNICI-
PALITY of GIMLI in the Province of Manitoba, under his hand and the
corporate seal of the said Municipality, to me directed, and bearing date
the 22nd, day of July, A.D. 1932, commanding me to levy on the several
parcels of land hereinafter mentioned and described, for the arrears of
taxes due thereon with costs, I do hereby give notice that unless the said
arrears of taxes and costs are sooner paid, I will on Thursady Sept. 29th.
1932 at the council chamber at Gimli, Manitoba, in the said Rural Municipal-
ity, at the hour of two o’clock in the afternoon, proceed to sell by public
auction the said lands for arrears of taxes and costs.
G .2 o ? tn xn
Oi “ *
Descri Lots Block Plan Acres or Lt cd cö £Eh <, o Costs Total
Sandy Hook Sub-Division:
26 1 1759 15.70 .50 16.20
28-29-30-31-32 1 1759 55.96 .50 56.46
1-2-3-4-5-6-7-8-9 3 1759 111.90 .50 112.40
14 3 1759 16.09 .50 16.59
24-25-26-27-28-29-30-31 3 1759 115.10 .50 115.60
1 and 29 5 1759 23.96 .50 24.46
2-3-4 5 1759 35.95 .50 36.45
6-8-9 5 1759 35.95 .50 36.45
7 5 1759 14.37 .50 14.87
23-24-25-26-27-28 5 1759 73.28 .50 73.78
3 6 1759 70.97 .50 71.47
1-19-20-21-22-23-24 7 1759 83.92 .50 84.42
16 7 1759 12.86 .50 13.36
1-2-3-4-5-6-7 9 1759 83.92 .50 84.42
16-17-18-19 9 1759 36.71 .50 37.21
12 9 1759 13.55 .50 14.05
4 10 1759 9.42 .50 9.92
1-13-14-15-16-17-18-19-20 1-2-3-4-5-6-12-14-15 11 1759 93.30 .50 93.80
16-17-18-19-20-21-22 13 1759 112.59 .50 113.09
13 13 1759 7.85 .50 8.35
12 J4 1759 11.06 . .50 11.56
3.4-5-6-7-8-11-14-15-16-17
18-19-20-21-22-23-24 15 1759 126.99 .50 127.49
12 15 1759 7.85 .50 8.35
4-8-21 16 1759 14.14 .50 14.64
12-13-14 16 1759 14.13 .50 14.63
22 16 1759 10.32 .50 10.82
1-2-3-4-5-6-7-8-9-17-20-21
22-23-24-25-26 17 1759 109.24 .50 109.74
16 17 1759 9.65 .50 10.15
18-19 17 1759 15.94 .50 16.44
1-2-3-21-22 18 1759 23.55 .50 24.05
14-15 18 1759 8.46 .50 8.96
1-2-3-4-5-6-9-21-22-23
24-25-26-27 19 1759 64.20 .50 64.70
8 19 1759 8.15 .50 8.65
17 19 1759 11.27 .50 11.77
6-7 20 1759 15.04 .50 15.54
1-2-3-4-5-7-19-20-21-22
23-24 21 1759 69.40 .50 69.90
12 21 1759 7.85 .50 8.35
14 21 1759 9.10 .50 9.60
15 21 1759 7.85 .50 8.35
18 21 1759 6.29 .50 6.79
8-3-16 22 1759 14.14 .50 14.64
4 22 1759 7.85 .50 8.35
1 -2-3-4-5-6-7-8-14-16-17
18-19-20-21-22 23 1759 65.78 .50 66.28
13 23 1759 7.85 .50 8.35
9-11-12 24 1759 15.96 .50 16.46
1-2-3-4-5-6-14-15-16-17-18 25 1759 47.25 .50 47.75
11-12 25 1759 15.70 .50 16.20
2 26 1759 7.85 .50 8.35
1-7-8-9-11-12-13-14 27 1759 47.63 .50 48.13
6 28 1759 4.70 .50 5.20
10-11 28 1759 9.42 .50 9.92
4-5-6-7-8 29 1759 44.74 .50 45.24
1-2-10 29 1759 28.77 .50 29.27
3-4-7-10 30 1759 47.13 .50 47.63
2-3-4-5 31 1759 47.97 .50 48.47
6 31 1759 18.97 .50 19.47
Loni Beach Sub.division: 4 3
1-2-3-4-5-6-7-8-9-10 2 2920 81.84 .50 82.34
1-3-4-5 1 2920 16.33 .50 16.83
12 1 1227 14.81 .50 15.31
3 2 1227 12.31 .50 12.81
32-33 2 1227 21.53 .50 22.03
9 4 1227 41.56 .50 42.06
6 1 2242 32.78 .50 33.28
15 2 2242 12.35 .50 12.85
3 6 1493 1 24.79 .50 25.29
South East M 8 18 4E 160 124.10 .50 124.60
North West V* 30 18 4E 153 100.56 .50 101.06
North West % 26 18 3E 160 103.06 .50 103.56
North East \í 36 18 3E 160 120.06 .50 120.56
L. S. D. 2, 7, 8 Fractional S. E. ti 25 19 3E 120 86.15 .50 86.65
L. S. D. 1 Fractional S. E. V4 .... 25 19 3E 40 42.00 .50 42.50
South West % 6 21 4E 160 135.98 .50 136.48
North West % 3 21 3E 160 85.63 .50 86.13
North East V* 3 21 3E 160 80.77 .50 81.27
Dated at Gimli, in Manitoba, this 18th day of August, A. D. 1932.
Q
H
F
z
w
p
<!
Q
J
J
<
Q
9
H
9
E-i
<:
0.
<
E. S. JONASSON,
Secretary-Treasurer,
Rural Municipality of Gimli.