Heimskringla - 28.12.1932, Page 1

XLVII. ÁRGANGUR.
WINNIPEG MIÐVIKUDAGINN 28. DES. 1932
NÚMER 13.
MEN! YOUR CHANCE
Reg^r||SUITS(M
* * J I Dry Cleaned I
* * s. ■ and Smaxtly ^ ^
Service \ | Pressed
PHONB 87 8M
PeríKs
AMAZING NEWS
DR ESSES (h j
Beautifully JK |
PHONE
37266
Dry Cleaned
and Pressed up.
Pepíhs
MÁL STUBBS DÓMARA.
Rannsókn í kærumálum gegn
Stubbs dómara fer fram í rétt-
arsölum fylkisins 11. jan. n. k.
Mr. Ford, dómari í yfirrétti Al-
bertafylkis, framkvæmir rann-
sóknina. Yfirheyrslan fer fram
fyrir opnum dyrum, eins og
Stubbs dómari óskaði eftir.
Kærurnar eru ellefu að tölu
og eru þær þessar:
1. í ræðu er Stubbs dómari
hélt í Walker leikhúsinu 13.
febrúar 1930, fór hann óviðeig-
andi orðum um áfrýjunarréttinn
í Manitoba, og suma af dómur-
unum, og kastaði með því
skugga á réttarfar fylkisins.
2. 8. febrúar 1930, gaf hann
út bók, sem hann nefndi “The
McDonald Will Case”. Er í bók-
inni gefið í skyn, að dómur hafi
verið feldur í McDonald erfða-
málinu, er lögum hefði verið
gagnstæður, af því að auðmað-
ur hefði átt í hlut. Svo spilt
væri dómsvaldið.
3. 13. febrúar 1930 fór hann
á fundi í Walker leikhúsinu
þeim orðum um Donovan dóm-
ara í hæstarétti, sem ekki að-
eins voru tilefnislaus, heldur og
ósæmandi hverjum dómara að
láta sér um munn fara.
4. Að hann fór í sambandi við
erfðamál McDonalds einnig ó-
viðeigandi orðum um Donovan
dómara.
5. Að hann gaf út 25. október
1932, ritling, sem hann nefndi
“Judicial Crimes’’ (Dóm-glæpir)
er í voru óviðeigandi ummæli
um dómara yfirréttarins í Mani-
toba ásamt lögfræðis- og dóm-
störf fylkisins.
6. Að hann árin 1929, 1930
og 1931, sem dómari skiftaréttar
tók án þess að löglegt væri, $5
gjald fyrir hvert af 197 málum,
er fyrir hann komu. Þetta starf
átti að vera unnið án þess að
setja fyrir það, þar sem fylkið
greiddi dómaranum $2,500 kaup
á ári fyrir það.
7. Að hann tók $1,000 frá
sambandsstjórninni 1929, fyrir
að komast eftir ástæðum fyrir
burtrekstri manns úr Soldiers’
Settlement nefndinni, sem var
gagnstætt fyrirmælum laga
dómsvaldsiiís.
8. Að hann fór oft ekki eftir
sönnunum, er fram komu í mál-
um og sýndi hlutdrægni í dóm-
um í réttinum.
9. Að hann fór óvirðulegum
og óréttmætum orðum um lög-
regluna í réttinum.
10. Að ýmsir dómar í réttin-
um og ummæli í blöðum og á
fundum, hafi oft verið af því
tæi, er var algerlega ósamboð-
ið stöðu hans og réttarfari fylk-
isins.
11. Að hann hefði í bréfum
til einstaklinga og í því sem
hann birti í blöðum, oft farið
að tilefnislausu niðrandi orð-
um um löggæzlumenn og þjóna
og fulltrúa krúnunnar.
Kærum þessum svarar Stubbs
dómari á þá leið, að þær séu
að því leyti sannar, að starf
sitt sem dómara fari ekki eftir
eldabók dómsmálaráðherrans í
Manitoba, en þegar svo sé ekki,
þegar mönnum sýnist annað en
honum, þá verði að víkja þeim
úr dómarastöðunni.
í>vf atriði kæranna, er snerti
fjárdrátt af sinni hálfu, segir
Stubbs dómari að hafi við álíka
mikið að styðjast og kærurnar,
er dómsmálaráðherra hefði bor-
ið á sig í fylkisþinginu s.l. vet-
ur um fjárdrátt, en reynst hefðu
tilhæfulausar.
Kærur þessar, sem nýlega
voru birtar í blöðunum, segir
Stubbs dómari svipaðar hinum
fyrri kærum á sig, en ef nokk-
ur mismunur væri, séu þær nýju
heldur heimskulegri en hinar
fyrri.
JÓLAÓSK BRETAKONUNGS
ÚTVARPAÐ.
Á jóladagsmorguninn sendi
Bretakonungur þegnum sínum
jólaóskir sínar með því að út-
varpa þeim. Er það í fyrsta sinn
að þess hefir verið kostur, svo
að þær heyrðust um alt hið
víðlenda Bretaveldi. En þetta
er talið að hafa gengið ágæt-
lega. . Rödd konungsins heyrð-
ist eins skýrt í útvarpstækin á
heimilum manna, hvar sem var,
eða hvort heldur var á Indlandi,
í Ástralíu eða Canada. Og fyrir
því má gera ráð sem sjálfsögðu,
að þetta hafi verið í fyrsta
skifti, sem miljónum af þegnum
hans gafst tækifæri á að heyra
málróm konungs. Skeyti hans
hljóðaði þannig:
Fyrir eina af hinum aðdáun-
arverðustu uppgötvunum vís-
indanna, fullkomnun útvarps-
áhaldsins, veitist mér mögulegt
að tala við þegna mína á þess-
um jólum, hvar sem eru í
brezka veldinu.
Það er sem það spái góðu, að
útvarpið hefir fullkomnast ein-
mitt á þeim tíma, sem samveld-
ið brezka hefir bundist traust-
ari böndum en áður. Útvarpið
getur vissulega orðið til þess
að efla það samband ennþá
meira.
Hvað sem vor bíður, er vonin,
að hið liðna hafi búið oss und-
ir að mæta því.
Sem stendur virðist liggja
fyrir einum sem öllum það á-
byrgðarmikla hlutverk, að vinna
að velferð sinni án sjálfselsku,
og aðstoða þá á alla lund, sem
undir byrði liðinna ára hafa
látið hugfallast.
Lífsstefna mín hefir verið sú,
að verða slíku hlutverki stoð.
Fyrir hollustu yðar og traust,
hefi eg verið hughreystur í því
starfi, og hvattur til að gera
það, sem mér hefir unt verið.
Eg tala þetta frá heimili mínu
og út frá hjarta mínu til yð-
ar allra: til manna og kvenna
sem í svo mikilli fjarlægð búa,
og eyðimerkur og höf aðskilja,
að aðeins rödd úr loftinu nær
til þeirra.
Öllum þeim, sem ánægju lífs-
ins njóta ekki í fullum mæli
vegna veikinda, og öllum þeim,
sem ellin hefir nú gert hruma,
hefi eg hina mestu meðlíðun á
þssum degi. Óska eg yður öll-
um sem einum gleðilegra jóla.
Guð blessi yður!”
VIÐ ÁRSLOK.
Hið liðna gleymist lýðum.
Þau ljós er tíminn á
að aldar aftni fríðum
sín örlög fá að sjá.
Og þá er þeirra tími
á þrotum. Hlutum skift,
sem felist fet í rími
með fjöldans yfirskrift.
Þá árin okkur mæta
og yndið hjaðna fer,
á götu er margs að gæta,
vort gildi horfið er.
Þau örlög altaf ráða,
þótt óður skapist nýr.
Og fram til fjörs og dáða
sér fjöldinn vegi býr.
Því tökum tímans veldi
með tápi og settri lund.
Og hrærumst óðs af eldi,
að ársins hinstu stund.
Það berst sem bragur væri,
er boðar nýja slóð.
Og öllum föng það færi
í fegri og dýpri ljóð.
Jón Kernested.
Jíetntéimngla
óskar
lesendum sínum
góðs og farsæls
nýs árs
urinn er mikill, eins og við mun
um sjá.
Eins og þið munið, er sagt
frá því í fyrstu Mósebók að þeg-
ar guð hafði skapað fyrstu
mennina, karl og konu, setti
á. Hann skildi vel að þær voru
sprottnar af ístöðuleysi, og að
margs konar ytri aðstæður, sem
oft voru hverjum einstökum
manni ofurefli, leiddu menn út í
synd. Öðru máli er að gegna
hann þau í fagran aldingarð,! m®ð hinar sameiginlegu syndir,
og leyfði þeim að eta af öllum j stétta-syndirnar, harðýðgina og
trjám, sem þar uxu, nema einu, j eigingirnina — þær verða ekki
og þetta eina tré, sem þau fyrirgefnar, þær ber að uppræta.
máttu ekki eta af, var skilnings- j Þegar maður nokkur hefir farið
tréð góðs og ills. Svo heldur j svo óhyggilega að ráði sínu að
sagan áfram að segja frá því, að j sóa eigum sínum í óhófi og
á meðan þau átu ekki af þessu i svalli og kemur heim aftur
tré, höfðu þau enga meðvitund ! hungraður og nakinn, þá er hon
um synd. En eftir að höggorm-! um strax fyrirgefið af þeim, sem
urinn hafði tælt þau til að eta j hann hefir brotið á móti, en
af hinum forboðna ávexti, og j þegar menn gera sér það að at-
HRÍÐARVEÐUR Á SIGLUFIRDI
SYNDIN.
Siglufirði 19. nóv.
Dimmviðrishríð í dag og norð-
anstormur. Flestallir bátar á
sjó og óttast menn um opnu
bátana. Mótorskipið Snorri var
sent þeim til hjálpar. — Ára-
bátur með þrem mönnum lenti
í Úlfsdölum. Gengu skipverjar
hingað. Einn trillubátur og flest
ir dekkbátanna ókomnir. Tals-
verður sjór. Þó óttast menn ekki
um stærri bátana. Dettifoss ligg
ur hér. Columbia lestar hér
mestan part þeirrar síldar, sem
eftir er.
Kl. 6 e. h. — Mótarskipið er
sent var til aðstoðar bátunum,
kom inn í þessu með mennina
af trillubátnum. Fann það bát-
inn vestur með landi og dró
hann út undir fjarðarmynni. —
Þar kom sjór á bátinn og sökk
hann, en mennimir voru áður
komnir í hjálparskipið. — Detti-
foss er að fara út, til að leið-
beina bátunum inn. Dimmviðr-
ishríð inni á firðinum, en skafn-
ingsrok úti fyrir.
Mbl. fékk þær fréttir frá
Slysavarnafélagi íslands, í gær-
kvöldi, að 7 báta hefði vantað
á Sigiufirði. — Dettifoss og tog-
arar væru að leita, og höfðu
tveir bátar fundist, er síðast
fréttist. Veðrið var versnandi.
Siglufirði 20. nóv.
Sjö báta vantaði um kl. 6 í
gær. Af þeim komu tveir í gær-
kvöldi, en sá þriðji í nótt. —
Leiðbeindi Dettifoss honum til
þess að fá rétta stefnu á fjörð-
inn. — Var Dettifoss hér fyrir
utan til kl. 5 í morgun, og gaf
merki með kastljósum og hljóð-
merkjum. Vantaði þá í morgun
Hrönn, Sig. Pétursson, Æskuna,
og Hárald, alt allstóra báta.
Komu þeir allir í þessu
(skeytið sent kl. 1.34 e. ,h.)
nema Haraldur, og allir heilir.
Töldu þeir líklegt, að Harald-
ur mundi vera skamt á eftir.
Veður fór lægjandi eftir kl. 7
í gærkvöldi, en dimmviðri var
þó mikið og sjór. Bátamir lögðu
til hér fyrir utan í nótt. Sumir
bátanna, sem komu inn í gær-
kvöldi, fengu grannsjó, og mistu
alt lauslegt af þilfari, og flestir
mistu meira eða minna af lóð-
um. — Veður nú batnandi.
Samkvæmt fregn frá Slysa-
varnafélagi íslands, náði Har-
aldur einnig til hafnar á sunnu-
daginn.
Mbl.
Hæða flutt í kirkju Sambandssafn-
aðar á Lundar 4. des. 1932
af séra Guðm. Arnasyni.
Ræða þessi er birt á prenti eftir
tilmælu mnokkurra áheyrenda.
TEXTI: Sanlega sannlega segi
eg yður sá sem syndina drýg-
ir er þræll syndarinnar.
eftir að guð hafði ávítað þau
fyrir óhlýðnina, var alt orðið
breytt; þá var syndin komin í
heiminn, þá vissu mennirnir að
þeir voru syndugir, og þá byrj-
aði öll þeirra vansæla.
Þessi forni skáldskapur Gyð-
inganna um uppruna syndar-
innar eða þess illa í heiminum
vinnu að okra á sölu fórnardýra
í musterinu, þá á að reka þá
þaðan út með valdi. Með öðr-
um orðum: það er til óendanleg
fyrirgefning hjá Guði þeim til
handa, sem syndga af ístöðu-
leysi og þrekskorti, en það er
lítil fyrirgefning til handa þeim,
sem hafa skapað ílt ástand í
Mr. J. J. Bíldfell lagði af stað
s. 1. fimtudagsmorgun til De-
troit, Mich.Verður hann þar um
tíma. Áritun hans er 1250 Col-
vert St., Apts. 15, Detroit Mich.
Efni það, sem eg hefi valið
til að tala um í dag, er ekki
mikið rætt að jafnaði í hinum
frjálslyndari kirkjum nú á tím-
um. En einu sinni var það þó
aðal inntakið í ræðum, hug-
vekjum og sálmum, það efni,
sem prestum var hugleiknast
og kærast — þetta efni er
syndin.
Okkur, sem fengum alla okk-
ar trúarbragðalegu fræðslu úr
“kverinu’’, er þetta efni allvel
kunnugt frá fyrri árum. Maður
var látinn læra mikið um synd-
ina, meira held eg um hana en
nokkuð annað, þegar verið er
að “troða í mann kristindómi’’,
eins og langþreyttir foreldrar
komust að orði, þegar námið
gekk ótrúlega seint og virtist
bera næsta lítinn árangur. Synd
in var flokkuð eftir eðli sínu, í
erfða-, ásetnings-, breyskleika-,
verknaðar- og vanrækslusynd,
og ef til vill fleiri tegundir. Það
var sem öll áherzla væri lögð
á það að rótfesta í barnssálun-
um meðvitund um synd og sekt.
Við áttum að finna til þess, að
við gengjum í gegnum lífsins
táradal bognir undir óumræði-
legri syndabjrrði, sem byrjaði
með erfðasyndinni og smáþyngd
ist, þangað til að ekkert ann-
að var fyrir hendi en að slygast
undir henni gersamlega, ef ekki
hefði verið náðin og friðþæg-
ing Krists til að bjarga okkur.
Já, svona var þetta setb fram
í hinum svonefndu kristnu fræð
um. Eg man það vel, að hvern-
ig sem eg reyndi, gat eg aldrei
orðið fyllilega sannfærður um
sektina, — syndarmeðvitundin
varð mér aldrei samgróin. Og eg
geri ráð fyrir að margir aðrir
hafi sömu sögu að segja. Að
vísu hélt eg um eitt skeið fyrir
ferminguna, að eg hlyti að vera
óvenjulega forhertur, úr því eg
gat ekki fundið til verulegrar
hrygðar út af mínu hörmulega
ástandi; en það bætti ekkert úr,
syndarmeðvitundin og iðrunin,
sem henni átti að fylgja, kom
ekki. Eg get brosað að þessum
barnalegu hugleiðingum mín-
um um þessi efni fyrir nærri
fjörutíu árum.
Það er ef til vill ekki alveg
gagnslaust að gera sér grein
fyrir kenningunni um syndina,
eins og hún var, og bera hana
saman við það, sem nú virðist
er að sumu leyti mjög eftir- þjóðfélaginu, sem koma illu til
tektarverður. Hann er það leiðar sjálfum sér í hag, sem
einkum vegna þess, að hið for- eru eigingjarnir, harðgeðja og
boðna tré er nefnt skilnings- miskunnarlausir. Þegar Jesús
tréð góðs og ills. Það sem1 er spurður að, hvað oft maður
hefir vakað fyrir höfundi sög- ■ eigi að fyrirgefa þeim manni,
unnar er sýnilega þett:a áður sem eitthvað hefir gert á hluta
en menn kunnu að gera grein- j manns, hvort ekki sé nóg að
armun á góðu og illu, gat ekki; gera það sjö sinnum, svarar
verið um neina synd að ræða; hann, að það séu engin takmörk
mennirnir voru þá í fylsta skiln-
ingi saklausir, þeir lifðu sam-
á því, hvað oft eigi að fyrirgefa
þær yfirsjónir, en ágimd dúfna-
kvæmt eðli sínu og hugsuðu j salanna, hræsni fariseanna og
ekkert um það, hvort þeir gerðu ^ harðýðgi yfirstéttanna á ekki að
sinni, hvað þá
rétt eða rangt. En þegar augu
þeirra opnuðust, þegar þim varð
það ljóst, að sum verk þeirra
voru góð og önnur ill, þá kom
meðvitundin um syndina, þá
vissu þeir að þeir hefðu hafst
að eitthvað það, sem Guð hafði
vanþóknun á, og þá var sælu-
ástandinu lokið.
Ef til vill hafa blandast inn í
söguna einhverjar óljósar hug-
myndir um guliöld lengst aftur
í fornöldinni, sem voru svo al-
gengar meðal forþjóðanna. Og
fáum dettur nú í hug á þessari
vísindaöld, að leggja nokkurn
trúnað á þá greinagerð fyrir
uppruna hlutanna, sem sköp-
unarsaga gamlatestamentisins
hefir að flytja. En hugsunin
um skilningstríð er djúpsæ.
Kjarni hennar þetta: eftir því
sem maðurinn vitkast, eftir að
hann hefir neytt af skilnings-
trénu góðs og ills, fær hann
svo mikinn skilning á sjálfum
sér að liann veit að hann er ó-
fullkominn.
f spádómabókum gamlatesta-
mentisins er oft talað um synd.
En eftirtektarvert er það, að
þar er oftast nær átt við þjóð-
arsyndir, ranglæti í viðskiftum,
harðneskju hugarfarsins og ó-
trúmensku við vilja Guðs, sem
spámennirnir trúðu að hefði
sérstaklega verið birtur þeirra
þjóð. Það er ekki syndasekt
hvers einstaks manns, sem mest
er talað um þar, heldur hinar
sameiginlegu syndir svo sem
ranglæti sté.ttanna og illverkin,
sem leyfist í þjóðfélaginu. Það
er ekki að furða þó að umbóta-
menn nú á tímum finni til skyld
leika milli sín og spámannanna;
hitt er meiri furða, að þeir skuli
ekki oftar taka sér í munn orð
þeirra en þeir gera. Jesús frá
Nazaret var spámaður og hon-
um svipar mikið til fyrirennara
sinna, hinna miklu spámanna
Gyðinga. Hann talar, eins og
þeir, um hinar sameiginlegu
syndir, rangindin, sem menn
beita hverir við aðra, og sem
verða að sérstökum einkennum
vissra flokka í mannfélaginu.
Hann talar að vísu um einstakl-
ingssyndir líka, en þær eru
vera hugsað um það efni. Mun- syndirnar, sem hann tekur vægt
fyrirgefa einu
heldur oftar.
Jesús talar um illar hvatir í
sálum mannanna, um ranglæti
og illa breytni, en hann talar
ekki’ um spillingu og synd sem
óaðskiljanlega hluta mannlegs
eðlis. Viðhorf hans er merkilega
líkt viðhorfi nútímamannsins,
sem metur verkin eftir afleið-
ingum þeirra fremur en eftir
einhverjum fyrirfram ákveðnum
lögum og reglum um það, hvað
sé leyfilegt eða óleyfilegt.
En hvaðan fékk þá kristin
kirkja skoðun sína á syndinni?
Það er áreiðanlegt, að hún fékk
hana ekki frá Jesú. En svo
hefir kirkjan fengið fæst af
kenningum sínum frá honum.
Hún hefir fengið þær frá öðr-
um, sem hafa haft langtum ó-
fullkomnari skilning á mönnun-
um en hann hafði.
Kenningu sína um synd fékk
kirkjan fyrst og fremst frá Páli
postula. Enginn efast um það
að Páll hafi verið vitur maður,
og ómögulegt er að kynna sér
sögu hans, án þess að finna til
nokkurar aðdáunar á mannin-
um. En hafi nokkur maður,
sem mikil áhrif hefir haft á
hugsunarhátt mannanna, mis-
skilið þá, þá gerði Páll það.
Hann var guðfræðingur, fyrsti
guðfræðingurinn, sem kirkjan
átti, og hann leit svo smáum
augum á manneðlið, að honum
fanst til dæmis konan vera ó-
æðri vera en karlmaðurinn.
Hann hafði megnustu ótrú á
mönnunum, hann bjóst við
heimsendi þá og þegar og hafði,
að því er virðist, alls enga hug-
mynd um neina þroskamögu-
leika í mönnunum. I hans aug-
um var einskis betra að vænta
en þess, að menn gætu lifað í
heiminum þann stutta tíma,
sem hann átti eftir að vara, án
þess að gefa sínum verstu til-
hneigingum alveg lausan taum-
inn. Og frá þssum manni fékk
kirkjan kenningu sína um synd-
ina. Svo tóku aðrir við af hon-
um og endurbættu kenningu
hans, það er að segja, þeir
gerðu hana ennþá lausari við
alla trú á það góða í mönnun-
Frh. á 4. bls.