Heimskringla - 15.02.1933, Síða 6
6. SÍÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 15. FEBR. 1933.
inN QTRANT 1
UUIi 0 1 nnlil Saga eftir i
PAUL TRENT.
Þýdd af |
G. P. MAGNÚSSON.
“Eg hefi mælt mér mót við mann og verð
því að fara. Eg veit að þér afsakið það.”
“Áður en þér farið, vantar frænda minn
að tala við yður,” sagði hún. En er hún sá
svipbreytinguna sem varð á Jóni við þessi orð
hennar, óskaði hún að þau væru ótöluð.
“Eg skal finna hann nokkrar mínútur að
máli. Finn eg hann í lestrarstofunni?”
“Já, hann bíður yðar þar.”
Að svo mæltu kvaddi Jón og fór.
„YIV. Kapítuli.
Jón var búinn að gleyma tilboði því, sem
forsætisráðherrann hafði gert honum.
“Ef eg tek því boði, og Cora verður konan
mín, þá hefi seg selt mig í hendur skyldmönn-
um hennar,” hugsaði hann þar sem hann stóð
nokkur augnablik fyrir framan dyrnar á stof-
unni sem hann kom út úr frá því að. tala við
Coru. Honum fanst allt hringsnúast fyrir aug-
um sér og hugsunarfærin eitthvað svo sljó.
Hann fyrirvarð sig fyrir veikleika sinn. Að
hann skyldi falla svona fljótt fyrir orðum henn-
ar. En hver hefði getað sýnt mótstöðu. Feg-
urð hennar og yndisleiki gersamlega töfraði
hann. Hann herti sig upp og hleypti í sig
hörku; gekk síðan inn í lestrarsalinn þar sem
honum hafði verið sagt að forsætisráðherrann
biði hans.
“Eg er glaður að sjá yður, hr. Strand.
Gerið svo vel og takið yður sæti. Má eg ekki
bjóða yður vindil?” sagði Gerald forsætisráð-
herra er Jón kom inn í stofuna. “Hafið þér
haft nægann tíma til að hugsa um hvað þér
ætlið að gera í því, sem við töluðum um síð-
ast?”
“Það er svo mikilvarðandi atriði, að
naumast er sanngjarnt að reka mjög á eftir
manni með svarið.”
“Já, eg skil það. En því miður verð eg
að biðja yður um ákveðið svar nú. Hafið þér
séð Coru, hr. Strand?”
“Já, eg kem frá henni nú.”
“Eg veit að hún hefir getað sannfært yður
á því, að það er yður fyrir beztu að ganga að
tilboði mínu.’, i
“Eg hefi alls ekkert talað við hana um
stjómmál. Eg á sjálfur mínar skoðanir og
mína sannfæring og henni verður ekki hagg-
að af neinum kvennmanni.”
“Þér eruð enn mjög ungur hr. Strand:
fyrirgefið að eg minni yður á það. Ef það
væri ekki Coru vegna þá væri eg ekki að
biðja yður um svar. En framtíð yðar hvílir
algerlega á því svari, sem þér kunnið að gefa.”
“Vér skulum ekkert blanda Coru inn í
okkar samræður. Eg er nú að tala við for-
sætisráðherrann, en ekki Gerald Southwold né
Coru Southwold,” sagði Jón einbeittur.
“Því miður er eg á þeirri skoðun, að ekki
sé hægt að draga línu þar á milli,” sagði Ger-
ald stillilega en þótti var í röddinni.
“Þá verður samræða vor að taka enda hér.
Ef þér viljið skrifa mér tilboð yðar þá reyni eg
að svara því bréfi við fyrstu hentugleika.”
“En getur yður ekki skilist það, að þessi
ákvörðun yðar hlýtur að leiða það af sér, að
trúlofun yðar Coru, verður að teljast þar með
upphafin og þar með stryki slegið yfir allt sam-
tal yðar við hana.”
“Eg verð að eiga það á hættun. Hingað
til hefi eg verið hálfgert flón, og blandað sam-
an ást- og stjórnmálum. En hér eftir, hefi eg
ákveðið að hafa það sem tvö alveg aðskilin
mál.”
“Coru og yður hefir þó ekkert orðið sund-
ur orða, vona eg?”
“Nei, ekki það minsta.”
“Southwold stóð á fætur og leit for-
vitnis augum á Jón.
“Það veit hamingjan að mér er ekki
mögulegt að skilja upp né niður í yður. Þér
segist elska Coru. Eg hefi boðið yður þá allra
beztu kosti, og með þeim fullkomna vissu
fyrir því, að þér getið gifst þeim kvennmanni
sem þér elskið og eignast glæsilega framtíð.
Hvað meira getur nokkur maður óskað eftir?”
"Aðeins eins, og það er hrein samvizka,
hr. Southwold. Það er atriðið sem eg læt
stjórnast af, þér þekkið ef til vill ekki þann
leiðarvísir?”
“Eg skil ekki hvers vegna þér ættuð ekki
að geta haft hreina samvizku þótt þér vinnið
með mér að stjómmálum,” sagði Gerald og
var nú auðheyrt að hann var orðinn reiður.
“Það er höfuðatriði. Þegar eg kom fyrst
á þing, hafði eg mikið og margt að læra. Eg
hefi margt að læra ennþá, en eg hefi öðlast
mikla reynslu dag frá degi þann tíma sem eg
hefi setið þing. Mér er kunnugra um það nú
en nokkru sinni fyr, að leiðir okkar liggja ekki
eftir sama veg. En ef eg tæki boði yðar þá
væri eg siðferðislega skyldugur til að fylgja
yðar leiðsögn í öllu, hvað sem það væri, og
hvort sem það væri í samræmi við sannfæring
mína eða ekki.”
“Strand, mér lýst á yður sem ómöguleg-
ann mann.”
“Þegar eg byrjaði stjórnmála feril minn,
hafði eg háar bugmyndir um það starf og
þeirri hugmynd ætla eg að halda óbreyttri.”
“Eg hefi boðið yður vináttu mína. Það
getur farið svo að eg bjóði hana ekki aftur.”
“Á eg að skoða þetta sem hótun frá yður
hr. Southwold?”
“Eg hefi aldrei hótanir í frammi við nokk-
urn mann. Eg hefi verið hreinskilin við yður
og vona að þér séuð það einnig við mig.”
Geraid hafði gengið um gólf hröðum
skrefum með hendur sínar á bak aftur. Nú
stóð Jón á fætur og staðnæmdist frammi fyrir
honum.
“Þér óskið eftir að eg sé hreinskilinn við
yður. Eg skal vera það. — Southwold! Eg
ber ekkert traust til yður og það er eina og
aðal ástæðan fyrir því, að eg hefi ákveðið að
þiggja ekki tilboð yðar,” sagði Jón og hvesti á
hann augun.
“Eg bað yöur um að vera hreinskilin og
eg get ekki annað en álitið að þér hafið verið
það. En má eg spyrja hvaða ástæðu þér hafið
til þess að bera vantraust til mín?”
“Fyrst af öllu — hugbóð, og annað----
“Já segið mér hvað annað það er,” sagði
Gerald er hann sá að Jón hikaði við.
“Þér þekkið York Cobden? Hefir hann
nokkra ástæðu til, að vantreysta yður?” spurði
Jón kaldhæðnislegur á svip.
Spurningin hafði sín tilætluð áhrif. Ger-
ald stokk roðnaði í andlitið. Svipur hans varð
skömmustulegur og hann snéri sér undan.
“York Cobden,” sagði hann svo. “Hvað
hefir hann sagt yður um mig?”
“Ekkert ákveðið ennþá. En eg sé á svip-
breyting yðar að hann muni hafa einhverja
ástæðu. Á eg að spyrja hann hverjar þær eru,
hr. Southwold?” spurði Jón ertnislega.
“York Cobden! Forfallinn drykkjuhrútur.
Vissulega takið þér ekkert mark á því, sem
hann kann að segja um mig.”
“Eg hefi þekt þann mann alla mína æfi
og hefi aldrei orðið þess var að hann segði
mér ósatt orð eða gerði nokkuð það, sem er
óheiðarlegt. Það er satt, að hann neytir á-
fengis í stærri stíl en hann ætti að gera, og er
það líka það eina sem hægt er áð segja hon-
um til lasts.”
“Það er algerlega ómögulegt að semja við
yður. Látum oss nú komast að aðalefninu
aftur. Ætlið þér að þiggja boð mitt eða ekki?”
“Eg neita klárlega að þiggja það, en á
sama tíma hlýt eg að þakka yður fyrir að hafa
gert mér þetta tilborð, sem eg þykist verða að
skilja að þér hafið gert í óeigingjörnum til-
gang og í beztu meining.”
“Fjandinn hafi öll yðar háðsyrði! Ef það
væri ekki fyrir það, að mér fellur vel við yður
að sumu leyti, þá væri eg búinn að tapa þolin-
mæðinni fyrir löngu. Eg hlýt annaðhvort að
vera vinur eða óvinur manns. Þér hafið neitað
boði mínu og vinskap er því ekki nema um hitt
að ræða hér eftir.”
“Mér er ómögulegt, að láta stjórnmála
sannfæring mína í yðar hendur til meðferðar
og afnota eftir yðar eigin geðþótta.”
“Sá gamli hafi alla yðar svokölluðu sann-
færing. Hún kemur mér ekkert við. Þú talar
eins og tveggja ára gamalt barn, en þykist þó
vera stjómmálamaður.”
Jón sagði ekkert, en hugsaði þeim mun
fleira. Hann starði á Southwold.
“Eg hlýt hér eftir að skoða yður, sem
andstæðing minn. Eg býst við að þér skoðið
það sem þér hafið nóg fylgi í þinginu til þess,
að koma fram sem óháður. En mín skoðun er
sú ,að þér séuð að telja ungana áður en þeir
koma úr egginu. Ef vér komustum ekki að
samningum nú, þá hlýt eg að senda minn
sterkasta mann til Midham að sækja mót yður
í því kjördæmi við kosningamar sem óumflýj-
anlegar eru nú eftir atkvæða greiðslu yðar
síðast, er gerði stjórninni ómögulegt að halda
áfram.”
“Það er þýðingarlaust fyrir yður að hafa
í frammi hótanir við mig. Eg hræðist þær
ekkert.”
Gerald gekk yfir að dyrunum og studdi
fingri á rafmagns hnapp í veginum.
“Það er þýðingarlaust fyrir mig að eyða
meiri tíma í þetta barnatal,” sagði Jón og
gekk í áttina að dyrunum.
“Verið rólegir, hr. Strand. Vér verðum að
skilja hvern annan nú fyllilega að skilnaði í
eitt skifti fyrir öll,” sagði Gerald og snéri sér
að þjóni er opnaði dymar og kom inn í stof-
una. “Gerið svo vel og segið Coru, að eg
biðji hana að finna mig hingað nú strax.”
“Það er þýðingarlaust fyrir yður að senda
eftir henni,” sagði Jón. “Hún getur ekki verið
yður nein verzlunar vara lengur.”
“Það skal að minsta kosti ekki neinn mis-
skilningur eiga sér stað,” sagði Gerald með
valdslegu yfirbragði.
Hann hafði aldrei þessa vant farið ögn
eftir tilfinningum sínum. Og er hann beið
þarna eftir því að Cora kæmi
hafði hann litla von um sig-
ur En hann varð að reyna
alt mögulegt. Ef Cora nú
brygðist trausti því, er hann
bar til hennar, sá hann að
hann var með öllu sigrað-
ur.
Þegar Cora kom inn starði
hún á þá til skiftis, en hún
gat ekkert séð á svip þeirra
er gæfi til kynna hvað um
væri að vera.
“Senduð þér eftir mér,
frændi?” spurði hún Gerald,
en augu hennar hvíldu á
Jóni.
Roblnllfood
FIiÖUR
ÚR ÞESSU MJÖLI FÁIÐ ÞÉR
STÆRRI BRAUÐ
“Já, mig vantar að vita hvort þú getur
ekki komið í veg fyrir það, að hr. Strand geri
sig að flóni. Eg hefi gert honum sæmdar til-
boð en hann hefir hafnað því. — Nei, talaðu
ekki fyr en eg hefi • sagt það sem eg þarf að
segja í þessu sambandi. Mig vantar að þú
skiljir það, Cora, hvaða þýðingu það hefir fyrir
ykkur bæði. Á aðra hliðina: auður, upphefð
og björt framtíð, en á hina — Cora, eg get
ekki hugsað til þess, að þú reyndir að draga
fram lífið á fjórum hundruðum á ári. Og ef
Strand er sá maður, sem eg tek hann fyrir að
vera, þá veit eg, að hann mun aldrei ætlast
til þess af þér.”
samlyndi.”
Hún leit til Jóns þeim bænar augum að
flestir hefðu látið sinn hlut þegar í stað við
slíkt augnaráð — og slíka fegurð.
Gerald tók eftir því, að Jón átti í miklu
stríði við sjálfann sig, og hann brosti sigri-
hrósandi brosi. En það bros entist ekki lengi.
“Eg hefi gert upp huga minn um það, hr.
Southwold, hvað eg geri í þessu efni. Og í eitt
skifti enn læt eg yður vita, að eg geng ekki að
tilboði yðat undir neinum kringumstæðum.
Es: vona að bér skiljið orð mín svo, að þess
gerist ekki þörf fyrir mig að endurtaka þau
oftar.”
“Eg get ekkert blandað mér inn í þetta
mál. Eg er orðin dauðuppgefin á þessari
stjómmála vizku yðar, frændi- Mig vantar
bara hr. Strand,” sagði hún einbeitt. En orð
Geralds grófu sig inn í hjarta hennar og hann
sá að þau höfðu gert það.
“En þú færð hann aldrei ef ekki getur
orðið af samningum okkar á milli. Það veit
heilög hamingjan, að ef það kemur til þess,
þá skal eg brjóta hann á bak aftur, og
yrði hann þá ekki sá fyrsti er orðið hefir að
lúta að vilja mínum, þó þétt hafi verið staðið
fyrir í fyrstu.”
“Frændi! Þér eruð að tala heimsku. Hót-
anir yðar munu ekki hjálpa til að vinna Jón
yfir á yðar hlið,” sagði hún af kulda og fyrir-
litning. Svo gekk hún yfir til Jóns þar sem
hann stóð með hattinn í hendinni reiðubúinn
að fara.
“Elsku Jón! Eg vil ekki blanda mér neitt
inn í þetta mál. En eg sé að það er mikið vit
í því, sem frændi minn segir.”
“Eg er nú búinn að fást við nógar freist-
ingarsnörur síðustu dagana. Eg hefi frá því
fyrsta vitað að tilgangur hans var að kaupa
fylgi mitt og að þér, Cora, voruð eyririnn, sem
borga skyldi með. Eg hefi haft augun hálf
lokuð fyrir því öllu. En nú hafa augu mín
opnast, og eg hefi ákveðið að halda áfram að
vera minn eiginn húsbóndi yfir sannfæring
minni.”
“Jón viljið þér ekkert tillit taka til mín og
minnar framtíðar?”
“Mér félli illa ef framtíð yðar yrði að
byggjast á því, að eg geri það, sem eg álít
vera rangt.”
“Sjálfbyrgingur — eg hefi alla tíð vitað,
að þér væruð sjálfbyrgingur,” kvæsti Gerald
með grimdarrödd.
“Cora lagði höndina mjúklega á öxl Jóns.
Hann kiptist við er hún snart hann. Augu
hennar störðu í hans svo töfrandi og biðjandi.
Hann fann að hönd hennar titraði.
“Ef þér neitið boði frænda míns, þá eig-
um við framundan okkur mörg löng þrauta ár
að bíða þess, að við getum gift okkur. Jón!
Elskan mín. Mig vantar yður strax. Eg þrái
að mega alla jafna vera við hlið yðar. Eg
bið yður því að hugsa vel allar hliðar málsins
áður en þér gefið endanlegt svar.”
“Eg held það væri hezt að eg fari,” sagði
Gerald og gaf Cora honum bending um að svo
væri.
“Eg kýs frekar, að þér sé kyrrir, hr.
Southwold,” 'sagði Jón. “Eg hefi nú þegar
gert upp huga minn.”
“Jón!” sagði Cora og það komu fram tár
í augum hennar. Hún elskaði Jón innilega
heitt, og henni fanst, sem hún sæi fram á það,
að ef hann neitaði boði frænda hennar, þá
mundu þau ekki ná saman fyrir mörg ár enn-
þá. Það var ekki það, að hún óttaðist svo
mjög eða kviði fyrir að lifa við lítil efni, held-
ur hitt að hún vissi að Jón var þannig lundu
farinn, að hann mundi aldrei giftast henni fyr
en hann hefði eitthvað fullkomið að bjóða
henni að lifa við.
“Jón!” sagði hún aftur og rétti fram
hendur sínar til hans. En hann tók ekki í þær
heldur dróg sig til baka frá henni.
Gerald stóð álengdar og horfði á þau, en
gaf ekkert orð í samtal þeirra. Cora lagði
hendlegginn um háls Jóns og dróg hann að sér. ’
“Hvernig getið þér haft hjarta til að kasta
mér frá yður þannig? Getið þér efast um ást
mína til yðar? Eg hata öll stjórnmál og vil
ekki reyna að hafa áhrif á skoðanir yðar í
þeim. Ástin þýðir alt til mín -7- alt sem eg á
og vil eiga. Með henni fæ eg að njóta lífs-
gleðinnar sem er að lifa með yður í ást og
Cora slepti Jóni og færði sig fjær honum
svipur hennar varð harður sem grjót og kald-
ur sem ís. Svo beygði hún sig að Jóni og
hvíslaði að honum: “Vitið þér hvað þér eruð
að éera?”
“Já, eg veit það.”
“Þá vitið þér heldur ekki hvað ást er,”
sagði hún og varð óstyrk á fótunum. “Trú-
lofun okkar er héðan í frá upphafirl.”
Þó hún segði þetta ákveðin og sjáanlega
í fullri alvöru, þá færði hún sig ögn nær Jóni
strax er hiin hafði talað orðin og leit svo
angur blítt í augu hans. Hann sá þar ennþá
ást hennar spegla sig.
“Vér höfum þá ekki um fleira að tala,”
sagði hann lágt. “Verið sælar. Eg vona að
frændi yðar finni markað fyrir yður annar
staðar innan skams. Þér eruð hvort heldur
sem er verzlunar vara hans, í hans pólitízku
starfsrækslu,” sagði Jón og leit hæðníslega til
Geralds um leið. Svo gekk hann fram að dyr-
unum.
“Farið!” sagði hún. “Eg vil aldrei sjá
yður framar. Eg hata yður og fyrirlít,” hróp-
aði hún á eftir honum. En einlagt óskaði hún
samt með sjálfri sér að hann kæmi til baka og
friðmæltist við hana.
En dyrnar opnuðust og svo lukust þær aft-
ur á eftir honum.
^ “Jón!” kallaði hún á eftir honum, en
hann hélt áfram og hún var ein eftir — hjá
frænda sínum. Fyrir augnablik var eins og
hún gæti ekki áttað sig á því, hvað væri að
ske, og starði á frænda sinn eins og í leiðslu.
“Hann er með öllu alveg ómögulegur
maður, og þú ert mikið betur af án hans, Cora.
Samt get eg ekki að því gert að mér fellur
hann að mörgu leyti vel í geð,” sagði Gerald.
Hann tók nú eftir því, að Cora var mjög óstyrk
og föl. “Gerðu ekki flón úr þér Cora. Hefirðn
enga sjálfsvirðing?” sagði hann í skipandi
róm.
Hún gekk að legubekknum og fleygði sér
niður í hann kæruleysislega. Var nú kominn
reiðisvipur á andlit hennar. En það var sú
tilfinning, sem Gerald var að reyna til að
vekja hjá henni til Jóns.
“Þú hefðir aldrei átt að sleppa þér, Cora
og fella ástar hug til þessa manns. Það blóð
sem rennur í æðum hans, hlaut að segja til
sín fyr eða síðar. Það getur enginn búið
silki poka úr svínseyranu.”
Hann starði enn á hana og sá að hún
þjáðist mikið .
“Eg er sannfærður um, að þessi systur-
dóttir gamla Cobdens er potturinn og þannan
að þessu öllu,” hélt hann áfram. “Ef ekki væri
annar kvennmaður í spilinu, veit eg að honum
væri ómögulegt að standast fegurð þína og'
yndisleik. Hann hlyti að láta að tilmælum
þínum.”
“Hvernig dirfist þú að segja þetta? Eg
skal fyr fryirfara honum en unna nokkrum
öðrum kvennmanni að njóta hans,” sagði Cora
og var heift í rödd hennar.
“Ofstopi og heimska. Lærið af mér. Mér
fellur þetta alveg jafn illa og þér, og eg hefi
meiru við það að tapa en þú. Samt er eg ró-
legur. Það dugar ekki að rjúka upp með stór-
yrðin ein. Maður verður að hugsa til fram-
kvæmda. Það einkennilegasta er, að eg get
ekki slitið þá tilfinning frá mér, að falla hann
svo mæta vel — að ýmsu Ieyti.”
“Hvað hugsar þú þér að gera?” spurði
hún.
“Alt sem eg get til þess að brjóta hann
undir minn vilja. Hann er að verða mér of
hættulegur. Hann hefir segulmagn í sér sem
dregur fjöldann til hans og hann er áheyru-
legasti ræðumaðurfnn f þínginu.”