Heimskringla - 01.11.1933, Blaðsíða 5

WINNIPEG, 1. NÓV. 1933
HEIMSKRINGLA
5. SÍÐA.
Islendinga hér. — Ógerningur er
líka að setja hér fram skrá um
opinber störf, sem Vestur-ís-
lendingar hafa haft með hönd-
um í Bandaríkjunum og Can-
ada. Hygg eg það á einskis
roanns meðfæri. En á þessum
fimtíu árum hér vestra hafa
fslendingar lagt fósturlandinu
til: Heimsfrægan landkönnuð,
ríkisyfirdómara, fylkisráðherra,
dómsmálastjóra, tvo þingmenn
á þjóðþing Canada, um tuttugu
íslendinga, sem átt hafa sæti á
löggjafarþingum, nær þrjá tugi
háskólakennara, um fjörutíu
lækna og yfir fimtíu presta.
Allmargta lyfjafræðinga er mér
kunnugt um og um þrjátíu lög-
fræðinga. íslendingar hafa ver-
ið bókaverðir við ýms stór-
merkileg söfn vestra. Vestur-
fslendingur er forseti eins stær-
sta verkamannafélagsins í
heimi. Vestur-íslendingur lög-
sækir eitt ríki Bandaríkjanna
fyrir hönd munaðarleysingja, cr
ríkið misbauð á hryllilegan hátt,
vinnur málií, vekur mannúð um
land alt, seity verður beinlínis
til að breyta hegningarlögum
ríkisins. — Vestur-íslendingar
, hafa framleitt íþróttamenn,
listamenn og sérfræðinga í ýms-
um greinum og fræðum. Og
þeir af þjóðflokki vorum, sem
kenna í barnaskólum og mið-
skólum, verða ekki taldir, svo
almennir eru þeij^ vor á meðal.
Af blaðamönnum, rithöfundúm
og skáldum erum vér vafalaust
hlutfallslega ríkastir allra
þjóða.” x
Hér hefir nú ærið mikið ver-
ið sagt í Stuttu máli um menn-
ing og andlegt atgerfi íslend-
inga vestanhafs ,og er þó aðeins
farið með staðreyndir eins af
gerfróðum manni. Eins og eg
komst að orðið í uppharfi máls
míns: Sjón er mikils til sögu
ríkari um myndarskap og marg-
háttaða starfsemi þes'sara landa
vorra vestan við haf. ^>ó að vér
höfum heyrt af þeim, kemur
oss það samt á óvart, að koma
þangað og sjá þá. Aldrei bjóst
eg vig að hitta þar nándar
nærri eins margt af glæsilegu
og vel gefnu fólki og raun varð
á. Mér munu verða ógleyman-
legar fjöldgmargar ánægju-
stundir ,sem eg hefi átt með
löndum mínum vestan hafs.
Alúðlegra, géstrisnara og frjáls-
legra fólk getur hvergi. Aftur
og aftur kom að mér þessi
hugsun: Bara að þetta fólk væri
komið heim til íslands!
Mér er sérstaklega minnis-
stæður dagur fyrir tveim árum
síðan. Eg hafði flutt erindi á
fsleftdingadegi í Wynyard og
fóru hátíðahöldin fram í hinu
stórmikla samkomuhúsi, sem
Wynyard-búar hafa reist sér við
Quill Lake. Um kvöldið var
dansleikur í salnum, þar sem
mikill fjöldi íslenzkra ungménna
úr bygðum í kring var saman-!
kominn. Alt í einu fór eg að
hugsa um það, hversu mörg
handtPk þessi glæsilegi hópur
mundi geta unnið hamingju ís-
lands til vegs og virðingar, e?
hann væri kominn hingað heim.
Og hugur minn fyltist af þög-
ulli sorg við að hugsa til þess,
að þessi fylking æskuhraustra
fslendinga (því að pað eru þeir
enn að öllum einkennum) skyldi
vera þarna niður komin, týnd,
óralangt inni í þessu megin-
landi, víðsfjarri þeim stað, þar
sem starfsemi þeirra og átöli
mundu hafa markað ákveðnara
spor í tilverunni,- og ííklegast
glötuð íslandi að eilífu. — Slík
öfundartilfinning kom oft að
mér vestra að eg unni ekki
Ameríku þessa fólks, fanst það
alt vera á röngum stað, útlend-
ingar í framandi landi. Og þó
að eg viti, að þessi tilfinning
er blönduð eigingjirni og þó að
ef til vill megi segja eitthvað
á þá leið, að það sé sama hvar
gott fólk starfi, ef það starfar
vel, þá getur starfið samt orðið
misjafnlega gifturíkt eftir þvi
hvar það er unnið og það er
ekki sama fyrir fsland og fram-
tíð þess ,hvort börn þe^s ganga
á mála hjá erlendum þjóðum,
eða vinna einhuga að því að
gera garðinn frægan heima fyr-
ir.
Mín skoðun er sú, að íslend-
ingar hefðu aldrei átt að fara
vestur. Þó að sumir hlytu vafa-
laust af því frama og þroska
fram yfir það, sem þeim mundi
hafa orðið 'auðið heima fyrir,
biðu aðrir tjón á sálu sinni. Pyr-
ir sín bættu lífskjör, sem einnig
hafa oltið á ýmsu þar vestur
frá, hafa menn orðið áð borga
með æfilangri þrá og söknuði.
Önnur kynslóðin, sem hvorki er
fullkomlega ensk eða íslenzk, á
sér eiginlega ekkert föðurland.
Þriðja og fjórða kynslóðin verð-
ur alensk ,og þá er þjóðarbrotið
glatað. Auðvitað er það örðugt,
að vega ástæðurnar með og
móti vesturferðunum, svo að
dómurinn verði allskostar sann-
gjarn og óhlutdrægur. Sú stað-
reynd stendur óhögguð, að
margar þúsundir fslendinga
fórö af landi burt á árum um
ý S70 og fram að stríðsárunum,
til að" leita gæfunnar fyrir vest-
an haf, og um það verður ekki
sakast. En úr því að íslending-
ar fóru vestur, og starfa þar
enn með talsverðu fjöri, sem
sérstök þjóð og hugsa með mikl-
um hlýleika heim til gaml.i
landsins, þá þarf, vegna beggja
aðila, að gera hið bezta úr dreif-
ingunni, koma á þeirri sam-
vinnu sem bæði heimaþjóðin og
þjóðarbrotið vestra hefir gagn
og gleði af. Þyrfti margt um
þetta að athuga og það því
fremur, ef Mkindi yrði til, að
helmingi styttri leið opnist bráð-
lega milli Vesturheims og ís-
lands, ef siglingar hefjast frá
Churchill. Kynning þarf aö
aukast á milli íslendinga heima
og vestra. Hér eru raunar all-
margir, sem dvalið hafa vestra,
en þeir eru færri af hinni yngri
kynslóð vestur frá, sem komið
hafa heim og kynst lífinu hér.
Gaman væri það, ef hægt váeri
að eiga við og við von á hópum
af ungu fólki, sem hingað gæri
komið til lengri eða styttri dval-
ar, til náms eða til að setjasi
hér að fyrir fult og alt, ef því
félli hér vel og það gæti numið
hér yndi. Þetta gæti viðhaldið
þjóðernistilfinningu íslendinga
vpstan hafs og frændsemi við
heimaþjóðina miklu lengur en
ella mundi. En hið langæski-
legasta, sem hægt væri að gera
í þessu máli, væri það, ef hægt
væri að stuðla að því, að fs-
lendingar færu. að flytjast heim
aftur í stórúm stíl. Áhugi þarf
að vakna fyrir því, að koma af
stað hreyfingu líkrí Zionisman-
um, þ. e., að fólk íslenzkrar ætt-
ar flytji lieim á óðul feðra sinna,
og að ákveðnar ráðstafanir
verði gerðar því til fyrirgreið-
slu. Eins og eg hefi áður getið
um, hefir,þorri hinnar eldi kyn-
slóðar ávalt borið í brjósti mikla
heimþrá, og yfirleitt virtist mér
eins og hinir örðugu tímar, sem
nú eru yfirstandandi vestra,
hefðu mikil áhrif í þá átt að
snúa huga Vestur-íslendinga
meir og almennara heim en ’áð-
ur. “Þó að það væri ekki til
annars”, sögðu sumir þeirra við
mig, “en að mega deyja á ís-
lenzkri mold”. Þeim fanst eins
og sál sín mundi ekki hljóta frið,
ef þeir yrðu að leggjast þar til
hAdldar ofan í leirinn. — En
það, sem mér þótti ennþá
merkilegra, var það, að mér
fanst að jafnvel í sumu af
æskulýðnum væri talsverð löng-
un og forvitni að sjá þetta ætt-
land sitt og dvelja hér að minsta
kosti um tíma. Heimförin 1930
hafði þau áhrif á marga, að
þeir komu aftur hálfu friðlaus-
ari en áður, að geta ekki flutt
heijn fyrir fult og alt. Og unga
fólkinu, sem fór heim, leizt engu
síður vel á landið, enda hefir sú
orðið reynslan á, að ungt fólk
að vestan, sem hér hefir (-
lendst, kann venjulega ágætavel
við sig.
Eg sagði að gamni mínu.
þegar eg var að kveðja landa
mína vestra, að þegar hingað
væri komið, ætlaði eg að senda
skip eftir þeim mörgu, sem
þráðu að fara heim, og eg tryði
ekki öðru, en feginshugar
mundi ættjörðin taka við þeim.
Eg vona, að þetta síðasta hafi
ekki verið of mælt. Hér ættu
sannarlega að vera nóg verk-
efni fyrir alt það fólk, sem af
fslenzku bergi er brotið. Og
hvergi ætti því að vera ljúfara
að vinna en á þessu litla og
góða landi, í samfélagi hvað við
annað. Stór ávinningur ætti
það áreiðanlega að geta orðið
íslandi, að heimta börn sín
aftur úr fjarlægðinni, ríkari að
margvíslegri lífsreynslu.
Og hví sendum við þá ekki
skip eftir þeim? Óttumst við
það sama og þeir, að hér sé
ekkert til að gera, að hér séu
engin verkefni? Auðvitað gr
slíkur ótti ástæðulaus, því að
hér er ærið starf fyrir höndum
og landsins börn ekki of mörg,
heldur of fá. Það eru stórir
flákar, sem enn eru í órækt,- t.
d. á Suðurlandsundirlendinu,
þar sem stofna mætti mikil
samvinnubú, erja jörðina, ryðja
og rækta. Það þarf að byggja
brýr og vegi, beizla fossaflið til
nytsamlegra framkvæn\da og
láta greipar sópa um auðæfi
hafsins. Nóg er til að gera! Og
engan efa tel eg á því, að margt
gætu íslendingar hér heíma
lært af íslendingum, sem vestra
hafa dvalið, um ýmsa búnaðar-
háttu og^viJÉiiulag.
Því hefir verið hreyft áður, að
íslenzka ríkið ætti a. m. k. að
rétta höndina svo langt eftir
þessum týndu börnum sínum.
að bjóða þeim eins g^>ð kjör til
að flytja hingað heim á ný og
nema hér land eins og þeim
voru boðin áður af útlendum
þjóðum að flytja burt héðan og
setjast að í framandi landi.
Þessu máli þarf að halda vak-
andi, því að það gæti orðið öll-
■um aðiljum bæíii til sóma og
gleði. Vér megum ekki gleyma
Vestur-íslendingum, sem berjast
sinni þjóðernisbaráttu í fjar-
lægðinni, með hálfan hugann
heima. Hér í Reykjavík þyrfti
að koma upp skrifstofu, sem
gæti verið í sambandi við Þjóð-
ræknisfélagið vestra, í þeim til-
gangi að leiðbeina þeim,. sem
heim fýsast, útvega þeim at-
vinnu eða lönd til að búa á. Mér
finst, að Vestut-íslendingafélag-
ið hér í bænum ætti að vinna að
þessu máli í , sambandi við
stjórnarvöld landsins. En undir
,eins og einhver hreyfing er
komin í þessa átt, þá er reiötur
hinn fyrsti viti, sem skáldið
kveður um ,að eigi að lýsa
hverjum landa, sem leitar heim
og þráir höfn.
Við þurfum liðstyrk til að
byggja og rækta landið, lýsa það
upp og gera það að miklu
menningarlandi. Og þarna
vestra bíða hjálparsveitirnar, ef
vér aðeins viljum og getum
sent skip eftir þeim og höfum
vit á að fá þeim eitthvert nýti-
legt verk að vinna.
Þetta mál vil eg leggja til
umhugsunar fyrir alla þá, sem
eiga vini eða frændur fyrir
handan haf og finst þeir hafa
dvalið þar nógu lengii. Eg
vænti þess, að þetta mál verði
ekki með öllu þagað í hel úr
þessu, því að árið 1930, á hinum
mikla hátíðisdegi þjóðar vorrar,
þegar a. m. k. 500 Vestur-ís-
lendingar heimsóttu ættjörðina,
hefir vafalaust forn frændsemi
verið rífjuð upp og ný vináttu-
bönd verið tengd yfir Atlants-
hafið. Þær festar mættu um-
fram alt ekki slitna, eins og
sambandið milli íslands og
Grænlands forðum daga. Vér
vitum, að afleiðingin yrði nú
eins og þá, gröfin og gleymskan
fyrir íslenzkt þjóðerni vestan
hafs.
Kærír íslendingar! Þetta er
síðasta erindið, sem gert var
ráð fyrir að eg flytti yfir út-
varpið til þess að segja ykkur
frá Vestur-íslendingum. Mér
finst, að eg hafi orðið að sleppa
altof mörgu, sem eg gjarnan
hefði viljað segja ykkur. En
ef til vill verður stund og stað-
ur fyrir það síðar meir. — Eg
endurtek að síðustu þau orð.
sem mér eru ríkust í huga nú
á þeáSari stundu: Gleymið ekki
Vestur-íslendingum!
—Samvinnan.
KRISTJÁN BJÖRNSSON
SNÆFELD
bóndi í Teigi, í greind við
Hnausa, P. O. ,Man., andaðist
að heimili sínu aðfaranótt hins
21. okt. eftir all-langvarandi
heilsubilun. Kristjón var fædd-
ur 21. okt. 1859 á Kúða í Þistil-
firði í Norður-Þingeyjarsýslu.
Foreldrar hans voru Björn Sig-
urðsson og María Jónsdóttir er
síðar bjuggu í Garði og Sval-
barðsseli í sömu sveit. Til
Ameríku fluttist Kristján 1886,
kom hann til Nýja-íslands, þá
þegar og dvaldi fyrstu sjö árin
á Breiðumýri, í Hnausabygð,
en fluttist svo að Teigi, og
hafði, er hann lézt, búið þar í
full þrjátíu' ár. Hann var tví-
kvæntur. Fyrri konu sína Sig-
urveigu Jónsdóttir,, misti hann,
eftir stutta samfylgd; áttu þau
eitt barn, er dó ungt. Síðarí
kona hans er Björg Markús-
dóttir, bónda í Gunnólfsvík á
Langanesi, og konu hans Ásu
Einarsdóttir; varði samfygld
þeirra í full 44 ár.
Börn þeirra eru sem hér seg-
ir:
1. Guðjón, dáin 2. nóv. 1920.
2. María Guðrún, gift Heetor
J. McNeil, busett í St. Vital,
Winnipeg.
3. Hýrmann, bóndi í Hnausa-
bygð, kvæntur Guðlaugu dóttir
Mr. og Mrs. Albert Sigursteins-
son.
4. Sigurveig, gift Otto Rosch,
Hnausa, Man. •
5. Guðleif, kona Sturlaugs Jó-
hannessonar, Riverton, Man.
6. Kristbjörg, látin 24. maí,
1912, tíu ára.
7. Tryggvi, kvæntur Sigrúnu
dóttir Mr. og Mrs. Albert Sigur-
steinsson.
8. Ingibjörg Sigriður, heima
h'já móður sinni.
Alsystkini Kristjáns heitins
eru Jón Björnsson Snæfeld á
Breiðumýri við Hnausa, og Mrs.
Guðbjörg Einarsson á Mýrum í
sömu sveit. — Kristján heitinn
var, sem þejfar er að vikið
Norður-Þingeyingur að ætt og
uppruna; ólst hann þar upp og
mun snemma hafa þekt baráttu
þeirra tíma af eigin reynslu, var
sóknin þar oft hörð, bæði til
lands og sjávar — máttugur
skóli til þess að herða menn
fyrir baráttu lífsins.
Síðar er hér kom ,tók svo
við störf og stríð landnemans,
og umönnun við framfærslu á
stórum barnahóp. Störfuðu
þau hjón af ítrasta megni heim-
ili sínu og barnahóp til heilla.
Lengi vel um síðari hluta æf-
innar stóð Kirstján heitinn erf-
iðlega áð vígi í lífsbaráttunni; í
sjúkdómsstríði er lengi varði
misti hann fót, en gekk þó
að verki og gengdi skyldum
sínum sem bezt hann mátti,
háður slíkri hindrun. Mun hann
lengi hafa þjáðst af sjúkdómi
þeim er leiddi hnan til dauoa. t
löngu sjúkdómsstríði mælti
hann ekki æðruorð, né kvartaði
um kjör sín. Hann var ábyggi-
legur maður í öllum viðskifturo,
orðheldinn og vandaður. Lítt
mun hann hafa gefið sig við fé-
lagsmálum var fáskiftinn og
stóð höllum fæti, sjúkdóms síns
vegna. Árum saman mun hvert
spor hans, hafa valdið honum
líkams þjáninga. Hapn andað-
ist sem þegar er sagt> þ. 21.
okt. fyrsta vetrardag, var það
afmælisdagur hans, varð hann
réttra 74 ára. Jarðarför hans
fór fram þann 24. okt. að við-
stöddu margmenni. Fór kveðju-
athöfnin fram á heimilinu. Sá
er línur þessar ritar, mælti
kveðjuorð. — Friður sé með
þreyttum starfsmanni, eftir vel
unnið æfistarf.
Sigurður Ólafsson
ARINBJÖRN KOMIN
HEIM AFTUR
Guði sé lof sem leitt mig hefir
heim aftur til konu og barna.
Það gerir engan mismun hvað
glaður maður er, þegar maður
leggur á stað í áætlaða skemti-
ferð, þá er maður samt glaðarí,
að koma heini aftur.
Þessi fimta ferð mín til ætt-
jarðarinnar skilur eftir hjá mér
margar ánægjulegar endur-
minninga, sem seint munu
gleymast. Ein af þeim voru
göngumar á Tvídægru. Eg fó:-
tvær ferðir fram að Arnarvatni.
Fyni ferðina rétt fyrir göngur;
og þá síðari í göngunum, og þá
kóm eg að Réttarvatni, sem er
dálítið sunnar á heiðinni. .Þar
hefir verið bygð rétt í Tangan-
um. En svo var féð margt í
haust að réttin var of lítil. Féð
var með langflesta móti sem
menn höfðu séð þar áður. Það
tók um 4 klukkutíma að draga
það, og veðrið var heldur gott
með smáskúrum. Um kvöldið
fórum við í skála ,sem Mið-
firðingar hafa lá,tið byggja í
Tanga við Arnarvatn að norðan.
Þar settust allir flötum beinum
á moldargólfið og opnuðu sínar
matarskjóður. Þvar mátti sjá
margskonar mat og hann góðan
og saðsaman. Óvíða sézt ann-
ar eins kraftmatur eins og í
göngum. Þarna sá eg feita
bringukolla, reykta magála og
annað hangikjöt; hval, hákarl
(morkinn og glæran), svið
blóðmör ,lifrarpylsu, rúllupylsu.
lundabagga .harðan fisk, bæði
steinbít og ýsu, heilar pottkök-
ur og skökur af nýju smjöri.
Þarna var olíu-eldavél, svo nú
var settur upp ketillinn, og þaö
sauð á honum alla nóttina, því
það skall á argasta illveður
með voða regni, svo gangna-
foringinn skipaði að láta vaka
yfir hestunum alla nóttina. Tvo
menn í senn í einn klukkutíma
í einu, svo það sofnaði ekki
neinn þá nóttina; menn bara
sungu og sögðu sögur, á milli
var drukkið kaffi með möía.
Þetta var endu^tekið á hverjum
klukkutíma, ef eg man rétt.
Næsti dagur var þur og bjart-
ur og smölunin gekk vel og
greitt. Við vorum komnir ofan
til bygða fyrir sólsetur. Safnið
var skilið eftir fyrir framau
bæi, en gangnamenn skiftu sér
niður á bæina. Næsta dag
(mánudag) var safnið rekið til
réttar og við komum þangað í
myrkri. Þar kom safn af þrem-
ur eiðunum og okkur taldist
svo tll að alt safnið saman-
komið væri um tuttugu og sjö
þúsund fjár ,sem tilh^yrði 50
bæjum. Vitanlega var margt fé
sem tilheyrði annarsstaðar, t.
d. um þrjú þúsund að sunnan.
Féð sýndist í góðu meðallagi að
sjá. En það sjást engir gamlir
sauðir á íslandi nú á dögum, en
það sjást margar gamlar ær og
nokkrir gemlingar og svo slát-
urféð, sem er aðallega dilkar.
Síðan hætt var að færa frá, þá
byggja bændur aðallega á dilk-
ana. Það leit heldur vel út með
verð á þeim. Þeir, sem gátu
náð í sína dilka fyrir göngur,
slátrað þeim og. sent kjötið
suður fengu frá 90 aura og upp
fyrir kílóið. Það er nú mjög
ólíklegt að það haldist í því
verði. Samt er vonandi að
bændur fái betra verð tíeldur en
þeir fengu í fyrrahaust; þá
fengu þeir á Norðurlandi 7 til
8 krónur fyrir dilkinn. Mér var
sagt af þeim sem vissu og
voru á leið til útlanda í verzlun-
arerindum að gærur væru í
mikið hærra verði en í fyrra.
Mér er þetra að fara ekki
að lýsa búskapnum heima, ef
bændur eru ánægðir með hann,
þá er það þWra að búa við sín
kjör, en ekki mitt, svo það er
bezt að þegja.
Byggingar voru fleiri í smíð-
um í höfuðstaðnum en í nokkr-
um öðrum borgum sem eg kom
í í sumar, yfir 4 hús í smíðum,
þar og viðbót við bæði sjúkra-
húsinu . Það sýndist ekki vera
mjög margt af vinnualsu fólki
og eitt er víst og það er að það
opinbera þurfti ekki gð kosta til
neinna opinberra verka í sumar,
eins og það þurfti í fyrra sum-
ar, frá ágúst mánuði.
Fiskur var i lágu verði, en
það var svo feikna mikið af
honum, með allra mesta móti,
að það hjálpar mikið til að jafna
reikningana við útlönd, þvf það
er aðal verzlunarvaran, og nú
tekur England 73% af öllum
fiski ,sem ísland hefir að selja.
En þeir verða aftur að kaupa
77% af öllum þeim kolum, sem
þeir þurfa af Englendingum.
Og eitt er gott við þetta alt og
það er að sterlingspundið og ís-
lenzka krónan haldast í hendur,
kr. 22 í pundinu. Það gerir það
miklu hægra fyrir báðar þjóð-
irnar að verzla hvor við aðra.
Eg sendi hér með mitt kær-
asta þakklæti til allra heima,
sem greiddu götu mína að ein-
hverju leyti. Eg ætla ekki að
nefna neinn sérstakan. Það
tekur hver sitt.
“Þú ert móðir vor ástkær og
umhugsun síðust,
þú, vor ættjörð, og—bezt þess,
er hjartað fær dreymt;
og oss þykir sem sértu sú fjall-
borgin fríðust,
þar, sem frelsisins hjaVta frá
öndverðu er geymt.
Tak nú, móðir vor ástkærust,
sjálfráð þinn sess,
meðan sólsetursbörnin þín
kveða þér vers.”
x.
Lengi lifi íslendingar á ís-
landi, og lýsi mliðnætursólin
þeim í allan sannleika, þeim
og öðrum til blessunar.
A. S. Bardal.
VALGERÐUR Á SANDNESI
Þú þúsundfalda minning
á þýðum vængjum svíf
er þrettán barna móðir
kyeður .þetta líf.
Og sögu landnámskonu
síung voröld geymi
er sjötíu ár og níu
lifði n þessum heimi.
Þitt yfirbragð var augljóst
og engum vafa háð.
Eg alderi sá það betur
á nokkru enni skráð
— því ís og eld þú erfðir
frá ættlands lijarta rótum,
sá arfurinn ei brást þér f
að síðstu vega mótum.
Þér eftirlát á kostunum
íslenzk tunga var
þó aldrei sætir hábekki
skólamentunar.
Þér orðsins list var meðfædd
— því svanasöng á heiði
þú reiddir fram í hugann
og íshafs brimsins reiði.
Eg sagði þér það fyrrum
— það seint er orðið nú: —
í setingum og málfari
íþrótt beittir þú —
— frá gleymsku þyrfti að forða
’enni
d orðageymi alda
áðu^ en þú hyrfir
á dauðatíafið kalda.
Nú ertu farin yfrum.
Þú ein af átján varst,
sem áttir gáfu að svara
en þunga stritsins barst.
Þeim verður stundum erfitt
að vinna fyrir. brauði,
sem vita að drottinn gaf þeim
af hugsjónanna auði.
Og þó hefirðu sigrað.
Með sæmd þú hærur barst.
Til sóma okkar þjóðflokki
í þessu landi varst.
Sem eiginkona og móðir
Þú allra skylda gættir
og útlendingsins baráttu
á hólmi lífsins mættir.
— Við hlýðum klukkum grafar,
þær hringja, þungt og rótt.
Þig hljóðir út við herum
og hvíslum góða nótt!
Þeim, sem hafa borið
þunga og hita dagsins,
þörf er á að hvílast
í friði sólar-lagsins.
J. S. frá Kaldbak