Heimskringla - 27.02.1935, Síða 6

WINNIPEG, 27. PEB. 1935
6. SÍÐA.____________________________________
I VÍKING
Eftir R. Sabatini
“Þú átt við Fenzileh. En þá varð eg, fyrir
Allahs náð, verkfæri í hans hendi til að snúa
henni frá villu til ljóss.”
“Vel má skrifað standa, að þér auðnist sú
náð aftur, herra minn,” svaraði hinn slungni
Tsamanni í hálfum hljóðum. Fenzileh og
honum var alt annað en vel til vina, því að
hvort um sig vildi ráða fyrir Asad. Ef Fenzileh
væri á burt, myndi ráðgjafinn ráða meiru og
auðgast meira, og til þess hafði hann oft
dreymt, vonlítill þó, því að Asad var farinn
að eldast og þeir eldar, sem brunnu í honum
svo freklega á yngri árum, virtust hafa brent
úr honum allan hug til kvenna. En nú var
það kraftaverk að ske, hér var fegurð svo
furðuleg og svo ólík því, sem valdhafinn hafði
áður litið, að vit hans heilluðust auðsjáanlega
þar af.
“Hún er hvít sem snjór á Atlas, þrungin
safa sem döðlur frá Tafilalt, mælti Asad
mjúklega fyrir munni sér, horfði á hana snör-
um augum, en hún stóð grafkyr frammi fyrir
honum. Alt í einu leit hann á þá, sem stóðu
umhverfis og mælti reiðilega til ráðgjafans:
“Þúsund karlmenn eða enn fleiri hafa séö
ásjónu hennar bera.”
“Hið sama hefir og áður skeð,” svaraði
Tsamanni.
í því bili var sagt fyrir aftan þá, höstum
rómi:
“Hver er þessi kvenmaður?”
Þeim brá, því að sá málrómur var vana-
lega mjúkur og blíður. Fenzileh var þar kom-
in með hettu á höfði og slæðu fyrir andliti,
eins og vera bar; Marzak stóð hjá henni, en
skamt frá var buröarstóll hennar og geldingar.
Asad var ekki runnin reiðin til mæðgin-
anna og leit við henni óhýrlega. Það var full
ilt, að hana skorti þá undirgefni, undir fjögur
augu, sem henni bar að sýna honum, en hitt
var tign hans ósamboðið, að þola henni svo
frama hegðun, í allra augsýn. Hún hafði
aldrei leyft sér slíkt fyr, og hefði ekki brugðið
venju sinni í þetta sinn, ef hún hefði ekki orð-
ið hrædd og öfundsjúk við að sjá svipinn á
Asad, er hann virti fyrir sér þá hemumdu fríð-
leiks mey. Henni var farið að förlast vald yfir
Asad, og til að taka fyrir það algerlega, þurfti
vissulega ekki meira til, en að honum, sem
varla hafði hugsað til kvenmanns svo árum
skifti, dytti í hug að auka nýju uppáhaldi í
kvennabúr sitt. Þar af kom sú fífldirfska
hennar, að standa svo fröm og frek, því að
hvað fór eftir öðru, raust og háttalag. Hún
lét sem hún sæi ekki fýlusvipinn á honum og
hélt áfram talinu:
“Ef þetta er þýið, sem Sakr-el-Bahr sótti
til Englands, þá er mikið frá henni logið. —
Sannarlega var til lítils sú langa ferð og
margra Sanntrúaðra líflát, ef ekki var til
annars, en að flytja til Barbaríis þessa hörund-
gulu og háleggjuðu glötunar dóttur.”
Asad varð svo hissa, að hann týndi reiði
sinni. Hann var ekki kænn að sjá, hvað bjó
undir orðum.
“Hörundsgul? Háleggjuð?” kvað hann. Þá
sá hann í, af hverjum rifjum rísa myndi tal
hennar og brosti við, viðsjálu glotti. “Eg hefi
orðið var við, að þú ert farin að verða heyrn-
arlítil, nú virðist sem þú sért farin að tapa sjón
líka. Vissulega ertu farin að eldast.” Hann
leit við henni svo illúðlega, að hienni brá við.
Þar næst færði hann sig skrefi nær. “Of
lengi hefir þú ráðið og regerað í kvennabúri
mínu, með þínu framandi vantrúar siði”, mælti
hann svo lágt ,að þeir einir heyrðu, sem stóðu
næstir. “Þú ert orðin til hneyxlis fyrir sjónum
Trúaðra,” bætti hann við, í beizkum tón. “Oss
hentaði vel, að lagfæra það, ef svo vill verk-
ast.”
Hann sneri baki við henni, benti Ali að
færa hina hemumdu í sama stað, og fetaði
burt með ráðgjafa sínum. Þar næst nam hann
staðar, ávarpaði Fenzileh og setti ofan í við
hana í allra áhejrm:
“Farðu í burðarstólinn og haltu þér
heima, þar sem allar Muslim konur eiga að
vera. Láttu það aldrei henda þig aftur, að þú
sjáist reika gangandi á almannafæri.”
Hún hlýddi orðalaust og var borin burt,
en sitt hvoru megin við börurnar gengu Mar-
zak og Ayoub og þorðu, hvorugur, að líta upp
á hinn reiða landstjóra.
Asad horfði fýlulega á eftir börunum, brá
grönum og mælti:
“Henni þróast stórlæti, eftir því sem henni
fer aftur að fríðleik. Hún er að verða gömul,
Tsamanni — mögur og kerlingarleg að útliti
og í geði, óhæfilegur maki fyrir lim á ættboga
Spámannsins. Hver veit nema Allah myndi
líka, að vér settum aðra í hennar rúm?” —
Hann leit til skúranna, þar sem fangamir
voru geymdir, og nú vom aftur byrgðir og
segir í öðrum tón:
“Varð þér litið til, ó Tsamanni, hve prúð-
legt var hennar göngulag? — mjúklegt og
hvatlegt eins og hindar kálfs. Sannarlega hefir
HEIMSKRINGLA
hinn Alvísi ekki skapað slíka fegurð til að
farast í pyttinum.”
Skyldi hún ekki vera send einhverjum
Sanntrúuðum til svölunar? svaraði hinn undir-
setti ráðgjafi. “Enginn hlutur er Allah ómögu-
legur.”
“Já, víst, til hvers annars?” sagði Asad.
“Svo var skrifað, og svo sem enginn getur
náð því, sem ekki stendur skrifað, svo má
enginn forðast það. Eg veit hvað gera skal.
Vertu eftir, Tsamanni, bíð þú uppboðs og
kauptu hana. Hún skal uppfræðast í þeirri
sönnu 'trú. Hún skal frelsast fra hinum gló-
andi ofni.”
Hér var að því komið, sem Tsamanni
hafði svo lengi þráð. Hann sleikti út um og
sagði lágt:
“Og kaupverðið, herra minn?”
“Kaupverðið? Hefi eg ekki boðið þér, að
færa mér hana, þó hún kosti þúsund gullpen-
inga.”
“Þúsund gullpeninga?” mælti hinn, yfir-
kominn. “Mikill er Allah!”
En Asad gekk burt, út af hliðunum, en
múgurinn kraup á kné og stakk niður höfðum,
hvar sem hann fór.
Tsamanni hafði ekki á sér svo mikið fé,
en vissi að uppboðshaldarinn slepti aldrei seldu
mani, nema gegn borgun út í hönd; því hélt
hann í humátt eftir herra sínum, til hallar, því
að enn var klukkustund eftir, þangað til upp-
boðið átti að byrja. Það stóð líka skrifað, að í
hallargerði rakst hann á Ayoub, sem þangað
hafði verið sendur af Fenzileh, til þess að veiða
upp úr honum fréttir. Það vildi líka svo til, að
Tsamanni var heiftrækinn og að hatur hans á
' Fenzileh náði einnig til þjóna hennar. Engann
fyrirleit hann eins mikið í víðri veröld, eins
og þann gelta flotbagga, Ayoub, sem keifaði
svo hátíðlega, spikfeitur og varaþykkur.
“Allah styrki heilsu þína, Tsamanni,” -var
hið hæverska ávarp geldingsins. “Siegirðu
fréttir?”
“Fréttir? Hvaða fréttir? Sannarlega eng-
ar, sem húsmóðir þín verður fegin.”
“Miskunnsami Allah! Hvað ætli standi til.
Er það ambáttin sem seljast skal?”
Tsamanni glotti en Ayoub reiddist, þótti
óvænlega horfa fyrir sér, því að ef húsmóðir
hans tapaði ráðum, þá var öllu lokið fyrir
honum, og hann þykja ekki meira virði en
duftið á skóm Tsamannis.
Hinn bætti gráu ofan á svart. “Þú skelf-
ur, Ayoub; fitan á þér er öll á titringi, sem
von er; því að dagar þínir eru taldir, þú faðir
alls ekki neins.”
“Ertu að stríða mér hundur?” segir hinn,
reiður og skrækhljóða.
“Kallarðu mig hund? Þú?” spurði Tsa-
manni og hrækti á skugga hins. “Farðu og
segðu húsmóður þinni, að mér hafi boðið verið
að kaupa stúlkuna. Segðu henni að herra
minn ætli að gera hana að konu sinni, rétt á
sama máta og Fenzileh, svo að hann megi
leiða hana til sanninda Trúarinnar og snuða
Satan um svo fagra gersemi. Bættu því við,
að kaupa skuli eg hana, þó það kosti þúsund
gullpeninga. Skilaðu þessu til hennar, ó þú
faðir vinds, og auki Allah ístru þína!”
“Hrapi synir þínir til bana og dætur þínar
í frillulífi,” grenjaði geldingurinn, ævareiður
bæði af fréttinni og smáninni sem fylgdi.
En Tsamanni gerði ekki nema hlægja og
svaraði um öxl sér:
“Vierði synir þínir allir soldánar, Ayoub!”
Efitir það rambaði Ayoub með fréttina á
fund húsmóður sinnar, en henni varð svo við,
að hún formælti herra sínum og stúlkunni,
kallaði á Allah að brjóta í þeim beinin og gera
þau blökk á hörund og feyja hold þeirra, með
fjálgleik og bænarhita þeirra, sem eru fæddir
og uppaldir í hinni einu sönnu Trú. Þar næst
féll hún í þanka, spratt svo upp og kvaddi
Ayoub til að gá að, hvort nokkur stæði á
hleri.
“Við verðum eitthvað til brágða að taka,
Ayoub og það strax í stað, ella verður mér
gteypt og Marzak með mér, því að ekki getur
hann ráðið við föður sinn einsamall. Sakr-el-
Bahr mun troða okkur undir.” Hér kom henni
nokkuð nýtt til hugar. “Ó, Allah, hver veit
nema hann hafi flutt hingað þessa hörunds-
björtu snót, í vissu skyni. Við skulum verða
honum drýgri, við skulum verða Asad drýgri,
annars er þér glötun vís, líka, Ayoub.”
Ráðamaður hennar át upp eftir henni,
og gerði ekki nema gapa og glápa, yfirkominn
að venju, af skjótræði og hvatleik þessarar
konu, til líkama og sálar, langt umfram nokk-
urn annan kvenmann, sem hann hafði þekt.
“Fyrst og fremst, Ayoub, að láta hann
ekki ná í þessa frankisku stúlku.”
“Þetta er vel hugsað, en hvernig?”
“Hvernig? Hugsast þér ekkert ráð? Er alls
ekkert vit í þessum fituklepp, sem þú berð á
herðunum? Þú skalt bjóða Tsamanni frá, eða,
sem betra er, láta einhvem gera það fyrir þig,
og kaupa hana mér til handa. Síðan skulum
við láta hana hverfa, hljóðlega og sem fljótast,
áður en Asad veit hver eignaðist hana.”
Hann fölnaði og keppirnir undir kjálkum
hans fóru að skjálfa. “Og eftirköstin . . . . ?
Hefirðu talið og aðgætt eftirköstin, ó Fenzileh?
Hvað verður, þegar Asad fær að vita hið
sanna?”
“Hann skal aldrei komast að því,” svar-
aði hún. “Eða ef til þess kemur, þá næst ekki
til stúlkunnar framar og þá skal hann beygja
sig undir það sem skrifað stendur. Trúðu mér
fyrir, að ráða við hann.”
“Kvenmaður! Kvenmaður! eg þori ekki að 1
ganga í þetta,” mælti hann og spenti fast
greipar.
“Ganga í hvað? Ef eg fæ þér fésjóð og
býð þér að kaupa stúlkuna, hvað annað kemur
þér við, gney? Alt annað sem gera þarf skal
karlmaður gera. Svona, fimtán hundruð gull-
skildinga skaltu hafa, alt sem eg hefi hand-
bært, og ef eitthvað gengur af, máttu eiga það
sjálfur.”
Hann hugsaði fyrir sér litla stund og lét
tilleiðast. Gróði myndi í því vera, auðséð var
það — jú, dælt mætti vera, að bjóða það grey
Tsamanni frá og senda hann tómhentan heim
aftur undir reiðiskálar húsbóndans.
Hann baðaði út höndum og hneigði sig til
að sýna, að hann vildi g;era hvað sem honum
væri boðið.
X. Kapítuli.
Á sölutorgi voru bumbur barðar og lúðrar
þeyttir. Mangarar lokuðu búðum sínum, Júð-
inn hvarf af tröppum brunnhússins en þeir
sem til uppboðsins stunduðu, og mest voru
virtir, skipuðu sér kringum það og horfðu út
þaðan, en aðrir settust í breiður undir garða
torgsins að sunnan og vestan.
Nú komu blámenn með vatnsílát og
skvettu vatni á torgið, til þess að halda ryki
frá að rjúka, þar sem þrælar og kaupendur
tróðust. Inn um hliðin gengu þrír hávaxnir
menn, í hvítum klæðum með mjallhvítar trafa-
skuplur, og tifuðu hátíðlega á sinn stað, eins
og prestar til fórnar athafnar en gasp-
ur þeirra, sem fyrir voru, dó út smamsam-
an unz allir þögnuðu. Þetta voru þeir sem
sölum áttu að ráða, en hinn helzti þeirra bað-
aði út handleggjum, svo sem til að ná í bless-
un og hóf raust sína til bænar, í sönglandi
presta tón:
“í nafni Allahs, sem miskunnar hinum
miskunnsömu, og skapaði mann af blóðlifrum!
Alt sem er á himni og jörðu, prísar Allah, sem
er máttugur og vitur! Hans er ríkið, bæði
himins og jarðar. Hann lífgar og líflætur og
hann hefir vald yfir öllum hlutum. Fyrstur er
hann og síðastur, sá er sézt og sá er ekki sézt
og hann veit alla hluti.”
“Amen”, kvað við frá mannfjöldanum.
“Lof sé honum, sem sendi oss Mahomet,
sinn spámann, að kenna heiminum þá sönnu
trú og bölvaður sé Satan, hinn helgrýtti, sem
stríðir á Allah og hans börn.”
“Amen.”
“Blessi Allah og vor herra Mahomet þetta
sölutorg og alla þá sem selja kunna og kaupa
kunna, hér inni, og auki Allah efni þeirra og
lengi lífdaga þeirra, svo þeir megi honum
hróður semja.”
“Amen” kvað við frá múginum, með löng-
um seim. Hér var bæninni lokið. Söluráður
klappaði lófum saman, var þá tjöldum svift frá
og þræla hópurinn sýndur, um þrjú hundruð
talsins í þrem byrgjum.
Fremstir í miðbyrginu, þar sem Rósa-
munda var geymd og þau Lionel, stóðu tveir
blámenn frá Núbíu, miklir vexti og þreklegir,
er sáu, mieð fullkomnu kæruleysi, á það sem
fram fór, og létu sér í litlu rúmi liggja þau
auðnubrigði, sem yfir þá höfðu gengið. Og til
þess að byrja athöfnina með góðum gripum,
benti söluráður á þau heljarskinn, að þeir
skyldu leiddir fram fyrstir.
“Hér er afbragðs par,” tónaði sölukarl,
“sinasterkir og limalangir, sem allir mega sjá,
og skömm væri að aðskilja. Hver sem þarf á
slíku tvíni að halda til þungrar vinnu eða
hraustlegra átaka, segi til, hvað hann vill
bjóða.” Hann tók til að hringsóla um brunn-
húsið, á seinagangi, en víkingar ýttu við þræl-
unum, að fara á eftir honum, svo allir kaup-
endur mættu sjá þá og skoða.
Fremstur í þeim hóp stóð Ali, sendur
þangað að kaupa stóra og sterka menn til að
fylla tölu róðrarkarla á snekkju Sakr-el-
Bahrs. Honum hafði verið boðið, að kaupa
ekki annað en þá allra hraustlegustu, að ein-
um undanteknum. Á þeirri snekkju mátti eng-
inn ósterkur vera, enginn líklegur til að skapa
ónæði með yfirliðum, þeim sem réðu róðri.
“Eg þarf að fá þessum líka hrotta til að
róa á snekkju Sakr-el-Bahrs,” sagði Ali hátt og
snjalt, með yfirlæti, og þótti gott að allra augu
horfðu til hans, eins af foringjum Oliver hers-
is, Islams sóma og sverðseggja gegn hinum
vantrúuðu.
“Þeir voru til þess bomir í þennan heim,
að rembast við árina, ó Ali hersir,” kvað sölu-
valdur hátíðlega. “Hversu mikið viltu gjalda?”
“Tvö hundruð gullskildinga fyrir báða.”
Hinn fetaði leið sína með þrælana á hæl-
unum.
“Tvö hundruð gullskildingar eru mér
boðnir fyrir tvo þræla, þá gildustu sem, af
Allahs náð, hafa nokkru sinni fluttir verið á
þetta torg. Hver vill bjóða fimtíu til?”
Þá reis upp af sæti sínu á brunnhús þrep-
unum Mári nokkur, digur, á blárri yfirhöfn, er
söluráð bar fram hjá honum. Blámenn grun-
aði, að sá mundi vilja kaupa þá, vildu alt ann-
að heldur gera, en róa á galeiðum, hurfu að
honum, kystu á hendur hans og létu fleðulát-
um, rétt eins og hundar. Hann fór að engu
óðslega, tók á þeim hér og þar, kipti sundur
skoltunum og skoðaði upp í þá. “Tvö hundruð
og tuttugu fyrir báða.” Sölukarl keifaði sinn
hæga gang og lýsti yfirboði, þar til hann bar
þar að sem Ali stóð.
“Tvö hundmð og tuttugu er prísinn nú, ó
Ali. Kóraninn nefni eg til ,að þeir eru þrjú
hundruð peninga virði. Viltu lýsa því boði?”
“Tvö hundruð og þrjátíu,” var svarið.
Aftur hvarf sá er sölum réði, til Márans.
“Tvö hundruð og þrjátíu er mér nú boðið, ó
Hamet. Þú vilt bjóða tuttugu til?”
“Ekki eg. Hann má hafa þá fyrir mér.”
“Tíu peninga til?” mælti söluráður, í-
smeygilegur.
“Ekki aúskilding.”
“Þínir eru þeir þá, ó Ali, fyrir tvö hundruð
og þrjátíu. Gef þú Allah þakkir, fyrir annað
eins kjörkaup.”
Blámennimir voru afhentir förunautum
Ala, en meðhjálparar sölustjóra heimtuðu af
honum borgun.
“Bíðið þið við,” sagði hann, “er ekki nafn
Sakr-el-Bahrs fullgóð trygging?”
“Lagastafurinn er sá, sem aldrei má rjúfa,
að andvirði skuli greitt, áður en þræll er af
itorgi leiddur, ó týhrausti Ali.”
“Svo má vera,” svaraði hinn stuttlega, “og
greiða skal eg að fullu áður en lokið er. En fleiri
vil eg kaupa og borga alt í einu lagi, ef þér
líkar svo. Þarna er snáði sem eg á að kaupa
fyrir foringja minn.” Þar með benti hann á
Lionel, sem stóð við hlið Rósamundu, efst í
þrælabyrgi, lotlegur og lúpulegur, sem mest
mátti verða.
Þá gengu víkingar tveir til Lionels og
lögðu á hann hendur, hann tók á móti, en þá
sáu allir, að stúlkan stóra, sem stóð hjá hon-
um, hvíslaði að honum, við það hætti hann, en
víkingamir drógu hann og ýttu fram á sölu-
staðinn.
“Vantar þig þennan trúvilling með gula
strýið, til að róa?” kallaði Ayoub npp yfir alla,
og að því gamni var hlegið.
“Til hvers annars?” mælti Ali. “Hann
ætti, að minsta kosti, ekki að vera dýr.”
“Ekki dýr?” kvað við sölukarlinn, og lét
sem slíkt tal væri fjarstæða. “Þetta er lagleg-
ur piltur og ungur líka. Hvað viltu gefa fyrir
hann? Nú, nú, hundrað gullpeninga?”
“Hundrað?” svaraði Ali. “Hrundrað gull-
peninga fyrir annan eins beinabelg! Gæti vor
Allah! Fimm peningar er mitt boð, ó sölu-
ráður!”
Við það hló mannfjöldinn, en sölukarl
rétti úr sér og stóð spertur, til að gæta virð-
ingar sinnar og síns embættis. Eitthvað af
þeim hlátri snerist að honum, og hann lét ekki
að sér hæða, sá maður.
“Keskimál ferðu með ,herra sæll,” kvað
hann, jöfnu báðu, fyrirlitning of fyrirgefning.
“Sjáðu hve gallalaus hann er.” Hann gaf
merki einum víkingnum, sá brá sveðju og risti
klæði Lionels frá hálsmáli og niður úr, greip
svo í barmana og svifti af honum, svo að
hann stóð nakinn að beltis stað, sýndist þá, að
hann var betur vaxinn en þeir hugðu. Hann
reiddist fast, af þessari meðferð og braust um
í höndum þeirra, þar til einn víkinganna laust
hann svipuhöggi, ekki miklu, til áminningar
hvers hann mætti vænta, ef hann vildi beita
afli. Þá benti á hann söluráður og upphóf
sína raustu: “Skoðið nú þennan hvíta kropp
og sjáið hve hraustlegur hann er. Skoðið tenn-
urnar í honum, allar heilar!” Hann tók um
höfuðið á Lionel og brá sundur skoltunum.
“Já”, sagði Ali, “en sjáið þið leggina, hvað
mjóir þeir eru og handleggina, rétt eins og' á
kvenmanni.”
“Sá galli lagfærist við árina,” svaraði
sölustjórinn.
Lionel varð skapbrátt og formælti þeim.
“Hann er að þylja formælingar á sínu van-
trúar mál,” sagði Ali. “Þú sérð sjálfur að hann
er geðvondur. Eg hefi nefnt fimm gullpen-
inga. Meira býð eg ekki.”
Söluráður labbaði hringinn í kring, en vík-
ingar ýttu Lionel í spor hans. Einn af öðrum
stóð upp, til að þreifa á honum, en enginn
vildi kaupa.
“Fimm peningar er sá ódæma prís, sem
mér er boðinn í þennan fallega, unga Vallend-
ing,” hrópaði söluráður. “Vill enginn Sann-
trúaður bjóða tíu í annað eins þrælsefni? Vilt
þú ekki, Ayoub? Þú Hamet — tíu peninga?”