Heimskringla - 15.01.1936, Síða 2

2. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 15. JANÚAR, 1936
MANNTJÓN, SKIPSKAÐAR OG
BRUNAR í OFVIÐRI
Á ISLANDI
Eftir Alþýðublaðinu í
Reykjavík, 15. des.
OfsaveSur gekk yfir land alt
nema Austfirði 14. des.
Ofsaveður gekk yfir alt land
í gær, en varð þó lítið vart á
Austfjörðum.
Veðrið skall alls staðar á
mjög snögglega, með blindhríð
og ofsaroki, og hefði hlotið að
verða af því stórtjón, hefðu bát-
ar alment verið á sjó í gær.
Ofviðrið byrjaði á Vestfjörðum
í gærmorgun
Alþýðublaðið átti í gærkveldi
viðtal við Jón Eyþórsson veð-
urfræðing. Skýrði hann svo
frá, að ofviðrið hafi byrjað á
Vesturlandi um morguninn, og
var það 10 vindstig á Hesteyri
kl. um 8. Þá var þar og 6 stiga
frost og mikil hríð.
Síðan breiddist veðrið með
miklum hraða um alt Vestur-
land og Suður- og Norðurland.
Hér í Reykjavík skall það á
með norðan hvassviðri kl. að
ganga 4, og um kl. 6 var komið
ofsaveður, 10—11 vindstig.
Veðrið skall yfir Norðurland
um miðjan dag, en á Austfjörð-
um var um sama leyti hægviðri
og rigning.
Tveir bátar brotna við
bryggjurnar hér í bænum
Eins og áður hefir verið sagt
frá, skall veðrið á hér í bænum
á fjórða tímanum og stóð langt
fram á kvöld. Tveir bátar,
“Mars” og “Vonin”, sem lágu
á höfninni, slitnuðu upp, rak þá
upp að uppfyllingunni og brotn-
uðu þeir mikið. Lömdust þeir
báðir við hafnaruppfyllinguna
skamt frá Zimsensbryggju. —
Ýmsir bátar voru hætt komnir
með að slitna upp, en þó slot-
aði veðrinu, og er áreiðanlegt,
að hefði veðrinu ekki slotað,
hefði mikið tjón orðið hér á
höfninni. Trillubátar, sem lágu
á höfninni, brotnuðu og sukku
en ekki hefir blaðinu tekist að
fá áreiðanlegar fregnir af því,
hve naargir þeir hafi verið.
Járnplötur fuku af fjölda-
mörgum húsum, en engin slys
hlutust af því. Reykháfur fauk
af húsinu Bergstaðastíg 8, en
aðrar skemdir munu ekki hafa
orðið á húsum.
Lögreglunni var tilkynt hvarf
margra barna síðdegis í gær, en
sem betur fer mun það aðallega
hafa stafað af hræðslu foreldra
um böm sín, sem voru úti í
þessu ofsaveðri. Kl. 9 í gær-
kveldi var líka búið að tilkynna
lögreglunni, að öll börnin, sem “Kjartan Ólafsson” frá
vantaði, væru komin fram nema Akranesi er talinn af
3. Voru það tvö systkini, sem
höfðu borið út blaðið “Vísi”
og einn 8 ára gamall drengur.
En síöar í gærkveldi bárust lög-
reglunni tilkynningar um að
öll þessi börn væru komin heim
til sín.
1 gærkveldi um kl. 9 kviknaði
í húsinu Laugavegi 48. Hafði
kviknað þar í bakherbergi kjöt-
búðar, en ekki er rannsakað.
enn, hvernig eldurinn kom upp.
Urðu töluverðar skemdir áður
en slökkviliðinu tókst að ráða
niðurlögum eldsins, en það
tókst undra fljótt.
Fáir bátar voru á sjó hér
sunnanlands í gær .
Fáir bátar höfðu yfirleitt ver-
ið á sjó í gær í verstöðvunum
hér sunnanlands, og þeir, sem
róið höfðu, voru um það bil að
koma að landi, þegar veðrið
skall á.
Einn bátur, “Kjartan Ólafs-
son”, var á veiðum í Flóanum,
og bjuggust menn á Akranesi
við, að hann mundi vera á leið
til Reykjavíkur, er Alþbl. átti
tal við Akranes.
Héðan úr bænum var enginn
bátur á sjó.
Símabilanir til Suðurnesja
Símalínur við Suðurnes bil-
uðu um kl. 5| í gær, og var
eftir það ekki hægt að ná sam-
bandi við verstöðvarnar Kefla-
vlk, Grindavík, Sandgerði og
aðra staði suður með sjó.
Aðrar símabilanir urðu ekki,
nema milli nokkurra staða, þar
á meðal bilaði h'nan milli Stykk-
ishólms og Borgamess. Þó að
tínan vestur og norður bilaði
ekki, var samband mjög slæmt
og illmögulegt að tala (héðan
til Vestfjarða eða við Norður-
land.
Eftir Alþbl. 17. des.
26 menn fórust í afviorinu á
laugardaginn og þrjú
hús brunnu
Ofviðrið mikla, sem geisaði
hér s. 1. laugardag hefir valdið
geysilegu m'anntjóni. Nú þegar
er vitað um að 22 menn hafi
farist, ýmist á landi eða sjó, en
auk þess eru litlar líkur taldar
til þess að vélbáturinn “Kjartan
Ólafsson” frá Akranesi kómi
fram úr þessu, en á honum
voru 4 menn.
Auk þessa brunnu tver bæir
til kaldra kola og mörg hundruð
fjár hafa farist. Hafa Alþbl
borist skeyti víða að af land-
inu um tjón af ofviðrinu og fer
útdráttur úr þeim hér á eftir:
DAY SCHOOL
for a thorough business training—
NIGHT SCHOOL
for added business qualifications—
The Dominion Business Coliege, Westem Canada’s
largest and Most Modem Commereiai School, offers
complete, thorough training in
Secretaryship
Stenography
Clerical Efficiency
Merchandising
Accountancy
Bookkeeping
Comptometry—
—and many o’.her profitable lines of work
We offer you inaividual instruction and the most modem
equipment for busrness study, and
AN EFFECTIVE EMPLOYMENT SEBVICE
for the placement of graduates in business
DOMINION
BUSINES S COLLEGE
On The Mall
and at Elmwood, St. James, St. John’s
Akranesbáturinn “Kjartan Ól-
afsson” er enn ekki kominn
fram, og hefir hans þó verið
mikið leitað.
Á bátnum voru 4 menn:
Jón Ólafsson gkipstjóri, gift-
up og átti 3 börn uppkomin.
Sonur hans Alexander 17 ára.
Georg Sigurðsson verkamað-
ur, átti konu og 4 börn.
Þorvaldur Einarsson ógiftur,
18 ára.
Báturinn var eign Þórðar Ás-
mundssonar.
Mann tekur út af
togaranum Sviða
Aðfaranótt sunnudags var
togarinn Sviði frá Hafnarfirði á
leið til Aðalvíkur af fiskimlðum.
Sjór gekk þá ýfir skipið og tók
út einn hásetann, Magnús Guð-
mundsson, Reykjavíkurvegi 29
í Hafnarfirði. — Magnús var
um þrítugt, var kvæntur og átti
tvö börn.
Sjö menn fórust
írá Sauðárkróki
Báðir bátarnir, sem skýrt var
frá í blaðinu á sunnudaginn að
armenn frá Sauðárkróki fundu
Á þeim voru sjö menn. Bátarn-
ir hétu Aldan og Njörður. Leit-
armenn frá Sauðárkóki fundu
tík allra skipverja af Öldunni
rekin undan Óslandsbökkum. Á
Öldunni voru þessir menn: —
Bjarni Sigurðsson form., kvænt-
ur og átti 4 börn, Björn Sig-
urðsson, kvæntur, barnlaus, Ás-
grímur Guðmundsson, bóndi í
Fagranesi, og Magnús Hálf-
dánarson, báðir ókvæntir.
Ýmiskonar brak úr Nirði hef-
ir fundist rekið á Borgarsandi.
Þessir menn vou á Nirði, og
voru þeir allir ungir og ókvænt-
ir: Sigurjón Pétursson form.,
Margeir Benediktsson og
Sveinn Þorvaldsson.
Tveir menn verða
úti í Skagafirði
Helgi Gunnarsson bóndi frá
Fagranesi fór frá Sauðárkróki
skömmu áður en veðrið skall á
og ætlaði heim til sín, en þang-
að var stutt leið. Helgi lenti í
hríðinni og hefir ekki komið
fram. — Helga var leitað í all-
an gærdag, og var hann ófund-
inn, er síðast fréttist. — Milli
inn við bátinn; var það Stein-
grímur Hallgrímsson á Látrum.
Hefir það síðan komið í ljós,
að á laugardagsmorgun höfðu
þeir Steingrímur og Hallur son-
ur hans, bóndi á Látrum, farið
á bátnum inn að Grímsnesi.
Á heimleiðinni skall ofviðrið
á þá.
Hallur var maður á fertugs-
aldri, kvæntur og átti tvær dæt-
ur. Steingrímur var aldraður
maður í dvöl hjá syni sínum.
Maður ferst af hrakningum
á Svalbarðsströnd
Skömmu áður en óveðrið
skall á, fóru Svalbarðsstrend-
ingar á bíl út á Svalbarðsströnd.
I bílnum voru Eiður Arnason
frá Svalbarðseyri, Þorsteinn
Björnsson frá Fagrabæ og Áki
Kristjánsson bílstjóri frá Akur-
eyri.
Við Ytri-Varðgjá varð bíllinn
að snúa við, en Þorsteinn og
Eiður héldu áfram út ströndina.
Kl. 1 um nóttina kom Þor-
steinn heim að Grund við Sval-
barðseyri.
Eiður hafði gefist upp skamt
þaðan og var látinn, þegar Þor-
steinn skildi við hann.
Maður örmagnast og deyr
við að bjarga fé
Björn Þórðarson í Grænu-
mýrartungu varð bráðkvaddur
hjá fjárhúsum við bæinn, er
hann hafði allan daginn verið
að bjarga fé. Hann var bróðir
Gunnars bónda í Grænumýrar-
tungu.
Bryggjur og bátar brotna í
Hrísey og á Árskógsströnd
í Hrísey brotnuðu tvær
bryggjur og tvö sjóhús. Einnig
urðu þar aðrar minni skemdir.
Á Ársskógsströnd tók út tvo
árabáta og einn vélbát.
Skjólveggur brimbrjótsins á
Bolungavík brotnaði
Ofviðrið skall mjög skyndi-
lega á á ísafirði. Tveir smá-
bátar brotnuðu þar. Skjólvegg
ur brimbrjótsins í Bolungavík
brotnaði aftur. Grjót Ibarst
upp í lendinguna og gerði íhana
ónothæfa.
Ofviðrið náði ekki
til Austfjarða
Ofviðrið náði ekki til Aust-
og ætluðum út um dyrnar um
eldhúsið, en við sáum brátt, að
það var ógemingur,, þvl að eld-
húsið var alelda. Við snérum
því aftur inn í stofuna og brut-
um gluggann og fórum þar út
hvert af öðru. Við það skár-
umst við flest á fótum, aðallega
drengur og telpa, en læknirinn í
Keflavík', sem sá bjamann af
eldinum og kom þjótandi í bíl,
gerði við sárin. Við sáum1 brátt
er við komum út, að ekkert
var hægt að gera til bjargar,
enda stóð húsið alt þegar í
björtu báli og var fallið eftir 15
mínútur. Fórust þar allir inn-
anstokksmunir okkar óvátrygð-
ir, og við stóðum þarna við
brennandi húsið svo að segja
ert væri til að lesa. Og vissu-
lega er það satt, að “blindur er
bóklaus maður”.
Nú hefir Mennigarsjóður ís-
lands gefið út í einni bók öll fá-
anleg sendibréf þjóðskáldsins
góða, séra Matthíasar Joch-
umssionar. Er þetta geysimikil
bók, 804 bls. í stóru broti. Hefir
Steingrímur læknir, sonur
skáldsins séð um útgáfuna. í
þessum bréfum skeiðar séra
Matthías á fáki síns framúr-
sikarandi ímyndunarafls um alla
vegi millum himins og jarðar,
og spegla þau einn hinn stór-
brotnasta anda sem lifað hefir
á íslandi. Bókin ler prýdd,
myndum og rithandar sýnis-
allsnakin, eins og við komum hornum.
úr rúmunum. Börnin voru bor- J Hver maður eða lestrarfélag,
in í næsta ihús og á sunnudag- sem vill lesa og eiga gimstein-
inn var farið með okkur hingað ana í bókagerð Ihinnar íslenzku
til bæjarins, og höfum við verið þjóðar, ættu að panta þessa
á Hjálpræðishernum síðan. —; bók. Verðið yrði hér vestra:
í kápu ...........*.....$6.00
í góðu bandi ........... 7.50
í fögru skraut bandi .... 9.00
Börnin eru í rúmunum, og eg
fékk jakka og höfuðfat lánað
til þess að eg gæti komið hing-
að til að tala við yður.”
Og hvemig haldið þér að Mikið hefir verið skrafað og
eldurinn hafi komið upp? skrifað um viðhald á þekkingu
“Um það get eg ekki sagt íslenzkrar tungu meðal þjóð-
með neinni vissu, en eg tel ekki brots vors hér í Ameríku. Má
ósennilegt, að rör, sem sett var víst reiða sig á það, að Þjóð-
á reykháfinn í sumar, hafi J ræknisfélagið og flestar eða all-
fokið af í ofviðrinu um kvöldið, ar deildir þess, gera alt sem með
og við það hafi slegið niður í sanngirni verður krafist í þessa
eldavélinni og eldurinn kastast átt. En eitt af þvi allra nauð-
fram á gólfið í eldhúsinu.” ; synlegasta í þessu sambandi, er
; það, aö útvega nægilegar bæk-
Bær brennur til kialdra ur sem eiga við og snerta
kola á Ingjaldssandi
strengi uppvaxandi æskulýðs,
Fagraness og Sauðárkróks er fjarða, en þó var allhvast þar á
um 8 km. leið, en Helgi átti í sunnudag. Engar skemdir urðu
veðrið að sækja og hamrabakk-
ar eru á aðra hönd á þessari
leið.
Hannes Benediktsson í Hvan-
koti lagði á laugardaginn af
stað frá heiði í Gönguskörðum
og ætlaði yfir Laxárdalsheiði, |
en ekkert hefir spurst til hans Hns bernnur til kaldra
á Seyðisfirði eða annars stað-
ar þaðan sem fréttir hafa bor-
ist frá Austfjörðum
í ofviðrinu urðu miklar
skemdir víða um land og fé
hefir farist í hundraðatali.
síðan.
Fimm menn farast
á Breiðafirði
Tveir bátar fórust á Breiða-
firði. Var annar báturinn frá
Ytra-Felli á Fellsströnd og hinn
frá Elliðaey. Á bátnum frá,
Ytra-Felli voru: Valgeir bóndi,
maður um sextugt, er lætur
eftir sig ekkju, sem var ein
heima. Með Valgeiri voru tveir
uppeldissynir hans, Ólafur Jóns-
son og Guðmundur Magnússon.
Vélbáturinn Baldur frá Stykk-
ishólmi fann bátinn frá Ytra-
Felli í gær.
Á Elliðaeyjar bátnum voru
Jón Breiðfjörð Níelsson, kvænt-
ur og átti tvö böm, og Davíð
Davíðsson frá Dældarkoti í
Helgafellssveit, sem lætur eftir
sig konu og tvö böm, kornung.
Bátur ferst frá Barðaströnd
með tveim mönnum
Á föstudag fór bátur frá Am-
órsstöðum á Barðaströnd að
Hallsteinsnesi. Báturinn befir
enn ekki komið fram. Á bon-
um voru tveir menn.
Feðgar farast á Látraströnd
Á sunnudagsmorgun fanst
rekinn á land trillubátur frá
Garðsvík á Svalbarðsströnd.
Örendur maður fanst bund-
kola í Garðahverfi
Aðfaranótt sunnudagsins í of-
viðrinu mikla, brann húsið ■
“‘Miðengi” í 'Garðahverfi tií
kaldra kola á rúmum 15 mín-
útum, og bjargaðist heimilis
fólkið, maður og kona mteð
fimm böm, með naumindum
út um glugga svo að segja alls-
nakið.
Þetta fólk kom til bæjarins á
sunnudag, og hafði tíðindamað-
urinn tal af Guðjóni Jónssyni
verkamanni í gær, en það var
hann ásamt konu og fimm
börnum, sem heima átti í bús-
inu.
Guðjón skýrði blaðinu svo
frá:
“Miðengi” er í Garðahverf-
inu og stendur skamt frá öðr-
um húsum. Húsið er tvílyft
timburhús og er þannig til hag-
að í húsinu, að uppi eru að-
eins tvö herbergi, en niðri tvær
stofur og eldhús, og er inn-
gangur í stofumar úr eldhús-
inu.
Kl. rúmléga 12 á sunnudags-
nóttina vöknuðum við öll, eg,
kona mín og fimm börn okkar,
sem eru á aldrinum 7—13 ára,
við það, að eldur var kominn
upp í stofunni, sem við sváfum
öll í niðri, og stóð rauður log-
inn inn á okkur. Við þutum
öll undir eins upp úr rúmunum
Flateyri 15. des. því að
Á laugardaginn brann til
kaldra kola bærinn í Villinga- “Ef æ.skan vil1 rétta Þér örvandi
dal á Ingjaldssandi. Stórhríð1 hönd,
var og konan ein heima með 5 Þá ertu á framfara vegi.
böm.— Unglingspiltur var við j
skepnubirðingu og brauzt kon- f>aé keflr íaínan verið, og er,
an til hans, og gátu þau bjarg- töfinnanleg vöntun lijá okkur
að börnunum í næsta fjárhús llér vestra a hæfiiegum ungl-
og dvöldu þar irieðan pilturinn in?a °S barnabókum á íslenzku
náði í mannhjálp á næsta bæ.
máli. En á íslandi koma út á
En þá var bærinn orðinn alelda hverju ári fjölda áSætra bóka
og engu hægt að bjarga.
Islenzkar bækur
Nú fyrir fáum dögum fékk
eg allstórar bókasendingar frá
íslandi. Mest voru þetta bæk-
ur sem einstakir menn og 3. .<Dýrin taJa» (m€Ö mynd.
lestrarfelog hofðu beðið mig að
panta, en auk þess nokkrar
í þessa átt. Vil eg nefna hér
j fáeinar Ihinar nýjustu unglinga-
1 bækur og set verðið við hverja
Ibók:
1. “Karl litli”, (eftir bið góð-
kunna skáld J. Magnús
Bjarnason) verð í bandi $2.50
2. “Árni og Erna,” æfintýri,
í bandi .......-........ 1.50
um) í kápu ........... 1.50
. , , , ....... , 4. “Hetjan unga”, í bandi 1.50
bækur er eg nu befi til solu, og 5 «Landnemar.. f bandi .. 2.75
bið eg fólk að taka eftir aug-
lýsing frá mér á öðrum stað í
6. “Otto Karl”, f bandi .... 1.50
Hér eru aðeins nefndar sex
blaðmu. Eg sendi þessar pont- ,
* , . ö. . , x bækur, en fjoldi ananra ágætra
uðu bækur tafarlaust til hlut-
aðeigenda, og um leið reikning
tíóka fyrir unglinga eru á boð-
. . . . , . . , stólum, og flestar eða allar ó-
t.l þenro sem e.g. haía borgað. dýrar e(tir 5ærð og frágang,
(Svo hefi eg nú tekið að mér
umboð hér vestra fyrir Bók-
mentafélag íslands. Eru bæk-
umar komnar fyrir 1935, og eru
þær þessar:
Skírnir, safn til sögu íslands
og Annálar.til samans meira en
430 bls. í stóru broti. Eg hefi
sent þessar bækur til allra
þeirra er höfðu gert mér að-
vart um að þeir vildu halda á-
fram að tilheyra því fornmerka
félagi, sem nú hefir starfað með
dáð og dug í níu ár meira
en hálfa öld. En nokkrir þeirra
sem eg skrifaði þessu viðvíkj-
andi, hafa vanrækt að svara, og
sendi eg þeim ekki bækur fyr
en ef þeir óska þess.
Langflestir af mínurn við-
skiftamönnum (en þeir skifta
hundruðum) hafa reynst mér
drengir góðir og staðið vel í
skilum. En þó eru það nokkrir
sem skulda, flestir smáupphæð-
ir. Vil eg nú enn minna þá
á að gera mér skilagrein tafar-
laust. Menn verða að skilja
það, að það er ógemingur fyrir
nokkurn mann, að standa í því
stimabraki að selja bækur og
tímarit, nema því að eins að
allir sem blut eiga að máli
standi vel og rækilega í skilum.
Og ef enginn fengist lengur til
æss, að viða að hingað bókum
frá íslandi, þá myndi mörgum
finnast löng og tómleg vetrar
kvöldvakan, þegar lítið eða ekk-
MAGNUS PETERSON
313 Horace St., Norwood, Man.
SKRÍTLUR
Stiilka nokkur var flutt á
sjúkrahús. — Þar vildi hún ekki
segja aldur sinn. — Þegar hún
hafði mælt sig tók hjúkrunar-
kona við mælinum og sagði:
— Þrjátíu og níu.
— Hvað! hrópaði sjúklingur-
inn, getið þið komist að því á
þennan hátt!
* * *
Ella litla las óvenju mikið af
bænum eitt kvöldið.
Að lokum gat móðir hennar
ekki orða bundist.
— Farðu nú að sofa, Ella,
sagði hún. Þú getur ekki búist
við að guð geti vakað í alla
nótt til að hlusta 4 þig.
* * *
Forstjóri fyrir stóru hóteli f
Ameríku gaf sig einu sinni á
tal við mann þann, er burstaði
skó hótelgestanna:
— Þér eruð augsýnilega ekki
ánægður með starf yðar. Herð-
ið upp hugann! Eg byrjaði á
því að bursta skó á#hóteli, en
er orðinn forstjóri fyrir hóteli;
þannig er Ameríka!
— Eg byrjaði sem fostjóri
fyrir hóteli, svaraði hinn, en
nú bursta eg skó. Þannig er
Ameríka!