Heimskringla - 04.10.1939, Qupperneq 7

WINNIPEG, 4. OKTÓBER 1939
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
SIGURÐUR N. JOHNSON
Þann 11. f. m. kom sú harma-
fregn til mín, að einn af mínum
gömlu vinum hefði dáið í járn-
brautarslysi þá um morguninn
— Sigurður Níels Johnson. Var
þessi fregn því sviplegri fyrir
mig, er við hefðum verið saman
tveim dögum áður og eg nálega
fylgt honum, glöðum og bjart-
sýnum sem æfinlega, að hinni
feigðardæmdu lest, og komum
við okkur þá saman um, að mæt-
ast þennan áminsta óheilladag.
En er eg kom á stefnumótið
mætti mér þessi sorgarfregn. —
Minnist eg þess í þessu sam-
bandi að þetta er í þriðja sinn
á fjórum árum, sem eg hefi
kvatt vini mína, en áður en sólin
hefir gengið undir tvisvar hafa
þeir verið liðið lík.
Sigurður heit. var fæddur 30.
sept. 1879 í Minneota í Minne-
sota-ríki, og hefði því orðið
sextugur í enda fyrra mánaðar.
Foreldrar hans voru Eiríkur
Jónsson og Vilborg kona hans
(mér er ekki kunnugt hvers dótt-
ir hún var). Er Sigurður var á
unga aldri fluttu foreldrar hans
til Duluth, Minn., og þaðan til
Akra, N. Dak., þar sem Eiríkur
tók heimilisréttarland og bjó á
því um nokkur ár. En í kring-
um aldamótin tók hann sig enn
upp og flutti til Árborgar í
Manitoba, nam þar land og bjó
þar til dauðadags. Var Sigurð-
ur heit. lítið með foreldrum sín-
um eftir þau settust um kyrt í
Árborg. Hann staðnæmdist í
Winnipeg og tók að vinna hjá
C. N. R. járnbrautarfélaginu í
októbermánuði 1909 og vann þar
alla tíð síðan, eða 29 ár og ellefu
mánuði.
Fyrir tíu árum kvæntist hann
ekkju af enskum ættum, Eliza-
beth að nafni, átti hún þrjá
syni af fyrra hjónabandi og var
sá elsti þá níu ára. Þeim hjón-
um varð eigi barna auðið en tóku
sem kjördóttir munaðarlaust
stúlkubarn og skírðu hana Vil-
borgu, eftir móður Sigurðar, og
er hún nú á sjöunda ári.
Sigurður heit á fimm syst-
kyni á lífi og tel eg þau hér eftir
aldursröð: Bergljót, ógift; Mar-
grét, gift Thor Lífman, oddvita
Bifröst-sveitar; John James, Ed-
ward Lárus og Þorbjörg, gift
Carl Vopni, og eiga þau öll heima
í Árborg og þar í grendinni.
Foreldrar þeirra systkina eru
bæði dáin.
Eg veit að þetta er ónákvæmt,
en eg hafði ekki völ á meiri upp-
lýsingum. Þess litla, sem hér er
getið, sagði mér kona, búsett hér
í bænum, sem verið hafði ná-
granni Johnson’s fólksins í Ár-
borg um nokkur ár, og er eg
spurði hana, í upphafi samtals
okkar, hvort hún þekti þessa
fjölskyldu, svaraði hún: “Já, og
að öllu góðu,” sem er mér sönn-
un þess, að Sigurður heit. var
af góðu fólki kominn, þó eg
þekki það lítið sem ekkert per-
sónulega.
Sigurður heit. var prýðilegum
gáfum gæddur að mörgu leyti,
skemtinn og stundum fyndinn í
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
I CANADA:
Amaranth..............................J. B. Halldórsson
Antler, Sask........................JC. J. Abrahamson
Arnes...............................Sumarliði J. Kárdal
Árborg................................G. O. Einarsson
Baldur..........................................Sigtr. Sigvaldason
Beckville..............................Björn Þórðarson
Belmont...................................G. J. Oleson
Bredenbury..............................H. O. Loptsson
Brown..............................Thorst. J. Gíslason
Churchbridge------------------------JH. A. Hinriksson
Cypress River...........................Páll Anderson
Dafoe...................................S. S. Anderson
Ebor Station, Man....................K. J. Abrahamson
Elfros...............................J. H. Goodmundson
Eriksdale..............................ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask......................Rósm. Ámason
Foam Lake------------------------------ H. G. Sigurðsson
Gimli................................ K. Kjernested
Geysir...........................................Tím. Böðvarsson
Glenboro.........................G. J. Oleson
Hayland................................Slg. B. Helgason
Hecla...............................Jóhann K. Johnson
Hnausa.................................Gestur S. Vídal
Húsavík...........................,....John Kernested
Innisfail.....................................Ófeigur Sigurðsson
Kandahar...............................S. S. Anderson
Keewatin,..............................Sigm. Björnsson
Langruth..................................B. EyjóHsson
Leslie............................................Th. Guðmundsson
Lundar........................Sig. Jónsson, D. J. Líndal
Markerville....................... ófeigur Sigurðsson
Mozart.................................S. S. Anderson
Oak Point____________________________Mrs. L. S. Taylor
Otto....................................-Björn Hördal
Piney...................................S. S. Anderson
Red Deer.......................................ófeigur Sigurðsson
Reykjavík.........................................Árnl Pálsson
Riverton..........................................Bjöm Hjörleifsson
Selkirk___________________________ Magnús Hjörleifsson
Sinclair, Man.......................K. J. Abrahamson
Steep Rock.......................................Fred Snædal
Stony Hill.......................................Björa Hördal
Tantallon...............................Guðm. Ólafseon
Thorahill...........................Thorst. J. Gísiason
Víöir..................................-Aug. Einarsson
Vancouver.............................Mrs. Anna Harvey
Winnipegosis..................................Finnbogi Hjálmarsson
Winnipeg Beach.........................John Kernested
Wynyard................................S. S. Anderson
í BANDARIKJUNUM:
Akra..................................Jón K. Einarsson
Bantry............................... E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash.................Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash...................Séra Halldór E. Johnuon
Cavalier............................ Jón K. Einarsso®
Crystal_____________________________ Th. Thorfinnsson
Edinburg____________________________ Th. Thorfinnsson
Garðar______________________________ Th. Thorfinnsson
Grafton....................'..........Mrs. E. Eastman
Hallson...............................Jón K. Einarsson
Hensel.............................. J. K. Einarsson
Ivanhoe............................Miss C. V. Dalmann
Loa Angeles, Calif....Thorg. Ásmundsson, 4415 Etemeralda St.
Milton.....................................S. Goodman
Minneota...........................Miss C. V. Dalmann
Mountain..............................Th. Thorfinnsson
National City, Calif.....John S. Laxdal, 736 E 24th St
Point Roberts.........................Ingvar Goodman
Seattle, Wash.........J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Svold.................................Jón K. Eiaarsson
Upham..................................E. J. Breiðfjör®
The Viking Press Limiteð
Winnipeg. Manitoba
viðræðum, mjög frjáls í skoðun-
um, bæði andlegum og verald-
legum, tók æfinlega, er eg til
vissi, svari hins fátæka og smáa,
var eindreginn jafnaðarmaður í
orðsins fylstu merkingu, enda
þaullesinn og fróður í stefnum
þeirra og kenningum, hann var
vinsæll og vinmargur og vildi
engum mein gera en öllum gott,
það bezt eg veit. Samt var hann
hreinskilinn og sagði hverjum
eins og honum bjó í brjósti, og
vil eg leyfa mér að segja um
hann eins og sagt var um Bene-
dikt Gröndal:
“Og það sem refum eign er í
var ekki til í brjósti því.”
En nú er hann horfinn sjónum
mínum. Eg þakka fyrir allan
hlýleikan og vinarþelið, og
geymi samveru endurminning-
arnar í munarsjóði mínum. Og
í nafni allra þeirra er eg þekki
og hann þekktu, vildi eg segja
um hann að skilnaði, sömu orðin
sem skáldið, er hann dáði svo
mjög, sagði um vin sinn látinn:
‘Og ekki brást þeim barmur
þinn,
sem blessa vin og föður sinn.”
Sveinn Oddsson
KLETTAFJÖLL OG
KYRRAHAF
Eftir Sig. Júl. Jóhannesson
--------------- Framh.
Við höfðum skemt okkur vel í
Seattle. Fegurð landsins, tignar-
svipur svjávarins, veðurblíðan
og ekki sízt viðtökur fólksins
hafði alt tekið saman höndum
til þess að láta okkur líða sem
bezt. Svo bætti Mrs. Thomson
því ofan á alt annað að síma til
systur sinnar og biðja hana að
sjá svo um að einhver tæki á
móti okkur þegar við kæmum
til Victoria; systir hennar, Mrs.
Peden á þar heima.
Við kvöddum Mrs. Thomson
og alt heimilisfólkið; þar á með-
al hana litlu Önnu og gula kött-
inn og lögðum af stað til Van-
couver og svo þaðan heimleiðis.
Skipið stóð við eina klukkustund
í Victoria. Þegar við komum
þangað mætti okkur systursonur
Mrs. Thomson, Mr. Peden; hann
er hjólreiðakappi Canada. Á
meðan skipið stóð við ók hann
með okkur um og umhverfis alla
borgina, sýndi okkur alla merk-
ustu staði utanborgar og innan
og skýrði sögu þeirra og tilveru
með hinni mestu alúð og ná-
kvæmni.
Victoria er á Vancouver eyj-
unni; hún er höfuðborgin í Bri-
tish Columbia og ein meðal allra
fegurstu borga sem hægt er að
hugsa sér. Hudsons flóa félagið
stofnaði hana fyrst árið 1843;
var hún þá aðeins lítill verzlun-
arstaður; nú eru þar yfir 60,000
manns og hún vex ár frá ári.
Þangað flytja auðmenn úr
ýmsum áttum þegar þeir verða
þreyttir á braski og verzlunar-
umstangi. Þangað kemur fjöldi
uppgjafa stórfiska frá Skotlandi
og Englandi. Geta þeir þar eytt
æfikvöldinu í ró og næði og not-
ið í friði hinnar frábæru fegurð-
ar, því óvíða hefir hönd náttúr-
unnar málað fegri bletti. íbú-
arnir í Victoría eru því aðallega
tvennskonar: það eru iðjulausir
auðmenn og þeir, sem fyrir þá
vinna. J. H. Johnson hafði lýst
fyrir mér borginni áður en eg
sá hana og hafði hann sagt mér
að þar ættu aðeins heima miljón-
erar og þrælar. Býst eg við að
eitthvað muni hæft í því, Jón H.
hefir opin augu og heila sjón
þegar um mannfélagsmálin er
að ræða.
Borgin Victoría stendur á
nokkurskonar höfða, og sást
þaðan út yfir sund, sem heitir
“Juan de Fuca” sundið. Hinu
megin við sundið blasa við
Olympisku fjöllin og eru þau
þakin jöklum. í borginni eru
ósköpin öll af sígrænum trjám;
yndislegum blómgörðum og alls
konar náttúrufegurð. Þar er
fult af merkum söfnum, t. d.
safn, sem fylkið á, þar sem
geymdar eru margskonar minj- j(
ar, sem sýna sögu og lifnaðar-
háttu Indíána.
Stjórnarbyggingarnar í Vic-
toría eru taldar meðal hinna feg-
urstu allra slíkra bygginga í
Vesturheimi; höfnin blasir við
þeim fögur og friðsæl.
Flest húsin í borginni eru mál-
uð mjallahvít, á það jafnt við
um opinberar byggingar og bú-
staði einstakra manna.
Krystals-garðurinn svonefndi
er undur merkilegur staður. Þar
er ein stærsta sjósundlaug undir
glerhvelfingu, sem til er í víðri
veröld; er þar einnig danssalur
og skemtigöng.
Þótt Victoría sé aðallega að-
setursstaður auðmanna, þá er
þar einnig mikil verzlun.
Eg gat þess áður að Rósa Egil-
son (Mrs. Semple) ætti heima
í Victoría; ekki gafst okkur
samt tækifæri til þess að heim-
sækja hana; þar eiga þau einnig
heima Þorsteinn Kjartansson
frá Sólheimatungu og Ragnhild-
ur kona hans Eiríksdóttir frá
Svignaskarði; hefði mér þótt
gaman að sjá þau en þess var
enginn kostur. Þar var líka ís-
lenzkur læknir, sem við þektum,
en hann var ekki heima; það
var dr. Arnold Holm.
Mr. Peden hafði augun á úr-
inu sínu öðru hvoru og gætti
þess að við yrðum komin til
skips 1 tæka tíð, en yrðum ekki
strandaglópar; hann reiknaði út
tímann svo nákvæmlega að við
komum á bryggjuna þegar blás-
ið var til ferðar.
Þá var lagt af stað frá Vic-
toría til Vancouver, var það síð-
asti áfanginn þangað til ferðin
hófst aftur heimleiðis frá
Ströndinni. Við komum til Van-
couver að kveldi dags og mættu
þau okkur þar W. O. Johnson og
kona hans ásamt Mrs. Johnson
tengdasystur hans.
Við töfðum þar nokkra stund
þangað til lestin fór af stað;
þau fylgdu okkur á járnbrautar-
stöðina. Við horfðum yfir þann
hluta Strandarinnar, sem við
gátum séð og báðum í huganum
blessunar öllum þeim, sem þar
eiga heimili, með innilegt þakk-
læti fyrir alla þá vinsemd og
allan þann hlýhug, sem fólkið
hafði auðsýnt okkur þar vestra.
Svo Kyrrahafsströnd við kvödd-
um.—
Við komum þar aldrei fyr,
og líklegast aldrei aftur. —
En — eitthvað í hljóði spyr,
hvort gatan til goðheims liggi
í gegn um þær fögru dyr.
Framh.
HVERSVEGNA
AFSTÝRÐU RÚSSAR
EKKI STYRJÖLDINNI ?
- NAFNSPJÖLD - |
Dr. M. B. Halldorson 491 Boyd Blig. Skxlístofuslml: 23 <74 Btundax aéntaUegk luncnaajúk- dóma. Kr »5 flnnl & akrlíotofu kl. 10—12 t. h. og 2—< e. h. Heimlll: 4< Alloway Are. Taltiml: 33 ltt Thorvaldson & Eggertson Lögfræðingar 705 Confederation Life Bldg. Talaimi 97 024

Omce Pmn Raa Pson <7 202 72 400 Dr. L. A. Sigurdson 100 MKDIOAL ARTS BUILDINQ Omci Hona: ia - í 4 rji. - < p.m. un rr apponrrmin M. HJALTASON, M.D. ALMKNNAR LMKNINOAK Strgrein: Taugatjúkdómar Lastur ÚU meððl f ritnögum VlStalatlmar kl. 2—4 «. 7—2 at kvaldlnu Biml 20 257 655 Vletor Bt.

Dr. S. J. Johannesnon 806 BROADWAY Taleiml SO 877 VlOtalatlml kl. S—5 e. h. A. S. BARDAL aelur llkklatur oc um útfar- ir. Allur útbúnaður aá bestl. — Knnfremur eelur hann allakoiiar mlnnlavarSa oc legsteina. <42 SHKRBROOKK ST. Phont: 1( 507 WINNIPKO
J. J. Swanson & Co. Ltd. BKÁLTOHS Rental, Iiuuranet and rinancial AganU Sími: 26 821 308 AVENUE BLDG,—Winnipeg THL WATCH SHOP Thorlakson Baldwin Diamonds and Wedding Ringe Agents for Bulova Watches Marriage Licenaea Isaued 699 Sargent Ave.
Gunnar Erlendsson Planokanaari Kensluatofa, 796 Banning St. Sími 89 407 Rovatzos Floral Shop *06 Notre Dame Ave. Phone 94 M4 STeah Cut Flowera Dally Planta ln Seaaon We apeciallze in Wedding A Concert Bouqueta ét Funeral Dealgna Icelandlc epokeo

Jacob F. Bjamason —TRANSFER— Baggagt ani Furnituri Uoutng 691 SHERBURN ST. Phone 35 909 Anneat allstrmar flutninga traan eg aftur um baelnn. MARGARET DALMAN TKACHKR Of PIANO 114 BANNINO ST. Pbone: 2< 420

DR. A. V. JOHNSON DENTIST 506 Somerset Bldg. Office 88 124 Rea. 36 888 410 Medical Arts Bldg. Dr. K. J. AUSTMANN Stundar eingöngu Augna, eyrna, nefs og kverka ajúkdóma 10 til 12 f.h.—3 tU 5 e.h. Skrifstofusími 80 887 Heim&sími 48 551

Samkvæmt frásögn enska
blaðsins “News Chroniele” hefir
Alþjóðasamband kommúnista
sent kommúnistaflokkunum í
hinum ýmsu löndum nýjar fyr-
irskipanir og er aðalefni þeirra
á þessa leið:
1. Stjórn Sovét-Rússlands
hefir ákveðið, að kominn sé hent-
ugur tími til að hverfa frá þeirri
stefnu fyrri ára, að kommúnista-
flokkarnir gangist fyrir kosn-
inigasamvinnu og samfylkingu
við ýmsa borgaralega flokka.
2. Þótt bandalag Sovét-Rúss-
lands, Englands og Frakklands
hefði getað eyðilagt Berlínar-
Rómar-öxulinn, var það ekki
samrýmanlegt óskum rússnesku
stjórnarinnar, þar sem það
myndi tvímælalaust hafa styrkt
auðvaldsríkin og sennilega veikt
kommúnismann.
3. Stjórn Sovét-Rússlands
hefir þess vegna ákveðið að vera
hlutlaus í styrjöld, en bíða eftir
tækifæri til að skerast í leikinn,
þegar hin stórveldin í Evrópu
eru orðin svo örmagna af styrj-
öldinni, að skapast hafa æskileg
skilyrði fyrir þjóðfélagsbylt-
ingu.
4. Þýzk-rússneski samning-
urinn veikir öxulríkin, því að
hann sýnir að andkommúnist-
iska bandalagið hefir verið á-
róðursbrella, en byggist ekki á
raunverulegum ásetningi þeirra.
5. Ein helzta orsök þess, að
samningur Rússa og Breta mis-
hepnaðist, var andstaða Pól-
lands, Rúmeníu og Eystrasalts-
landanna, sem vildu ekki leyfa
Rússum að fara með her yfir
lönd þeirra, og vildu ekki þiggja
af þeim aðra aðstoð en þá, að
þeir lánuðu flugvélar og her-
gögn.
“News Chronicle”, sem birtir
þessa fregn, er það enska stór-
blaðið, sem verið hefir vingjarn-
legast í garð Rússa og hefir líka
haft betri sambönd við valdhaf-
ana þar en önnur ensk blöð.
Það er líka talið fullvíst, að
síðasta atriðið sé rétt. Öll þessi
lönd, sem að meira eða minna
leyti hafa legið undir Rússlandi
áður, óttuðust að Rússar myndu
ekki draga her sinn til baka, ef
þeim væri leyft að fara með
hann inn í landið. Þau mintust
hinna frægu orða Pilsudskis
frelsishetju Pólverja, “að Rúss-
inn væri jafnmikill heimsveldis-
sinni, hvort heldur sem hano
væri stuðningsmaður keisarans
eða kommúnisti”. Hinn þýzk-
rússneski sáttmáli hefir líka
skapað þann ugg í þessum lönd-
um, að fyrir Rússum vaki að
láta rússneska heimsveldið a.
m. k. fá sömu landamæri og það
hafði 1914, en þá tilheyrðu því
alt Finnland, Lettland, Estland
og Lithauen, meginhluti Pól-
lands og nokkur hluti Rúmeníu.
Að svo komnu máli verður
ekki dæmt um það, hvort þessi
“lína” skýrir raunverulega rétt
frá fyrirætlunum Rússastjórnar
eða hvort henni er ætlað það
eitt, að mýkja skap kommúnista-
foringjanna utan Rússlands og
reyna að fá þá til að sætta sig
við samning Hitlers og Stalins.
Rússland hefir þegar lýst yfir
hlutleysi sínu, en samdráttur
þess og Þýzkalands virðist samt
altaf vera að aukast. Rússa-
stjórn hefir nú um helgina skip-
að nýjan sendiherra í Berlín og
lét Hitler sækja hann í flugvél
til Stokkhólms og ræddi síðan
við hann lengi dags.
Það eitt er víst, að Rússar
eiga meginsök hins nýbyrjaða ó-
friðar og að það er í beinu sam-
bandi við heimsveldisdrauma
(imperialisma) þeirra. Þeir gátu
afstýrt ófriðnum með því að
heita Póllandi sama stuðningi og
Bretar og Frakkar. Hitler hefði
þá ekki þorað að byrja styrjöld-
ina, sem hann hóf í trausti þess,
að Bretar og Frakkar myndu
bregðast Pólverjum, þegar þeir
væru orðnir vonlausir um stuðn-
ing Rússa. Rússastjórn vissi
hinsvegar að Bretar og Frakkar
myndu ekki bregðast þessum
skuldbindingum sínum. Hún
vissi því, að hún var að koma af
stað blóðugri stórveldastyrjöld,
er hún var að undirrita þýzk-
rússneska samninginn.
Sú vitneskja um ábyrgð rúss-
nesku einræðisstjórnarinnar á
styrjöldinni mun verða henni
örðugur þröskuldur til aukinna
valda í Evrópu.—Tíminn, 5. sept.