Heimskringla - 01.11.1939, Blaðsíða 6

6. SÍÐA
HEiMSKRINGLA
WINNIPEG, 1. NÓV. 1939
Brögð í tafli
“Það eru atriði í þessu máli, sem eg hugs-
aði lítið um þá, er nú valda mér áhyggju. í
fyrsta lagi, þá er eg næstum fimtugur og Lady
Angela er tuttugu og eins, í öðru lagi þá kom
eg heim eins og hin glæsilegasta hetja í augum
almennings, 'það veit trúa mín að slíkt er mér
á móti skapi, en samt er þessu svona varið.
Konungurinn veitti mér viðtal. Eg fékk Vik-
toríu krossinn, og öll þessi viðííöfn brá þessum
ljóma á mig. Alt þetta 'veldur mér áhyggju.
Lady Angela var mjög ung og óttast eg að
þetta hafi stigið henni til höfuðsins. Hún tók
mér og hefir verið mér mjög trygg. Aldrei
hefir borið á sundurþykki milli okkar fyr en í
kvöld. En upp á síðkastið hefir mér fundist
hún vera breytt. Nú er sú stund komin að eg
ætti að gefa hennijoforð hennar til baka og
gætu þá leiðir okkar skilið án allra ásakana.
Mig langar til að fá að vita hvort það er skylda
mín að slíta trúlofun okkar.”
Ray leit beint fram í mig og eg roðnaði
mjög vegna þess að eg fann að hann hafði gert
mig að trúnaðarmanni sínum.
“Hvað álítið þér, Guy? Þér eruð aðeins
drengur en á sama aldri og hún og hafið kynst
henni upp á síðkastið. Þér eruð bara drengur,
en það eru bara drengir og skáld, sem skilia
kvenfólkið. Segið mér hver skoðun yðar er."
“Eg skal segja yður þetta,” sagði eg óða-
mála, “ef eg væri í yðar sporum og Lady
Angela hefði lofað að giftast mér, þá væri eg
ekki að hika við það. Eg mundi giftast henni
fyrst og gera hana hamingjusama á eftir. Hvað
hinu víkur við, sem þér spurðuð að en sögðuð
ekki með orðum, þá hefi eg aldrei heyrt eða séð
hinn minsta vott þess að Lady Angela hugsaði
ekki til yðar sem tilvonandi eiginmanns síns og
unnusta. Hvað minni heimsku viðvíkur, þér-
virðist hafa hugmynd um hana, þá veit enginn
það betur en eg, að það er hin mesta heimska
og fjarstæða, sem byrjar og endar í huga mér
og er alveg áreiðanlega það og ekkert annað.”
Ray sló úr pípunni sinni upp við borðið.
“Hlustið á mig,” sagði hann. “Eg fann
yður óþektan og næstum alveg týndann, en
samt eigið þér volduga ættingja og fjölskylda
yðar er eins göfug og hertogans. Þér getið
eignast fé, einhverntíma. Munið eftir þessu og
endurtakið svo það, sem þér hafið sagt.”
“Þótt eg væri í þannig kringumstæðum,
þá gerði það engan mun,” svaraði eg. “Eg er
viss um að Lady Angela er yður trú. Hún
hefir enga ihugmynd um þetta, og það er ekki
vert að hún fái um þetta að vita.’
“Þér álítið þá að eg ætti að giftast henni ?”
sagði hann hægt.
“Það er bara eitt atriði,” sagði eg og herti
upp hugann.
“Og hvað er það ?” spurði hann hvatskeyts-
lega.
“Það verðið þér að spyrja samvizku yðar
um,” svaraði eg.
Hann stóð á fætur og mælti: “Bíðið hér og
eg skal sýna yður réttlætingu mína.”
XXXI. Kap.—Bréf föður míns.
Eg heyrði hið þunga fótatak Ray er hann
gekk stigann. Stuttu síðar kom hann ofan og
hélt á bréfi í hendinni.
“Guy,” mælti hann, “eg er seinn að treysta
öðrum mönnum. Fyrir þær sakir og einnig
vegna þess, að best var fyrir yður að vita sem
minst um þessi atriði, þá hefi eg sagt yður fátt
um það, sem gerðist kveldið það. Hið fyrsta
álit mitt á yður hefir breyst nokkuð síðan við
kyntumst fyrst. Þér eruð sterkari en eg
hugsaði, þér hafið treyst mér líka, og þess
vegna er eg nú gestur undir þaki yðar í kvöld.
Hlustið nú á mig! Maðurinn, sem þér funduð
dauðan niður á mýrunum var ekki föður yðar!”
Mig furðaði ekkert á því. Eg hafði altaf
efað það.
“Hver var hann þá?” spurði eg rólega.
“Þegar faðir yðar varð vitlaus í Gibraltar,”
sagði Ray, “þá þurfti hann á hjálp að halda.
Þessi maður, sem hét Clery, lét honum þá hjálp
í té. Þegar eg þekti þá báða, þá var hann her-
bergisþjónn föður yðar. Síðan hafa þeir verið
félagar í mörgum brellum. í mörgum tilfellum,
sýndi faðir yðar, að hann átti eftir talsvert af
sómatilfinningu og drengskap. Þessi mann-
ræfill setti sér það takmark að uppræta þetta
úr sál hans og varð vel ágengt. Hann var
sníkjudýr heigull og níðingur og gersneiddur
öllum manndómi. Hann og þessi kvenmaður
voru bæði jafnsek í því, að líf föður yðar var
gereyðilagt.”
“Eg sagði honum það einu sinni áður, að ef
við hittumst einhverstaðar, þar sem óhætt væri
fyrir mig að stytta honum aldur, þá dræpi eg
hann eins og eg dræpi hvert annað eiturkvik-
indi. Hann glotti bara að því rétt eins og eg
hefði lokið á hann einhverju lofsorði. Og Guy,
þetta kvöld, eitthvað hundrað skref frá kofan-
um yðar, vogaði hann til mín á þessum mann-
lausa vegi og spurði mig leiðbeiningar heim til
Mr. Guy Ducaine. Augnabliki síðar þekti hann
mig.”
Hörkulegt bros lék um varir Rays, en eg
gat ekki varist hrolli. Hann hélt áfram:
“Hann virtist fyrst verða máttlaus af
skelfingu. Hann reyndi að skjótast burt út í
mýrarnar, en eg náði honum með hægu móti og
hélt honum svo að hann gat ekki sloppið. Hann
meðgekk að hann væri með bréf til yðar frá föð-
ur yðar. Hann neitaði því fyrst að hann hefði
bréf, en eg leitaði á honum þangað til eg fann
það. Þér sjáið að það er til yðar. Engu að
síður kveikti eg á eldspýtum, opnaði það og
las það með nokkurri fyrirhöfn. Á meðan á
því stóð engdist þetta kvikindi sundur og sam-
an eins og áll við að reyna að losna. Lesið þér
bréfið.”
Eg dró bréfið út úr umslaginu. Það var
skrifað á Sovay gistihúsinu.
Kæri sonur:
Eg á það ekki skilið af þér að þú lesir
lengra. Eg á eins lítinn rétt á því, að kalla
þig son minn, og þú munt hafa löngun til að
kalla mig föður. En nú leita eg til þín í nafni
réttlætisins. Eg hefi heyrt að þú hafir verið
rændur arfi þínum, sem átti að hjálpa þér til
að komast af stað á æfibrautinni. Eg er
hingað kominn til að reyna að bæta þér þetta,
og bið þessvegna um viðtal einhverntíma næstu
dagana. Eg bið þig að svara mér með Clery,
hinum trygga og færa þjóni mínum. Eg þekk-
ist hér undir nafninu
Richard Drew Foster.
Eg lagði bréfið frá mér án þess að mæla
neitt. Ray horfði á mig þar se’m hann sat á
armi hægindastólsins gagnvart mér.
“Eg skildi bréfið og meiningu þess,” hélt
hann áfram. “Eg vissi að alt þetta nágrenni
var undir eftirliti franskra njósnara og að
maðurinn sem kallar sig Richard Drew Foster,
áleit yður ágætt og tilbúið verkfæri fyrir sig.
Það er líka mjög sennilegt að þessi atriði hefðu
verið sýnd yður á annan og aðgengilegri hátt,
þar af leiðandi stakk eg bréfinu í vassa minn og
slepti Clery.”
“Þú getur farið heim til húsbónda þíns,”
sagði eg, “og sagt honum að þú hafir fundið
mig, og að eg hafi þetta bréf. Það verður nóg.
Og þú getur sagt honum að eg verði í London
annað kvöld og verði nokkur með hans nafni á
Savoy gistihúsinu, þá verði hann kominn í
fangelsi fyrir miðnætti.”
“Maðurinn sneyptist í burtu. Eg býst við
að hann hafi séð, að þegar eg var þarna var
tilraun þeirra árangurslaus. En síðar meir
hefir ihann farið að efast og tekið það ráð, sem
var sennilegasta djarflegasta ákvörðunin á
allri æfi hans. Hann elti mig læddist hljóðlega
aftan að mér, og með gömlu bragði, sem þeir
kenna þeim hinumegin við Signu fljótið, var
hann næstum búinn að hengja mig. En samt
kom eg fingrunum inn undir kappmelluna og
náði utan um háls hans. Þegar eg náði and-
anum lyfti eg honum upp og varpaði honum út í
mýrina. Þar skildi eg við hann. Fallið virðist
hafa drepið hann. Þetta er öll sú saga. Þetta
var guðdómlegt réttlæti, en mér er það ljóst að
lög þessa lands líta ekki þannig á málið og því
þagði eg. Mér þykir fyrir því nú.”
“0g Mr. Drew Foster?”
“Hann hafði farið af hótelinu þegar eg
kom þangað og gleymdi að skilja eftir heimilis-
fangið sitt,” svaraði Ray þurlega.
“Þér ihefðuð átt að treysta mér,” sagði eg
hægt.
“Hefði eg þekt yður eins vel og nú mundi
eg hafa hætt á það.”
Við sátum þegjandi um stund, þá var barið
hægt að dyrum. Ray horfði rannsakandi á mig
og sagði: “Hver heimsækir yður um þetta
leyti ?”
“Við skulum sjá hver það er,” sagði eg.
Eg ætlaði að vera gætinn hverjum eg byði
inn, en eg hafði varla opnað hurðina þegar
grannvaxin, sviartklædd kona leið eins og
skuggi fram hjá mér inn í herbergið. Eg þekti
hana á hinu mjúka og hvata göngulagi hennar.
Ray sat og reykti, en andlit hans var eins og á
steingerfingi.
Eg held að hún hafi ekki séð hann strax.
“Guy,” sagði hún áköf, “fyrirgefið mér, en
eg gat ekki að því gert. Eg hefi reifað mig
eins og smurlingur og kom eftir söndunum svo
að enginn sæi mig; en það er ástæða---------l’
Hún sá Ray og orðin dóu á vörum hennar.
Hún stóð þar titrandi eins og fangaður fugl.
Hann tók pípuna út úr sér.
“Haldið þér áfram,” sagði hann blíðlega,
“eg get kannske svarað þessu fyrir Mr. Du-
caine.”
Hún hneig ofan í stól. Hún horfði á mig
með bænaraugum að vernda sig. Eg heyrði
Ray hnussa fyrirlitlega, en eg gat ekki að því
gert að eg svaraði henni góðlátlega.
“Mér þykir slæmt að þér komuð hingað,”
sagði eg, “en auðvitað skal eg svara hvaða
spurningu, sem þér spyrjið mig að.”
“Hvernig var maðurinn í hátt sem þér
funduð, ihvernig var hann?” spurði hún.
“Hann var lítill, dökkhærður maður.”
Hún hló ofsalega og sagði: “Hann var yfir
sex fet á hæð! Það var þá ekki hann. Það get-
ur hafa verið einhver sem hann sendi en það
var ekki hann. Guy hafið þér heyrt frá hon-
um? Vitið þér hvar hann er?”
Eg hristi höfuðið, en Ray svaraði hörku-
lega: “Eg ihugsa að þér finnið hann heima þeg-
ar þér komið þangið, frú, hvar sem það nú er.
Væri hann í þessu landi, þá sæti hann í ein-
hverju svartholinu.”
Hún horfði á hann og sagði: “Þér hafið þá
sigað á hann lögreglunni? Þér ætlið þá að
láta elta hann uppi eftir allan þennan tíma?”
“Já,” svaraði hann, “segið mér hvar hann
er fólginn í þessu landi, eg lofa yður því að
frelsi hans skal samstundis.lokið.”
Hún benti á mig og sagði: “Föður hans?”
“Já, þótt hann væri það ihundrað sinnum.”
Hún sneri sér að mér eins og til að fá mig
til að mótmæla þessu, en þar sem eg gaf henni
enga uppörfun, þá stóð hún þreytulega á fætur.
“Eg ætla að fara,” sagði hún.
Hún opnaði dyrnar og fór svo fljótt út, að
þótt eg reyndi að stemma stigu fyrir því og
kallaði á eftir henni, gat eg ekki hamlað brott-
för hennar. Hún hvarf inn í skuggana. Eg gat
jafnvel ekki heyrt skóhljóðið.
XXXII. Kap.—Leiðinlegir samfundir.
Meira verk. Eg vann hvíldarlaust í viku.
' Lögreglan virtist hafa hætt umsátinni um kof-
ann minn og eg heyrði það hvíslað, að yfir-
lýsing frá hertoganum íhefði að nokkru leyti
hreinsað mannorð mitt. * Ray hafði neitað að
yfirgefa England. Eg vissi vel að það var mín
vegna. Hann var ásamt hinum í Lundúnum.
Svo var eg kallaður þangað, var mér sagt
að koma strax til Rowchester hússins og mér til
mestu undrunar fræddi þjónninn mig, sem eg
hitti að máli, að herbergi var þar til reiðu fyrir
mig og furðaði eg mig mjög á því. Eg hafði
ekki fyr komið inn í herbergið en herbergis-
þerna Lady Angelu kom með skilaboð til mín.
Lady Angela bað mig um að koma eins fljótt
og eg gæti niður í setustofuna, því að hún
þurfti að tala við mig fáein orð.
Lady Angela stóð við arininn þegar eg
kom inn. Eg gekk stuttan spöl inn fyrir
þröskuldinn og staðnæmdist þar. Hún rétti
mér hendina og hló rólegum hlátri.
Þetta er ljómandi fyrirkomulag,”. sagði
hún. “Eins og þér vitið, þá eruð þér svo þýð-
ingarmikill maður að það verður að gæta yðar
vel, þessvegna eigið þér að dvelja hér. Eg fór
sjálf ásamt ráðskonunni upp til að sjá um
herbergin yðar. Eg vona að yður líði vel í
þeim.”
“Líði þar vel. Það orð nær ekki yfir það.
Eg hefi aldrei fyr vanist slíkum þægindum.”
“Hamingjan besta!” sagði hún, “eg þarf
svo margt við yður að tala og bíllinn bíður
mín. Til allrar hamingju þá verðum við ein á
morgun hér heima, en það er eitt sem eg má
til að segja yður núna strax. Sir Michael
Trogoldy er hérna í borginni. Hann bauð mér
til miðdegisverðar í gær og við töluðum um
yður.”
“Eg fékk bréf frá Sir Michael Trogoldy
fyrir skömmu,” svaraði eg. “Hann gerði mér/
sérstakt tilboð, og bað mig að heimsækja sig
þegar eg kæmi til bæjarins.” Eg býst við að
rödd mín hafi vakið eftirtekt hennar, er eg
sagði þetta. Hún lagði hendina á handlegg
minn og sagði: “Mr. Ducaine, eg er viss um,
að þér verðið sanngjarn við hann. Sir Michael
er ágætis gamalmenni.”
“Hann er móðurbróðir minn og stóð á
sama, þó að eg yrði hungurmorða,” svaraði eg.
“Hann hafði enga hugmynd um, að þér
væruð ekki í sæmilega góðum efnum. Hann
langaði mjög til að heyra um yður, og þótti
mjög vænt um að þér þáguð styrk þann, er
hann veitti yður. Þér farið og heimsækið
hann?”
“Já,” svaraði eg, “eg mun fara og finna
hann. Eg sé þess enga þörf, en samt mun eg
heimsækja hann.”
“Þér megið ekki breyta svona heimsku-
lega,” sagði hún blíðlega. “Sir Michael er mjög
auðugur maður, og þér eruð eini ættinginn
hans. Auk þess eruð þér svo einmana, að tími
er til þess kominn að þér sjáið hinar hliðarnar
á tilverunni. Sir Miehael er sérstaklega góður
vinur minn, og eg lofaði honum því, að tala
við yður um þetta, og langar mig mjög til að
heyra, að vel fari með ykkur. Eins og þér vitið,
getið þér verið mjög viðfeldinn þegar því er að
skifta, þótt stundum séuð þér hið gagnstæða.”
“Má eg spyrja yður að einu ?” spurði eg.
Hún kinkaði kolli til samþykkis.
“Það er um Ray ofursta. Hefir hertoginn
fyrirgefið honum?”
“Nei, öðru nær. Hann er honum ennþá
reiðari en áður,” svaraði hún. “Eg hefi séð
hann einu sinni eða tvisvar. Hann kemur ekki
hingað.”
“Eg sá í blaðinu að trúlofun ykkar-----”
“Já, það er satt, alt er eins og það var. En
auðvitað er þetta alt mjög óákveðið. Eg veit
varla hvort við erum trúlofuð eða ekki. Ray
ofursti bauð að slíta trúlofuninni, en við urðum
ásátt með að bíða dálítið ennþá.”
“Lady Angela!”
Hún leit á mig og mjúkur roði litaði vanga
hennar. En orð mín voru ótöluð, því í þeim
svifum kom hertoginn inn allur prúðbúinn og
hlaðinn heiðursmerkj um.
“Gott kvöld, Ducaine,” sagði hann með dá-
litlum furðusvip.
“Gott kvöld, yðar náð,” svaraði eg hálf
vandræðalega.
“Eg sendi boð eftir Mr. Ducaine,” sagði
Lady Angela, og laut til þess að þerna hennar,
sem kom inn á eftir hertoganum gæti lagað á
henni kápuna. “Eg hafði skilaboð til hans frá
Sir Michael Trogoldy.”
Hertoginn svaraði því engu, en mælti við
mig: “Eg þarfnast aðstoðar yðar klukkan tíu í
fyrramálið á skrifstofu minni. Síðar meir för-
um við yfir í hermálaráðuneytið. Þér hafið
öll skjölin með yður? Ef þú ert tilbúin Lady
Angela,” sagði hann við dóttur sína, og án þess
að hafa sagt það beinlínis, hafði honum tekist
að láta mig vita, að heimsókn mín í stofu
Lady Angelu væri alveg óþröf. En bros hennar
og kveðja bætti það alt upp.
Síðar um kveldið kom eg samt ofan á jörð-
ina. Eg hafði ekki þegið miðdegisverð, og
þótt eg þyrfti ekki annað en hringja á þjón
til að fá mat, þá fanst mér að eg þyrfti að fá
mér frískt loft, tók eg því hatt minn og staf og
hélt út úr húsinu.
Nokkru síðar kom eg til Picadilly. Eg var
mjög ókunnugur í London, en eftir alla einver-
una og ráfið um sandhæðirnar í Braster, voru
umskiftin næsta æfintýraleg og örfandi. í bili
gleymdi eg að eg var orðinn matlystugur, en
mundi brátt eftir því, þegar eg kom að mat-
söluhúsi einu, að eg var orðinn talsvert svang-
ur.
Eg þekti það af orðspori. Það var stórt
greiðasöluhús, sem fátækari hluti miðstéttar-
innar sótti til. Þegar eg var kominn inn, fann
eg mér sæti í rólegum stað, þar sem sveitafötin
mín voru eigi áberandi. Nálægt mér var fátt
fólk, og því síður eftirtektavert, og beindi eg
því athygli minni að matnum og kveldblaðinu,
en rétt þegar eg var að ljúka við matinn
breyttist þetta alt saman.
Karlmaður og kona komu inn í salinn og
gengu fram hjá borðinu mínu, og fengu þau sér.
sæti í skáhorn frá mér hinumegin við vegg-
inn. Hið létta fótatak konunnar og liðlegar
hreyfingar hennar og höfuðburður, vakti at-
hygli mína; eg hafði séð þetta áður. Hún var
í mjög óbrotnum fötum og hafði þykka slæðu
fyrir andlitinu. Koma þeirra var ekki eftir-
tektaverð, næstum eins og flóttaleg. En þegar
hún lyfti blæjunni og leit á matseðilinn, þekti
eg hana strax. Það var Mrs. Smith-Lessing.
Hún hafði ekki komið auga á mig ennþá,
og datt mér því í hug að borga fyrir mig og
læðast út, en af hendingu varð mér litið á föru-
naut hennar, og hjartað stansaði í brjósti mínu.
Hann var hávaxinn yfir sex fet á hæð, en lotinn
mjög og gekk eins og maður, sem er risinn af
sóttarsæng. En hann leit út fyrir að hafa verið
beinn og vel vaxinn fyr meir. Húðin fyrir neð-
an augu hans hékk í sveppum, en augun voru
blóðhlaupin, munnur hans geiblaðist til í sí-
fellu, en hönd hans, sem hvíldi á borðinu skalf.
Hann hafði snöggklift efrivararskegg, og var
það hæruskotið og huldi eigi munninn, sem bar
vott um að maðurinn var veiklundaður, en
sköllótt höfuðið var auðsæilega hulið með hár-
kollu. Fötin sem hann var í voru snjáð mjög
og skyrtan kvoluð. Maður þessi hafði auðsæi-
lega beðið um breinnivín er hann kom inn, og
er hann lyfti glasinu að vörum sér, leit hann
beint í augu mér. Eg er viss um að hann hafði
ekki hugmynd um hver eg var, en augnatillit
mitt var svo alvarlegt, að það virtist trufla
hann. Hann setti glasið á borðið með skjálf-
andi hendi og vakti athygli konunnar á mér.
Þau töluðu saman mjög alvarlega -íáein
augnablik. Eg hélt að hún væri að ávíta hann
fyrir, að hafa látið bera á ótta yfir nærveru
minni, en eftir að hafa gefið þjóninum fyrir-
skipanir sínar viðvíkjandi matnum, sneri hún
sér eins og af hendingu við í sætinu og horfði á
mig. Eg sá að hún hrökk við og leit óttaslegin
á félaga sinn. Hann tók strax eftir því og
heyrði eg hann hvísla: “Hver er þetta, Maud?”
Hún svaraði einhverju og stóð svo á fætur
og kom yfir að borðinu mínu. Eg stóð upp til
að heilsa henni og hún smeygði sér hljóðlega
niður í stól andspænis mér.
“Hvað eruð þér að gera hér?” spurði hún
snögglega.
“Eg er rétt nýkominn frá Braster,” svar-
aði eg. “Eg kom hér inn af hendingu til að
fá mér að borða. Er þetta-----”
Eg komst ekki lengra, því að hún tók fram
í fyrir mér og svaraði: “Já!”