Heimskringla - 29.01.1941, Side 6
6. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 29. JANÚAR 1941
SAMSÆRIÐ
Hann hafði fyrir löngu síðan komist að
því hvernig leikið var á hann með tvíbura
Mrs. Mollison og að gamla fóstran hafði gert
það. En nú ætlaði hann að tala við hana, og
vonaði nú að fá að heyra allan sannleikann í
því máli, til þess að verða fær um, að berjast
gegn þeirri hættu, sem yfir honum vofði.
Hann gekk inn í húsið með þessum valds-
mannsbrag, sem var honum svo tamur, stað-
næmdist fyrir framan Elsie Doride og horfði
illúðlega á hana, þar sem hún sat með vinnu
sína. Hún lagði frá sér verkefnið og leit á
komumann.
“Hér er einhver kominn,” sagði hún, “eg
get varla séð yður, en ef þér viljið segja mér
hvers þér óskið----”
“Ó, það skal eg brátt segja yður,” svar-
aði Barras. “Fyrst ætla eg að biðja yður að
hverfa tuttugu og fimm ár aftur í tímann.
Þetta er ekki í fyrsta sinnið að við höfum
sést.”
Elsie spenti greipar í kjöltu sinni.
“Eg er mjög máttfarin, en minni mitt er
eins gott og það nokkru sinni hefir verið, og
get eg þekt rödd yðar. Þegar við hittustum
síðast var það í London.”
“Alveg rétt,” svaraði Barras. “Þér kom-
uð þangað til þess að afhenda mér son Molli-
sons ofursta og konu hans, og eg var þar
fyrir hönd húsbónda míns, Don Argo Marnes.
En hversvegna blektuð þér mig í það skiftið?
Hversvegna sögðuð þér mér ekki að húsmóðir
yðar hefði eignast tvíbura? Það var að svíkja
út peninga, og þér eruð alveg eins sek og hún
var. Eg býst við að þér vitið að hægt er að
hefna yður fyrir slíkt athæfi.”
“Það getur vel verið,” svaraði Elsie. “En
þótt eg ætti að taka út hegningu þúsund sinn-
um, þá gerði eg það á ný ef þörf krefði. Það
var miskunarlaust og illmannlegt tilboð, og
þér hefðuð átt að skammast yður fyrir það
alveg eins og hann, sem sendi yður. En hann
sendi yður kannske alls ekki. Er eg hugsa
til liðinna daga, minnist eg Don Argos Marne’
sem góðhjartaðs manns og prúðmennis og
hann var einn sá besti húsbóndi sem nokkur
stúlka gat haft. Eg veit vel að hann varð fyr-
ir vonbrigðum, eg veit að hann ætlaði dóttur
sinni göfugt gjaforð. En hann var ekki lang-
rækinn maður, og af því kemur mér til hugar,
að hér séu svik í tafli einhverstaðar. Segið
mér, er hann dáinn?”
Peggy, sem stóð fyrir utan dyrnar falin
í runna einum tók vel eftir hverju orði. Hún
sá hið föla og reiðiþrungna andlit Barras
rétt sem snöggvast.
“Hvað gerir það svo sem til?” spurði
hann.
“Nú veit eg hvílíkur þorpari þér eruð,”
svaraði Elsie áköf. “Eg hefði átt að geta
til þess, þegar þér komuð til mín og luguð að
mér fyrir tuttugu og fimm árum síðan. En eg
var svo heimsk að trúa yður eins og hin kæra
húsmóðir mín trúði yður, til þess að bjarga
sér og hinum litla drengnum sínum frá því að
svelta í hel.”
Svo það er þá annar drengur til?”
“Já, það var annar drengur, annars hefði
hið illa ráð yðar aldrei náð framgangi sínum.
En ef þér viljið heyra söguna af vörum mínum
er yður það velkomið. Þegar drengirnir
fæddust, færði eg yður annan þeirra, en hinn
var heima hjá móðir sinni. Þér funduð það
út, en löngu, löngu síðar, og þér notuðuð
bróður Raymonds til að steypa honum í glöt-
un. En hvers vegna standið þér hér og
hrellið mig, gamla konuna. Hvers vegna
breytið þér ekki heiðarlega við drenginn
og-----”
“Af því að hann er dauður,” sagði Bar-
ras hörkulega. “Hann varð fyrir slysi og dó
í fangelsinu. Ef þér trúið mér ekki, skal eg
fá einhverp til að lesa fyrir yður morgun-
blaðið.”
Elsie fórnaði höndum og réri fram og aft-
ur í mállausri örvænting, og mundi það hafa
hrært hvern sem var til meðaumkvunar, ann-
an en Barras. Hann sneri sér frá gömlu
konunni með fyrirlitningu, og fór svo skyndi-
lega út úr húsinu, að Peggy, sem stóð þarna á
hleri, gat tæplega skotist í felur áður en hann
fór fram hjá henni.
Barras gekk upp eftir klöppunum,
skuggalegur á svip og órór í skapi, þótt hann
hefði nú að vissu leyti fengið þær fréttir, sem
hann hafði leitað að alt frá þeir degi, sem
hann hafði séð Mollison í London og frétt
hverra manna hann var. Hann fór inn í höll-
ina og æddi inn í bókastofuna og rakst þar á
tvo gesti, sem biðu þarna eftir honum. Hann
vissi ekki til að hann hefði séð annan þeirra
fyr, en hinn var Stephen Allison, er leit á
hann með vingjarnlegu brosi, er Barras kom
inn.
“Hvað get eg gert fyrir ykkur?” stundi
hann loksins upp, “----eg hafði enga hug-
mynd um að gestir biðu mín hér heima.”
24. Kap.—Barras fœr símskeyti.
Allison horfði vandræðalega á þá Gilette
og Mollison. “Þér ættuð kannske að segja
honum það,” sagði Mollison.
“Það er gott,” svaraði Gilette. “Heyrið
mér nú Allison, eða réttara sagt, Mollison,
því að það er yðar rétta nafn.’.’
“En eg heiti það ekki!” hrópaði hinn.
“Já, en eg veit að þér haldið að nafn yðar
sé Stephen Allison, sonur uppfyndingamanns
með því nafni, er fyrir mörgum árum síðan
átti heima í fátæklegum hluta Lundúnaborg-
ar. En til þess að útskýra málið, þá fullvissa
eg yður um, að þér eruð bara fóstursonur
þessara góðu hjóna. Þegar þau tóku yður,
var það með þeim samningum, að þér fram-
vegis hétuð Allison og öllu ætterni yðar
skyldi haldið leyndu fyrir yður.”
Síðan sagði Gilette honum alla söguna.
Fyrir hann voru lagðar margar spurningar,
sem hann svaraði. En eftir hálf tíma skyldi
Stephen Mollison hvernig í málinu lá.
“Þetta er furðuleg saga,” sagði hann, “en
um eitt er eg sannfærður og það er þetta.
Fósturforeldrar mínir vissu ekkert um þessi
svívirðilegu svik.”
“Já,” svaraði Gilette, “um það er eg líka
sannfærður, að þau voru algerlega saklaus.
En ef þér hafið ekkert á móti því vilduð þér
kannske segja okkur frá því hvernig þér
kyntust Barras. Hversu vingjarnlegur hann
var við yður og þér auðvitað við hann.”
“Já, hann var vissulega mjög vingjarn-
legur,” svaraði Stephen. “Eg hafði þá bara
smá hlutverk, og þegar hann sagði mér að
hann réði miklu í stjórn ýmissra leikhúsa í
Argentínu, og bauð mér að útvega mér þar
aðal hlutverk og atvinnu greip eg tækifærið.
Við gerðum svo samninga og hann fékk mér
fé til að kaupa fargjald fyrir til Argentínu.
Eg átti að verða honum samferða á sérstöku
skipi, og það gerði eg.”
“Bíðið svolítið við,” sagði Gilette. “Getið
þér munað hvaða mánaðardag þið lögðuð af
stað?”
“Ó já, það eru átján mánuðir síðan, því—
en þetta er sama og eg skal segja þér hvers-
vegna eg man þetta. Eg man egjúr til Liver-
pool ásamt Barras. Við fórum með kvöldlest
á þriðjudagskvöld og sigldum svo næsta
morgun.”
“Nú komum við að því,” hrópaði Gilette.
“Getið þér munað hvað fyrir yður kom á milli
klukkan fimm og tíu þetta kvöld?”
“Já, það var rigning, því eð eg fór inn í
búð og keypti mér regnkápu. Barras vildi
tala við mig klukkan sjö eða lítið eitt fyrir
sjö, og bað mig að koma á skrifstofu eina, á
stað sem heitir Ruthlands Inn, sem er eftir
því, sem eg veit best stór bygging nálægt
Southampton Row. í byggingu þessari eru
íbúðir og skrifstofur, sem leigðar eru að
mestu leyti lögfræðingum.”
Gilette horfði íbygginn á Raymond Molli-
son.
“Þér efnuðuð víst að koma þangað?”
sagði hann.
“Já, eg reyndi það,” svaraði Stephen.
“En skrifstofan, sem Marne átti að bíða mín í
var lokuð, eg gekk því niður og símaði gisti-
húsinu, sem Marne bjó í, en það var það sem
hann sagðist heita. Þeir í gistihúsinu sögðu
mér, að hann væri farinn út til að snæða mið-
degisverð, og að farangur hans væri þegar
fluttur niður á járnbrautarstöðina. Þá gat
eg ekki gert neitt annað, en ná farangri mín-
um, og gerði það. Við stigum svo á skip
næsta dag.”
“Já, eg veit það, en eina spurningu enn.
Er þér fóruð niður göngin í Ruthlands Inn, og
höfðuð reynt að hitta Marne á skrifstofunni,
hittuð þér þá nokkurn, sem yrti á yður?”
“Já, það gerði eg,” svaraði Stephen for-
viða. “Það virtist vera þjónn einhvers herra-
mannsins, sem þarna bjó, sem eg mætti, hann
kallaði mig eitthvað, sem eg ekki man, en eg
bjóst við að hann tæki mig fyrir einhvern
annan og svaraði honum því engu, en hélt
leiðar minnar. Er eg kom út á götuna, stóðu
þar tveir menn, sem mér voru gersamlega
ókunnugir og yrtu þeir á mig eins og þeir
þektu mig.”
Þarna fáum við bókstaflega lausnina á
gátunni,” sagði Gilette. “Sjáið þér nú til
Stephen — maðurinn, sem þér mættuð í
göngunum var herbergisþjónn Penningtons.
Hann hélt að þér væruð bróður yðar, og þess-
vegna sór hann það við réttarhaldið, að hann
hefði mætt Raymond fyrir utan dyr Penning-
tons kvöldið, sem á hann var ráðist. Hann
breytti eftir bestu vitund er hann gerði þetta,
því að þetta var sannfæring hans. Hið sama
er að segja um hina mennina, sem þér mætt-
uð úti á strætinu. Þetta hafði Barras útbúið
og hugsað út í ystu æsar. Honum var það til
happs að óvinátta var milli þeirra Raymonds
og Penningtons, og það var líka heppilegt
fyrir hann að þér, Stephen, voruð við hendina
til að leika þetta hlutverk fyrir hann. Hann
vissi það mjög vel, að þér yrðuð farnir er-
lendis innan tveggja stund, og áður en þér
kæmuð heim, yrði Raymond kominn í fang-
elsi og yrði að dúsa þar árum saman. Og
vona eg nú að þér skiljið hvílíkur erkifantur
Barras er.”
“Já,” svaraði Stephen, “eg fyrir mitt
leyti er reiðubúinn til að gera hvað sem þið
viljið.”
Það kom stríðnissvipur á andlit Gilettes.
“Mér þætti gaman að erta Barras svolít-
ið,” sagði hann. “Komið með mér Stephen.
Við skulum fara upp til hallarinnar og þér
getið fengið yður önnur föt, sem eiga betur
við um þetta leiti dagsins, og síðan getið þér
komið til mín inn í bókastofuna. Yður er
best að fara heim í vagninn, Raymond — þér
leikið ekkert í þessum þætti.”
Skömmu síðar hélt Raymond Mollison
áleiðis til vagnsins, en hinir tveir klifruðu
upp klettana og gengu gegn um garðinn að
höllinni og hurfu inn um aðaldyrnar. Þeir
gengu djarflega inn án þess að kveðja dyr-
anna. Stephen hepnaðist að komast upp í
herbergi sitt án þess að hitta neinn, en Gilette
gekk í mestu makindum inn í bókaherbergið,
og þar sátu þeir í ró og næði þegar Barras
kom inn.
Illúðar svipurinn á andliti hans breyttist í
furðusvip, blandaðan ótta, er hann sá Stephen
Allison sitja þar ásamt manni, sem var Bar-
ras gjör ókunnugur.
“Þér hérna, Allison?” stundi hann upp.
“Já, því þá ekki?” spurði Allison rólega.
“Vitið þér hvað, Mr. Marne. Eg hefi lent í hið
furðanlegasta æfintýri.”
“Æfintýri?” stamaði Marne. “Eg skil
yður ekki. Eg hélt að þér hefðuð farið burtu
úr höllinni.”
“Nei, það var nú öðru nær,” svaraði
Stephen. “En eg lenti heldur en ekki í æfin-
týri skal eg segja yður. Sjáið þér til, eg geng
stundum í svefni, og þegar eg vaknaði í
morgun, var eg ennþá í kjólfötum og lá á
hálmhrúgu inni í herbergi, sem líktist helst
miðalda fangelsi. Mér var ómögulegt að
muna hvernig þetta hafði alt atvikast, en
mér skildist samt, að eg hefði á einn eða
annan hátt komist ofan í kjallara hallarinnar.
Eg reyndi svo hurðina og var hún ólæst.
Þetta er rétt nýskeð. Mér hepnaðist syo að
komast upp í herbergið mitt án þess að nokk-
ur sæi mig. Það er engin furða að yður væri
órótt yfir burtuveru minni.”
Barras hlustaði á alt þetta gapandi af
undrun.
“Þetta er vissulega mjög furðuleg saga,”
sagði hann með uppgerðar hlátri. “Eg verð
sjálfsagt neyddur til að læsa yður inn í her-
berginu yðar á nóttunni meðan þér dveljið
hér. En hver er þarna með yður?”
“Það væri líklega réttast að eg geri grein
fyrir því sjálfur,” svaraði Gilette. “Eg er
bendlaður við kvikmyndafélagið hérna úti á
heiðinni. Þér voruð svo vænir að leyfa
nokkrum af leikendum mínum að taka hér
fáeinar myndir í gærkveldi, nú langaði mig til
að vita hvort að þér vilduð gera okkur enn
meiri greiða, Mr. Marne, og leyfa okkur að
taka fáeinar myndir af veislusölunum yðar.
Við gerum það, ef þér veitið okkur leyfið til
þess, á morgun og næsta dag. En ef þér eigið
von á gestum gegnir þetta auðvitað öðru
máli.”
“Hvaða herbergjum óskið þér helst að
taka myndirnar af?” spurði Barras.
“Fyrst og fremst af hinni stóru horð-
stofu,” svaraði hann, “og einnig af mynda-
salnum. Við skulum ekki verða yður neitt til
óþæginda, né tefja fyrir þjónunum yðar.”
Barras ætlaði að svara honum einhverj-
um vingjarnlegum orðum, en þá opnuðust
dyrnar, ög þjónn einn kom inn með símskeyti
á bakka og rétti Barras það. Hann feif það
upp í skyndi og las það, og færðist þá gleði-
svipur á andlit hans. Því næst fleygði hann
símskeytnu á borð eitt rétt eins og hann hirti
ekkert um hvað af því yrði og stóð svo á
fætur.
“Eg verð að biðja ykkur um að afsaka
mig svolitla stund,” sagði hann. “Eg verð að
fara út og síma. Það verða kannske tíu mín-
útur þangað til eg næ sambandi í gegn um
Exeter, en eg skal ekki verða lengur burtu en
eg þarf.”
Því næst fór Barras út úr herberginu.
Beið þá Gilette ekki boðanna, en gekk að
stóra borðinu og tók símskeytið og las það
með mestu rósemi.
Það var bara stutt simskeyti frá París,
og sagði frá því, að snekkja, sem Barras
byggist við, lagi á höfninni í Brest, og það
væri best að hann kæmi til Frakklands tafar-
laust.
“Síðasti þáttur leiksins,” sagði hann
við Mollison. “Yður langar kannske til að
koma með mér og sjá leikslokin?”
I
25. Kap.—Allison kemur til sögunnar.
“Yður er óhætt að reiða yður á mig,”
sagði Mollison, einkum ef eitthvað kátlegt
er á ferðinni.”
“Nú þetta fer alt eftir því, hvað þér
kallið kátlegt. Ef yður er sama þótt þér
hættið lífi yðar ennþá einu sinni, þá get eg
lofað yður því, að þetta verður ekki óskemti-
legt; en þetta gefur okkur tækifæri til að
ná tökunum á Barras. Með öðrum orðum,
l við komum honum þangað»sem okkur langar
til að hann sé, og hafi eg ekki mjög rangt fyr-
ir mér vitum við nú, hversvegna þessi hug-
vitssami vinur okkar hefir búið hvelfinguna
svona vandlega húsgögnum. Mig langar
mjög til að taka síðustu myndirnar mínar þar
niðri, og hafa á myndinrii mjög eftirtektar-
verða persónu. Munið þér eftir að hafa séð
mann með hvítt hár og skegg í leikflokknum,
sem kom á grímudansleikinn í gærkveldi?”
“Já, auðvitað,” svaraði Stephen. “Og
eftir því sem mér sýndist virtist Barras falla
illa að sjá hann.
Gilette hló eins og honum væri vel
skemt.
“Það veit Júpíter að það er satt,” sagði
hann. “Þetta var einn hinna sérstöku happa-
bragða minna. En eg skal segja yður frá
þessu áður en langt líður. Getið þér þolað
stutta sjóferð?”
“Eg get þolað hvað sem vera skal,” svar-
aði Stephen glaðlega. “Og ef eg get með því
hjálpað hinum óhamingjusama bróður mín-
um, er eg reiðubúinn að fara nú þegar.”
“Þetta líkar mér að heyra, vinur minn.
Við leggjum bráðlega af stað. Þegar Barras
kemur, mun hann segja okkur að hann fari í
burtu í einn eða tvo daga, sem þýðir það að
hann er neyddur til að fara til Frakklands til
að sjá snekkjuna sína, sem liggur í Brest. Nú
vill svo til að eg veit hvað þetta skip flytur,
og hvað Barras kemur við um það. Hann
mun sigla snekkjunni hingað og flytja far-
angurinn í land, sem hann telur mjög dýr-
mætan. Skipið mun liggja í litla voginum
næstum því undir gluggum þessa herbergis.
Við getum samt ekki séð voginn héðan, en
hann er þar samt sem áður. Eg væri ekkert
hissa á því, þótt Barras byði yður að fara
með sér. Eg mundi miklu fremur furða mig
á því ef hann gerir það ekki.” '
“En því í ósköpunum skyldi hann bjóða
mér með sér?”
“Hversvegna? Af þeirri einföldu ástæðu,
að hann vill losna við yður,” svaraði Gilette
rólega. “Lítið þér nú á, hefði hamingjan ekki
betur séð, væruð þér dauður innan viku tíma.
Svo hefði farið ef við hefðum ekki fundið
yður. Þér eruð fyrir honum, vinur minn.
Hann heldur að Raymond sé dauður, og inst í
hugskoti sínu, hefir hann óljósan grun um, að
þér munuð fara sömu leiðina og það bráðlega.
En samt sem áður vil eg að þér segið já, er
hann býður yður að koma með sér til Frakk-
lands.”
“Það skal eg gjarna gera, alt sem eg get
gert til að hjálpa. En---”
“Já, eg veit það alt saman,” svaraði Gil-
ette. “Eg skal aldrei verða yður fjarlægur, í
raun og veru verð eg fast hjá yður alla leið-
ina. En því getum við komið fyrir síðar meir.
Þér verðið að vera á þessari snekkju ög svara
mér þegar eg gef yður merki til þess. Þegar
þér og Barras akið héðan til að ná lestinni,
verð eg rétt á eftir ykkur og eg skal verða í
lestinni alla leið til Brest. Eg mun sjá yður
fara um borð í snekkjuna, en þér munuð ekki
sjá mig, að minsta kosti ekki eins og eg er
venjulega. Lítið eftir sjómanni með sjó-
mannshúfu og tvíhneptri treyju með látúns
hnöppum, Eg mun líta út eins og sextíu ára
gamall maður, rauður í andliti og með mjög
myndarlegt vangaskegg. Við getum kallað
mig Gordon, það er eg. Og sjáið þér mig í
einhverri klípu, sem eg sennilega verð, skuluð
þér ekkert hirða um það.”
Lengra komst Gilette ekki, því að Barras
kom inn með breitt bros á andlitinu, og
mjög vingjarnlegur í viðmóti, en Gilette sá að
hann var órólegur og eins og utan við sig.
“Mér þykir slæmt að eg lét yður bíða
svona,” sagði hann, “en eg tafðist við símann.
Þér sögðuð að yður langaði til að taka fleiri
myndir af herbergjum hallarinnar. Mér er
það ánægja, en eg verð að fara í burtu og
ferðast til London innan þriggja tíma. Eg er
hræddur um að eg neyðist til að fara til París
og dvelja þar næstu viku. En eg sé ekki að
það geri yður neitt til. Þér getið tekið allar
þær myndir, sem yður líkar.”
“Þetta er fjarskalega vingjarnlegt af
yður, Mr. Marne,” svaraði Gilette. “Áður en
þér farið væruð þér kannske svo góður að
segja þjónum yðar, að þér hafið leyft okkur
að koma hingað. En mig langar sérstaklega
til að mynda hinn elsta hluta hallarinnar,
mig grunar að þar séu merkilegar hvelfing-
ar.”
“Þar er ekkert því líkt, ekkert þvílíkt,”
svaraði Barras í mesta flýti.
Stephen drap titlinga framan í Gilette.