Heimskringla - 05.11.1941, Page 1

The Modern Housewife Knows
Quality That is Why She Selects
“CANADA
BREAD”
“The Quality Goes in
Before the Name Goes On”
Wedding Cakes Made to Order
PHONE 33 604
■—"—---——— »
ALWAYS ASK FOH—
“Butter-Nut
Bread’’
The Finest Loaf in Canada
Rich as Butter—Sweet as a Nut
Made only by
CANADA BREAD CO. LTD.
Phone 33 604
LVI. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 5. NÓV. 1941
NÚMER 6.
Mikilhæf íslenzk kona látin
Frú Jórunn (W. J.) Líndal
Síðast liðinn laugardag lézt
frú Jórunn Líndal, kona Walter
L Líndal, K.C., á sjúkrahúsi
(General Hospital) í Winnipeg;
hafði hún átt um þriggja mán-
aða skeið við vanheilsu að búa.
Með láti Jórunnar Líndal, er
moldar hnigin ein hin mikil-
hæfasta kona úr hópi þjóð-
Lokks vors hér vestra.
Æfiárin urðu ekki mörg, að-
ejns 45. En þau voru viðburða-
ok og sérstæð í sögu íslenzkra
kverpia hér vestra. 1 þessu
fylki var hún með fyrstu kon-
hm að leggja fyrir sig lögfræð-
isnám; í annan stað voru störf-
h>. sem hún hafði með höndum
siðustu árin, víðtæk og bein-
hnis í þágu landsins í heild
Slnni. Eitt þeirra starfa var í
nefnd, er skipuð var yfir land
a|t til að hafa eftirlit með at-
vinnuleysi kvenna og liðsinna
°S bæta hag þeirra. Hitt var
íræðsla í almennum efnum her-
jnönnum til handa með fyrir-
estrum, er ekki komu hernaði
neinlínis við. Hafði frú Líndal
yrst séð þörfina á þessu og
§erði uppkast að lagafrumvarpi
nm þetta; hefir nú fræðsla
Pessi verið viðurkend og tekin
UPP sem ein grein í hernaðar-
kenslu í þessu landi.
En þrátt fyrir þessi yfir-
^ripsmiklu störf, vanst frú Jór-
unni tími til starfs í ótal öðr-
Urn félagsmálum. Hún var for-
seti Woman’s Canadian Club,
telagi í Liberal Association
Pessa fylkis, háskóla kvenna-
túbbnum og kvenfélags þess,
er Local Council of Women
Pefnist; mætti þannig eflaust
Iengi upp telja.
Fædd var frú Jórunn í
Churchribdge, Sask., en þar
bjuggu foreldrar hennar, Mr.
og Mrs. Magnús Hinriksson,
nafnkunn myndarhjón. Eftir
barnaskólanám vestra, stund-
aði frú Jórunn nám á Mani-
toba-háskóla. Lagði hún lög-
fræði fyrir sig og lauk því námi
1920. Eftirlifandi manni sín-
um W. J. Líndal, K.C., giftist
hún 25. apríl 1918. Var hún í
félagi með honum við lögfræð-
isstörf um nokkur ár, en lét af
því 1923. Tók hún þá til ó-
spiltra mála í félagsstörfum
þeim, sem hér að framan hefir
verið drepið á.
Ásamt eiginmanninum syrgja
hina látnu 2 börn þeirra hjóna,
Anna Ruth og Elizabeth Jo.
Ennfremur móðir hennar, Mrs.
M. Hinriksson, og tvær systur:
Mrs. G. Markússon í Breden-
bury og Mrs. A. O. Olson,
Churchbridge, Sask.
Jarðarförin fór fram í gær
frá Thomson’s-útfararstofu. Dr.
E. C. Howse prestur Westmin-
ster kirkju og Dr. W. C. Gra-
ham, yfirkennari við United
College mæltu eftir hina látnu.
Líkmenn voru: Hon. Ivan
Schultz, prófessor R. Fletcher
Argue, J. C. Davis, W. H. Mac-
Pherson, Björn Stefánsson og
H. J. Pálmason.
Almennur söknuður ríkir i
hugum Vestur-lslendinga út af
láti þessarar góðu og fjölhæfu|
konu. |
Heimskringla vottar eigin-l
manni og skyldmennum sínai
dýpstu hluttekningu í sorgl
þeirra.
'' HELZTU FRÉTTIR < *
*>ar sem nú er barist
Mestu bardagarnir eru nú í
uður-Rússlandi í grend við
0rgir þær er Tula og Rostov-
0n'Lon heita. Hin fyrnefnda
0rR er um 100 milur suðvestur
Moskva. Hún kemur fyrst
söguna á 12. öld. Fjögur
undruð árum siðar var borgin
eitt sterkasta vígið fyrir árás-
Urtl Tattara. Þar byrjaði vopna-
Shuði snemma og á tíð Péturs
j^kla um 1712 mun hún hvergi
afa verið meiri í Rússlandi en
par.
Sjö mílur suður af þessari
0rg er staður sem Yashnaya
°lyana heitir; þar var Tolstoi
æddur. Er eign hans nú forn-
SDpasafn. Ibúar eru um 200,-
°00 í Tula.
^ grend við þessa borg renn-
ur Don-áin og verður að nokkru
stöðuvatni. Hún rennur suður
í Asov-flóa. En á bökkum
hennar, 28 milur frá Asov-fló-
anum, stendur borgin Rostov-
on-Don. íbúar hennar eru um
400,000. Vegna legu þessarar
borgar, hefir hún verið mikils-
verð fyrir verzlun suðaustur
hluta Rússlands og Kákasus-
löndin. Frá borg þessari er
sjóleið út á Svartahaf og heims-
höfin. t borginni eru stórfeng-
legar kornlyftur, ein stærsta i
tóbaksverksmiðja í Rússlandi ]
og önnur stærsta verksmiðja
akuryrkjuáhalda í landinu, há-
skóli, bókasöfn og alt sem nöfn-
um tjáir að nefna og nútíðar-
borgir hafa að bjóða.
Her Breta í Iran er ekki
neinn óraveg frá Rostov. Þyk-
ir líklegt að þeir sendi Rússum
lið til aðstoðar, heldur en að
láta Hitler taka þessa borg.
Borgin er eflaust vígvarin
sem aðrar borgir í Rússlandi,
er Hitler hefir orðið frá að
hverfa. Honum mun ekki verða
fremur leikur að því að taka
Rostov en Leningrad og
Moskva.
Bandarísku herskipi sökt
Það má eflaust með stærri
fréttum s. 1. viku telja, að Þjóð-
verjar söktu bandarísku her-
skipi s. 1. fimtudag vestur af Is-
landi. Herskipið hét Reuben
James. Á því voru 114 manns;
77 af þeim fórust.
Að Bandaríkjaþjóðinni þyki
þetta súrt í brotið, er ekki að
efa, en ekki hefir stjórnin neitt
skift um stefnu sína í stríðina,
þrátt fyrir þetta.
Tundurspillirinn er fyrsta
bandaríska herskipið sem hefir
verið sökt af Þjóðverjum. Áður
hefir vreið skotið á tvö banda-
rísk herskip af þeim.
BRÉF TIL
HEIMSKRIN GLU
New York City,
1. nóvember 1941
Hr. ritstj. Hkr.
853 Sargent Ave.,
Winnipeg, Canada.
Kæri Stefán:
1 sambandi við bréf mitt
dags. 24. f. m. viðvíkjandi
lausnarbeiðni íslenzku ríkis-
stjórnarinnar leyfi eg mér að
tilkynna þér að mér hefir nú
borist svohljóðandi símskeyti
frá utanríkisráðuneytinu í
Reykjavík:
“Ríkisstjóri tilkynti í gær eft-
irfarandi: Eftir að hafa kynt
sér svo rækilega sem kostur
hefir verið viðhorfið á alþingi
hefir ríkisstjóri ákveðið að
fresta því að fallast á lausnar-
beiðni ráðuneytisins þar til út-
séð er um það hverja afgreiðslu
dýrtíðarmálin fá á aukaþingi
því er nú situr. Ráðuneytið
hefir ekkert að athuga við frest
þennan og mun það halda á-
fram stjórnarstörfum á sama
hátt sem hingað til.”
Simskeyti þetta virðist sent
frá Reykjavík hinn 31. október.
Með beztu kveðjum,
Thor Thors
ÚR ÖLLUM ÁTTUM
Um 14 mílur vestur af St.
Thomas, Ont., fórst s. 1. föstu-
dag bandariskt fólksflutninga
flugfar. Af 20 manns í flug-
farinu fórust 19.
# # •
Þjóðverjum segist svo frá, að
þeir séu sama sem búnir að')
taka Krímskaga; þar var flota-
stöð Rússa. Og þaðan er sókn
inn í Kakasuslöndin sögð bein-
ust og styðst. Þjóðverjar
kunna að hafa eitthvað fýrir
sér í þessu, en her Rússa er nú
þarna samt enn fyrir þeim.
* * •
Þingið í Ottawa er komið
saman. En það lítur ekki út
fyrir að það ætli að starfa
lengi; því var hreyft í gær að
fresta því að tveim dögum liðn-
um þar til í janúar-mánaðar
lok.
# # •
Hon. R. B. Hanson, foringi í-
haldsflokksins, fann að því við
King-stjórnina í gær, að hún
gerði ekki þinginu grein fyrir
hernaðar-starfinu, bæri ekki
nógu mikið traust til þingsins
til þess. Hann elur og á her-
skyldu, telur Breta á öllu þurfa
að halda sem við höfum. Þetta
hafði þær afleiðingar, að einn
íhaldsþingmaður frá Quebec-
fylki, sagði sig úr íhaldsflokk-
inum.
• • •
Eggjum og tómötum var
kastað í Halifax lávarð í De-
troit í gær, af konum syðra,
sem ekki vilja að Bandaríkin
fari í stríðið. Kvað svo mikið
að þessu, að lögreglan varð að
koma Halifax lávarði til bjarg-
ar. Hann bar sig hið bezta,
bað lögregluna um að lofa kon-
unum að fá peninga sinna virði
af skemtun af þessu. Á Eng-
landi furða menn sig á að eins
góðum mat og þessum skuli
vera þannig spilt. Stjórnin á
Englandi sagði ekkert um
framkomu þessa gagnvart lá-
varðinum.
• • •
Bandaríkjastjórnin kvað hafa
farið fram á það við Finna, að
þeir hættu stríðinu móti Rúss-
um. Telja Bandaríkin sig ekki
geta haldið vináttu sinni við þá
nema þeir geri þetta. Svar
Finna er ókomið.
FJÆR OG NÆR
Miðvikudaginn 12. nóv. kl. 8
e. h. verður haldin almennur
fundur meðal Islendinga í Van-
couver, til að ræða um mögu-
legleika á að halda sameigin-
legan þjóðminningardag 1942
með Blaine, Bellingham og Pt.
Roberts. Fundarstaðurinn er
Swedish Community Hall, 1320
E. Hastings St. Þetta er at-
hugunarvert mál og er því bráð
nauðsynlegt að sem flestir
komi, það er besta tækifærið
fyrir landa hér að láta í ljósi
hvaða hugmynd þeir hafa yfir-
leitt um þetta mál.
Fyrir hönd nefndarinnar,
Magnús Eliasson
• • •
Gifting
Laugardaginn, 4. okt., voru
gefin saman í hjónaband Ing-
ólfur Jóhannes Jóhanesson og
Edith Sveinída Peterson, og
yfirsést hefir að geta þess fyr
en nú. Brúðurin er dóttir þeirra
hjóna Dorothea heitinnar Jóels-
dóttur og Björns Péturssonar,
en brúðguminn er sonur Guð-
mundar Jóhannesson og Krist-
veigar Grímsdóttur konu hans.
Giftinguna framkvæmdi séra
Philip M. Pétursson. Mr. Grím-
ur Jóhannesson, bróðir brúð-
gumans og Miss Ida Swainson
aðstoðuðu ungu hjónin. Brúð-
kaupsveizla fór fram að heimili
Mrs. ólafsson systur brúðar-
innar í Acadia Apts., á Victor
St. Framtiðarheimili þeirra
verður hér í Winnipeg, í Elsin-
ore Apts., á MaTyland St.
• • •
Þann 30. október s. 1. lézt að
heimili dóttur sinnar, Mrs. A.
O. Magnússon, við Lundar,
Man., María Björnsdóttir Bald-
winson, 66 ára að aldri; hún var
fædd á íslandi. María var dótt-
ir Björns Þorleifssonar og Önnu
Elísabetu Bergsteinsdóttur ætt-
?(ðri af Vesturlandi á Islandi.
Auk eiginmanns síns lætur
María eftir sig þrjá syni og sjö
dætur, tvo bræður og eina
systur í þessu landi.
Útför þessarar góðu konu fór
fram 4. nóv. frá Lútersku kirkj-
unni við Otto, P.O., Man. Séra
Guðm. Árnason jarðsöng.
• • •
The Ý. P. R. U. of the First
Federated Church áre organiz-
ing a Bowling League and plan
on bowling every alternate
Sækir um stöðu í skólaráði
í annari kjördeild i Winnipeg
BERGÞÓR EMIL JOHNSON
Heimskringla hefir sem aðr-
ir frétt, að Bergþór Emil John-
son sæki um stöðu í skólaráði
Winnipeg-borgar. Henni þótti
þetta mjög góð frétt. Það er
orðið langt síðan að nokkur Is-
Jendingur hefir verið í skóla-
ráðinu; Árni Anderson lögfr.
mun hafa verið sá síðasti. En
íslenzkir kennarar eru all-
margir í bænum. Að einhver
rödd tali af þeirra hálfu og
fslendinga í skólaráðinu, er
beinlínis sjálfsagt. Ef við vilj-
um að okkar andlegi arfur lifi
hér, þarf hann ekki sízt að
koma fram í uppeldis og
mentamálum þessa þjóðfélags.
Það er af logni og ládeyðu í
okkar íslenzka félagslífi, að því
hefir ekki fyrir löngu verið til
vegar komið, að íslendingur
skipi skólaráðsstöðu í þjóðfé-
lagi, sem 8 til 10 þúsund fs-
lendingar eiga heima í eins og
í þessmu bæ.
Til slíkrar stöðu er Bergþór
Emil Johnson vel fallinn. Hann
hefir verið skólakennari í sjö
ár. Og velferð æskulýðsins
hefir hann ávalt borið fyrir
brjósti. Honum er mentun
hans brennadi áhugamál. Hann
hefir leyst af hendi mjög fjöl-
þætt starf í þjóðfélaginu;
meninngar-, verzlunar- og at-
Monday evening. Anyone in-
terested is asked to get in
touch with a member of the
executive. The next bowling
session is scheduled for Mon-
day, November lOth.
• • •
Þann 15. okt. s. 1. andaðist í
Blaine, Washington, Jóhann O.
Guðmundson. Hann var 66 ára
er hann lézt. Kom til Banda-
ríkjanna skömmu eftir alda-
mótin og settist að í Minneota-
bygðinni, þar sem hann bjó í
rúm 30 ár. Jóhann sál. var
vandaður maður til orða og
verka.
— Kvikmyndirnar sýna lífið
eins og það er, segir kvik-
myndastjóri. Það er alveg satt.
Sætin eru dýrari núna.
hafnalífi bæjarins er hann
gagnkunnugur af reynslu og
starfi. Auk ágætrar mentunar
og sívakandi áhuga, eru því fá-
ir honum færari til þess, að
hafa stjórn skólamála vorra
með höndum. Útgjöldin til
mentamálanna, eru þyngsti
skattliður þessa bæjar. Það má
ekki minna vera en að til þess
séu valdir menn með eins fjöl-
breyttri þekkingu og hæfni og
völ er á til að ráða fram úr því,
að hin miklu útgjöld komi að
sem mestum notum, verði
menningarlífi voru og æskunni
til sem mestrar velferðar og
heilla.
Bergþór Emil Johnson er
fæddur 1896 í Mikley. Hann
hefir búið 14 ár í kjördeildinni,
sem hann sækir um skólaráðs-
stöðu í og hefir síðari árin
stundað margvísleg kaupsýslu-
störf. Hann er útskrifaður af
J. B. skóla, las 2 ár lögfræði, en
tók síðan kennarapróf og lagði
fyrir sig barnakenslu. Hann
var forséti stúdentafélagsins ís-
lenzka um skeið, hefir starfað
í stjórnarnefnd Þjóðræknisfé-
lags íslendinga í 7 ár, verið
forseti “Fróns”, forseti stjórn-
arnefndar Sambandssafnaðar
og sunnudagaskóla, leikfélags
og ungmennafélags sömu
kiíkju; hann hefir yfirleitt
staðið í hvívetna mjög framar-
lega í öllum íslenzkum félags-
málum og verið þar hinn á-
gætasti starfsmaður. Stjórnar-
rekstur félagsmála lætur h’on-
um framúrskarandi vel; sem
forseti þeirra á hann fáa jafn-
ingja sína að lipurð og hag-
sýni, og á vinsældum fyrir það
að fagna hjá almenningi, eigi
síður en samstarfsmönnum sín-
um.
Mr. Johnson er giftur og á
eitt barn.
Bæjarráðskosningar í Winni-
peg fara fram 28. nóvember.
Það sem við, sem íslendingar,
getum bezt gert í sambandi við
þær, er að koma fslendingi að í
skólaráðið. Beitið ykkur, fram
að kosningu, að því að Bergþór
Emil Johnson verði kosinn 28.
nóvember.