Heimskringla - 28.03.1945, Síða 7

WINNIPEG, 28. MARZ 1945
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
tveir syeinsbréfa-
LAUSIR SMIÐIR
1 REYKJAVfK
Laust fyrir miðja 19. öld bjó
fátækur beykir að Eiði á Sel-
tjarnarnesi. Hann stundaði iðn
sína í Reykjavík, en þótti leiðin
löng á vinnustaðinn og sótti um
það til yfirvaldanna að mega
flytja til bæjarins, hafði keypt
“lidet Hus eller Skiemma í
Grjóta Qvervet”.
Beykirinn hafði lært iðn sína
í Kaupmannahöfn, var talinn að
hafa full réttindi í beykisiðn og
stundaði hana alla æfi. Við yfir-
heyrslu varð hann þó að skýra
frá því, að ekki hefði hann
sveinsbréf. Yfirvöldin neituðu
honum því um búsetu í Reykja-
vík með þessum orðum:
“Da den paagjældende til Proto-
kollen har benægtet, at have'
noget Svendebref som Bödker
og der ingen Rimelighed er for,
at han vil være í Stand til at
ernære sig og sin Familie her í
Byen, saa seer eg mig ikke i
Stand til, for mit vedkommende,
at indrömme ham den ansögte
Nedsættelse her i Byen som
Tomthusmand i den saakaldte
Grióta-Skiemme eller Gimme-
hus, saavel i Henhold til Lov-
givningen overhoved, som det
höje Stift- og Sönderamts Skriv-
else af 3.” Desember 1839 og
D’Herrer Repræsentanters Er-
klæring af 7de Julí 1841 bet-
ræffende Skadeligheden af
Tomthusmænde Nedsættelse i
Reykevig Köbstad”.
Beykirinn virti að vettugi úr-
i
skurði hinna dönskumælandi, ís-
lenzku yfirvalda og flutti í
skemmu sína í Grjótaþorpinu.
En brátt lenti hann í hnipping-
um við valdamenn kaupstaðar-
ins. Fátæktin svarf að og Bakk-
us ógnaði með gæfuleysi. Hann
var, fyrir meintar og smávægi-
legar yfirsjónir, eltur af yfir-
völdunum og án sannana og gegn
vottorðum mætra manna um
grandvara hegðun, dæmdur í
fangelsi, og heilsulaus látinn
sitja í tugthúsi kaupstaðarins
samkvæmt dóminum. Beykir-
inn dó rúmu ári síðar, í svoköll-
uðu Hákonarhúsi, sumarið 1845,
að því að talið er úr mislingum.
Þessi sveinsbréfalausi beykir í
Reykjavík var Sigurður Breið-
fjörð, skáld.
Tæpum hundrað árum síðar
kom atvinnulaus iðnaðarmaður
norðan úr landi til Reykjavíkur.
Hann hafði í huga stofnun iðn-
fyrirtækis, sem gagna mundi
bæjarfélaginu og þjóðinni allri.
Og af því að mjög var erfitt á
þeim árum um stofnfé, skrifaði
hann bæjarstjórn og óskaði
stuðnings. Svar borgarstjóra
var svohljóðandi:
Eftir móttöku bréfs yðar, hr. . . .,
dags. 20. maí þ. á. um..........
ásamt fylgiskjölum, hefir bæjar-
ráðið haft það mál, er þar um
ræðir, til meðferðar, en treystist
ekki til að leggja til við bæjar-
stjórnina að bærinn leggi fram
hlutafé til fyrirtækisins. Má líta
svo á, sem bæjarstjórn Reykja-
víkur óski ekki að leggja fram
hlutafé í þessu skyni.
Fyrirtækið var stofnsett ann-
arsstaðar á landinu og nokkrum
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
A ISLANDI
Reykjavík______Björn Guðmundsson, Reynimel 52
Antler, Sask..........
Árnes, Man............
Árborg, Man...........
Baldur, Man...........
Beckville, Man........
Belmont, Man..........
Brown, Marj—..........
Cypress River, Man....
Dafoe, Sask...._......
Ebor, Man.............
Elfros, Sask..........
Eriksdale, Man........
Fishing Lake, Sask----
Foam Lake, Sask.......
Gimli, Man..........—
Geysir, Man...........
Glenboro, Man.........
Hayland, Man..........
Hecla, Man............
Hnausa, Man.—.........
Innisfail, Alta.......
Kandahar, Sask........
Keewatin, Ont.........
Langruth, Man..-......
Leslie, Sask..........
Lundar, Man...........
Markerville, Alta.....
Mozart, Sask...........
Narrows, Man..........
OakPoint, Man.........
Oakview, Man—.........
Otto, Man.............
Piney, Man............
Red Deer, Alta........
Riverton, Man.........
Reykjavík, Man........
Selkirk, Man__________
Silver Bay, Man.......
Sinolair, Man.........
Steep Rock, Man.......
Stony Hill, Man-------
Tantallon, Sask.......
Thornhill, Man........
Víðir, Mah..........—■
Vanoouver, B. C.......
Wapah, Man............
Winnipegosis, Man.....
Wynyard, Sask..........
I CANADA
...'............K. J. Abrahamson
..............Sumarliði J. Kárdal
................ _G. O. Einarsson
...............Sigtr. Sigvaldason
...j.......................B.iörn Þórðarson
.....................G. J. Oleson
...............Thorst. J. Gíslason
............... Guðm. Sveinsson
__________________ O.O. Magnússon
...............K. J. Abrahamson
........ Mrs. J. H. Goodmundson
..................Ólafur Hallsson
....................Rósm. Árnason
..................Rósm. Árnason
...................K. Kjernested
............. Tím. Böðvarsson
.....................G. J. Oleson
.................Sig. B. Helgason
...............Jóihann K. Johnson
..................Gestur S. Vídal
...............Ófeigur Sigurðsson
................. O. O. Magnússon
................Bjarni Sveinssor,
...............Böðvar Jónsson
...............Th. Guðmundsson
....ý................D. J. Lindal
.............. ófeigur Sigurðsson
_________________ Thor Ásgeirsson
....................S. Sigfússon
................Mrs. L. S. Taylor
....................S. Sigfússon
..... Hjörtur Josephson
!ZZ.................S. V. Eyford
...............Ófeigur Sigurðsson
................ Eipar A. Johnson
...........„...Ingim, Ólafsson
______________'Mrs. J. E. Erickson
................ Hallur Hallson
.............^...K, J. Abrahamson
....................Fred Snædal
________________Hjörtur Josephson
.................Árni S. Árnason
..............Thorst. J. Gíslason
............. ____Aug. Einarsson
...............Mrs. Anna Harvey
... ..............Ingim. ólafsson
........................S. Oliver
................ O. O. Magnússon
í bandaríkjunum
Bantry, N. Dak----------------------E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash....'.........Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash..............................Magnús Thordarson
Grafton, N. Dak..................
Ivanhoe, Minn.................Miss C. V. Dalmann
Milton, N. Dak.........—..............S. Goodman
Minneota, Minn................Miss C. V. Dalmann
Mountain, N. Dak...-----------------C. Indriðason
National City, Calif...John S. Laxdal, 736 E. 24th St.
point Roberts, Wash..................Ásta Norman
Seattle, 7 Wash_____J. J. Middal, 6522 Dibble Ave., N.W.
Upham, N. Dak....................’..E. J. Breiðfjörð
The Viking Press Ltd.
Winnipeg Manitoba

Professional and Business
Directory — — =

Office Phoni R*s. Phone
94 762 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDG.
Office hours
by appointment
DR. A. V. JOHNSON
DENTIST
50S Someraet Bldg.
Office 97 932 Res. 202 398
" •’r.'tfcnv
YFIRHERFORINGI ANNARAR HERFYLKINGAR BRETA
Lisutenant-General Sir Miles Dempsey heitir hann fullu
nafni, og er hann sýndur hér á samtali við M'ajor R. Morrison
(til vinstri) og Major R. H. Priestley (til hægri).
árum síðar sæmdi íslenzka ríkis-
stjórnin erlendan mann Fálka-
orðunni fyrir að hafa hjálpað til
við stofnsetninguna. Þegar iðn-
aðarmaðurinn kom á fót öðru
iðnfyrirtæki í Reykjavík, auð-
vitað án stuðnings bæjarfélags-
ins, skipuðu forráðamenn þess
nefnd manna, sem sanna átti að
framleiðsla verkstæðisins væri
ónýt. Þetta tókst ekki, en þegar
margra ára reynsla hafði sýnt
hið gagnstæða, aftóku ráðamenn
bæjarins að nota framleiðsluna
í litlu og gömlu húsi, sem ráð-
gert var þó að rífa eftir nokkur
from well established shelter-
belts are:
a) Comfort enjoyed in summer
and winter by farm residents.
b) Impsovement in appearance
and added value of the farm. j
c) Reduction in wind velocity.
snow blowing and soil drift-
ing.
d) Increase in song, game and ;
insectivorous birds.
These are considerations
which should be fully appreciat-
ed by all organizations and of-
ficials whose thinking, Hving
and welfare are closely associ-j
Dr. S. J. Jóhannesson
215 RUBY ST.
Beint suður af Banning
Talsimi 30 S77
VlStalstími kl. 3—5 e.h.
andrews, andrews,
THORVALDSON &
EGGERTSON
Lögfrœðingar '
Bank of Nova Scotia Bldg.
Portage og Garry St.
Sími 98 291
J. J. Swanson & Co. Ltd.
REALTORS
Rental. Insurance and Financial
Agents
Sími 97 538
S08 AVENuE BLDG.—Wlnnlpeg
DRS. H. R. and H. W.
TWEED
Tannlœknar
406 TORONTO GEN. TRUSTS
r- n x öuILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 96 952 WINNIPEG
THE WATCH SHOP
CARL K. THORLAKSON
Dlamond and Wedding Rings
Agent for Bulova Wajtchea
Uarriaae Licenses Isstied
H. J. PALMASON & Co.
Chartered Accountants
1103 McARTHUR BLDG.
ar.
Iðnaðarmaðurinn hafði stund-
að smíðar frá barnæsku, unnið
til viðbótar erlendis og staðið
fyrir stórum og smáum bygging-
um á Norðurlandi. Hann hafði
útskrifað nemendur v múrsmíði
og húsasmíði áður en lög um
iðju og iðnað gengu í gildi og bar
því meistarabréf í báðum þess-
um iðngreinum samkvæmt
landslögum, þótt ekki hefði hann
tekið í þeim sveinspróf.
Nú bar að því, þrátt fyrir
ýmiskonar andróður bæjarfé-
lagsins, að fyrirtæki hans treyst-
ist til að byggja tveggja hæða
íbúðarhús fyrir starfsfólk sitt
Vegna fyrri starfa sinna á Norð-
urlandi vildi byggingamaðurinn
standa sjálfur fyrir framkvæmd-
um. Sótti hann því um löggild-
ingu sem byggingameistari til
bæjaryfirvaldanna og lét fylgja
umsókninni meistarabréf sín,
sveinsbréf tveggja nemenda
sinna og vottorð yfirvalda á
Norðurlandi um fjölþætta og
velhepnaða byggingarstarfsemi
um 16 ára skeið.
Eftir einn mánuð fékk hann
svohljóðandi svar:
Viðvíkjandi umsókn yðar dags.
14. sept. s. 1. um réttindi til að
standa fyrir húsasmíði í Reykja-
vík, sem múrari og trésmiður,
skal það tekið fram að bygging-
arnefnd getur ekki orðið við um-
sókninni, nema þér leggið fram
sveinsbréf yðar í viðkomandi
iðnum.
IIow trces may be obtained
Important facts about the free j
tree distribution policy of the
Government of Canada follow:
1. Broadleaf trees caragana,
ash, maple (Box Elder), elm, in
almost unlimited number, and
limited numbers of willow and
poplar, are available for plant-
ng on bone fide farm property
FREE of charge, express charges
collect.
2. Application forms for trees
for farm planting are available
from the Forest Nursery Station,
Indian Head, Sask. When appli-
cations are accepted planting
plans are prepared and provided
for the guidance of planters.
3. Trees will NOT be sup-
plied unless planters have well
summerfallowed ground ready
for them. Instructions on plant-
ing of trees and care on arrival
accompany shipments.
4. The first consideration of
farmers should be shelter for
homes, buildings, gardens and
livestock. When this shelter is
established wise planters should
consider: 1) setting out, within
protective shelterbelts, fruit and
ornamental plants and 2) extend-
ing their plantings to include
woodlots, field shelter'belts,
plantings near dugouts and dams
and for roád protection.
Write now to tbe Forest Nurs-
ery Station at Indian Head,
Sask., about Farm Tree Plant-
ing!

Undir bréfið ritaði fxam-
kvæmastjóri byggingamála bæj-
arins, en bygginganefnd tók á-
kvörðunina. En hana skipa:
Borgarstjórinn, sem verið hefir
prófessor í lögum við Háskóla
íslands, skipulagsstjóri ríkisins.
sem er “akademiskur” húsa-
meistari, forseti bæjarstjórnar,
sem er trésmiður frá yngri ár-
um, starfandi húsasmiður utar
bæjarstjórnar, sem er sósíalisti
eins og fimti nefndarmaðurinn,
en þeir hafa að kjörorðum eins
og kunnugt er: frelsi, réttlæti og
bræðralag. Þetta skeði þrem
mánuðum eftir lýðveldistökuna
1944. S. J.
—Tímarit Iðnaðarmanna.
TREES FOR PRAIRIE
FARM PLANTING
Stærsta kálhöfðategund sem til er, j
vegur 30 til 40 pund. Óviðjafnanleg j
i súrgraut og neyzlu. Það er ánægju- j
legt að sjá þessa risa'vaxa. Árið sem j
leið seldum vér meira af Jumbo kál
höfðum en öllum öðrum káltegund
um. Pakkinn 10é, póstgjald 30; únza
500 póstfritt.
FRÍ—Vor stóra útsœðisbók fyrir 1945
Aldrei fullkomnari en nú.
DOMINION SEED HOUSE
Georgetown, Ontario
699 SARGENT AVE
SUNNYSIDE BARBER
& BEAUTY SHOP
Húrskurðar og rakara stofa.
Snyrtingar salur fyrir kvenfólk.
Abyggileg og greið viðskifti.
Sími 25 566
875 SARGENT Ave„ Winnipeg
Clifford Oshanek, eigandi
H. HALDORSON
BUILDER
23 Music and Arts Building
Broadway and Hargrave
Phone 93 055
Winnipeg, Canada
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. Page, Managing Direetor
Wholesale Distributors of
Fresh and Frozen Fish
311 CHAMBERS ST.
Office Phone 26 328
Res. Phone 73 917
ÁSGEIRSON’S PAINTS
AND WALL PAPER
698 SARGENT AVENUE
Winnipeg, Man.
Telephone 34 322
WINDATT COAL Co.
LIMITED
Established 1898
307 SMITH STREET
Office Phone 97 404
Yard Phone 28 745
THE
BUSINESS CLINIC
specialize in aiding the smaller
business man to keep adequate
records and prepare Income
Tax Returns.
ANNA LARUSSON
415 Mclntyre Blk. Ph. 92 316
Phone 96 010
Rovatzos Floral Shop
*53 Notre Dame Ave., Phone 27 9S9
Fresh Cut Flowers Daily.
Plants in Season
We yeclallze ln Wedding & Concert
Bouquets & Funeral Designs
Icelandic spoken
A. S. BARDAL
■elur Ukklstur og annast um útfar-
lr. Allur útbúnaður s4 besU.
Mnnfremur selur hann aUskonar
minnisoaröa og legsteina.
643 SHERBROOKE ST.
Phons 27 324 Winnipeg
Union Loan & Investment
COMPANY
Rental, Insurance and Financial
Agents
Sími 95 061
510 Toronto General Trusts Bldg.
GUNDRY-PYMORE Ltd.
British Quality - Fish Netting
60 Victoria St., Winnipeg, Maa
Phone 98 211
Manager: T. R. THORVALDSON
Your Patronage Will Be
Appreciated
Halldór Sigurðsson
Contractor 4 Builder
★
594 Alverstone St., Winnipeg
Sími 33 038
A. SAEDAL
PAINTER & DECORATOR
★
Phone 23 276
. *
Suite 4 Monterey Apts.
45 Carlton St., Winnipeg

Frá vini FINKLEMAN OPTOMETRISTS and OPTICIANS KENSINGTON BLDG., 275 Portage Ave. Winnipeg PHONE 93 942
It has long been realized that
no farm home in the Prairie Pro-
vinces is considered completely
equipped unless it is provided
with strong and vigorous pro-
tective shelterbelts.
Specific benefits which result
Námsslceið til sölu
við fullkomnustu verzlunar-
skóla i Winnipeg. Upplýsingar
gefur:
The Viking Press Ltd.
853 Sargent Ave., Winnipeg
LET Y0UR 00LLARS
FLY T0 BATTLE...
^rCÍSWAR SAVINGS CERTIFICATES
702 Sargent Ave., Winnipeg, Man.