Heimskringla - 25.04.1945, Síða 7

WINNIFEG, 25. AFRÍL 1945
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
TYö ÁR Á BAFFIN-EYJU
Fnh. frá 2. bls.
sækja rostunga veiðina en áður
fyr.
Síðan að Hudson’s Bay félagið
hóf verzlun á Baffin-eyjunni, eða
skömmu eftir aldamótin síðustu,
tóku Innúítar að stunda refaveið-
ar, að vetrinum til. Vár þá mesti
sægur af hvítum refum á eynni
og hafa þeir haldið þeiryi veiði
áfram og gera enn og hefir kveð-
ið svo mikið að henni, að þegar
hún gengur bezt þá innvinna
sumir Innúítar sér fleiri þúsund
dollara frá því í nóvember að
veiðin byrjar og "þar til henni,
samkvæmt lögum, er lokið í
marz. Það virðist þó að þessi
refaveiði væri vissum reglum
háð, frá náttúrunnar hálfu. Hún
náði hámarki sínu einu sinni á
hverjum f jórum árum, en svo fór
hún þverrandi, og fer enn; næstu
þrjú árin, fer svo aftur vaxandi
unz hún hefir aftur náð hámarki
sínu á fjórða ári. Hvernig að á
þessu stendur vita menn ekki, en
það virðist endalaus, en reglu-
bundin hringferð.
1 nánu sambandi við þessa
hringrás refanna stendur þróun
og þroski ananrs dýrs sem Lem-
ming heitir (L. Lemmus), er það
lítið nagdýr af músakyni og ná-
skylt músinni. Það virðist fylgja
sama óbreytanlega lögmáli og
refarnir — 'nær hámarki sínu
fjórða hvert ár og er þá eins og
mý um allar tryssur, en hverfur
svo smátt og smátt unz það sézt
naumast á þriðja ári. Lemming-
urinn er skandinaviskt dýr, út-
breitj; mjög í sumum héruðum
Noregs og Svíþjóðar, einkum á
hálendi þeirra landa. Þegar því
fjölgar um of, taka þau dýrin
sem næst eru sléttlendinu á rás
til sjávar og halda áfram í sömu
átt hvað svo sem á vegi þeirra
verður — synda yfir ár og vötn,
þó breið séu og straumhörð unz
þau að síðustu koma fram til
sjávar, og halda þau þá einnig
áfram og auðvitað drukna. Þau
virðast aldrei geta snúið til baka
þegar þau eru einu sinni komin
á stað og altaf halda þau í sömu
aðal átt.
Refaskinnin kaupir Hurson’s
flóa félagið og borgar fyirir þau
í vörum.
Hreindýra veiði var allmikil á
Baffin eyjunni fram eftir árum
og var þá svo mikið af þeirri
dýra tegund að þau gengu oft
ofan í bygðir Innúíta og þurftu
þeir naumast meir en að leita
JURTA SPAGHETTI
Hin nýja eftirsókn
arverða Jui'
Pin, rjómahvít
sem vex eins
sveppur og er
um 8 þl.
Tinið á-
vöxtinn
þegar
hann qr
þroskaður, sjóðið hann heilann i
suðu-heitu vatni I 20 mínútur. Sker-
ið siðan eins og myndin sýnir og
munuð þér þá verða var mikils efn-
is, mjúku á bragð og líku spaghetti,
sem hægt er að geyma og bæta að
bragði eða gerð að mat á annan
hátt. Vertu viss um að sá þessari
góðu jurt og panta nú. Pk. 100;
3 pkr. 250, póstgjald 30.
FRÍ—Vor stóra útsœðlsbók fyrir 1945
Aldrei fullkomnari en nú.
DOMINION SEED HOUSE
Georgetown, Ontario
skamt frá bygðum sínum til þess
að veiða öll þau hreindýr er þeir
þurftu á að halda, á rneðan þeir
höfðu ekki annað en boga sína til
að veiða þau með. Síðan að þeir
fengu byssurnar hafa dýrin fælst
og þeim fækkað svo mjög, aðt
þau geta ekki lengur talist lífs-
forði Innúíta, sem nokkuð sé að
reiða sig á þar á eynni og hýgg
eg að þess verði 'ekki langt að
bíða, að þau eyðileggist með öllu
ef ekki verður gert neitt til þess
að vernda þau og það fljótt.
Fyr meir voru það hreindýra
skinn sem Innúítar notuðu ná-
lega eingöngu til klæða. Á vet-
urna höfðu þeir tvenn klæði og
sneri hárhamurinn á þeim er;
þeir höfðu næst sér, inn, en á
hinum út og svo búnir gátu þeir'j
mætt öllum hörkuveðrum sem
þeir þurftu út í að vera. j
Enn er ein tegund veiðiskapar,
sem Innúítarnir á Baffin eyjunni
og víðar stunda all mikið og það
er laxveiði, og er sú veiði mikill
styrkur fyrir þá alla. Sú tegund
af laxi sem gengur upp í ár og'
vötn á Baffin eyjunni er nokkuð
frábrugðin laxi þeim sem veiðist
við strendur Atlantshafsins, eða
Kyrrhafsins. Hann er yfirleitt
smærri, þó eru þar til laxar sem
vigta um og yfir fjórðung. í
öðru lagi er liturinn rauðari og
rauðleit rák eftir endilangri hlið-
inni. En fiskurinn sjálfur bragð-
góður og bragðmkill.
Aðferð Innúítanna við að veiða
laxinn, sem gengur upp í árnar
og vötnin seinni partinn í júlí
mánuði og fram í október, var sá
að þeir bygðu gildrur fyrk hann;
voru þær gildrur með svipuðu
fyrirkomulagi og fjárréttir voru
á íslandi. Þar var almenningur
og dilkar. Lágu dilkarnir út frá
almenningnum með dálitlu opi á,
sem mátti loka að vild. Gildrurn-
ar bygðu þeir úr grjóti í lækjar-
og ármynnum. Með aðfalli kom
laxinn í torfum upp í lækjar og
ármynnin og þegar út féll varð
hann eftir í almenningnum. —
Fóru þeir svo til er út var falinn
sjórinn, og rotuðu laxana með
steinum í almenningnum eða
ráku þá inn í dilkana og tóku þá
þar, eru þeir manna leiknastir í
þessari veiðiaðferð og svo hæfnir
í að rota laxana í almenningnum
að það má list kallast.
Annan sjófisk hirða Innúít-
arnir ekki um, enda er víst lítið
um hann við Baffin eyjuna; þó
er allmikið af stórum þorski, —
50—60 pund, í Frobisher-flóan-
um, en um hann hirða Innúítar
ekkert. Laxinn borða Innúítarn-
ir nýjan, oft hráan, og kasa mikið
af honum til vetrarforða fyrir sig
sjálfa og hunda sína.
Framh.
Leiðréttingar
Þessar villur voru í síðustu
grein minni: Skip Sir John
Franklin, Erebus, á 'einum stað
nefnt Arabus, sem er rangt. —
Steinhaugamennirnir á að vera
stein högu mennirnir. Þá rugl-
uðust línur í þessum kafla: Þann
kostinn hafa að minsta kosti all
margir af þessum mönnum tekið,
því Innúítar sem heima áttu við
mynnið á Fiskiánni þar sem hún
rennur út í íshafið sögðu frá, að
SJALFBOÐA HJÚKRUNARDEILDIN A ÍTALÍU
Fyrsta sjálfboða hjúkrunardeildin (Voluntary Aid Divi-
sion) frá brezka ríkinu til hjúkrunar í hermanna spítölum kom
til Italíu 8. október 1944; þegar 100 stúlkur komu.til Naples.
Þessar stúlkur í félagi með deild frá Malta af öðrum V.A.D.
stúlkum er tilheyra St. John reglunni frá Jerúsalem, sem einn-
ig buðu sig fram til þjónustu í öðrum löndum, eftir að yfir-
ráðum hafði verið náð á Malta, vinna nú að hjúkrunarstörf-
um í brezkum spítölum víðsvegar um Italíu. — Myndin sýnir
Rauða Kross embættiskonu, Miss Pamela Wickham frá Hart-
ford Bridge Basingstoke, Hants, þar sem hún er að skrifa
niður óskir Lance Corporal Hendley frá Richmond, Surrey.
40 hvítir menn hefðu komið
þangað og dregið á milli sín stór-
an bát. Að þeir hefðu sezt að á
eyju í Fiskiár mynninu, sem
heitir Montreal-eyja, og þar hafi
þeir allir dáið um vorið. 1
VVARTIME PRICES AND
TRADE BOARD
Sykur til niðursuðu ávaxta
Margir virðast enn vera í dá-
litlum efa viðvikjandi sykri til
niðursuðu ávaxta. í undanfar-
in ár hafa menn fengið tíu auka-
seðla sem hafa verið fyrir eitt
purid hver og sem aðeins mátti
nota til þess að fá sykur. Þetta
fyrirkomulag hafði þann galla
að þeir sem ekki höfðu hentug-
leik til þess að sjóða niður á-
vexti, urðu að fara með seðlana
til W. P. & T. B. og fá þeim skift
fyrir sætmetis seðla.
Nú hefir verið ákveðið að láta
menn fá tuttugu aukaseðla sem
nota má fyrir hvort sem maður
vill iheldur, sætmeti eða sykur.
Ef sykur er tekið út á þá fæst
hálft pund með hverjum seðli,
eða, tíu pund í alt. Þegar búið
er með sætmetisseðlana sem nú
eru notaðir, verða ljósgulu seðl-
arnir merktir með “P” notaðir
fyrir sykur eða sætmeti.
Það hefir einnig verið spurt
um sykur til þess að sjóða niður
“rhubarb”. 1 fyrra fékst eitt
aukapund. 1 ár er þetta ekki
mögulegt, en tveir fyrstu niður-
suðuseðlarnir gengu í gildi 15.
marz og þeir sem vilja geta not-
að þá.
•
Munið að þessir tuttugu auka
seðlar eru aðeins fyrir hálft
pund hver.
•
Munið einnig, að ef bók tapast
er ekki hægt að fá uppbót á ónot-
uðum seðlum sem gengnir eru í
gildi.
Smjörseðlair nr. 104 ganga í
gildi 26. apríl.
•
Spurningum á íslenzku svarað
á ísl. af Mrs. Albert Wathne,
700 Banning St., Winnipeg, Man.
FRÉTTIR FRÁ ÍSLANDI
STCLKAN CR FLÓANUM
ar.
ar.
Framh. frá 6. bls.
Hún rétti Elenóru það er hún gekk til henn-
Elenóra reis úr sæti sínu og gekk til henn-
“Nei, hvað það er fallegt! Eg vait ekki
hvernig eg á að fara að því, að þakka yður fyrir
þetta.”
Elenóra tók við fiðrildinu. Edith heilsaði
öllum með handabandi, spurði Philip hvernig
honum liði. Hún sagð fáein kurteisleg orð við
O’Moore hjónin, afþakkaði boð þeirra að dvelja
lengur, viegna þess, að hún væri boðin annar
staðar, eins og satt var.
“Þetta var drengilega gert af henni,” sagði
Mrs. Komstock. “Hún býr yfir réttum mann-
dómi eftir alt saman.”
“Þetta var í raun og veru þrekvirki,” sagði
O’Moore.
“Ef þið þektuð hana eins vel og eg geri,”
sagði Philip Ammon, þá skilduð þið enn betur
hvað það hefir kostað hana.”
“Eg verð að gæta reglulega vel þessa fiðr-
ildis,” sagði Elenóra og flýtti sér út um dyrnar
til að leyna tárunum, sem streymdu af augum
hennar.
“Eg verð að hjálpa þér,” sagði Ammon og
fór út með henni.
“Elenóra,” sagði hann þegar hann náði
henni. “Farðu með mig líka á einhvern stað
þar sem eg get grátið. Var þetta ekki dásam-
legt.”
“Ljómandi!” sagði Elenóra. “Eg á engin
orð til að lýsa því. Mér finst hún hafi auð-
mýkt mig.”
“Það finst mér líka,” sagði Ammon. “Mér
finst að göfug breytni eins og þetta var, hafi
ætíð slík áhrif á mann. Ertu nú hamingjusöm?”
“Sannarlega hamingjusöm,” svaraði Elen-
óra.
------ENDIR--------
Settur prófessor í
íslenzkum bókmentum
Dr. Einar Ólafur Sveinsson
hefir veríð settur prófessor í ísl.
bókmentum við Háskóla Islands,
frá 1. þ. m. að telja. Dr. Sigurð-
ur Nordal hafði á hendi kenslu
þessari fræðigrein, en samkv.
lögum, er samþykt voru á síð-
asta Alþingi, hefir prófessor Nor-
dal nú verið leystur frá kenslu-
skyldu við Háskólann.
Dr. Einar er, sem kunnugt er,
ágætur fræðimaður og afburða
vinsæll sem fyrirlesari.
—Mbl. 6. marz.
★ *T ★
Tvö dósentsembætti
Umsóknarfrestur um tvö dó-
sentsembætti við heimspekideild
Háskóla Islands var útrunninn
s. 1. fimtudag. Um dósentsem-
bætti í sögu sótti dr. Jón Jó-
hannesson, en hann hefir kent í
deildinni undanfarið, sem settur
kennari. Um dósentsembætti í
bókmentum sótti Steingrímur J.
Þorsteinsson, seni einnig hefir
kent í deildinni að undanförnu,
sem settur kennar. Má telja
sjálfsagt, að þessum mönnum
verði veitt embættin.
—Tíminn, 27. febr.
★ * ★
Nýr doktor
Á fundi 15. febr. samþykti
heimspekideild Háskóla íslands
að sæma prófessor Ólaf Lárusson
doktorsnafnbót í heimspeki 25.
febr. næstkomandi í tilefni af
sextugsafmæli hans. Ákvörðun
þessi var rökstudd með því að
Ólafur hefði fullkomlega urinið
til þessarar nafnbótar fyrir hin-
ar ýmsu sögulegu ritgerðir sín-
ar.—Tíminn, 2. marz.
★ ★ ★
5 Islendingar komnir frá Svíþjóð
Nýlega eru komnir hingað til
landsins fimm íslendingar, sem
undanfarið hafa dvalið við nám í
Svíþjóð.
Eru það þeir Sigurður Jó-
hannsson verkfiræðingur, dr. Sig-
urður Þórarinsson, Þorbjörn Sig-
urgeirsson magister í eðlisfræði,
Ásgeir Einarsson og Regina
Miethúsalemsdóttir.
—Tíminn, 2. marz.

Orrrc* Phoni R«s. Pnom
94 762 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDG.
Office hours by appointment
Professional and Business
---- Directory
Faðirinn: — Þú kynnist fyrst
hinni sönnu hamingju, þegar þú
giftist.
Sonurinn: — Er það satt,
oabbi?
Faðirinn: — Já, en þá er það
orðið of seint.
★ ★ ★
Kristmann hrósaði sögunni
eftir þig í gær.
— Nú, hvað sagði hann?
— Hann hélt, að hún væri
eftir mig.
★ ★ ★
— Hvað fæ eg í laun?
— Fyrst 100 krónur og meira
seinna.
— Alt í lagi, þá byrja eg
seinna.
-DR. A. V. JOHNSON
DENTIST
S06 Somerset Bldg
Office 97 932 Res. 202 398
Dr. S. J. Jóhannesson
215 RUBY ST.
Beint suður af Banning
Talsimi 30 S77
Vlðtalstiml kl. 3—5 e.h.
J. J. Swanson & Co. Ltd.
REÁLTORS
Rental. Insurance and Financtal
Agents
• Sími 97 538
30» AVENUE BLDO.—Winnlpeg
THE WATCH SHOP
CARL K. THORLAKSON
Dl&mond and Weddlng Rlngs
Agent for Bulova Wtutchee
Marrlaoe Licenses Issued
699 SARGENT AVE

SUNNYSIDE BARBER & BEAUTY SHOP Hárskurðar * og rakara stofa. Snyrtingar salur fyrir kvenfólk. Abyggileg og greið viðskifti. Sími 25 566 875 SARGENT Ave., Winnipeg _ Clifford Oshanek, eigandi

H. HALDORSON BUILDER 23 Music and Arts Building Broadway and Hargrave Phone 93 055 Winnipeg, Canada

CANADIAN FISH PRODUCERS, LTD. J. H. Page, Managing Direotor Wholesale Distributors oi Freeh and Frozen Fish 311 CHAMBERS ST. Office Phone 26 328 Res. Phone 73 917

ÁSGEIRSON’S PAINTS AND WALL PAPER 698 SARGENT AVENUE Winnipeg, Man. Telephone 34 322

WINDATT COAL Co. LIMITED Established 1898 307 SMITH STREET Office Phone 97 404 Yard Phone 28 745

THE BUSINESS CLINIC specialize in aiding the smaller business man to keep adequate records and prepare Income Tax Returns. ANNA LÁRUSSON 415 Mclntyre Blk. Ph. 92 316

THOR EGGS Specializing in FRESH EGGS 1810 W. Temple St„ • LOS ANGELES, CALIF. Telephone: Neil Thor, Federal 7630 Manager

Frá vini
ANDREWS, ANDREWS,
THORVALDSON &
EGGERTSON
Lögfrœðingar
Bank of Nova Scotia Bldg.
Portage og Garry St.
Sími 98 291
DRS. H. R. and H. W.
TWEED
Tannlœknar
★
406 TORONTO GEN. TRUSTS
„ _ BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 96 952 WINNIPEG
H. J. PALMASON & Co.
Chartered Accountant*
1103 McARTHUR BLDG.
Phone 96 010
Rovatzos Floral Shop
2S3 Notre Dame Ave., Phone 27 9S9
Fresh Cut Flowers Daily.
Plants in Season
We speclallze ln Wedding & Concert
Bouquerts & Funeral Designs
Icelandic spoken
A. S. BARDAL
•elur líkklstur og annast um útfar-
lr. Allur útbúnaður sá besti.
Knnfremur selur hann allskonar
minnisvarSa og legsteina.
•43 8HERBROOKE 8T.
Phons 27 324 Winnipeg
Union Loan & Investment
COMPANY
Rental, Insurance and Financial
Agents
Sími 95 061
510 Toronto General Trusts Bldg.
GUNDRY-PYMORE Ltd.
British Quality - Fish Netting
60 Victoria St., Winnipeg, Man.
Phone 98 211
Manager: T. R. THORVALDSON
Your Patronage Will Be
Appreciated
Halldór Sigurðsson
Contractor & Builder
★
594 Alverstone St., Winnipeg
Sími 33 038
A. SAEDAL
PAINTER & DECORATOR
★
Phone 23 276
★
Suite 4 Monterey Apts.
45 Carlton St., Winnipeg
FINKLEMAN
OPTOMETRISTS
and
OPTICIANS
KENSINGTON BLDG.,
275 Portage Ave. Winnipeg
PHONE 93 942
'JOfíNSON S
►OKSTOMI
E

702 Sargent Ave., Winnipeg,